18400
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Расея закрыла сваю вайсковую базу ў Нагорным Карабаху
Войскі Азэрбайджану занялі Нагорны Карабах у верасьні мінулага году падчас маланкавага наступу, у выніку якога 100 тысяч этнічных армян пакінулі гэты раён.
https://smarturl.click/1dbBb
Ужо сёньня: год таму загінуў Міраслаў Лазоўскі
16 траўня 2023 году ў баі ў Бахмуце (Украіна) загінуў Міраслаў Лазоўскі, беларускі добраахвотнік, распаўсюднік кніг.
Лазоўскаму было 49 гадоў. Ён нарадзіўся ў Менску, у 1995 годзе ўступіў у заснаванае Міколам Статкевічам «Згуртаваньне беларускіх вайскоўцаў», у тым жа годзе стаў адным са стваральнікаў «Белага легіёну» – ваенізаванай патрыятычнай арганізацыі, мэтай якой была дапрызыўная падрыхтоўка моладзі.
Больш гістарычных датаў 16 траўня ў нашым матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/2qOED
Два байцы Палка Каліноўскага атрымалі раненьні, іх жыцьці ўратаваў сабака
15 траўня падчас выкананьня баявога заданьня на вайне ва Ўкраіне атрымалі раненьні два байцы мінамётнага разьліку БПЛА імя Мікіты Крыўцова. Іх жыцьцю на дадзены момант нічога не пагражае, паведаміў Полк Каліноўскага.
Таксама полк у сваім тэлеграм-канале напісаў, што ваяры выжылі дзякуючы дабэрману Магнусу. Сабака быў побач у шэрагу баявых задач, а на гэты раз «цаной свайго жыцьця выратаваў групу людзей ад сьмерці і раненьняў».
Крыніца фота: Полк Каліноўскага
Галоўнае 15 траўня
📌 У прэм'ер-міністра Славаччыны Робэрта Фіцу стралялі, ён паранены, яго адвезьлі ў шпіталь
📌 У Расеі затрымалі беларускага доктара-рэаніматоляга Мартава
📌 Фатограф Васюковіч вынес з «Валадаркі» копію запісаў Алеся Пушкіна на турэмнай сьцяне
📌 Пералік відаў дзейнасьці, дазволеных для ІП, вынесьлі на грамадзкае абмеркаваньне
📌 Каля 400 беларусаў дадалі ў расейскую базу вышуку за апошнія 3 месяцы. Сярод іх добраахвотнікі і былыя палітвязьні
📌 «У Менску было нашмат страшней». Беларусы расказваюць, як праходзяць пратэсты ў Тбілісі
📌 «Ня я ў літаратуры, а літаратура ўва мне». У новым рамане Бахарэвіча зьнік аўтар
📌 Сакрэты судзьдзі, якому Лукашэнка даў ахову за грошы беларусаў. Тлумачым з Гурневічам
📌 «Гісторыя на Свабодзе». Ці было б Літве і Беларусі лепш, калі б шляхта цудоўным чынам зьнікла ў XVII стагодзьдзі?
📌 «Такая праграма каштуе ад 200 тысяч даляраў». Колькі патрацяць на выбары ў Каардынацыйную раду
📌 «ПіК Свабоды». Як беларусам вярнуть сабе голас? Дыскусія Надзеі Нортан і Вэсты Свэндсэн
«Беларусы вяртаюць сабе голас»
25 траўня пачнуцца выбары ў Каардынацыйную раду. Будуць выбраныя 80 дэлегатаў. У відэаэтэры Свабоды вы пабачыце і пачуеце прадстаўнікоў усіх 12 сьпісаў. Сёньня з намі Надзея Нортан, кіраўніца сьпісу «Голас дыяспар» і Вэста Свэндсэн ад Блёку Пракоп’ева-Ягорава.
ВІДЭА: https://youtu.be/3HMHQQufTDw
Расея кіраванымі авіябомбамі абстраляла мэдычную ўстанову на Харкаўшчыне. На фронце без перамен
Цягам дня расейскія войскі абстралялі Харкаўскую вобласьць, Дніпро, Мікалаеў і Херсон.
Кіраўнік Харкаўскай абласной вайсковай адміністрацыі Алег Сінягубаў заявіў, што ў выніку расейскага авіяўдару па будынку агульнай практыкі сямейнай мэдыцыны ў сяле Малая Данілаўка Харкаўскай вобласьці чатыры мэдыкі атрымалі раненьні.
Што вядома пра іншыя падзеі і як абараняюцца ўкраінцы?
https://smarturl.click/AdMMg
«Ня я ў літаратуры, а літаратура ўва мне». У новым рамане Бахарэвіча зьнік аўтар
Сяргей Дубавец піша пра новы раман Альгерда Бахарэвіча «Капітан Лятучая Рыба», які гэтымі днямі прэзэнтуюць у розных гарадах замежжа, і канчатковае разьвітаньне з савецкімі літаратурнымі стэрэатыпамі.
https://smarturl.click/0eD0n
Славацкія СМІ: Прэм'ер-міністра Фіца паранілі, яго вязуць у шпіталь
Славацкія СМІ паведамляюць, што ў прэм'ер-міністра краіны Робэрта Фіца стрэлілі на сустрэчы зь людзьмі. Яго адвезьлі ў бальніцу, нападніка затрымалі.
Вайсковая выведка Ўкраіны ўзнагародзіла беларускіх добраахвотнікаў
Галоўнае ўпраўленьне выведкі Мінабароны Ўкраіны адзначыла ўзнагародамі беларускіх добраахвотнікаў, якія ваююць у батальёнах «Літвін» і «Волат», а таксама ў падразьдзеле апэратараў бесьпілётнікаў імя Мікіты Крыўцова. Імёны узнагароджаных не называюць.
Камандаваньню палка Каліноўскага перадалі 24 узнагароды: 11 мэдалёў «Україна — понад усе!», 5 — «За бойові заслуги», 6 — «За мужність при виконанні спецзавдань» і 2 — «Почесна відзнака»:
https://smarturl.click/2qOW0
«Такая праграма каштуе ад 200 тысяч даляраў». Колькі патрацяць на выбары ў Каардынацыйную раду
Распыталі арганізатараў і ўдзельнікаў выбараў новага складу Каардынацыйнай рады пра фінансавыя выдаткі на кампанію.
«За свае грошы робім. На некаторыя рэчы скідваемся, хто можа (рэкляма, распрацоўка дызайну). Майкі кожны сам сабе друкуе»:
Продаж грузавікоў МАЗ у Расею істотна ўпаў пад ціскам кітайскіх кампаній
МАЗ у красавіку прадаў у Расею на 10% менш грузавікоў, чым годам раней, гаворыцца ў дасьледаваньні «АСМ-холдынг». Доля МАЗ на расейскім рынку склала 4,7%. У пяцёрку лідэраў продажаў увайшлі чатыры кітайскія і адзін расейскі вытворца. Ніводная мадэль беларускага заводу ня трапіла ў 20-ку самых папулярных на рынку Расеі:
https://smarturl.click/1dbA6
Мінабароны анансавала працяглае перакрыцьцё вуліц у Менску для рэпэтыцыі параду 3 ліпеня
Сёлета ў вайсковым парадзе прымуць удзел больш за 6000 вайскоўцаў і каля 250 адзінак баявой тэхнікі.
З 16 траўня на вуліцах Менску 4 тыдні будуць цалкам перакрываць дарожны рух для рэпэтыцый параду па маршруце руху калёнаў. Пешыя калёны будуць праводзіць трэніроўкі на пляцы ваеннай камэндатуры ва Ўруччы, а мэханізаваная калёна — на аэрадроме «Ліпкі». Кіроўцаў просяць улічваць гэтую інфармацыю. Маршруты калёнаў і час перакрыцьця руху:
https://smarturl.click/gpjEy
Сёньня — дзень памяці Казімера Малевіча
15 траўня ў Санкт-Пецярбургу на 57-ым годзе жыцьця памёр Казімер Малевіч — мастак-авангардыст, адзін з заснавальнікаў супрэматызму (кірунку ў абстрактным мастацтве).
Носьбіт традыцыйнага беларускага прозьвішча, які заснаваў у Віцебску мастацкую групу УНОВИС («Утвердителей Нового Искусства»), якая ў 20-я гады прасоўвала супрэматызм і зрабіла сваім сымбалем «Чорны квадрат». Дзякуючы яму і Марку Шагалу, у мастацтвазнаўчую мову ўвайшло словазлучэньне «віцебскіх школаў».
Пра іншыя адметныя даты і падзе 15 траўня — у матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/ql3OV
Беларускія бізнэсоўцы, зьвязаныя з Лукашэнкам, зарабляюць на нерухомасьці ў Дубаі, — расьсьледнікі
У выцеку дадзеных пра сотні тысяч аб’ектаў нерухомасьці ў Дубаі журналістам праект «Бюро Медыя» ўдалося знайсьці зьвесткі пра нерухомасьць дзясяткаў беларусаў у Дубаі, у тым ліку сямʼі «кашалька Лукашэнкі» бізнэсоўца Аляксея Алексіна.
У канцы 2009 году ён купіў сабе кватэру ў 140 м² у адным з жылых комплексаў на востраве Палм-Джумэйра. Купля абышлася прыкладна ў 400 тысяч даляраў. З 2021 па 2023 гады жыльлё здавалася ў арэнду. Гаспадар атрымаў за паслугі больш за 90 тысяч даляраў:
https://smarturl.click/gpjVB
Расейскія вайскоўцы ўдарылі па Харкаве. Пацярпелі 20 чалавек, у тым ліку трое дзяцей
Па мэдыцынскую дапамогу зьвярнуліся 6 мужчын, 11 жанчын і трое дзяцей: 12-гадовы хлопчык, 8-мі і 12-гадовыя дзяўчынкі.
У выніку авіяўдараў па Харкаве пашкоджаныя гаражы, машыны, сама меней 20 жылых і нежылых будынкаў, сярод якіх гандлёвы цэнтар, адна навучальная ўстанова і крамы. Найбольш пацярпелых — у выніку ўдару па жылым 12-павярховым доме:
https://smarturl.click/B6w39
Радыё Свабода — 70. «Беларуская служба нарадзілася з намаганьняў беларусаў у Амэрыцы», — Багдан Андрусышын
Як Беларуская служба Радыё Свабода скарысталася «вакном магчымасьцяў» на мяжы 80–90-х гадоў ХХ стагодзьдзя? Якімі бачыла беларуская эміграцыя на працягу савецкіх дзесяцігодзьдзяў шляхі пераменаў у Беларусі? Навошта ЗША Радыё Свабода?
На гэтыя пытаньні напярэдадні 70-гадовага юбілею Беларускай службы Радыё Свабода адказвае яе шматгадовы супрацоўнік, журналіст і сьпявак Багдан Андрусышын (Данчык).
https://smarturl.click/mp34O
Параненаму прэм’еру Славаччыны зрабілі пасьпяховую апэрацыю
Позна ўвечары віцэ-прэмʼер Славаччыны Томаш Тараба паведаміў журналістам, што апэрацыя параненага прэмʼер міністра краіны Робэрта Фіцы прайшла пасьпяхова і чакаецца, што Фіца выжыве.
Нападнік выпусьціў у Фіцу пяць куляў на сустрэчы зь людзьмі ў горадзе Гандлава, прыкладна за 150 кілямэтраў на поўнач ад сталіцы краіны, Браціславы. Прэм'ера адвезьлі верталётам у бальніцу ў суседнім горадзе Банская Бастрыца, меркаванага нападніка затрымалі. Іншыя падрабязнасьці тут: https://smarturl.click/ny8WA
У Польшчы для дзяцей беларусаў арганізавалі бясплатную падрыхтоўку да школьных іспытаў
Цэнтар беларускай салідарнасьці запрашае дзяцей беларусаў на бясплатную падрыхтоўку да іспытаў па матэматыцы і ангельскай мове пасьля 8 клясы польскай школы.
https://smarturl.click/M1An3
Сакрэты судзьдзі, якому Лукашэнка даў ахову за грошы беларусаў
Гэтага не зразумее той, хто ня ведае, чым ён займаўся ў Польшчы, і не разьбіраецца ў нюансах палітычнай сытуацыі ў гэтай краіне. Але журналіст Свабоды Дзьмітры Гурневіч ведае і разьбіраецца.
ВІДЭА: https://youtu.be/93B41t5IhU4
«Гісторыя на Свабодзе». Ці было б Літве і Беларусі лепш, калі б шляхта цудоўным чынам зьнікла ў XVII стагодзьдзі?
Што пагубіла беларускае мяшчанства і беларускія гарады? Наколькі згубнаю аказалася роля шляхты ў беларускай гісторыі? Ці было б народу і краіне лепш, калі б шляхта цудоўным чынам зьнікла ў якім-небудзь XVII стагодзьдзі?
Пра гэта і пра іншае мы гаворым з аўтаркай больш як 150 навуковых прац, кандыдатам гістарычных навук Натальляй Сьліж.
ВІДЭА: https://youtu.be/LFr_jENhQ6U
Беларусь паказала найгоршы ў гісторыі паказьнік у выкананьні правоў прадстаўнікоў ЛГБТК+
Другі год запар Беларусь займае 45-е месца сярод 49 краінаў Эўропы ў пытаньні прававога становішча прадстаўнікоў ЛГБТК-супольнасьці, вынікае са штогадовай мапы, апублікаванай 15 траўня арганізацыяй эўрапейскіх ЛГБТК+ ILGA-Europe.
Горш за Беларусь толькі Армэнія, Турэччына, Азэрбайджан і Расея.
https://smarturl.click/l5w0g
Момант затрыманьня меркаванага нападніка. ФОТА
Стрэлы ў прэм'ер-міністра Славаччыны Робэрта Фіца прагучалі каля дому культуры ў мястэчку Гандлёва, што ў Трэнчынскай вобласьці краіны. Славацкія СМІ паведамляюць, што нападніка ўдалося затрымаць на месцы.
Стан здароўя Робэрта Фіца невядомы. Ён у шпіталі.
Здымак Reuters
За сытуацыяй сочым онлайн: https://smarturl.click/ny8WA
Суд Варшавы завочна арыштаваў судзьдзю Томаша Шмыта, які ўцёк у Беларусь
Суд задаволіў хадайніцтва Нацыянальнай пракуратуры Польшчы аб заключэньні колішняга судзьдзі Ваяводзкага адміністрацыйнага суду ў Варшаве Томаша Шмыта пад варту на 3 месяцы, такім чынам выдаўшы ордэр на ягоны арышт.
Шмыт, які папрасіў прытулак у Беларусі, пакінуў тэрыторыю Польшчы звычайным спосабам — празь пераход у Тэрэспалі:
https://smarturl.click/ny8JA
Больш за 400 беларусаў дадалі ў расейскую базу вышуку за апошнія 3 месяцы
Сярод іх у расейскую базу трапілі беларускія добраахвотнікі і былыя палітвязьні, адвакатка, палітыкі, актывісты і інш. На сайце «Медиазона» па пошуку беларусы могуць праверыць, ці ёсьць яны ў базе. Падрабязьней:
https://smarturl.click/Q1WBJ
Пералік відаў дзейнасьці, дазволеных для ІП, вынесьлі на грамадзкае абмеркаваньне. Яно будзе доўжыцца 10 дзён
Абмеркаваньне працягнецца да 25 траўня. Рэгістрацыя ІП па відах, якія ня трапяць у зацьверджаны пералік, будзе спыненая з 1 кастрычніка, а прадпрымальнікі, якія працуюць у гэтых сфэрах, павінны перарэгістравацца ў юрыдычную асобу.
Так, у прапанаваным пераліку відаў дзейнасьці для ІП адсутнічае аптовы гандаль. Шэраг відаў дзейнасьці можна ажыцьцяўляць толькі пры ўмове ліцэнзаваньня. Таксама ў праекце — пералікі дазволеных відаў рамесьніцкай дзейнасьці і самастойнай прафэсійнай дзейнасьці:
https://smarturl.click/l5wLL
СМІ: у Расеі затрымалі беларускага доктара-рэаніматоляга Ўладзімера Мартава, які шчыра казаў пра сытуацыю з каранавірусам у Беларусі
Уладзімера Мартава затрымалі ў горадзе Мурына (Ленінградзкая вобласьць Расеі) апэратыўнікі крымінальнага вышуку, ён знаходзіцца ў 87-м аддзеле паліцыі Ўсеваласкага раёну, паведаміла мясцовае выданьне «Фонтанка».
Заяўлена, што ў Беларусі Мартаву завочна выбралі меру стрыманьня ў выглядзе арышту. Зь якой прычыны, дакладна не вядома. Падобна, цяпер яму пагражае дэпартацыя ў Беларусь:
https://smarturl.click/xBmlL
«У Менску было нашмат страшней». Беларусы расказваюць, як праходзяць пратэсты ў Тбілісі
«Людзі стараюцца зрабіць як мага больш шуму. Пляскаюць па бляхах, выкарыстоўваюць прыстасаваньні, як у заўзятараў. Амаль у кожнага тут ёсьць спэцыяльныя акуляры, калі будуць паліваць пярцовым газам, у многіх ёсьць рэсьпіратары. Гэта тут не забаронена, за гэта не затрымліваюць».
Пагутарылі зь беларусамі Грузіі пра тое, як праходзяць пратэсты ў гэтай краіне:
https://smarturl.click/XyAG6
Украіна разарвала пагадненьне зь Беларусьсю аб захаваньні міждзяржаўных сакрэтаў
Адпаведнае пагадненьне паміж Украінай і Беларусьсю дзейнічала з 1993 году.
Пасьля расейскага вайсковага ўварваньня, падтрыманага Аляксандрам Лукашэнкам і вайсковым кіраўніцтвам Беларусі, Украіна дэнансавала больш за 50 міжнародных дакумэнтаў, якія вызначалі супрацу зь Беларусьсю ў розных сфэрах:
https://smarturl.click/LYmWO
Галоўнае за 14 траўня
🙍🏻♀️Сьвятлане Ціханоўскай уручылі прэстыжную прэмію «Эўрапеец году»
👫 Колькасьць беларусаў, якія працуюць за мяжой, павялічылася амаль на 15%
👨🏻⚖️ Ва Ўкраіне грамадзянку Беларусі аштрафавалі за пратэрмінаваны беларускі пашпарт. Яна пайшла ў суд
🇬🇪 Парлямэнт Грузіі ўхваліў закон аб «іншаземных агентах». Пратэстоўцы штурмавалі парлямэнт, пачаліся затрыманьні
👫 Удзел у патрыятычных мерапрыемствах, сяброўства з рускаміраўцам, цяпер — «здрада дзяржаве». Што вядома пра фігурантаў новай гучнай справы
🏭 Дэфіцыт кадраў, звышсакрэтнасьць і кнопачныя тэлефоны для супрацоўнікаў. Як жыве «Гродна Азот» пасьля пратэстаў і ўзломаў
🎥 Падкаст-сэрыял «Архіпэляг БЕЛАГ»: частка 7. Жыцьцё пад наглядам па вызваленьні. Зьяжджаць ці заставацца?
🙍🏻♂️Ня нашаму пакаленьню вырашаць, якая мова павінна быць дзяржаўнай у новай Беларусі, — моўны актывіст Ігар Случак
Праваслаўны сьвятар пра Радаўніцу, мітрапаліта Веніяміна і прапаганду Лукашэнкі
Што варта і чаго ня варта рабіць на Радаўніцу? Наколькі сапраўднае праваслаўе сумяшчальнае з ухваленьнем вайны? У чым трагедыя мітрапаліта Веніяміна і кіраўніцтва Беларускага экзархтату Расейскай праваслаўнай царквы? Пра гэта кажа праваслаўны сьвятар Аляксандар Кухта:
🎥 ВІДЭА: https://youtu.be/hhgYIcGi_5U