18400
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
У Беларусі пачаліся чарговыя вучэньні тэрытарыяльнай абароны, у тым ліку на мяжы зь Літвой
Вучэньні з выкарыстаньнем РСЗА «Палянэз», з удзелам сіл тэрытарыяльнай абароны праходзяць у 4 раёнах. У Вілейскім раёне Менскай вобласьці вучэньні будуць доўжыцца да 26 красавіка, у Рагачоўскім і Кармянскім раёнах (Гомельская вобл.) і на мяжы зь Літвой, у Воранаўскім раёне Гарадзенскай вобласьці — да 4 красавіка.
З 12 сакавіка ў Беларусі праходзіць праверка баявой гатоўнасьці Ўзброеных сіл Беларусі, якая пачалася ў адказ на правядзеньне маштабных вучэньняў NATO:
https://smarturl.click/yqx0J
Дзяніс Івашын быў на спатканьні з маці
Асуджаны на 13 гадоў і 1 месяц за «здраду дзяржаве» незалежны журналіст Дзяніс Івашын меў кароткае спатканьне з маці, якую ўбачыў упершыню з 20 сьнежня 2022 году.
Палітвязень выглядае хударлявым, але застаецца ў бадзёрым настроі і ўсьміхаецца. Гаворыць, што ня мае праблем са здароўем.
Размова Івашына з маці доўжылася 4 гадзіны.
Рэкорд сакавіцкай тэмпэратуры ў Беларусі перавышаны больш чым на 4 градусы
На ўсіх мэтэастанцыях краіны былі перакрытыя як дзённыя, так і месячныя гістарычныя максымумы. На 25 мэтэастанцыях, у тым ліку ў Менску, рэкорды месяца абнаўляліся два дні запар. 30 сакавіка ў сталіцы было 19,9 градуса паводле Цэльсію, 31 сакавіка – 24,6 градуса.
Але сыноптыкі прагназуюць паніжэньне тэмпэратуры ад 2 красавіка. Яно пачнецца з заходніх раёнаў. 4 красавіка будзе халадней на 15-20 градусаў, чым цяпер. https://smarturl.click/xBEaJ
Прызначаны Расеяй чыноўнік загінуў пры выбуху аўтамабіля ў Луганску
У акупаваным Расеяй горадзе Старабельску Луганскай вобласьці Ўкраіны сёньня быў узарваны аўтамабіль, у якім знаходзіўся Валерый Чайка, прызначаны Расеяй намесьнік кіраўніка раённага Цэнтру абслугоўваньня адукацыйных арганізацый. Ён загінуў на месцы.
Украінскі друк, паведамляючы аб выбуху, называе Чайку калябарантам. У 2010 годзе ён выбіраўся дэпутатам Старабельскага гарадзкога савету ад «Партыі рэгіёнаў» Віктара Януковіча. У 2022 годзе, пасьля поўнамаштабнага ўварваньня расейскіх войскаў у Луганскую вобласьць, перайшоў на іх бок і атрымаў пасаду. https://smarturl.click/67Mxa
Затрымалі намесьніка гендырэктара кампаніі «Магатэкс»
Прычына затрыманьня — нібыта атрыманьне хабару ў асабліва буйным памеры.
У МУС заявілі, што ў канцы сакавіка топ-мэнэджар дамовіўся аб атрыманьні ад кіраўніка маскоўскай фірмы-партнэра працэнта за бесьперабойную адгрузку прадукцыі. Свае паслугі ён ацаніў у два мільёны расейскіх рублёў (крыху больш за 20 тысяч даляраў), а атрымліваць грошы нібыта накіраваў сваяка. https://smarturl.click/ppXoj
Міністэрства адукацыі вызначыла даты Цэнтралізаванага тэставаньня ў Беларусі
Вядомыя ўсе даты і прадметы, якія выпускнікам школаў трэба здаць дзеля паступленьня ва ўнівэрсытэты.
ЦТ будзе адбывацца з 27 траўня па 6 чэрвеня. Поўны расклад тут: https://smarturl.click/YzJAV
У амбасадзе Баўгарыі ў Менску паведамілі аб пераносе даты пачатку выдачы шэнгенскіх візаў беларусам
Як адзначаецца на афіцыйным сайце амбасады, візавы цэнтар у Менску пачне прымаць дакумэнты з 15 красавіка, а ў іншых гарадах Беларусі — з 1 траўня.
Таксама вызначылі дату, калі зьявіцца інфармацыя на старонцы візавага цэнтру.
https://smarturl.click/LYWyM
Міністар адукацыі заявіў, што навучаньне пэдагогаў і мэдыкаў пераводзіцца на бюджэтную форму
У Беларусі падрыхтоўка мэдыкаў і пэдагогаў пераводзіцца толькі на бюджэтную форму навучаньня. Пра гэта ў эфіры СТВ расказаў міністар адукацыі Андрэй Іванец.
https://smarturl.click/0eE65
Ці можна стрымаць выміраньне Беларусі? Пра дэмаграфію і філязофскую абыякавасьць
Паводле прагнозаў дэмографаў, праз трыццаць зь нечым гадоў будзе ўжо менш за 8 мільёнаў, а ў 2100 годзе — менш за 7 мільёнаў чалавек. Як да гэтага ставіцца і ці магчыма стрымаць скарачэньне, піша Алесь Чайчыц.
https://smarturl.click/kjJ32
«На вёсцы ані цьвіка купіць, ані труны». Як «адрадзілі» сяло і да чаго гэта прывяло
«Раней нас ратавала дастаўка ад «Эўраопту» і «Вострава чысьціні». Цяпер закрылі. Крамы ад райпо пазакрывалі — «нерэнтабэльныя». Зь некаторых вёсак аўтобус ходзіць у райцэнтар раз на тыдзень. На вёсцы нельга купіць ані цьвіка, ані труны». Жыхары сельскай мясцовасьці — пра актуальныя праблемы.
https://smarturl.click/JDeEm
Зьявіліся зьвесткі пра схемы пастаўкі нафтапрадуктаў ва Ўкраіну пасьля пачатку вайны. Згадваецца і Беларусь
Стала вядома, як украінскія кампаніі пастаўлялі паліва з Латвіі і Эстоніі пад выглядам літоўскага, але, як вынікае з апублікаваных ва Ўкраіне судовых рашэньняў, яно магло быць расейскай ці беларускай вытворчасьці.
https://smarturl.click/RA0VJ
Ужо сёньня: народзіны Васіля Захаркі
1 красавіка 1877 году нарадзіўся Васіль Захарка, старшыня Рады БНР на эміграцыі ў 1928–1943 гадах. На скліканай 10 кастрычніка 1925 году канфэрэнцыі ў Бэрліне Захарка не прызнаў Савецкай Беларусі за незалежную дзяржаву. Дзякуючы яму БНР не спыніла свайго існаваньня, бо большасьць сябраў рады прызнала БССР.
Іншыя адметныя падзеі і даты 1 красавіка — у матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/1dxbO
Галоўнае за 31 сакавіка
📌 Сілавікі затрымалі ўжо як мінімум 12 беларусаў за камэнтары пра тэракт пад Масквой
📌 Павышэньне пэнсій апынулася пад пагрозай, – экспэрт BEROC
📌 Беларусы сталі часьцей страхаваць здароўе
📌 Румынія і Баўгарыя афіцыйна ўвайшлі ў Шэнгенскую зону
📌 Шэсьць куляў з «Макарава». Новыя дэталі забойства расейскага пілёта ў Гішпаніі
📌 Як добра вы ведаеце словы, зьвязаныя зь Вялікаднем? Адкажыце на пытаньні нашага ТЭСТУ
Шэсьць куляў з «Макарава». Зьявіліся новыя дэталі забойства расейскага пілёта ў Гішпаніі
У расейскага пілёта Максіма Кузьмінава, які ўлетку 2023 году пераляцеў на вайсковым верталёце ва Ўкраіну, жыў пасьля гэтага пад чужым імем у Гішпаніі і ў лютым быў забіты невядомымі, былі выпушчаныя шэсьць куляў. Пасьля гэтага яго пераехалі аўтамабілем.
Пра гэта піша The New York Times з спасылкай на свае крыніцы. Суразмоўцы газэты ў гішпанскай паліцыі адзначаюць, што на месцы забойства Кузьмінава знойдзеныя гільзы ад пісталета Макарава. Больш падрабязнасьцяў пра забойства тут: https://smarturl.click/Ad1M9
Мэр Парыжу: беларускім і расейскім спартоўцам ня будуць рады на Алімпіядзе
Мэр Парыжу Ан Ідальга падчас свайго візыту ў Кіеў заявіла, што ў францускай сталіцы будуць ня рады прыезду расейскіх і беларускіх спартоўцаў на Алімпіяду, якая павінна адкрыцца ў Парыжы ў канцы ліпеня. Украінскіх спартоўцаў, па словах Ідальга, парыжане, наадварот, падтрымаюць.
Міжнародны алімпійскі камітэт дазволіў атлетам з Расеі і Беларусі ўдзельнічаць у Алімпіядзе-2024 у нэўтральным статусе. https://smarturl.click/Ad1MM
Кіраўніка зьліквідаванай партыі «Зялёныя» абвінавацілі паводле крымінальнага артыкулу
Былы старшыня дэ-юрэ зьліквідаванай Беларускай партыі «Зялёныя» Зьміцер Кучук абвінавачваецца паводле крымінальнага артыкулу «Арганізацыя і падрыхтоўка дзеяньняў, якія груба парушаюць грамадзкі парадак, або актыўны ўдзел у іх».
https://smarturl.click/z2zQE
Ужо сёньня: падпісалі дамову пра саюз Беларусі і Расеі
2 красавіка 1996 году ў Менску адбылося масавае шэсьце супраць падпісаньня Барысам Ельцыным і Аляксандрам Лукашэнкам дамовы аб стварэньні супольнасьці Расеі і Беларусі. Роўна праз год Ельцын і Лукашэнка падпісалі дамову аб стварэньні саюзу Беларусі і Расеі.
Іншыя адметныя падзеі і даты 2 красавіка — у матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/0eE2p
Галоўнае за 1 красавіка
📌 «На вёсцы ані цьвіка купіць, ані труны». Як «адрадзілі» сяло і да чаго гэта прывяло
📌 Міністар адукацыі заявіў, што навучаньне пэдагогаў і мэдыкаў пераводзіцца на бюджэтную форму
📌 Як жартаваць з улады, каб ня сесьці, і з апазыцыі, каб ня стаць «агентурай». Гутарка са стэндапэрам Міхасём Ільіным
📌 Затрымалі намесьніка гендырэктара «Магатэкса»
📌 Скончылася адтэрмінаваньне выплат расейскага крэдыту за БелАЭС
📌 Зьявіліся зьвесткі пра схемы пастаўкі нафтапрадуктаў ва Ўкраіну пасьля пачатку вайны. Згадваецца і Беларусь
📌 Лукашэнка падпісаў закон «Аб адказным абыходжаньні з жывёламі»
Як жартаваць з улады, каб ня сесьці, і з апазыцыі, каб ня стаць «агентурай»
Гумар часта называюць зброяй супраць дыктатуры. Але нават за бяскрыўдныя жарты ў Беларусі сёньня можна трапіць у турму. Як жартаваць, каб вас не пасадзілі, і ці ўвогуле варта жартаваць у аўтарытарнай краіне, і пра што? Пра гэта ў эфіры Свабоды разважае стэндапэр Міхась Ільін.
https://youtu.be/i9rCi2ls4Ik
Лукашэнка падпісаў закон «Аб адказным абыходжаньні з жывёламі»
Асноўныя палажэньні закону ўступаюць у сілу з 1 студзеня 2025 году. У прыватнасьці, новы закон прадугледжвае:
❗️павышаныя патрабаваньні да ўтрыманьня небясьпечных сабак (уладальнікі такіх сабак будуць абавязаны прайсьці адмысловыя курсы і атрымаць пасьведчаньне);
❗️забарону на наведваньне з жывёламі-кампаньёнамі (акрамя сабак-павадыроў) харчовых крамаў, арганізацый аховы здароўя і адукацыі, аб’ектаў культурнай інфраструктуры, фізкультурна-спартыўных збудаваньняў. https://smarturl.click/1dx7o
Southwind Airlines скасаваў палётную праграму Менск — Стамбул
Прычынай стала забарона на палёты над тэрыторыяй Эўразьвязу. Ад сёньня рэйсы спыняцца. Усіх турыстаў, якія цяпер у Турэччыне, абяцаюць вывезьці іншымі авіякампаніямі.
Авіякампаніі Southwind Airlines забаранілі лятаць над ЭЗ. Самалёт, што днём 30 сакавіка вылецеў зь Менску ў Стамбул, зьмяніў траекторыю палёту і ляцеў над Расеяй, а гэта бярэ больш часу. https://smarturl.click/qlOL0
У расейскім Екацерынбургу гарыць буйное прадпрыемства «Уралмаш»
У ліквідацыі пажару ўдзельнічаюць 52 ратавальнікі і 17 адзінак тэхнікі. Але справіцца з вагнём пакуль не ўдаецца. Плошча пажару дасягнула ўжо 4500 кв. м.
«Уралмаш» — адно з найбольшых абаронных прадпрыемстваў Расеі. Міністэрства надзвычайных сытуацыяў Расеі прызнала факт пажару.
Кадар відэа зь месца падзеяў
Скончылася адтэрміноўка плацяжоў расейскага крэдыту за БелАЭС
Дзяржаўная дума Расеі раней ухваліла перанос тэрмінаў пачатку пагашэньня асноўнага доўгу Беларусі ў крэдыце на будаўніцтва БелАЭС з 1 красавіка 2023-га на 1 красавіка 2024 года.
Ад сёньня Менск павінен будзе пачаць вяртаць сродкі — 30 роўнымі долямі кожныя паўгода. Пры гэтым пагашаць доўг, паводле зьменаў, належыць у расейскіх рублях, а не далярах, як было прапісана ў арыгінальным крэдытным пагадненьні.
https://smarturl.click/l5Obd
Ва Ўкраіне пасьля пашкоджаньня Расеяй ГЭС уводзяць абмежаваньні на поўдні. Харкаў застаецца пад сталымі абстрэламі
Ва Ўкраіне цалкам спыніла працу найбольшая гідраэлектрастанцыя ДнепраГЭС.
У нацыянальнай кампаніі «Укренерго» заявілі аб магчымых абмежаваньнях забесьпячэньня электраэнэргіяй побытавых спажыўцоў у паўднёвых гарадах.
https://smarturl.click/RA0kJ
У Баранавічах за ўдзел у пратэстах судзяць адразу 17 чалавек
Прапагандысты апублікавалі відэа таго, як на судовы працэс заводзілі першую партыю фігурантаў справы.
https://smarturl.click/B63mj
Што будзе далей з каранавірусам
Больш чым праз чатыры гады пасьля пачатку пандэміі SARS-CoV-2 вірус аслабіў свой ціск на здароўе людзей. Але навукоўцы сьцьвярджаюць, што магчымасьць зьяўленьня новага, больш грознага варыянту, які зможа лепш абыходзіць імунную сыстэму, можа зноў спыніць вяртаньне чалавецтва да нармальнага жыцьця.
https://smarturl.click/Q1aQY
На выбарах у найбуйнейшых гарадах Турэччны наперадзе кандыдаты ад апазыцыі Эрдагану
На выбарах мэра Стамбулу — найбуйнейшага гораду Турэччыны — пасьля частковых падлікаў наперадзе дзейны мэр Экрэм Імамаглу (на фота), які прадстаўляе апазыцыю прэзыдэнту Рэджэпу Эрдагану. Менавіта Імамаглу разглядаецца як патэнцыйны кандыдат ад апазыцыйных сіл на прэзыдэнцкіх выбарах 2028 году. Эрдаган, сам у мінулым мэр Стамбулу, актыўна ўдзельнічаў у кампаніі ў горадзе на карысьць праўрадавага кандыдата.
Прадстаўнік апазыцыйнай Рэспубліканскай народнай партыі Мансур Яваш — дзейны мэр Анкары — ужо абвясьціў пра сваю перамогу ў барацьбе за пераабраньне кіраўніком сталіцы Турэччыны. Паведамляецца і пра перамогу апазыцыі ў іншых буйных гарадах. https://smarturl.click/XyeAl
Расея запатрабавала ва Ўкраіны выдаць кіраўніка СБУ, абвінаваціўшы таго ў тэрарызьме
Расейскае Міністэрства замежных спраў увечары 31 сакавіка выпусьціла заяву, у якой сьцьвярджае, што перадало ўладам Украіны патрабаваньні пра арышт і выдачу Расеі асобаў, якіх Масква лічыць датычнымі да тэрарыстычных актаў. Сярод іншага, Масква запатрабавала арышту кіраўніка Службы бясьпекі Ўкраіны Васіля Малюка. У заяве гаворыцца, што той прызнаў «арганізацыю Ўкраінай падрыву Крымскага моста ў кастрычніку 2022 году і раскрыў дэталі арганізацыі іншых тэрактаў у Расейскай Фэдэрацыі». https://smarturl.click/VDbaj
Рост ахвяраваньняў, больш эвакуацыяў, — сузаснавальнік BySol расказаў пра зьмены ў працы
За першы квартал 2024 году фонд салідарнасьці BySol сабраў каля 200 тысяч эўра. «У параўнаньні з папярэднім годам мы фіксуем рост ахвяраваньняў», — заявіў «Позірку» сузаснавальнік фонду Андрэй Стрыжак. Паводле яго, сярэдняя сума ахвяраваньняў зьменшылася, але ахвяравальнікаў стала больш, і у 2024 годзе павялічылася колькасьць збораў для людзей, эвакуаваных з Беларусі.
«Улічваючы, што ў пачатку году прайшла вялікая аблава на сваякоў [палітвязьняў], гэта прывяло да росту выпадкаў, калі выяжджаюць цэлыя сем’і, якія раней падтрымлівалі сваякоў у зьняволеньні, бо ўсе яны былі так ці інакш залучаныя ў праграму дапамогі і іх у выніку могуць усіх перасаджаць». https://smarturl.click/vwWzR
Папа рымскі заклікаў Расею і Ўкраіну да абмену палоннымі «ўсіх на ўсіх»
Папа рымскі Францішак у звароце да католікаў наконт сьвята Вялікадня з балькона Сьвятога Пятра ў Ватыкане заклікаў да абмену ваеннапалоннымі паміж Расеяй і Ўкраінай па формуле «ўсіх на ўсіх».
Акрамя таго, пантыфік заклікаў неадкладна спыніць баявыя дзеяньні ў сэктары Газа і выказаў надзею на працяг дыялёгу паміж Армэніяй і Азэрбайджанам на шляху да заключэньня мірнай дамовы. https://smarturl.click/e5Jv9