КЎҲНА ҲАҚИҚАТ
“Зўрдан зўр чиқади!”, ҳайқирди кимдир,
“Зўрдан зўр чиқади!”, деди ҳавойи.
“Ҳақ гап!” тиззасига муштлади Темур,
“Маъқул!”, деб жилмайиб қўйди Навоий...
✍️ Иқбол МИРЗО
ИСТАЙСИЗМИ-ЙЎҚМИ
Истайсизми-йўқми, гардун айлана,
Истайсизми-йўқми, қайтиб келаман.
Соғинмаган кўзингиздан айланай,
Истайсизми-йўқми, сизни севаман.
Ой ботади – юлдузларнинг ҳабиби,
Тонг отади, таънаси йўқ самимий.
Табиатнинг қонунидек табиий –
Истайсизми-йўқми, сизни севаман.
Қучоғига яширмайди хиёбон,
Ўртамизда удум отлиғ биёбон.
Сизга нима, куйсам ўзим куяман,
Истайсизми-йўқми, сизни севаман.
Чақмоқ калит бўлди қулфи дилимга,
Тегмаган бир қизнинг зулфи дилимга.
Сиздан ўзга хон йўқ мулки дилимга,
Истайсизми-йўқми, сизни севаман
Бошингизда япроқ бўлиб айтаман,
Пойингизда тупроқ бўлиб айтаман.
Тупроқдаям муштоқ бўлиб айтаман,
Истайсизми-йўқми, сизни севаман.
✍️ Иқбол МИРЗО
🔊 Эл суйган хонанда Хуршид Расулов ижросидаги янги таронадан баҳраманд бўлишингиз мумкин.
СИЗ ҲАМ ЮРИБСИЗ-ДА...
Сиз ҳам юрибсиз-да, яшаб жаҳонда,
Икки хаёлингиз битта ҳамёнда.
Бировнинг пулини чамалаб санаб,
Куйиб ҳасад деган қора қозонда.
Сиз ҳам юрибсиз-да гоҳ соғ, гоҳ майиб,
Камбағал дуч келса мағрур, кеккайиб.
Бойвачча олдида эшилиб ипдай,
Амалдор йўталса, дарров энкайиб.
Сиз ҳам юрибсиз-да, ошингиз ошаб,
Дастурхон ёнига чопонни тўшаб.
Кимдир яшаш учун ейди бурда нон,
Сиз-чи, ейиш учун юрибсиз яшаб.
Сиз ҳам юрибсиз-да ҳақиқат излаб,
Кўзингиз етмаган жойларни кўзлаб.
Худодан қўрқмасдан, хотиндан чўчиб,
Худони сенсираб, хотинни сизлаб.
✍️ Иқбол МИРЗО
🕊@Iqbol_Mirzo_ijodi
ҒИЙБАТЧИЛАР, ҲОРМАНГЛАР!
Салом беринг ва лекин
Яқинига борманглар.
Ассалому алайкум,
Ғийбатчилар, ҳорманглар!
Эркаксифат хотинлар,
Хотинсифат эркаклар.
Хабари йўқ ўзидан,
Кўринганни эрмаклар.
Тўқийверинг гап-тўрлар,
Ўзингиздан ортманглар.
Ассалому алайкум,
Ғийбатчилар, ҳорманглар!
Писмиқлар, мулойимлар,
Ай, сиз иркит жўжалар,
Ай, бекорчиойимлар,
Ай, бекорчихўжалар!
Менга қолса барини
Бирма-бир босар эдим.
Каттароқ бир асбобга
Тилидан осар эдим.
Замон кўтармас лекин
Майли, яқин борманглар.
Ассалому алайкум,
Ғийбатчилар, ҳорманглар!
✍️ Иқбол МИРЗО
РИГА. МИРЗО УЛУҒБЕК ҲАЙКАЛИ
Шаҳар сокин. Сабаб – ёш-яланг камроқ.
Xайрихоҳ қўл силкир вазмин кексалар.
Паришон чолларга ўтмиши ҳамроҳ,
Таскин – хиёбонни бирга кезсалар…
Шундоқ Тошқасрнинг сўл томонида,
Швед дарвозадан қуйида, ўнгда –
Замин юлдузларин чорлаб ёнига
Темур набираси қуёшдай қўнган…
Адашган йўлчилар бошлари эгик…
Фақирлар ғамини еган султоним!
Ажал шамширига қараб туриб тик
Нажот юлдузларда, деган султоним!
Рига қаёқдаю Самарқанд қайда?
Меҳроб бошқа-бошқа, тил ҳам бегона.
Аммо қон бир хилдир исталган жойда,
Кўзёшининг ранги, таъми ягона.
Ҳар қитъада бордир яхши ва ёмон,
Кўкда ёритқичлар ҳамон йўл излар.
Ҳайвони нотиқа – зулумот томон,
Улуғбек тарафда ёниқ юлдузлар.
Эй кекса Оврўпа! Оқсоқол, оқсоч!
Тақдиримиз битта, яхлит тинчимиз.
Ёрлиғин қабул эт ва қучоғинг оч –
Ригада турибди буюк элчимиз!
✍️ Иқбол МИРЗО
Рига, 2017 йил 17 май
БУЛОҚ
Булоқ кўзёшининг асл асоси
Анов чўққиларда, туманли тоғда.
Менинг ғуссаларим манбаи, рости,
Ўсмирлик ёшимда, жуда йироқда.
Булоқ кўзёшидан тиниқиб ичиб,
Чанқоғи босилиб, йўлчи миннатдор.
Шеърларимни ўқиб, ёришиб ичи
Яна севиб қопти, дегувчи ҳам бор.
✍️ Иқбол МИРЗО
МЕЪЁР
Ёмғир меъёридан ошмасин, илло
Ёғин айланмасин жалага, селга.
Оби ҳаёт бошга бўлмасин бало,
Оби раҳмат кулфат сочмасин элга.
Илоҳим, ҳаддидан ошмасин шамол,
Эпкин айланмасин довул бўронга,
Буғдойпояларим топмасин завол,
Заҳматлар етмасин деҳқон, чўпонга.
Ўчоққа мос бўлсин ўтин ва қалов,
Турмушга зарурат гулхан эрта-кеч,
Лекин ўчоғидан тошмасин олов,
Еру кўкни тутун қопламасин ҳеч!
Меъёрида ширин нозу неъмат ҳам,
Эви билан бўлсин эркалик, шўхлик.
Ҳеч қачон ҳаддидан ошмасин одам,
Бугун шунга боғлиқ борлик ё йўқлик.
✍️ Иқбол МИРЗО
СОВҒА
Битирувчи синф эдик, ҳамма сархуш,
Кундуз куни тик оёқда кўрардик туш.
Мен Қорбобо бўлганда у Қорқиз эди,
Севар эдим, у ҳам менга ёр қиз эди.
Чирмашарди оғзимиздан чиққан ҳовур,
Қорлар сочиб бошимиздан тонгга довур...
Дунёдаги энг чиройли Қорқиз эди,
Совуқданми ёноқлари қирмиз эди.
Елкамга бош қўйганича зўрға дерди:
“Қорбобожон, сиз энг яхши совға”, дерди.
Хумор кўзли, қора сочли Қорқиз эди,
У маҳалда қора турмуш олис эди.
Тушимга кир, илтимос, деб сўрар эдим,
Кундуз ўнгда, тунда тушда кўрар эдим.
Кулса, жаранг сочилгувчи Қорқиз эди,
Қаҳратонда очилгувчи наргис эди.
Мана, энди қорлар сочиб юролмайман,
Тушимга ҳам кирмай кетди, кўролмайман.
Жон-жонимни иситгувчи Қорқиз эди,
Бу сафар шеър тўқимадим: бор қиз эди.
Сочдаги оқ – ўша ишқнинг ғовғалари,
Мана, сизга Қорбобонинг совғалари!
✍️ Иқбол МИРЗО
НАВОИЙ
Навоий бу — кўламга кўра
Адоқсиз ва бениҳоядир.
Навоий бу — миллий мафкура,
Навоий бу — миллий ғоядир.
Аҳли аёл тутмабдир Ҳазрат,
Эл лол: «Қандай ҳаёт бўлади?»
Навоийни англаган миллат
Навоийга авлод бўлади.
✍️ Иқбол МИРЗО
ФАРҒОНАЧА
Муҳаммад Шарифга
Соҳибжамол соҳибдилим, мунча ситам айладилар,
Макр бирлан, қаҳр бирлан кўзимизни бойладилар.
Бизни суйиб – суймадилар, озод қўйиб – қўймадилар,
Дилимизни бармоғида олма каби ўйнадилар,
Куйиб-куйиб қолабердик кийикларнинг орасида,
Бунча жафо қилмасалар бегонанинг боласига.
Ёр-ей, дедик, бошимизни ёриб ўтди ёр қамчиси,
Оёғининг тирноғига томиб ўтди қон томчиси.
Қонимизга қониб ўтди турналарнинг арғамчиси,
Қизил гулдек ёниб кетди турналарнинг алдамчиси.
Табассумни халқа янглиғ тақиб қушнинг сарасига,
Бунча жафо қилмасалар бегонанинг боласига.
Шаҳр отлиғ саҳроларда қўнғироқлар сасин кутдик,
Даҳр отлиғ дарёлардан мурувват кемасин кутдик,
Заҳр отлиғ ҳаволардан атиргуллар исин кутдик,
Сабоҳат элчисин кутдик, жароҳат эмчисин кутдик.
Бироқ етдик бошимизга, волидамиз ноласига,
Бунча жафо қилмасалар бегонанинг боласига.
Хоқон эдик, қалқонимиз гўдакларга эрмак бўлди,
Султон эдик, давронимиз ўзимизга эртак бўлди.
Балокаш ёр лашкалари минг-минг бўлди, лак-лак бўлди,
Биз шамс каби ерга ботдик, ул ой эса юксак бўлди,
Омон юрсак бўлмасмиди давлатларин соясида,
Бунча жафо қилмасалар бегонанинг боласига.
Биз оҳ урсак, ҳар ошиқдан кўра ошиқ оҳимиз бор,
Кўйлагининг шамолидан самоларда хокимиз бор.
Кўнглимиз йўқ, доғимиз бор, доғи йўқ дилхоҳимиз бор,
Гуноҳкормиз, кўнгил бердик, энди тан олмоғимиз бор,
Қалбимизни қайта берсин, ташласин остонасига,
Бунча жафо қилмасалар бегонанинг боласига!
✍️ Иқбол МИРЗО
ЗУЛФИЯ
«Зулфияга қарама,
Нақ энангни кўрасан!
Мени яхши кўради,
Сўра, кимдан сўрасанг!»
Калтак ерди Абдулла,
Калтак еб ҳам қайтмасди.
– Ол-э, ўша Зулпини,
Керакмас! – деб айтмасди.
Ақлли қиз Зулфия,
Ҳаммасини билади:
Менга кўзи тушганда
Мийиғида кулади,
Дарслар кирмас қулоққа,
Самоларда хаёлим:
Зулфиянинг қўллари
Ипакдайин мулойим...
Китобимнинг ичида
Жилмаяди суврати.
Мени яхши кўради,
Мени яхши кўради...
... Йиллар ўтди, Абдулла,
Ҳаёт биздан кулди-я.
Сену мендек йигитдан
Воз кечди-я Зулфия!
«Зулфияга қарама,
Нақ энангни кўрасан!
Мени яхши кўради,
Сўра, кимдан сўрасанг!..»
Ақлли қиз эди-ку,
Ҳаммасини биларди:
Менга кўзи тушганда
Мийиғида куларди.
Мен-ку, майли...
Сениям
Тоза аҳмоқ қилди-я.
Биз ҳарбийда юрганда
Тегиб кетди Зулфия...
Китобимнинг ичидан
Учиб тушар суврати,
Севмаганман мен уни,
Абдул яхши кўради!
Йиртаман деб сувратин,
Йиртолмайман ҳар куни,
Севмаганман мен уни!
Севмаганман мен уни!..
✍️ Иқбол МИРЗО
ЭСИНГИЗДАМИ?
Сингилжоним, эсингиздами,
Манов ерда айвон бўларди.
Айвон олди гулпоя эди,
Гул ичида райҳон бўларди.
Боғ четида, беҳи шохида
Кўзни олар кетмон бўларди.
Тук боғлаган олтин беҳилар
Ҳар бири нақд ботмон бўларди.
Суянганди деворга тандир,
Бостирмада нарвон бўларди.
Шу шотидан кузатар эдик,
Турналар бир карвон бўларди.
Дадамиз бор эди ўша пайт,
Ҳа, шунақа замон бўларди.
Сингилжоним, эсингиздами,
Манов ерда осмон бўларди.
✍️ Иқбол МИРЗО
2019
* * *
Пана жойга беркиниб,
Паст овозда сўкиниб,
Машқ қиляпти мардликни.
Анвар ОБИДЖОН
ОПА
Нималар қилмадим бегоналарга,
Ука бўлиб Сизга нима қилолдим?
Тақлид қилиб машҳур девоналарга
Бугун ўзимга ҳам ёт бўлиб қолдим.
Ҳамон кўз олдимдан ўтади бир-бир
Анорзор, теракзор... дадамнинг боғи...
Эгилиб, ҳассага таянган анжир...
Ўша дамлар ҳидин туяман гоҳи...
Оёғимни тилса бехос чўкиртак
Опош бўлсин, дея ўпган опамсиз.
Кўчада тўп тепиб юрсам мен тентак
Мен учун ҳам ерлар чопган опамсиз.
Шунчалар ҳам яхши бўларми одам?
Мерос қолмайдими бизга меҳрлар?
Чорбоғдан жилмайиб чиқади дадам
Ва сизга тутқазар олтин беҳилар!
Кимгаям айтардим сизга айтмасам,
Юрагим анордек ёргим келади.
Бу дунё дадамни соғинтирган дам
Сизнинг ёнингизга боргим келади.
Соғ-омон бўлсинлар аям, ишқилиб!
Юрсам ҳам, турсам ҳам дуо ўқийман.
Аямни пошшодай эҳтиёт қилиб,
Фақат хушхабарли гаплар тўқийман.
Опажон, кўзингиз жиқ тўла қайғу,
Жиянлар кўзида тоғага ҳавас.
Шеъримда дунёга бахт тилайман-у,
Сизни бахтли қилиш қўлимдан келмас...
Сизни меҳнат учун яратган Қаҳҳор
Мени саёқ қилиб яратмиш, нетай?
Уловим ҳамиша сафарга тайёр,
Кузатишга доим рафиқам ҳам шай...
Гоҳо Сурхондами, ё Самарқандда
Қадрдон чеҳралар учрар йўлимда.
Сиз каби синиққан, сиздайин содда,
Дағал бармоқларин тафти қўлимда.
Зийнатлари – ҳаё, энг ноёб безак,
Усту бошларига беролмаслар зеб.
Сизни эслайману айтаман, демак,
Буларнинг укаси шеър ёзади деб...
Ўзимнинг опам-а, жафокаш опам,
Билмайсиз ранжишни, хафа бўлишни.
Менга ўхшамасин ўғиллар ҳечам,
Қизим сиздан олсин опа бўлишни!
✍️ Иқбол МИРЗО
14 февраль — шоҳ ва шоир Заҳириддин Муҳаммад Бобур таваллуд топган кун.
“БОБУРНОМА” ИЛҲОМИ
Замон фарроши бўлсайдим, шу замонни супургайдим,
Димоғимга тутиб енгим, тўрт томонни супургайдим.
Супургайдим ҳаром луқма, ҳаром айшу тарабларни,
Супургайдим ҳам товоқни, ҳам қозонни супургайдим.
Ювардим кул билан ойни доғидан холи бўлгунча,
Исларини узиб, юлқиб – ки осмонни супургайдим.
Кўзёшимдан сепиб сувлар гузарларга, кўнгилларга,
Хиёнатни, ҳасад, ўчни ва гумонни супургайдим.
Супургайдим хурофотни, жаҳл, худбин раёсатни,
Ўрлатиб чангини кўкка оломонни супургайдим.
Кичик Мирзо бўлиб Иқбол улусга яхшилиқ айлаб,
“Ёмонлиқ бўлмағай бўлғай” ҳар ёмонни супургайдим.
✍️ Иқбол МИРЗО
🎖 УНВОН
Эринмасдан ёзасан секин,
Битта сен зўр, қолганлар ёмон.
Фан доктори бўлдингу, лекин
Инсонликка номзодсан ҳамон.
✍️ Иқбол МИРЗО
КЎНГИЛЛИЛАР
Думалоқ ер пуфаги узра
Ҳаво зарраларидек енгил
Яшар милярд одам ҳузурда,
Юраги бор, лекин йўқ кўнгил.
Майли, ўйнаб кулишсин улар,
Бундан баттар бахтли бўлишсин.
Бир-бирига тутаркан гуллар,
Гул азобин қайдан билишсин?
Юраклари тепади соғлом,
Кўнгил учун чекмас ташвишлар.
Улар учун на кундуз, на шом
Рўй бермайди кўнгилсиз ишлар .
Бизга аён оғриқ лаззати,
Ошно бизга оғу изтироб.
Қандай тотли ҳижрон шарбати!
Қандай ширин бу аччиқ азоб!
Тошбақанинг косасидан паст –
Кўк остида андуҳга тўлиб,
Бир ҳаводан оларак нафас,
Яшаяпмиз
кўнгилли бўлиб...
✍️ Иқбол МИРЗО
ГАП
Гап эшитиб улусдан, ажаб,
Англаб етдим, қаерда маъни.
Энг ёмон гап – ерда қолган гап,
Энг яхшиси – айтилмагани.
✍️ Иқбол МИРЗО
ЎЗИНГИЗНИ ЭҲТИЁТ ҚИЛИНГ
Қараганга қараманг, хоним,
Кўзингизни эҳтиёт қилинг.
Балки энди бўлмас имконим,
Ўзингизни эҳтиёт қилинг.
Оч нигоҳдан ва паст назардан,
Шарманда тор қилган шаҳардан,
Узук кўзидаги заҳардан
Ўзингизни эҳтиёт қилинг.
Бегонадир сизга ҳасратим,
Девонадир кўнгил ҳазратим.
Сизни мен ўзимдан асрадим,
Ўзингизни эҳтиёт қилинг.
Сиздан бошқа кимим бор бугун?
Дилим ҳуфтон, юрак-бағрим хун.
Бир илтимос, битта мен учун
Ўзингизни эҳтиёт қилинг.
Юрагимга эгизак қизни
Ўйлаб, адо бўлдим… ҳа, сизни…
Ўзи мени танияпсизми?
Ўзингизни эҳтиёт қилинг.
Сизни-ку бир тараф қўйганман,
Гуллар билан ўраб қўйганман.
Худодан ҳам сўраб қўйганман,
Ўзингизни эҳтиёт қилинг.
Санасангиз ҳамки етти ёт,
Эҳтиёт шарт қилдим эҳтиёт.
Жон сақладим сизни этиб ёд,
Ўзингизни эҳтиёт қилинг.
✍️ Иқбол МИРЗО
СОАТ
Малайзиянгниям кўрсатдинг, шукур!
Сув урилган тандир буғланар шундай.
Елкага ёпишар кўйлагинг қурғур,
Булути заминга туташ тутундай.
Иссиқ ёмғир қуяр шовиллаб бирдан,
Зум ўтмай тепангда офтоб чарақлар.
Деҳқончилик қийин бунақа ерда,
Фақат мева берар лалми дарахтлар.
Бу ерда ёғмайди қолган ишга қор,
Фурсат ғанимат деб ҳеч ким уринмас.
Бетоқат ер тепиб турмаслар зинҳор,
Кўча-кўйларда хеч соат кўринмас.
Тўғри-да, не керак тошсиз тарози,
Чексиз тушунча-ку бу зорманда вақт.
Соатсиз ҳам халқи ҳаётдан рози,
Соатбай келмайди агар келса бахт.
Хотиржам юксалган эгизак бино,
Равон йўллар тушган бамайлихотир.
Кунлари фил каби одимлар гўё,
Не қайғу? Фалакда Ғаффор ва Қодир.
Фақат биз, кунгира соатлар тақиб,
Шошамиз боқмасдан ойга, қуёшга.
Олтин лаҳзаларни лаҳзага чақиб,
Асабий чопамиз наҳорги ошга...
✍️ Иқбол МИРЗО
08.05.2018 йил. Путражая
#ҳазил
Шамол бўлмаса...
Бир куни молия институтида бўлган учрашувдан қайтишаётганда адабиётшунос Раҳмон Қўчқор Иқбол Мирзога Исажон Султоннинг янги ҳикояси ҳақида ҳаяжонланиб гапириб қолади.
– Бунисидаям шамол тасвирланганми? – деб сўрайди шоир кулимсираб.
– Буниси шамол ҳақида эмасу, лекин шамолнинг таърифи анчагина бор, – дея изоҳ беради Раҳмон Қўчқор.
– Ҳа энди, – дейди Иқбол Мирзо томоқ қириб, – шамол бўлмаса қаламнинг учи қимирлармиди...
Шогирд
Шеърият кечаларининг бирида даврада шеър ўқиган ёш ижодкорнинг машқидан завқланган Иқболжон ёнидаги устоз шоирлардан бирига:
– Шеърлари яхши экан-а? – деса ҳалиги шоир:
– Менинг шогирдимда, – деб мақтанибди.
– Барибир яхши экан, – дея ҳазил қилибди Иқбол ака.
@Iqbol_Mirzo_ijodi
БАЛИҚЧИ
Хитой денгизига тўр ташлаб чапдаст,
Дуо ўқир миқти балиқчи Салоҳ.
Худо деган банда қаровсиз қолмас,
Марҳамат назарин ташлагай Аллоҳ.
Тош асридан мерос қоним урди жўш,
Ов савқида юрак гумурди батанг.
Тўр тортишдим, чиқди қиз каби оқтўш
Бўйи бўйимга тенг бинойи наҳанг.
Салоҳ чилвир солди ойқулоққа маст,
Сўнг ҳансираб "Меҳмон, сен кимсан?" деди.
"Мен ҳам балиқчиман, ҳа, сенга ҳамкасб...":
Шу тоб дил ҳазилга мойилроқ эди.
Сўраб, суриштириб, ўйга чўмди чол:
"Ўлжа ўлжа эмас қучоқ тўлмаса.
Қандай балиқчисан? Ахир бу не ҳол?
Акула бўлмайди денгиз бўлмаса..."
Тўлқинлар қутуриб келар басма-бас,
Соҳилда киборлар кезишар тўп-тўп.
Дедим: "Худо бериб турса ҳеч гапмас,
Денгизимиз йўғу, акуламиз кўп".
✍️ Иқбол МИРЗО
2018
ШАРИФА МУРОДГА ЕТСИН!
ШАРИФА СИНГЛИМГА
Шарифа, жон синглим менинг, шариф синглим,
Ҳақирларнинг ҳасратидан ғариб синглим.
Кулгусининг замирида изтироби,
Эл дардида бемору музтариб синглим.
Бор бўйича виждон синглим, иймон синглим,
Дарвеш синглим, зоҳид синглим, ориф синглим.
Савоб учун фақирларни йўқлаш ишинг,
Шошга шошгил акангни ахтариб, синглим.
✍️ Иқбол МИРЗО