17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Андрэй Гнёт абскардзіў рашэньне сэрбскага суду аб эстрадыцыі ў Беларусь
31 траўня 2024 году Вышэйшы суд Бялграда вынес рашэньне аб экстрадыцыі беларускага рэжысэра Андрэя Гнёта з Сэрбіі ў Беларусь, дзе яму сурʼёзна пагражаюць катаваньні ды іншыя формы жорсткага абыходжаньня.
«Толькі што была пададзена вялікая апэляцыя, якая аспрэчвае рашэньне Вышэйшага суду Бялграда аб маёй экстрадыцыі ў Беларусь»,— паведаміў рэжысэр Андрэй Гнёт, які знаходзіцца пад хатнім арыштам у Бялградзе.
https://smarturl.click/l5bkm
Быкаў на Свабодзе. Пра аптымізм
19 чэрвеня беларусы адзначаць 100-годзьдзе Васіля Быкава (1924–2003) — клясыка беларускай літаратуры і нацыянальнага генія. Штодня цягам месяца мы будзем публікаваць цытаты творцы, прамоўленыя ў розныя гады ў эфірах і перадачах Радыё Свабода.
Чытайце і слухайце: Васіль Быкаў на Свабодзе: https://smarturl.click/4kDJw
Ужо сёньня: Дзень памяці Аркадя Смоліча, аднаго з «айцоў БНР»
18 чэрвеня 1938 году ў Омску быў расстраляны Аркадзь Смоліч, дзяяч Беларускай Народнай Рэспублікі, навуковец у галіне эканомікі і сельскай гаспадаркі, географ, картограф. Быў адным зь лідэраў партыі Беларуская сацыялістычная грамада (БСГ), рэдактарам газэты «Грамада». Удзельнік Першага ўсебеларускага зьезду ў 1917-м, адным з ініцыятараў абвяшчэньня Беларускай Народнай Рэспублікі ў 1918-м, адным са стваральнік Таварыства беларускай школы.
На здымку Аркадзь Смоліч з жонкай Алесяй. 1937 год
Больш падзей гэтага дня ў гісторыі ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/EeZzV
Галоўнае 17 чэрвеня
📌Вакансіі ёсьць нават у Міністэрстве працы. Што ў Беларусі з дэфіцытам кадраў і як яго вырашыць
📌У Менску закрываецца прыватная юрыдычная ВНУ, студэнтаў абяцаюць перавесьці ў іншыя ўстановы
📌Праваабаронцу Судаленку завочна прысудзілі 5 гадоў строгага рэжыму. Ён назваў сам вырак злачынствам
📌«Пік Свабоды». Як паступіць вучыцца за мяжу, нягледзячы на перашкоды
📌Даклад дасьледчыкаў SIPRI: няма пераканаўчых доказаў разьмяшчэньня ядзернай зброі ў Беларусі
📌Пуцін даў зразумець, што ніякія прапановы аб замірэньні яго пакуль не задавальняюць, — Аляксандар Марозаў
📌Правал ці адносны посьпех? Пра што сьведчаць вынікі Саміту міру ў Швайцарыі
📌Сяргей Бульба ўзначаліў «Паспалітае рушэньне»
📌У Варшаве расказалі, як адказаў Менск на заклік аб супрацы ў высьвятленьні асобы забойцы польскага памежніка
📌За пяць месяцаў паліцыя Нямеччыны зафіксавала 2215 нелегальных уездаў беларускім маршрутам
📌«Наш Быкаў». Аляксандар Мілінкевіч: «Ён і ягоная бескампрамісная праўда назаўсёды з тымі, хто адстойвае сваю годнасьць»
Як паступіць вучыцца за мяжу, нягледзячы на перашкоды
У беларускіх школах прайшлі выпускныя вечары. Тыя выпускнікі, якія хочуць паступаць вучыцца далей за мяжу, сутыкнуліся сёлета з новымі праблемамі — ім не выдаюць патрэбных дакумэнтаў. Дзе беларусам могуць пайсьці насустрач, расказвае Тацяна Шчытцова, дарадца Сьвятланы Ціханоўскай у пытаньнях адукацыі і навукі.
https://youtu.be/lQrqaJfXhIk
У Варшаве расказалі, як адказаў Менск на заклік аб супрацы ў высьвятленьні асобы забойцы польскага памежніка
Міністар замежных спраў Польшчы Радослаў Сікорскі заявіў, што ў адказ на заклік Варшавы дапамагчы ў вызначэньні асобы забойцы польскага памежніка Менск выставіў абвінавачаньні ў адрас Польшчы.
https://smarturl.click/LYdZW
У Вільні беларус пратэставаў супраць адмовы надаць яму статус уцекача
У Вільні грамадзянін Беларусі забраўся на вежу мабільнага апэратара і вывесіў бел-чырвона-белы сьцяг. Мужчына заявіў, што мэта ягонага пратэсту — атрымаць дакумэнты, зь якімі можна было б «спакойна жыць і працаваць».
https://smarturl.click/EeZn5
Праваабаронцу Леаніду Судаленку завочна прысудзілі 5 гадоў строгага рэжыму і штраф
Крымінальную справу завялі ў парадку спэцыяльнай вытворчасьці. Прадстаўніка праваабарончага цэнтру «Вясна» абвінавачвалі па частках 1 і 2 арт. 361-4 КК (садзейнічаньне экстрэмісцкай дзейнасьці). У дадатак да пяці гадоў строгага рэжыму Судаленку прысудзілі штраф у 650 базавых велічынь, што цяпер складае 26 000 рублёў.
Справу разглядаў судзьдзя Анатоль Сотнікаў у Гомельскім абласным судзе.
У лістападзе 2021-га году Судаленку асудзілі да 3 гадоў зьняволеньня. Праваабаронца выйшаў на волю 21 ліпеня 2023 году, цалкам адбыўшы свой тэрмін — за кратамі праваабаронцу ўтрымлівалі два з паловай гады. Праз два тыдні пасьля вызваленьня ён зьехаў зь Беларусі, неўзабаве супраць яго завялі новую крымінальную справу.
Пуцін даў зразумець, што ніякія прапановы аб замірэньні яго пакуль не задавальняюць, — Аляксандар Марозаў
У інтэрвію Свабодзе палітычны аналітык, выкладчык Карлавага ўнівэрсытэту (Прага) Аляксандар Марозаў камэнтуе вынікі Саміту міру ў Швайцарыі, адзначае, што нават краіны, які ня ўдзельнічалі ў канфэрэнцыі, будуць вымушаныя прапаноўваць свае варыянты замірэньня, і аналізуе супярэчлівую пазыцыю Кітая.
Чытаць інтэрвію цалкам: https://smarturl.click/nypM7
Прадстаўніца па нацыянальным адраджэньні АПК пра перайменаваньне Ліцэя БДУ у гонар заснавальніка ВЧК-КГБ Дзяржынскага: «Гэта рэакцыя рэжыму на пратэсты 2020 года»
«Цяпер Ліцэй БДУ, яшчэ нядаўна флягман беларускай сярэдняй адукацыі, будзе асацыявацца з гісторыяй рэпрэсій і прыгнётам нацыянальнай інтэлектуальнай эліты», — заявіла Аліна Коўшык.
Яна лічыць, што перайменаваньне ўстановы — рэакцыя рэжыму на пратэсты 2020 года, бо тысячы выпускнікоў Ліцэя БДУ падтрымалі свабодныя выбары, з ліцэя звольнілі ня менш як 15 выкладчыкаў.
«Гэта шырма — спосаб падкрэсьліць ляяльнасьць навучальнай установы і яе супольнасьці да бягучага курсу Лукашэнкі і Крамля. Але, галоўнае, гэта бясспрэчнае пацьвярджэньне адкату назад і яскравае сьведчаньне акупацыі Беларусі...», — сказала прадстаўніца АПК.
З раскладу тэлеканала СТВ зьнікла трансьляцыя матча зборных Румыніі і Ўкраіны на Эўра-2024
Беларускі тэлеканал СТВ не анансуе матч чэмпіянату Эўропы па футболе паміж Украінай і Румыніяй. Гэтай гульні, якая пачнецца 17 чэрвеня а 16-й гадзіне, няма ні ў анонсе дня, ні ў праграме перадач.
Пры гэтым у праграме перадач трансляцыя матчу яшчэ прысутнічала сёньня раніцай, але потым яе прыбралі з раскладу, заўважыла «Люстэрка».
Быкаў на Свабодзе. Пра радасьць для душы
19 чэрвеня беларусы адзначаць 100-годзьдзе Васіля Быкава (1924–2003) — клясыка беларускай літаратуры і нацыянальнага генія. Штодня цягам месяца мы будзем публікаваць цытаты творцы, прамоўленыя ў розныя гады ў эфірах і перадачах Радыё Свабода.
Чытайце і слухайце:Васіль Быкаў на Свабодзе: https://smarturl.click/4kDJw
Краіны NATO пачалі кансультацыі аб прывядзеньня ядзернай зброі ў баявую гатоўнасьць праз пагрозы з боку Расеі і Кітая
Сёньня краіны-ўдзельніцы NATO вядуць перамовы аб разгортваньні большай колькасьці ядзернай зброі, заявіў генэральны сакратар Паўночнаатлянтычнага альянсу Енс Столтэнбэрг у інтэрвію выданьню The Telegraph.
З словаў Столтэнбэрга, NATO застанецца ядзерным альянсам, пакуль Расея, Кітай і Паўночная Карэя будуць мець ядзерную зброю.
Столтэнбэрг паведаміў, што Кітай, у прыватнасьці, інвэстуе значныя сродкі ў сучасныя ўзбраеньні, у тым ліку ў свой ядзерны арсэнал, які, паводле яго, вырасьце да 1000 боегаловак ужо да 2030 году.
Прапагандыст Тур заявіў што амаль у 1000 беларусаў канфіскуюць жытло ў палітычных справах
Амаль тысячы беларусаў, якія зьехалі з краіны, пагражае страта пакінутай на радзіме нерухомасьці, заявіў у эфіры тэлеканалу АНТ прапагандыст Ігар Тур. Ён нагадаў, што перад выбарамі ў Каардынацыйную раду Сьледчы камітэт распачаў крымінальную справу, якая мае 257 фігурантаў: удзельнікаў электаральнай кампаніі і арганізатараў.
«Ва ўсіх будзе канфіскавана ў даход дзяржавы нерухомасьць, якая арыштаваная, апячатаная і завараная. Давайце палічым. У сярэднім няхай 100 тысяч даляраў за кватэру памножым на 257 атрымаем крыху больш, чым 2,5 млн долараў [насамрэч пры такіх падліках атрымоўваецца больш за 25 мільёнаў даляраў]. Калі шчыра, для бюджэту Беларусі — гэта сьлёзы».
Далей прапагандыст заявіў, што апроч фігурантаў «справы КР», ёсьць і іншыя беларусы, у якіх на радзіме арыштавалі нерухомасьць па палітычных справах. Іх колькасьць, па словах Тура, «падыходзіць да тысячы». https://smarturl.click/G6ZaD
Асноўнае за 16 чэрвеня
📌 Прызначылі новы суд над палітвязьнем Францкевічам
📌 Кіраўнік МЗС Ізраілю пракамэнтаваў антысэміцкія выказваньні Лукашэнкі
📌 Туск заявіў, што завоз беларускіх «айцішнікаў» у Польшчу дапамог стварыць «замежную агентуру»
📌 У Нідэрляндах затрымалі беларуса — падазраюць, што ён параніў нажом трох чалавек
📌 На «саміце міру» ў Швайцарыі прынялі заяву з падтрымкай тэрытарыяльнай цэласнасьці Ўкраіны
📌 Пад Лунінцам згарэў турыстычны аўтобус
📌 Ці ведаеце вы словы, зьвязаныя з вадой? Прайдзіце наш ТЭСТ
Украінцы за акцыю з паветранымі шарыкамі ў Маскве прысудзілі 12 гадоў
Суд у Маскве прыгаварыў грамадзянку Ўкраіны Крысьціну Любашэнку да 12 гадоў пазбаўленьня волі, прызнаўшы вінаватай у распаўсюджваньні так званых фэйкаў аб расейскай арміі і ўдзеле ў тэрарыстычнай арганізацыі.
https://smarturl.click/kj31o
Мёртвым не баліць. Як у Беларусі ўшанаваная памяць пра Васіля Быкава
Адразу пасьля сьмерці народнага пісьменьніка зьявілася прапанова перайменаваць сталічны праспэкт Дзяржынскага ў праспэкт імя Быкава (бо вуліца, на якой жыў Васіль Быкаў, раней была пераназваная ў гонар іншага пісьменьніка: была Танкавая, а ў 1998 годзе стала вуліцай імя Максіма Танка. Таксама прапаноўвалі назваць імем Быкава станцыю мэтро, якую плянавалі пабудаваць у тым раёне.
Што з гэтага атрымалася?
https://smarturl.click/W352A
Каманда Латушкі і Рух «За Свабоду»: Рашэньне аб прыпыненьні дзейнага Рэглямэнту Каардынацыйнай рады прынятае
Сьпіс, які набраў найбольш галасоў на выбарах у Каардынацыйную Раду, падтрымлівае ініцыятыву сьпісу «Моладзевы Наступ» аб стварэньні працоўнай групы па распрацоўцы новай рэдакцыі Рэглямэнту.
https://smarturl.click/AdXl3
НАК Беларусі скрытыкаваў рашэньне МАК пра нядопуск некаторых беларускіх атлетаў да Алімпіяды
НАК Беларусі, які ўзначальвае старэйшы сын Аляксандра Лукашэнкі Віктар, выказаў «зьдзіўленьне» з нагоды складу спартоўцаў, дапушчаных да ўдзелу ў Алімпійскіх гульнях у Парыжы. У зацьверджаны адмысловай камісіяй Міжнароднага алімпійскага камітэту склад ня трапілі некалькі прадстаўнікоў Беларусі ў дужаньні.
https://smarturl.click/e5Aqb
Трое асуджаных за шпіянаж на карысьць Масквы не зьявіліся ў суд у Варшаве і зьніклі. Сярод іх і беларуска
Беларуска Марыя Мядзьведзева, якой цяпер 20 гадоў, дазволіла пералічваць грошы на свой рахунак для шпіёнскай сеткі. Яна таксама дапамагала распаўсюджваць улёткі, закліканыя распальваць настроі супраць украінцаў. Да арышту яна вучылася ў Варшаве.
https://smarturl.click/4ko8D
«Наш Быкаў». Аляксандар Мілінкевіч: «Ён і ягоная бескампрамісная праўда назаўсёды з тымі, хто адстойвае сваю годнасьць»
Пра асобу і спадчыну народнага пісьменьніка разважае Аляксандар Мілінкевіч, навукоўца, палітык, заснавальнік і каардынатар прэміі «За свабоду думкі» імя Васіля Быкава.
«Менавіта пасьля далучэньня Васіля Быкава да нас, дэмакратаў, я пачаў адчуваць, што „перестройка“ ня можа скончыцца толькі тым жа самым „сацыялізмам, але ўжо з чалавечым тварам“, як плянавалі яе знакамітыя ініцыятары на чале з Гарбачовым. Калі такі сапраўдны патрыёт і грамадзянін, воін праўды і Народны пісьменьнік Беларусі быў на нашым баку, то для мяне і маіх сяброў стала зразумела, што нашай мэтай мусіць быць дэмакратызацыя старой палітычнай сыстэмы, адраджэньне беларускай нацыі, а затым і дзяржаўная незалежнасьць».
Леанід Судаленка пракамэнтаваў Свабодзе завочны вырак, які яму вынес Гомельскі абласны суд.
«Супраць мяне фактычна зьдзейсьнілі злачынства, калі мяне судзілі за закрытымі дзьвярыма, безь мяне. Парушылі прынцып спаборніцтва бакоў і маё канстытуцыйнае права на абарону, бо я гэтак і ня быў азнаёмлены ні з адным дакумэнтам у маёй справе і ня змог зкантактавацца з адвакатам. Ужо чую з таго боку голас, што Судаленка мусіў прыехаць і ўдзельнічаць сам у працэсе. На гэта адказваю, што пасьля вызваленьня ў 2023 годзе перасьлед працягваўся, і я вымушаны быў выехаць з краіны, фактычна быў дэпартаваны.
І цяпер я адчуваю пагрозу сваім жыцьцю і здароўю. Яшчэ 5 гадоў, якія мне даў суд, я бы ў калёніі ня вытрымаў. Кажу гэта адказна, бо добра ведаю, якія там умовы».
Стэфановіча перавялі ў ПКТ на паўгода, Фядута вярнуўся са шпіталя
Праваабаронцу «Вясны» палітвязьня Валянціна Стэфановіча, асуджанага на 9 гадоў зьняволеньня, перавялі ў ПКТ на 6 месяцаў (памяшканьне камэрнага тыпу), якое ўмовамі ўтрыманьня нагадвае крытую турму.
Палітоляга і літаратара Аляксандру Фядуту, пакаранага 10 гадамі калёніі, выпісалі са шпіталя.
Што яшчэ вядома пра палітвязьняў: https://smarturl.click/AdX39
(Архіўнае фота: Валянцін Стэфановіч)
Правал ці адносны посьпех? Пра што сьведчаць вынікі Саміту міру ў Швайцарыі
Саміт міру ў Швайцарыі на тэму спыненьня вайны ва Ўкраіне, вакол якога было шмат палітычных і дыпляматычных жарсьцяў, закончыўся. Можна падводзіць вынікі. Задача запуску мірнага працэсу з дапамогай гэтага форуму не рэалізаваная, піша Валер Карбалевіч:
https://smarturl.click/e5AMX
У Менску закрываецца прыватная юрыдычная ВНУ, студэнтаў абяцаюць перавесьці ў іншыя ўстановы
З 30 жніўня 2024 года закрываецца адна з найстарэйшых прыватных ВНУ Беларусі — «БІП — Унівэрсытэт права і сацыяльных тэхналёгій». Адпаведнае рашэньне ўхвалілі заснавальнікі. Журналістам «Люстэрка» пацьвердзілі інфармацыю аб гэтым ў прыёмнай рэктара.
▪️БІП у 1990-м годзе адкрыў Сьцяпан Сокал — вучоны і прадпрымальнік. Да 2020 года ён быў рэктарам унівэрсытэта, але 5 сьнежня 2020-га памёр.
▪️У віншаванні рэктара з нагоды 30-годдзя ВНУ ў 2020 годзе сьцьвярджалася, што за час працы там падрыхтавалі больш за 30 тысяч спэцыялістаў рознага профілю: юрыстаў, эканамістаў, бухгальтараў і іншых.
Латвія дадаткова выдзяляе Міністэрству абароны 10 млн эўра на ўмацаваньне мяжы зь Беларусьсю і Расеяй
Рашэньне чакаецца на гэтым тыдні. Улады маюць намер выкарыстоўваць грошы з рэзэрвовых фондаў бюджэту.
Плян, зацьверджаны ўрадам Латвіі сёлета ў сакавіку, зьяўляецца часткай Балтыйскай лініі абароны, якая цяпер фармуецца. Ён уключае «стварэньне апорных пунктаў для падразьдзяленьняў нацыянальных узброеных сіл уздоўж усёй расейска-беларускай мяжы – абарончых пазыцый і ўмацаваньняў для салдатаў, розных перашкод, супрацьтанкавых равоў, складоў боепрыпасаў і мін».
Ліцэю БДУ надалі імя Фэлікса Дзяржынскага
Навіна пра намер надаць ліцэю БДУ імя Фэлікса Дзяржынскага, заснавальніка карнай сыстэмы ВЧК-ОГПУ ў былым СССР, зьявілася ў сярэдзіне сакавіка. Паведамлялася, што нібыта калектыўны зварот супрацоўнікаў ліцэю з такой просьбай перадала рэктару БДУ Андрэю Каралю дырэктарка ліцэю Тацяна Мамчыц.
17 чэрвеня стала вядома, што ліцэй канчаткова перайменавалі.
Адпаведны загад падпісаны ў БДУ пад нумарам 408 за 2024 год.
Ужо сёньня: 90 гадоў Бяроза-Картускаму лягеру для палітычных зьняволеных
17 чэрвеня 1934 году польскі прэзыдэнт Ігнацы Масьціцкі падпісаў загад стварыць лягер у Бярозе-Картускай на Берасьцейшчыне для асобаў, якія пагражалі бясьпецы, спакою і грамадзкаму парадку. Галоўнай катэгорыяй зьняволеных у Бярозе Картускай былі палітвязьні, большая палова зь іх — камуністы. У першыя гады найбольш масавай групай былі ўкраінскія нацыяналісты і польскія радыкалы. (На фота: Адміністрацыя Бяроза-Картускага лягеру, 1934 год)
Пра іншыя падзеі 17 чэрвеня — у матэрыяле «Ужо сёньня»: https://smarturl.click/B6ZWQ
Трамп паабяцаў «разабрацца» з аб’ёмамі амэрыканскай дапамогі Ўкраіне
Былы прэзыдэнт ЗША і меркаваны кандыдат у прэзыдэнты ад рэспубліканцаў на выбарах у гэтым годзе Дональд Трамп на перадвыбарчым мерапрыемстве ў Дэтройце раскрытыкаваў маштабы дапамогі Ўкраіне, сказаўшы, што «вырашыць пытаньне» з гэтым у выпадку свайго абраньня яшчэ да таго, як уедзе ў Белы дом.
Пасьля маштабнага расейскага ўварваньня ва Ўкраіну ў 2022 годзе Трамп выступае з супярэчлівымі заявамі, з аднаго боку, сьцьвярджаючы, што, калі б ён быў прэзыдэнтам, Расея не адважылася б напасьці на Ўкраіну, з другога — крытыкуючы адміністрацыю Байдэна і дэмакратаў за выдзяленьне сродкаў Украіне. https://smarturl.click/8Ew2b
Выказваньні Лукашэнкі пра габрэяў пракамэнтаваў кіраўнік МЗС Ізраілю
Выказваньні Аляксандра Лукашэнкі аб дачыненьні габрэяў да карупцыі «непрымальныя і абуральныя». Пра гэта заявіў 16 чэрвеня міністар замежных спраў Ізраілю Ісраэль Кац. Паводле яго слоў, якія перадае партал jns.org, такія камэнтары «гучаць як відавочна антысэміцкія».
14 чэрвеня на нарадзе з урадам пра карупцыйную справу, адным з фігурантаў якой зьяўляецца яго былы памочнік — інспэктар па Віцебскай вобласьці, экс-міністар сельскай гаспадаркі і харчаваньня Ігар Брыло — Лукашэнка заявіў: «Вось тры дзясяткі чалавек пералічаныя. Вы мяне прабачце, я не антысэміт, але больш за палову — габрэі. Яны што ў нас прывілеяванае становішча займаюць, што яны крадуць і ня думаюць пра сваю будучыню? Усе аднолькавыя перад законам — і габрэй, і беларус, і ўкраінец, і расеец, і паляк. Вінаваты — будзе сядзець», — заявіў Лукашэнка. https://smarturl.click/Zyg8O