17433
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
«Дзёньнікі ўцёкаў зь Беларусі». Паэт і праваабаронца Сяржук Сыс выдаў кнігу вершаў аб тым, як праз Украіну дабіраўся да Літвы
Кніга «DOM» выйшла ў лёнданскім выдавецтве «Скарына» ў пачатку студзеня. Сабраныя ў ёй вершы Сыс пісаў з 2021 году, калі мусіў уцячы зь Беларусі і праз Расею, Украіну, Польшчу і Нямеччыну дабіраўся да Літвы, дзе цяпер і жыве. Гэта ўжо чацьвёрты зборнік ягонай паэзіі. Таксама Сыс вядомы як праваабаронца з цэнтру «Вясна», былы палітвязень.
Сам Сяржук Сыс гаворыць пра новую кнігу, што фактычна гэта вершаваны дзёньнік самага балючага пэрыяду ягонага жыцьця: бяз пашпарта, права на працу, пад расейскімі ракетамі ва Ўкраіне і на польскіх вакзалах сярод тысяч уцекачоў — у такіх умовах назапашваліся пачуцьці і назіраньні, якія выліліся ў вершы. Пагутарылі зь ім пра літаратуру і жыцьцё:
https://smarturl.click/a2Q5
👆🏻Запытайся ў Дубаўца. Як заахвоціць дзіця да чытаньня кніг?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
Шмат хто памылкова лічыць, што трэба даваць дзіцяці «прасьцейшую» чытанку, ніжэйшую за інтэлектуальныя здольнасьці дзіцяці. З уласнага досьведу скажу, што ўсё якраз наадварот. Кніга мусіць быць займальнай, але пры тым інтэлектуальна вышэйшай. Больш складаная чытанка падцягвае дзіця, змушае яго задаваць пытаньні пра невядомыя яму словы і зьявы, а ўрэшце дае яму пачуцьцё пераможцы і стымулюе да новых перамог.
Як рыхтуюцца выбары ў Беларусі і навошта сустракаліся Пуцін і Лукашэнка. Вынікі тыдня
Як выбарчая кампанія ў Беларусі ператвараецца ў ваенную спэцапэрацыю, а Расея крок крокам узмацняе свой уплыў на Беларусь, — разважае палітычны аглядальнік Свабоды Валер Карбалевіч:
🎥 ВІДЭА: https://www.youtube.com/watch?v=LjHkvKQO3xg
Без апазыцыі, але з імітацыяй канкурэнтнасьці. Юры Дракахруст пра вынікі рэгістрацыі кандыдатаў у дэпутаты
Сьцісла:
🔶 па большасьці акругаў балятуюцца чыноўнікі, сілавікі і дзейныя дэпутаты Нацыянальнага сходу;
🔸гэтыя выбары імітуюць спаборнасьць, на ўсіх акругах — больш за аднаго кандыдата;
🔸выбары не прадугледжваюць канкурэнцыі нават паміж прыхільнікамі рэжыму.
Вынікі рэгістрацыі кандыдатаў у дэпутаты Палаты прадстаўнікоў прымушаюць прыгадаць знакамітыя словы амэрыканскага прэзыдэнта Аўраама Лінкальна зь ягонай Гэтысбэрскай адозвы: «Каб улада народу, воляй народу і для народу ня зьнікла з твару зямлі».
У сучаснай Беларусі формула іншая, адваротная: «Выбар улады, воляй улады і для ўлады». Тое, што апазыцыя сярод кандыдатаў не прадстаўленая наагул — гэта не адзіны доказ таго, што прынцып рэгістрацыі менавіта такі.
https://smarturl.click/62lZ
Як ізраільцянін зь Беларусі ратаваў «Бі-2»
Як атрымалася не дапусьціць дэпартацыі з Тайлянду ў Расею музыкаў гурту «Бі-2», некаторыя зь якіх маюць беларускае, а некаторыя расейскае грамадзянства.
Пра гэта расказвае прадстаўнік гурту Ігар Рубінштэйн, які паходзіць зь Беларусі, жыве ў Ізраілі, пісаў некаторыя тэксты для «Бі-2», а цяпер каардынаваў намаганьні ізраільскага боку па фактычным вызваленьні музыкаў гурту.
🎥: https://youtu.be/cMszgywnOCU
📽 У Польшчы выйшаў фільм пра Тадэвуша Касцюшку. Спыталіся ў беларускага кінакрытыка, ці спадабаецца ён беларусам
Гістарычны трылер «KOS» з галоўным героем — ураджэнцам беларускага Косава пачалі паказваць у польскіх кінатэатрах у канцы студзеня, фільм многія параўнаўвалі са стужкамі Тарантына. Увага, спойлеры!
https://smarturl.click/na0A
Нягледзячы на забароны, расейскія прапагандысцкія сайты RT і Sputnik па-ранейшаму даступныя ў краінах Эўразьвязу
Агульнаэўрапейскія санкцыі павінны былі заблякаваць лёгкі доступ да вэб-сайтаў двух ключавых крамлёўскіх СМІ RT і Sputnik, якія, на думку ЭЗ, распаўсюджваюць прапаганду і дэзынфармацыю.
Аднак балканская служба Радыё Свабода выявіла, што гэтыя сайты ўсё яшчэ даступныя. Нават у галоўных будынках Эўразьвязу ў Брусэлі.
https://smarturl.click/AvlY
Выхадзец з КДБ, перасьледаваў Фядуту, меў «няпростага» бацьку. Што вядома пра новага кіраўніка ДФР
Аляксандар Лукашэнка 2 лютага прызначыў Андрэя Самбука новым дырэктарам Дэпартамэнту фінансавых расьсьледаваньняў Камітэту дзяржаўнага кантроля. Мінулы дырэктар — Ігар Маршалаў — яшчэ ў лістападзе быў адпраўлены паслом у Зымбабвэ.
Пра Андрэя Самбука вельмі скупая інфармацыя. Але нейкія факты атрымалася высьветліць.
https://smarturl.click/784a
Падпісвайцеся на Свабоду ў radio_svaboda">TikTok!
Там вы знойдзеце шмат унікальных кароткіх відэа на розныя тэмы. Вось відэа апошняга тыдня:
👉🏻 10 гадоў таму ў Кіеве падчас Эўрамайдану загінуў беларус Міхась Жызьнеўскі.radio_svaboda/video/7328482319524875526"> Узгадваем тыя падзеі
👉🏻 Эканоміка на Свабодзе. radio_svaboda/video/7330326382607666438">Па якім прынцыпе ў Беларусі прызначаюцца заробкі
👉🏻 Як музыка і сорам да беларушчыны давялі: radio_svaboda/video/7329197776846343430">гісторыя, якую не раскажуць у школе
👉🏻 Да гадавіны сумнай даты: radio_svaboda/video/7329576320671714565">Расказваем, як 160 гадоў таму расейскія ўлады арыштавалі Кастуся Каліноўскага
👉🏻 Багна, балоты, дрыгва, твань, балацявіна, імшара, алёс: radio_svaboda/video/7329952174341967109">тлумачым, што значаць усе гэтыя «балотныя» словы
👉🏻 Магілёў: radio_svaboda/video/7330692684815944965">расказваем цікавыя гістарычныя факты пра горад. А Вы ведалі?
У Расеі згарэў ужо чацьвёрты за 2024 год аўтобус МАЗ
На гэты раз у Саратаве. Як піша мясцовае аддаленьня МНС, там загарэўся маторны адсек аўтобуса. Ніхто не пацярпеў.
Некалькі аўтобусаў МАЗ загарэліся ў Расеі яшчэ ў 2023-м.
Фота: МНС Расеі
Белстат: Беларусы ўжо ў сярэднім зарабляюць па 560 даляраў. Але гэта адзін з самых нізкіх заробаў у Эўропе
Паводле афіцыйных дадзеных, сярэдні рэальны заробак у Беларусі ў 2023 годзе склаў 1795, 85 рубля да вычыты падаткаў(гэта каля $561 станам на сёньня), ён вырас у параўнаньні з 2022 года на 11%.
Рэальныя даходы насельніцтва вырасьлі ў 2023 годзе на 6,1%. Але ў а ў 2022 годзе ў параўнаньні з 2021 годам яны ўпалі на 3,7%.
📉Ніжэй сярэдні заробак у Эўропе толькі ва Ўкраіне, дзе ідзе вайна. У Малдове прыблізна такі ж, як у Беларусі. У Альбаніі, Босьніі, Сэрбіі - вышэй за беларускі.
Рамана Пратасевіча выдалілі са «Сьпісу экстрэмістаў»
Яго дадалі ў гэты сьпіс амаль 2 месяцы таму, ужо пасьля памілаваньня.
У сьпіс «экстрэмістаў» МУС уключае людзей, асуджаных паводле шэрагу артыкулаў КК, якія выкарыстоўваюцца ўладамі для перасьледу апанэнтаў Лукашэнкі, удзельнікаў пратэстаў.
На людзей, уключаных у сьпіс, накладаецца шэраг абмежаваньняў, у тым ліку забарона на пэдагагічную, выдавецкую дзейнасьць, займаньне дзяржаўных пасад, праходжаньне вайсковай службы. Таксама супраць іх прымаюцца дадатковыя меры фінансавага кантролю.
Чаму, нягледзячы на санкцыі, у Беларусі паказваюць галівудзкія фільмы
«Барбі», «Апэнгаймэр», «Вонка». Заходнія навінкі хоць і са спазьненьнем, але ўсё ж ідуць у тых кінатэатрах, дзе іх не павінна было б быць.
Разьбіраемся, як фільмы пачалі трапляць у Беларусь падчас вайны і санкцый.
https://smarturl.click/78Rk
1 лютага 1863 году — дзень пачатку паўстаньня Каліноўскага
Сёньня — гадавіна пачатку антырасейскага паўстаньня, якое шырока вядомае ў Беларусі як паўстаньне Кастуся Каліноўскага. Літоўскі правінцыйны камітэт абвясьціў сябе Часовым урадам на акупаваных Масквою землях Беларусі і Літвы. Быў прыняты маніфэст аб пачатку паўстаньня і надзяленьні сялянаў зямлёю.
Чаму Каліноўскага не падтрымала Варшава, колькі ўсяго было бітваў на тэрыторыі Беларусі і ў чым важнасьць гэтага паўстаньня? Расказваем на прыкладзе фактаў 👆🏻
➕ Праверце свае веды: Ці добра вы ведаеце храналёгію паўстаньня 1863–1864 гадоў пад кіраўніцтвам Кастуся Каліноўскага? ТЭСТ
Міліцыянта, які ўдзельнічаў ў рэпрэсіях у Беларусі і пераехаў у Літву, пасьля выкрыцьця пазбавілі часовага дазволу на жыхарства ў Літве
Дэпартамэнт міграцыі Літвы праводзіць расьследаваньне. Міністар нацыянальнай абароны Літвы Арвідас Анушаўскас адзначыў, што «збой мэханізму праверкі», дзякуючы якому Маціевіч змог атрымаць ДНЖ у Літве, «выглядае вельмі прыкра».
Як сьцьвярджае BelPol, былы лідзкі міліцыянт Аляксандар Маціевіч, які пасьля ўдзелу ў рэпрэсіях супраць пратэстоўцаў у Беларусі пераехаў жыць у Літву, пасьля апублічваньня інфармацыі пра яго знаходжаньне ў краіне «разам з жонкай сьпешна пакінуў Літву і вярнуўся ў Беларусь»:
https://smarturl.click/1DGY
У МУС прапанавалі вярнуць артыкул за «дармаедзтва», як у часы СССР
Прапанову плянуюць накіраваць у парлямэнт і агучыць на Ўсебеларускім народным сходзе. Пакуль не зразумела, у які кодэкс зьбіраюцца ўнесьці артыкул за «дармаедзтва» — адміністрацыйны ці крымінальны.
У часы СССР дармаедзтва было крымінальным злачынствам, за гэта пагражала да году пазбаўленьня волі. МУС Беларусі ў 2015 годзе прапаноўвала ўнесьці артыкул аб дармаедзтве ў адміністрацыйны кодэкс — тады гаворка ішла пра тое, каб штрафаваць дармаедаў:
https://smarturl.click/y4LR
Ігар Кізім прызначаны амбасадарам Украіны па асаблівых даручэньнях у Беларусі
Пра гэта паведаміў у Фэйсбуку сам дыплямат. Ігар Кізім распавёў, што ў ягоныя абавязкі ўваходзяць «пытаньні, зьвязаныя з дэмакратычнымі сіламі Беларусі як часткай беларускага грамадзтва, якая выступае супраць палітыкі цяперашняга кіраўніцтва Беларусі».
Ігар Кізім быў апошнім амбасадарам Украіны ў Беларусі. У красавіку 2023 году, пасьля сустрэчы Лукашэнкі ў Менску з кіраўніком акупаванай Расеяй «ДНР» Пушыліным, Кіеў адклікаў амбасадара Кізіма для кансультацыяў. 22 чэрвеня 2023 году ўказам Зяленскага ён быў вызвалены ад пасады:
https://smarturl.click/mxZO
Галоўнае за 2 лютага
🇱🇹 Чаму маёр міліцыі, які душыў пратэсты, бесклапотна жыў у Літве
👮♂️ Выхадзец з КДБ, перасьледаваў Фядуту, меў «няпростага» бацьку. Што вядома пра новага кіраўніка ДФР
🤐 Міжнародны саюз беларускіх пісьменьнікаў заявіў пра дыскрымінацыю беларускай мовы
🤹♀️ «Іншых забаў амаль няма». Чаму, нягледзячы на санкцыі, у Беларусі паказваюць галівудзкія фільмы
🏭 У Беларусі ў 2023 годзе вырасла колькасьць стратных прадпрыемстваў і ўпала рэнтабэльнасьць
💬 Як рыхтуюцца выбары ў Беларусі і навошта сустракаліся Пуцін і Лукашэнка. Вынікі тыдня ад Карбалевіча
🎸 Прадстаўнік «Бі-2» пра канцэрт у Беларусі і тое, чаму не пусьціў расейцаў на прэс-канфэрэнцыю ў Ізраілі
🎞 У Польшчы выйшаў фільм пра Тадэвуша Касцюшку. Спыталіся ў беларускага кінакрытыка, ці спадабаецца ён беларусам
❌ Памілаванага Лукашэнкам Пратасевіча выдалілі са «Сьпісу экстрэмістаў»
За выкраданьне мужа і жонкі з Беларусі ў Тайляндзе арыштавалі пяцёх расейцаў. Пара заплаціла ім выкуп амаль мільён даляраў
Паліцыя арыштавала ў Тайляндзе пецярых грамадзян Расеі, якіх абвінавачваюць у выкраданьні мужа і жонкі з Беларусі, паведамляе выданае Bangkok Post.
Адзначаецца, што сямейную пару выкралі, калі яна вярталася на матацыкле з гульнявой крамы. Матацыкл «падрэзалі», вымусіўшы спыніцца, пасьля гэтага 23-гадовага мужчыну пабілі, на галовы мужа і жонкі надзелі поліэтыленавыя пакеты, іх пасадзілі ў чорны фургон.
https://smarturl.click/EQzW
«Вясна»: Некаторых затрыманых падчас студзеньскага рэйду асудзілі паводле артыкулу, які раней не выкарыстоўваўся для рэпрэсій
Некалькі чалавек, затрыманых падчас маштабнага рэйду сілавікоў 23–24 студзеня, асуджаныя паводле ч. 2 арт. 24.15 КаАП — «выкарыстаньне замежнай бязвыплатнай дапамогі для ажыцьцяўленьня тэрарыстычнай і іншай экстрэмісцкай дзейнасьці ці іншых дзеяньняў, забароненых заканадаўствам».
Праваабаронцы зьвяртаюць увагу, што раней гэты артыкул для палітычных рэпрэсій не выкарыстоўваўся.
https://smarturl.click/Ym8e
Чаму маёр міліцыі, які душыў беларускія пратэсты, бесклапотна жыў у Літве
Сілавік зь Беларусі, які прымаў удзел у падаўленьні мірных акцый пратэсту ў 2020 годзе, спакойна жыў і працаваў у Літве, пакуль пра яго не расказала арганізацыя BelPol. Пасьля гэтага ён бесклапотна пакінуў Літву, не зацікавіўшы літоўскія спэцслужбы і заявіў, што ізноў прыедзе ў гэтую краіну.
Ці так гэта павінна выглядаць, беручы пад увагу, што ўжо тры гады дэмакратычныя сілы лабіруюць санкцыі і пакараньні тых, хто рэпрэсуе беларусаў за іх погляды. Госьць эфіру «Свабоды Premium» прадстаўнік BelPol Уладзімер Жыгар.
🎥: https://youtu.be/jr1T8Rcm75s
Экспазыцыю да 100-годзьдзя народнага пісьменьніка плянавалі паказваць у Дзяржаўным музэі гісторыі беларускай літаратуры аж да 5 траўня, але перадумалі
Выставу экспанавалі толькі 10 дзён, яе згорнуць 5 лютага. Пра гэта паведаміла «Наша ніва» са спасылкай на чытача, які тэлефанаваў у музэй даведацца пра час працы выставы.
«Самі думалі, што будзе даўжэй, але так выйшла», — патлумачылі яму, не называючы прычынаў датэрміновага закрыцьця выставы.
Экспазыцыю «Жыцьцё праз абрысы і лініі», прымеркаваную да 100-годзьдзя з дня нараджэньня Васіля Быкава, адкрылі 25 студзеня. Яна мае ня толькі дакумэнтальна-літаратурны складнік, але і адкрывае пісьменьніка як мастака. У экспазыцыі прадстаўлена больш за 70 графічных і жывапісных работ Васіля Быкава.
Пашыньян: Армянскую армію нельга разьвіваць у супрацоўніцтве з Расеяй
Прэмʼер-міністар Арменіі заявіў, што Расея больш ня можа быць асноўным вайсковым партнэрам для яго краіны «як з аб’ектыўных, так і з субʼектыўных прычынаў».
Паводле яго, ячшэ 2 гады таму ўлады Армэніі падрыхтавалі канцэпцыю рэфармаваньня войска ў супрацоўніцтве з Расеяй. Аднак падзеі зімы таго году (блякаваньне Азэрбайджанам Лачынскага калідора, які зьвязвае Нагорны Карабах з Армэніяй) паказалі, што Армэнія ня можа прасоўвацца з гэтай канцэпцыяй.
Фота: Reuters
Дэпутата з Заслаўя абвінавацілі ў фінансаваньні «экстрэмізму»
Як піша «Наша ніва», Андрэй Брэмшміт да затрыманьня быў дырэктарам будаўнічай фірмы. А таксама быў дэпутатам мясцовага савету ў Заслаўі. У 2019 годзе ён быў у складзе выбарчай камісіі.
Паводле інфармацыі выданьня, яшчэ ў канцы траўня 2023 году Брэмшміт езьдзіў у Літву. У чатах ён пісаў, за які час прайшоў мяжу і што хутка зьбіраецца назад у Беларусь. Пэўна, неўзабаве пасьля вяртаньня яго затрымалі.
Кіраўніком Дэпартамэнту фінансавых расьсьледаваньняў стаў выхадзец з КДБ Андрэй Самбук. Там ён быў начальнікам сьледчага ўпраўленьня.
Яго прызначыў Лукашэнка.
Нагадаем, КДБ мае дачыненьне да апошняга масавага затрыманьня, калі прыходзілі да сваякоў палітвязьняў, а таксама да саміх былых зьняволеных. Тады затрымалі каля 200 чалавек. Супрацоўнікі КДБ пыталіся, «хто дапамагае зь перадачамі і хто аплачвае кошыкі з прадуктамі».
Адспрачаліся пра «Слова пацана», узяліся за «Майстра і Маргарыту». Што беларусы абмяркоўваюць у сеціве
Усё сваё, беларускае ў Беларусі калі не забароненае, дык жорстка маргіналізаванае (для нас саміх), усё заходняе – хлуд і заняпад, нічога суседзкага быццам увогуле не існуе... Застаецца абмяркоўваўваць амаль выключна расейскае.
У 2023 годзе ў Беларусі звольнілі на 62,8 тысячы больш работнікаў, чым прынялі на працу
За мінулы год звольнілі амаль 693 тысячы чалавек, прынялі на працу 630,15 тысяч, вынікае са зьвестак Белстату, на якія спасылаецца Reform.by. Больш працаўладкаваньняў, чым звальненьняў, было толькі ў галінах прафэсійнай, навуковай і тэхнічнай дзейнасьці.
Варта адзначыць, што ў справаздачу Белстату ня ўключаныя мікра- і малыя прадпрыемствы бязь ведамаснай падпарадкаванасьці.
На што ўплывае кадравы дэфіцыт
Польшча павышае цану візаў
Прычынай такога рашэньня стаў «візавы скандал» – паводле кіраўніка МЗС Польшчы Радаслава Сікорскага, «каб не дапусьціць падобнага ў будучыні»
Я вырашыў павысіць цэны на візы, таму што, аказваецца, польскія візы былі аднымі з самых танных у Эўразьвязе, таму ня дзіўна, што ахвочыя ў Афрыцы ці Азіі ішлі ў польскае консульства.
Каталіцкі касьцёл у Беларусі адмовіўся ад прапановы Ватыкану бласлаўляць аднаполыя пары і пары па-за шлюбам
Канфэрэнцыя каталіцкіх біскупаў нагадвае сьвятарам і дыяканам, што «нелітургічнае дабраслаўленьне можна даваць усім, хто аб ім просіць», але «заўсёды неабходна пазьбягаць наданьня дабраслаўленьня менавіта парам, якія жывуць у так званым „грамадзянскім шлюбе“, і тым, хто жыве ў кананічна нядзейсным сужэнстве, або аднаполым парам», бо іншыя вернікі «могуць успрыняць такое дабраслаўленьне як згоду на грэх».
У сьнежні Ватыкан дазволіў каталіцкім сьвятарам дабраслаўляць аднаполыя пары, але без правядзеньня шлюбнага абраду:
https://smarturl.click/oA2D
«Надзеждзін больш падобны да Бабарыкі, чым да Ціханоўскай», — экспэрт Бэрлінскага фонду Карнэгі Самарукаў
Ці зарэгіструюць Барыса Надзеждзіна кандыдатам у прэзыдэнты Расеі? Якія аналёгіі ягонай выбарчай кампаніі можна знайсьці ў палітычнай гісторыі Беларусі? На што ён можа разьлічваць у выпадку, калі яго зарэгіструюць? — На гэтыя і іншыя пытаньні адказвае навуковы супрацоўнік Бэрлінскага цэнтру Карнэгі па вывучэньні Расеі і Эўразіі Максім Самарукаў.
«Надзеждзін, як і Бабарыка ў 2020 годзе, робіць выгляд, што ў ягонай краіне ўсё адбываецца ў адпаведнасьці з законам», — адзначае ён:
https://smarturl.click/naZp