18400
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Сьвятлана Ціханоўская атрымала прэстыжную ўзнагароду «Эўрапеец году»
Прэмія штогод ўручаецца дацкім філіялам Міжнароднага эўрапейскага руху — асобам, якія зрабілі выбітны ўнёсак у эўрапейскую інтэграцыю, разьвіцьцё эўрапейскага грамадзтва і прасоўваньне агульначалавечых каштоўнасьцяў.
Раней «Эўрапейцамі году» былі прызнаныя, сярод іншага, прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі, прэзыдэнт Францыі Эманюэль Макрон, прэм'ер-міністарка Даніі Мэтэ Фрэдрыксэн:
https://smarturl.click/VDabn
У Тбілісі пратэстоўцы штурмавалі парлямэнт, паліцыя пачала разгон пратэстоцаў
Удзельнікі акцыі пратэсту ў сталіцы Грузіі, якія выступаюць супраць закона аб «іншаземных агентах», змаглі прабіць мэталічныя загароды ля ўваходу ў парлямэнт, пасьля чаго сілавікі пачалі жорсткія затрыманьні дэманстрантаў.
Супрацоўнікі МУС Грузіі занялі тэрыторыю перад будынкам парлямэнту і адціснулі адтуль пратэстоўцаў. Дакладная колькасьць затрыманых невядомая:
Падрабязьней: https://smarturl.click/ppy49
Відэа: Эхо Кавказа, фота — крыніцы Радыё Свабода
Парлямэнт Грузіі ўхваліў закон аб «іншаземных агентах». Перад гэтым дэпутаты пабіліся
Парлямэнт Грузіі, нягледзячы на буйныя акцыі пратэсту і крытыку краін-партнэраў, ухваліў закон «Аб празрыстасьці іншаземнага ўплыву», больш вядомы як закон аб іншаземных агентах.
https://smarturl.click/vwz2w
Колькасьць беларусаў, якія працуюць за мяжой, павялічылася амаль на 15%
У 2023 годзе, паводле інфармацыі Белстату, за межамі краіны працавалі (тэрмін да 1 году) 110,3 тысячы грамадзян Беларусі, што на 14,9% больш у параўнаньні з 2022 годам.
Большасьць зь іх (63%) знайшлі сабе працу ў Расеі.
https://smarturl.click/5O7W2
Забойства Салтанат. Як суд над былым міністрам у Казахстане паказаў, што гвалт любіць цішыню
«Я адчуваю, што Мордар адступіў», — піша казахстанская журналістка Гулім Амірханава пра вырак Куандыку Бішымбаеву, які месяцамі зьдзекаваўся з жонкі, а потым літаральна забіў яе да сьмерці.
За гэтай справай — безь перабольшваньня — сачылі мільёны людзей. Салтанат Нукенава стала, мабыць, самай вядомай казашкай у сьвеце. На жаль, пасьмяротна. Піша Наста Захарэвіч.
https://smarturl.click/JDzdk
У краіне, дзе больш як 80 працэнтаў — беларусы, павінна быць адна дзяржаўная мова, — Ігар Случак
Юрыст, праваабаронца, моўны актывіст аналізуе статус і шлях беларускай мовы пасьля рэфэрэндуму 1995 году, заяўляе, што ўласна беларуская мова ніколі не была тым галоўным ворагам, супраць якога ішла наўмысная барацьба, і выказвае думку, як будзе вырашацца моўнае пытаньне ў новай Беларусі.
https://smarturl.click/0eDBv
Ва Ўкраіне грамадзянку Беларусі аштрафавалі за пратэрмінаваны беларускі пашпарт. Яна пайшла ў суд
Суд прызнаў, што адсутнасьць дзейнага пашпарта Беларусі не зьяўляецца доказам незаконнасьці знаходжаньня на тэрыторыі Ўкраіны, калі ёсьць дзейны дазвол на жыхарства.
https://smarturl.click/ba656
Ужо сёньня: гадавіна рэфэрэндуму, які зьмяніў дзяржаўныя сымбалі і зрабіў расейскую мову другой дзяржаўнай
14 траўня 1995 году прайшоў першы ў гісторыі Рэспублікі Беларусь рэфэрэндум. У выніку краіна зьмяніла дзяржаўную сымболіку часоў адноўленай незалежнасьці — герб «Пагоня» і бел-чырвона-белы сьцяг — на падпраўленыя савецкія сымбалі, а расейская мова набыла статус дзяржаўнай. Апазыцыя БНФ заявіла пра нелегітымнасьць рэфэрэндуму, падкрэсьліўшы, што яго праводзілі з парушэньнямі тагачасных Канстытуцыі і законаў.
Больш гістарычных датаў 13 траўня ў нашым матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/4kDkm
Галоўнае за 13 траўня
📌 «Я баюся. Пастаянна». Як жывуць сваякі палітэмігрантаў пасьля пагрозаў Лукашэнкі
📌 Хроніка перасьледу: У Менску затрымалі праграміста і дырэктара фірмы, у Гомлі — кіроўцу, сьвятароў у Віцебску засудзілі на суткі
📌 Апублікавалі відэа, на якім дзясяткі мігрантаў спрабавалі штурмам прабіцца ў Польшчу
📌 Прэзыдэнцкія выбары ў Літве: аналітыка зь беларускага ракурсу
📌 Расейскія войскі атачаюць Ваўчанск у Харкаўскай вобласьці. З гораду эвакуююць жыхароў
📌 Гішпанскія дасьледчыкі выявілі дзясяткі выпадкаў пацучынага гепатыту ў людзей
📌 Тры гады пасьля пажару ў нацыянальным санктуарыі ў Будславе. Як ён выглядае цяпер. ФОТА
📌 «Я разумеў, які час прыйшоў у Беларусі», — былы дырэктар Беларускай службы пра канец халоднай вайны
Гішпанскія дасьледчыкі выявілі дзясяткі выпадкаў пацучынага гепатыту ў людзей
Гэта самая вялікая сэрыя зафіксаваных у сьвеце выпадкаў хваробы, упершыню выяўленай у Ганконгу ў 2018 годзе. Вірус Rocahepevirus ratti virus (RHEV) па-ранейшаму мала дасьледаваны. «З таго, што мы ведаем да гэтага часу, інфэкцыі RHEV падобныя да інфэкцыі гепатыту Е», — кажа Фэдэрыка Гарсія, кіраўнік службы мікрабіялёгіі бальніцы Сан-Сэсіліё (Гранада). Гепатыт E можа выклікаць вострыя сымптомы, але звычайна імунная сістэма здольная пераадолець іх за некалькі тыдняў, за выключэньнем людзей з імунадэпрэсіяй.
Пакуль няма прыкметаў таго, што ў бліжэйшыя гады колькасьць хворых будзе расьці, кажуць навукоўцы. https://smarturl.click/mp38n
Як мігранты 10 траўня спрабавалі прарвацца зь Беларусі ў Польшчу (відэа польскай памежнай службы)
Читать полностью…
У Казахстане вынесльлі вырак экс-міністру Бішымбаеву за забойства жонкі
У Астане завяршыўся працэс у справе былога міністра эканомікі Казахстану Куандыка Бішымбаева, якога абвінавацілі ў катаваньні і забойстве сваёй жонкі Салтанат Нукенавай.
Што выкрыў гучны працэс: https://smarturl.click/Q1Z90
Польшча вырашыла ўмацаваць агароджу на мяжы зь Беларусьсю
Намесьнік міністра абароны Польшчы заявіў, што Сілеская Палітэхніка распрацоўвае ўмацаваньне для агароджы, пасьля чаго тая стане «непераадольнай». Мадэрнізацыя каштуе 1,5 млрд злотых.
https://smarturl.click/e5vp5
Урад Беларусі заснаваў электронную лятарэю «Свая гульня», каб атрымаць дадатковыя грошы на спорт
Арганізатарам новай электроннай лятарэі зьяўляецца зьяўляецца ўнітарнае прадпрыемства «Нацыянальныя спартовыя лятарэі».
Лятарэю стварылі на пяць гадоў.
https://smarturl.click/mpQO5
Радыё Свабода — 70. «Я разумеў, які час прыйшоў у Беларусі», — былы дырэктар Беларускай службы пра канец халоднай вайны
20 траўня споўніцца 70 гадоў ад выхаду ў этэр першай беларускамоўнай перадачы Радыё Свабода (тады — Радыё Вызваленьне). З нагоды юбілею мы пагутарылі зь Вячкам Станкевічам — дырэктарам Беларускай службы Радыё ў пэрыяд найвялікшых надзеяў і расчараваньняў беларускіх дэмакратаў.
https://smarturl.click/jkmql
Падкаст-сэрыял «Архіпэляг БЕЛАГ». Жыцьцё пад наглядам па вызваленьні. Зьяжджаць ці заставацца?
Сёмы, апошні эпізод падкаст-сэрыялу «Архіпэляг БЕЛАГ» пра карную сыстэму рэжыму Лукашэнкі. Гэтая частка пра тое, што пасьля адбыцьця тэрміну былы палітвязень ці былая палітзьняволеная не становяцца свабоднымі людзьмі і могуць зноў трапіць за краты. Гэта дзявяты круг пекла.
🎥 ВІДЭА: https://www.youtube.com/watch?v=lV53AJxsPug
✍🏻 Пра падкаст + усе эпізоды: https://smarturl.click/Eewg1
У Латвіі на мяжы зь Беларусьсю адкрылі аўтаматызаваную сыстэму памежнага маніторынгу
Яе стварэньне фінансавалі ўрад Латвіі і Эўразьвяз. Падчас адкрыцьця абмеркавалі ўмацаваньне бясьпекі на мяжы ў адказ на гібрыдную пагрозу з боку Беларусі.
У пачатку траўня 2024 году Латвія пачала будаваць уздоўж мяжы з Расеяй і Беларусьсю ланцужок апорных пунктаў — абарончыя ўмацаваньні, розныя перашкоды і склады боепрыпасаў. Цяпер іншаземцам за незаконнае перасячэньня мяжы Латвіі пагражае доўгатэрміновае пазбаўленьне волі:
https://smarturl.click/aJ8DD
Што вядома пра фігурантаў новай гучнай справы на Гомельшчыне?
Падазраваны ўдзельнічаў у «патрыятычных» мерапрыемствах, разам з вайсковымі выведнікамі і міністрам адукацыі. Сябраваў зь ярым прыхільнікам «русского мира», які ў сваім музэі захоўвае кувалду ад ПВК «Вагнэр» і ганарыцца гэтым. Разам зь ім будуць судзіць жонку і сына, за «здраду дзяржаве».
Хто яшчэ фігуруе ў справе, разгляд якой пачнецца 20 траўня ў Гомельскім абласным судзе?
https://smarturl.click/LYmGX
Ці шмат вы ведаеце пра Радаўніцу? ТЭСТ
Ці зможаце вы адказаць на пытаньні пра сьвяточны дзень, які прыпадае на аўторак праз тыдзень пасьля Вялікадня? Праверце сябе.
https://smarturl.click/4vmY
Байдэн падпісаў закон аб забароне імпарту расейскага ўрану
Да студзеня 2028 году Міністэрства энэргетыкі ЗША зможа выдаваць дазволы на імпарт неапрамененага нізкаўзбагачанага ўрану, вырабленага ў Расеі або расейскім прадпрыемствам у выпадку, калі іншыя крыніцы паставак адсутнічаюць. Абмежаваньне будзе дзейнічаць да 2040 году.
https://smarturl.click/G6veZ
🚌 Увага, пошук!
Шукаем кіроўцаў аўтобусаў, якія працуюць альбо працавалі ў Беларусі на гарадзкіх і міжгародных лініях. Ананімнасьць гарантуем.
📬 Сувязь з рэдакцыяй: Telegram: @SvabodaBelarus; Signal: +37068643669
Дэфіцыт кадраў, звышсакрэтнасьць і кнопачныя тэлефоны для супрацоўнікаў. Як жыве «Гродна Азот» пасьля пратэстаў і ўзломаў
«Не прынялі для сябе рашэньня». Чаму ня ўдаўся страйк на «Гродна Азоце», куды цяпер прадаюць яго прадукцыю і як жыве прадпрыемства пасьля пратэстаў, санкцый і кібэратак. Расказваем гісторыю заводу.
https://smarturl.click/kjnjk
Гурт Irdorath, які граў на дудах падчас маршаў пратэсту, вярнуўся на сцэну. Але ў Нямеччыне
Першы пасьля трохгадовага перапынку канцэрт гурту Irdorath прайшоў у нямецкім горадзе Асэндорфе пад Брэмэнам.
Надзею і Ўладзіміра Калачоў, лідэраў Irdorath, 14 снежня 2021 засудзілі на два гады калёніі за музычныя выступы на маршах пратэсту ў Менску. З улікам часу, праведзенага ў СІЗА, тэрмін зьняволеньня склаў 1,5 гады. Музыкі Пётра Марчанка, Юлія Марчанка і Антон Шніп з Irdorath таксама былі засуджаныя на 1,5 года калёніі агульнага рэжыму. https://smarturl.click/jk3Bz
Што вядома пра новага міністра абароны Расеі і чаго ад яго чакаюць
Новым міністрам абароны Расеі замест Сяргея Шайгу, які займаў гэтую пасаду амаль 12 гадоў, стаў былы першы віцэ-прэм’ер расейскага ўраду, эканаміст Андрэй Белавусаў. Ад яго чакаюць посьпехаў у пераводзе расейскай эканомікі на ваенныя рэйкі. Але біяграфія Белавусава і ўспаміны людзей, якія яго ведалі, сьведчаць, што ён выкарыстоўваў дзяржаўную службу для паляпшэньня фінансавага дабрабыту сваіх сваякоў. Вось што вядома: https://smarturl.click/0eDM8
Расейскія войскі атачаюць Ваўчанск у Харкаўскай вобласьці. З гораду эвакуююць жыхароў
Расейскія войскі ўжо некалькі дзён вядуць наступ у Харкаўскай вобласьці: за мінулыя выходныя яны захапілі некалькі населеных пунктаў у прымежных раёнах і выйшлі да ваколіц гораду Ваўчанску. Пра гэта афіцыйна паведамляюць Мінабароны РФ і Генштаб Узброеных сіл Украіны.
У Генштабе УСУ прызналі тактычныя посьпехі расейскіх вайскоўцаў у раёне Ваўчанску. Галоўнакамандуючы УСУ Аляксандар Сырскі назваў сытуацыю ў гэтым раёне складанай, але запэўніў, што УСУ робяць усё, каб утрымаць абаронныя пазыцыі ў Харкаўскай вобласьці. (На фота Ваўчанск 12 траўня 2024) https://smarturl.click/0eDM7
Больш як 140 мігрантаў спрабавалі штурмам прабіцца ў Польшчу
Польскія памежнікі і вайскоўцы заявілі, што 10 траўня адбілі спробу нелегальнага перасячэньня мяжы зь Беларусьсю групай з больш як 140 мігрантаў. Памежная служба Польшчы апублікавала відэа набегу: «Замежнікі паводзілі сябе вельмі агрэсіўна — кідалі гальлё і камяні ў патрулі памежнай варты і польскага войска, каб пракласьці сабе шлях у Заходнюю Эўропу». https://smarturl.click/dp866
Прэзыдэнцкія выбары ў Літве: беларускі ракурс
Галоўнымі тэмамі літоўскіх перадвыбарных дыскусій былі ўнутрыпалітычныя праблемы. Тым ня менш беларуская тэма прыкметна прысутнічала як у палітычным жыцьці Літвы ўвогуле, так і ў выбарчай кампаніі. Аналіз Валера Карбалевіча.
https://smarturl.click/l50vB
Каардынацыйная рада апублікавала інструкцыю ў галасаваньні і праграмы кандыдатаў
Выбары ў КР пачнуцца 25 траўня і працягнуцца тры дні — да 23:59 27 траўня. Першыя вынікі аб’явяць не пазьней за 29 траўня.
https://smarturl.click/w9QW8
Споўнілася тры гады пасьля пажару ў нацыянальным санктуарыі ў Будславе
На гадавіну нацыянальны санктуарый Маці Божай Будслаўскай наведаў Мітрапаліт Менска-Магілёўскі арцыбіскуп Юзаф Станеўскі, старшыня Канфэрэнцыі каталіцкіх біскупаў у Беларусі.
Пробашч Будслаўскай парафіі ксёндз Дзьмітры Дубовік пазнаёміў арцыбіскупа Станеўскага з тым, як ідзе аднаўленьне сьвятыні, якія працы былі выкананы і што заплянавана зрабіць бліжэйшым часам.
Як нацыянальны санктуарый Маці Божай Будслаўскай выглядае цяпер. ФОТА: https://smarturl.click/YznZM
Гітанас Наўседа і Інгрыда Шыманіце сустрэнуцца ў другім туры прэзыдэнцкіх выбараў у Літве
У першым туры ўдзельнічалі восем кандыдатаў. Дзейны прэзыдэнт Гітанас Наўседа, паводле апошніх зьвестак, набраў 44,19%, прэм’ер-міністарка Інгрыда Шыманіце — 19,78%. Праз два тыдні гэтыя кандыдаты сустрэнуцца ў другім туры.
https://smarturl.click/vw0oQ