34448
Хаётий ва Ибратли ҳикоялар... Хикматлар хазинаси... Инсон такдирини аччик синовлари... Hamkorlik va reklama uchun 👇👇 @Bronzam . . . . . .
Oʻqituvchi:⠀
— Abdulla, senga savol! “Qavat-qavat toʻni bor, chiroyligina yuzi bor»?⠀
Abdulla:⠀
— Atirgul!⠀
Oʻqituvchi:⠀
— Yoʻq, bu - karom. ⠀
Abdulla:⠀
— Maylimi, endi man topishmoq bersam? U besh harfdan iborat, bosh harfiyam oxirgisiyam ”Q"…⠀
Oʻqituvchi:⠀
— Voy, quloqsiz bola! Nimalar deyapsan!?⠀
Desa 😂😂
Abdulla:⠀👇davomi🫣🫣
- Assalomu alaykum 🫂
- Sizlarga o’zimning hamyonbop, sifatli va tezkor onlayn magazinimni tavsiya qilmoqchiman 🤝🏻🛍️
-140ming so’mdan cardiganlar 🫶🏻
-140ming so’mdan cardiganlar 🫶🏻
-140ming so’mdan cardiganlar 🫶🏻
-120ming so’mdan “GAP” hudilar 😍
-120ming so’mdan “GAP” hudilar 😍
-120ming so’mdan “GAP” hudilar 😍
Kuz uchun asal kiyimlarimiz kelgan 🫠🎀
Хотин эрига шунақа жумбоқ гап ёзибди:
1) Гапим шуки... 12 ни ўқинг
2) Ану гап бор-у 7 ни ўқинг
3) Айтолмаяпман, эхххх 10 ни ўқинг
4) Хўп, айтаман 9 ни ўқинг
5) Бўлди бўлди 8 ни ўқинг
6) 11 ни ўқинг бўлди
7) Айтаверай-а 15 ни ўқинг
8) Айтаверайми 13 ни ўқинг
9) Аниқ айтаверайми 14 ни ўқинг
10) Жуда муҳим гап 2 ни ўқинг
11) Картангиздаги пулларни ишлатиб қўйдим, дадаси😢
12) Қўрқаяпман 3 ни ўқинг
13) Бўлди айтаман 6 ни ўқинг
14) Ҳафа бўлманг 5 ни ўқинг
15) Жаҳлингиз чиқмасин 4 ни ўқинг
#ТЕЗКОР #ШОК
Тиззамдаги оғриқлардан 3 кундаёқ халос бўлдим!
2 йилдан бери Артрит касаллиги азоблаб келар эди. Бормаган докторим қолмади, беҳуда кўп пул сарфладим. Лекин...
Қўшним тавсия қилган шу гиёҳ орқали касалликдан уй шароитида бутунлай халос бўлдим.
Бу гиёҳдан одамлар қандай даво топаётганини ўзингиз кўринг👇👇👇
http://dexpress24.tilda.ws/snakeoil-u
http://dexpress24.tilda.ws/snakeoil-u
http://dexpress24.tilda.ws/snakeoil-u
(Хозироқ кўк ёзув устига босинг ва бепул китобга эга бўлинг)
Укам хали еш. Узингиз уни тарбияласангиз, хаетнинг паст-ба-ландини тушунтирсангиз. Хизматингизни ки-
либ юраверади. Айтишади-ю, "Гушти сизга, суяги бизга", деб..
Мехмоннинг гапига Сирожиддин аралашди.
- Энди, урток, купам хавотирланаверма. Асати-лла менинг куевим. У мен учун хеч качон йук демаган. Тугрими, Асатилла?
- Ха, сиз нима десангиз шу-да, - деди Асатилла хам унинг гаини тасдиклаб.
Мухайе егуликлар билан столни тулдириб ташлади. Улар алламахалгача чакчаклашиб утиришди. Овкатланиб булгач, мехмон гап ора-сида Асатиллага "Хотинингизнинг кули ширин экан", деб мактаб куяр, кузлари Мухаенинг куз-лари билан бот-бот тукнашганда эса хар икка-ласи хам аллакандай сезгилар куршовида ко-лишарди..
Сирожиддин Асатиллани чеккага тортди.
- Нима гап? Тинчликми узи?
- Ха, тинчлик. Нега ундай деб сураяпсиз?
- Келганимда Муаенинг кузлари кизарган экан.
Уришиб колдингларми?
- Йуг-е... Нега уришамиз. Хаммаси жойида. Иш-иш деб, менга эьтибор бермайсиз, хеч каекка олиб бормайсиз, уйда утиравериб зерикиб кет-дим, деб хархаша килиб турувди. Тугри айтади. Узиям кейинги пайтларда хеч ишдан ортолмай колдим. Нима килишга хам хайронман.
- Майли, уйлайверма, бирон-бир иложини топа-рмиз.
Бу орада мехмон Шерзодни эркалатиб уйнат-ди. Уни пастга куяр экан:
- Онасидай асал бола экан, - деб Мухайега куз сузди.
Унгайсиз ахволда колган Мухайе стол устидан бушаган идишларни олиб, ошхонага чикди. Мехмонлар кетар чогида дам олиш кунида эр-хотин булиб токка чикишга келишиб олишди.
Тог хавоси мусаффо эди. Эркаклар сойга ту-шиб чумилиб келгунча, аеллар дастурхон туза-тишди. Асатилла "киттай-киттай"дан кейин ен- бошлаб утирган жойида ухлаб колди. Эр-хотин-лар хазил-хузул аралаш кувлашиб, чумилгани кетишди. Мухайе эрини уйготмокчи булиб бир-икки туртди, бирок у пишилоаганича котиб ух-ларди. Азбаройи хурлиги келганидан Мухайе-нинг юрак-багри эзилди. "Бу тунка шу ердаям уйку билан овора", деб уйлади у изтиробга ту-шиб. Чумилиб кайтган Шухрат Мухайенинг дар-дига тушунган булди.
- Нега хафасиз, Мухайехон? Бу дейман, Асатил-ла ака уйкуни яхши курар экан-да-а, - деб мийи-гида кулимсиради.
Мухайе йиглагудек булиб, кузини ундан олиб кочди. Тонгдан кайтгач, Мухайе узини Шухрат-нинг хотини Насибанинг урнига куйиб курди. Уй-хаели чувалашди:
"Агар Шухрат акага ухшаган кишига турмуш-га чикканимда эди, хозир замонавий кийиниб, пардоз-андоз килиб, яйраб-яшнаб юрармидим. Эрга тегаетганимда кузим кур экан-да. Келиб-келиб, шу кишлокига турмуша чикдимми?! На чет элни, на хазилни, на уйин-кулгини билади-ган тункага!"
Кун утган сари Мухайенинг феьли узгариб, эридан совиб борди. У энди Асатиллани илга-ригидек рашк килмас, ишдан келишини кутмас, хамма нарсага бепарво карар, жахл килганда: "Улиб кетмайдими?"дея кул силтаб куя коларди
Асатилла ишдалигида Шухрат атайин бир-ик-ки марта уни сураб кунгирок килди. Бахонада Мухайе билан якиндан танишди, орадан хафта утиб, уни ресторанга таклиф килди. Шу куни нимадир булиб Асатилла ишдан хотинининг туйга чоглангандай пардоз-андоз килиб турган вактида кунгирок килиб колди.
- Жоним, чарчамадингизми? Нима билан банд-сиз? - дейиши билан телефондан Мухайенинг шангиллаган овози эшитилди.
- Доим мавридини топиб телефон киласиз-а! Жонимга тегди шу одатларингиз! Хозир кетяп-
ман, сиз билан гаплашишга вактим йук.
- Каекка?
- Концертга. Узи анчадан бери концертга туш-магандим. Сизга айтганим билан бефойда. Ишингиз бошингиздан ошиб етибди. - Мухайе пичинг килганча шошиб телефон гушагини куй-ди. Уйидан чикиб таксида кетаетиб мийигида кулди: "Бопладим!"
Шухрат белгиланган жойда кутиб турган экан. Мухайе унинг машинасига келиб утиргач, у ма-шина уриндигидаги чиройли гулдастани олиб, тавозе билан аелга тутди:
- Мана бу гузал гулдаста, гулдан-да гузал бул-ган бонуга, мархамат.
Мухайе, шу тобда еш кизлардай шошиб колди.
- Рахмат, миннатдорман, - деди хаяжонланиб
- Яхши Яхшибир жойга буюртма бериб куйган-ман, кетдикми? - деди Шухрат машинани юрги-за туриб.
Мухайе унга розилик билдириб бош силкиди. Улар дид билан безатилган столга келиб утири-шди.
Чиройли жой экан, - деди Мухайе ресторанни-нг хашаматига хавас ила бокиб.
📌 Ҳаётда мақсадингиз шу сонларга қаратилсин: 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1, 0.
Кунига 9 стакан сув ичинг.
8 соат ухланг.
Дунёнинг 7 мўжизасини кўринг.
6 рақамли даромадингиз бўлсин.
Ҳафтасига 5 кун ишланг.
4 ғилдиракли уловни бошқаринг.
3 қаватли уйда яшанг.
Ота онангизнинг 2лалари соғ саломат бўлишсин.
Бир умр йўлдошингиз билан умр кечиринг.
Ва хафагарчилик нольга тенг бўлсин!
Агар шуларни дўстингизга ҳам раво кўрсангиз видеони унга юбориб қўйинг.😁
@Ibratli_sozlar
#албатта_ўқинг
Фарзандини олим қилиб тарбиялаган оналардан ўрганадиганларимиз:
1. Ҳавво онамиздан сабрни;
2. Ҳанна онамиздан фарзандини Аллоҳга назр қилишни;
3. Марям онамиздан ахлоқни;
4. Мусо алайҳиссаломнинг оналаридан таслимиятни;
5. Ҳожар онамиздан Аллоҳдан батамом рози бўлишни;
6. Хадича онамиздан энг намунали жуфт бўладиган қизлар тарбиялашни;
7. Оиша онамиздан устозликни;
8. Али ибн Абу Толибнинг оналаридан фарзандимизни ўз аҳлига топширишни;
9. Анас ибн Моликнинг оналаридан ғамимиз фақат Ислом бўлишини;
10. Абдуллоҳ ибн Амрнинг оналаридан асло ёлғон гапириб бўлмаслигини;
11. Ҳасан Басрийнинг оналаридан фарзандимизнинг ейдиган ҳар луқмасига жуда қаттиқ эътибор қилишни;
12. Абдулқодир Жийлонийнинг оналаридан фарзандининг илм сафарига чиқишига рози бўлишни, илмдан тўсмасликни;
13. Имом Шофеъийнинг оналаридан моддий камчиликни муаммо ҳолига келтирмасликни;
14. Аҳмад ибн Ҳанбалнинг оналаридан фарзандининг илми билан шахсан шуғулланишни;
15. Суфён Саврийнинг оналаридан фарзандига доим насиҳат қилиб боришни;
16. Имом Авзоийнинг оналаридан фарзандининг барча эҳтиёжларини таъминлашни;
17. Увайс ибн Амр ал-Қоронийнинг оналаридан Пайғамбарга ошиқ бир фарзанд тарбиялашни;
18. Шуъба ибн Ҳажжожнинг оналаридан фарзандини илмга қизиқтиришни;
19. Абдурраҳмон ибн Ҳариснинг оналаридан иккинчи турмушга жуда қаттиқ аҳамият беришни;
20. Имом Моликнинг оналаридан фарзандининг илм сафарида барча камчилик ва эҳтиёжларига эътибор беришни;
Буларнинг барчаси олим фарзанд тарбиялашни ўзига энг катта ғоя қилиб олган оналар учундир. Мазкур оналарнинг бирдан-бир ғами Ислом бўлган. Фақат ва фақат Аллоҳнинг розилигини истаганлари учун тарихда ўзларининг исмларини олтин ҳарфлар билан ёзиб қолдирадиган фарзандлар етиштириб кетдилар. Энди навбат Сизга!
«Олим тарбиялаган оналар» китобидан Абдуллоҳ Раҳимбоев таржимаси
жонига қасд қилишади. Шунда Шокирнинг бобоси уни ўлимдан олиб қолиб, ўзи қаттиқ яраланган экан. Амир Умархон миннатдорчилик сифатида дўсти, сафдошига олтин сопли қиличини ҳадя этган. Шундан бери бу қилич авлоддан авлодга мерос бўлиб келаётган экан. Аммо Шокир қилич унинг уйида сақланишини айтмаган эди…
Кечқурун Хуррамбек билан унинг отаси кўрсатган жойдаги полнинг тахталарини кўчирдик. Сандиқ остида туйнук бўлиб, ҳақиқатдан ҳам унинг ичидан қизил бахмалга ўралган қилич ва қутига тахланган АҚШ долларлари чиқди. Хуррамбек матони олиб ташлаши билан хона чироғининг нурида қўлидаги қилич ярқираб кетди. Иккаламиз ҳам ундан анчагача кўз узолмай қолдик.
-Албатта отангнинг истагини амалга оширишинг зарур, дея ўртоғимга эслатдим, бир оз ўзимизга келгач. Бу ердаги пуллар ўқишингга ҳам, уйланишингга ҳам, Гулрухсор опани даволатишга ҳам бемалол етади. Юр, эртага Мохигулларникига бирга бориб, ундан ва ота-онасидан кечирим сўрайсан. Улар албатта сени тушинишади, ахир Мохигул бежиз сенга турмушга чиқишга рози бўлмаганку, тўғрими?
Хуррамбек ниҳоят нигоҳини қиличдан олиб менга қаради ва учрашганимиздан буён илк маротаба жилмайди.
📡 Do'stlar bilan bo'lishing
⏭ ✍🏼 @Ibratli_Sozlar 📚 ⏮
КУТИЛМАГАН УЧРАШУВ
Уфқ оқара бошлаганда, тонги сабо ҳали уйғонмаган танага оромбаҳш хузур ато этаётганда Тошкент махаллалари кўчаларидан таралаётган турли хил шовқинлар, овозлар ва ўзига хос шаҳарнинг уйғонаётганини билдирувчи ифорларни ҳеч нарса билан таърифлаб бўлмайди. Қадрдон шаҳрингнинг кўҳна тарихига ўзингни дахлдор ҳис этиш, эндигина тандирдан узилган ноннинг, майин шабодадада тебраниб, райҳоннинг атрофга таратаётган ёқимли ва ҳушбуй ҳидларини нақадар соғинганлигимни тўрт йил хорижда ўқиб, уйга қайтгач сездим. Агар тўрт йил аввал кимдир менга тонг саҳар туриб, мақсадсиз Тошкент кўчаларида яёв кезасан, деганида ишонмаган бўлардим. Энди эса худди биров туртгандек тонг саҳар уйғониб, шошганча юз-қўлимни жумрак тагида чайганча, онамнинг ҳай-ҳайлашига қарамай кўчага шошилардим. Болалигим ўтган кўчалар. Бу ерда ҳар бир уй, ҳар бир муюлиш таниш. Фақатгина синфдошим Хуррамбек уйининг олдидаги қари марварид тут дарахтини кесишибди. Мактабдан қайтар чоғимиз албатта унинг устига териб, дурдек товланиб турган тутдан тўйиб ер, унинг ширасидан бармоқларимиз бир бирига ёпишиб қолгудек бўларди. Албатта бундай пайтлари раҳматли бувижонимга ҳам тут териб, олиб бориб берардим.
Доналарни авайлаб оғизларига солар эканлар, тутнинг мазасини яхшироқ ҳис этиш учун бир муддат кўзларини юмиб турар, сўнгра “тут дарахтини жаннатмакон юртимизга раво кўрган Аллоҳимдан ўргилай, ўзингга, етқазганингга шукр. Тут қанчадан қанча одамларни очликдан қутқарган болажонларим” дея болалик хотираларини сўйлай бошлар эдилар. Хуррамбек иккимиз бувижоним ёнларига жойлашиб ўтириб, уларни жон қулоғимиз билан тинглар эдик…
Хаёлларим гирдобига ўралашиб, бомдод номозидан қайтаётган отахонларга урилиб кетишимга сал қолди. Дарҳол ўзимни четга олиб, қўлимни кўксимга қўйганча уларга салом бердим.
-Ваалайкум ассалом, кўп яшанг болам.
Отахонлар худди келишиб олишгандек бараваракайига алик олишди. Шу он уларнинг орқасидан келаётган Хуррамбекнинг отаси Шодибек акага кўзим тушди.
-Ассалому-алайкум. Ерга қараб келаётган Шодибек ака, бошини кўтариб менга қаради. Шу он унинг ҳиссиз, совуқ нигоҳидан баданим жимирлаб кетди. Олдинда кетаётган чоллардан бири орқасига қайрилиб, яна “Ваалайкум” деб қўйди. Шодибек аканинг чоллардан орқада кетаётгани мени ажаблантирди. Балки улар билан гап талашиб қолгандир?
-Гулрухсор аянинг соғлиғи яхшими? Хуррамбекчи? Келганимдан буён уни топа олмайман. Бир-икки маротаба уйларингга борганимда дарвоза қулф эди. Қўнғироқларимга ҳам жавоб бермаяпти? Ё… телефон рақамини ўзгартирганми? Балки янгисини айтворарсиз?
Шокир ака негадир индамай бошини чайқади-да, чоллар орқасидан илдам юриб кетди.
…Тошкент уйғонмоқда. Эски шаҳар кўчаларида илк йўловчилар пайдо бўлди. Сутчилар сумкаларини баклашкалар билан тўлдирганича, ҳар қандай опера хонандаси ҳавас қиладиган овоз билан маҳсулотларини мақтаб, ўзлари келганини билдиришмоқда. Молоко-о-о-о, кислый пресный молоко-о-о! Сут, қатиқ, қаймоқ бо-о-р!»
Новвойхона олдидан ўта туриб, беихтиёр қадамимни секинлатдим. Новвойчилар эндигина ўзидан ажиб, ҳушбуй ҳид таратаётган нонларни кўргазмага қўйгандек ёйиб қўйишган. Беихтиёр оғзимни тўлдирган сулакни ютиб, тўртта нон, кўчанинг қарама-қарши тарафида сут маҳсулотларини ёйиб улгурган онахондан қаймоқ харид қилдим. Отам эрталабки нонуштага иссиққина нон билан қаймоқ тановвул қилишни ҳуш кўрадилар. Бунинг учун кичик косага нонни тўғраб, устидан қаймоқ солар, кейин ҳар бир тўғрамни чайнар экан, кўзларини юмиб ҳузурланарди.
Нон совиб қолмаслиги учун ортга қайтишга қарор қилдим. Хуррамбеклар дарвозаси олдида яна Шокир акага дуч келдим. У уйдан ўн қадамча узоқда турганича, дарвозадан кўзини узмасди.
-Шокир ака нега уйингизга кирмаяпсиз? Ёки Гулрухсор ая билан айтишиб қолдингизми? Ўғлингизнинг телефон рақамини сўровдим…..
-Ёз…
Унинг кескин овозидан хафа бўлсамда, буни билдирмасликка уриниб, уяли алоқа телефонимни чўнтагимдан чиқариб, Шокир аканинг дона-дона қилиб айтган рақамларини ёзиб олдим.
-Ие, Шокир ака, ахир бу унинг эски рақами-ку. Демак, рақамини ўзгартирмабди-да?
-Йўқ ўғлим, ўзгартиргани йўқ. Совқотиб қоласан, уйингга бор. Менинг ҳали
оши Ҳайбатилладан бўлак ҳеч зоғ йўқ эди. У Мунисани кўрди-ю, жундор, сергўшт гавдасини намойиш қилмоқчидек бирпас керишиб турди. Шу аснода қизни ҳам бошдан-оёқ кузатишга улгурди.
— Опоқ қиз, Ниғмат сенга ким бўлади?.. — Ҳайбатилла эринмай бориб жавон устидаги қўл телефонини олиб келгандан сўнг Мунисани саволга тутди.
Қиз бундай саволни кутмаганди. Довдираб қолди. Бир Ниғматга, бир ўзига еб қўйгудек тикилиб турган эркакка қаради… Қирқ ёшни уриб қўйган хунук башара бу эркак сираям Ниғматнинг тоғасига ўхшамасди назарида… Лекин… Чиқмаган жондан умид. «Балки, мен янглишаётгандирман?..» деб хаёл қилди.
— Биз… Турмуш қурмоқчимиз… — аста шивирлади у ердан бошини кўтармай (Муниса «ҳақиқатан бўлажак тоғамиз бўлса, шарманда бўлиб юрмай», деган ўйда иложи борича бошини ердан кўтармаётганди).
Бу гапни эшитган Ҳайбатилла кескин Ниғмат томон ўгирилди ва тўсатдан хохолаб юборди.
— Нима-а?.. Турмуш қурмоқчисиз?.. Ахир… Ниғмат сени аллақачон бизга сотиб юборган-ку!..
Муниса «ялт» этиб Ниғматга қаради. Йигит эса гўё ҳеч нарса эшитмаган бўлиб дераза томон кетди.
— Нима деганингиз бу? — зўрға овоз чиқариб сўради қиз. — Мени… Нимага сотади?.. Сиз… Ахир… Тоғаси экансиз-ку!..
— Тоғаси?.. — ҳануз кулишда давом этарди Ҳайбатилла. — Мен ҳеч қанақанги тоғасимасман. Жўрабошиман, халоскориман бунинг… Қиморда сени бой бериб қўйди, қизгина!..
Мунисанинг ранги оқариб, кўз олди қоронғилашди. Алдагани учун, қиморбозлигини, ёмон одам эканини шу пайтгача яшириб келгани учун ҳозирнинг ўзида Ниғматни юмдалаб ташламоқчи бўлди. Аммо гавдасини қимирлата олмади, оёқлари ўзига бўйсунмади. Ич-ичидан отилиб келаётган фарёдни аранг тўхтатиб, жонсизгина пичирлай олди.
— Мараз… Пасткаш…
— Майли, опоқ қиз, — дея уни юпатган бўлди Ҳайбатилла бироз жиддий тортиб, — бўлар иш бўлган… Бизнинг кўчага кирганларнинг чиқиши жуда қийин бўлади…
— М-мен ҳозир… Милисага бораман!.. — Муниса энди деярли бор овозда йиғлаганча, титраб-қақшаб орқага тисарилди. — Номусимни оёқости қилгани учун…
— Ҳай-ҳай-ҳай!.. — Ҳайбатилла эшик томон йўнала бошлаган Мунисани елкасидан ушлаб ўзига қаратди. Шу орада деразага орқасини бериб ер чизаётган Ниғматга хўмрайиб олишниям унутмади. — Номусим дейсанми?.. Демак, сени шу нарсага эришиш учун уйланаман деб ишонтирган, шундайми?.. Яхши-и… Зап вақтида айтдинг… Фақат… Милисага бориб ўтириш шартмас, ҳа!.. Ўзимиз берамиз жазосини… Қани, бу ёққа юр-чи!.. Бошидан гапириб бер-чи!..
Муниса ҳеч нарсани англамаган кўйи Ҳайбатилланинг ортидан юрди. Нариги хонада уни нималар кутаётгани эса, ёлғиз Худога аён эди.
«ҲУЖУМ»
Қирққа кириб, деярли ярим умрини қамоқхоналарда ўтказган Ҳайбатилла ҳеч нарсадан қайтмасди. Ҳамтовоқлари ҳам унинг турмалардаги «ибратли тарихи»ни яхши билганликлари учун ҳеч қачон юзига тик қарай олишмасди. Давраларда Ҳайбатилла жўрабошининг айтгани-айтган эди…
У Мунисани ичкари хонага олиб киргач, қиладиган ишларни хаёлан режалаштирди: «Демак, ҳозир қизни тотиб кўради-да, кейин «шогирд»ларга Ниғматни тинчитишларини буюради. Чунки, ўз аёлини сотган одам ҳеч қачон «разборчи» бўла олмайди…»
— Қани, опоқ қиз, бери кел-чи!.. — Ҳайбатилла ўта хотиржамлик билан кўйлагини ечиб Мунисанинг елкасидан тутди.
— Нима қиляпсиз?.. Қўлингизни тортинг!.. Мен сиз ўйлаган қизлардан эмасман… — Муниса титраб-қақшаб ўзини четга тортди.
— Ноз қилиб қаергаям борасан?.. Ахир, эркак кўрган…
— Йўқол, исқирт!.. — Овозининг борча қичқириб эшикка ёпишди Муниса. — Мен… Ҳозир одамларни чақираман!..
— Ҳали шунақами?.. — Бу қадар совуқ муомалани кутмаган эркак жонҳолатда қизни диванга итариб юборди-да, эшикни очди. — Ниғмат, буёққа кир!..
— Ҳа, ака… — Йўлакда кетма-кет сигарет тутатиб, у ёқдан-бу ёққа бориб келаётган Ниғмат Ҳайбатилланинг қаршисида пайдо бўлди.
— Манави манжалақини ушлаб тур!
— Хўп бўлади, ака!..
— Йў-ўқ!.. Йўқол!.. Тегма менга, ҳезалаклар!..
— Нима-а?.. Ҳезалак?.. — Бундай ҳақоратга кўникмаган Ҳайбатилланинг кўзлари қонга тўлди. Нима қилмоқчи эканини ҳам унутиб кутилмаганда Мунисанинг юзига мушт туширди. — Ҳезалакмиш… Кўрсатиб қўяман сенга!
Ҳайбатилла бир оғиз ҳақоратли сўз туфайли Мунисани аёвсиз тепкилайверди. Албатта, Ниғмат ҳам қараб тургани йўқ. Жўрабошига
Mен… Ниғмат билан… Йў-ўқ, айтолмайман, ойи, айтолмайман!.. Тилим бормайди-и!!! — Муниса тўсатдан овозининг борича додлаб юборди. — Кечиринг, ойижон!..
— Қўй, она қизим, ўзингни бос!.. Ярим кечаси шовқин кўтарма, қўшнилар эшитади-я…
Маҳбуба опа гап нимадалигига тушунолмай, ҳарчанд асабийлашмасин, қизининг кўз ёшларига тоқат қила олмади. Уни елкаларидан босиб юпатишга тушди.
— Бунинг ўрнига, менга ётиғиминан тушунтир… Ахир, онангман-ку!..
— Мен… Ниғмат… Ниғматминан ётиб қўйдим… — Бу гапни Муниса зўрға, тутилиб-тутилиб айтди.
— Нима дединг?.. Ё-ётиб қўйдинг?.. Қ-қанақасига?.. Сен-а? — Маҳбуба опанинг кўзлари пирпираб қизини ўзига қаратди. — Шу гапларни ўзинг гапиряпсанми-а?..
Муниса ортиқ ҳеч нарса деёлмади. Дейишга ўзида куч топмади. Маҳбуба опа эса, ҳаммасини англаб етгач, бошига гурзи тушган каби телбаларча хонани айланарди. Шу лаҳзада ёлғиз қизининг аҳмоқона қилмишидан жазавага тушиб, унга танбеҳ беришни ҳам, муштлаб-муштлаб ташлашни-ю ёки бўлмаса овутишни ҳам билмасди.
— Вой, энди нима қиламан-ан?.. Биттагина қизим шарманда қип қўйса, дардимни кимга айтаман?.. Ҳой, қайсар бўлмай ергина юткур, бошида сенга нима дегандим?.. Ўша иттумшуқ, бекорчига илакишма демаганмидим?.. Йў-ўқ, ҳозир уйига бораман… Чотини йиртаман ўшанинг!..
— Йўқ, бормайсиз!.. — рўмолини бошига ташлаб ташқарига йўналган ойисининг йўлини Муниса тўсди. — Ўзи келаман деб айтди… Икки кундан кейин совчи жўнатаман деди…
— Келиб бўпти, билдингми, келиб бўпти… Ўша ҳезалакка ишониб бир умр бахтсиз қоласан ҳали сен ўзбошимча!..
— Ундай деманг, жон ойи. Ниғмат акам ҳезалак эмас… Қалбимни парчаламанг!.. Уни севаман, ахир!..
— Ҳе, севмай ҳар бало бўлгин!.. Бор, кўзимдан йўқол!
Она-да, шунча ҳовлиқиб, сал қурса, тўхтаб қолаёзган юраги қизининг бир оғиз гапи билан тинчлангандек бўлиб, ўзи секин йўлакдаги курсига чўкди. Қизининг ётоғи тарафга қараб-қараб олаётган бўлса-да, икки кун ўтиб уйига совчилар келишига, ҳарқалай, ишонди.
ВАСВАСА
Ниғматнинг қайсарлиги, бемеҳрлиги бошига етди. Ёшлигидан қиморга муккасидан кетганди. Бир жойда ишлаб, ёлғизқўл онаизорнинг қўлтиғига кириш ўрнига ҳамтовоқларига қўшилиб, «разбор»ларга бориб кўплаб бегуноҳ одамларнинг дилини оғритганди. Кўпчиликнинг қарғишини олганди. Бугун ўша қарғишлар ўқдай келиб тегди… Қилар ишни қилиб, энди қай йўл билан Мунисанинг кўзидан, таъқибларидан халос бўлишни билмай турганида, қиморда катта пул ютқазиб қўйди. Нақ мингта кўкида… Бу Ниғмат учун катта пул… Нимаям қила оларди?. Яшаб турган уйини сотиб юбора олмайди. Ойиси соттириб бўпти!.. Рўзихон опадан оладими?.. Бе, рўзғорни аранг эплаётган она шунча пулни қайдан олсин?!
Ич-етини алам тирнаб ташлаган Ниғмат ўзини ютиб қўйган Сатим қийшиққа (бу ҳам Ниғматнинг шерикларидан биттаси. Кўзи сал ғилайроқ бўлгани учун шундай деб чақиришарди) юзланди.
— Оғайни… Шу… Пул ўрнига бошқа нарса берсам-чи?..
Бир бурчакда берилиб наша тутатаётган Сатим қийшиқ истамайгина Ниғмат томон қаради.
— Ниманг бор ўзи?.. Ёмон чайналдинг-да ўзингам!..
Ниғмат бироз тараддудланиб қолди. Ҳақиқатан, бу гапни ҳамманинг олдида айтиш ноқулай. Бироқ, ҳозир аниқ бир ваъдасини бермаса, чиқиб бўпти ташқарига. Сатим ҳарқалай жўрабошига ундан кўра яқинроқ. Қолаверса, «разборчи» деган номи бор. Қаёқдаги пулни деб шериклари билан аччиқ-тизиқ гапларга бориб ўтириши яхши эмас. Бу нарса, барибир, яхшиликка олиб бормаслигини билади.
— Биласанми… Зўр қиз бор… Қиз эмас-ку, лекин яхши нарса Уёқ-буёғига ўзим «отвечат» қиламан…
Сатим ҳам анойи эмасди. Бу кўчага киргандан бери турли-туманини кўриб юборган. Фақат… Ниғматнинг дидини биларди. Бирор кўзга яқинини топган шекилли, деб хаёл қилди.
— Оббо сен-ей, — деди кўзларини қисиб, — барибир йўл қидиришингни билгандим… Майли, агар арзиса, опке!.. Фақат эсингда бўлсин, мабодо, ўша нарсанг «мент»ларга гуллаб қўйса…
— Ҳа, тўғри, — бехосдан гапга аралашди бир четда иштаҳа билан кабоб кавшаётган мўйловдор жўрабоши Қосим қайсар. — Бола, ана шу тарафига ҳушёр бўл!.. Кейин… Ўша жононни биринчи бўлиб мен тотиб кўраман. Менга ёқса, қарзингдан қутулган ҳисобланасан. Ёқмаса… Пул топишингга тўғри келади, акаси!..
Сатим ўйламай-нетмай ўрнидан турди-да, Қосимга қуллуқ қил
Ҳикоя
✍ТОПТАЛГАН НОМУС… (ёхуд йигит қарзи эвазига ўз суюклисини таклиф қилди)
МУҲАББАТНИНГ КЎЗИ КЎР
Муниса яхши кўрган кофта-юбкасини кийди, лабларига, юз-кўзларига Ниғмат акаси олиб берган бўёқлардан сурди. Ўзининг ойнадаги аксига бирпас тикилиб турди. Бўёқдан сўнг чет эл шампуни билан ювилган сочининг товланишига, оппоқ, дўмбоқ юзлари, қалин қошлари, сал қурса, кофтадан чиқиб кетгудек кўпчиб турган кўкракларига маҳлиё бўлди. «Ана энди ҳозир Ниғмат акам кўрса, қотади! — ўзига-ўзи овоз чиқариб деди у. — Тўғри-да, шундай келишган, бўйдор йигитга муносиб бўлишим ҳам керак-да!..»
— Ҳа-а, яна ўшанинг олдига югурмоқчимисан? — Муниса кутилмаган овоздан сесканиб орқасига ўгирилди. Ойиси Маҳбуба опа экан. Ҳали элликка ҳам кириб улгурмаган бу аёл икки йил аввал эрини тупроққа топшириб, буткул чўкиб қолганди. Азбаройи озиб кетганидан ёноқлари бўртиб чиққан, кўз қарашлари маъюс…
— Ойи, у йигитнинг нимасини ёмон кўрасиз-а? — Муниса гарчи ойисининг аҳволига ачинса ҳам, барибир, ҳар сафаргидек эркаланган оҳангда сўз қайтарди. — Бинойидай-ку! Қачон қараса…
— Ҳеч қаерда ишламайдиган одамдан яхшилик чиқмайди, билдингми? — қизини жеркиб берди Маҳбуба опа. — Ёш бола эмассан, йигирмага қараб кетяпсан… Одамминан одамнинг фарқига боргин-да мундоқ!..
— Мен у билан бир мактабда ўқиганман, қанақа одамлигини яхши биламан!..
— Мактабда ўқиганингминан билиб қолмайсан…
— Мен уни яхши кўраман!.. Э, сиз севгини қаёқданам тушунардингиз…
— Ёлғиз боламсан, туртиниб қолмагин, дейман-да, қизим!.. — Маҳбуба опа ортиқ ҳеч нарса демади. Бошини хам қилганча балконга ўтиб кетди. Муниса эса, гўёки ҳеч гап-сўз бўлмагандек, сумкачасини қўлига олди-да, учрашувга ошиқди.
НИҒМАТ
У йигирма беш ёшда. Кенг елкали, қорачадан келган, новчагина йигит. Ниғматнинг ҳам отаси йўқ. Онаси Рўзихон қайсидир касалхонанинг полини ювади. Топганини рўзғорга ташийди…
Ниғмат анчагина мақтанчоқ ҳам. Айниқса, қачонлардир бокс билан шуғулланганини айтиб, ҳеч қайси ўртоғига гап бермайди. Аммо Мунисага бундай қилмайди. У қадар ёндим-куйдим деб жар солмаса-да, кўнглини олишга, учрашувларга кечикмасдан боришга интилади… Очиғи, шундай ҳурилиқодан айрилиб қолгиси келмайди.
Бироқ… шу бугун нияти бузилди. Онасининг тунги сменага кетганидан фойдаланмоқчи бўлди… Балки барда улфатлари билан ўтириб, пича кайф қилганидан шундай қарорга келгандир… Мунисани бутун кеча олиб қолмоқчи бўлди. «У мени севади… Қаттиқ севади, — хаёлидан ўтказди Ниғмат. — Так-что, раъйимни қайтармайди… Қайтаролмайди… Вообще, қўғирчоқ қилиб ўйнатмасам, нега судраб юрибман уни?..» Ниғмат ҳам «кўча кўрган», замонавий йигитлардан-да, ниятини Мунисага шартта айтиб қўя қолди.
— Бугун бизникига борамиз, — деди у Мунисанинг юзларидан ҳазиллашганнамо чимчилаб, — би-ир мириқиб ўтирайлик!..
Бу гапни эшитиб Мунисанинг ранги оқариб кетди.
— Э, йўқ, бормайман!..
— Нимага? — Ниғмат беихтиёр зарда билан қизни ўзига тортди. — Севмайсанми мени?.. Демак, ҳаммаси ёлғон экан-да?!
— Дарров шунақа дейсиз-а, Ниғмат ака, — Муниса йигитнинг кўксига бош қўйиб, ёлғондакам ҳиқиллаб қўйди. — Уяламан… Ойингиздан уяламан…
— Худога шукр-ей, — оҳ тортиб Мунисани ўзига қаттиқроқ тортаркан, Ниғмат узоқ-узоқларга тикилиб мамнун жилмайди. — Мен сени айниб қолдингми деб ўйлабман… Қўрқма, ойим ишда, иккаламиздан бўлак ҳеч ким бўлмайди, кетдик, кеч бўп кетмасин!..
Муниса ҳар галгидек ишқ ўтида ёниб, йигитнинг ширакайфлигига ҳам эътибор қилмади. Ўзини олдинда нималар кутаётганини ўйлаб кўрмади. Чунки у ўзининг илк муҳаббатига — қалбини қайноқ ҳислару, турли ширин ваъдаларга кўмиб ташлаган Ниғматга қаттиқ ишонарди.
ВИСОЛ ВА АЙРИЛИҚ ОРАСИ
Севгининг кўзи кўр. У вужуд ёниқ пайти ҳеч нима пайқамайди, кўрмайди. Йўлида учраган ғовларни эзғилаб, топтаб кетаверади. Мунисада ҳам шундай бўлди. Ниғматнинг шинамгина, одмигина квартирасида ўтириб, нега йигит столни ноз-неъматга, ичкиликка тўлдираётгани ҳақида ўйлаб кўрмади. «Мени меҳмон қилгиси келгандир-да!», деб хаёл қилди… Хуллас, улар бир соатча еб-ичиб ўтиришди. Вақт ҳам хуфтонга етди. Ниғматнинг яна-да кайфи ошди, ҳирс тўла кўзлари тобора ўткирроқ чақнади. Мунисага шампан
#Писхалогик_тест🗓
Бу тест сизга ўзингиз ҳақингиздаги сирли ва яхши ёмон ҳарактерларингизни очиб беради💥💯
Расмга қараганда нимани кўрганингизни ўйланмасдан тез танланг🖼↘️
Фариза, энди сен хам угилми, кизми тугиб берсанг, бор будимни сарфлаб элга дастурхон езардим.
Фариза кайнонасига бир суз демай, йиглага-нича хонасига кириб кетди. Унинг ортидан Аса-тилла кирди.
- Азизам, йиглама. Мен сенинг куз ешларингни куришни истамайман, -деб Асатилла уни багри-га босди.
- Худойим бизга фарзанд бермаетган булса, ме-нинг кулимдан нима хам келарди, - Фаризанинг упкаси тулиб йиглади.
- Тинчлан, куп сикилаверма. Эртага ойим айтга-ндай шахарга бориб тиббий текширувдан ута-миз. Керак булса даволанамиз хам. Хали хам-маси яхши булади.
Духтирларнинг "Кариндош экансизлар, сиз-лар фарзандли булолмайсизлар", деган хулоса-сини эшитишгач, Асатилланинг ичи зил кетди.
Шифохонадан уйларига кайтгунча Фариза хам чурк этмади. Унинг ичи шундай тулиб кетган эдики, дарвозадан айбдорона бош эгиб кирди-да, нима гап дегандай савол назари билан ти-килиб турган кайнонасига:
- Ойижон, мен бунга чидолмайман, барча орзу-йингиз саробга айланди, - деганича уввос со-либ йиглаб, етокхонаси томон югурди.
Асатилла ойисига текширув хулосасини айт-ди:
- Ойи, биз фарзандли булолмас эканмиз.
- Вой болам, унака демагин. Хали ешсизлар, ха-ммаси олдинда.
- Йук, такроран топширилган анализларга хам ташхис жавоби куйилган. Нима киламиз энди?
- Билмасам, болам, ахир канчадан-канча карин-дошлар бир-бирига киз бериб, киз олиб етибди. Фарзандлари хам бор.
Зулфия холанинг кузларида беихтиер еш кал-кди, бир оздан сунг:
- Болам, мени кечир, ушанда гапингга киришим керак эди, - деди зурга.
- Мен-ку майли, Фариза буни кутара олмайди. У мени деб умрини утказиши керак эмас. Ахир, хаетинг мазмунини фарзандлар ташкил килади
Узингиз биласиз-ку, фарзанд эр ва хотин урта-сидаги муносабатни мустахкам богловчи риш-та.
- Иккингизнинг хам хаетингизни увол килдим-а. Зулфия хола румолининг учи билан куз ешла-рини артиб, бир нуктага тикилиб колди.
- Майли, бир гап булар. Фариза билан гаплашиб курай-чи, - деди Асатилла етокхона томон юра-ркан..
Дили хуфтон булиб, карахт холда уйига кириб келган Асатилла хотини унинг буйнига осилиб йиглаб юборганини куриб, кунгли бузилиб кет-ди. Ичидагини сиртига чикармасликка уриниб, Фаризани юпатишга уринди.
- Куй, йиглама, узингни бос! Тинчлангин...
- Мен бунга ишонмайман! Ишонмайман!
- Жоним, духтирларнинг гапига эьтибор берма. Хали курасан, фарзандларимиз, неваралари-миз ховлимизни тулдиради. Уларга хай-хайлаб чарчайсанам. Кани, куз ешларингни артингчи, булмаса мен хам йиглаб юбораман.
- Уз кулокларимга, кузларимга ишонмайман, - узини йигидан тухтатолмади Фариза. - Нахотки биз фарзанд куролмасак.
- Сен хеч качон тушкунликка тушмагин. Бир хар кандай вазиятда хам бирга буламиз. Сенинг бир томчи куз ешингга бу дунени алишмайман.
Астойдил Оллохимга илтижо килайлик. Бизга сабр бериб, муродимизга етказсин.
Асатилла йигидан ковоклари шишиб кетган хотинини багрига босди..
- Ахир, фарзандсиз яшашдан маьно нима?
- Куйсангчи шунака гапларни. Юрагимни эзма.
У хотинига яна нимадир деб тасалли бермокчи эди-ю, аммо узининг хам бугзига бир нима ти-килгандай булди..
- Хозир келаман, - деганича ховлига чикди.
Асатилла чикиб кетгач, Фариза енида шундай умр йулдоши борлигидан таскин топиб, холсиз-ланганча утириб колди. Кузларини эшикка ти-киб, эрининг еки кайнонасининг кириб келиши-ни кутди. Лекин у кутган хол руй бермади.
Бу хабардан Фаризанинг уйдагилар хам хабар топгач, каттик изтиробда колишди. Хаммадан хам, отаси куп ташвиш тортди. У бир кизи Фа-ризани, бир синглиси Зулфия уйларди. Нима килиш керак? Кандай килсаки икки томон хам бир-биридан рози булади. Лекин фарзандлари-нинг келажагини хам уйлаши керак-ку!
Нихоят, улар ажрашишлари керак, деган бир карорга келинди. Асатилланинг хаетида энди мазмунсиз кунлар бошланди. Бора-бора елгиз-лик жонига тегди. Кишлок кузига тор курина бошлади. Кунглига таскин берувчи бирон нар-са тополмагач,Тошкентга кетишга, у ердан иш топиш учун уртоги Сирожиддиндан ердам сура-шга карор килди.
Сирожиддин унинг ишга жойлашишига ердам берди. Биринчи бор уртогининг тугилган куни муносабати билан унинг хонадонига борганида
утирганларга елиб-югуриб хизмат килиб юрган синглиси
Туғганимдан кейин. Эртаси куни мен палатага ётқизишди...
Ожиз кичкина оқ халатда бир эркак кириб келди.
Кўринишидан қандайдир шифокорга ўхшади... Эркак палатани бир кўздан кечириб, туғруқдаги аёллардан сўради:
- Сизнинг палатангиздан, кеча 21.30 да ким туғди?
Унинг сўзларидан мен боламга нимадур бўлдими деб юраким оғзимга келганди, тер босди қўрқиб кеттим! Чунки у пайти палатадан фақат мен туғган эдим
- Кейин хаяжон билан сўрадим доктор, нимадир бўлдими?
- Эркакнинг жавоби палатадаги хаммани шўкга солди... Давомини ўқиш 🙈
-Жуда ҳам ҳазин...
-Нима?
-Ҳаётнинг куйи...)))
Унинг ҳар торида минглаган туйғулар туғён урса не ажаб. Ҳар чертмоқлик, қалбга ёки осойишталик ёкида бир тўфон олиб келади. Тўфонки бутун қалб дунёйингни барбод қилиб ташашга қодир, ўзи кичкина юки оғир тўфонларни. Балки, вақтлар тизгини тўфонни бартатаф этар, лекин ундан қоладиган манзара...
Кўплар таслим бўлади, кўплар шу ҳароба масканларда яшашга рози бўладилар.
Бу жуда ҳам қайғулидир. Тушиниш туйғуларидан ошиб ҳис қилиш даражасигача... Балки жуда кам инсонлар қалбидаги энг сўнгги умидни чечак очтириб вайроналарни яна чаманзорларга айлантираоларлар. Лекин бунинг учун улкан сабр ва синмас матонат керак.
Aйтинг сиз ҳаётнинг тўфонларига қайси матонат билан юзма юз бўлмоқчисиз?
Осон эмас дейишди. Осончилик кўрмадик. Таслим бўл дейишди. Рози бўлмадик. Сўнгги умидимизни қалбимизнинг энг тўрига ўтказдикда ҳар лаҳза кўз ёшлар ила суғордик. Кутмоқдамиз... Қачондир бизнинг чечакларимиз хам юз очиб бахтга рўбаро бўлади. Шунда баралла айтаоламиз. " Бу менинг умидим чечакларидан униб, кўз ёшларга ёғирилган қалбимнинг вайроналарини бахт ила фарахбаҳшлатган гулим " деб.
Ҳа гуллар кўпдир дунёда, лекин буниси фақат сизники, унинг ўхшаси йўқ.
Манзиллар олисдир, кунлар умримиздан эмас қалбимиздан ўтар. Aммо у кун албатта келажак. Фақат у кунгача сабр қилаолсак бас. Aҳр у йўлларда оёқлар эмас, Қалблар озорланади...Эй кичик шахзода... Юрагимга боқганим замон, қумсайдиган, соғинадиган, инсонларим талайгина. Aйт дидимиз бир дейми? Дардимизми?
Масофаларни бутун умр ажратиб турсада бир кун висол бор. У шундай висолки, қалбда мавжланган суратлар воқеликка кўчади ва абадийликка муҳрланади...)))
#Shunday_kunlar_bor...
Қариндошлар...
Совуқ иссиқ кунларингда керак бўлар,
Хар корингга ярайдиган кўмак бўлар.
Жим турмайди ёрдамчидир тиргак улар,
Жон қариндош, ён қариндош қариндошлар.
Кўп машкуллар бўлар умр савдосида,
Бош чиқмайди ташвишларни ғавғосида.
Улар пайдо мехрибондир шайдосида,
Жон қариндош, ён қариндош
Қариндошлар.
Турмас асло бегонадай ётдай сира,
Йиқилсанг гар душмандайин сенга қараб.
Дуо қилар, хар кун сенга омад сўраб,
Жон қариндош ён қариндош қариндошлар.
Опа ука,ака сингил тоға амма,
Бир ёқадан бош чиқаркан бунда хамма.
Жигарлардан хол сўрашни қилмас канда,
Жон қариндош ён қариндош қариндошлар.
Сизга битдим юрагимдан номаларим,
Жигаргўша иниларим оғаларим.
Соғ саломат бўлинг яқин тоғаларим,
Жон қариндош ён қариндош қариндошлар...
Нурулло Нурлий
«Эрларни эҳтиёт қилинг, Аёллар!»
Эри бор аёлга тегмайди бало,
Меҳр деган малҳам ҳар дардга даво,
Одам атосини суйгандек Ҳаво,
Эрларни эҳтиёт қилинг, аёллар!
- Сизга еккан булса, хурсандман.
- Жуда хам екди, - жилмайди Мухайе.
Улар ноз-неьматлардан татишгач, Шухрат икки кадахга коньяк куйди. Биринчи кадахни бугун-ги учрашув учун ичишди. Кейин Мухайенинг саломатлиги, гузаллиги учун...Шухратнинг хазилкашлиги, латифаларга жон киритиб юбо-рии, унинг Мухайени узига якин олиб гапириш-лари орадаги нокулайликни кутариб юборди. Бир шиша коньяк яримламаек Мухайе минг йи-ллик кадрдони билан утиргандай очилиб-сочи-либ кетди. Унинг икки юзи накш олмадай киза-риб, аьзойи-бадани бушашди.
Кузлари сузилган Шухрат унинг нозик бармок-ларини кафтига олиб сикди.
- Мухайехон, сизга бир ажойиб совга хозирлаб куйганман.
Мухайега коньяк таьсир килдими еки ширин суз, ишкилиб, яйраб кулди ва Шухратнинг хирс тула кузларига бокиб суради:
- Хуш, кандай совга экан у?
- Совгани, зиефатдан кейин курсатаман.
Совгани куриш учун беш каватли уйнинг иккин-чи каватига кутарилишаетганда Мухайе боши айланиб Шухратнинг култигидан тутди. Шухрат икки хоналик квартира эшигини очиб Мухайени ичкарига таклиф килди. Нихоятда нозик дид билан таьмирланган квартира Италия мебелла-рию эрон гиламлари билан жихозланган эди. Залдаги улкан кандилнинг минг бир хил тусга кириб товланиши хонага янада сехрли жозиба багишларди.
- Боя айтган совгам - мана шу! Буни хотиндан яширинча сотиб олган эдим. Энди шу уй икки-мизники булади. Уйнинг битта калити сизда ту-ради, - деб Мухайега калитни узатди.
- Вой...Нега?
- Мухайехон, уша куни остонангизга оек куйи-шим билан, халоватим йуколди. Ростини айт-сам, менга жуда екиб колдингиз. Тугриси хам шу. Хозир сизга яна нима дейишни хам билмай-ман. Хар гал бокканингизда сиз билан гаплаш-ганимда вужудим титраб кетади. Сиз мен орзу килган ва кунглимдаги аелсиз. Мен...мен...вак-ти-соати келиб сизга уйланаман, - деди Шухрат.
Мухайенинг хайрат билан тикилиб турганини куриб, чунтагидаги кутичани олиб унга узатди.
- Бу мендан сизга яна бир совга.
Мухайе аввалига чимирилди, сунг: "Нима экан бу?"дея ажабланиб, кутичани олиб секин очди-ю, севиниб кетди. Кутичада Мухайе анча вакт-дан буен узи орзу килиб юрган тилла занжир турарди. Шу тобда у саховатпеша инсонга ажиб мехр билан тикилиб каради. Шухрат эса дастурхонни тансик таомларга тулдириш би-лан овора эди. У кадахларга яна коньяк куйиб, турли латифалар айтиб, Мухайени кулдирди ва тагин бир бор унинг гузаллигига тасаннолар айтди. Баландпарвоз, чиройли сузлар Мухайе-га екиб тушарди. Энди ичмасликнинг сира ило-жи йук эди. Иккинчи кадахдан сунг Мухайе ба-тамом сархуш булди. Шухрат унинг оппок буй-нига тилла занжирни такиб куйиб, огушига тортди. У махбубасига уша куни бир куришда-ек севиб колганини, энди усиз бир дакика хам туролмаслигини айтар, унинг хузурли дил изхо-ридан Мухайе екилган шамдек эриб борарди.
Эхтиросли мулозаматлардан Мухайе инон-их-тиеридан айрилиб, акли-хушини йукотди. Узини буткул Шухратнинг ихтиерига топширди...
Орадан йиллар утди. Афсуски, шум такдир Асатилланинг сокин хаетига рахна солди. У узини емон хис килиб, кундан-кунга мадори ке-тиб, ранги саргая бошлади. Курсатмаган духти-ри, бормаган шифоконаси колмади. Нихоят, шифокорлар, уни обдон текширгач, огир каса-ликка чалинганини айтишди. Унинг буйраги яхши ишламаслиги туфайли пешобнинг бир кисми тугридан-тугри конга утиб кетаркан. Бу хабарни эшитгач, Асатилланинг лаблари тит-раб узини йукотиб куйди.
- Нахотки, пешонам шу кадар шур булса? Ахир, эндигина рушнолик кураетган эдим-ку?! - деди Асатилла зурга нафаси бугзига тикилиб.
- Такдирга тан бермай иложимиз йук. Балки ях-шилаб даволансангиз, хали хеч нарса курмага-ндай булиб кетарсиз, - деди доктор унга тасал-
ли бергандай булиб.
Аммо Асатилланинг боши кутилмаган бу кур-гуликдан бутунлай гангиб гангибколганди. "Нахотки, бир иложи топилмаса?"дерди ичидан келган бир овоз. Иккинчи яна бир овоз эса "Бо-шингни кирк тошга урсанг хам Оллохнинг буюргани булади", дерди..
Шу-шу Асатилланинг оеги касалхонадан узил-майдиган булиб колди.
Davomi bor..
@Ibratli_Sozlar
✍КИССА: "ХИЕНАТ КУЧАСИ" ( хаетли вокеа)
3 КИСМ.
Асатилла хонасига кириб, телефон гушагини кутарди ва энди ракамларни тераетганида хо-тини Мухайе ковоги солик холда ичкарига ки-риб, секин диванга утирди.
- Сиз билан гаплашиб олсам буладими? - сура-ди у бугик овозда.
- Ха. Кулогим сизда. Гапираверинг.
Асатилла унга эьтибор бермай яна телефон ракамларини тераверди.
- Лоакал бир дакикага...Асатилла ака, охирги вактларда...
- Куйинг, Мухайе, яна дийдиенгизни бошламанг
- Мендан, оиладан совияпсизми, деб куркяп-ман.
- Ия, бу каекдан чиккан гап? - Асатилла секин телефон гушагини куйди-да, савол назари би-лан хотинига каради.
- Ахир, узингиз кела солиб хонангизга кириб кетасиз. Туни билан нималарнидир укийсизми-ей, езганингиз езган. Хотиним бор, деб уйлама-йсиз хам.
- Нима, уришгингиз келаяптими? Уришишга бо-
шка бахона йукми? Рузгорни бут килиб куйган булсам, кам кустимиз йук, яна нима истайсиз? Узи хотин зотидай ношукур одам булмаса ке-рак дунеда.
- Илгари унака эмасдингиз. Узгаргансиз.
- Мен уша-ушаман. Факат ишларим куп. Рахбар-лик масьулияти огир. Доим уз устимда ишла-шим, урганишим керак. Булмаса, хаетдан орка-да колиб кетаман. Кечаги янгилик бугунга туг-ри келмаяпти. Шунинг учун факат уз устимда ишлашим керак.
- Бошкаларга хам шунака дейсизми? - дея ки-ноя килди Мухайе.
- Оббо! Кесатигингиз хам доим тайер туради-да. Нима, биров билан ушлаб олдингизми мени е эшитдингизми?
- Гап унда эмас.
- Нимада?
- Халиги...- йигламсираб гапини давом эттира олмай Мухайе каловланиб. - Эр-хотин булиб бирга у ек-бу екка чикмасак. Бировникига бир-га мехмонга бормасак. Зерикади-да одам. Хар куни бир хил: тонг коронгисида ишга кетасиз. Кечаси ярим тунга якин е корнингизни туйди-риб келасиз, еки индамай овкатни еб, хонанги-зга кириб ишлайсиз. На шанба, на якшанба, ло-акал бир кун оила даврасида утириб дам олган кунларингизни эслаелмайман. Кийналиб кет-дим, очиги!
- Ха, гап бу екда денг. Тушунинг, мен рахбар хо-димман. Иш куп. Топшириклар калашиб етибди Хаммасини бажариш шарт. Колаверса, оилами-знинг обруси, сизни деб килаяпман хаммасини!
- Иш, иш деб мени унутиб куяпсиз-ку. Байрам-ми, туйми, сизга барибир, иш булса булди. Сак-кизинчи мартми, янги йилми, шумшайиб утира-верамиз. Эслатсам, э шунаками, менсиз утира-веринглар деб куясиз. Мен хам бошкаларнинг хотинига ухшаб эрим билан бирга хурсандчи-лик килгим келади.
Асатилла хохолаб кулиб юборди ва хотинини енига келиб утирди..
- Худди еш болага ухшайсиз-а. Зирикибсиз. Онангизникига бориб уларни куриб келинг.
- Менга сиз кераксиз. Шундогам кунора ойим-никидаман. Еки фарзанд курмаетганимиз учун шундай киляпсизми? - куз еши тиркираб зарда-ли жавоб килди Мухайе.
Хотинининг кутилмаган бу гаплари уни бутун-лай эсанкиратиб куйди. У Мухайенинг кетишга чогланганини куриб, багрига каттик тортди:
- Мухайе, эрнинг бахти окила хотин билан дейи-шади. Эр-хотинлик факат байраму совга-сало-млар билан бахоланмайди. Озгина сабр килинг Хаммаси яхши булиб кетади. Дийдие килиб, кайфиятимизни бузишдан фойда йук. Ишларим янаям йулга тушиб олсин, кейин каекка десан-гиз хам олиб бораман. Оллох бизга хали куша-куша фарзандлар хам беради. Мен бунга ишо-наман!
Шу махал эшик кунгироги жиринглади. Куз-лари кизариб кетган Мухайе бориб эшикни хушламай очди. Остонада акаси Сирожиддин ва яна кандайдир нотаниш киши кулларида совга-саломлар билан туришарди.
- Салом, синглим. Уйдамисизлар еки йукми, деб тугри келавердик...
- Ассалому алайкум, акажон. Келинглар, биз то-монларга кайси шамоллар учирди?
Улар куришиб булгач, нотаниш киши кулидаги гулни Мухайега тутди.
Асатилла мехмонларнинг овозини эшитиб ич-каридан чикди, улар билан куришиб, уйга так-лиф килди. Сирожиддин мехмонни уртоги ва бир корхонанинг рахбари, исми Шухрат эканли-гини айтиб, таништирди. Сунг Асатилланинг бошкармасига янги ишга кирган ходим мехмо-ннинг укаси эканлигини ва уни кулоаб-кувват-лаб юришини илтимос килиб келганлигини ай-тди.
- Мен доим ходимларимни куллаб-кувватлаган-ман. Факат у берилган топширикларни уз вак-тида бажариб, хизматига сидкидилдан, халол ендашса булди, - деди Асатилла.
- Ха, шунинг учун хам келдик-да.
Японларнинг фикрича сочингизни узунлиги, деярли 100% эҳтимол билан сиз ҳақингизда айтиб беради...
Ишониш қийин аммо бу ҳақиқат.
Сочингиз узунлигини танланг ва сочингиз сиз ҳақингизда нималарни айтишини билиб олинг.
Сочингиз узунлигини танланг👇
🤓 𝗣𝘀𝗶𝘅𝗼𝗹𝗼𝗴𝗶𝗸 𝗧𝗲𝘀𝘁
🎓 𝗦𝗨𝗥𝗔𝗧𝗗𝗔 𝗘𝗡𝗚 𝗕𝗜𝗥𝗜𝗡𝗖𝗛𝗜 𝗕𝗢‘𝗟𝗜𝗕 𝗡𝗜𝗠𝗔𝗡𝗜 𝗞𝗢‘𝗥𝗗𝗜𝗡𝗚𝗜𝗭❓
👩🏻 𝗔𝗬𝗢𝗟
👨🏻 𝗘𝗥𝗞𝗔𝗞
⁉️ 𝗕𝗨 𝗧𝗘𝗦𝗧 99% 𝗧𝗢‘𝗚‘𝗥𝗜 𝗖𝗛𝗜𝗤𝗬𝗢𝗧𝗚𝗔𝗡𝗜 𝗕𝗜𝗟𝗔𝗡 𝗫𝗔𝗠𝗠𝗔𝗡𝗜 𝗫𝗔𝗬𝗥𝗔𝗧𝗗𝗔𝗚𝗔 𝗦𝗢𝗟𝗠𝗢𝗤𝗗𝗔 😱😱
👉 𝗧𝗘𝗦𝗧𝗡𝗜 𝗦𝗜𝗡𝗔𝗕 𝗞𝗢‘𝗥𝗜𝗦𝗛 👈
ишларим кўп…
Кетмоқчи бўлиб, ён кўчага бурилишим билан, Шокир аканинг овози мени тўхтатди.
-Ҳа, айтгандай, Хуррамбек кеч соат ўнларда уйда бўлади. Кеч бўлишига қарамай, тортинмай бизникига кел. Хуррамбекка менинг хонамдаги сандиқ остидаги полнинг тахтаси кўчиришини айт. У ерда менинг катта бобомдан қолган қилич ҳамда йиғиб қўйган пулларим бор. Қиличнинг нархи йўқ, у бебаҳо. Унинг дастаси олтиндан ясалиб, қимматбаҳо тошлар билан безатилган. Хуррамбек уни сотмасин, музейга топширсин. У давлатнинг мулки, сенинг фарзандларинг ҳам бундай ноёб қилични томоша қилиши лозим. Пулларни эса ўқиши учун тўласин. Бу пуллар ўқишини битиргунича унга етиб ортади. Ҳозир у жуда ҳам қийин аҳволда…
-Шокир ака?! Нега буларни менга айтаяпсиз? Ўзингиз унга айтсангиз бўлмайдими? Ҳайрат ила ажабланганлигимни яширмай унга тикилдим.
-Йўлдан қоч… Пушт..Пушт…
Орқасига қалин жун матога ўралган нон тўла сават маҳкамланган велосипедчи мени туртишига сал қолиб, ёнимдан ўтиб кетди.
-Кўзингга қарасанг бўлмайдими? Кўрмисан? Жаҳлимни яшира олмай велосипедчи орқасидан бақириб, яна Шокир ака томон бурилдим. Аммо у жойида йўқ эди. Дарвозахона ҳам очилиб ёпилгани йўқ. Худди ер ёрилиб, ерга кириб кетгандай. Тор кўча бўш эди. Атрофга аланглаб бирор жойда уни кўрмагач, ғалати бўлиб кетдим. Шу пайт дарвоза очилиб, ундан Хуррамбек ташқарига чиқди. Мени кўриб, худди арвоҳни кўргандек жойида қотиб қолди.
— Салом ўртоқ, нима мени танимаяпсанми?
-Салимжон…
Бирданига у мен томон ташланиб, махкам қучоқлаганича даст кўтарди. Унинг бақувват қўлларидан чиқишга ҳаракатларим бесамар кетди.
— Илтимос, қўйвор…
Ниҳоят оёқларим асфальтга тегиб, уни қучоқлашга эришдим.
— Бормиса-ан.. Келганимга бир ҳафта бўлди, ҳеч ҳам сенга қўнғироқ қилиб туша олмадим. Бугун дадангдан рақамингни олиб, қўнғироқ қилсамми ёки бостириб ўйга кирсамми, деб ўйлаб турувдим..
-Дадам…
Хуррамбек бирданига кўзига қуйилиб келган ёшни артар экан, титраган товуш билан:
-Улар сенга қандай қилиб телефон рақамимни бериши мумкин, ахир вафот этганларига бир йил бўлди-ку! –деди.
-Ҳазилни ҳам қийворасанда… Мен бир неча дақиқа олдин Шокир акани кўрдим, анави ерда турувдилар… Гаплашдим…
-Ҳазиллашаётганим йўқ.
-Ке, бунақа нарсалар билан ҳазиллашиб бўлмайди. Менга телефонингни бердилар.. Ишонмасанг мана..
Хуррамбекнинг жаҳли чиқди.
-Салим, устимдан кулма, ҳозир ҳазиллашадиган аҳволда эмасман. Юр, уйга кирайлик…
-Йуқ. Бошқа сафар. Ке, кечқурун соат олтида учрашайлик. Сенга айтадиган гапим роса кўп.
Юрагимда қоришган қўрқув ва ажабланишдан иборат ғалати туйғу билан уйга ошиқдим.
Эрталабки қувонч, ҳаяжондан асар ҳам қолмаган эди. Содир бўлган воқеани эшитиб, дадам кулимсираганича менга тикилдилар. Аммо юзимда акс этган қўрқувни кўриб:
-Шокирни уйи олдида машина уриб кетувди. Бечора шу заҳоти жон таслим қилибди. Шу куни Хуррамбекнинг тўйи бўлиши керак эди. Тўйга келганлар жанозада қатнашишди. Шундан сўнг Хуррамбек уйланишдан бош тортди, Шокирнинг аёли Гулрухсор эса ётиб қолди. Айтишларича у ақлдан озибди. Бир ўзига келиб, яна бир қарасанг ҳеч кимни танимайди. Эрини чақириб, ёлғиз ўғилига оқ фотиҳа беришни сўрайди. Хуррамбек ўқишни ташлаб, онаси, учта синглисини боқиш учун ишга кирувди, аммо махалла аралашиб, қўни-қўшнилар унинг шартномасини пул йиғиб, бир йилга тўлаб беришди. Адашмасам у бу йил ўқишни тугатади, қийналиб қолди бечора…
-Шокир ака, менга унинг хонасида бобосининг қимматбаҳо қиличи яширинганини айтди..
-Сен ростданам Шокирни кўрдингми? Қизиқ, нега у айнан сенга кўринган экан-а? Демак, унинг руҳи тинч эмас, у ўзини оиласининг қийналиб қолганидан айбдор деб санаб, ерни тарк этмаётган бўлса керак. Хуррамбек уйланиши лозим. Қиличга келсак, чойхонада ўтирганимизда Шокир катта бобоси Қўқон амири Умархоннинг энг яқин сафдоши бўлганлигини айтиб берган эди. Умархон буйруғи билан 19 асрда Сирдарё бўйларида Янгиқурғон, Қамишқурғон, Оқмачит каби қурғонларнинг, Шахрихон шаҳрининг қурилишларига бевосита раҳбарлик қилган. Умархон Ўратепани босиб олиш учун шаҳарни қамал қилиб, унинг атрофида пишган буғдой, арпа далалари, боғларни ёқишни буюрганида, шаҳар беклари одам ёллаб, Умархон
яна-да яхши кўриниш учун ўзи яқиндагина силаб-сийпалаган, ширин бўсаларга кўмган қизни калтаклашга жўр бўлди. Ҳаш-паш дегунча Муниса аъзойи-бадани қонга бўялиб, яланғоч полда чўзилиб ётар, на ўлганини, на тириклигини англаб бўларди.
— Ана энди улушингни олдинг! — дея шоша-пиша телефонни қўлига олди Ҳайбатилла. — Ажабмаски, шу баҳона ақлинг кирган бўлса…
У телефон орқали кимларгадир тегишли кўрсатмалар берди-да, индамай ташқарига чиқиб кетди. Ниғмат бўлса, унинг ортидан бир оғиз миннатдорчилик сўзини кутганча қолаверди…
БЕДАВО ДАРД
… Ўша куни тунда Муниса қандайдир анҳор бўйида, ҳаммаёғи қайрағочлар билан ўралган кимсасиз жойда ўзига келди. Моматалоқ бўлган жойлари симиллаб оғрир, юз-кўзлари, сочлари орасидаги қонлар қотиб қолганди…
Ўрнидан турди-ю… Ҳеч нарсани фаҳмлай олмади… Ҳайбатилла ва Ниғматнинг аёвсиз тепкилари сабаб ҳам хотирасидан, ҳам эс-ҳушидан айрилганини англашга қурби етмади…
Бир оздан сўнг беихтиёр қандайдир қўшиқни хиргойи қилган кўйи сочларини ёйди. Бошига муштлаб-муштлаб кўрди… Кейин… Бирдан қўшиқ айтишни бас қилди-да, овозининг борича кулиб юборди ва анҳорга кесак улоқтиришга тушди. Шу тобда анҳор ўртасида одамга, тўғрироғи жасадга ўхшаш бир нима лопиллаб оқиб ўтди. Муниса бу жасадни танимади, аммо хохолаб кулганча кетма-кет кесак улоқтираверди.
Ҳолбуки, анҳорда Ниғматнинг мурдаси оқиб кетаётганди… Қиморбоз ўртоқлари уни шундай жазолашганди…
Олимжон ҲАЙИТ
📡 Do'stlar bilan bo'lishing
⏭ ✍🏼 @Ibratli_Sozlar 📚 ⏮
ди. Ниғмат эса, ҳеч нарса демади.
КУТИШ
Мана, ўша орзиқиб кутилган тонг ҳам отди. Она-бола эрта туриб уй ичлари-ю, подъездларгача супуриб-сидиришди. То пишир-куйдир қилиб, дастурхон тузагунларича қуёш тиккага келди. Юраги ҳовлиқиб кетаётган Муниса, нима қилишини билмай, дугонаси Заринани чақирди. Паст бўйли, қорамағиздан келган, гарчи Мунисага ўхшаб ҳавас келтургилик чирой, кўз ўйнатадиган қоматнинг эгаси бўлмаса-да, истараликкина, тортинчоққина қиз эди Зарина. У ичкарига кириб келди-ю, гоҳ қовоғидан қор ёғилиб, оғир-оғир хўрсиниб олаётган Маҳбуба опага, гоҳ бир чеккада тирноқ бўяш билан овора бўлиб ўтирган Мунисага боқди. Меҳмонхонадаги тузалган дастурхонни кўриб эса ҳайрат аралаш елка қисди.
— Вой, тинчликми?.. — дея дугонасига юзланди Зарина. — Бирларинг хурсанд, бирларинг хафа… Дастурхон тузалганига қараганда, меҳмон кутяпсизларми дейман-а?..
Муниса бунга жавобан майин жилмайиб қўйди.
— Ҳа… Меҳмон кутяпмиз.
— Унда нега холамнинг кайфияти йўқ?.. — Ошхона тарафга ишора қилиб аста шивирлади Зарина.
— Э, уларни қўявер… Яхшиси, сочимни турмаклашвор!..
— Йў-ўқ… Олдин нима гаплигини айтгин…
Муниса секин ўрнидан турди. Ойиси ўтирган хонага ўғринча мўралаб олгач, дугонасининг орқасига ўтиб елкасига бош қўйди.
— Совчилар келади бугун…
— Совчилар?.. Кимдан?..
Муниса Ниғмат дугонасига ёқмаслигини биларди. Ҳар гал у билан гаплашганида койиб берадиган ҳам шу Зарина эди. Бироқ яширишдан нима фойда?.. Барибир, кўради-ку!.. Қолаверса, Ниғматнинг у ўйлаганчалик номард эмаслигини бир кўриб қўйсин!..
— Ниғмат акамдан, — деди у Заринанинг сочларини бармоқлари билан оҳиста тараркан. — Бугунга ваъда берган.
— Вой-вой-ей! — Зарина кутилмаганда чопқиллаганча Маҳбуба опанинг ёнига кирди. — Хола, нега Мунисани ўшанга беряпсиз? У, ахир… Ёмон бола-ку!.. Дугонамга умуман мос эмас у…
— Севги, болам, севги! — Маҳбуба опа бўшашибгина гуруч тозалаётганди. Истар-истамас бошини кўтариб киноя аралаш гапирган бўлди.
— Э, у Мунисани хор қилади. Тириклай гўрга тиқади, хола-а!.. Ҳой, Мунис!.. — Зарина жонҳолатда меҳмонхона томон ўтаётганда, ташқари эшикнинг қўнғироғи жиринглаб қолди.
— Ана, келишди шекилли, ойи!.. — Муниса андишани ҳам унутиб, ҳеч кимни кутиб ўтирмасдан эшикни очиб юборди-ю… Турган ерида тош қотди. Чунки, остонада совчилар эмас, Ниғматнинг ўзи турарди.
ЁЛҒОН ВАЪДА
— Сиз?.. — Муниса бирпаслик сукутдан сўнг йўлакка чиқиб, эшикни ташқаридан ёпди-да Ниғматга тик боқди: — Нега келдингиз? Ё совчиларингизни ўзингиз опкеляпсизми?..
— Ташқарига чиқайлик! — Ниғмат жавоб бериш ўрнига орқага тисарилди. — Гап бор…
Мунисага ҳам шуниси қулай эди. Чунки, ҳозир ойиси чиқиб қолса, жаҳл устида, барибир, ёмон гапириб қўйишидан қўрқарди. Шу сабабли индамайгина Ниғматнинг ортидан юрди…
Ҳовлига чиқишгач, йигит гап бошлади.
— Биласанми, — деди у чайналиб, — совчилар масаласида проблема туғилиб қолди…
— Нимага?.. Келмайдиган бўлишдими?..
— Нега келмасакан? Келади. Фақат… Тоғамга айтгандим… Номига бўлсаям, келиннинг ўзини кўрайлик, дейишяпти…
— Нимага кўради?.. Қайда ёзилган бунақа қонун? — жавраб берди Муниса асабийлашиб. — Сизга ёққанимнинг ўзи етарли эмасми?
— Тўғри… Лекин… номига дедим-ку!.. Кейин кечқуруннинг ўзида уйингга келишади беш-олтита бўлиб… Менга ишонмайсанми?..
— Э, қизиқмисиз?.. Уяламан…
— Нимадан уяласан?.. Тоғам кўзингга кўринмайди. Сенга рўпара бўлмайди. Юрсанг-чи, бўлиб турган ишни бузмай!..
Ниғмат сўнгги гапларини шу қадар куйиниб гапирдики, ҳатто, Мунисанинг раҳми келиб кетди. «Бечорагинам-ей, — кўнглидан ўтказди у, — иккаламизнинг бахтимизни ўйлаб куйиб-пишса-ю, мен бу ерда нозланиб ўтирсам… Бораман… Дунёнинг нариги чеккасига бўлсаям бораман… Севгим учун, бахтим учун курашаман…»
— Бўпти, — деди Муниса Ниғматга ёқимли жилмайиш қилиб, — ҳозир кийимимни алмаштириб, ойимга айтаман-у, чиқаман…
Ниғмат қизнинг ортидан кулимсираганча қараб қолди.
ХЎРЛИК
Улар жин кўчалардан ўтиб то кўзланган манзилга етиб келгунларича қоронғи тушиб қолди. Ниғмат тўрт қаватли эски уй рўпарасида тўхтаб, нафас ростлаган бўлди-да, Мунисани қўлидан етаклаб қоронғи подъездга бошлади… Ташқари эшик очиқ экан. Олдинма-кетин ичкарига киришди. Квартирада негадир жўраб
виноси таъсир этиб, юзлари оловранг тус олди. Кўзлари сузилиб, севгилисининг ҳар бир ширин сўзи ёғдай ёқиб, сония сайин эриб кетаверди…
ПУШАЙМОНДАН ФОЙДА ЙЎҚ
Орадан маълум вақт ўтиб, икковлари ҳам икки бурчакда шумшайганча бош эгиб ўтиришарди. Ниғмат хаёли ағдар-тўнтар бўлиб кетган, пиқиллаб йиғлаётган Мунисани юпатишга сўз тополмасди. Лекин… Барибир, нимадир қилиш керак-ку!.. Бу ишни иссиғида «босди-босди» қилмаса бўлмайди-ку!..
Ниғмат сал ўзини қўлга олиб Мунисанинг ёнига бориб ўтирди.
— Бўлди… Ваҳима қилавермасанг-чи!.. Уйланаман дедим-ку!..
— Қачон? — Ёш тўла кўзларини йигитга тикди Муниса. — Бу ишингиз бир дард бўлса, кеч қолганим…
— Оббо, жа ваҳима кўтаришни қотирасан-да ўзингам!.. — Ниғмат уни бағрига босиб эркалаган бўлди. — Қизлик деган нарса-чи, аслида бу замонда унчалик рол ўйнамайди… Қолаверса, мен сўзидан қайтадиган йигитмасман… Юр, кузатиб қўяман!..
— Ойимга нима дейма-ан?..
— Ҳозир бирон-бир баҳона топаман, кейин… Мабодо ойинг «хитланиб» қолса, икки кун ўтиб совчи юбораркан, дейсан!..
— Ростми шу гапингиз, ростми?.. — беихтиёр Ниғматнинг бўйнидан қучоқлаб олди Муниса. — Алдамаяпсизми?..
— Юз марта такрорламайман-ку!.. Тур ўрнингдан!..
Муниса итоаткорона ўрнидан қўзғалди-да, кийимларини тўғрилади. Сочларини турмаклаш ниятида кўзгу рўпарасига борди-ю, бўйнидаги саноқсиз тиш изларини кўриб, эсхонаси чиқиб кетаёзди.
— Нима қип қўйдингиз?.. Энди қандай кўчага чиқаман буминан?..
Ниғмат бунинг ҳам йўлини топди: жавондан ойисининг ҳарир рўмолини олиб, Мунисанинг бўйнига ташлади ва совуққонлик билан деди:
— Ма, ҳадеб минғир-минғир қилавермай, манавини танғиб ол!..
Муниса Ниғматдан — дунёда ягона севгим деб билган йигитдан бу тахлит муносабатни кутмаган эди. Ҳеч нарса деёлмади. Чунки, Ниғмат аллақачон туфлисини кийиб, қовоғини уйган кўйи остонада турарди.
ШАРМАНДАЛИК
Муниса то уйига етиб олгунча, соат кечки ўн бирдан ошди. Чилонзорнинг сердарахт, сокин кўчаларида уловларнинг оёғи тиниб, янада ҳувиллаб қолди. Маҳбуба опа эса, теварагини чинор, қайрағочлар ўраган уй рўпарасида ҳануз йўл қараб ўтирарди. Эшитилган ҳар бир шарпадан қулоқлари динг, толиққан кўзлари гирён эди…
Аста-секинлик билан уй томон яқинлашиб келган Муниса эса, ташқарида ойиси ўтирганини кўриб, баттар хуноб бўлди. Хаёлан турли баҳоналар, жўяли жавоблар излади. Шундоғам оғриқ ва ҳолсизликдан букилиб-букилиб кетаётган оёқлари гўёки увишиб, ҳеч нарсани сезмай қолди. Устига-устак, бўйнидаги юпқа, силлиқ рўмол, асабийлашганиданми, боғичи бўшаб, кичик яралар очилиб қолаверди…
— Вой ўлмасам. Шу маҳалгача қаерларда юрибсан!.. — Маҳбуба опа чироқ ёруғида қизининг оқарган юзларини номаълум хавотир аралаш кузатиб, норози жаврана кетди. — Сенга нима жин урди ўзи?.. Нега бўйнингни бойлаволдинг-а?..
Аввалига Муниса бирор баҳона билан қутулиб кетишни мўлжаллаган эди. Бироқ кутилмаганда киприклари остидан сизиб чиққан ёш сирни очиб қўйди. Қолаверса… Умри бино бўлиб ойисига ёлғон гапирмаган. Қанча ўзини мажбурламасин, эпини қила олмади. Нима бўлгандаям, бор гапни айтмоқчи бўлди… Афсуски, ич-ичидан тўлиб келаётган йиғи оғиз очишга қўймасди.
— Нимага рангинг бир аҳволда? — тергашда давом этди Маҳбуба опа. — Гапир!.. Тилдан қолганмисан?..
Муниса дастрўмолчаси билан кўз ёшларини артиб, базўр йиғлашдан ўзини тийди.
— Ойи, кечиринг!.. Мени кечиринг!..
— Нимани кечирай?.. Буёққа юр-чи!..
Маҳбуба опа юраги ғашланиб қизини уйга бошлади.
— Кечалари санғимай қурибгина кетсин ҳозирги ёшлар!..
Она-бола ортиқча шовқин кўтармасдан ичкари киришди.
— Хўш, анави гўрсўхтанг хафа қилдими?.. — Муниса ўзини босиб олиш учун хонтахта устида турган пиёладаги совуқ чойдан бир ҳўплади-да, худди жонсиз ҳайкал каби бир нуқтага тикилганча аста шивирлади:
— Мен гуноҳ қип қўйдим, ойи!..
— Нима-а?.. Гуноҳ қип қўйдим?.. — Маҳбуба опанинг юраги қандайдир кўнгилсизликни сезди. Оёқ-қўллари асабий титраб, Мунисанинг бўйнидаги рўмолига ёпишди. — Бу нима? Вой ўлмасам!.. Вой шўри-им!.. Ҳой, уятсиз, ким бўйнингни моматалоқ қип ташлади? Нима қанд еб юрибсан-а?.. Гапир!..
Ойисининг силташлари шу тобда Мунисага заррача таъсир қилмасди. Қиз карахт эди. Аммо гапирмаса, ҳақиқатни айтмаса ҳам бўлмасди.
Маҳалламиз мозорининг девори ёқалаб тратуардан кетяпман. Одатдагидек симёғочлар чироғи ёқилмаган, кўча қоп-қоринғу. Ора-ора ўтаётган мошиналар чироғи билан кўча бир зум ёришиб, кейин яна зимистонга айланяпти. Ёшим йигирма олтига етдиямки, ҳали-ҳануз шу бечора симёғочлар чироққа ёлчимади. Узоқроқдан велосипед минган, оқ-сариқдан келган тўлароқ йигит мен томонга келяпти. Анча яқинлашганда танибман.
—Акмаал! — деб баланд овозда чақирдим. Кўрмай ўтиб кетмасин тағин.
Акмал қўшнимиз Фарҳод аканинг ўғли. Ёши ўн еттида, мендан беш ёш кичкина. Ҳали ёш бўлса ҳам маҳаллада ҳамма уни ҳурмат қилади, яхши кўради. Дадаси топармонлиги ёки онаси мансабдор фалончиевичнинг қизи эканлиги бунга сабаб бўлган эмас. Аксинча, бу ҳурматни Акмал ўз самимийлиги, хушмуомалалиги, бир сўз билан айтганда, чиройли хулқ-атвори билан қозонган. Болалигиданоқ ўта самимий эди. Маҳалламизда у кириб ўйнамаган ҳовли йўқ. Дилдан суҳбатлашмаган инсон йўқ. Ҳар бир хонадон аҳлининг чойнак-пиёласи уни танийди, бировнинг мушугига «кишт» демаган. Доим очиқ юзли, қўли кўксида, совуққон, хизмат бўлганда «лаббай» деб туради. Йигит бўлса, шунчалик бўлар. Кўришганимизга анча бўлганди. Учрашиб қолганимиздан хурсанд бўлиб кетдим. Чунки мен уни тез-тез эслардим, аҳволига қизиқардим.
Мени кўриб велосипедини тўхтатди. Саломлашиб, қўл сиқишиб кўришарканмиз, мен акаларча чап билагимни унинг гарданига қўйиб олдим. Ундан сўрадим:
—Акмал, укам, Аллоҳ таоло сени кутиб олганда қандай муомала қилди?..
Тўғри тушундингиз. У тўрт йил олдин вафот этган, шу мозордан қўним топган. Уни ҳозир тушимда учратганимдан хурсанд бўлиб кетдим. Чунки мен уни тез-тез эслардим, аҳволига қизиқардим. Фурсатни ғанимат билиб ўзимни қизиқтирган саволларга жавоб изладим.
—Акмал, укам, Аллоҳ таоло сени кутиб олганда қандай муомала қилди?
Акмалнинг юз ифодаси ўликка хос эди: ҳеч қандай ҳиссиёт белгиси йўқ. На хурсандлик, на ташвиш аломати бор. Жавоб берди:
—Аллоҳнинг ғазабига қолай деб турган эдим. Кейин мени ўз раҳматига олди.
Ичимда мен: «Аллоҳнинг ғазабига тортай деган нарса намоз ўқимай ўтганлиги бўлса керак» деб тургандим, худди ичимдагини ўқиётгандай тасдиқ нигоҳи билан қаради. Бу қараш шу қадар маʼноли эдики, юрагим уриши тезлашиб кетди. Ахир ёшлигимдан фарз намозларни канда қилмаган бўлсамда, бирор марта шу қўшни укамни намозга даъват қилмаган эканман. Худди ҳозир мени қаттиқ ушлаб олиб: «Сиз айбдорсиз ҳаммасига, сиз айбдорсиз» дейдигандай туюлди, қаттиқ ваҳимада қолдим. Яхшиямки «Аллоҳ раҳматига олди» деб қолди, бўлмаса тамом бўлардим. Шу лаҳзада менинг хаёлимга дарров унинг чиройли хулқи келди. Ҳойнаҳой мағфират қилинишига сабаб шу гўзал хулқи бўлса керак, деб ўйладим тушимда. Юрагимнинг безовталиги ҳам бироз сокинлашди. Кейин аста узоқлаша бошлади. Кўринмай кетай деганда ўзимга муҳим яна бир савол эсимга тушди.
—Акмал, ҳозир уёқда нима қиласизлар, кундалик ишингиз нима?
—Кун бўйи фақат Қуръон ўқиймиз.
Машааллоҳ! Бу жавоблардан кейин Акмал ҳақидаги хавотирларим анча нари бўлди. Алҳамдулиллаҳ.
У узоқлашаркан, мен қандайдир бир хилват ҳужрага кирмоқчи бўлдим. Лойсувоқли девор, эшик-ромлари йўқ, зим-зиё, зах босиб ётган бу хона эски ҳожатхонага ўхшарди, фақат нохуш ҳиди йўқ холос. Мен негадир ўша ерга кириб Қуръон ўқимоқчи бўлдим. Улгуриб қолай деб баланд овозда сўраб олдим:
—Акмал, ҳожатхонада Қуръон ўқиса бўладими?
У сукут сақлаб турди. Иккинчи марта сўрадим:
—Акмал, укажоним, ҳожатхонада Қуръон ўқиса бўладими?
—Бўладими?! — деб таажжубли оҳангда жавоб берди. Яъни «бўладими ҳам гапми, ўқиш шарт» демоқчи назаримда.
Кейин у кўринмай кетди. Мен ҳалиги ҳужрага кирдим. Чордана қуриб, қўлимда мусҳаф билан ўтирдим. Хона ваҳимали, жуда ваҳимали эди. Атрофга қараганим сари юрагимдаги даҳшат ортиб борарди. Шу даҳшат ичида мусҳафни ушлаб ўтирардим.
«Шунақаям бефайз макон бўладими?! Қандай жой экан-а ўзи бу?» деган ўйлар зеҳнимдан ўтаркан, бирдан бу жойни танийдиган бўлиб қолдим. Бу — менинг қалбим экан. Қуръондан узоқлашган, солиҳ амаллар билан пардоз берилмаган юрагим. Ўтирган хонамдан жирканиб кетдим, ҳам қўрқдим. Тезроқ қочиб кетишни истадим.
Мухайега эьтибор бермади. Тугриро-ги, эьтибор бермасликка харакат килди. Муха-йе уттиз ешлар атрофида булса хам, худди еш кизлардек дуркун ва барно эди. Оппок, чирой-ли юзлари, тим каро кошларининг остидан ки-шига мамнун бокиб тургувчи оху кузлари хар кандай йигит калбига гулу соларди. Шунданми, Асатилла узи билмаган холда тез-тез бу хона-донга катнайдиган булди. Мухайенинг угли Шерзод хам югуриб олдига келар, Асатилла олиб келган уйинчокларини бериб, уни кутариб, уйнатарди. У негадир кун сайин кунгли Мухайе-га талпинаетганини сезиб турарди. Лекин ким-сан академикнинг кизи каекда-ю, кишлокдаги оддий хизматчининг оиласидан чиккан угил каекда, деган уйлар билан калбидаги исенни унга айтишга журьати етмасди. Бу гал хам дус-ти Сирожиддиннинг узи унинг кунглига таскин бериб, дилини равшан килди..
- Дустим, анчадан буен елгизсан. Сезиб юриб-ман синглимга кунглинг тушган шекилли.
- Йуг-э...- Асатилла унга нима деб жавоб бери-шини билмай унгайсизланди.
- Хархолда, ишдан келганингда сени кутиб ола-диган, овкатингни тайерлайдиган, кирларингни ювиб, тахлаб куядиган якин одаминг булмаса, эркак кишига жуда огир эканлигини тушуна-ман. Ишга хам кирдинн, энди оила куришинг керак. Мухайенинг хам турмуши булмади.
Угли тугилгач, тугрукхонадан тугри уйимизга кайтиб келди. Куев билан бошка яшай олмас-лигини айтди. Уларни яраштириш максадида икки тараф куп харакат килдик. Лекин фойдаси булмади. Синглим ажрашаман, деб туриб олди. Энди угли Шерзод катта булгани сайин ота мех-ри кераклигини узи хам, биз хам сезяпмиз.
Жиянчам жуда тез сенга урганиб колди. Хуллас, кичик бир туй киламиз-да, сиз икки ел-гизни ковуштириб куямиз. Нима дединг, дус-тим?
- Очиги, Шерзодга мен хам урганиб колдим. Уйдагилар билан бир маслахатлашай, - деди Асатилла.
Лекин "Мухайе хам менга екади", деб Сирож-иддинга айтишга унинг журьати етмади.
Туй ресторанда утди.
Асатилла яхши ишга, гузал хотинга ва энг му-хими, уни орзу килган хаетга эришаетган эди. У аввалига ичкиишлар идораларида ишлади. Сунг булим бошлиги булди. Тонг коронгусидан уйдан чикиб кетар, кечаю кундуз елиб-югурар-ди. Мехнати эвазига иши тобора юришиб, йил-лар утиши билан каддини ростлаб олди. Шахар-дан уй харид килди, машинали булди. Кейин уни бошкарма бошлиги лавозимига тайинлаш-ди.
Davomi bor
📡 Do'stlar bilan bo'lishing
⏭ ✍🏼 @Ibratli\_Sozlar 📚 ⏮
✍КИССА: "ХИЕНАТ КУЧАСИ" (хаетли вокеа)
2 КИСМ.
Ешликдан елгиз киз булиб, эркарок усган Фариза ота-она багридан узоклашмай, якин кариндошига келин булаетганидан мамнун эди. Туй саьй-харакатларига эса Асатилла кан-дайдир истехзо билан, ишониб-ишонкирамай карарди. Унинг хаелига бу дахмазаларнинг унга алокаси йукдек туюларди. Уша, ноилож "майли" деб юборган кунидан буен узини чуг устида утиргандай сезарди. Баьзан хаммаси гуе тушида руй бераетганга ухшарди. У ишдан кайтардию, нимкоронги уйга кириб, соатлаб шифтдан кузини узмай етарди. "Хуш, энди бу еги нима булади? Шу тарзда уйланиш етти ух-лаб тушимга кирмаганди-ку, - деб уйлардиу. - Ахир, узи эмасми, севмасдан, ектирмасдан уй-ланганларга ачинган". Тугри, у хаетда чин муха-ббат жуда ноеб эканлигини, камдан-кам одам-ларгина севиш-севилиш бахтига муяссар були-шини, оила курадиганлрнинг хаммаси хам оташ мухаббат билан ковушмаслигини яхши биларди. Шундай булса-да, у йигит кишига ум-рида бир марта насиб этмиш е бахтли, е бахт-сиз булиш имкониятини бой бериб куйиши мумкинлигидан куйинарди.
Асатилла тогасининг уша озгингина, камгап кизини узининг хотини сифатида сира хам та-саввур килолмасди. Фариза синглиси Мунира билан якин дугона эди. Унинг кйинги йилларда Асатилла билан куришганда юзига негадир бо-тиниб карай олмаслиги, узини ундан олиб ко-чишга харакат килганининг маьносини мана энди тушунди. Демак, синглиси аввалдан она-сининг уйлаб юрган режасидан Фаризани огох этган. "Нега ушанда онамга синфдошим Мали-кани айта колмади? Уни севармидим еки сев-масмидим - билмайман, аммо у менга екарди-ку! Нега уларникига совчи булиб боринг, деб айтишга журьатим етмади? Нега? Мана энди окибати!" деб ич-ичидан куйинарди. Унинг на-зарида мухаббат илохий бир нарса, уйланади-ган кайлиги эса гуе узи курган - билган кизлар-га мутлако ухшамаслиги керак эди. Нахот, узок йиллар кутгани уша узи бир каричлигидан би-ладиган, аммо хеч качон юрагини "жиз" эткиза олмаган тогасининг кизи булса? Аслида уша куни, унга уйланмайман, деб оек тираб туриши керак эди. Энди кеч. Балки бекорга надомат чикаетгандирман, деб уйларди у яна.
Эхтимол, куникиб, яхши яшаб кетарман. Ахир, севиб, севилиб оила куриш хаммага хам насиб этавермайди-ку! Демак, энди факат куникишим керак. Мабодо куниколмаса-чи? Унда нима бу-лади? У егини Асатилла тасаввур килолмайди. Аммо негадир олдиндан бир нохушликни сеза-етандай юраги гаш. Куксида тошдай осилиб турган ана шундай бир чигал тугун борки, у си-ра еилмайди. Аксинча, юрагини уртайверади, унга азоб беради. Асатилла калбини куйдира-етган ана шу дардларини эса хеч кимга айтол-майди.
Кишлокда уларнинг унча катта булмаган туй-лари булиб утди. Еш келин-куевлар учун энди бахтли онлар бошланди. Фариза узининг келин-лик вазифасини сидкидилдан бажаришга кири-шганди. У кундан-кунга кайнонасининг севим-ли келини - суюкли кизига, Асатилланинг эса хаетининг мазмунига айланиб борди. Эр-хотин-нинг бир-бирларини ардоклашганларини кур-ган куни-кушнилар уларга хавас билан караша-рди.
- Сизларнинг бахтингизга, ахиллигингизга бош-каларнинг яна кузи тегиб колмасин, - деб Зул-фия хола уларга тумор хам такиб куйди.
Икки йилдан сунг Асатилланинг укаси Хикма-тиллани хам уйлантиришди. Кейинги йили ука-си фарзандли булди. Чакалок йигиси хаммани-нг кунглини кувончга тулдирди. Угли атак-че-чак килиб юра бошлаганида Фаризанинг овси-ни иккинчи фарзандини тугд, кизли булди.
Бир пайтлар шух-шаддод булиб юрган Фари-за энди кундан-кунга огир-вазмин булиб борар-ди. Ундаги узгаришни пайкаган Зулфия хола бир кун угли билан келинини енига утказиб, мехрибонлик билан насихат килди:
- Бу юришларинг нимаси? Тезрок уларингни ях-широк духтирларга курсатсанглар. Ахир, мени-нг хам сизлардан невара кургим келяпти. Ко-лаверса, куни-кушнилар гапиришяпти. Юзлари-нгни еруг килиб олинглар.
- Ойижон, хамма нарсанинг хам уз вакти-соати бор. Бир куни биз хам фарзандли булармиз. Гапирган одамлар хам уялиб колишар. Факат озгина сабр килинг, - деди Асатилла уйчанлик билан.
- Мен-ку; сабр киламан. Лекин турмуш курган-ларингга беш йил булди. Яна канча кутиш ке-рак? Укангнинг боласи иккита булди.
#БИЛАСИЗМИ
Абу Лайс ас-Самарқандий ҳазратларининг “Танбеҳул ғофилийн” китобида Одам алаҳиссаломнинг фарзандларига “Бешта васияти” келтирилган.
1: “Болаларингга айтгин, ҳеч қачон дунё билан хотиржам, оромли бўлиб қолмасин. Чунки мен абадий жаннат билан хотиржам бўлиб қолдим. Яратган мендан рози бўлмади ва жаннатдан чиқарди”.
2: “Хотинларингизнинг ҳавосига амал қилмангизлар. Мен ҳотинимнинг ҳавосига амал қилиб, манъ қилинган дарахтнинг мевасидан едим ва пушаймон бўлдим”.
3: “Қайси амални қилсангиз, оқибатини ўйланг. Агар, мен қилаётган ишимнинг оқибатига қараганимда, менга етган бундай тушкунликка тушмас эдим”.
4: “Агар қалбларингиз бирор нарса билан изтироб чекса, ундан сақланингизлар. Мен дарахт мевасидан еяётган вақтимда қалбим изтироб чекди. Лекин мен ундан қайтмадим ва пушаймонга қолдим”.
5: “Ишларингизда маслахатлашингизлар. Агар мен малоикалар билан маслаҳатлашганимда (менга етган) бундай қийин аҳволга тушиб қолмас эдим”.
Дўстларга ҳам улашинг
