2070
Adiba va tarjimon Nodirabegim Ibrohimovaning ijodiy kanali. @nodirabegim_bot
Аквариумда балиқча бўлса
қушча бўлса агар қафасда
ёлғиз бўлмасдим бу қадар
уй бурчагидан битта чумоли
ўрмалаб чиқса лоақал.
Б.Рўзимуҳаммад
Нобелдан пул мукофоти олиб ташланса, унинг қиймати, довруғи, обрўси қоладими?
Читать полностью…
Оқшом учун айни мос суҳбатдош топиб олдим кутилмаганда. Ёшим билан тенг экан китоб - тез топишдик тил; дил ҳам. Неча кунки ўйлаганларимни бари тизилган экан сатрларга қуйилиб. Шошиб қолди онгим. Даҳшат, дедим, лол қолдим, тан бердим. Йўқ, аввалроқ топмаганимга ачинмадим. Вақтида қўлимга тушди, айни керак эди бугун. Юпқа бир китобда шунча юк! Тугаб қолмасин деб аста ўқидим. Изтиробда ўқидим. Умумбашарий мавзулардаги юксак шеърлар учун таъзимдаман.
Читать полностью…
Уятмас кўргазмаси доирасидаги тадбир қизғин ўтди. Гулноз Мўминова, Мафтуна Хурибоева, Аниф, Нозима Хабибуллаева, Нажмиддин Эрматов, Хуршид Абдурашид шеърларидаги феминистик мавзулар Тилланисо томонидан таҳлил қилинди. Сиёсатшунос Ҳамид Содиқ феминизм тарихи ва моҳияти ҳақида сўзлади. Ўзим учун кўп янгилик олдим. Видеоларни комментга жойлайман.
Читать полностью…
ИЛЛЮЗИЯ ВА ҲАҚИҚАТ ОРАСИДА
Тилланисо Нурёғду бир нечта шеърий ва ҳикоялар тўплами муаллифи. «Шакл» — унинг илк экспериментал романи. Тилланисонинг ижоди инсон руҳияти, изоляция ва ҳаётдан маъно қидириш каби экзистенциал мавзуларни ўрганади. Асарларидаги персонажлар кимлигини, яшашдан мақсадини излайди, кўпинча ўзларини жамиятдан ажралиб қолган ҳис қилишади. Мутолаа ўқувчига ўз ҳаёти ва дунё ҳақида чуқур фикр юритишга ёрдам беради.
"Шакл" ҳақида: https://telegra.ph/ILLYUZIYA-VA-%D2%B2A%D2%9AI%D2%9AAT-ORASIDA-11-29
Дунёнинг тугаши ҳақда тушлар кўп кўраман. Бугунгисида қуёш бирдан сўниб қолди. Зулмат чўкди. Кейин бир порладию зумда яна ўчди. Қоп қоронғу. Осмонда иккита ой кўринди, бири тўлин, бири янги ҳилол. Кейин бирдан кучли зилзила ва бўрон бошланди. Шунда ҳаммаси тугади, деб ўйладим ва дуо қилдим. Уй бузила бошлаяпти, мен эса каравот таги ё жавон ичига яширинайми деб ўйлаяпман, хонада бир ўзим. Бувимни уйида, Фарғонада эканман. Уйғониб кетдим. Ерда бир неча бор ҳаёт тугагани ва қайта жонланганини ўйладим. Замин нақадар кекса кўринди. Балки ўзи учун навқирондир. Йўқликдан борликка айланди. Борликни умри қанча. Йўқлик қачон. Борлиқ учун майдадан майда заррамиз, бор йўғимиз аҳамиятсиз. Муқаррарликни эса қабул қилиш керак. Муқаррарлик - йўқлик, ўлим. Қанча табиий қабул қилсанг, шунча хотиржам тортасан.
Читать полностью…
Шамшод Абдуллаев Нью-Йорк ижод қилиш мумкин бўлмаган шаҳар деб ёзганди. Мегаполислар инсон руҳияти, маънодаги кенгликни ўлдиради. Чекка ҳудудлар эса бўм-бўш ва ҳали очилмаган қўриқ каби сирли маънога тўла. Бу маънолар ҳали номаълум. Мана шу номаълум кайфият ижодий руҳ беради. Қолаверса, шаҳарнинг чекка ҳудудлари ҳокимиятнинг қаттиқ қонун-қоидаларидан ҳам четда қолади. Бу ерда қонун-қоидалар билан бирга маданий фарқлар ҳам йўқолиб ҳамма нарса аралашиб кетиши мумкин. Эҳтимол, айни шу хусусият Шамшод Абдуллаевга Фарғона водийси ва Ўрта Ер денгизи орасидаги маданий фарқларниям йўққа чиқариб, ўзаро туташтиришга имкон бергандир. Бир нарса аниқки, шаҳар чеккаларида тенглик бор.
Тилланисо таржимаси: https://tarjimalar.uz/?p=600
Нобел лауреати, Америка виждони деб тан олинган адиба Тони Моррисоннинг китоби илк бор ўзбек тилида нашр этилибди.
Ношира Соҳибжамол Каттаевага ҳадя учун ташаккур!
ҚАЛБ ВА ҚОН: ИЧКИ КУРАШЛАР
Шаҳзод Шомансуровнинг ютуғи – мавзу танлашдаги фантазияси кенглиги ва қаҳрамонларнинг ички дунёсини очиб беришга астойдил интилиши. Ижтимоий манзараларни кенгроқ англаш ва персонажларини янада мукаммаллаштириш орқали унинг ижоди янада чўққига чиқиши мумкин. У тасвирлашдан қочмайди – бу ўринда муаллифнинг маҳоратли фотограф экани қўл келган. Қуйида китобдан ўрин олган айрим ҳикояларни таҳлил қиламиз.
Ўқиш: https://telegra.ph/%D2%9AALB-VA-%D2%9AON-ICHKI-KURASHLAR-11-27
Қиш келаётир...
учрашувда кўришамиз, келинглар. айниқса, бўлажак таржимонларга фойдали бўлади, деб ўйлайман. шу баҳона менам Киркани сотиб оламан.
Қизил қалпоқча эртагини “Ҳеч” асари муаллифи Мурод Човуш ёзса қандай чиқарди:
Бўри ўрмонга келди. Поезд кутяпти. Ёки кутмаяпти. Ёнида Қизил қалпоқча.
“Нега сизнинг тишларингиз катта-катта?”
Бўрининг шу онда йиғлагиси келди. Зерикиб бораётгани эсига тушди. Жаноб қарға, марҳамат қилиб, бошқа дарахтга қўнинг.
Қизил қалпоқчага айтди: “Юр, кетдик. Бувингникига борамиз”
Қ.қ.нинг бувиси ўлган. Ўлаётиб ваҳимали фильмларни кўрмагин, деган. Нега ундай деган? Буни Бўри билмайди. Бўрининг уйида телевизори йўқ. Мабодо бўлганида ҳам у ҳеч қачон антенна сотиб олмасди.
“Нега сизнинг кўзларингиз иккита?”
“Чунки учинчисига пулим етмаган”.
Ўша пайтлар оғир эди. Бўри кекса ҳайвонларнинг дарахт тагида куймаланиб, қушлар ҳақида гаплашиб ўтирганини ҳазм қилолмасди. Улар яшайвериб зерикиб кетган.
“Нега сизнинг думингиз бор?”
“Ҳа, бор. Улар жонимга тегиб кетди, Қизил қалпоқча. Кечир”.
“Ҳой, қаерга?”
“Мен уларни ўрмонда адаштириб келишим керак”.
Бўри олдинга юриб кетди. Қизил қалпоқчанинг бувисини кўриб келиш керак. Лекин у ўлган. Нега ўлган? Қизиқ.
Хуршид Абдурашид
SILVIYA PLAT
og‘zi lang ochiq, goʻdakxudo –
bagʻoyat ulkan,
tepakal-u, mittigina boshi bor –
ona emchagin soʻrab etardi faryod.
soʻngan vulqonlar uygʻondi-da,
qum tuflashdi uning ogʻziga,
sutsiz labni shildi zarralar.
So‘ng otasining zotini soʻrab yigʻladi
Bolari, boʻri-yu akulalarni yaratgan,
chagʻalay tumshugʻigacha tartib bergan zotni,
basharni teri va suyakdan bunyod etgan
Zarhal tojida tigʻdor simlar urchigan,
Xanjari dastasida qonli atirgul oʻrlagan
koʻzlari quruqshoq, ashaddiy patriarxni.
Gʻofurov Umidjon tarjimasi: https://tarjimalar.uz/?p=597
Эътибор берилса, муаллифнинг ҳикояларида экзистенциализмнинг таъсири сезилади. Қаҳрамонларининг ўзига хос фалсафий мулоҳазалари, мавжудликнинг маъносига бўлган изланишлари ва ўзини топишга бўлган интилиши буни тасдиқлайди. Унинг қаҳрамонлари нозик ҳис-туйғуларга эга, аммо бефарқ жамият уларнинг бу туйғуларини қадрламайди, кўп ҳолларда рад этади. Қуйида унинг «Аждар сайёраси» китобидан ўрин олган айрим ҳикояларини таҳлилга тортамиз.
Ўқиш: https://telegra.ph/INSON-RU%D2%B2IYATINING-%D2%B2ASSOS-TAD%D2%9AI%D2%9AOTCHISI-11-23
Bugun.
Bugun unutilmas kun boʻldi, odatiy boshlanib kutilmagan tugadi.
💓Aytsam ishonmaysiz, ammo men uchun shunchaki uchrashish orzu boʻlgan inson( ha, Nodira opa, oʻsha mashhur "Xotiralar"ni bizga yetkazgan inson, mohir tarjimon) bilan uchrashdim. Bu oddiy emas, loyiham tashrifidagi uchrashuv, ham ajoyib suhbat boʻldi.
– Siz qo‘limdaligida kerak bo‘lmaydigan, kerak bo‘lganda topilmaydigan buyumga o‘xshaysiz. O‘ylaymanki, endi g‘am-anduhimiz tugamaydi, albatta ular meni bu devorlar ortidagi tor uyimga borishimga xalaqit qilmaydilar. U yerda, Lintonlar orasida emas, eslab qoling, cherkov tomi ostida emas, ochiq havoga, katta toshlar yoniga qo‘yishadi meni. Xohlasangiz, ularning yoniga yoki mening oldimga kelishingiz mumkin.
– Ketrin, nima qildingiz-a, men sizga hech kim emasmanmi? Siz o‘sha yaramas Xitklifni sevasizmi? – dedi janob Linton.
– Jim bo‘ling! – qichqirdi Ketrin. – Agar uning ismini tilga olsangiz, hammasi tugaydi, derazadan sakrayman, o‘zingizda nima bo‘lsa, shular bilan qolasiz. Qalbim siz qo‘l tekkizmasingizdan oldingi joyida – tepalik tog‘larda qoladi. Men sizni xohlamayman, Edgar. Siz kitoblaringizga qayting. Sizga tasalli beruvchi kitoblaringiz borligidan xursand bo‘ling, chunki mendagi bor narsalaringiz endi yo‘q bo‘ldi.
Emili Bronte. Momaqaldiroqli dovon
Yangi yilda yangi kitob tez orada
https://youtu.be/luqYQB1Agu8?si=UIVTN6io7w3Xw6_m
Munira Norova bilan qilgan podkastimiz
Қиёфалар ўтар теграмдан
бари сирли метеор каби,
қора уйқу ичида ўликлар
хуррак тортиб қўяр баъзида.
Неки туғилгиси келса туғилсин,
мўъжиза кутманглар бугун, эртага
баҳайбат бир махлуқ қояга чиқиб
суягини тозалар қушнинг.
Соат қўнғироғи илгаригидай
секин таралади болға зарбида
чордана қуриб май ичар
яшашдан чарчаган жонзодлар
Қоронғиликни кесар оқ шуъла
ёритар атрофни, жонзодлар эса
миқ этмас, тушини бузгиси келмас
ердан сакраб тушиб бошқа сайёрада
қайта туғилгиси келган телбаларсимон.
Баҳром Рўзимуҳаммад
Куз кетар
кетар мағрур
сариқ сочларин хилпиратганча
кетар ортга қарамай
қолар ҳар қадамида
гуноҳкор барглар
кузда йўқ армон
йўқ бажо келмаган ният
олди барин
олди бирма бир
кетар кимнинг
юрагин юлиб
кетар кимнинг
жонини олиб
кимнинг уйин куйдириб
уйдириб
тўлдириб изтиробларни
нега силаб қўймас
пешонасин япроқлари-ла
мунгга тўла болакайларни
ана куз кетар
кетар фарахли
ёмғирпўшин катта очару
солар унга саралаб териб
аёл кўнглидаги орзуларини
ва қолдирар оғир тошларни
айрилиқдан қолган тахир ёшларни
юракларга муҳрланган куз
билар кетса ҳамки лек
кетмас синиқ диллар қаъридан
ичимизда мангу кузми, дўст
қорлар ювиб кета оларми
қовжираган хазон доғларни
балки баҳор келса...
ниш урар юракдан
яшил бир майса
бугун бўлса кузатилар куз
деразадан боқар
нигоҳлар сўник
Аниф
Бугун соат 18 да Неуят кўргазмасини томоша қилиб, сўнг Шакл муаллифидан маъруза тинглаймиз. Борадиганлар бўлса, юринглар.
Манзил: 139 Documentary Center галереяси.
(Тарас Шевченко, 8.)
#Tavsiya_etamiz
#yangi_loyiha
📚 Respublika Ma'naviyat va ma'rifat markazi "Ma'rifat" targ'ibotchilar jamiyati tomonidan o'qilishi kerak bo'lgan eng sara adabiyotlar bilan tanishishda davom etamiz.
Йўқ, бу мен эмас
изтироб чекаётган -
бошқа бир одам
мен бунчалар
азобланмасдим
ахир
Анна Ахматова
АКС тўпламидаги дастлабки чоп этиладиган шеърий китоблар — "Ҳаво" ва "Оқдан қизилга" бўйича 30 ноябр куни соат 21-00 да мазкур лойиҳа муаллифи Алишер Файзуллаевнинг @perezagruzka_2021 каналида овозли чат бўлиб ўтади.
Қизиққанлар қатнашиши мумкин. Ўқиб фикрларингизни билдириш учун китоблардан айрим шеърларни тақдим этамиз:
"Ҳаво"дан шеърлар ўқиш
"Оқдан қизилга"дан шеърлар ўқиш
📚📚📚
Леонард Коса (Жанубий Африка)
ТАРАҚҚИЁТ
Юрт тараққий этди, дейдилар,
гуллаганмиш, яшнабди ҳар ён.
Шундай бўлса, мен бечорага
узатинглар бирор парча нон.
Ишбилармон — сенга омад, бахт!
Конъюнктура! Ҳамма ёқ тўкин!
“Болаларинг нон сўрайди” деб
Жаврашингни тўхтатгин, хотин.
Ҳайқириқ бор бутун ўлкада:
«Қурилмоқда уйлар, саройлар!»
О, мен каби бечораларни
нураётган чайламиз пойлар!
Шонли юртни кутар истиқбол,
эртанги кун кутмоқда тўлиб.
Мен — кўрарман уни — албатта,
гар очликдан қолмасам ўлиб…
Карим Баҳриев таржимаси
Бирор зўр китобни кўриб қолсам, ооо, мана шуни таржима қиламан, деган касаликка чалинибман, бугунам сал қолди янги таржимани бошлашимга. Лекин ўзимга ваъда қилганимдек, илмий ишни ёқламагунча, романимни ёзмагунча ва меҳнатга яраша гонорар олмагунча умуман таржима қилмайман. Таржима жараёни вақтингни ва нақдингни ейди. Ҳузурли аммо. Завқ туюяман шундай лаҳзалар. Ичимда нимадир ёнади. Бостириб турибман. Қондириш учун Буковский шеърлари ёки Кафка мактубларига юзланиб тураман ҳозирча. Аммо бугун нетдан юклаб олган бир инглизча роман кечаси билан ичимни ўртаб чиқса керак. Муқовасини қўйсам, сизларам қўймайсизлар аниқ, ўқийлик деб. 🥲
Читать полностью…
Soʻzdan pastman,
Chorlaydi osmon,
Tomirimni kesar maysalar.
Vujudimga kirib ketadi
Suvarakka oʻxshash narsalar.
Sovuq. Tongda quyoshni, tunda
Oymomoni toʻsadi bulut.
La’natlayman shamolni, keyin
Barmogʻimni tishlayman kulib.
Yuragimni otaman takror
Nasiyaga ongdan oʻq olib.
Kul chiqadi aksirganimda,
Yurgan yoʻlim qolar yoʻqolib.
Baqiraman yulib sochimni,
Koʻzlarimdan chiqar tish unib.
Soʻzlaganim bilan, angladim,
Birov meni qolmas tushunib.
Endi koʻzlar yeydi har neni,
Oʻsaverar tanam eniga,
Qorongʻuda turgan bolani
Eslarmikin bir bor enaga?
Savol - maysa,
Tomirim - ishonch.
Suvarakka oʻxshar shubhalar.
Lek negadir shu turishda ham
Kutayapman men sendan xabar.
Zoir Zokirov
айбдорлик ҳисси - панжаси яраланган кучукка ўхшайди: оқсоқланиб ортингдан судралиб юраверади, на тепиб ҳайдоласан, на даволайсан.
Читать полностью…