17433
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Забіралі тэлефоны, прымушалі даваць падпіскі аб маўчаньні. Як адбываліся масавыя затрыманьні 23 студзеня
У аўторак па ўсёй Беларусі адбыліся масавыя затрыманьні. Праваабаронцы налічылі мінімум 84 выпадкі.
«Думаю, людзей вылічылі празь „Едастаўку“, якой ахвочыя і дапамагалі харчам сем’ям палітзьняволеных. Думаю, што прасачыць гэтую дапамогу магчыма, калі паглядзець на аплаты з-за мяжы і пэрыядычнасьць дастаўкі». Расказваем, што адбылося.
https://smarturl.click/YDMl
👆🏻Запытайся ў Дубаўца. Чаму дыктатары заўсёды чапляюцца за ўладу, а нармальныя прэзыдэнты па сканчэньні кадэнцыі спакойна пакідаюць пасаду?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
Розьніца ў тым, хто куды імкнецца. Першыя баяцца за свае злачынствы патрапіць у турму, а другія імкнуцца за свае дасягненьні патрапіць у гісторыю.
Думкі, выказаныя ў аўтарскіх рубрыках, перадаюць погляды аўтараў і не адлюстроўваюць пазыцыю рэдакцыі.
❓Задайце ваша пытаньне. Telegram: @SvabodaBelarus; Signal: +37068643669
А вы падпісаліся на рассылку Свабоды? 😉
Не пасьпяваеце штодня сачыць за процьмай інфармацыі ў СМІ? — Тады гэта прапанова для вас! Усе самыя важныя, цікавыя і эксклюзіўныя публікацыі ды відэа Свабоды за мінулы тыдзень, плюс унікальныя матэрыялы і тэсты, прысьвечаныя беларускай мове й гісторыі, — усяго ў адным суботнім лісьце!
💌 Падпісвайцеся, так вы нічога не прапусьціце:
https://eepurl.com/ijMaIv
Навошта ўладзе ўяўная канкурэнцыя на выбарах? Тлумачыць былы супрацоўнік адміністрацыі Лукашэнкі
«Калі частку крытыкі выбараў можна фармальным выкананьнем працэдуры нэўтралізаваць, ёсьць сэнс гэта зрабіць. Наконт крытыкі — гэта ня толькі пра замежжа. Але калі ў адной вобласьці будуць выбары без альтэрнатывы, а ў іншай — зь ёю, то ўзьнікнуць пытаньні. А іх не павінна быць», — тлумачыць стратэгію рэжыму былы юрыст адміністрацыі Лукашэнкі, прадстаўнік «НАУ» Арцём Праскаловіч.
Пагутарылі зь ім пра тое, чаму на выбарах у Палату прадстаўнікоў ва ўсіх акругах вылучалі 2 і больш кандыдатаў, як падлічваюць галасы на такіх выбарах і ці ўдзельнічае ў выбарчай кампаніі «крамлёўская партыя»:
https://smarturl.click/mOk9
Галоўнае за 23 студзеня
👮🏻♂️ Масавыя затрыманьні і ператрусы ў экс-палітвязьняў і іх сваякоў: пад перасьлед трапілі мінімум 84 чалавекі, сярод затрыманых — Марына Адамовіч і Барыс Хамайда
🙍🏻♂️На аўтара Свабоды Сяргея Дубаўца завялі крымінальныя справы. Дубавец адказаў пракуратуры
🧑🏻💻 Адбылася атака на старонкі беларускіх палітыкаў і ініцыятываў. Расказваем, што адбылося і ці можна засьцерагчыся ад такіх атак + Як абараніцца ад хакераў рэжыму: тлумачыць прадстаўнік BelPol
❌ Лукашэнка загаварыў пра цэнзуру для дзяцей у інтэрнэце. Як гэта працуе і чаго можна чакаць
👫 ЦВК: галасаваць змогуць толькі тыя беларусы замежжа, якія сталі на консульскі ўлік і прыехалі на выбары ў Беларусь
🗣 На Захадзе няма адзінства ў разуменьні таго, наколькі сур’ёзнай пагрозай зьяўляецца пуцінская Расея, — аналітык Ніжнікаў
🇷🇺Расейскія інвэстары накіравалі Мінфіну Беларусі апавяшчэньне аб дэфолце. Мінфін адрэагаваў
✍🏻 КДБ прызнаў «экстрэмісцкім фармаваньнем» Радыё Рацыя
Як абараніцца ад хакераў рэжыму, — прадстаўнік BelPol
Што вядома пра атакі на старонкі беларускіх палітыкаў і ініцыятываў? Ці забароняць у Беларусі VPN і чым гэта пагражае карыстальнікам? — Расказвае прадстаўнік ініцыятывы BelPol Мацьвей Купрэйчык:
🎥 ВІДЭА: https://youtu.be/s5RBS76Od1A
На Захадзе няма адзінства ў разуменьні таго, наколькі сур’ёзнай пагрозай зьяўляецца пуцінская Расея, — аналітык
«Беларусь страчвае сваю вайскова-палітычную самастойнасьць і геапалітычную пазыцыю ў рэгіёне. Яна становіцца проста геапалітычным прыдаткам Расеі. І, адпаведна, падпадае пад маскоўскія пляны і дактрыны», — лічыць аналітык Фінскага інстытуту міжнародных адносін Рыгор Ніжнікаў.
У інтэрвію Свабодзе ён аналізуе асновы абноўленай вайсковай дактрыны Беларусі, ацэньвае імавернасьць пачатку вялікай вайны і разважае пра тое, чаму Захад па-ранейшаму недаацэньвае расейскую пагрозу:
https://smarturl.click/n9DA
У Віцебску затрымалі 76-гадовага Барыса Хамайду
Праваабаронцам стала вядома пра затрыманьне вядомага віцебскага дэмакратычнага актывіста Барыса Хамайды. Падрабязнасьці высьвятляюцца, піша @viasna96.
Па інфармацыі на 16:50, праваабаронцам вядомыя прозьвішчы як мінімум 37 затрыманых 23 студзеня па ўсёй Беларусі.
Пры вяртаньні ў Беларусь у аэрапорце Менску сілавікі затрымалі 28-гадовага беларуса, які вярнуўся з ЗША — за ўхіленьне ад прызыву ў войска
Паводле Генпракуратуры, у красавіку 2016 году ён не зьявіўся ў ваенкамат для праходжаньня мэдагляду, а пасьля наагул зьехаў зь Беларусі і жыў у ЗША. У канцы 2023 году мужчыну затрымалі пры вяртаньні ў Беларусь. Цяпер ён знаходзіцца пад вартай. На беларуса завялі крымінальную справу паводле ч.1 арт. 435 КК РБ — яму пагражае штраф, арышт, абмежаваньне або пазбаўленьне волі на тэрмін да двух гадоў:
https://smarturl.click/wWkW
Лукашэнка заявіў, што польская загарода «супраць мігрантаў практычна не працуе»
Аляксандар Лукашэнка 23 студзеня на нарадзе зь сілавікамі заявіў:
«Мяне інфармуюць мае крыніцы, у тым ліку і памежнікі, вайскоўцы, пра тое, што гэты плот супраць мігрантаў практычна не працуе. Мігранты яго пераадольваюць без праблем», — сказаў ён.
Улады Польшчы і Літвы лічаць Лукашэнку арганізатарам мігранцкага крызісу,
На фота Аляксандар Лукашэнка выступае перад мігрантамі ля польскай мяжы.
https://smarturl.click/MWlx
❗️ УВАГА ❗️ УРАЖАЛЬНЫ ЗЬМЕСТ, ЯКІ МОЖА ВАС УСТУРБАВАЦЬ
Наступствы расейскіх ракетных атак па Харкаве (першыя тры здымкі) і Кіеве. Ёсьць ахвяры.
Падрабязьней пра чарговыя абстрэлы ўкраінскай тэрыторыі: https://smarturl.click/2XZm
Фота Reuters
У Гомлі затрымалі былога палітвязьня Аляксея Раманава
Як стала вядома Свабодзе, каля 6-7 раніцы да яго прыйшлі супрацоўнікі сілавых структураў і правялі ператрус. Затым Аляксея забралі на допыт у КДБ. Вядома, што гаворка ішла пра ўдзел былога палітвязьня ў «экстрэмісцкім фармаваньні».
Аляксей Раманаў — жыхар Гомля, інвалід трэцяй групы з анкалягічным захворваньнем. Пасьля падзей 2020 году ён адбыў тэрмін — год зьняволеньня, за «абразу Лукашэнкі». Пасьля вызваленьня застаўся жыць у Гомлі.
Свабодзе вядома, што гэта не адзінае затрыманьне ў горадзе. Прыйшлі таксама да некаторых сваякоў палітвязьняў, якія адбываюць пакараньне.
Расея заявіла, што кампанія Apple заплаціла ў бюджэт звыш 13 мільёнаў даляраў антыманапольных штрафаў
Кампанія Apple публічна не камэнтуе такія буйныя выплаты. Яна, у адрозьненьне ад дзясяткаў іншых кампаній, адмовілася пакінуць расейскі рынак пасьля таго, як Расея напала на Ўкраіну.
https://smarturl.click/YD91
Генпракуратура абвінаваціла Сяргея Дубаўца ў «адмаўленьні генацыду беларускага народу»
Генпракуратура завяла крымінальную справу паводле 6 артыкулаў на журналіста Радыё Свабода Сяргея Дубаўца. Публіцыста падазраюць у парушэньні заканадаўства аб «супрацьдзеяньні экстрэмізму», «недапушчэньні рэабілітацыі нацызму» і «адмаўленьні генацыду беларускага народа».
Сілавікі заяўляюць, што падазраваны ў сваіх публічных выказваньнях, якія публікуюцца ў аўтарскім блогу, «распаўсюдзіў загадзя лжывыя і адкрыта дэструктыўныя зьвесткі аб палітычным, эканамічным, сацыяльным, вайсковым і міжнародным становішчы Рэспублікі Беларусь, прававым становішчы яе грамадзян, чым дыскрэдытаваў Рэспубліку Беларусь, органы дзяржаўнай улады».
🔺 Раней улады прызналі Радыё Свабода «экстрэмісцкім фармаваньнем», рэдакцыя ў апошнія гады вымушаная працаваць у замежжы.
Усе асноўныя беларускія незалежныя выданьні працуюць з-за мяжы праз моцны ўціск і палітычны перасьлед іншадумства ў краіне.
Запытайся ў Дубаўца. БНР як дзяржава не адбылася. Чаму тады важны акт 25 сакавіка 1918 году?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
Найвялікшы ўчынак, які робіць нацыя ў сваёй гісторыі — крок да сваёй незалежнай дзяржаўнасьці. Гэта як узьнясеньне ў будучыню і сьцьверджаньне сабе і сьвету: Мы ёсьць, з намі трэба лічыцца. Нездарма Дзень незалежнасьці ўва ўсіх народаў — галоўнае дзяржаўнае сьвята. Калі б не было акту 25 сакавіка, бальшавікі ня вымушаныя былі б пайсьці на стварэньне БССР, і Беларусь заставалася б «Северо-Западным краем» Расеі да сёньня. Больш гэткага шанцу ў нас не было і невядома, калі б у будучыні ён зьявіўся.
Думкі, выказаныя ў аўтарскіх рубрыках, перадаюць погляды аўтараў і не адлюстроўваюць пазыцыю рэдакцыі.
❓Задайце ваша пытаньне. Telegram: @SvabodaBelarus; Signal: +37068643669
Памерла Марыя Бялевіч, дзяячка беларускага моладзевага паваеннага нязбройнага падпольля
Пасьля ІІ усясьветнай вайны Марыя Бялевіч (тады — Бабіч) увайшла ў Саюз беларускіх патрыётаў: студэнты вырашылі папулярызаваць беларускую мову і культуру, ідэю незалежнасьці Беларусі, супраціўляцца русыфікацыі навучальнага працэсу. За гэта савецкія ўлады адправілі іх у лягеры, Марыю — на 10 гадоў.
Як успамінала Марыя Бялевіч, таксама шматгадовыя тэрміны прысудзілі ейным маці і брату.
https://smarturl.click/8Zza
Дом у заплечніку. Беларус, які едзе вакол сьвету, расказаў пра стому, дранікі і каханьне ў дарозе
Уся маёмасьць Аляксандра Гойшыка месьціцца ў заплечніку на 55 літраў. Ужо два гады ён падарожнічае па сьвеце. На другім краі зямлі ён шукае беларусаў і гатуе ім дранікі. У дарозе сустрэў сваё каханьне.
Свабода пагутарыла з вандроўнікам пра ягоны стыль жыцьця.
https://smarturl.click/yEMR
Мытны камітэт Беларусі праверыў «на прадмет наяўнасьці дронаў» больш за 350 тысяч пасылак і знайшоў «тавары з прыкметамі зброі і боепрыпасаў»
На працягу 3 тыдняў пасьля пачатку праверак у пасылках, якія ішлі на адрасы фізычных асобаў з тэрыторыі дзяржаваў Эўразійскага саюзу, выявілі «тавары, якія маюць прыкметы зброі, боепрыпасаў, а таксама апаратуру вайсковага прызначэньня», сьцьвярджае Дзяржаўны мытны камітэт.
Беларуская мытня пачала правяраць пасылкі на наяўнасьць дронаў у адпаведнасьці з ранейшым указам Лукашэнкі, які забараняе фізычным асобам увозіць, захоўваць, прадаваць, эксплюатаваць і вырабляць бесьпілётнікі:
https://smarturl.click/vl5y
Пад Вільняй знайшлі магілу беларускага паэта Ўладзіслава Сівіцкага, вядомага пад псэўданімам «Стары Ўлас»
Пра гэта ў фэйсбуку піша дасьледчык-архівіст Зьміцер Юркевіч. Магілу паэта знайшлі ў вёсцы Сужаны непадалёк ад Вільні. З пошукамі дапамагла мясцовая жыхарка, якая даглядае частку могілак.
Уладзіслаў Сівіцкі нарадзіўся ў Валожыне ў 1865 годзе, упершыню апублікаваў вершы ў «Нашай Ніве» ў 1909 годзе. Выступаў як публіцыст, займаўся вершаванай апрацоўкай легендаў і паданьняў. Аўтар парадыйна-сатырычнага апавяданьня «Тры злодзеі», паэмы «Год беларуса». Рукапісы Сівіцкага захоўваюцца ў архівах Беларусі, Літвы і Польшчы.
Супраць працаўнікоў маёнтку Падароск спынілі крымінальную справу, але сам маёнтак ва ўладальніка забралі
Прадпрымальнік і мэцэнат Павал Падкарытаў прайшоў праз 2 суды, але ня змог захаваць маёнтак — мясцовы аддзел культуры забраў будынкі былой сядзібы Бохвіцаў і, паводле Падкарытава, «прысабечыў паралельна яшчэ і чужой маёмасьці». Гаворка пра недабудаваныя, не далучаныя да будынкаў і ня ўведзеныя сеткі водаправоду і каналізацыі — маёмасьць, якую прадпрымальнік не купляў у аддзелу культуры і не павінен быў вяртаць.
Тым часам крымінальную справу супраць працаўнікоў маёнтку Падароска спынілі «праз адсутнасьць складу злачынства»:
https://smarturl.click/EL3W
Падчас сёньняшняга масавага «хапуна» затрымалі Марыну Адамовіч, жонку палітзьняволенага экс-кандыдата ў прэзыдэнты Міколы Статкевіча
Як стала вядома @zerkalo_io, сілавікі адвезьлі Марыну Адамовіч у Заводзкі РУУС Менску.
Агулам, паводле праваабаронцаў, пад перасьлед падчас сёньняшняга масавага «хапуна» трапілі як мінімум 60 чалавек. Частку зь іх затрымалі, а ў некаторых проста правялі ператрус і адпусьцілі. Затрыманьні і ператрусы працягваюцца дагэтуль.
Затрыманьні сваякоў палітвязьняў і былых палітзьняволеных могуць быць зьвязаныя з праектам «INeedHelpBY»
Так казалі самі супрацоўнікі КДБ некаторым затрыманым падчас ператрусаў, паведамляе @viasna96. Сёньня ініцыятыва «INeedHelpBY» зьявілася ў «рэспубліканскім сьпісе экстрэмісцкіх фармаваньняў». Яна дапамагала прадуктамі тым, хто пацярпеў ад палітычных рэпрэсій і знаходзіўся ў цяжкай фінансавай сытуацыі.
❗️UPD Агулам як мінімум 60 чалавек трапілі пад перасьлед падчас сёньняшняга масавага «хапуну». Частку зь іх затрымалі, а ў некаторых проста правялі ператрус і адпусьцілі. Вядома, што прыходзілі да людзей па ўсёй краіне. Затрыманьні і ператрусы працягваюцца дагэтуль.
«Гэта можа быць рэпэтыцыя». Як адбывалася кібэратака на дэмакратычныя структуры і ці можна абараніцца ад гэтага
Цягам апошніх содняў інтэрнэт-рэсурсы беларускіх палітычных і грамадзкіх ініцыятываў масава закідваюць скаргамі. Пад атаку трапіў акаўнт Сьвятланы Ціханоўскай, праект дапамогі жанчынам за кратамі «Палітвязынка», палітычная ініцыятыва «Моладзевы блёк». А сайт BYSOL тым часам зазнаў DDos-атаку.
Разьбіраемся, што адбылося і як засьцерагчыся ад такіх атак:
https://smarturl.click/1n6D
Праваабаронцы паведамляюць пра масавыя затрыманьні сваякоў палітвязьняў і былых палітзьняволеных — вядомыя прозьвішчы як мінімум 24 затрыманых
Затрыманьні адбываюцца па ўсёй Беларусі. Сярод затрыманых — і былыя палітвязьні, якія пасьля выхаду на волю заставаліся ў Беларусі, піша @viasna96. У пастановах супрацоўнікаў КДБ, якія прыходзяць да людзей, фігуруюць артыкулы «фінансаваньне экстрэмісцкай дзейнасьці» і «ўдзел у экстрэмісцкіх фармаваньнях».
Рэдкі выпадак: суд у Віцебску спыніў справу за «экстрэмізм» як бяздоказную
Судзьдзя суду Першамайскага раёну Віцебску Міхаіл Юрчанка ня стаў караць за распаўсюд «экстрэмісцкіх» матэрыялаў у сацыяльнай сетцы ураджэнца Расеі беспрацоўнага жыхара Віцебску Эдуарда Тарканоўскага, паведамляе «Віцебская вясна».
Ён палічыў справу, якую завяла міліцыя, бяздоказнай.
На фота Эдуард Тарканоўскі.
https://smarturl.click/Ll73
Галасаваць на выбарах змогуць толькі тыя беларусы за мяжой, якія сталі на консульскі ўлік і прыехалі ў Беларусь
Кіраўнік ЦВК Ігар Карпенка заявіў, што ў Выбарчы кодэкс ўнесьлі зьмяненьні, згодна з якімі ў гэту выбарчую кампанію ўчасткі для галасаваньня за мяжой адкрывацца ня будуць.
«Мы выдзелім спэцыяльна адзін участак у горадзе Менску, дзе такія грамадзяне змогуць прагаласаваць, прыехаўшы ў Рэспубліку Беларусь», — растлумачыў Карпенка.
https://smarturl.click/362V
Сяргей Дубавец адказаў на абвінавачаньні Генпракуратуры Беларусі
Журналіст Радыё Свабода адрэагаваў на інфармацыю пра завядзеньне супраць яго 6 крымінальных спраў.
У 1995 годзе пасьля пагрому парлямэнту Васіль Быкаў назваў рэжым Лукашэнкі хунтай, а мой сябра, дэпутат Вярхоўнага Савету і рэдактар газэты «Свабода» Ігар Гермянчук — бандай. Нічога не зьмянілася за гэтыя 30 гадоў. Важна мець на ўвазе свае ўласныя думкі і дзеяньні. Усе мае развагі ў публічнай прасторы строга падпарадкаваныя аб’ектыўным фактам, Канстытуцыі Беларусі і кодэксу журналіста Радыё Свабода.
Адзіная рэакцыя, якой яны заслугоўваюць — дыскусія. Але дыскусіі хунта-банда весьці ня ўмее. На кожнае іншадумства адзін адказ — крымінальная справа і турма. Успрымаю гэта з пэўнай удзячнасьцю, як яшчэ адно прызнаньне рацыі адэкватных беларусаў, якіх мама вучыла правільным рэчам. Цяпер я цалкам пазбаўлены згрызотаў сумленьня адносна таго, што мусіў выехаць зь Беларусі.
Што да цяжкасьці майго «злачынства», дык яно прыблізна такое, як магніцік на лядоўні, прызнаны пікетам і забароненым масавым мерапрыемствам. У фармулёўках пракуратуры асабліва зацікавіла фраза пра «отрицал факт геноцида белорусского народа в... послевоенный период». Гэтага я не адмаўляў дакладна, але задумацца ёсьць пра што.
Лукашэнка выказаўся пра дадатковыя меры для блякаваньня сайтаў у Беларусі і цэнзуры для дзяцей у інтэрнэце
Расказваем пра мэханізмы такой цэнзуры і як гэта працуе.
https://smarturl.click/Llj3
У Беларусі пачалі манэўры празь дзень пасьля старту маштабных вучэньняў NATO
Узброеныя сілы трэнуюць прымяненьне войскаў «з улікам прагнозу разьвіцьця сытуацыі» ў Эўропе. Сумеснае штабное трэнаваньне Ўзброеных сіл праходзіць 23–26 студзеня на стацыянарных пунктах упраўленьня.
https://smarturl.click/8Z6v
Расея зранку вядзе моцны абстрэл Украіны
У Харкаве пасьля абстрэлу цалкам разбураны пад’езд жылога дому (на фота ратавальнікаў), ратавальнікі разьбіраюць завалы ў пошуках людзей, паведаміў мэр гораду Ігар Церахаў. У частцы Кіеўскага раёну Харкава адсутнічае электрычнасьць, у многіх жыхароў — вада. Адна з ракет пацэліла ў газаправод.
У прадмесьцях Харкава адбылося чатыры выбухі, параненая жанчына, раненьні аскепкамі атрымалі дзеці, папярэдне паведамілі ўлады.
У Саламянскім раёне Кіева расейскі ўдар пацэліў у жылы дом, пачаўся пажар, аднаго чалавека шпіталізавалі. Побач зь дзіцячым садком гараць аўтамабілі, інфармацыя пра пажар у самой установе не пацьвердзілася. У Пячэрскім раёне — пажар у нежылым будынку.