18400
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
У Ерэване мітынгоўцы разьбілі намётавы лягер перад парлямэнтам
У ноч на 10 чэрвеня ўдзельнікі шэсьця на чале з архіяпіскапам Багратам Галстаньянам акружылі будынак парлямэнту. Там адбываліся лякальныя сутычкі паміж мітынгоўцамі і паліцыянтамі, якія ачапілі выхады.
Апазыцыя патрабуе адстаўкі кіраўніка ўраду НІкола Пашыньяна і ягонага кабінэту міністраў.
https://smarturl.click/B6Zzn
Ужо сёньня: гадавіна заснаваньня Полацкай езуіцкай акадэміі
10 чэрвеня 1812 году ў Полацку адкрылася езуіцкая акадэмія — першая вышэйшая навучальная ўстанова на тэрыторыі сучаснай Беларусі. Полацкая езуіцкая акадэмія дзейнічала да 1820 году. Тут яна на малюнку Напалеона Орды.
Пра іншыя памятныя даты 10 чэрвеня чытайце па спасылцы: https://smarturl.click/Xywzm
Асноўнае за 9 чэрвеня
📌 Улады зьбіраюцца зьліквідаваць Беларускае грамадзкае аб’яднаньне татараў
📌 Украінскія войскі ўпершыню вывелі з ладу расейскі зьнішчальнік Су-57
📌 Байдэн і Макрон падтрымалі ідэю перадачы расейскіх актываў Украіне
📌 На выбарах у Эўрапарлямэнт у Нямеччыне перамагаюць кансэрватары. А як у іншых краінах ЭЗ?
📌 Аднавіўся праект «Міністэрства сепультуры» пра беларускую музыку
📌 Беларускі і беларусы на прайдзе ў Вільні. Фотарэпартаж
📌 Як мілітарызуюць дзяцей і куды вядзе «вайскова-патрыятычная журналістыка». Блог Насты Захарэвіч
📌 Ці добра вы ведаеце гісторыю цэнзуры ў Беларусі? Прайдзіце наш ТЭСТ
Беларусы ў Беластоку правялі роварны прабег салідарнасьці зь беларускімі палітвязьнямі.
Яны праехалі 7 км на роварах з бел-чырвона-белымі сьцягамі па цэнтральных вуліцах Беластоку. Удзельнікі прабегу з банэрамі ў падтрымку палітвязьняў спыняліся ў знакавых месцах гораду. Яны паведамляюць, што жыхары Беластоку сыгналілі і выказвалі сваю падтрымку. (Відэа і фота чытача Свабоды)
Байдэн і Макрон падтрымалі ідэю перадачы расейскіх актываў Украіне
Прэзыдэнты ЗША і Францыі Джо Байдэн і Эманюэль Макрон падтрымалі выкарыстаньне прыбытку ад замарожаных расейскіх актываў для дапамогі Ўкраіне.
Адпаведную сумесную заяву па выніках сустрэчы лідэраў дзьвюх краін у Парыжы апублікавалі на сайце Белага дому.
Байдэн і Макрон таксама абмеркавалі іншыя варыянты падтрымкі Ўкраіны. У прыватнасьці, ЗША і Францыя маюць намер дапамагчы Кіеву пераадолець гуманітарныя наступствы баявых дзеяньняў, а таксама зьмякчыць іх уплыў на глябальную харчовую стабільнасьць, энэргетыку, навакольнае асяродзьдзе і ядзерную бясьпеку. https://smarturl.click/LY6lO
Быкаў на Свабодзе. Пра нацыянальную ідэю
19 чэрвеня беларусы адзначаць 100-годзьдзе Васіля Быкава (1924–2003) — клясыка беларускай літаратуры і нацыянальнага генія. Штодня цягам месяца мы будзем публікаваць цытаты творцы, прамоўленыя ў розныя гады ў эфірах і перадачах Радыё Свабода.
Чытайце і слухайце: Васіль Быкаў на Свабодзе: https://smarturl.click/4kDJw
Чаму беларускі і беларусы ходзяць на прайд. Фотарэпартаж
8 чэрвеня ў Вільні прайшоў прайд. Сёлета асобнай беларускай калёны не было. Да прайду далучылася каля 20 000 чалавек, у тым ліку беларусы.
Свабода запыталася ў беларусак і беларусаў, што для іх значыць прайд і чаму яны прыйшлі на яго.
https://smarturl.click/vw8lw
Ці добра вы ведаеце гісторыю цэнзуры ў Беларусі? ТЭСТ
У нашы дні ў Рэспубліцы Беларусь, як і ў савецкія часы, існуе жорсткая ідэалягічная цэнзура. Кнігі беларускіх аўтараў абвяшчаюцца судамі «экстрэмісцкімі» і забіраюцца зь бібліятэк. Праверце, ці добра вы ведаеце гісторыю цэнзуры ў Беларусі, адказаўшы на пытаньні тэсту.
https://smarturl.click/2q6BW
👆🏻 Запытайся ў Дубаўца. Для чаго ўлады так шмат гавораць пра мінулую вайну?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
Вайна — пажыўная глеба для прапаганды з савецкіх часоў. Нічога новага рэжым не прыдумаў, таму ні пра што іншае яму гаварыць не выпадае. У адрозьненьне ад вайны сучаснасьць не актуальная. Няма ў ёй ні герояў, ні ворагаў, у якіх бы шчыра верыла публіка. Пры тым праўда пра вайну забароненая, у нас няма гісторыі вайны як сукупнасьці аб’ектыўных фактаў, прычынна-выніковых ланцужкоў, лягічных высноваў. Мы нават ня ведаем дакладных лічбаў: колькі каго калі і дзе загінула і ў выніку чаго. Усё пакрытае эмацыйным туманам прапагандысцкіх інтэрпрэтацыяў.
Менскі прытулак для бяздомных сабак і катоў перапоўнены. Неабыякавых просяць дапамагчы
Цяпер там утрымліваецца 123 сабакі, у тым ліку трое шчанюкоў, а таксама 118 катоў.
https://smarturl.click/5Oom2
Урад вызваліў ад ПДВ 137 відаў імпартнай тэхнікі – ад прасаў да частак ядзерных рэактараў
Дакумэнт апублікавалі сёньня на Нацыянальным прававым інтэрнэт-партале. 3-4 чэрвеня зь візытам у Беларусі знаходзіўся расейскі прэм'ер Міхаіл Мішусьцін. Афіцыйныя агенцтвы паведамлялі, што асаблівую ўвагу падчас візыту надалі транспартнай інфраструктуры і мытна-тарыфнаму рэгуляваньню.
https://smarturl.click/w9GOv
«Наш Быкаў». Валянціна Трыгубовіч: «Ягоныя кнігі засталіся са мною. Хоць іх цяжка чытаць. Балюча»
«Ён быў народны па сутнасьці, па сьветаадчуваньні, па разуменьні адвечных каштоўнасьцяў...»
Да 100-годзьдзя пісьменьніка сваімі ўспамінамі пра Васіля Быкава дзеліцца Валянціна Трыгубовіч, мастацтвазнаўца, дзяячка нацыянальнага Адраджэньня 1970–2010 гадоў:
https://smarturl.click/O0gpa
👆🏻 Запытайся ў Дубаўца. Ці марыць Лукашэнка пра свой маўзалей?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
Выглядае, што ідэю ён падгледзеў у амэрыканскіх прэзыдэнтаў, Рэйгана ці Ніксана ці Буша-старэйшага, кожны зь якіх пахаваны ў бібліятэцы свайго імя. Памяць тым больш значная, чым багацейшы кнігазбор. На гэтай хвалі Лукашэнка загадаў пабудаваць новую нацыянальную бібліятэку (2002). Грошы зьбіралі на рэспубліканскіх суботніках, але на будынку напісана, што бібліятэка ўзьнікла на сродкі прэзыдэнта РБ. Заставалася пасьля сьмерці надаць бібліятэцы ягонае імя і пахаваць яго там. Праўда, пасьля таго, што ён нарабіў у 2020-м і пазьней, такі «маўзалей» для яго ўжо немагчымы.
«Лінія Лукашэнкі» на мапе Эўропы. Чым скончацца новыя міграцыйныя атакі Менску і Масквы на мяжу Эўразьвязу
Міграцыйныя хвалі зноў захліснулі беларуска-польскую мяжу. Мігранты збольшага маюць у сваіх пашпартах расейскія і беларускія турыстычныя візы. Спробы нелегальна трапіць у Эўразьвяз празь беларускі «калідор» штомесяц вымяраюцца 5-6 тысячамі — такіх лічбаў не было з 2021 году. Захад спрабуе адгарадзіцца ад непрадказальнай дыктатуры Лукашэнкі.
Дзеля чаго Лукашэнка і Пуцін зноў атакуюць Эўропу з дапамогай мігрантаў і чым гэта можа скончыцца? Як хутка беларусы могуць апынуцца за новай «жалезнай заслонай»? — разважае Віктар Багдзевіч:
https://smarturl.click/3k7lg
2000 рублёў за тур па Прыпяці, 150 за начлег у вясковай хаце. Дзе і як можна сёлета адпачыць у Беларусі
Арандаваць на 24 гадзіны сьціплую аграсядзібу пад Валожынам можна за 47 даляраў, а шыкоўнае шале пад Менскам – за $750. Каб паправіць здароўе ў санаторыі, трэба мець тысячу «зялёных» на 12 дзён. Вывучалі варыянты адпачынку ў Беларусі:
https://smarturl.click/yq81p
«Што зь імі зробяць? Спаляць». Як у Беларусі зьнішчаюць непажаданыя для ўладаў кнігі
У Беларусі зь бібліятэк масава сьпісваюць кнігі. Не таму, што старыя, лядашчыя, а таму, што не падабаюцца рэжыму Лукашэнкі. У кнігарні, бібліятэкі і нават кватэры прыходзяць дзіўныя камісіі і канфіскуюць кнігі. За выданьне, якое літаральна ўчора прадавалася ў кнігарні каля будынку КДБ, цяпер можна трапіць пад арышт.
У незалежнай Беларусі прызнаваць літаратуру «экстрэмісцкай» пачалі, мабыць, пасьля Плошчы — 2010. Як будуць зьнішчаць забароненыя кнігі: паліць ці ўкачваць у асфальт?
https://smarturl.click/mp580
Прэзыдэнт Францыі Эманюэль Макрон абвясьціў, што распускае Нацыянальны сход Францыі і абвяшчае датэрміновыя парлямэнцкія выбары.
Іх першы тур мае прайсьці 30 чэрвеня а другі — 7 ліпеня.
Макрон абвясьціў пра такое рашэньне ў выніку выбараў у Эўрапейскі парлямэнт, якія завяршыліся 9 чэвеня. Паводле апытаньняў у Францыі наперадзе ультраправае Нацыянальнае аб'яднаньне (яно мае каля 32% і ўзмацніла свае пазыцыі). Урадавая лібэральная цэнтрысцая партыя «Адраджэньне» мае каля 15%, і гэта значна горшы паказьнік, чым на мінулых выбарах. https://smarturl.click/kjq7x
На выбарах у Эўрапарлямэнт у Нямеччыне перамагаюць кансэрватары. А як у іншых краінах ЭЗ?
Экзыт-полы на выбарах у Эўрапейскі парлямэнт у Нямеччыне, дзе а 18-й гадзіне мясцовага часу завяршылася галасаваньне, паказваюць ясную перамогу кансэрватыўнага альянсу ХДС/ХCC, які набірае каля 30% галасоў.
Крайне правая партыя «Альтэрнатыва для Нямеччыны» мае атрымаць другі вынік, каля 16% галасоў. Усе партыі цяперашняй урадавай кааліцыі канцлера Оляфа Шольца страцілі пазыцыі.
Больш пра вынікі выбараў у краінах ЭЗ можна даведацца тут: https://smarturl.click/z2O56
За выбарамі ў самаабвешчанай Паўднёвай Асэтыі сочаць назіральнікі зь Беларусі, — мясцовы ЦВК
«34 міжнародныя назіральнікі будуць сачыць за ходам галасаваньня на выбарах у парлямэнт рэспублікі. Гэта дэлегацыі зь Беларусі, Турцыі, Вугоршчыны і нашыя калегі з Расейскай Фэдэрацыі», — паведаміла агенцтву ТАСС кіраўніца Цэнтарвыбаркаму самаабвешчанай Паўднёвай Асэтыі Эмілія Гагіева. Парлямэнцкія выбары ў не прызнаным міжнароднай супольнасьцю сэпаратысцкім утварэньні на тэрыторыі Грузіі праходзяць 9 чэрвеня.
Беларускія дзяржаўныя органы аб удзеле сваіх прадстаўнікоў у мерапрыемстве не паведамляюць. Паўднёвая Асэтыя — самаабвешчаная дзяржава на тэрыторыі Грузіі. Яе незалежнасьць прызналі Расея, Нікарагуа, Вэнэсуэла, Науру і Сырыя. Беларусь юрыдычна не прызнала незалежнасьць Паўднёвай Асэтыі. https://smarturl.click/qlqdV
Як мілітарызуюць дзяцей і куды вядзе «вайскова-патрыятычная журналістыка»
У так званых вайскова-патрыятычных клюбах у Беларусі цяпер будуць вучыць і журналістыцы. А дакладней, дзяржаўнай прапагандзе, якую рэжым Лукашэнкі называе журналістыкай. Піша Наста Захарэвіч.
https://smarturl.click/gpqbo
Украінскія войскі ўпершыню вывелі з ладу расейскі зьнішчальнік Су-57
Пра пасьпяховы ўдар напісалі ў ГУР Украіны, інфармацыю апублікавалі і расейскія каналы.
https://smarturl.click/3k767
New York Times: Вось чаму трэба есьці авакада
Авакада можа падтрымаць мікрабіём кішэчніку і кантраляваць узровень халестэрыну.
Многія чыталі і чулі, што авакада карыснае для здароўя. Але наколькі? Агляд карысных якасьцяў авакада паводле найноўшых дасьледаваньняў навукоўцаў і дыетолягаў.
https://smarturl.click/qlqzw
Улады Беларусі зьбіраюцца зьліквідаваць Беларускае грамадзкае аб’яднаньне татараў
Менскі гарадзкі суд 18 чэрвеня разгледзіць пазоў Міністэрства юстыцыі з патрабаваньнем зьліквідаваць Беларускае грамадзкае аб’яднаньне татараў «Зікр уль-Кітаб». Арганізацыя існуе з 1993 году. Ля яе вытокаў стаяў вядомы гісторык Ібрагім Канапацкі.
https://smarturl.click/9z7pD
105 год таму стварылі Цэнтральную беларускую раду Віленшчыны і Горадзеншчыны
У 1919 годзе на зьезьдзе беларускіх дэлегатаў Віленшчыны і Горадзеншчыны была пацьверджаная вернасьць ідэалам незалежнай Беларусі, выказаны поўны давер ураду БНР, створаная Цэнтральная беларуская рада Віленшчыны і Горадзеншчыны.
Больш падзей 8 чэрвеня ў гісторыі — у матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/XywkL
У Нямеччыне судзяць 95-гадовую жанчыну, якая адмаўляе Галакост
Урсула Хавэрбэк настойвае, што Аўшвіц быў «працоўным лягерам», а не лягерам для масавага зьнішчэньня людзей.
12 лістапада 2015 года Хавэрбэк прысудзілі дзесяць месяцаў турэмнага зьняволеньня без права на ўмоўна-датэрміновае вызваленьне. Жанчына падала апэляцыю на гэты прысуд. І вось амаль праз дзевяць гадоў гэтая справа зноў разглядаецца ў судзе.
https://smarturl.click/4kyag
Польскія жаўнеры зрабілі сёлета 1 190 папераджальных стрэлаў на мяжы зь Беларусьсю
Толькі аднойчы мігрант быў паранены на мяжы ў выніку прымяненьня зброі.
https://smarturl.click/yq8Lk
З пачатку году ў Беларусі адбыліся 32 аварыі з удзелам маршрутак. ДАІ анансавала праверкі
У 2024 годзе ў Беларусі адбыліся ўжо 32 аварыі з удзелам маршрутак, у якіх 60 чалавек атрымалі траўмы рознай ступені цяжкасьці, загінулых няма. У сувязі з гэтым ДАІ з 7 па 19 чэрвеня будзе ўзмоцнена кантраляваць выкананьне кіроўцамі маршрутак Правілаў дарожнага руху і перавозкі пасажыраў на гарадзкіх, прыгарадных і міжгародніх маршрутах:
https://smarturl.click/W3GqZ
Быкаў на Свабодзе. Пра спазьненьне беларусаў
19 чэрвеня беларусы адзначаць 100-годзьдзе Васіля Быкава (1924–2003) — клясыка беларускай літаратуры і нацыянальнага генія. Штодня цягам месяца мы будзем публікаваць цытаты творцы, прамоўленыя ў розныя гады ў эфірах і перадачах Радыё Свабода.
👉🏻 Чытайце і слухайце: Васіль Быкаў на Свабодзе
Беларускую мову ва Ўкраіне ўключылі ў «пералік моваў нацыянальных меншасьцяў, якім пагражае зьнікненьне»
Кабінэт Міністраў Украіны зацьвердзіў пералік моваў нацыянальных меншасьцяў (супольнасьцяў) і карэнных народаў Украіны, якім пагражае зьнікненьне, — у пералік трапіла і беларуская мова. Для захаваньня і разьвіцьця гэтых моваў будзе надавацца дзяржаўная падтрымка:
https://smarturl.click/gpqXw
Навіны палітвязьняў: апэляцыю журналіста Карнея адхілілі, ён рыхтуецца да калёніі, скардзіцца на цыгарэтны дым
Вярхоўны суд адхіліў апэляцыйную скаргу журналіста Ігара Карнея, асуджанага на 3 гады зьняволеньня і штраф у 20 тысяч рублёў нібыта за ўдзел у экстрэмісцкім фармаваньні. Апошнім часам Ігара трымаюць у Магілёўскім СІЗА.
«Адукоўвае сукамэрнікаў, бо большасьць ня тое што ўнівэрсытэтаў, школы не заканчвалі. Размаўляе зь імі на беларускай мове. Наракае на беднасьць турэмнай бібліятэкі, але адзначае, што ўсё ж ёсьць шмат беларускай клясыкі. Чытае Рыгора Барадуліна, Пімена Панчанку, Янку Купалу. Настрой бадзёры, нягледзячы на ўмовы», — расказвае навіны ад Ігара Карнея суразмоўца Свабоды:
https://smarturl.click/71jle