کانال منطق و فلسفه

25 октября 2022 14:45

خلاصه برخی نکات درس دو دوازدهم
🔸رابطه ضروری= وجوبی= ذاتی= اجتناب پذیر= حتمی= ضروری عقلی و منطقی
🔹رابطه امتناعی= محال= نشدنی
🔸رابطه امکانی= نه ضروری و نه ممتنع
🔺ذات ممکنات نه مستلزم وجود است و نه مستلزم عدم (مثل انسان)
🔺هر ممکنی (ماهیتی) اگر وجود دارد وجودش از جانب غیر (علت)واجب شده است.(مثل حرارت که وجودش از طرف اتش واجب میشود)
🔺هرموجودی یا ذاتا واجب است(خدا) یا ذاتا ممکن (انسان) ولی نمی تواند ممتنع باشد.
🔺هر مفهومی که مصداق واقعی ندارد (هر ناموجودی) یا ذاتا ممکن است(پلنگ صورتی) یا ذاتا ممتنع (شریک خدا) ولنمیتواند واجب باشد.
🔺اشیای جهان یعنی همه موجودات عالم (واقعیات جهان) غیر از خداوند از ممکنات هستند. (انسان،پرنده، گلابی)
▪️رابطه «واجب الوجود بالذات با ممتنع الوجود بالذات» و رابطه «واجب الوجود بالذات با ممکن الوجود بالذات» و رابطه «ممکن الوجود بالذات با ممتنع الوجود بالذات» هرسه : تباین
▪️رابطه «ممکن الوجود بالذات و واجب الوجود بالغیر» و رابطه «ممکن الوجود بالذات و ممتنع الوجود بالغیر» هردو: عموم و خصوص مطلق
♦️ممکن بالغیر نداریم- هر واجب بالغیر (برج ایفل) یا ممتنع بالغیری(پلنگ صورتی) ممکن بالذات است.
🔵موجودات:1- واجب الوجود بالذات 2- واجب الوجود بالغیر
🔵معدومات: 1- ممتنع الوجود بالذات 2- ممتنع الوجود بالغیر
ریحانه اسلامی- کلاس 371 - فرزانگان دو

کانال منطق و فلسفه

25 октября 2022 14:45

🔸صورت گرایی"formalism"
طرفداران این دیدگاه بر این اعتقادند که هیچ شئ ریاضی واقعی و حقیقی وجود ندارد، وجود اشیاء ریاضی ساخته و پرداخته ذهن ریاضیدانان است. مفهوم نقطه، خط، عدد، عدد اول، پیوستگی و نظایر آنها، همه و همه ساخته ذهن آدمی‏اند و تنها در ذهن او جای دارند.خطی که بر تخته سیاه رسم می‏کنیم یک خط فیزیکی است، زیرا که عرض دارد. خط ریاضی را هیچ کس ندیده است. مفهوم 2 سیب چیزی غیر از عدد 2 است. عدد 2 را تاکنون هیچ کس ملاقات نکرده است. فرمولهای ریاضی خود در باب چیزی نیستند و دارای محتوا نمی‏باشند، بلکه رشته‏ هایی از نمادها و علایم هستند و شکلی صوری و ظاهری دارند، همانند قالبی می‏ مانند که فاقد محتوا می‏ باشد.
از نظر صورت گرایان، ریاضیات علم استدلال منطقی است. هر چیزی که در ریاضیات می‏توان ادعا کرد این است که قضایا بصورتی منطقی از اصول موضوعه نتیجه می‏شوند، بنابراین قضایا مبری از خطا و نگرانی هستند، زیرا فرآیند برهانها و استدلالها هیچ رخنه و نقصی را باقی نمی‏گذارند.
از نظر این مکتب برای مثال هندسه، یک ساختار استدلالی دارد، نه ساختار توصیفی. در هندسه نباید از تصاویر و دیاگرامها استفاده کرد. به عبارت کلی‏تر می‏توان گفت در واقع ما در فعالیت ریاضی خود با مجموعه‏ای از نمادهای «بی‏ معنی» و بی‏ محتوا سر و کار داریم و ریاضیات طوری قالب‏ ریزی شده که مدعی هیچ چیزی نیست، بلکه فقط طرح مجردی است که دارای ساختار معینی می‏ باشد.
در این دیدگاه ریاضیات علم نیست، زیرا موضوع مادی مورد مطالعه ندارد، مفروضاتی شهودی و بینشی ندارد تا بتواند به آنها تعبیری بدهد.ریاضیات یک زبان است.ریاضیات وسیله فرمولبندی کردن و توسعه نظریه‏های علمی است.

🔸شهود گرایی"intuitionalism"
ریاضیات در این مکتب یک فعالیت ذهنی است که حاصل آن کشف حقایق است. حقایقی که مستقل از اندیشه وجود دارند. لیکن شهودگرایی با اندیشه‏های افلاطونی در باب ریاضیات کاملا متفاوت است، به این معنی که شهود گرایان در وصف یک وجود ریاضی بگونه‏ای که مستقل از اندیشه خود آنها باشد حرفی نمی‏زنند، یعنی مانند افلاطون گرایی وجودی متعالی برای اعداد صحیح و یا هر شئ ریاضی قائل نیستند.هر چند که این امر می‏تواند درست باشد که هر اندیشه به موضوعی که مستقل از آن اندیشه وجود آن متصور است، مربوط می‏شود. در این دیدگاه چیزی حقیقی است که از طریق ریاضی اثبات‏ پذیر باشد. 

منبع: پرتال جامع علوم انسانی
رویا محجوبی

کانال منطق و فلسفه

25 октября 2022 14:45

⭕️فلسفه دوازدهم

✅ درس اول « دو دلیل بر زیادت وجود بر ماهیت در ذهن یادمغایرت وجود با ماهیت »
✍کلیات فلسفه دکتر علی شیروانی صفحات 93تا95

❇️دلیل اول:
وجود را می توان از ماهیت سلب کرد
این دلیل از یک قیاس استثنایی به این صورت تشکیل می شود:
مقدمه اول: اگر وجود عین ماهیت یا جز ماهیت باشد، نفی وجود از ماهیت صحیح نخواهد بود
مقدمه دوم: اما نفی وجود از ماهیت صحیح است(استثنای نقیض تالی)
نتیجه: وجود عین ماهیت یا جز آن نیست.
توضیح مقدمه اول:
اگر وجود جز ماهیت یا عین آن باشد، ذاتی ماهیت خواهد بود و نمی توان ذاتی شی را از آن سلب کرد،زیرا سلبش از ماهیت مستلزم سلب شی از خودش است.
اما به وضوح سلب وجود از ماهیت ممکن است، زیرا بسباری از ماهیات تحقق ندارند(غول ، سیمرغ، ققنوس...)و آن ها هم که تحقق دارند می توانند معدوم شوند.

❇️دلیل دوم:
این دلیل هم می تواند به صورت یک قیاس استثنایی به این شکل تنظیم شود:
مقدمه اول: اگر وجود عین ماهیت و یا جز آن باشد، حمل وجود بر هیچ ماهیتی نیازمند دلیل نخواهد بود
مقدمه دوم: اما حمل وجود بر ماهیت نیازمند دلیل است
نتیجه: وجود عین ماهیت یا جز آن نمی باشد
توضیح استدلال آن است که حمل ذات و ذاتیات یک شی و اثباتش برای آن بدیهی و بی نیاز از دلیل است و به اصطلاح ذات و ذاتیات شی بینه الثبوت (اثباتش روشن) برای آن شی هستند. مثلا اگر خط به طور صحیح تصور شود کمیت(مقدار) بودن آن و همچنین یک بعدی بودن آن نیز نیاز به دلیل ندارد.(و تصور آن شی برای تصدیق وجودش کافی است)
اما حمل وجود بر ماهیت و ثبوتش برای آن نیاز به دلیل دارد، یعنی اینطور نیست که تصور شی برای تحقق آن کافی باشد و این نشان می دهد که وجود عین یا جز ماهیت نیست.
❇️نتیجه:
با توجه به اینکه وجود را می‌توان از ماهیت سلب کرد و نیز حمل وجود بر ماهیت نیاز مند به دلیل است ثابت می‌شود که مفهوم وجود در ذهن مغایر با مفهوم ماهیت و زاید در آن است.
@davazdahomihaa_12

کانال منطق و فلسفه

25 октября 2022 14:45

نکات درس اول فلسفه ۱۲

✅درست است که : {همه موجودات} در مفهوم هستی مشترک هستند.
❎ولی درست نیست که: {همه مفاهیم} در مفهوم هستی مشترک اند.


✅ درست است که:هستی و چیستی هرگز در {عالم خارج} از هم جدا نمی‌شوند.
❎ ولی درست نیست که: هستی و چیستی هرگز و در {هیچ جا} از هم جدا نمی شوند.


✅ درست است که: هستی و چیستی دو {جنبه} جدایی ناپذیر هر موجودی هستند.
❎ ولی درست نیست که:هستی و چیستی دو {جزء} جدایی ناپذیر هر موجودی هستند.


✅ درست است که: موجودی که از نگاه علوم مختلف مرکب است از نگاه فلسفی یک موجود واحد و غیر مرکب ولی با دو جنبه مختلف است.
❎ولی درست نیست که: موجودی که از نگاه علوم از اجزای مختلف ترکیب شده است از نگاه فلسفی از ماهیت و وجود ترکیب شده است.


✅درست است که: مفاهیم هستی و چیستی از طریق نظر کردن انسان در دو جنبه یک موجود واحد به دست می آیند.
❎ولی درست نیست که: مفاهیم هستی و چیستی دو جنبه موجود در یک شئ واحد خارج از ذهن هستند.


✅درست است که : فارابی به وجود و ماهیت توجه ویژه ای کرد و ابن سینا راه او را ادامه داد.
❎ولی درست نیست که : فارابی و ابن سینا اولین کسانی بودند که به وجود و ماهیت توجه کردند.


✅ درست است که: آکوئیناس در بحث مغایرت وجود و ماهیت و اثبات وجود خدا بر اساس آن تابع و پیرو ابن سینا بود.
❎ولی درست نیست که: آکوئیناس هم مانند ابن سینا ولی مستقل از او در بحث مغایرت وجود و ماهیت و اثبات وجود خدا بر اساس آن وارد شد.
ریحانه اسلامی- کلاس ۳۷۱- دبیرستان فرزانگان دو

کانال منطق و فلسفه

25 октября 2022 14:45

📄سوالات تستی درس اول فلسفه دوازدهم :

۱. بر اساس وجود شناسی حقیقت علم انسان چه نامیده می شود؟
۱) قسمی از وجود
۲) معرفت شناسی
۳) تصورات
۴) وجود خارجی

۲. از عبارت زیر کدام نتیجه ی فلسفی به دست می آید؟
( ما همواره در اطرافمان چیزهایی را می یابیم و بر حسب نیاز از آن ها استفاده می کنیم )
۱) هستی و چیستی مفاهیمی با هم مرتبط اند اما مغایرند
۲) هر واقعیتی دارای دو وجه هستی و چیستی است
۳) واقعیات خارج از ذهن ما وجود دارند
۴) تصورات ساخته ی ذهن ما انسان هاست

۳. نیازمندی حمل وجود بر ماهیت به دلیل کدام اصل فلسفی را اثبات می کند؟
۱) مغایرت هستی و چیستی
۲) وجود واقعیت مستقل از ذهن
۳) عینیت وجود و ماهیت
۴) اصل واقعیت هستی

۴. در تاریخ فلسفه ی اسلامی مسئله ی تمایز هستی و چیستی نخستین بار توسط ........... مطرح شد
۱) ابن سینا
۲) ملاصدرا
۳) سهروردی
۴) فارابی

۵. درستی کدام قضیه نیازمند دلیل نیست؟
۱) انسان هست
۲) اسب زیباست
۳) مثلث نوعی شکل است
۴) سیب شیرین است

۶. منظور از حمل شایع صناعی چیست؟
۱) حمل وجود بر یک ماهیت خاص
۲) تفاوت وحود و ماهیت در یک قضیه ی واقعی
۳) تفاوت مفهومی موضوع و محمول
۴) وحدت موضوع و محمول در عالم واقعیت

۷. کدام گزینه درباره ی فلسفه ی توماسی نادرست است؟
۱) در اروپای قرن ۱۴ و ۱۵ جریان غالب بود
۲) آکوئیناس مؤسس این مکتب فلسفی است
۳) از فلسفه ی ابن سینا تأثیرات زیادی گرفته است
۴) امروزه فلسفه ای منسوخ شده محسوب می شود

۸. فلسفه ای که توماس آکوئیناس پایه گذاری کرد متکی به دیدگاه کدام فیلسوفان بود؟
۱)ابن سینا - فارابی
۲) ابن رشد - ابن سینا
۳) فارابی - ابن رشد
۴) ابن رشد - سهروردی

۹. پایه ی برهان های خداشناسی توماس آکوئیناس با کدام فیلسوف یکسان بود؟
۱) ابن سینا
۲) ابن رشد
۳) فارابی
۴) ارسطو

۱۰. ماهیت و چیستی هر شی ء بیان کننده ی ......... آن شیء است
۱) ماهیت
۲) وجود
۳) ذاتیات
۴) تصدیق

🖇 پاسخ ها :
۱. گزینه ۱
۲. گزینه ۳
۳. گزینه ۱
۴. گزینه ۴
۵. گزینه ۳
۶. گزینه ۳
۷. گزینه ۴
۸. گزینه ۲
۹. گزینه ۱
۱۰. گزینه ۳

غزل درودی کلاس ۳۷۱ دبیرستان فرزانگان دو

کانال منطق و فلسفه

25 октября 2022 14:45

⭕️فلسفه دوازدهم
📃نمونه سوال درس اول
✍طراح «بوسعید»
الف-❇️ درست را از نادرست مشخص کنید:
1-یکی از مفاهیم ثانویه فلسفه تعیین نسبت دو مفهوم«هستی»و«چیستی»است.✖️
2-فارابی قائل به تمایز وجود و ماهیت بود.✔️
3-برخی امور از هستی شان خبر داریم اما هنوز در باره چیستی آنها نظر روشنی نداریم؛مثل ققنوس✖️
4-حمل «وجود » بر هر «چیستی» نیازمند دلیل است.✔️

5-مفهوم وجود نمی تواند عین مفهوم ماهیت باشد اما می تواند جز آن باشد.✖️

ب-❇️جای خالی را با کلمه مناسب پر کنید:
1-انسان در هر چیزی که مشاهده می کند، دو حیثیت...........و...........را می یابد.
پاسخ:
(موجود بودن-چیستی داشتن)
2-حمل حیوان ناطق بر انسان یک حمل.......است.
پاسخ:(ضروری)
3-هر گاه مفهوم محمول غیر از مفهوم موضوع باشد، حمل .......است، مانند .....برای انسان.
پاسخ:شایع صناعی-مخلوق
4-توماس آکوئیناس نظر.............را پایه برهان های خود در خداشناسی قرار داد.
پاسخ: (مغایرت وجود با ماهیت)

ج- ❇️به گزاره های زیر دقت کنید و بگویید حمل کدام یک از محمول ها به موضوع نیازمند دلیل است و چرا؟
1-مثلث شکل است
2-انسان نامی است
3-انسان موجود است؟
پاسخ:گزاره 3زیرا حمل«موجود» بر انسان ضروری نیست.

د-❇️به سوالات پاسخ کوتاه بدهید:
1-وجه مشترک و اختصاصی موجودات چیست؟
پاسخ:
«وجود»وجه مشترک و «ماهیت»وجه اختصاصی
2-تفاوت انسان با حیوان ناطق در چیست؟
پاسخ: گستردگی مفهوم حیوان ناطق نسبت به انسان
3-در عبارت«صرف تصور یک ماهیت برای حمل وجود بر آن کافی نیست»، چه اصلی برداشت می شود؟
پاسخ: مغایرت وجود با ماهیت
4-فلاسفه غرب از چه طریقی مجددا با فلسفه ارسطویی آشنا شدند؟
پاسخ: از طریق ابن سینا و ابن رشد و مطالعه آثار آنها

ه-❇️گزاره های زیر را با توجه به تقدم «فلسفی» مرتب کنید:
1-من می توانم اشیا را بشناسم
2-من هستم
3-اشیا هستند
پاسخ:1- من هستم
2-من می توانم اشیا را بشناسم
3-اشیا هستند

و. ❇️ به سوالات پاسخ کامل بدهید:
1-به نظر ابن سینا وجود و ماهیت از چه جهت مغایر یکدیگرند و ظرف تحقق آن کجاست ؟
پاسخ: به نظر ابن سینا مغایرت وجود و ماهیت فقط در ذهن و از جهت مفهوم است و الا در خارج، دو امر جداگانه نیستند. از نظر مفهوم متفاوتند نه از نظر
مصداق
2-یک دلیل برای مغایرت وجود و ماهیت بنویسید.
پاسخ:
اگر وجود عین با ماهیت یکی بود با تکرار ماهیت باید مفهوم وجود برداشت می شد در حالی که این گونه نیست .

ز-❇️ گزینه مناسب را انتخاب کنید:
1-ما از ادراکات خویشتن به واقعیت های جهان قضایای می سازیم که مرکب از.......
✅1-موضوعات مختلف و محمولی یگانه است
2-موضوعات و محمول یگانه
3-موضوعات یکسان و محمولی مختلف
4-ماهیان یکسان و محمولی متفاوت

2-«عینیت وجود و ماهیت»،«زیادت وجود بر ماهیت»،«مغایرت وجود با ماهیت»، به ترتیب موصوف به چه وصفی است؟
1-مقبول-مردود-مقبول
✅2-مردود-مقبول-مقلول
3-مقبول-مقبول-مردود
4-مردود-مقبول-مردود
@davazdahomihaa_12
#درس-اول

کانال منطق و فلسفه

25 октября 2022 05:59

سوالات آزمون خرداد، شهریور و دی ماه

فلسفه 2
درس دوم


جهان ممکنات

تهیه و تنظیم لیلا شادمهری
@falsafeh_97

کانال منطق و فلسفه

25 октября 2022 05:57

⭕️فلسفه یازدهم(1)

❇️تمام دروس شامل درسنامه - پرسش و پاسخ- پاسخ تمام فعالیت ها- سوالات تست به همراه پاسخنامه
✍سرکار خانم طاهره بوسعید-مشهد مقدس
@yazdahomihaa_11
@falsafeh_11_97

کانال منطق و فلسفه

23 октября 2022 22:35

بارم بندی دروس دوره دوم متوسطه نظری سال تحصیلی 1402-1401

@mazfalsafeh

کانال منطق و فلسفه

18 октября 2022 19:49

سوالات روی متن درس ۵ فلسفه۲ به همراه درسنامه-موسوی نسب

کانال منطق و فلسفه

18 октября 2022 19:49

سوالات روی متن درس۳ فلسفه۲ به همراه درسنامه-موسوی نسب

کانال منطق و فلسفه

18 октября 2022 19:49

سوالات درس ۱فلسفه۲روی متن درس به همراه درسنامه -موسوی نسب

کانال منطق و فلسفه

14 октября 2022 20:00

📘 قلمچی
🔻 پایه دوازدهم انسانی
🔻 دفترچه پاسخ
🔻 22 مهر 1401
#قلمچی #دوازدهم #انسانی #مهر
‌‌
@falsafeh_97

کانال منطق و فلسفه

14 октября 2022 16:31

🔻پاسخ جدول های صفحات ۱۲ و ۱۳
#فلسفه_یازدهم
✍ سرکار خانم مریم میرزایی

@falsafeh_11_97

کانال منطق و فلسفه

14 октября 2022 05:50

صوت تدریس درس دوم و سوم فلسفه ۲
مدرس: لاجوردی
ضمن خدمت تربت حیدریه
#فلسفه_۲

کانال منطق و فلسفه

25 октября 2022 14:45

⭕️ فلسفه دوازدهم
❇️درس دوم
نکات و مطالب مرتبط با روابط سه گانه بین موضوع و محمول:
1⃣-رابطه وجوبی :
*حمل محمول بر موضوع ضروری و وجوبی است
*عقل خلاف آن را نمی پذیرد
*این رابطه «اقتضایی» است
* موضوع ضرورتا و وجوبا وجود دارد
* موضوع از عدم ابا دارد
*هر گاه محمول، «وجود» باشد، رابطه آن با موضوع خود،در این رابطه واجب الوجود نامیده می شود
*واجب الوجود بالذات فقط یک مصداق دارد(الله)
اما واجب الوجود بالغیر مصادیق زیادی دارد(تمام واقعیت های عالم که به سبب تحقق علت موجود شده اند)
* در واجب الوجود بالغیر، پس از تحقق علت ، موضوع نمی تواند از محمول وجود، تخلف کند و موجود نشود
*رابطه موضوع با محمول در اصول عقلانی فلسفی، وجوبی و ضروری است
مانند:«هر معلولی از علت خاص خود به وجود می آید»
*فقط به شکل ایجابی می توان آن را ملاحظه کرد
*در واجب الوجود بالغیر، به لحاظ ذات رابطه موضوع با وجود امکانی است اما از آن حیث که علت آمده و به دلیل حضور علت، واجب الوجود بالغیر شده و بین آن ها رابطه ضروری بر قرار می شود
*نسبت واجب الوجود بالذات با واجب الوجود بالغیر از نسبت های چهار گانه تباین است
*نسبت بین ممکن الوجود بالذات با واجب الوجود بالذات «تباین»و با واجب الوجود بالغیر«عام و خاص مطلق »است
*حمل محمول بر موضوع در «اولی ذاتی»،ضروری است


2⃣-رابطه امکانی:
*حمل محمول بر موضوع امکانی است
*عقل نه ناگزیر به پذیرش آن است نه نفی آن (ذاتی است که نه از وجود ابا دارد نه از عدم)
توجه:اگر گفته شود هم ضرورت وجود دارد هم عدم، اشتباه است

*رابطه موضوع با محمول خود «لا اقتضایی»است
*ااز نظر فلاسفه ذاتی که نه از وجود ابا دارد نه از عدم، «ممکن الوجود بالذات»است
*ممکن الوجود بالغیر نداریم بنابر این رابطه ممکن الوجود بالغیر با وجود«امتناعی» است
*اگر یک شی موجود شود و سپس معدوم گردد، ممکنن الوجود بالذات است
*حالت تساوی نسبت به وجود و عدم ،به شی ضرورت وجود نمی دهدزیرا«ترجیح بلا مرجح محال است»(خارج شدن از حالت تساوی و میل به هستی بدون عامل بیرونی یا علت)
*برقراری رابطه میان موضوع و محمول معلق است
*حمل محمول بر موضوع در «شایع صناعی» امکانی است
*واقعیت های جهان اطراف ما ممکن الوجود هستند

*واجب الوجود شدن ممکن الوجود بالذات عقلا محال نیست
* حالت امکانی محال است از ناحیه دیگری دریافت شده باشد
*به نظر ابن سینا حالت امکانی «اجازه»تحقق ممکن را در صورت حضور علت صادر می کند


3⃣-رابطه امتناعی:
*محمول برای موضوع غیر ممکن است
*عقل از قبول خود آن ابا دارد
*عقل ناگزیر از رد آن است
*حمل هستی بر آن ممکن نیست
*فقط به نحو سلبی می توان آن را ملاحظه کرد(یعنی هرگز محمول بر موضوع حمل نمی شود)
*عقل فقط خلاف آن را می پذیرد
*ممتنع الوجود مصداق خارجی ندارد
*ممتنع الوجود بالغیر قطعا ممکن الوجود بالذات است
*ممتنع الوجود بالغیر ممکن است علتی برای موجود شدن در آینده بیابد
*رابطه امتناعی می تواند هم در قضایای موجبه و هم سالبه لحاظ شود
(عدد 8فرد است- مثلث سه ضلعی نیست)
*نسبت بین ممتنع الوجود بالذات و ممتنع الوجود بالغیر از نسبت های چهار گانه «تباین»است
*نسبت بین ممکن الوجود بالذات و ممتنع الوجود بالغیر«عام و خاص مطلق»است
✍طاهره بوسعید-مشهد مقدس
@davazdahomihaa_12

کانال منطق و فلسفه

25 октября 2022 14:45

⭕️ آیا ماهیت اعداد و مسائل ریاضی ذهنی هستند یا در عالم خارج وجود دارند؟

ریاضیدان در فعالیت ریاضی خود مثلا به اعداد و انواع اعداد و روابط بین اعداد از قبیل جمع و تفریق و ضرب و تقسیم و غیره و یا به اشکال و ویژگی‏های هر یک از اشکال و تفاوتها و شباهت های بین اشکال مختلف می‏پرداخت. لیکن علاوه بر این پرسشها و در کنار آنها سؤالات دیگری نیز برای آنها مطرح می‏شد، از قبیل اینکه عدد چیست؟ آیا عدد در خارج وجود دارد؟آیا اشکال ریاضی موجوداتی در ذهن ما هستند، یا در خارج از وجود ما تحقق دارند؟ آیا روشهای اثبات ریاضی اعتبار منطقی دارند یا نه؟
در واقع ریاضیدانان با دو دسته مستقل از پرسشها مواجه بودند. بخشی از پرسشها دقیقا مربوط به خود مباحث و مسائل ریاضی بود و در درون ریاضیات مطرح و مورد بحث واقع می‏شد و بخش دیگر از پرسشها مربوط به کل ریاضیات بودند و از بیرون به ریاضیات نظر داشتند، در این دسته اخیر از پرسشها، گویی ریاضیات را در پیش دیدگان عقل خود نهاده‏ایم و از بیرون به مبانی و مفاهیم و قضایا و استدلالهای آن نظر می‏کنیم و سؤالاتی کلی را در خصوص آنها مطرح می‏کنیم:
باید گفت که پرسشهای نوع اول مربوط به «ریاضیات»می‏شود، لیکن پرسشهای نوع دوم مربوط به«فلسفه ریاضیات» یا «فلسفه ریاضی» هستند.
بخشی از مباحثی که در این فلسفه ریاضی مورد کاوش قرار می‏گیرند: ماهیت اعداد و اشکال ریاضی چیستند؟ آیا مفاهیم ریاضی در خارج از ذهن دارای ما به ازاء مستقل و مشخصی هستند؟ اساسا رابطه مفاهیم و قضایای ریاضی با واقعیت چگونه است؟ 
در پاسخ به این پرسشهاست که مکاتب و دیدگاههای مختلفی به ظهور رسیده‏‌اند و هر یک به نوبه خود بر اساس پیش فرضهای خاص خودشان به بخشی از این پرسشها پاسخ داده‏‌اند.

در اینجا سه نوع دیدگاه مختلف فلسفه ریاضی از مکاتب متفاوت را بررسی میکنیم:
🔸افلاطون گرایی"platonism"
این دیدگاه چنانکه از عنوان آن مشخص است، برگرفته از نظریات فیلسوف یونانی، افلاطون می‏باشد. به زعم افلاطونیان امور ریاضی، اشیایی واقعی و عینی هستند. اعداد و ارقام و اشکال و مقادیر ریاضی وجودی کاملا مستقل از شناخت و ذهن ما دارند، وجود این ریاضی از سنخ اشیاء فیزیکی نمی‏باشند.
آنها خارج از فضا و زمان فیزیکی وجود دارند و اموری تغییر ناپذیر می‏باشند.اینها اموری ازلی و خلق ناشده بوده و دگرگونی و نابودی نمی‏پذیرند.
این اشیاء هر یک به نوبه خود اشیایی معیّن بوده و خواص ویژه خود را دارند.هر پرسش معنی‏داری درباره یک شئ ریاضی، پاسخی معیّن دارد، چه ما قادر به یافتن آن پاسخ باشیم و چه نباشیم.

ادامه👇🏻

کانال منطق و فلسفه

25 октября 2022 14:45

🔴 تفاوت #علت با #دلیل

🔹علت همواره در برابر معلول به کار می رود؛ به این معنا که مثلاً می گوییم آتش علت و حرارت معلول آن است . بنابراین، کلمه علت را درباره پدیده های عالم خارج به کار می بریم که در آنجا سخن از ایجاد، سببیت و تأثیر و تأثّر موجودات بر یکدیگر است.اما کلمه دلیل درباره مفاهیم ذهنی انسان استعمال می شود، چنانکه مثلاً می گوییم: برای اثبات فلان مدعا باید دلیل اقامه کرد.

🔲 #مغالطه خلط علت و دلیل

❓یا در کجا باید گفت علت و در کجا باید گفت دلیل

در میان عامه مردم دو کلمه «علت و دلیل» معمولاً مترادف و هم معنا در نظر گرفته می شوند و توده مردم آنها را به جای یکدیگر به کار می برند. این امر علاوه بر خطا بودن، موجب برخی خطاها و مغالطات دیگر نیز می شود .

مغالطه خلط علت و دلیل هنگامی رخ می دهد که هر یک از این دو به جای دیگری به کار گرفته می شود. در این مغالطه منظور این نیست که چیزی را که علت است دلیل بنامیم یا برعکس، بلکه منظور این است که اگر در جایی در مقام بحث از پدیده های خارجی هستیم و در واقع، باید به تبیین روابط علّی و معلولی آنها بپردازیم،در عوض، به جنبه ذهنی و بحث از چگونگی حصول عقیده ای خاص مشغول شویم. همچنین اگر در جایی در مقام بحث از دلیل واستدلال برای یک مدعا هستیم؛ یعنی می خواهیم تبیین کنیم که اعتقاد به گزاره ای خاص چگونه و با چه مقدماتی برای ما حاصل شده، در اینجا نیز پرداختن به جنبه خارجی و بیان روابط علّی و معلولی مغالطه خواهد بود.

🌀مثال اول :

گزاره زیر را در نظر می گیریم. «آهن در اثر حرارت منبسط می شود». درباره این گزاره دو نوع برخورد و سؤال وجود دارد. گاهی ممکن است از کسی بپرسیم که تو از کجا می دانی که آهن در اثر حرارت منبسط می شود و دلیل تو برای این مدعا چیست. آیا شخص در پاسخ می تواند بگوید که من شخصاً آزمایش کرده ام و دیده ام که آهن در اثر حرارت منبسط می شود. همچنین ممکن است به عنوان دلیل مدعای فوق بگوید من از فیزیکدانها شنیده ام که همه فلزات در اثر حرارت منبسط می شوند و چون می دانم که آهن نیز یک فلز است، نتیجه می گیریم که آهن در اثر حرارت منبسط می شود. اما برخورد دیگر با گزاره فوق این است که بپرسیم که آهن چرا و به چه علتی در اثر حرارت منبسط می شود؛ یعنی چه فعل و انفعالاتی ایجاد می شود که طی آن حرارت دادن آهن به انبساط منجر می گردد. در پاسخ به این سؤال که پرسش درباره جهان خارج است؛ مثلاً می توان گفت که حرارت موجب افزایش حرکت مولکولهای آهن می شود و این افزایش حرکت فضای بیشتری می طلبد که در نهایت، به افزایش حجم، یعنی انبساط آهن منجر می شود. چنانکه ذکر شد مغالطه خلط علت و دلیل وقتی اتفاق می افتد که هر یک از این دو به جای دیگری به کار گرفته شود.

🌀مثال دوم:

مغالطه خلط علت و دلیل در مباحث فلسفی معمولاً به نام خلط مقام ثبوت و اثبات شناخته می شود. مقام ثبوت همان جنبه وجود پدیده ها در عالم خارج است، مانند رابطه علّی و معلولی پدیده ها و مقام اثبات جنبه ذهنی و روابط میان مفاهیم گزاره است؛ مانند رابطه مقدمات و نتیجه یک استدلال. در اینجا به دلیل پیچیدگی موضوعات فلسفی از ذکر مثال در این باب خودداری می کنیم، اما نکته ای را درباره تحلیل رفتار انسانی یادآور می شویم که اگر رفتار انسان بر پایه دلیل گرایی باشد ملازم با نظریه اختیار و آزادی است و اگر بر پایه علت گرایی باشد ملازم با نظریه جبر خواهد بود. برای نمونه، در اینجا می توان این رباعی منسوب به خیام را شاهد آورد که:

من مِیْ خورم و هر که چون من اهل بود
مِیْ خوردن من به نزد او سهل بود

مِیْ خوردن من حق ز ازل می دانست
گر مِیْ نخورم علم خدا جهل بود!

این رباعی را می توان مصداقی برای مغالطه خلط علت و دلیل دانست، زیرا به نظر می رسد که شاعر درصدد توجیه مِیْ خوردن خود و استدلال برای صحت و درستی آن است، اما در بیت دوم به جای استدلال و ارائه دلیل برای مدعای مورد نظر، به بیان علت می خوردن می پردازد. مغالطه یا غلط دیگری نیز در اینجا نهفته که در بیان علت نیز علت موهوم و نادرستی ذکر شده است، با این فرض که علم پیشینی خداوند به افعال ما موجب جبر و سلب اختیار از ما می شود. در حالی که در هر دو مورد خطا کرده و لذا بهترین پاسخ به او همان پاسخی است که آن شاعر گفته است که:

علم ازلی علت عصیان کردن
نزد عقلا ز غایت جهل بود!

📚برگرفته از کتاب مغالطات علی اصغر خندان 

@mantegh_logic

کانال منطق و فلسفه

25 октября 2022 14:45

سوالات تستی درس اول فلسفه

۱-کدام عبارت نادرست است؟
۱)نوشیدن آب در هنگام تشنگی نشانگر واقعی دانستن آب است.
۲)هر امر بدیهی غیرقابل انکار و بی نیاز از اثبات است.
۳) ماهیت و وجود گاهی باهم مغایرند و گاهی یکی جزء دیگری است.
۴)در عبارت میز وجود دارد میان موضوع و محمول رابطه ضروری برقرار نیست.

۲-ذهنی و اعتباری ندانستن امور پیرامونی،.....
۱) اصلی بدیهی است که در طول تاریخ مورد انکار هیچ گروهی نبوده است.
۲) باوری است که ارتباطی با رفتار و اعمال انسان ها ندارد.
۳) بستگی به درک ما از رابطه میان وجود و ماهیت دارد.
۴) دلیلی است بر استفاده از اشیا برای رفع نیازهایمان.

۳-کدام مطلب پیامد مغایرت نداشتن وجود و ماهیت نیست؟
۱) حمل وجود بر ماهیت دلیل نمی‌خواهد.
۲) ماهیتی که واقعی نباشد امکان ندارد.
۳)هر شئ حقیقتی دوگانه در خارج ندارد.
۴) در چیز هایی که مشاهده می‌کنیم دو حیث نمی یابیم.

۴-اگر........... برقرار باشد...........
۱) عینیت وجود و ماهیت- دیگر هیچ ماهیتی با ماهیت دیگر تفاوت ندارد.
۲) جزئیات وجود برای ماهیت- دیگر نمیتوانیم وجود را بر ماهیت حمل کنیم.
۳) مغایرت وجود و ماهیت- حمل محمول وجود بر موضوع امتناعی است.
۴)دوگانگی وجود و ماهیت- تمایز آن ها تنها در ذهن و از جهت مصداق است.

۵-کدام گزاره اطلاعاتی به ما می دهد که پذیرش آن نیازمند دلیل است؟
۱)انسان حیوان ناطق و دارای قدرت اندیشه ورزی است.
۲)حیوان جسم رشد کننده دارای حواس و حرکت ارادی است.
۳)جسم رشد کننده جسمی است که اگر نور به آن برسد بزرگ می شود.
۴)جسم شئ دارای ابعاد سه گانه یعنی طول و عرض و ارتفاع است.

۶-وجه مشترک همه انواع ماهیات....... و وجه افتراق آن ها .........
۱)وجود است- چیستی است
۲) آثار خارجی است- وجود است
۳)چیستی است- وجود است
۴)وجود ندارد- چیستی است

۷- توجه به کدام یک از مفاهیم زیر میتواند دلیلی روشن بر مغایرت وجود و ماهیت باشد؟
۱) انسان نابینا
۲)انسان ده چشم
۳) انسان ناطق
۴)انسان حسود

۸-آثار خارجی از...... ناشی می شوند و تفاوت این آثار از ...... است.
۱) واقعیت - چیستی
۲)ماهیت- وجود
۳)هستی- نیستی
۴) چیستی- هستی

۹- چه چیزی سبب می‌شود تصور یک کوه بزرگ ذهن ما را سنگین نکند؟
۱)نبود وجه مشترک موجودات
۲)عدم انطباق ذهن با خارج
۳) نبود وجه تمایز حقیقی کوه
۴) عدم انتقال ماهیت کوه به ذهن

۱۰-از بین عبارات زیر چند گزاره درباره هستی و چیستی ِ یک موضوع ممکن خاص درست است؟
الف)هستی و چیستی آن هرگز از هم قابل تفکیک نیستند.
ب)هستی و چیستی آن مانند دو روی سکه باهم مغایرند.
پ)هستی و چیستی اش مانند روغن و چربی از هم جدایی ناپذیرند.
ت) با بررسی یک هستی میتوانیم به چیستی اش پی ببریم ولی برعکسش صادق نیست.
۱)یک
۲)دو
۳)سه
۴)صفر

✅پاسخنامه
سوال ۱- گزینه ۳
سوال ۲- گزینه ۴
سوال ۳- گزینه ۳
سوال ۴-گزینه ۱
سوال ۵- گزینه ۳
سوال ۶- گزینه ۴
سوال ۷-گزینه ۲
سوال ۸-گزینه ۱
سوال ۹-گزینه ۱
سوال ۱۰-گزینه ۱
ریحانه اسلامی - کلاس ۳۷۱- دبیرستان فرزانگان دو

کانال منطق و فلسفه

25 октября 2022 14:45

تست درس ١ فلسفه دوازدهم
مبینا حجازیان، کلاس ٣٧١

١- حمل محمول بر موضوع در قضیهٔ «انسان موجود است» بیشترین تناسب را با کدام‌ یک از قضایای زیر دارد؟
الف) انسان حیوان ناطق است
ب) انسان مخلوق است ✅
ج) انسان بشر است
د) انسان جسم نامی حساس متحرک بالاراده متفکر است


٢- تفاوت محمول و موضوع در قضیه «مثلث شکل سه ضلعی است» در چیست؟
الف) تفاوت در مفهوم است
ب) تفاوت صرفاً در اجمال و گستردگی شان است ✅
ج) هیچ تفاوتی ندارند
د) تفاوت در اهمیت بیشتر محمول نسبت به موضوع است

٣- وجود و ماهیت دو ........ موجودات است.
الف) بخش
ب) حیثیت ✅
ج) کارکرد
د) مصداق

۴- اینکه انسانها گاهی ابتدا سراب را واقعی می پندارند و زمانی که برای رفع عطش به آن نزدیک می‌شوند پی به اشتباه خود می‌برند و از کار خود دست بر می دارند، در بر دارنده کدام پیام نیست؟
الف) هرگاه انسان به اشتباهات خود پی می برد آن را اصلاح می‌کند ✅
ب) انسان‌ها با واقعیت آشنا هستند
ج) انسان واقعیت را منشاء اثر می داند
د) انسان با عدم واقعیت آشناست

۵- چرا حمل هستی بر چیستی نیازمند دلیل است؟
الف) چیستی و هستی یکی هستند
ب) چیستی، موضوع و هستی، محمول است
ج) میان ماهیت و وجود، رابطه ذاتی برقرار نیست ✅
د) وجود جزئی از ماهیت است

۶- کدام گزینه از مباحث اصلی پیرامون وجود نیست؟
الف) رابطه وجود و ماهیت
ب) مفاهیم امکان و ضرورت و امتناع
ج) بررسی ماهیت و چیستی اشیا ✅
د) علت و معلول

٧- از نگاه یک فیلسوف نسبت ماهیت به وجود به کدام نسبت نزدیکتر است؟
الف) جریان خون به رگها
ب) معنا و لفظ یک واژه نسبت به یکدیگر ✅
ج) آب نمک نسبت به نمک محلول در آب
د) اکسیژن و هیدروژن تشکیل دهنده آب نسبت به یکدیگر

٨- با توجه به کدام یک از مفاهیم زیر می تواند دلیلی روشن بر مغایرت وجود و ماهیت باشد؟
الف) انسان نابینا
ب) انسان ده چشم
ج) انسان ناطق
د) انسان حسود

٩- وجه مشترک همه انواع ماهیات ........ و وجه افتراق آنها ........
الف) وجود است - چیستی است
ب) آثار خارجی است - وجود است
ج) چیستی است - وجود است
د) وجود ندارد - چیستی است ✅

١٠- برای اثبات هستی ماهیات باید از ........ استفاده کرد.
الف) دلیل عقلی محض
ب) دلیل تجربی یا عقلی محض ✅
ج) دلیل تجربی و حسی
د) تخیل و قوه انتزاع

کانال منطق و فلسفه

25 октября 2022 05:59

سوالات آزمون خرداد، شهریور و دی ماه
درس سوم فلسفه 2

جهان علی و معلولی

تهیه و تنظیم لیلا شادمهری

@falsafeh_97

کانال منطق و فلسفه

25 октября 2022 05:59

سوالات آزمون
خرداد، شهریور و دی ماه

درس اول فلسفه 2

هستی و چیستی

تهیه و تنظیم خانم لیلا شادمهری
@falsafeh_97

کانال منطق و فلسفه

25 октября 2022 05:54

📚🎓توضیحات کامل مصوبه جدید سازمان سنجش در خصوص اطلاعیه اخیر سوابق تحصیلی و کنکورهای ۱۴۰۲ به بعد

* محدودیتی از نظر نوع دیپلم برای شرکت در گروه های آزمایشی کنکور دی ماه ۱۴٠۱ یا تیر ماه ۱۴٠۲ وجود ندارد.

* داوطلبان کنکور می توانند بدون توجه به نوع مدرک دیپلم(تجربی ریاضی یا انسانی)دریک گروه آزمایشی اصلی و درصورت تمایل در گروه(هنر یا زبان)شرکت کنند.

* هر داوطلب در کنکور تیر ماه هم
می تواند در گروه آزمایشی اصلی مورد علاقه خود(تجربی ریاضی یا زبان)حتی درصورت تفاوت با گروه اصلی انتخابی در کنکور دی ماه شرکت کند و درصورت تمایل در یک گروه آزمایشی فرعی مشابه یا متفاوت(هنر و زبان)شرکت نماید و قبل از پذیرش گروه آزمایشی خود را اعلام کند.

۱-تاثیر سوابق تحصیلی نظام جدید برای پایه دوازدهم ۴۰درصد قطعی است ولی برای نظام قدیم ۳۰درصد سال سوم دبیرستان و ۱۰درصد پیش دانشگاهی است که مجموعا ۴۰درصد است.ظاهرا اعلام شده که برای داوطلبان نظام قدیم امکان ترمیم معدل وجود ندارد.

۲-برای رشته های هنر و زبان فقط ۲۶درصد سهم سوابق تحصیلی،آن هم برای دروس عمومی است و ۷۴درصد تاثیر تست کنکور در دروس اختصاصی است.

۳-در کنکور ۱۴۰۳ جمعا ۲۸درصد عمومی و ۲۲ درصد اختصاصی در سوابق تاثیر دارد که مجموعا ۵۰ درصد سهم سوابق تحصیلی خواهد بود و برای کنکور ۱۴۰۴ این سهم به ۶۰ درصد خواهد رسید.

۴-سوابق تحصیلی یک‌ دانش آموز دوازدهمی از نمرات شهریور محاسبه نشده وفقط تا خرداد ملاک محاسبه سوابق تحصیلی اش خواهد بود
بنابراین دوازدهمی ها باید مراقب باشند تا امتحانات نهایی خرداد را جدی بگیرند و این بسیار مهم است ولی برای فارغ التحصیلان اینگونه نیست و می توانند ترمیم را حتی پس از کنکور دی ماه
انجام دهند زیرا انتخاب رشته کنکور در مرداد ماه است.
توجه داشته باشید اگر دانش آموز دوازدهمی در شهریور درس افتاده را پاس کرد این جزو نمره محاسبه شده در سوابق تحصیلی کنکور نیست و نمره خرداد وی محسوب می شود.

۵-افرادی که سابقه تحصیلی ندارند،حداقل باید برای دروس عمومی  داشته باشند.

۶-شما با دیپلم هر رشته ای می توانید کنکور هر رشته ای را بدهید اما فقط تاثیر سوابق دروس عمومی را خواهید داشت و دروس اختصاصی فقط ملاک آن تاثیر تست زنی در کنکور خواهد شد و تاثیر سوابق عمومی آن ۲۶درصد است.

۷-نمره سابقه تحصیلی به این صورت است که نمره کسب شده شما در امتحان در ضریب جدول ضرب شده و یک تراز معادل بدست می آید.این تراز مجموع سابقه تحصیلی شماست.

۸-زمین شناسی برای تمام زیر گروه ها مهم شد.تاریخ و جغرافیا به شدت مهم شد. ریاضی را کنکوریهای انسانی باید حتما روی آن کار کنند.توجه داشته باشید که برای رشته هایی که آزمون عملی دارند،همان آزمون عملی تبدیل به یک درس تخصصی با ضریب۱۲ شده است.

۹-زبان های انگلیسی،آلمانی،فرانسه و ایتالیایی،روسی مستقل شده است و نمی توان با کنکور زبان انگلیسی برای پنج رشته بالا درخواست انتخاب رشته داد و باید کنکور همان زبان را در آزمون سراسری انتخاب کنید.
ولی برای مترجمی زبان چینی می توان کنکور زبان انگلیسی داد.

۱۰-شما به شرطی می توانید در دانشگاه ثبت نام کنید که تا پایان شهریور ماه آن سال دروس امتحانی خود را پاس کرده باشید و دیپلم خود را گرفته باشید و داوطلبان پایه های دهم و یازدهم
نمی توانند کنکور آزمایشی بدهند.

۱۱-هر کنکوری که دادید یک‌ کارنامه اولیه خواهید گرفت که درصد و یک میانگین تراز را دریافت خواهید کرد و تصمیم خواهید گرفت که آیا کنکور تیر هم خواهید داد یا خیر.

۱۲-انتخاب رشته دو کنکور دی و تیر در مرداد صورت می گیرد و همه دانشجویان ورودی مهر یا بهمن سال بعد خواهند بود.

۱۳-می توان درهر نوبت کنکورهای متفاوتی داد ولی در نهایت انتخاب با شماست که کدام کنکور برای شما محاسبه شود.مثلا ما کنکور تجربی و زبان را دی ماه و کنکور انسانی و هنر را تیر می دهیم.برای نتیجه نهایی شما انتخاب خواهید کرد بین تجربی و انسانی و مابین هنر و زبان کدام یک ملاک انتخاب رشته شما قرار گیرد.

۱۴-بهترین نمره اختصاصی برای شما ملاک انتخاب رشته از بین کنکور دی و تیر برای مرداد خواهد بود.فقط دقت کنید درس به درس نیست و تراز کل درصد اختصاصی مجموع درصد دروس ملاک مقایسه است.

۱۵-در نظام جدید دروس سلامت و بهداشت و علوم اجتماعی دارای ضریب هستند و باید برای امتحان نهایی خرداد کاملا مهم تلقی شوند همچنین درس زمین  شناسی و تاریخ و جغرافیا بسیار مهم خواهند بود.

۱۶-مدرک نظام جدید فنی و حرفه ای برابری می کند با نظام جدید شاخه نظری اما نظام قدیم فنی باید فوق دیپلم داشته باشد تا معادل نظام جدید آن باشد.

@falsafeh_97
/channel/mantegh_falsafeh

کانال منطق و فلسفه

18 октября 2022 19:49

سوالات روی متن درس۶فلسفه ۲ به همراه درسنامه-موسوی نسب

کانال منطق و فلسفه

18 октября 2022 19:49

سوالات روی متن درس۴ فلسفه۲ به همراه درسنامه-موسوی نسب

کانال منطق و فلسفه

18 октября 2022 19:49

سوالات روی متن درس فلسفه۲ به همراه درسنامه-موسوی نسب

کانال منطق و فلسفه

14 октября 2022 20:02

کانال منطق دهم در پیام رسان ایتا:
https://eitaa.com/mantegh97
کانال فلسفه یازدهم در پیام رسان ایتا:
https://eitaa.com/falsafeh_11_97
کانال فلسفه دوازدهم در پیام رسان ایتا:
https://eitaa.com/falsafeh_97

کانال منطق و فلسفه

14 октября 2022 19:59

📘 قلمچی
🔻 پایه دوازدهم انسانی
🔻 دفترچه سوال
🔻 22 مهر 1401
#قلمچی #دوازدهم #انسانی #مهر
‌‌
@falsafeh_97

کانال منطق و فلسفه

14 октября 2022 05:50

مرور کارگاهی نکات ۵ درس اول فلسفه ۱
مدرس: لاجوردی
خراسان رضوی
#فلسفه_۱

کانال منطق و فلسفه

14 октября 2022 05:50

صوت تدریس درس اول فلسفه ۲
مدرس: لاجوردی
ضمن خدمت تربت حیدریه
#فلسفه_۲