17324
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Ад паводкі на поўдні Бразыліі загінулі ўжо прынамсі 126 чалавек. Дажджы аднавіліся
У некаторых месцах апошнім часам вада ўжо пайшла на спад, але многія вуліцы да гэтага часу застаюцца затопленымі. У рэгіянальнай сталіцы, горадзе Порту-Алегрэ з насельніцтвам у 1,4 млн чалавек, бутыляваная вада стала ўжо рэдкасьцю, нягледзячы на бесьперапынныя намаганьні па забесьпячэньні прытулкаў, бальніц, жылых дамоў і гасьцініц.
https://smarturl.click/Ee4n5
У Польшчы расказалі, як судзьдзя Шмыт уехаў у Беларусь і што ён бываў там раней
Як паведаміў каардынатар спэцслужбаў і новы кіраўнік Міністэрства ўнутраных спраў і адміністрацыі Польшчы Томаш Сямоняк, упершыню Шмыт прыехаў у Беларусь у якасьці турыста ў чэрвені 2023 года.
https://smarturl.click/dpWQl
За паўгода служба «Адно вакно» атрымала больш за 500 запытаў ад беларусаў з 22 краінаў сьвету
Службу «Адно вакно» адкрыла прадстаўніцтва па сацыяльнай палітыцы Аб’яднанага пераходнага кабінэту. Першапачатковай яе задачай была дапамога беларускім палітвязьням, тым, хто пацярпеў ад рэпрэсій, і іх блізкім. Цяпер «Адно вакно» прапануе дапамогу ўсім беларусам, што маюць патрэбу ў падтрымцы. На плятформе можна атрымаць інфармацыю і кансультацыю ад апэратарак гарачай лініі, а таксама запрошаных экспэртаў:
https://smarturl.click/kjAMy
64-гадовая беларуска ўзьняла бел-чырвона-белы сьцяг на пятай па вышыні гары ў сьвеце
Лілія Яноўская пасьпяхова паднялася на пік Макалу ў Гімалаях — пятую паводле вышыні гару ў сьвеце (8485 мэтраў).
Пра гэта сама Лілія Яноўская напісала ў Фэйсбуку і апублікавала фота. Макалу зьяўляецца адным з самых цяжкіх «васьмітысячнікаў» (горныя вяршыні, вышыня над узроўнем мора якіх перавышае 8000 мэтраў) для ўздыму. На сёньня беларуска скарыла ўжо 8 з 14 «васьмітысячнікаў»:
https://smarturl.click/aJ7Mb
Калі адны не перамогуць, а другія не прайграюць. Што чакае Беларусь, калі расейска-ўкраінская вайна скончыцца «ўнічыю»
У любой вайне непазьбежна надыходзіць момант, калі ворагам даводзіцца сесьці за стол перамоваў. Віктар Багдзевіч разважае аб тым, што чакае Беларусь, калі расейска-ўкраінская вайна скончыцца «ўнічыю»:
https://smarturl.click/XynVZ
👆🏻Запытайся ў Дубаўца. Ва Ўкраіне прапануюць перайменаваць Расею ў Масковію. Ці актуальна гэта для Беларусі?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
Гэта актуальна для ўсяго сьвету — адпаведнасьць назвы краіны яе лякацыі. Да Пятра І, які назваў сябе імпэратарам усяе Русі, расейцаў у нас ніхто рускімі не называў, называлі маскоўцамі, маскавітамі, маскалямі. А русінамі ці рускімі называліся тагачасныя беларусы і ўкраінцы. Калі Расею перайменаваць назад у Масковію, адразу будзе відаць яе сапраўдны аб’ём, а таксама вялікую колькасьць захопленых ёю «нярускіх» земляў і народаў. Гэта будзе на карысьць і самім маскоўцам — для адэкватнага самаўсьведамленьня і міралюбства.
У гэты дзень, 11 траўня, у 1855 годзе быў заснаваны Віленскі музэй старажытнасьцяў
Яго заснаваў беларускі археоляг і гісторык Яўстах Тышкевіч у будынку бібліятэкі Віленскага ўнівэрсытэту. Апроч Яўстаха і Канстанціна Тышкевічаў, свае калекцыі новаму музэю перадалі Ўладзіслаў Сыракомля, Адам Кіркор, Тэадор Нарбут, Францішак Багушэвіч і інш. Напрыканцы ХІХ стагодзьдзя ў фондах музэя налічвалася больш за 12 тысяч экспанатаў.
Пра іншыя памятныя даты і падзеі 11 траўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі — па спасылцы:
https://smarturl.click/l50p5
Навошта Лукашэнку польскі судзьдзя. Вынікі тыдня ад Карбалевіча
Лукашэнка едзе на парад 9 траўня ў Маскву да Пуціна. Беларусь і Расея разам праводзяць трэніроўкі па задзейнічаньні ядзернай зброі.
Відэа https://www.youtube.com/watch?v=UBFv22vhI1Q&t=1s
«Была шпіталізаваная». Палітзьняволеная журналістка Кацярына Андрэева перахварэла на пнэўманію
Як паведаміў у сваіх сацсетках Ігар Ільяш, муж Кацярыны Андрэевай (Бахвалавай), палітзьняволеная пры канцы красавіка перахварэла на пнэўманію.
«Праляжала ў санчастцы калёніі 10 дзён. На шчасьце, пнэўманія была не вялікая, а ачаговая. Лекары своечасова дыягнаставалі хваробу і вельмі адказна паставіліся да лячэньня. Каця ачуняла і на мінулым тыдні яе выпісалі з санчасткі», — напісаў Ігар Ільяш у Фэйсбуку. https://smarturl.click/AdDov
Лукашэнка звольніў начальніка Генштаба
Генэрал-маёр Віктар Гулевіч вызвалены ад пасады начальніка Генэральнага штаба Узброеных Сіл – першага намесьніка міністра абароны. Адпаведны ўказ падпісаў Лукашэнка.
У першай палове сакавіка 2021 году Гулевіч узначаліў Генэральны штаб.
У 1990 годзе ён скончыў Маскоўскую вышэйшую агульнавайсковую камандную вучэльню імя Вярхоўнага Савету РСФСР з чырвоным дыплёмам.
Праз падтрымку расейскай агрэсіі ва Ўкраіне знаходзіцца пад санкцыямі 27 краін ЭЗ, Вялікабрытаніі, Канады і іншых дэмакратычных дзяржаў. https://smarturl.click/e5vxY
Калі ў КР зьявіцца моцная апазыцыя да Ціханоўскай, дык замежныя партнэры ня будуць ведаць, каго слухаць, — Класкоўскі
Палітычны аглядальнік інфармацыйнага агенцтва «Позірк» Аляксандар Класкоўскі аналізуе асаблівасьці выбараў у Каардынацыйную раду, прагназуе, як могуць скласьціся адносіны паміж КР і офісам Ціханоўскай, і перасьцерагае, каб Рада ня стала месцам для высьвятленьня адносінаў.https://smarturl.click/nyWDb
У Пецярбургу ў раку ўпаў аўтобус з 20 пасажырамі. Ёсьць ахвяры
Як перадае піцерскае выданьне «Фонтанка» са спасылкай на сьведкаў, перад катастрофай аўтобус сутыкнуўся з легкавым аўтамабілем. Першымі на дапамогу пацярпелым прыйшлі прахожыя і сьведкі аварыі. Яны даставалі пасажыраў аўтобуса празь люк у даху і кідалі выратавальныя кругі.
Міністэрства ўнутраных спраў Расеі паведаміла, што ў момант аварыі ў аўтобусе знаходзіліся 20 чалавек.
Паведамілі аб шасьці загінулых, але сьведкі сьцьвярджаюць, што дапамогу пацярпелым надаюць наўпрост на дарозе.
Ілюстрацыйнае фота.
Падпісвайцеся на Свабоду ў radio_svaboda">TikTok!
Нашыя журналісты публікуюць там унікальныя кароткія відэа на розныя тэмы. Вось відэа апошняга тыдня:
👉🏻 Канстытуцыя 3 траўня. radio_svaboda/video/7364840209982213381">Расказваем пра першую дэмакратычную канстытуцыю ў Эўропе, прынятую ў Рэчы Паспалітай
👉🏻 «А я абараняў прэзыдэнта і буду абараняць!» radio_svaboda/video/7365960438481227014">Патэлефанавалі тым, хто даносіў у КДБ Беларусі
👉🏻 «Ты такая пазорная!» radio_svaboda/video/7366382216777075974">Пра трапныя беларускія словы, незаслужана схаваныя ў шуфляду пад чужым уплывам
👉🏻 Гераічная абарона Берасьцейскай крэпасьці — radio_svaboda/video/7366936219131088134">гэта міт савецкай прапаганды? — Тлумачым у фактах
У Менску затрымалі студэнта за ўдзел у пратэстах і камэнтары пра тэракт у «Крокусе»
Блізкі да сілавікоў з ГУБАЗіКа МУС Беларусі тэлеграм-канал апублікаваў відэа з затрыманым 20-гадовым студэнтам трэцяга курсу Беларускага дзяржаўнага ўнівэрсытэту інфарматыкі і радыёэлектронікі, паведаміла «Мэдыязону».
На камэру затрыманы кажа, што ў 2020 годзе пісаў у чат-бот праекту «Голас», хадзіў на пратэсты і распаўсюджваў нібыта «экстрэмісцкія» матэрыялы, а таксама выказваўся пасьля тэракту ў «Крокус сіці Холе» пад Масквой. Паводле якога артыкулу затрымалі студэнта і дзе ён зараз знаходзіцца, невядома.
Хроніка перасьледу 10 траўня: https://smarturl.click/mpQ99
Лукашэнка заявіў, што польскага дэзэртыра Чэчку забілі, і прыставіў да зьбеглага судзьдзі Шмыта ахову
«Давывучым усе пытаньні, і абавязкова разгледжу яго заяву», – заявіў журналістам 9 траўня ў Менску Аляксандар Лукашэнка, камэнтуючы сытуацыю з наданьнем палітычнага прытулку польскаму судзьдзі Томашу Шмыту, які ўцёк у Беларусь.
Паводле яго, сілавікам даручана забясьпечыць ахову перабежчыка.
https://smarturl.click/2qWZ0
Дзеці з «ДНР» і «ЛНР» будуць «праходзіць рэабілітацыю ў Магілёве»
Яны прыбылі ў суправаджэньні «дарадцы кіраўніка» так званай Данецкай Народнай Рэспублік і«па правах дзіцяці» Элеаноры Федарэнка.
Кіеў кваліфікуе падобную практыку як незаконнае перамяшчэньне.
https://smarturl.click/l50jq
У Віцебску судзілі двух каталіцкіх сьвятароў. Стала вядома пра затрыманьне сьвецкай верніцы
Затрыманых не прывозілі ў суд і разглядалі іх адміністрацыйную справу праз Скайп. Раней паведамлялася, што сьвятароў Анджэя Юхневіча і Паўла Лемаха затрымалі за нібыта падрыўную дзейнасьць супраць беларускай дзяржавы.
https://smarturl.click/8EmzQ
Пасьля леташняга скандалу з ЦЭ ў Беларусі стварылі дзяржаўную камісію па кантролі за ўступнай кампаніяй
Старшынёй камісіі прызначаны намесьнік прэм’ер-міністра Ігар Петрышэнка. Камісія павінна «забясьпечыць абарону правоў і законных інтарэсаў грамадзян» пры паступленьні.
Летась уступная кампанія ў Беларусі прайшла на фоне скандалу. Выпускнікі ўпершыню праходзілі цэнтралізаваны экзамэн і былі абураныя мэтодыкай падліку балаў, пра якую іх не папярэдзілі. Бацькі пісалі пэтыцыю за пералік вынікаў , езьдзілі ў рэспубліканскі інстытут кантролю ведаў. У выніку была створаная спэцыяльная камісія і балы пералічылі:
https://smarturl.click/3kvLZ
СМІ: Эўразьвяз узгадніў праект аб гарантыях бясьпекі для Ўкраіны
Амбасадары краінаў ЭЗ узгаднілі праект, які апісвае гарантыі бясьпекі для Ўкраіны, піша нямецкая газэта Welt, якая азнаёмілася з дакумэнтам. Паводле выданьня, у ім агаворанае наданьне Ўкраіне кансультацыяў на працягу 24 гадзін пасьля патэнцыйнай агрэсіі супраць яе. Дамова выключае прамы ўдзел вайскоўцаў ЭЗ у баявых дзеяньнях супраць Расеі.
Брусэль абяцае Ўкраіне працяг паставак зброі, навучаньне вайскоўцаў, дапамогу ў рэфармаваньні сэктару бясьпекі, падтрымку ў разьмінаваньні краіны і супрацоўніцтва ў супрацьдзеяньні гібрыдным пагрозам і кібэратакам.
Паводле зьвестак Welt, пакуль толькі сем дзяржаваў Эўразьвязу пагадзіліся даць Украіне гарантыі бясьпекі:
https://smarturl.click/Q1Z5w
Зямлю накрыла наймацнейшая за 20 гадоў магнітная бура
Ёй прысвоены найвышэйшы ўзровень G5, які адпавядае экстрэмальна моцнай магнітнай буры. У час яе могуць узьнікаць маштабныя праблемы з аб’ектамі энэргетыкі, касьмічнымі апаратамі і спутнікамі на арбіце зямлі.
Як тлумачыць беларускі навукоўца-хімік Сяргей Бесараб, ёсьць імавернасьць узьнікненьня праблемаў з працаздольнасьцю электронных прыладаў, сыстэмаў сувязі, GPS, рэлейнай аўтаматыкі, магчымыя аварыйныя адключэньні электраэнэргіі. Небясьпечным для здароўя могуць быць палёты на самалётах:
https://smarturl.click/JDRpL
Маскарад, фэйкавыя акаўнты і чужыя імёны: Як беларуская прапаганда бярэ інтэрвію падманам
7 траўня беларускія прапагандысты падманам запісалі інтэрвію з кандыдатам у прэзыдэнты Літвы Гедрымасам Яглінскасам. Як выявілася, палітык быў упэўнены, што дае інтэрвію расейскаму апазыцыйнаму выданьню Meduza. Паглядзелі, каго і як са сваіх герояў яны падманвалі раней.
Прадстаўляюцца расейскім незалежным СМІ, апранаюць парыкі і падрабляюць акаўнты — расказваем на прыкладах:
https://smarturl.click/W3jQ6
«Ніхто ім такіх грошай, як у Расеі, плаціць не зьбіраецца». Большасьць вагнэраўцаў пакінулі Беларусь
У Беларусі засталося толькі некалькі сотняў вагнэраўцаў, лічаць аглядальнікі, з якімі ўдалося пагаварыць Настоящему времени. Пасьля няўдалага мецяжу Яўгена Прыгожына ў чэрвені 2023 года ў Беларусі апынуліся некалькі тысяч наймітаў ПВК «Вагнэр». Чым яны займаліся і дзе яны зараз? https://smarturl.click/Q1ZJw
Асноўныя падзеі і найважнейшыя публікацыі 10 траўня
Кожны чацьвёрты. Як беларуская ўлада зьнішчае інстытут адвакатаў
Затрыманы за «падрыўную дзейнасьць» сьвятар з Шуміліна публічна выказваў салідарнасьць з Украінай
«Была шпіталізаваная». Палітзьняволеная журналістка Кацярына Андрэева перахварэла на пнэўманію
Ці ёсьць сярод турэмнікаў сумленныя людзі? Адказваюць нобэлеўская ляўрэатка, экс-пракурор, былы турэмны лекар і былая палітзьняволеная https://smarturl.click/8Em2a
На цацкі, футбольную форму, паход у аквапарк. Як сёлета праходзіць збор дапамогі дзецям палітвязьняў
Лукашэнка заявіў, што польскага дэзэртыра Чэчку забілі, і прыставіў да зьбеглага судзьдзі Шмыта ахову
Праваабаронца «Вясны»: у Берасьці пачынаецца чарговая «карагодная справа»
У Менску раскрылі злачынную групу. Сілавікі правялі больш за 20 ператрусаў
Лукашэнка звольніў начальніка Генштаба. Гулевіч пратрымаўся на пасадзе 3 гады, быў пад санкцыямі праз падтрымку расейскай агрэсіі
Калі ў КР зьявіцца моцная апазыцыя да Ціханоўскай, дык замежныя партнэры ня будуць ведаць, каго слухаць, — Класкоўскі
Ці рэальна вярнуць беларусам цягнік на Вільню?
25 траўня пачнуцца выбары ў Каардынацыйную раду. У эфіры Свабоды вы пабачыце і пачуеце прадстаўнікоў усіх 12 сьпісаў, якія будуць удзельнічаць у выбарах. Сёньня дыскутуюць Яўген Дудкін, сьпіс «Салідарнасьць», які аб’ядноўвае шэраг актывістаў з Народнай Грамады і Беларускай Хрысціянскай Дэмакратыі. А таксама Ліза Пракопчык, сьпіс «Моладзевы наступ». https://youtu.be/B7ISHotCNeA
Ці ёсьць сярод турэмнікаў сумленныя людзі?
Няшмат вядома пра выпадкі, калі палітвязьням дапамагаюць за кратамі. Прычына зразумелая — публічнасьць можа пашкодзіць тым, хто ставіцца да палітвязьняў па-людзку.
Вольга Гарбунова кажа, што ёй вядомыя выпадкі завядзеньня крымінальных справаў на супрацоўнікаў пэнітэнцыярнай сыстэмы, якія дапамагалі палітвязьням. Але ўлады максымальна хаваюць гэтую інфармацыю, кажа былая палітзьняволеная.
Нобэлеўская ляўрэатка Сьвятлана Алексіевіч перакананая, што сярод турэмнікаў ёсьць сумленныя людзі.
Сьвятлана Алексіевіч: Я хачу верыць, што такія людзі ёсьць, я нават не сумняюся, што такія людзі ёсьць.
Болей у 6 частцы падкасту "Архіпэляг БЕЛАГ" https://www.youtube.com/watch?v=1nvChuM1bKo&t=2s
Тэкставая вэрсія https://smarturl.click/8Em2a
На цацкі, футбольную форму, паход у аквапарк. Як сёлета праходзіць збор дапамогі дзецям палітвязьняў
«Частка сем’яў, якія падавалі заяўкі, у Беларусі. Гэта абавязвае нас дбаць пра іх бясьпеку. Ды і многія людзі пабойваюцца зьвяртацца ў фонды пасьля аблавы, якую зрабілі органы на пачатку году».
Пагаварылі з заснавальнікам фонду BySol Андрэем Стрыжаком пра дапамогу для самых малых беларусаў, якія пацярпелі ад дыктатуры.
https://smarturl.click/G6wl5
Студэнты ЭГУ заявілі аб пагрозах праз Telegram і зьвярнуліся ў літоўскую паліцыю
Беларускія студэнты, якія вучацца ў Эўрапейскім гуманітарным унівэрсытэце ў Вільні, атрымліваюць паведамленьні з пагрозамі з ананімных акаўнтаў у Telegram, піша сайт Літоўскай тэлевізіі Lrt.lt.
Чытачоў ананімнай суполкі заклікаюць да гвалту і нават забойстваў студэнтаў, некаторым ахвярам на асабістыя мабільныя нумары ідуць падазроныя званкі.
Аднак у паліцыі Вільні заявілі, што для пачатку дасудовага расьсьледаваньня бракуе падставаў. Самі беларускія студэнты перакананыя: пагрозы ў Telegram — гэта правакацыя сілавых структураў Беларусі.
https://smarturl.click/B6D5g
Палітзьняволенай Марыне Золатавай прысудзілі міжнародную прэмію за свабоду слова і прэсы Ёгана-Філіпа Пальма
«Перад абліччам велізарных перашкод і рэпрэсіўных захадаў Марына Золатава паказала сябе як чалавек незвычайнай мужнасьці і сумленнасьці», лічыць праваабарончая арганізацыя «Рэпартэры бязь межаў», якая намінавала яе на прэмію.
https://smarturl.click/mpQ9O
Ва Ўкраіне пачалі разглядаць закон, які мусіць вырашыць праблемы легалізацыі іншаземцаў-добраахвотнікаў
Вярхоўная Рада Ўкраіны ўзяла за аснову праект закону, які прадугледжвае зьмены ў дзейнае заканадаўства аб магчымасьці атрыманьня дазволаў на пражываньне, іміграцыю ці грамадзянства Ўкраіны іншаземцамі, якія абараняюць тэрытарыяльную цэласнасьць краіны, і членамі іхных сямей.
Закон год знаходзіўся ў парлямэнце без руху з жніўня 2023 году і ня быў уключаны ў гадавы пералік Вярхоўнай Рады прыярытэтных для разгляду законапраектаў. Цяпер яго ўхвалілі толькі ў першым чытаньні.
https://smarturl.click/dpW9o
Праваабаронца «Вясны»: у Берасьці пачынаецца чарговая «карагодная справа»
У судзе Маскоўскага раёну Берасьця 10 траўня пачынаецца суд над васьмю жыхарамі гораду, якія, паводле сьледзтва, бралі ўдзел у пратэстах 2020 году.
Паводле выданьня «Медиазона», берасьцейцам выставілі абвінавачаньне паводле артыкулу 342, часткі 1 Крымінальнага кодэксу («Арганізацыя альбо ўдзел у групавых дзеяньнях, якія груба парушаюць грамадзкі парадак»). Гэты артыкул прадугледжвае да 4 гадоў зьняволеньня.
У справе аб карагодзе падчас пратэстаў 2020 году ў Берасьці ўжо асудзілі каля 150 чалавек.
https://smarturl.click/z2Dan