18400
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
«Пры Савецкім Саюзе жа неяк выжывалі». Што цяпер адбываецца з ЛГБТ-супольнасьцю ў Беларусі
Налёт на гей-клюб, адмова ў апэрацыі, звальненьне за антываенную пазыцыю. Расказваем, зь якімі праблемамі сутыкаюцца людзі ЛГБТК+ супольнасьці ў Беларусі:
https://smarturl.click/9zoa5
Галоўнае за 28 лютага
🏥 «Стан Лізы жахлівы, паляпшэньня пакуль няма». Сябра беларускі, згвалтаванай у Варшаве, расказаў навіны ад лекараў
🪖 Палата прадстаўнікоў ухваліла зьмены да законаў, якія тычацца мабілізацыі і правоў іншаземцаў
🚪 У Гомлі сілавікі выламалі дзьверы ў кватэры палітэмігранткі і ўчынілі ператрус
✉️ «Пражыць 6 гадоў выглядае складанай задачай». Рыгор Кастусёў даслаў ліст з-за кратаў
⛓ Вольгу Брыцікаву будуць судзіць у закрытым рэжыме. Прызначылі новы суд над Вольгай Маёравай
🎙 «Глядзелі адзін на аднаго і плакалі». Сын памерлага палітвязьня Ледніка пра апошнюю размову з бацькам
🪙 У студзені ў Беларусі зьнізіліся сярэднія заробкі, найбольш у ІТ
📲 «Вас дэпартуюць». Беларусам у Літве масава тэлефануюць, прадстаўляючыся Дэпартамэнтам міграцыі
🔔 «Лукашэнка сам у Беларусі робіць тое, што Расея штыкамі ва Ўкраіне», — аналітык Фінскага інстытуту міжнародных справаў
📕 «Гісторыя на Свабодзе». Беларусаў ніколі не зьнішчалі за тое, што яны беларусы, — Леанід Сьмілавіцкі пра генацыд у Другую сусьветную вайну
Ліза, дыхай. Згвалтаваная беларуска ў коме — салідарнасьць і страх
«Я шмат разоў гаварыла пра гэта з дактарамі, але так і не зразумела, ці чуюць штосьці людзі ў коме. І я ня ведаю, ці можаш ты штосьці ўсьведамляць пасьля працяглага кіслароднага галаданьня. Спадзяюся, табе не балюча і ня страшна. Данаціць — гэта, падобна, адзіная канструктыўная дзейнасьць, на якую мы цяпер здольныя», піша Наста Захарэвіч.
https://smarturl.click/9zovy
Беларуская мытня павялічыць колькасьць супрацоўнікаў на апошніх дзейных прапускных пунктах на мяжы зь Літвой
Як стала вядома раней, 1 сакавіка Літва ў аднабаковым парадку перакрые пункты пропуску Райгорад/Прывалка і Лаварышкі/Катлоўка.
https://smarturl.click/pp2BA
Вольгу Брыцікаву будуць судзіць у закрытым рэжыме
Справу 11 сакавіка пачне разглядаць Віцебскі абласны суд.
https://smarturl.click/nyVZb
Заяц у воўчай шкуры. Ці нясуць Літве пагрозу беларусы, якія ўцяклі ад Лукашэнкі
Стварэньне нэгатыўнага вобразу беларусаў, якія былі вымушаныя пераехаць у Літву, — гэта падступная апэрацыя Крамля і ягонага менскага сатэліта з адной мэтай: зрабіць зь беларусаў у вачах літоўцаў «страшылку» і тым самым адцягнуць увагу ад сапраўдных пагроз, піша Сяргей Дубавец.
https://smarturl.click/l5AVg
ІТ – мінус 21% заробку, прамысловасьць – мінус 12%.
Як і чаму ў Беларусі зьнізіліся заробкі, што наагул адбываецца зь беларускай эканомікай? Разьбіраемся:
https://smarturl.click/mpBV9
Пахаваньне Аляксея Навальнага пройдзе 1 сакавіка на Барысаўскіх могілках у Маскве.
«Адпяваньне Аляксея адбудзецца ў царкве ў гонар абраза Божай Маці «Утоли моя печали» ў Мар’іне (раён на паўднёвым усходзе Масквы. -РС)1 сакавіка а 14:00», – паведаміла прэс-сакратар палітыка Кіра Ярмыш.
«Літва дакладна трымае лінію падзелу паміж дэмакратычнымі беларусамі і саўдзельнікамі рэжыму», — літоўскі палітоляг Віціс Юрконіс
Юрконіс тлумачыць, чаму Літва закрывае з 1 сакавіка яшчэ два памежныя пункты пропуску, заяўляе, што нельга меркаваць пра пазыцыю афіцыйнай Вільні па рэзкіх выказваньнях 1-2 парлямэнтароў і адказвае на пытаньне, ці назіраецца ў Літве стомленасьць ад беларускай тэмы.
https://smarturl.click/M1Gwx
Польскія сілавікі затрымалі на польска-беларускай мяжы журналіста выданьня «Украінская праўда» Міхаіла Ткача і ягонага калегу-апэратара
Яны здымалі сюжэт аб транзыце прадукцыі паміж Польшчай і Расеяй праз Беларусь.
Паводле слоў Ткача, польскія сілавікі выдалілі частку зьнятага матэрыялу. Журналіст расказаў, што яго дапытвалі ня толькі польскія паліцэйскія, але і супрацоўнікі спэцслужбаў. Яны пыталіся, ці ведаюць аб яго працы ўкраінскія чыноўнікі і ўрад, а таксама спрабавалі высьветліць імёны крыніц.Сытуацыю ўладзілі пасьля ўмяшаньня пасольства Ўкраіны ў Польшчы.
Польскі бок пацьвердзіў, што ўкраінскіх журналістаў даставілі ў пастарунак, а потым адпусьцілі.
Арцыбіскупа Тадэвуша Кандрусевіча выпісалі з 1-й гарадзкой клінічнай бальніцы пасьля двух тыдняў лячэньня сэрца
Герарх падзякаваў лекарам, якія «пасьпяхова прывялі ў норму рытм сэрца», а таксама ўсім, хто маліўся за яго выздараўленьне, піша Catholic.by
Кандрусевіч паведаміў, што ўжо ў бліжэйшую нядзелю, 3 сакавіка, будзе весьці імшу ў менскім касьцёле Найсьвяцейшай Панны Марыі.
Летась у лютым-сакавіку каталіцкі арцыбіскуп ужо трапляў у шпіталь, яму выдалялі пухліну.
Больш як 40 тысяч школьнікаў Менску апрануць у адзіную школьную форму
У «Беллегпраме» распрацавалі тры варыянты школьнай формы для розных узроставых груп: малодшай (1–4 клясы);
старэйшай (5–8 клясы) і падлеткавай (9–11 клясы). У праекце паэтапнага ўвядзеньня адзінай школьнай формы возьмуць удзел школьнікі з 50 школ і гімназій Менску.
Ідэю ўвесьці адзіную школьную форму ў Менгарвыканкаме агучылі ўулетку 2023 году. Тады казалі, што на форме будзе чырвона-зялёная сымболіка, якая, на думку ідэолягаў, дапаможа дзецям усьвядоміць «сваю прыналежнасьць да гэтай дзяржавы». На фота ўзораў формы прысутнічае круглая нашыўка ў чырвона-зялёных колерах, але якасьць фота не дазваляе разгледзець, што на ёй намалявана.
❓Як вам такая школьная форма? Стаўце 👍🏻 або 👎🏻
Галоўнае за 27 лютага
👫 Колькасьць занятых у эканоміцы Беларусі за год скарацілася амаль на 100 тысяч чалавек
❗️By_Help: на людзей, якія «адкупіліся» за данаты, заводзяць крымінальныя справы за дзяржаўную здраду
🇱🇹 У Літве дадаткова правераць больш за 18 тысяч беларусаў: давядзецца запоўніць апытальнік
🙍🏻♀️«Прагнозы несуцяшальныя». Хлопец беларускі, якую згвалтавалі і ледзь не забілі ў Варшаве, расказаў пра яе стан
👨🏼⚕️ «Раней можна было адмовіцца, цяпер не». Што расказалі мэдыкі пра паборы на Чырвоны Крыж
👥 Вошы, блохі, прусакі, пацукі. Хто жыве ў беларускіх турмах разам зь вязьнямі
👮🏻♂️ Адпомсьціў начальнік, схапілі на працы, адміністратар у сацсетках. Хто ў Беларусі рызыкуе трапіць на «суткі»
🙍🏻♂️ «Гэта не апошняя сьмерць». Як выжываюць палітвязьні ў атрадзе для людзей з інваліднасьцю
«Прагнозы несуцяшальныя». Хлопец беларускі, якую згвалтавалі ў Варшаве, расказаў пра яе стан
23-гадовая Лізавета, якую згвалтавалі і спрабавалі забіць у цэнтры Варшавы, цяпер знаходзіцца ў цяжкім стане ў шпіталі, у аддзяленьні інтэнсіўнай тэрапіі. У яе няма мэдыцынскай страхоўкі, таму хлопец Лізы Даніла адкрыў для яе дабрачынны збор. Ён распавёў @zerkalo_io пра Лізавету і яе цяперашні стан.
«Учора заходзіў нэўроляг і сказаў, што сытуацыя пагоршылася: ёсьць верагоднасьць, што яна альбо памрэ, альбо застанецца ў такім стане назаўжды», — кажа Даніла:
https://smarturl.click/opVWD
By_Help: на людзей, якія «адкупіліся» за данаты, заводзяць крымінальныя справы за дзяржаўную здраду
Ініцыятыва By_Help паведамляе, што да некаторых людзей, якія раней пад пагрозай завядзеньня супраць іх крымінальнай справы пералічылі грошы дзяржаве за ранейшыя данаты ByPol і іншым фондам салідарнасьці ў 2020 годзе, зноў прыходзяць сілавікі.
«Ім цяпер пагражае ня выплата адкупных у сторазовым памеры, а адразу справа аб здрадзе рэжыму — гэта да 15 гадоў у турме. Сёньня стала вядома пра які ўжо выпадак, калі таму, хто данаціў, шыюць менавіта такі артыкул», — паведамілі ў By_Help:
https://smarturl.click/DaYR0
29 лютага 1468 году выйшаў Судзебнік Казімера — першы звод законаў ВКЛ
Судзебнік, складзены на загад вялікага князя літоўскага Казімера Ягайлавіча, стаў першай спробай кадыфікацыі крымінальнага і працэсуальнага права ВКЛ. Ён быў напісаны на старабеларускай мове, складаўся з 25 артыкулаў і ўсталёўваў адзіныя для ўсёй дзяржавы пакараньні і судовыя працэдуры за асобныя віды злачынстваў. Судзебнік дзейнічаў да стварэньня першага Статуту ВКЛ 1529 году.
Іншыя запамінальныя даты і падзеі 29 лютага — у матэрыяле «Ўжо сёньня» на сайце Свабоды:
https://smarturl.click/1d3ab
Ці гатовае ўкраінскае грамадзтва да працяглай вайны? Тлумачэньне ўкраінскага палітоляга
У якім выпадку Кіеў пойдзе на мірныя перамовы? Пры якіх абставінах Украіна можа нанесьці ўдар па тэрыторыі Беларусі? Ці мае кіраўніцтва Ўкраіны плян Б на выпадак скарачэньня заходняй падтрымкі? —
На гэтыя і іншыя пытаньні Юрыя Дракахруста адказвае ўкраінскі палітоляг, кіраўнік Цэнтру палітычных дасьледаваньняў «Пэнта» Ўладзімір Фясенка.
https://smarturl.click/dpwRk
Новыя законы аб бясьпецы: калі беларусаў могуць паслаць на вайну
Для чаго спатрэбіліся зьмены ў законах аб нацыянальнай бясьпецы, якія сёньня Палата прадстаўнікоў прыняла ў другім чытаньні? Ці пагражае беларусам мабілізацыя? Пра гэта ў праграме «Падзея і камэнтар» на канале Свабода Premium расказвае Рыгор Ніжнікаў, экспэрт Фінскага інстытуту міжнародных справаў.
🎥 https://youtu.be/AGKKXuoPgC4
Генацыд у Беларусі — сапраўдны і ўяўны
У Беларусі тры гад дзейнічае закон аб генацыдзе беларускага народу ў гады Вялікай Айчыннай вайны і пасьляваенны пэрыяд. За адмаўленьне такога генацыду заводзяцца крымінальныя справы. Пачаліся нават суды над памерлымі ўдзельнікамі генацыду.
Хто ж і супраць каго насамрэч праводзіў палітыку генацыду ў гады другой сусьветнай вайны і навошта пра яго ўспомнілі цяпер у Беларусі? Гаворым зь беларуска-ізраільскім гісторыкам, доктарам гістарычных навук, кіраўніком праекту «Гісторыя габрэяў Беларусі» Цэнтру дыяспары пры Тэль-Авіўскім унівэрсытэце Леанідам Сьмілавіцкім.
https://youtu.be/26ZGWnM2VFU
Падазраванага ў згвалтаваньні беларускі ў цэнтры Варшавы арыштавалі на тры месяцы
Суд адзначыў, што сабраныя на цяперашнім этапе разгляду доказы сьведчаць аб высокай верагоднасьці зьдзяйсьненьня інкрымінаванага дзеяньня.
https://smarturl.click/xBV2O
Беларусам у Літве тэлефануюць нібыта з Дэпартамэнту міграцыі і гавораць пра дэпартацыю.
Разабраліся, што гэта такое і ці варта хвалявацца:https://smarturl.click/opV3O
«Я папрасіў у шпіталі выпіску пра стан здароўя і далей буду кансультавацца зь іншымі лекарамі. але на сёньня мне ўсе лекары кажуць, што сытуацыя вельмі складаная. я маю надзею, што будзе прарыў у стане яе здароўя. але лекары гавораць толькі нядобрае», — сябра 25-гадовай Лізы, згвалтаванай у Варшаве, расказаў пра навіны ад лекараў.
Падрабязьней пра стан пацярпелай беларускі:https://smarturl.click/dpwvo
«Тату аказвалі дапамогу ў турме, я не магу кагосьці абвінавачваць, але на волі гэта маглі б зрабіць лепш», – кажа сын памерлага палітвязьня Ігара Ледніка.
Паразмаўлялі з Аляксандрам Леднікам пра яго бацьку і іх апошнюю сустрэчу.
Чытаць размову: https://smarturl.click/W3Rg9
Палітзьняволены старшыня партыі БНФ Рыгор Кастусёў даслаў ліст з-за кратаў.
У лісьце Кастусёў павіншаваў жонку з 44-й гадавінай шлюбу, а таксама паразважаў пра шанцы дажыць да залатога вясельля.
«Праз шэсьць гадоў будзе 50 гадоў нашага супольнага жыцьця. Я раней усё думаў шмат аб гэтай даце. Хацеў бы сабраць кучу гасьцей і адзначыць з размахам. Але зараз, на жаль, погляды сталі больш пэсымістычнымі. Аптымізму паменшала, бо пражыць яшчэ шэсьць гадоў выглядае складанай задачай».
https://smarturl.click/opVYA
23-гадовай беларусцы Лізе, якую згвалтавалі і спрабавалі забіць у цэнтры Варшавы, сабралі на лячэньне больш за 60 тысяч даляраў (242 735 zł) з неабходных 200 тысяч (800 тыс zł).
Пасьля здарэньня дзяўчына знаходзіцца ў цяжкім стане ў шпіталі, у аддзяленьні інтэнсіўнай тэрапіі. У яе спынялася сэрца. Лекары змагаюцца за яе жыцьцё.
У Лізы няма мэдыцынскай страхоўкі, таму яе хлопец Даніла адкрыў для яе дабрачынны збор.
108 гадоў таму ў Вільні выйшаў першы нумар беларускае газэты «Гоман»
28 лютага 1916 году выйшаў першы нумар беларускай грамадзка-палітычнай і літаратурнай газэты «Гоман». Яна выходзіла двойчы на тыдзень зь лютага 1916 да канца 1918 году, напачатаку кірыліцай, а пасьля — і лацінкай. Рэдактарамі газэты былі Вацлаў Ластоўскі (да сярэдзіны 1917) і Язэп Салавей (пасьля).
Газэта, сярод іншага, надрукавала шэраг артыкулаў, нарысаў, іншых матэрыялаў па гісторыі Беларусі і нацыянальнай культуры, упершыню апублікавала некаторыя творы Якуба Коласа, Максіма Багдановіча, Зьмітрака Бядулі, Алеся Гаруна, Цішкі Гартнага і інш.
Іншыя запамінальныя даты і падзеі 28 лютага — у матэрыяле «Ўжо сёньня» на сайце Свабоды: https://smarturl.click/XyD06
Беларускага трэнэра бягухі Ціманоўскай адхілілі ад удзелу ў спорце на 5 гадоў за парушэньне яе правоў у Токіё
Athletics Integrity Unit на 5 гадоў дыскваліфікавала былога галоўнага трэнэра зборнай Беларусі па гэтым відзе спорту Юрыя Майсевіча. Рашэньне прынятае па выніках разгляду справы лёгкаатлеткі Крысьціны Ціманоўскай. Трыбунал устанавіў, што Майсевіч парушыў стандарты паводзінаў, устаноўленыя Кодэксам этыкі, бо яго дзеяньні прызналі «яўнай абразай годнасьці спартоўца і злоўжываньнем <...> уладай»:
https://smarturl.click/xBVDL
Адпомсьціў начальнік, схапілі на працы, адміністратар у сацсетках. Хто ў Беларусі рызыкуе трапіць на «суткі»
У Беларусі ад 2020 году праз рэпрэсіі прайшлі дзясяткі тысяч чалавек, але беларускія сілавікі не спыняюцца ў пошуках «ворагаў». Пагутарылі зь беларусамі, якія днямі выйшлі з ізалятараў часовага ўтрыманьня, і расказваем пра новыя мэтады працы сілавікоў.
«Сядзелі людзі за падпіскі ў „Аднаклясьніках“ у 2015 годзе. Яны ўжо нават забылі свае паролі там, закінулі профілі. Але нехта знайшоў жа і здаў іх», — расказвае адзін з затрыманых:
https://smarturl.click/B64B9
Як выжываюць людзі з інваліднасьцю за кратамі
Як выжыць у турме з другой групай інваліднасьці? Што такое атрад для людзей з інваліднасьцю ў бабруйскай калёніі? Што гаварылі за кратамі Вітольд Ашурак і Ігар Леднік? Як выжывае ў калёніі палітвязень Гундар, у якога няма нагі?
Пра гэта ды іншае гаворым з былым палітзьняволеным, праграмістам Аляксеем Галоўкіным, які ў сьнежні 2023 году быў вымушаны экстрана пакінуць Беларусь і цяпер знаходзіцца ў лягеры для ўцекачоў у Швайцарыі:
🎥 ВІДЭА: https://youtu.be/Nn3HMKd2LfI
Інтэрпол заблякаваў у сваёй базе доступ да зьвестак беларускага кінарэжысэра Андрэя Гнёта, якога хочуць экстрадаваць у Беларусь
Так краіны-сябры Інтэрполу (у тым ліку Беларусь) ня будуць мець доступ да зьвестак рэжысэра, зарэгістраваных у базе арганізацыі, пакуль не завершыцца праверка. Яна павінна высьветліць, наколькі пададзеная беларускімі сілавікамі інфармацыя адпавядае правілам і палажэньням Інтэрполу, піша @dw_belarus са спасылкай на прадстаўніка рэжысэра.
Андрэя Гнёта арыштавалі ў аэрапорце Бялграда ў кастрычніку 2023 году, на падставе ордэру Інтэрполу, выдадзенага на запыт Беларусі — там яго вінавацяць ва ўхіленьні ад выплаты падаткаў. Сам Гнёт гэта адмаўляе, лічачы, што рэжым Лукашэнкі перасьледуе яго за палітычную дзейнасьць:
https://smarturl.click/ba5xM