-
مطالب روانشناسی📖 در جست و جوی معنا✨️ دانشجوی رشته روانشناسی🧠 t.me/HidenChat_Bot?start=1152535152
📚یه مطالعه بزرگ روی ۱۱ هزار کودک نشون داده کودکانی که در ۳ سالگی ساعت خواب نامنظم داشتند ۴ سال بعد در مهارتهای مهمی مثل خواندن، ریاضی و درک فضایی عملکرد ضعیفتری داشتند. یعنی مغز کودک، مخصوصاً حوالی ۳ سالگی، به نظم خواب فوقالعاده حساسه. خواب منظم کمک میکند: یادگیری در مغز «ثبت» بشه، حافظه تقویت بشه و شبکههای عصبی سالم شکل بگیره. اما بینظمی تو خواب میتونه به رشد شناختی آسیب بزنه، حتی آسیبهای ماندگار. نکته نگرانکنندهتر اینه که اثرات این بینظمیِ خواب در دختران شدیدتر گزارش شده. شاید فکر کنیم مشکل از استرس خانواده یا شرایط زندگیه، اما پژوهشگران نشون دادند که حتی وقتی این عوامل کنترل میشن، خودِ بینظمی خواب همچنان به مغز کودک آسیب میزنه .پیام سادهای که این پژوهش به ما میده اینه که هرچه زودتر ساعت خواب کودک رو منظم کنید، سرمایهگذاری بلندمدتتری روی هوش و آیندهش کردید.
@Psychologymahh
بزرگترین مشکل ارتباطی اینه که برای فهمیدن گوش نمیدیم، برای جواب دادن گوش میدیم.
@Psychologymahh
🔺عوارض زیاد بودن کورتیزول. اگه میزان کورتیزول تو بدن مدت طولانی بالا بمونه میتونه به مشکلات مختلفی منجر بشه:
1⃣اختلالات خواب: کورتیزول زیاد میتونه رو خواب تاثیر منفی بگذاره و منجز به بیخوابی یا خواب آشفته بشه.
2⃣افزایش وزن: به دلیل تاثیر متابولیسم و ذخیره چربی، بالا بودن کورتیزول میتونه باعث افزایش وزن به ویژه تو نواحی شکم بشه.
3⃣مشکلات قلبی: فشار خون بالا و اختلالات تو عملکرد قلب و عروق میتونه ناشی از افزایش طولانی مدت کورتیزول باشه.
4⃣سیستم ایمنی ضعیف: تو دراز مدت، کورتیزول زیاد میتونه عملکرد سیستم ایمنی رو کاهش بده و بدن رو نسبت به عفونت ها آسیبپذیر کنه.
5⃣مشکلات روانی: اضطراب، افسردگی و تغییرات خلقی از عوارض دیگه افزایش کورتیزول هستند.
🔹برای کاهش اثرات منفی کورتیزول بالا، میشه از راههای مختلفی استفاده کرد:
🌱مدیتیشن و تمرینات تنفسی: این روش ها کمک میکنند تا سطح استرس کاهش پیدا کنه.
🎗ورزش منظم: ورزش میتونه به کاهش سطح کورتیزول کمک کنه، البته در صورتی که ورزش به طور مداوم باشه و به شکل سنگین نباشه.
💤خواب کافی: خواب کافی و خوب میتونه به تعادل سطح کورتیزول در بدن کمک کنه.
🥗تغذیه سالم: مصرف غذاهای سالم و پر ویتامین و مواد معدنی کمک میکنه تا میزان استرس و کورتیزول کاهش پیدا کنه.
@Psychologymahh
🪷دکتر جان گاتمن میگه بعد از سی سال کار روی زن ها و مردها متوجه شد وقتی اختلافی پیش میاد، زن فقط یه چیز میخواد "یه شنونده خوب".
هدف اصلی زن از مشاجره کردن اینه که مطمئن بشه شریک زندگیش اون رو میفهمه یا نه. حل مسئله در درجه دوم اهمیت قرار داره. درحالی که اولویت اول مردا حل مسئله هست. مردها فوری به سمت مشکل حملهور میشن مثل نیاکانشون که به محض نزدیک شدن یه بوفالوی نر به غارشون یا به محض دست درازی قبیله همسایه به اونها حمله می کردند، با تمام قوا میخوان بزنن تو دل مشکل و مسئله. وقتی زن ناراحته، نیازی به حملهور شدن به سمت مشکل نیست. مشاجره و دعوا تو زندگی مشترک درست مثل خیلی چیزای دیگه زندگی همیشگیه. لزومی هم نداره دلیل خاصی داشته باشه. هر زنی وقتی عصبی، ناراحت و نگرانه، یا این احساس رو داره که شما اون رو نمیشنوید، نمی فهمید یا برای احساسات و حالش ارزش قائل نیستید، نمیخواد با شما رابطه صمیمی (از هر نوعش) داشته باشه. شما نمیتونید با حل مشکل، استدلال، منطق یا مهارت های مذاکره اون رو از شر ناراحتی و اضطراب خلاص کنید. این مهارت ها تو محیط کار جواب میده، توی محیط ورزشی جواب میده، با رفقای مرد شما جواب میده اما با زن زندگیتون جواب نمیده و تنها چیزی که همراه داره سردرد برای هر دو طرفه. به جای فرار از صحنه و یا حمله برای حل مسئله و دلیل اوردن و قانع کردن، بشین کنارش، دستش رو بگیر، تو چشماش نگاه کن بگو "چی انقدر اذیتت کرده؟"
@Psychologymahh
🎥انیمیشن کوتاه In Between
تو این انیمیشن یه زن جوان با اضطراب خودش مواجه هست. که به شکل تمساح تجسم پیدا کرده. این تمساح اون رو تو موقعیت های اجتماعی مختلف دنبال میکنه و نماد ترس ها و تردید های درونیشه. داستان نشون میده چجوری زن سعی میکنه تا بر ترس هاش غلبه کنه و خود واقعیش رو بپذیره.
@Psychologymahh
وقتی یه نفر رو بیش از حد، ایدهآل میبینی، بدون که احتمالا داری وارد «صحنهسازی شناختی» میشی؛ یعنی بیشتر تصویر ذهنی بینقصت رو دوست داری تا خود اون آدم رو.
@Psychologymahh
📖بخش بزرگی از توضیح درباره ویتامینها و افسردگی به نقش اونها در مسیر تولید سروتونین مربوطه. سروتونین یکی از مهمترین مواد شیمیایی مغز در تنظیم خلقه. ویتامین D، B12، B6 و فولات هرکدوم تو نقاط مختلفی از این مسیر اثر میگذارن. وقتی یکی از این ویتامینها کم بشه، مسیر تولید سروتونین کامل انجام نمیشه و این میتونه به افت خلق منجر بشه.
📌اما باید تأکید کرد که افسردگی فقط به سروتونین مربوط نمیشه. عوامل ژنتیکی، روانی، اجتماعی و سبک زندگی نیز نقش مهمی دارن. بنابراین هیچ ویتامینی بهتنهایی نمیتونه افسردگی رو درمان کنه؛ فقط بخشی از مسئله روبرطرف میکنه.
@Psychologymahh
🔖امشب میخوایم درمورد نقش کمبود ویتامین بر افسردگی صحبت کنیم.
افسردگی یکی از شایعترین مشکلات مربوط به سلامت روان در دنیای امروزه؛ مشکلی که میتونه شکلهای بسیار متفاوتی داشته باشه: غم مداوم، بیحوصلگی، بیانگیزگی، اختلال خواب، کمبود انرژی یا حتی ناتوانی تو تمرکز. این اختلال تنها به یک دلیل بهوجود نمیاد و معمولاً مجموعهای از عوامل در کنار هم عمل میکنن: شرایط زندگی، استرس، ژنتیک، تجربیات سخت دوران کودکی، مشکلات روابط، سبک زندگی و شرایط شغلی همگی میتونن افسردگی رو تشدید کنن.
کمبود برخی ویتامینها میتونه تو افسردگی نقش داشته باشد، اما هیچ ویتامینی بهتنهایی درمان قطعی افسردگی نیست.
@Psychologymahh
🔖زیگموند فروید یکی از بزرگ ترین روانشناسان تاریخ میگه "مادر کنترلگر یکی از موانع اصلی رشد صحیح انسانه."
📌بعضی از مادرها بند ناف جسمی رو به موقع قطع میکنن، اما بند ناف روانی رو نه. از نظر روانشناسی یکی از مهم ترین مراحل رشد سالم کودک، رسیدن به تفکیک فردیت هست، یعنی بچه کم کم یاد بگیره خودش فکر کنه، خودش تصمیم بگیره و خودش مسئول احساسات و انتخاب هاش باشه. به نوعی مستقل بشه. اما وقتی مادر (یا والد) به هر دلیلی رهاش نمیکنه و اجازه نمیده که ازش دور بشه، این بندناف روانی عملاً هیچ وقت قطع نمیشه و همیشه کودک فکر میکنه که تحت مراقبت مادر هست و دیگه نیازی نیست خودش نگران مسائل بشه. کودکی که بیش از حد محافظت میشه، بیش از حد کنترل میشه و هر بار میخواد مستقل بشه توانایی اینکارو نداره چون اضطراب و نگرانی زمین گیرش کرده. بزرگسالی میسازه که از تنهایی وحشت داره، از مسئولیت فرار میکنه و بدون تایید والدینش حتی نمیتونه ساده ترین تصمیم های زندگی رو بگیره.
📌واقعیت تلخ اینه که بعضی از این وابستگی ها اصلا از روی عشق نیست، از روی ناتمامی های روانی خود والدینه. مادری که خودش هویت مستقل نداره، ناخودآگاه بچه رو تبدیل میکنه به تکیهگاه عاطفی خودش و اینجاست که کودک، خیلی زودتر از سنش وارد نقش حامی یا وابستهی دائم میشه، بدون اینکه مهارت زندگی رو یاد گرفته باشه. بچه ای که همیشه یکی به جاش تصمیم گرفته، کسی که هیچوقت اجازه اشتباه کردن نداشته و همیشه یه نفر مشکلاتش رو جمع کرده در آینده فردی میشه که به شدت آسیب پذیره، راحت تو روابط سمی میمونه، حس بیکفایتی داره و بدون حضور والدینش حس میکنه گم شده.
@Psychologymahh
استقلال واقعی نه در انکار نیاز به دیگری، بلکه در آزادی انتخاب معنا پیدا میکنه؛ اینکه آگاهانه تصمیم بگیری چه زمانی روی پای خودت بایستی و چه زمانی حمایت بپذیری، بدون احساس ضعف یا شرم. پذیرفتن کمک، اگه از سر آگاهی و اختیار باشه، استقلال رو نفی نمیکنه و نشونهی بلوغ و امنیت درونیه.
@Psychologymahh
📖در روانشناسی، طرحواره به معنای یک الگوی ذهنی عمیق، هیجانی و پایداره که بر نحوه تفسیر ما از جهان اثر میگذاره. طرحوارهها تعیین میکنن: خودمون رو چجوری ببینیم، دیگران رو چجوری ارزیابی کنیم، از روابط چه انتظاری داشته باشیم، دنیا رو امن بدونیم یا تهدیدکننده، هیجانات خودمون رو چجوری ابراز کنیم. به زبان ساده: طرحواره مثل یه عینک نامرئیه که دنیا رو از پشت اون میبینیم؛ حتی اگه واقعیت بیرونی کاملاً متفاوت باشه.
▫️اصطلاح طرحواره رو اولینبار جفری یانگ تو چارچوب «طرحوارهدرمانی» معرفی کرد؛ رویکردی که امروزه یکی از معتبرترین روشهای درمانی برای مشکلات رابطهای، الگوهای تکرارشونده، مشکلات هیجانی و حتی اختلالات شخصیته.
@Psychologymahh
🪴بعضی ها از نقش قربانی بیرون نمیان چون میتونه امتیاز باشه. قربانی بودن یعنی توجه، معافیت و حق خشم. دقیقا اینجاست که درد تبدیل میشه به ابزار قدرت.
وقتی کسی توی نقش قربانی میمونه، ناخودآگاه داره از یه سری مزایا استفاده میکنه: توجه بیشتر، معافیت از اشتباهات و شاید مهم تر از همه، حق خشم. مثلا کسی همیشه میگه "من هیچوقت حمایت نشدم." ممکنه ناخودآگاه از این جمله برای جلوگیری از صمیمیت استفاده کنه. چون تا وقتی قربانیه، لازم نیست ریسک کنه، لازم نیست آسیب پذیر باشه، لازم نیست خودش رو تغییر بده. یا کسی که مدام از گذشتهی سختش حرف میزنه، شاید داره از اون خاطرات برای کنترل رابطه هاش استفاده میکنه. این نقش، یه جور قفل کردن توی گذشته هست. چون تا وقتی درد منبع قدرته، آدم نمیتونه بذارتش زمین، نمیتونه ازش عبور کنه چون عبور کردن یعنی از اون امتیاز ها هم بگذره یعنی وارد یه دنیای جدید بشه که توش باید مسئولیت بپذیره، باید خودش رو نشون بده، باید بدون سپر حرکت کنه.
@Psychologymahh
🎥انیمیشن کوتاه Siblings
انیمیشن "Siblings" نشون میده که چجوری تنش های والدین میتونن به طور غیر مستقیم روی روابط خواهر و برادر تاثیر بگذارند. این اثر نمونه ای از مکانیزم دفاعی جابجایی هیجان (Displacement) رو به تصویر میکشه، که در اون کودک به دلیل ناتوانی در مقابله با والدین، خشم و اضطراب خودش رو به خواهر یا برادرش منتقل میکنه. انیمیشن به اهمیت محیط عاطفی امن برای رشد سالم روانی کودکان تاکید داره.
@Psychologymahh
🔖قوز کردن، برداشت دیگران از ما رو تغییر میده.
پژوهشگران با عکاسی از افراد تو وضعیتهای بدنی مختلف و ارزیابی این تصاویر توسط ناظران متوجه شدند: وضعیت بدنی مناسب احساس اعتمادپذیری و سلطهمندی (Dominance) رو در نگاه دیگران افزایش میده. وضعیت بدنی ضعیف یا قوزکرده باعث کاهش برداشت مثبت اجتماعی و کاهش اعتماد دیگران میشه. ایستادن و نشستن با وضعیت بدنی درست، نهتنها برای سلامت جسم خوبه، بلکه اثر روانشناختی مهمی روی برداشت دیگران از ما داره.
@Psychologymahh
📚وینیفرد گالاگر، نویسندهی علوم رفتاری معتقده مادر و فرزندان تو وضعیت بیولوژیکی زندگی میکنند که وجه اشتراک زیادی با اعتیاد داره. وقتی از هم جدا میشن، نوزاد فقط دلتنگ مادرش نمیشه، بلکه انزوای فیزیکی و روانی تجربه میکنه که شبیه وضعیت اسفبار فرد معتاد به هرروئینی هست که یک باره مواد مخدر رو ترک کرده. این شباهت توضیح میده که چرا همه پستانداران تازه متولد شده از جمله انسان ها، موقع جدایی از مادر به شدت اعتراض میکنن. دکتر رایلین فیلیپس متخصص نوزادان میگه از دیدگاه نوزاد، جدایی از مادر به صورت تهدیدی کشنده احساس میشه. اگه جدایی مدت طولانی ادامه پیدا کنه ناامیدی ایجاد میکنه و نوزاد دلسرد میشه.
@Psychologymahh
🎥انیمیشن کوتاه 8.9
تو انیمیشن 8.9 داستان دوتا ادمو زیر آوار زلزله روایت میکنه، جایی که ترس، ناامیدی و حس تنهایی شدیده. اما این انیمیشن نشون میده بقا فقط به توان جسمی بستگی نداره، بلکه ارتباط، امید و معنا نقش حیاتی دارند. در روانشناسی بحران، یکی از مهم ترین عوامل بقا حمایت اجتماعیه. تحقیقات نشون میده حتی دونستن اینکه "کس دیگه ای هم هست" میتونه سطح اضطراب رو کاهش بده و عملکرد شناختی رو بهبود ببخشه. این انیمیشن نشون میده انسان تو شرایط بحرانی وقتی ارتباط انسانی شکل میگیره، امید، انگیزه و توان حل مسئلش افزایش پیدا میکنه. انسان ها به صورت زیستی و روانی برای بقا به ارتباط نیاز دارن نه فقط به قدرت فردی.
@Psychologymahh
💭ریشه واژه گس لایتینگ(دستکاریروانی) از نمایشنامهای به نام«Gas Light» (چراغ گاز) تو سال ۱۹۳۸ و فیلم معروفش تو سال ۱۹۴۴ گرفته شده. تو داستان شوهر با دستکاریهایی مثل کمنور کردن چراغهای گاز خانه و انکارش همسرش رو متقاعد میکنه که در حال از دست دادن عقلشه.
اغلب تو روابط عاشقانه این پدیده رو میتونیم ببینیم اما میتونه بین اعضای خانواده یا روابط دوستانه هم ایجاد بشه. افرادی که به دیگران حس عدم اطمینان میدن، این افراد از سو استفاده عاطفی برای اعمال قدرت بر دیگران استفاده میکنن. گس لایتینگ نوعی سوء استفاده روانی هست که در اون فرد آزارگر (گس لایتر) طوری رفتار میکنه که به درکتون از وقعیت و حافظه خودتون شک کنید و نتونید به خودتون اعتماد کنید. فرد آزارگر با سوء استفاده از احساس ترس (ترس از تنهایی، ترس از بیکفایتی..)، احسا گناه (القای احساس گناه در شما) و تعهد و مسئولیت شما، مه غلیظی تو ذهن شما ایجاد میکنه و از این طریق کنترل اوضاع رو تو دست میگیره. طوری که تشخیص واقعیت براتون سخت میشه و به خودتون، ادراکات و احساساتتون شک میکنید. به مرور فکر میکنید اگه چیزی تو رابطه خوب پیش نمیره حتما مقصر شمایید.
💭فرد آزارگر (گس لایتر) چطور این کارو انجام میده؟
▫️دروغ های مکرر و انکار کردن (نه من اصلا اینو نگفتم، تو اشتباه میکنی)
▫️بی اعتبار کردن احساسات (تو زیادی حساسی، بیش از حد داری واکنش نشون میدی، چیزی نشده انقدر بزرگش نکن)
▫️همیشه مقصر دونستن دیگری (همش تقصیر توعه، اگه تو اینکارو نمیکردی من هم این کارو نمیکردم، تو باعث شدی من اینطوری رفتار کردم)
@Psychologymahh
📝کورتیزول هورمونیه که توسط غدد فوق کلیوی تولید میشه. این هورمون در پاسخ به استرس و همچنین در تنظیم فرایند های متابولیک بدن، از جمله قند خون، فشار خون و فعالیت سیستم ایمنی نقش داره. هورمون استرس هم نامیده میشه چون میزان تولیدش تو شرایط استرسزا افزایش پیدا میکنه.
@Psychologymahh
طبیعی است که آغازها زیبا باشند، زیرا منطقی نیست کسی نزدت بیاید و بگوید: سلام، من آدم پستی هستم.
-داستایوفسکی
@Psychologymahh
❤️نمونه سوالات رایگان تافل جدید (2026)
👇👇👇
/channel/+gfsIpbiXGCxjZjQ0
🍉یلدا مبارک🍉 پکیج #رایگان ویژه یلدایی😍
🍉هر کسی به یه همچین فولدری احتیاج داره که پر باشه از فیلمهای آموزشی، مقاله و ابزارهای مورد نیاز.
🍉این فولدر کلی ویدئو و فایلهای آموزشی در حوزههای مختلف #روانشناسی
#ادبیات #زبان داره و کلی اطلاعات مفید و فرصتهای شغلی بهتون میده
🍉فقط کافیه دکمهی ADD رو بزنید و این فولدر تخصصی رو در تلگرام خود ذخیره کنی 👇
/channel/addlist/K8XUg6uj0vkxNTlk
🔖بسیاری از افراد وقتی احساس افسردگی یا خستگی میکنن، سریع به سراغ خرید مکمل میرن. اما این کار میتونه خطرناک باشه. مصرف زیاد ویتامین D ممکنه مسمومیت ایجاد کنه. مصرف بیش از اندازه B6 میتونه آسیب عصبی دائمی ایجاد کنه. حتی ویتامینهای بهظاهر بیضرر اگه بهصورت نادرست مصرف بشن، ممکنه عوارض قابل توجهی داشته باشن.
📌بنابراین مکملها باید فقط بعد از آزمایش خون و مشورت با پزشک مصرف بشن. بدن هر فرد نیاز متفاوتی داره و تنها پزشک یا متخصص تغذیه میتونه تعیین کنه چه ویتامینی لازمه و چه دوزی ایمنه.
@Psychologymahh
💊نقش ویتامین D در خلق و افسردگی
ویتامین D یکی از مهمترین ویتامینهاییه که کمبودش میتونه وضعیت خلقی رو تحت تأثیر قرار بده. وقتی ویتامین D کم باشه، مغز نمیتونه سروتونین رو به اندازه کافی تنظیم کنه، و همین باعث میشه فرد دچار خلق پایین، بیحوصلگی، کسالت صبحگاهی یا حتی اختلال خواب بشه. همچنین تحقیقات نشون میده که ویتامین D به کاهش التهاب کمک میکنه. چون التهاب بدن و مغز یکی از عواملیه که میتونه احساس افسردگی رو تشدید کنه، کمبود این ویتامین ممکنه تأثیر قابلتوجهی بر خلق داشته باشه. نکته مهم اینه که تو کشورهایی که آفتاب کمتر میتابه یا فصلهای طولانی ابری دارن، کمبود ویتامین D بسیار شایع هست. برای افرادی که تو این مناطق زندگی میکنن، یا کسانی که ساعات زیادی تو خونه یا محیطهای بستن، طبیعیه که بدنشون ویتامین D کافی دریافت نکنه و لازم باشه این کمبود از طریق راههای دیگه جبران بشه، مثلاً مواد غذایی غنیشده، نوردرمانی یا مکمل درمانی تحت نظر پزشک.
💊ویتامین B12 و تأثیر آن بر سلامت روان
یکی از حیاتیترین ویتامینهاییه که کمبود اون میتونه علائم شبیه افسردگی ایجاد کنه. این ویتامین تو کارکرد سیستم عصبی و تولید مواد شیمیایی مغز نقش اساسی داره. بدون B12 کافی، مغز دچار اختلال تو انتقال پیامهای عصبی میشه و همین موضوع خودش رو به شکل خستگی، ضعف، کمبود انرژی، کاهش تمرکز و خلق پایین نشون میده. کمبود ویتامین B12 تو افرادی که رژیم گیاهخواری یا وگان دارن، سالمندان و کسانی که مشکلات جذب گوارشی دارن بسیار شایع هست.
💊فولات (B9) و نقش آن در تنظیم خلق
این ویتامین تو ساخت سروتونین و دوپامین نقش داره؛ دو مادهای که احساس شادی، رضایت و آرامش رو در بدن تنظیم میکنن. هرچند کمبود فولات همیشه علت اصلی افسردگی نیست، اما میتونه شدت علائم رو افزایش بده. تو برخی افراد، کمبود فولات باعث میشه درمان افسردگی کمتر اثر کنه یا روند بهبودی کندتر پیش بره. افرادی که رژیم غذایی نامتنوع، مصرف کم سبزیجات، بیماریهای گوارشی یا مصرف طولانی مدت برخی داروها دارن، بیشتر در معرض کمبود این ویتامین هستند.
💊ویتامین B6 و ارتباط آن با سروتونین
ویتامین B6 از این جهت اهمیت داره که یکی از مراحل مهم تبدیل تریپتوفان به سروتونین به وجودش وابسته هست. وقتی B6 کم باشه، بدن نمیتونه سروتونین کافی تولید کنه و نتیجش کاهش خلق، اضطراب یا تحریکپذیریه. برخی مطالعات نشون دادند که حتی افزایش سطح B6 تو افراد جوان میتونه به کاهش اضطراب کمک کنه.
@Psychologymahh
🎁به مناسبت شب یلدا 🔥☄
پک یلدا VIP
تقدیم به تو که بهترینی
امشب رایگان دریافت کن
👇👇👇👇
/channel/addlist/Kgs6gj3eAuljOTM8
😍بفرست برای بهترین زندگیت 🛍🍭
💎پیشنهاد ویژه برای کسب درآمد دلاری💰
تحلیل آموز
@Tahlil_Amooze👈👈
راهنمایی برای تحلیل 📝📊
ارتقای بینش مالی و اقتصادی 📚
📬انواع طرحوارهها (یانگ ۱۸ طرحواره ناسازگار رو معرفی کرده و اونها رو تو ۵ حوزه اصلی قرار داده.)
📚حوزه اول: قطع ارتباط و طرد (احساس اینکه دنیا جای امنی نیست و نمیشه روی دیگران حساب کرد)
▫️طرحواره رهاشدگی:
فرد دائماً نگرانی از ترک شدن داره. مثلاً وقتی طرف مقابل دیر پیام میده، فکر میکنه «حتماً دیگه من رو نمیخواد.»
▫️طرحواره بیاعتمادی:
فرد معتقده دیگران قصد آسیب یا سوءاستفاده دارن. اگه کسی محبت کنه، به اون شک میکنه.
▫️طرحواره محرومیت هیجانی:
احساس دائمی که «کسی منو نمیفهمه و نمیتونه به نیازهای عاطفیم پاسخ بده.
▫️طرحواره نقص/شرم:
فرد باور داره «من دوستداشتنی نیستم» و نقاط ضعف خودش رو «فاجعهبار» میبینه.
▫️طرحواره انزوای اجتماعی:
فرد احساس میکنه با دیگران فرق داره و به هیچ جمعی تعلق ندارد.
📚حوزه دوم: خودگردانی و عملکرد مختل
▫️طرحواره وابستگی:
فرد فکر میکنه بدون کمک دیگران از پس هیچ کاری برنمیاد. حتی برای تصمیمهای کوچیک دنبال تأییده.
▫️طرحواره آسیبپذیری:
نگرانی شدید از بیماری، تصادف، ورشکستگی یا فاجعههای ناگهانی.
▫️طرحواره درهمتنیدگی:
هویت فرد انقدر با یکی از والدین گره خورده که بدون نظر او نمیتونه تصمیم بگیره.
▫️طرحواره شکست:
فرد از قبل باور داره که در هر کاری شکست میخوره و حتی وارد چالشها نمیشه.
📚حوزه سوم: محدودیتهای مختل
▫️طرحواره استحقاق:
احساس «خاص بودن» و انتظار داشتن امتیازهای ویژه. مثل کسی که حاضر نیست تو صف بایسته چون «وقتش ارزشمندتره».
▫️طرحواره خویشتنداری ناکافی:
ناتوانی تو کنترل تکانهها، تحمل پایین در برابر ناکامی و شروع و رها کردن کارها.
📚حوزه چهارم: دیگرجهتمندی
▫️طرحواره اطاعت:
فرد همیشه نیازهای خودش رو سرکوب میکنه تا دیگران ناراحت نشوند.
▫️طرحواره ایثار:
توجه وسواسی و فداکارانه به نیازهای دیگران همراه با احساس گناه شدید هنگام توجه به خود.
▫️طرحواره تأییدطلبی:
وابستگی شدید به نظر دیگران؛ مثلا فردی رو تصور کنید که وقتی با همکارانش حرف میزنه، بعد از پایان گفتوگو بارها تو ذهنش اون رو مرور میکنه که آیا حرف اشتباهی زدم؟ یا نکنه از من ناراحت شدند؟ و اگه پیامش تو واتساپ یا جلسه جواب فوری نگیره، فکر میکنه طرف مقابل از اون رنجیده یا کارش اشتباه بوده.»
📚حوزه پنجم: گوشبهزنگی بیش از حد و بازداری
▫️طرحواره منفیگرایی:
تمرکز شدید بر اتفاقهای بد و پیشبینی دائمی بدترین نتیجه.
▫️طرحواره معیارهای سختگیرانه / کمالگرایی:
این باور که «باید کامل باشم، وگرنه ارزش ندارم.
▫️طرحواره بازداری هیجانی:
ناتوانی تو ابراز احساسات؛ فرد نمیتونه ناراحتی، نیاز یا خشم رو نشون بده.
▫️طرحواره تنبیهگری:
خودسرزنشی شدید و نداشتن بخشش نسبت به خطاهای خود و دیگران.
📖تو بررسی طرحوارهها لازمه به این نکته توجه کنیم که هیچکدوم از این الگوها نشون دهنده نقص شخصیتی یا «برچسب» ثابت نیستند. طرحوارهها صرفاً توضیح میده که تجربههای اولیه زندگی چجوری بر ادراک ما از خودمون، دیگران و جهان اثر گذاشته. هدف از شناخت طرحوارهها قضاوت یا دستهبندی افراد نیست، بلکه ایجاد بینشی دقیقتر برای شروع تغییرهای درمانیه. باور غلطی وجود دارد که «طرحوارهها تغییر نمیکنند». اما پژوهشهای گسترده تو طرحوارهدرمانی نشون میده طرحوارهها قابل اصلاح هستند، اما نیاز به یک فرآیند آگاهانه و تخصصی دارند.
هرچقدر ما با خودمون بیشتر تو صلح و پذیرش باشیم، بهتر میتونیم بپذیریم که ممکنه دیگران در مورد ما برداشتهای متفاوت زیادی داشته باشن. برداشتهایی که ممکنه پر از خشم و حسادت و فرافکنی و سیاهی باشه. وقتی ما با خودمون تو صلح باشیم، فارغ از داستانهایی که دیگران درمورد ما میسازند، ما راه خودمون رو میریم و دنبال اثبات خودمون نیستیم.
@Psychologymahh
📚در پژوهش های Susan Nolen-Hoeksema نشون داده شد که افرادی که نشخوار فکری بالایی دارن، حتی در روابط عاشقانهی سالم تر، به مرور افت در رضایت، صمیمیت و هیجان مثبت رو تجربه میکنن. چون ذهنشون دیگه درگیر جریان رابطه نیست، درگیر بازسازی خودشونه. هر رابطه سالم به سرمایه روانی نیاز داره: توجه، تخیل، همدلی، انعطاف، شوخ طبعی و....اما نشخوار فکری مثل ویروسیه که این انرژی رو در حلقهای بسته مصرف میکنه. تو به جای اینکه اون انرژیو صرف شناخت لحظه های جدید با طرف مقابل کنی، ذهن رو درگیر بازسازی صحنه های قدیمی میکنی: چرا اون موقع اون جوری گفت؟ نکنه ازم خسته شده بود؟ اگه من اون حرفو نمیزدم چی میشد؟. رابطه تهی از خلاقیت میشه. دیگه بازی، شوخی، کشف متقابل یا عمق گرفتن احساس پیش نمیاد فقط تحلیل تکراری باقی میمونه.
@Psychologymahh
بچهآوردن به امید اینکه «عصای دست» ما بشه، یعنی از همون اول فرزند رو به چشم ابزاری برای بار مسئولیتها دیدن و رشد و استقلال شخصیش رو نادیده گرفتن.
@Psychologymahh