34448
Хаётий ва Ибратли ҳикоялар... Хикматлар хазинаси... Инсон такдирини аччик синовлари... Hamkorlik va reklama uchun 👇👇 @Bronzam . . . . . .
– Аммо у ҳозир ишда, болам. Адаси ҳам уйда йўқ эдилар-а, аксига олиб.
– Агар йўқ демасангиз, сиздан бир илтимосим бор эди.
– Майли, майли.
– Манови тугма Турсунбекнинг кўйлагиники эмасми, менимча у ҳали уйланмаган шундайми?
Ўғлингизнинг кийим–кечагига сиз қарайсиз-ку дегандек, Жиянов Шафоат аяга қаттиқ тикилиб, чўнтагидан елим халтачага солинган тугмани олди-да, унга узатди.
– Билмадим, – Шафоат ая тугмани олиб у ёқ бу ёғини айлантириб кўрди. – Қайдам…
– Ўғлингизнинг кўйлакларини кўрсам бўладими?
Шафоат аянинг ҳайронлиги ошиб бир нима демоқчи бўлди. Сўнг индамай ўрнидан турди.
– Ҳозир олиб келаман.
– Йўқ, ўзим бориб кўрсам…
Жиянов Шафоат аянинг орқасидан қўшни хонага чиқиб, хонадаги каравотга мос оқ кийим жавони олдида тўхтади. Рухсат сўраб ҳам ўтирмай, уни очиб осиб қўйилган кўйлакларни бирма-бир синчиклаб кўздан кечирди.
– Ҳаммаси шуми?
– Ҳа.
– Ваннахонада йўқми?
– Э, ҳа биттасини саватга ташлаб қуювдим-а. Тугмаси узилганмиди, чокидан кетганмиди-ей…
Шафоат ая у ер бу ери йиртилган, сўкилган пайпоқ, кўйлак, шим солинган саватни кўтариб келди.
– Мана, тикиб қўяман деб олиб қўювдим, мос тугма топа олмовдим. Бозордан бир қарашим керак…
Жиянов кўйлакнинг тугмаларини текширар экан, юраги ҳапқириб кетди. Унинг кўкрак тугмаси йўқ бўлиб, қўлидаги тугма эса қолганлари билан бир хил эди…
Турсун шифохона йўлагида Жиянов билан рўбарў келиб, бирдан ранги оқарди. Сўнг ўзини тезда қўлга олиб, капитанга қўл чўзди.
– Ассалому-алайкум, ўртоқ капитан. Шифохонамиз сизга ёқди шекилли, тез-тез келадиган бўлиб қолдингиз. Ё бирор жойингиз оғрияптими?
Бурхоновнинг дастлабки ҳолати капитаннинг назаридан четда қолмади.
Жиянов у билан қуруққина саломлашди-да, сўнг рўпарасида турган Турсунга:
– Сиз билан яна бир бор суҳбатлашсам девдим. Менга 10 дақиқа вақт ажрата олмайсизми?
– Марҳамат, доим хизматингизга тайёрман. Қани, бу ёққа.
Турсун шифокорлар хонасини эшигининг очиб, Жияновни олдинга ўтказиб юборди, кейин ўзи кириб эшикни ёпди. Иккаласи бурчакдаги чарм қопланган диванга ўтиришди.
– Фақат вақтим камроқ эди, ҳозир умумий обход бўлиши керак. Бош шифокорнинг ўзлари ўтказадилар, беморларим олдида бўлмасам, бўлмайди.
– Мана бу кўйлак сизникими?
Жиянов қўлидаги елим халтадан эркаклар кўйлагини чиқарди.
– Бу..М–мен.. Йўқ.
Турсун ҳар қанча ўзини қўлга олишга уринмасин, ҳаяжонланаётганини сездириб қўйди.
– Йўқ денг. Лекин буни бир соат олдин онангиз уринган кийимларни сақлайдиган саватдан олиб менга бердилар. Дархоновнинг уйида унинг бир тугмасини эсингиздан чиқариб қолдирибсиз.
Жияновнинг овозидаги кескинлик наштар каби Турсуннинг юрагига санчилиб, музлатиб юборди. Дархонов билан сўнгги учрашуви тезлатилган кино тасмасидаги кадрлар сингари бир зумда хаёлидан ўтди.
– Мани тинч қўйинг. Энди сизга тажриба қуёни бўлишни хоҳламайман.
Турсун Собирга тикилар экан, мийиғида кулиб қўйди.
– Майли, ўзингизни тажриба учун ушланган қуёндек ҳис қилаётган бўлсангиз, бу сизнинг ишингиз. Бўлмаса қарзни қайтаринг. Шу пайтгача индаганим йўқ эди. Эртадан бошлаб қарзнинг фоиз счётчигини қўйиб юбораман.
Собир бир зум нафрат билан Турсунга тикилиб турди-да, ичида уни бўралаб сўкди. Аммо жаҳлини сиртига чиқармай, зўрма-зўраки жилмайди.
– Асабийлашишнинг нима кераги бор. Ҳозир молиявий аҳволимдан хабарингиз бор. Шефдан анча қарздорман. Топган пулим шунга кетаяпти. Сизникини ҳам яқинда қайтараман. Фақат манга бир оз вақт керак.
Турсуннинг жаҳл билан қимтилган лаблари чўзилиб, юзи бир оз ёришди.
– Хўш, таклифимни қабул қиласизми?
Собир индамай бош силкиди.
– Э, бор экансиз-ку.
– Менга ёрдам берсангиз барча қарзларингиздан кечиб юборишим ҳам мумкин. Фақат ишимни тугатсам бас. Энди ишга келсак, яна бир бор сиртмоқда кечирган ҳолатингиз зарур. Баъзи бир нарсаларни ойдинлаштирмоқчиман.
–Демак… Эртага кечқурун соат 21.00 да сизникида кўришамиз.
Турсун совуқ жилмайганича Собирга қўл узатди. У эса ўз навбатида истар–истамай унинг қўлини сиқиб хайрлашди.
Эртаси куни Турсун Собирнинг ҳолатини кузатар экан, унинг хириллай бошлаганини кўриб, тезда бўйнидаги сиртмоқни олиб ташлади
етганидан кейин ҳам унинг бу қизиқиши йўқолмади. Мана, 3 йил бўлдики, институтни, ординатурани, сўнг Кореяда игна билан даволаш бўйича курсларни тамомлаб, шунча ўқигани етмагандек яна одамнинг асаблари-ю, руҳий ҳолатини уйғунлигими, фарқими, ишқилиб шунга яқин бир мавзуда илмий иш ҳам қилмоқда. Асаблари толиққан беморлар билан ишлаш осон эмас. Ўзининг ҳам асаблари чарчаган кўринади.
Шафоат ая оналик меҳри билан уйқусида ҳам гоҳ–гоҳ чўчиб тушаётган ўғлига термулди. Ҳар гал қўшнилари Зубайда билан Ойсулув момолар ўғлини алқаб, дуо қилганларида Шафоат ая ўзини бир қоп семиргандай ҳис қилади. Бўлса–бўлмаса ўғлига кўз теккан. Турсунжон сесканиб кўзини очар экан, тепасида хаёл суриб ўтирган онаизорини кўриб, хижолат чеккандек нигоҳини олиб қочди.
– Вой болам, уйғондингми? Туриб юз-қўлингни ювақол. Аллақачон сен яхши кўрган юпқадан пишириб қўйганман.
– Раҳмат, қорним очгани йўқ.
– Ундай дема, кечадан бери туз тотганинг йўқ. Бунақада касал бўлиб қоласан.
Шафоат аянинг кўзларига ёш қалқиди.
– Э, бўлди қилинг. Бўлар-бўлмасга йиғлайверасизми? Диссертациям учун тажриба ўтказаётган эдим. Шунга ишхонада ушланиб қолдим.
Турсунжон ўрнидан турди-да, ўзини қувноқ кўрсатишга ҳаракат қилиб, сўнгги пайтлари ташлаб қўйган югуришини эслагандек, хонанинг ўртасида жойида туриб бир-икки югурди. Сўнг онасининг юзидан «чўлп» этиб ўпиб, ювиниш хонасига чиқиб кетди. Ўғлининг каравотини йиғиштирар экан, онаизор «Ҳа, боласи тушмагур-а» деганича унинг орқасидан қараб қолди.
*
– Собир Дархонов ҳақиқатдан ҳам Самарқанд вилоятида туғилган. Ота-онаси ёшлигида ажрашган. Отаси никоҳ бекор қилингани билан аввалдан бўлган оиласига қайтган, онаси ҳам бошқа турмуш қургач, уни бувиси ўзи билан олиб қолган. Аммо кўп ўтмай бувиси фалажланиб, уйдан чиқа олмай қолади, якка-ю-ягона холаси уларнинг ҳолидан хабар олиб турган. Лекин у ҳам Дархонов 14 ёшлигида турмуш ўртоғи билан Россияга кўчиб кетган. Бувиси қазо қилгач, Дархонов умуман бебош бўлиб кетади. Бу пайти у 16 ёшда эди. Икки марта майда ўғирликлар содир этиб, вояга етмаганлар колониясида қисқамуддат жазо ўтаган. Афсуски, у ердан ҳақиқий ўғри бўлиб чиққан. Икки-уч маротаба йирик ишда қатнашган. Лекин, негадир, ўз гуруҳидан ажралиб, сўнгги йиллари фақат квартира олди-сотдиси-ю, чет эл валютасининг ноқонуний савдоси билан шуғулланган. Ҳеч жойда муқим ишламаган ҳам, яшамаган ҳам.
Жиянов тўплаган сўнгги маълумотларини подполковник Шуҳрат Ориповнинг столи устига қўяр экан, ҳар гал бошлиғи томонидан бериладиган кутилмаган саволларга жавоб қайтаришга тайёрланди.
– Яхши, демак Дархонов ўз жонига суиқасд қилмаган, балки уни кимдир ўлдирган демоқчисиз, шундайми?
– Қайдам. У ўз хатида ёзиб қолдирган Нафиса исмли қизни қидирапмиз. Лекин унинг ҳаётини назарда тутадиган бўлсак, бу анча чигал иш.
– Нафиса ҳақида Самарқандга сўровнома жўнатдингизми?
– Ҳа, тез орада унинг жавоби ҳам келиб қолар.
– Сизга рухсат.
Жиянов бошлиғининг олдидан чиқар экан, бир оз ўйланиб турди-да, бир қарорга келгандек, юзи ёришди. Содиққа қўнғироқ қилиши керак.
*
– Нафисани топдим, Ботир ака.
Холиқ хурсандчилигини яшириб ҳам ўтирмади.
Жиянов қўлидаги сигарет кулини кулдонга тўкар экан, юзига урган хурсандчилигини яшириш учун, қошларини чимирди.
– Самарқанддан қачон қайтинг?
– Кеча кечқурун. Ўша аёлни топиб гаплашдим. Унинг эри, фарзандлари бор. Дархонов билан синфдош бўлишган экан. Ўша пайти Дархонов унга кўнгил қўйиб юрганини эслади. 8–синфни битиргач, у ўғрилик, безорилиги учун «детколонния»га тушганини эшитганидан сўнг олдига яқинлашмай қўювдим, ундан қўрқардим, деди. Икки йил олдин ҳам улар учрашишган экан. Дархонов унинг ишхонасига қидириб борибди. «Эрингдан ажраш, сенга уйланаман», дебди. Нафисага ўйлаб кўришга вақт берган. Аммо аёл уни мутлақо кўришни истамаслигини, оиласи билан бахтли ҳаёт кечираётганини айтибди. Шундан сўнг Дархоновни қайтиб кўрмадим, деди.
– Бори шуми?
– Шу.
– Раҳмат, бугун дамингни олсанг бўлади. Сенга рухсат.
– Хоҳ ишон, хоҳ ишонма, Дархонов садомазохист бўлган кўринади, – Содиқ Валиев олдида турган катта кружкадаги пивони мириқиб симирар
cовунланган. Бу нарса эса анча илгари бажарилган.
– Аммо, у ўзини осмаган-ку. Бундан ташқари, ундаги бармоқ излари ҳам марҳумники эмас. Иннанкейин, мурда бошқа хонанинг эшигининг олдида топилгани-чи?
– Уф–ф..
Сигаретанинг кўкимтир тутуни эшик–деразаси ёпиқ хонада осилиб қолди.
Содиқ энциклопедияни четга қўйиб, Жияновнинг столи ёнига келиб ўтирди. Капитаннинг столи устидаги полиэтилен халтага солинган китобларнинг муқовасини томоша қилар экан, бирини олмоқчи бўлди.
– Қачондан бери Маркиз де Садга қизиқиб қолдинг?
– Тегма, улар Дархоновга тегишли. Ётоғидаги каравотидан топилувди.
Содиқ елим халтани жойига қўяр экан, яна қоғозга бор вужуди билан шўнғиган Жияновдан сўради.
– Ижарачи билан гаплашдингми?
– Эрталаб Холиқни юборувдим, ҳали замон келиб қолади.
Холиқ шаҳарнинг чеккасида жойлашган икки қаватли уйнинг қора чарм билан қопланган, аммо ямалаверганидан олачипор бўлиб кетган эшигини тақиллатар экан, бироздан сўнг аёлнинг рус тилида «Ким у?» деган овози эшитилди.
– Мен лейтенант Сафоев, ички ишларданман. Менга Надежда Аюповна керак эдилар.
Қулф шиқирлаб, қия очилган эшик ичкаридан илинган занжирни таранг тортди. Эшик тирқишидан сочлари оқарган, ёшлигида анча гўзал бўлиб, ҳануз аёллик латофатини йўқотмаган аёл кўринди.
– Сизга нима керак?
Холиқ кўкрак чўнтагидан гувоҳномасини олиб кўрсатар экан, қуруқ оҳангда:
– Надежда Аюповна сизми? – деб сўради.
– Ҳа, менман.
– Ичкарига кирсам майлими?
Аёл эшик занжирини тушириб Холиққа йўл берди.
Уй бир хонадан иборат бўлиб, анчадан бери таъмирланмаган, деворга ёпиштирилган гулқоғознинг пастки қисми тарам-тарам бўлиб йиртилган эди. Холиқнинг айнан шу изларга диққат билан тикилганини сезган хонадон соҳибаси уни ўтиришга таклиф этар экан, «Бу Машканинг иши» деди.
– Ким у, Машка?
Холиқ эски стулга оҳиста чўкиб, ўзининг 95 килограммлик вазнини кўтараётганига ишонч ҳосил қилгач, жойлашиброқ ўтирди.
– Бу мушугим. Уйда фақат иккаламиз яшаймиз. Қаҳва ичасизми?
– Йўқ. Раҳмат. Сизга бир-икки саволим бор эди. Ижарачингиз ҳақида.
– Ўшанда билганимни ёзиб берганман, яна нима керак?
– Сизга Дархоновни ким таништирган?
– Ўзи келди. Уйга ижарага қўйишим ҳақида газетага эълон берган эдим.
– У билан нотариус орқали ижарага қўйиш ҳақида бирор бир шартнома имзолаганмисиз?
– Йўқ, у менга тилхат ёзиб бериб, икки ойлик ижара ҳақини олдиндан тўловди. Паспортининг нусхаси ҳам бор.
– Ўша нусхани менга беролмайсизми?
Холиқ қувончини яшира олмай, ҳовлиқиб сўради.
Надежда Аюповна хонанинг бурчагида турган сервант тортмаларидан бирини очиб, ундаги бир тўда қоғозлар ичидан анча униққан қоғозни олди.
– Мана у. Собир ёмон ижарачи эмасди. Доимо ижара ҳақини ўзи олиб келар, бунинг устига уйни озода тутарди.
Холиқ диққат билан паспорт нусхасини кўздан кечирар экан, Дархоновнинг Самарқанд вилояти Иштихон туманида рўйхатга олинганлиги диққатини тортди.
– У қачондан бери сизникида турарди?
– Адашмасам, бир йилу тўрт ой бўлди.
– Олдига кўп одам келармиди?
– Қўшнилардан сўраганимда деярли ҳеч кимни кўрмасликларини айтишган. Унинг шахсий ҳаёти билан ҳеч қизиқмаганман.
– Раҳмат.
Шафоат ая ўғлининг бошида ўтирар экан, Турсуннинг ориқлаган, ташвишлардан қорайган юзига тикилди. Кеча ярим тунда келган ўғлининг мурдадек оқарган, қон қочган юзи-ю, телбасимон қарашини кўриб қўрқиб кетган эди. Орқасидан ит қувиб келгандек, у оғир ҳансирарди. Ювиниб, кийимини алмаштирди-ю, овқатини ҳам емасдан хонасига кириб кетди. Мана, кун пешинга яқинлашиб қолган бўлса-да, турай демайди. Шафоат ая ўғлининг эрта оқ оралаган сочларини силар экан, «қачон якка-ю ёлғиз дилбандининг тўйини кўриш насиб этар экан-а?» деб ўйларди. Худо тўрт фарзандидан уч нафарини гўдаклигидаёқ олиб кетди. Фақат Турсунжонининг жони омон қолди. Ўғиллари сал йўталса, чол-кампир Аллоҳдан Турсунжонга умр сўрашади. Кўз қорачиғида асраб вояга етказган фарзандлари юзларини ерга қаратмади. Мактабни аъло баҳоларга битирди. Акалари касалдан вафот этганиданми, шифокорликни танлади. Ёшлигидан расм чизишга қизиқиб, айнан инсон руҳиятини суратларида акс эттиришга ҳаракат қиларди. Вояга
АЛБАТТА ЎҚИНГ...
ИБРАТЛИ ХИКОЯ
Қабристон мўминлар билан гавжум. Бир кекса аёл бандаликни бажо келтирганди.
Гўрков қабристонга майитни дафн қилиш учун келган эркакларга алланималарни тушунтирар, "Аттанг, аттанг, Аллоҳ кечирсин!" деб эшитилар эшитилмас бош чайқаб қўярди. Шовқин суронли баҳс мунозарадан сўнг:
-"Марҳумни қабр қабул қилмаяпти. Бу кетишда шомга қолиб кетамиз. Бу банда қандай гуноҳ қилган экан-ки лаҳадга уч бора қўйсак ҳам ер қабул қилмаяпти??? Аҳли мўминлар, сизлар унинг ҳаққига дуо қилиб туринглар, зора Аллоҳнинг раҳми келса...
Бу орада дуога қўл очган эркаклардан бири:
"Астағфириллоҳ, илон илонлар!" деб орқага тисарилди.
Майитнинг устида қорамтир илонлар чирмашиб олган, гўрков уларни олиб ташлашга ҳарчанд уринмасин , лаҳатнинг ичидан қайнаб чиқаётгандек илонлар кўпайгандан кўпайиб борарди.
- "Марҳумнинг турмуш ўртоғи шу ердами?"- сўради иложсизликдан гўрков.
Нимагадир аввалроқ кўриниш бермаган эркак секин-аста одимлаб:
- "Мен..." - дея жавоб берди.
- "Бу аёлнинг қандай гуноҳи борки ер қабул қилмаяпти? Албатта, бу Аллоҳга аён. Аллоҳ ўзи
кечирсин. Аёлингиз бировнинг ҳаққига хиёнат қилмаганмиди?"
Эркак гўрковни четга олди.
- "Бундан 13 йил аввал катта ўғлим вафот этди. Ундан ёдгор 3 фарзанд, 2 ўғил ва 1 қиз қолди. Ўғлимнинг вафотидан сўнг бева келиним ва набираларимга аёлимнинг муносабати ўзгарди. Оҳир оқибат уларни уйдан ҳайдаб солди.
Маҳалла кўй орасида қаддим букилди. Кейин кичик ўғлимни олиб чет-элга ишлагани кетдим. У ерда қурувчилик қилиб набираларимга уй учун пул тўпладим. Кичик ўғлим эса касбдош дўстлари билан чўмилишга кетганча, қайтиб келмади. Излаган жойим қолмади. На тиригини, на ўлигини топа олдим. Бу мудҳиш воқеадан кейин у ерда ҳа ишлай олмадим ва яна Тошкентга қайтдим.
Аёлимга набираларимга уй олиб бериш учун ишлаб топган бор-будимни бердим. Мен ахмоқ унга ишонибман. У эса пулларга қизим Саидага тилла тақинчоқлар олиб берибди. Пулнинг қолган қисмини эса ўз эҳтиёжига сарфлаб юборган. Мен қизимга:
- “Онанг етимнинг ҳаққини юлиб сенга тилло занжир берса олаверасанми? Ахир улар жигарингни болаларику? Уларга раҳминг келмайдими?” - десам:
- “У келин бегона, набираларингиз эса катта бўлса йўлини топиб кетади деб жавоб қилди.”
Шу воқеадан сўнг, уйдан бош олиб чиқиб кетганман. Аслида, қизимнинг бу гапига тарсаки тортиб ақлини киритиб қўйишим керак эди.
Менга ҳам осонмас, бир ўғлим вафот этди, бири дом-дараксиз йўқолди.
Балки ўшанда аёлим норасидаларни уйдан ҳайдамаганида мен ишлагану кетмасдим, ўғлим ҳам йўқолмасди, набиралприм эса ўз ота уйида улғаярди ва аёлимни сўнгги манзилга бу каби аянчли аҳволда кузатмасдик. Менку, ундан розиман, ишқилиб Аллоҳ кечирсин, раҳми келсин...
Бу гапларни эшитгач гўрков чуқур хўрсинди-да:
- Бандасининг гуноҳларини Аллоҳнинг ўзи кечирмаса, биз ожизмиз. Ҳар қалай, қиз бўлса ҳам фарзандингиз бор экан. Ҳар куни келиб онаси учун, Аллоҳ розилиги учун Қуръон тиловат қилсин . Майитнинг устидаги илонлар Аллоҳнинг амри билан келган. Улар етимнинг ҳаққини сўраш учун аёлингизни чирмаб олган. Ер эса бир пайтлар аёлимгиз етим болаларни ҳайдагани учун унга ҳам жой бергиси йўқ.
Бироздан сўнг яна жаноза намози ўқилди. Гўрков тўпланганларга бир варақ қоғоз тутқазди ва:
-"Шу дуони баланд овозда ўқийсиз"- деди.
Атрофдагиларнинг кўзидан дув-дув ёш оқарди. Биз ҳам сенинг ҳузурингга боргувчимиз, гуноҳларимизни кечир!...
Отасидан гўрковнинг айтганларини эшитган қиз онаси учун дуо қилишга қабристонга келди. Не кўз билан кўрсинки, ер уни ҳамон қабул қилмаган, қабр устида маййитни итлар талаётганди. Қиз шу заҳоти ўз ўлимини, у ҳам отансининг гуноҳига шерик эканини, қачонлардир шу аҳволга тушишини ўйлаб дахшатга тушди. Ва қилган гуноҳлари учун тавба қилди. "Етимнинг ҳаққи -етти дарёни қуритар"дегаб гап нақадар тўғри эканлигига амин бўлди.
"Уларнинг ҳаққини бугуноқ қайтараман, ойим берган тақинчоқларни акамнинг етим болаларига бераман, уларни ўз ота уйига олиб келаман!" - ўйлади ўзича. Орадан яри
м соат ўтиб ота яна бир мудҳиш хабарни эшитди:
-"Қизингиз автоҳалокат туфайли ҳалок бўлди"...
Дунёнинг ишларини қеранг...
✍🏼 @Ibratli_Sozlar 📚
АРМОН
Саида кечир мени. Бир умр азобга ташлаб кетдинг .. Мана орзуимга хам етишар эканман, қизинг Севара ўғил кўрди. Гулига ҳам тинмай совчилар келаяпти. Қизинг учун шундай қувончли ва ташвишли кунда ёнида сен йўқсан. Эҳ Саида, Саида! Қани энди қайтиб кела олсанг. Аллоҳ менга барча виждон азобларидан қутилиш учун имконият берса эди».
Рўзимат ака ёноғига томган кўз ёшини артиб, рафиқаси Саидага ёзган хатини тортмадаги картон қути ичига йиғилган хатларга қўшиб қўйди. Бу хатлар ҳеч қачон ҳеч қаерга юборилмайди. Бу хатлар ҳеч қачон ўз эгасининг қўлига тегмайди, чунки уларда виждон азоби, бир умрлик армон битилган эди…
Рўзимат уйланиб икки фарзандли бўлгунига қадар оилавий ҳаётидан нолиган эмас. Хозир беш қизнинг отаси. Хотини ҳам юмшоқ, кўнгилчан аёл. 13 йил бирга кечирган ҳаётлари давомида бирон марта ҳам унинг юзига тик қараб гапиргани, гап қайтарганини эслай олмайди. Шундай бўлса ҳам негадир кейинги вақтларда Рўзимат оиласидан совий бошлади. Ишда алламаҳалгача қолиб кетадиган, ишини эртароқ тугатса, дўсти Бадриддин олдига борадиган бўлиб қолди Уйга борса, бўлар бўлмасга жаҳли чиқар, э йўқ, бе йўқ қизларига ушқириб, хотинига қўл кўтарадиган ҳам бўлди. Мана бугун ҳам хисоб-китобини тугатгач, анча вақт ўйга толди. Ўтган кунги воқеани эслаб, ичи сиқилди. Хотинини бугун эрталаб, туғруқхонадан уйга олиб келган эди. Энди эса, олдига ҳеч ҳам боргиси йўқ. Тўғриси боришга уялади. Бир хафта олдин хотининг кўзи ёриб, яна қиз тўғилганини эшитгач, улардай ичган, сўнг Бадриддиннинг машинасига ўтириб, туғриқхонага боришган эди.Худди қиз туғилганига улар айбдордек, йўлда учраган оқ халатлиларни буралаб сўкканини эслайди, кейин эса нима булгани эсида йўқ. Фақат эртаси куни боши лўқиллаб, ўз ётоғида кўзини очди. Жўраси уйига олиб келиб ташлаган бўлиши керак. Шунга ҳам рахмат.
Рўзимат, нима қилишини билмай каловланиб турди-да, бирданига жўралари чойхонага йиғилмоқчи бўлганларини эслади. Шошиб эгнига курткасини кийиб, чойхонага йўл олди.
Ёшликдан дўст тутинган тўрт журасини Собир маслаҳатга чақирган экан. Собир кенжа икки фарзандини суннат қилмоқчи. Қандай бахтли инсон. Тўрт ўғилнинг отаси. Ош ейилиб, бир икки пиёла «оқидан урилгач», тўйни ўтказиш тартиби бўйича ҳамма ўз фикрини айта бошлади. Фақат Рўзимат жим.
— Ҳа, нега индамайсан. Собирга атаганинг йўқми?, Ё у қайтармайди деб қўрқаяпсанми? Суннат тўйи қилмасанг бир кунмас бир кун қиз чиқарарсан, ахир?!
Энг яқин дўсти Бадриддиннинг бу сўзлари Рўзиматнинг юрагини наштар мисол тилиб ўтди.
— Нима устимдан кулаяпсанми? Ким айтди сенларга менда ўғил бўлмайди деб? Рўзимат қўлидаги пиёлани ерга отиб юборди. Чил-чил синган пиёла овозидан бирдан сергак тортиб ўрнидан турдида, эшикни қарсилатиб ёпиб чиқиб кетди. Шу кетишича, уйлари ёнидаги дукончадан бир шиша ароқ олди. Шу ернинг ўзида уни очиб, шишаси билан кўтарди.
Уйига келганида болалари ухлаган, Саида чақалоқни эмизиб ўтирган эди. Эрининг оёқда зўрға турганини кўриб, суяб ичкарига олиб кириш мақсадида олдига борди.
-Ҳа ифлос, ҳали сенми мени жўралар олдида масхара қилдирадиган. Рўзимат яқин келган Саиданинг юзига тарсаки туширди. Хотининг индамай , чириллаб йиғлаётган боласининг олдига кетганини кўриб, Рўзиматнинг баттар жахли чикди. Болани унинг кўлидан тортиб олиб, диванга отиб юборди.
— Вой, дадаси, нима қилаяпсиз? деб чақалоққа талпинган Саидани сочидан ушлаб, дуч келган жойига ура бошлади. Қушни хондан югуриб чиққан онаси ўғлининг қўлига ёпишди.
-Вой нима қилаяпсан, ахир у бугун туғруқхонадан келди-ку. Қуйвор, уйинг куйгур, ўлдириб қўясан.
Рўзимат бир онасига, бир ерда ётган хотинига, хонанинг эшигида тўпланиб, йиғлаётган қизларига қараб, «Ўчир баринг овозингни!» деб бақирдида, ётоқхонага кириб кетди.
Орадан бир йил ўтди. Ота-онасининг насиҳатлари таъсир қилдими, ёки кенжатойи Азизанинг шириндан-ширин қилиқлари уни ўзига ром этдими, хайтовур Рўзимат энди онда-сонда бўлса ҳам кечқурунлари кўпроқ вақтини оиласи билан ўтказадиган, Азизани тиззасига ўтқазиб, унинг қилиқларидан завқланиб куладиган бўлди.
Маржон хола ўғлидаги бу ўзгаришларни кўриб, ич-ичидан қувонар, пайт пойлаб, хали албатта ўғилли бўлишини,
Духтирлар ягона йул буйрак кучириб утказиш дейишди.
- Огзингдан булмагур гап чикади-я?! Филдек эркакнинг хам буйраги ишламас эканми?
Асатилла аммасига врачларнинг ташхисини айтиб, соглигининг кундан-кунга емонлашиб бораетганлигини ва сузининг охирида яшаш-
дан умиди тугаб бораетганини билдирди.
- Ташвиш тортма. Улимдан бошка хамма нарса-нинг иложи бор. Ана республика клиник шифо-хонасида ана шундай мураккаб операция ки-линар экан. Уша ерда куплаб инсонларни улим чангалидан асраб колган тажрибали профессо-рлар бор деб эшитгандим. Шуларга бориб учра-шайлик. Оллохим узи мехрибон, шояд шифо берса.
- Аммажон, узи сизлар билан хайрлашгани кел-гандим. Шу хафтанинг охирида келинингиз би-лан Москвага кетмокчимиз. Тушунадиган, би-ладиган танишлар Москвага боришни масла-хат беришяпти. Уртокларим у ерда инсон аьзо-ларини кучириб утказишга конун йули билан рухсат берилганлигини, шифокорларнинг мала-каси хам анча юкори эканини, донор масаласи муаммо эмаслигини айтишди. Шунинг учун хам у екдаги духтирларга узимни бир курсатиб, уларнинг хам хулосасини олмокчиман.
- Жуда Жудаяхги уйлабсан. Ноумид булма, бо-лам! Дард берган шифосини хам беради дейи-шади. Бундан кишлокдагиларнинг хабари бор-ми?
- Уларни ташвишга куймай, деб айтмадим. Ай-никса, ойим бу гапни эшитсалар кутаролмай-дилар.
- Йук, айтишимиз керак. Бу нарса яширадиган нарса эмас. Кейинг ойинг эшитиб колсалар кат-тик хафа булади. Хай, майли сен бу хакда уйла-ма. Москвага кетиш тайергалигингни куравер. Мен узим бирон хафтадан кейин кишлокка кет-мокчи булиб турувдим. Бориб уларга узим се-кин тушунтираман. Ахир, ойингни одатини би-ласан-ку, сал нарсага вахимага тушиб колади.
Шу куни Асатилланинг кунгли анча таскин то-пиб уйига кайтди.
Асатилла билан Мухайенинг бир неча кун ичи-да Москвадаги буйрак операциясини утказади-ган шифохоналардан курмагани, бормагани колмади. Улар хар бир шифо клиникаларига бош сукишиб, бу касаллик хакида сураб-суриш-тиришди маьлум булишича, хорижий фукаро-лар учун бундай операцияларнинг нархи эллик мингдан юз минг долларгача экан. Улар бун-дай нарх-навони эшитиб тарвузи култигидан тушгандай булиб, мехмонхонага кайтишди. Асатилланинг огир уйга ботиб диванга чукка-лаб утирганини куриб Мухайенинг баттар фи-гони ошди.
- Бунча аза тутмасангиз? Одамни эзиб юборди-нгиз-ку!
- Уйлаяпман
- Яна нимани?
- Бизнинг яшашимиз учун етарли ховлимиз бор.
Балки "Дархон"даги турт хонали квартирамиз-ни, иккита машинанинг бирини сотармиз, кейин
Асатилланинг гапи огзида колди...
- Вой, вой нималар деб алжираяпсиз?! Ахир, беш ойдан буен "бездельник"сиз. Ногиронлик нафакангиз дори-дармонингиздан ортмаяпти-ку? Угилларимиз хам катта булиб колишди. Уларни укитишни, уйлантиришни, уй-жой билан таьминлашни уйлаяпсизми? Шу ишонганим биргина квартира ва машинани хам сотаман дейсиз-а?
- Ха, еб-ичишинг, касаллигинг хам менга малол келаяпти денг.
- Гап унда эмас, мен хам баьзи аеллар каби ай-ни шу ешимда курортга боришни, чет элларга саехат килишни, лоакал бирон бир санатория-да одамлардай дам олишни истаган эдим. Афсус! Булмади! Улардан менинг нимам кам? Кулимиз ошга етганда Оллохим бу дардни биз-га курсатиб турса-я. Мен эрим ногирон булиши-ни хеч хам хохламагандим. Угилларимни оек-ка куйиш хам энди менинг зиммамда. Лекин кандай килиб? Уларни кандай эплайман, деб уйловдим. Сиз булса сотамиз дейсиз. Балки Тошкентга кайтиб борсак, бошка йули топилиб колар. Таниш-билишлар, кариндошлардан ер-дам сураймиз...
- Ха, тугри айтасиз, бутун мол-мулкни сотсак хам улар айтган бунча пулни тополмаймиз. Мени кечиринг. Узи кейинги пайтларда уйлама-сдан хар нарсани гапирадиган булиб колибман шекилли.
Уларнинг бу юрт билан боглик барча умиди пучга чикиб, Тошкентга кайтишди. Асатиллани-нг танишларидан бири шахардаги республика клиник шифохонасида тогаси Бахром Мансу-ров энг тажрибали профессор эканлигини, у факат мураккаб операцияларни килишини, ун-га бориб учрашса ердам беришини айтди.
Улар сунгги умид билан уша шифохонага бо-риб, профессор Бахром Мансуровга учрашиш-ди.
- Ха, операция киламиз, - деди Бахром Мансу-ров. - Аммо битта муаммо бор.
- Кандай муаммо? Агар пул керак булса...
- Йук
КИССА: "ХИЕНАТ КУЧАСИ" ( хаетли вокеа)
4 КИСМ.
Асатилла аввалига дори-дармон билан даво-ланиш илинжида булди. Икки йил мобайнида олган муолажаларининг хисобининг чеки бул-мади. Афсуски, бора-бора дри-дармонлар хам кор килмай куйди. Шу боис, унга диалез буюри-шди. Бу муолажанинг турган-битгани азоб эди. Диалез инсон танасидаги конни томчилаб-шо-пириб пешобдан тозалайдиган нажотбахш, ай-ни пайтда нохуш ва азобли тиббий ускуна. Уни кабул килишга келган Асатилла хар гал турт-беш соатлаб шифтга термулиб етарди. Шу хол хафтада икки марта такрорланарди. Бунинг ун у катта сарф-харажатлар килишга мажбур эди. Бора-бора Асатилла бу муолажага ипсиз богла-ниб колди. Врачлар унга умуман шахардан таш-карига чикмасликни буюришди. Диалез олма-са, аьзои бадани шишиб, уйкуси кочар, иштаха-си бугилиб, бетокат буларди.
Шу зайлда ойлар утаверди. Килган харажатла-ри устига бу муолажанинг унга екмай колгани хаммасидан ошиб тушди. Негадир баьзан исит-маси, баьзан кон босими ошиб кетадиган, гохи-да юраги безовта киладиган булиб колди.
Бу эса яхшилик аломати эмас эди. Шу боис шифокорлар хам унга очигини айтиб куя коли-шди. "Бундай ахволда диалезни узок давом эт-тириш мумкин эмас. Ягона нажот буйрак кучи-
риб утказиш. Харакатингизни килинг".
Докторлардан эшитган бу совук хабар уни бу-тунлай эсанкиратиб куйди.
Асатилла эртасигаек ишдан бушади. Бу хакда хотини билан малахатлашиб хам утирмади. Чунки унинг кузига энди иш куринмасди. Хона-сига камалиб олиб, бир неча кун ташкарига чикмади. "Хе нарсани уйламасликнинг иложи бормикан", дея уйларди у зим-зие бушликка киприк кокмай соатлаб термулиб утираркан. Шундай булганида умрининг сунги кунларида дунедаги энг бахтиер одамга айланарди. Ахир, хеч нарсани куради, кулокларинг хаммасини эшитади, тилинг чулдириб туради, аммо узинг, миянг хеч нарсани идрок килмайди, юрак хеч нимани хис этмайди. Бу жуда зур! Лекин кан-дай килиб? "Хаммаси мана шу боглик. Мана шунга!"
У куп уйлаганидан боши тимсиз гувилларди ва фикрини бир жойга жамлашга кийналарди.
Нималар булаетганини, нега бундай дардга ча-линганини хечам тушунолмасди. Кунлар Асати-лланинг дил изтироблари билан бошланиб, уй-кусиз тунлари билан якунланадиган булиб кол-ди. У канчалик уйламасин, уйларининг адоги тугамас эди.
Асатилла ерилиб кетгудай булиб хонасидан ташкарига чикди. Ховлини уйчан айланаркан, кузи айвон устуни тепасида эгасиз колиб бу-зилиб кетган куш уясига тушди. Шунда унинг хелига эрта бахор кунларида оз берган бир дах-шатли вокеа тушди...
..Нихоят кахратон кишнинг кахри синиб, кунлар илий бошлади. Бахор нафаси сезилиб, осмон-нинг тиниклашиб бориши ва оппок пага-пага булутларнинг сузиб юриши гуеки денгизни эс-латиб, одамларга хуш кайфият улашади. Куешнинг сезилар-сезилмас тафти эса кунгай жойлардаги корларни эрита бошлади. Енгил нафас олган она заминдан бойчечаклар бош кутарди.
Тонг-сахар ховлига чиккан Асатилла бахор аломатларини куриб, кунгли тогдек кутарилди.
Гуе куешнинг заррин нурлари танига даво бе-ретгандек эди. Бир лахза булса-да, зир какшае-тган баданидан огрик йуколди. У айвондаги уриндикка утириб, кийгос гуллаган урик гулла-рини кузатар экан, ногахон унинг кузи кушни-нинг онда-сонда ховлига келиб коладиган ба-рок мушугига тушиб колди. У айвон устунидан юкорига тирмашиб чикарди. Она калдиргоч эса тинмай мушук атрофида айланар, унинг юкорига чикишига каршилик киларди. Дастлаб Асатилла нега ундай булаетганлигини тушун-мади. Айвон тепасидаги кушнинг уяси, унда патлари хали чикмаган палапонларни курган-
дан сунггина бу ерда нима булаетганини тушу-нди. У она кушга ердам бергиси келдию, аммо вокеа кандай якун топишига кизикиб "нима бу-ларкин?" деб кузата бошлади.
Ассатила хали хам нима булганини англашга уринарди. "Калдиргоч нега ундай килди? Пала-понларини химоя киламан деб, ахир узи мушу-кка ем булди-ку! Нахотки, оддий бир куш, бола-лари учун шунчалик жон куйдира? Мен-чи, мен? Мен ушанда кушни куткариш урнига унинг кан-дай килиб палапонлари учун узини халок эти-шини томоша килгандим. Ха, ха...томоша! Кан-дай шафкатсизлик! Лекин, бир она калдиргоч-нинг уз боласини саклаб колиш учун жонини фидо кили
Oʻqituvchi:⠀
— Abdulla, senga savol! “Qavat-qavat toʻni bor, chiroyligina yuzi bor»?⠀
Abdulla:⠀
— Atirgul!⠀
Oʻqituvchi:⠀
— Yoʻq, bu - karom. ⠀
Abdulla:⠀
— Maylimi, endi man topishmoq bersam? U besh harfdan iborat, bosh harfiyam oxirgisiyam ”Q"…⠀
Oʻqituvchi:⠀
— Voy, quloqsiz bola! Nimalar deyapsan!?⠀
Desa 😂😂
Abdulla:⠀👇davomi🫣🫣
- Assalomu alaykum 🫂
- Sizlarga o’zimning hamyonbop, sifatli va tezkor onlayn magazinimni tavsiya qilmoqchiman 🤝🏻🛍️
-140ming so’mdan cardiganlar 🫶🏻
-140ming so’mdan cardiganlar 🫶🏻
-140ming so’mdan cardiganlar 🫶🏻
-120ming so’mdan “GAP” hudilar 😍
-120ming so’mdan “GAP” hudilar 😍
-120ming so’mdan “GAP” hudilar 😍
Kuz uchun asal kiyimlarimiz kelgan 🫠🎀
Хотин эрига шунақа жумбоқ гап ёзибди:
1) Гапим шуки... 12 ни ўқинг
2) Ану гап бор-у 7 ни ўқинг
3) Айтолмаяпман, эхххх 10 ни ўқинг
4) Хўп, айтаман 9 ни ўқинг
5) Бўлди бўлди 8 ни ўқинг
6) 11 ни ўқинг бўлди
7) Айтаверай-а 15 ни ўқинг
8) Айтаверайми 13 ни ўқинг
9) Аниқ айтаверайми 14 ни ўқинг
10) Жуда муҳим гап 2 ни ўқинг
11) Картангиздаги пулларни ишлатиб қўйдим, дадаси😢
12) Қўрқаяпман 3 ни ўқинг
13) Бўлди айтаман 6 ни ўқинг
14) Ҳафа бўлманг 5 ни ўқинг
15) Жаҳлингиз чиқмасин 4 ни ўқинг
#ТЕЗКОР #ШОК
Тиззамдаги оғриқлардан 3 кундаёқ халос бўлдим!
2 йилдан бери Артрит касаллиги азоблаб келар эди. Бормаган докторим қолмади, беҳуда кўп пул сарфладим. Лекин...
Қўшним тавсия қилган шу гиёҳ орқали касалликдан уй шароитида бутунлай халос бўлдим.
Бу гиёҳдан одамлар қандай даво топаётганини ўзингиз кўринг👇👇👇
http://dexpress24.tilda.ws/snakeoil-u
http://dexpress24.tilda.ws/snakeoil-u
http://dexpress24.tilda.ws/snakeoil-u
(Хозироқ кўк ёзув устига босинг ва бепул китобга эга бўлинг)
Укам хали еш. Узингиз уни тарбияласангиз, хаетнинг паст-ба-ландини тушунтирсангиз. Хизматингизни ки-
либ юраверади. Айтишади-ю, "Гушти сизга, суяги бизга", деб..
Мехмоннинг гапига Сирожиддин аралашди.
- Энди, урток, купам хавотирланаверма. Асати-лла менинг куевим. У мен учун хеч качон йук демаган. Тугрими, Асатилла?
- Ха, сиз нима десангиз шу-да, - деди Асатилла хам унинг гаини тасдиклаб.
Мухайе егуликлар билан столни тулдириб ташлади. Улар алламахалгача чакчаклашиб утиришди. Овкатланиб булгач, мехмон гап ора-сида Асатиллага "Хотинингизнинг кули ширин экан", деб мактаб куяр, кузлари Мухаенинг куз-лари билан бот-бот тукнашганда эса хар икка-ласи хам аллакандай сезгилар куршовида ко-лишарди..
Сирожиддин Асатиллани чеккага тортди.
- Нима гап? Тинчликми узи?
- Ха, тинчлик. Нега ундай деб сураяпсиз?
- Келганимда Муаенинг кузлари кизарган экан.
Уришиб колдингларми?
- Йуг-е... Нега уришамиз. Хаммаси жойида. Иш-иш деб, менга эьтибор бермайсиз, хеч каекка олиб бормайсиз, уйда утиравериб зерикиб кет-дим, деб хархаша килиб турувди. Тугри айтади. Узиям кейинги пайтларда хеч ишдан ортолмай колдим. Нима килишга хам хайронман.
- Майли, уйлайверма, бирон-бир иложини топа-рмиз.
Бу орада мехмон Шерзодни эркалатиб уйнат-ди. Уни пастга куяр экан:
- Онасидай асал бола экан, - деб Мухайега куз сузди.
Унгайсиз ахволда колган Мухайе стол устидан бушаган идишларни олиб, ошхонага чикди. Мехмонлар кетар чогида дам олиш кунида эр-хотин булиб токка чикишга келишиб олишди.
Тог хавоси мусаффо эди. Эркаклар сойга ту-шиб чумилиб келгунча, аеллар дастурхон туза-тишди. Асатилла "киттай-киттай"дан кейин ен- бошлаб утирган жойида ухлаб колди. Эр-хотин-лар хазил-хузул аралаш кувлашиб, чумилгани кетишди. Мухайе эрини уйготмокчи булиб бир-икки туртди, бирок у пишилоаганича котиб ух-ларди. Азбаройи хурлиги келганидан Мухайе-нинг юрак-багри эзилди. "Бу тунка шу ердаям уйку билан овора", деб уйлади у изтиробга ту-шиб. Чумилиб кайтган Шухрат Мухайенинг дар-дига тушунган булди.
- Нега хафасиз, Мухайехон? Бу дейман, Асатил-ла ака уйкуни яхши курар экан-да-а, - деб мийи-гида кулимсиради.
Мухайе йиглагудек булиб, кузини ундан олиб кочди. Тонгдан кайтгач, Мухайе узини Шухрат-нинг хотини Насибанинг урнига куйиб курди. Уй-хаели чувалашди:
"Агар Шухрат акага ухшаган кишига турмуш-га чикканимда эди, хозир замонавий кийиниб, пардоз-андоз килиб, яйраб-яшнаб юрармидим. Эрга тегаетганимда кузим кур экан-да. Келиб-келиб, шу кишлокига турмуша чикдимми?! На чет элни, на хазилни, на уйин-кулгини билади-ган тункага!"
Кун утган сари Мухайенинг феьли узгариб, эридан совиб борди. У энди Асатиллани илга-ригидек рашк килмас, ишдан келишини кутмас, хамма нарсага бепарво карар, жахл килганда: "Улиб кетмайдими?"дея кул силтаб куя коларди
Асатилла ишдалигида Шухрат атайин бир-ик-ки марта уни сураб кунгирок килди. Бахонада Мухайе билан якиндан танишди, орадан хафта утиб, уни ресторанга таклиф килди. Шу куни нимадир булиб Асатилла ишдан хотинининг туйга чоглангандай пардоз-андоз килиб турган вактида кунгирок килиб колди.
- Жоним, чарчамадингизми? Нима билан банд-сиз? - дейиши билан телефондан Мухайенинг шангиллаган овози эшитилди.
- Доим мавридини топиб телефон киласиз-а! Жонимга тегди шу одатларингиз! Хозир кетяп-
ман, сиз билан гаплашишга вактим йук.
- Каекка?
- Концертга. Узи анчадан бери концертга туш-магандим. Сизга айтганим билан бефойда. Ишингиз бошингиздан ошиб етибди. - Мухайе пичинг килганча шошиб телефон гушагини куй-ди. Уйидан чикиб таксида кетаетиб мийигида кулди: "Бопладим!"
Шухрат белгиланган жойда кутиб турган экан. Мухайе унинг машинасига келиб утиргач, у ма-шина уриндигидаги чиройли гулдастани олиб, тавозе билан аелга тутди:
- Мана бу гузал гулдаста, гулдан-да гузал бул-ган бонуга, мархамат.
Мухайе, шу тобда еш кизлардай шошиб колди.
- Рахмат, миннатдорман, - деди хаяжонланиб
- Яхши Яхшибир жойга буюртма бериб куйган-ман, кетдикми? - деди Шухрат машинани юрги-за туриб.
Мухайе унга розилик билдириб бош силкиди. Улар дид билан безатилган столга келиб утири-шди.
Чиройли жой экан, - деди Мухайе ресторанни-нг хашаматига хавас ила бокиб.
📌 Ҳаётда мақсадингиз шу сонларга қаратилсин: 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1, 0.
Кунига 9 стакан сув ичинг.
8 соат ухланг.
Дунёнинг 7 мўжизасини кўринг.
6 рақамли даромадингиз бўлсин.
Ҳафтасига 5 кун ишланг.
4 ғилдиракли уловни бошқаринг.
3 қаватли уйда яшанг.
Ота онангизнинг 2лалари соғ саломат бўлишсин.
Бир умр йўлдошингиз билан умр кечиринг.
Ва хафагарчилик нольга тенг бўлсин!
Агар шуларни дўстингизга ҳам раво кўрсангиз видеони унга юбориб қўйинг.😁
@Ibratli_sozlar
#албатта_ўқинг
Фарзандини олим қилиб тарбиялаган оналардан ўрганадиганларимиз:
1. Ҳавво онамиздан сабрни;
2. Ҳанна онамиздан фарзандини Аллоҳга назр қилишни;
3. Марям онамиздан ахлоқни;
4. Мусо алайҳиссаломнинг оналаридан таслимиятни;
5. Ҳожар онамиздан Аллоҳдан батамом рози бўлишни;
6. Хадича онамиздан энг намунали жуфт бўладиган қизлар тарбиялашни;
7. Оиша онамиздан устозликни;
8. Али ибн Абу Толибнинг оналаридан фарзандимизни ўз аҳлига топширишни;
9. Анас ибн Моликнинг оналаридан ғамимиз фақат Ислом бўлишини;
10. Абдуллоҳ ибн Амрнинг оналаридан асло ёлғон гапириб бўлмаслигини;
11. Ҳасан Басрийнинг оналаридан фарзандимизнинг ейдиган ҳар луқмасига жуда қаттиқ эътибор қилишни;
12. Абдулқодир Жийлонийнинг оналаридан фарзандининг илм сафарига чиқишига рози бўлишни, илмдан тўсмасликни;
13. Имом Шофеъийнинг оналаридан моддий камчиликни муаммо ҳолига келтирмасликни;
14. Аҳмад ибн Ҳанбалнинг оналаридан фарзандининг илми билан шахсан шуғулланишни;
15. Суфён Саврийнинг оналаридан фарзандига доим насиҳат қилиб боришни;
16. Имом Авзоийнинг оналаридан фарзандининг барча эҳтиёжларини таъминлашни;
17. Увайс ибн Амр ал-Қоронийнинг оналаридан Пайғамбарга ошиқ бир фарзанд тарбиялашни;
18. Шуъба ибн Ҳажжожнинг оналаридан фарзандини илмга қизиқтиришни;
19. Абдурраҳмон ибн Ҳариснинг оналаридан иккинчи турмушга жуда қаттиқ аҳамият беришни;
20. Имом Моликнинг оналаридан фарзандининг илм сафарида барча камчилик ва эҳтиёжларига эътибор беришни;
Буларнинг барчаси олим фарзанд тарбиялашни ўзига энг катта ғоя қилиб олган оналар учундир. Мазкур оналарнинг бирдан-бир ғами Ислом бўлган. Фақат ва фақат Аллоҳнинг розилигини истаганлари учун тарихда ўзларининг исмларини олтин ҳарфлар билан ёзиб қолдирадиган фарзандлар етиштириб кетдилар. Энди навбат Сизга!
«Олим тарбиялаган оналар» китобидан Абдуллоҳ Раҳимбоев таржимаси
жонига қасд қилишади. Шунда Шокирнинг бобоси уни ўлимдан олиб қолиб, ўзи қаттиқ яраланган экан. Амир Умархон миннатдорчилик сифатида дўсти, сафдошига олтин сопли қиличини ҳадя этган. Шундан бери бу қилич авлоддан авлодга мерос бўлиб келаётган экан. Аммо Шокир қилич унинг уйида сақланишини айтмаган эди…
Кечқурун Хуррамбек билан унинг отаси кўрсатган жойдаги полнинг тахталарини кўчирдик. Сандиқ остида туйнук бўлиб, ҳақиқатдан ҳам унинг ичидан қизил бахмалга ўралган қилич ва қутига тахланган АҚШ долларлари чиқди. Хуррамбек матони олиб ташлаши билан хона чироғининг нурида қўлидаги қилич ярқираб кетди. Иккаламиз ҳам ундан анчагача кўз узолмай қолдик.
-Албатта отангнинг истагини амалга оширишинг зарур, дея ўртоғимга эслатдим, бир оз ўзимизга келгач. Бу ердаги пуллар ўқишингга ҳам, уйланишингга ҳам, Гулрухсор опани даволатишга ҳам бемалол етади. Юр, эртага Мохигулларникига бирга бориб, ундан ва ота-онасидан кечирим сўрайсан. Улар албатта сени тушинишади, ахир Мохигул бежиз сенга турмушга чиқишга рози бўлмаганку, тўғрими?
Хуррамбек ниҳоят нигоҳини қиличдан олиб менга қаради ва учрашганимиздан буён илк маротаба жилмайди.
📡 Do'stlar bilan bo'lishing
⏭ ✍🏼 @Ibratli_Sozlar 📚 ⏮
лмайди. Тахминларининг барчаси ҳақиқатга айланмоқда эди. Энди фақатгина бир нарса, рўпарасида ўтирган одам қотилми ёки мутлақо айбсизми шуни аниқлаш қолган эди, холос.
– Шифохонада гаплашганимизда диссертациянгизни деярли якунлаганингиз ҳақида айтган эдингиз. У билан танишсам бўладими?
– Ҳа, албатта, аммо унга қўлда кўп тузатишлар киритганман.
– Ҳечқиси йўқ, тушунмаган жойимни сиздан сўрарман.
Турсун терговчининг ёнидан ташқарига чиқар экан, парча-парча булутлар сузиб юрган баҳор осмонини сўнгги маротаба кўраётгандек, бошини кўтариб кўкка узоқ тикилди.
*
Ботир «Жигулиси»ни аллақачон уйқуга кетган шаҳар кўчаларидан бошқариб борар экан, ёшлигида момосининг айтган гапи ёдига тушди. «Қотил доимо виждони қийналиб, қотиллик содир этган жойига қайтиб келади». У рулни беихтиёр Дархонов ижарада турган уй томон бурди. Уйнинг подъезди қоп-қоронғу бўлгани учун, чўнтагидан зажигалкани чиқариб бир амаллаб учинчи қаватга чиқди. Марҳум Дархоновнинг қўшнилари аллақачон еттинчи тушини кўришаётган бўлса керак, тиқ этган овоз эшитилмасди. Эртага боши балога қолишини билса-да, у эшикнинг қулфи устига елимлаб ёпиштирилган муҳрли қоғозни авайлаб ёпиштирилган жойидан кўчирди. Сўнг, чўнтагидан елим халтачага солинган уйнинг калитини олиб, эшикни очди. Уй эгасини сўнгги йўлга кузатишганига бор-йўғи 11 кун бўлганига қарамай, эшик очилиши билан димоғига хонадоннинг туриб қолган, ачимсиқ ҳиди урди. Жиянов беихтиёр бурнини жийириб, секин йўталиб қўйди. Қоронғи йўлакдан ичкарига кириб, кўчанинг чироғи хира ёритиб турган хонанинг деворини пайпаслаб, тугмачани топиб, чироқни ёқди. Дархонов у турган жойда ётган пайти қўшниси эшикнинг қия очиқлигига қизиқиб, ичкарига киради. Ерда ётган марҳумни кўриб милицияга, «Тез ёрдам»га қўнғироқ қилади…
Хона тезкор гуруҳ ходимлари охирги маротаба уни қандай тарк этишган бўлса, шундай ҳолатда эди. Бурчакда рангли телевизорнинг устини қалин чанг қоплаб улгурган. Хонадаги диван, креслолар унга аввалгидай файз эмас, балки қотилликни қай тарзда ва ким томонидан амалга оширилганлигини айта олишмаганларидан зорлангандек мунғайиб тургандек. Хонадаги барча буюмлар қотилликнинг тилсиз гувоҳлари.. гувоҳлари… Тилсиз гувоҳлари…
Жиянов мияси айланаётган сўзларнинг маъносини чақмоқчи бўлгандек пешонасини тириштирди. Асабийлашганда, ёки бирор нарсани ўйлаганида одат бўлиб қолган ҳаракат билан сочларини бармоқлари орасидан ўтказа бошлади. Гувоҳ, ахир булар тилсиз бўлсада гувоҳ-ку. Қотил барибир ўзидан кейин из қолдирган бўлиши керак.
Жиянов синчковлик билан атрофга назар ташлади. Нариги хонага ўтиб, чироғини ёқди-да, атрофга кўз югуртирди. Дераза ёнида каравот, кийим жавони, ойна…
Қайтиб яна асосий хонага чиқди. Бироз тургач, чуқур «уфф» тортиб, орқасига бурилди. Шу пайт оёғига бир нарса ботгандек бўлди. Тугма… эркаклар кўйлагининг тугмаси. Жиянов энгашиб тугмани қўлига олар экан, унга тикилиб қолди. Сўнг шоша-пиша ётоққа ўтиб, кийим жавонини очди. Жавонда қатор қилиб Дархоновнинг 6 та кўйлаги, иккита костюми, дубленкаси ва чарм пиджаги илиб қўйилганди. Кўйлакларнинг барчаси дазмолланган. Дархонов сариштали бўлган кўринади. Кўйлак тугмаларини текширар экан, уларнинг барчаси жойидалигини кўриб, кўнгли жойига тушди.
*
– Бу Бурхоновлар хонадоними?
Шафоат ая остонада турган кенг елкали, қора сочлари орқага таралган, чарм куртка кийган нотаниш эркакни кўриб, ҳайрон бўлиб унга қаради.
– Ҳа, келинг, ўғлим.
– Мен ички ишлардан Ботир Жияновман.
Жиянов курткасининг ички чўнтагидан гувоҳномани олиб, Шафоат аяга очиб кўрсатди-да, уни ўқиб улгурмасиданоқ ёпиб, яна жойига солиб қўйди.
– Ичкарига кирсам майлими?
– М–майли.
Жиянов Шафоат аянинг орқасидан эргашиб, чоғроққина хонага кирди. Хона дид билан безатилган, ўнг деворни қоплаган стенкада биллур идишлар деразадан тушаётган нурда товланар, стенка ёнида турган «LG» телевизорида қандайдир хорижий фильм кетмоқда эди.
– Яхши ўтирибсизларми, опа, амакимнинг, ўзингизнинг соғлиғингиз яхшими?
– Худога шукр.
Шафоат ая ҳеч нарсани тушунмай Жияновга тикилди.
– Узр, безовта қилганим учун, менга Турсунбек керак эдилар.
экан, бўшлиққа тикилиб ўтирган дўстининг диққатини ниҳоят ўзига қарата олганидан хурсанд бўлди. Пиво ичишга ўзи чақирди-ю, ярим соатдан буён уни кўрмагандек миқ этмай, сигаретини тутатгани тутатган.
– Садомазохист дейсанми? Нега?.
– Ўтган куни столинг устида Маркиз де Саднинг китоби ётувди.
– Хўш?
– Негадир шу китоблар сенинг эътиборингдан четда қолди. Дархоновни қўшнилари ҳам, ижарачи кампир ҳам ҳеч қачон аёл киши билан бирга кўрмагани-чи? Бу дегани ёки у аёлларни ёмон кўрган, ёки бунинг бошқа сабаби бор. Маркиз де Сад бу борада унинг «устози» бўлган кўринади.
– Яъни…?
– Яъни, дўстим, Дархоновнинг танасидаги номаълум жониворнинг тиш излари кемирувчига, яъни ўзи билан олиб юрган оқ сичқонга тегишли эканлигига шубҳам йўқ. Буни янги тишланган жойидан олинган қон таҳлили ҳам тасдиқлаб турибди. Унда сичқон сўлагининг ферментлари мавжуд. Мана, ўзинг қара.
Содиқ Жияновга бир варақ қоғоз узатди:
– Бу қон таҳлилининг хулосаси. Бир соат олдин олувдим. Ўзим сенга шахсан топшираман деб, Нилуфархондан олувдим.
Жиянов дўстининг айёрона қисилган кўзларига қараб кулиб юборди.
– Ишқилиб, нима қилиб бўлса-да Нилуфархонни бизнинг остонага қўймасангиз?
– Ҳа-а, эркакларнинг ичида унга нима бор. Ёмон кўзлардан асрай дедим-да.
Иккаласи бир зум бир-бирига тикилиб, кулиб юборишди.
Содиқ кружка тагида қолган пивони бир кўтаришда бўшатиб, олдига ликопчадаги чипсини яқинроқ суриб, қарсиллатиб ея бошлади.
– Хўш, ишга қайтсак. Агар марҳум аёлларни ёмон кўрган бўлса, унда Нафисанинг олдига нега борган?
Жиянов савол назари билан Содиққа тикилди.
– Ёшликдаги муҳаббати. Аёл зоти ичида фақат Нафисагина унинг кўзига маъбуда бўлиб кўринган бўлиши мумкин. Аммо у ҳам уни олдига солиб ҳайдаганидан сўнг бечора нима қилсин.
–….
– Дўстим, яна бир нарса ёдингдан кўтарилди. Дархонов ўлимидан бир неча кун олдин даволанган. Унинг сўнгги олган инъекцияси – никотин кислотаси.Қаерда даволангани-ю, шифокорини қидириб кўрсанг яхши бўлармиди?.
Ботир Жиянов дўстига миннатдорчилик билан нигоҳ ташлади.
Жиянов рўпарасида ерга тикилиб ўтирган гувоҳга тикилар экан, унинг ориқ юзи, салқиган қовоқлари, билинар-билинмас титраётган бармоқларини кузатарди. Ниҳоят керакли одамни топганига ишонч ҳосил қилди. Сўнгги 5 кун ичида у шаҳардаги барча касалхоналарда бўлиб, ўнлаб невропатологлар билан гаплашди. Турсун Бурхоновни илк бор учратгандаёқ унга нисбатан гумон уйғонди. Ички ишлардаги кўп йиллик тажрибаси ва инсон руҳиятини яхши билиши бошқалар ичида айбдор одамни бир қарашдаёқ бехато ажратиб олиш қобилиятини тарбиялаган эди. Шифохонада Бурхонов ўзини анча дадил тутган бўлса, унинг кабинетига кириши билан қатъиятлилигини йўқотди.
– Собир Дархоновни анчадан буён танийсизми?
– У менинг беморим. Икки йилдан бери вақти-вақти билан менда даволанади.
– Нега айнан сизда?
– Биринчи маротаба ўнг юзи асаб тизимининг фалажи ташхиси билан шифохонага ётқизилганида игна билан даволаган эдим.
– Тиббиёт институтини битириб, яна Кореяда ўқигансиз, деб эшитдим.
– Ҳа, машҳур иглорефлексотерапевт Пак Чжэ Ву қўлида таълим олиб, унинг «Су Жок» терапиясини мукаммал ўргандим. Дархоновни даволашимда айнан шу усул қўл келди. Бундан ташқари, уни доимо кузатиб туришимга рози бўлди.
– Нега?
– Илмий тадқиқотим учун, шу соҳада диссертация ёзаётган эдим.
– Тадқиқотингиз мавзуси нима?
– Инсон руҳиятининг асаб тизими билан муштараклиги, онгсизлик муаммоларининг руҳий ҳолатига таъсири.
– Қизиқ, унинг руҳий ҳолати меъёрида эмаслиги, аниқроғи садомазохист эканлигини қандай изоҳлайсиз?
Турсун рўпарасида ўзига тикилиб ўтирган терговчи буни қаердан била қолди экан, дея ҳайрон бўлиб Жияновга тикилди.
– Садомазохист? Сиз буни қаердан биласиз?
– Демак, Дархоновнинг жинсий ҳаётида мутлақо аёллар бўлмаганидан ҳам хабарингиз бор.
– Лекин у бесоқол эмас эди.
– Буни биламан, у ўзининг шаҳвоний ҳисларини бошқа йўл билан қондирган.
Турсун рўпарасида пайғамбар ўтиргандек ранги оқарди.
– Лекин.. лекин сиз буни қаердан биласиз?. У бу ҳақида фақат мен билан гаплашганига имоним комил, чунки бошқаларга айтса уни ғирт жиннига чиқаришарди.
Жиянов мамнун жи
ҒАРОЙИБ ЕЧИМ
– Ҳали замон Турсунжон ҳам келиб қолади. Шу, унинг кеч юришлари сираям менга ёқмайди-да. Ота бўлиб сал тергасангиз бўлармиди.
– Қўявер. Эрта–индин уйланадиган йигит. Бундан ташқари ўйнаб юргани йўқ. Ишлаяпти.
– Ҳар куни қоронғу чўккандан кейин келиши одамни ташвишлантиради. Негадир шу кунларда кўнглим ғаш. Қўшни Назокатнинг келини касалхонада ётганмиш. Кўзи ёригандан бери ўзига келмаётган экан. Ишқилиб, тинчлик бўлсин-да?! Итларнинг увиллаши ҳам ғалати…
Шафоат ая ишини тўхтатиб, энди элас-элас эшитилаётган итнинг увиллашига қулоқ тутди.
– Э, кўп валдирайверма. Турган–битганинг ваҳима. Худо умр берган бўлса тузалиб кетади. Ундан кўра намоз ўқишни ўрган. Охиратни ҳам ўйлайдиган вақтинг етди. Ёш олтмишдан ошгандан кейин одам мундоқ бу дунёнинг ҳисоб-китобини қилиб қўйиши керак. Мен хуфтонни ўқий… Қачон ўзи сенинг ақлинг киради?
Шафоат ая чолининг тўнғиллашига эътибор бермай яна хавотирланиб деразага қаради. Тун аллақачон борлиқни ўз оғушига олган бўлса-да кўп қаватли уйларнинг, кўчаларнинг чироқлари гўё уни шаҳар чегарасидан ҳайдаб чиқаришга уринаётгандек туюларди. Шафоат ая қўли ишда бўлса-да, хаёли ўғлида эди. «Қаёқларда юрган экан-а?. Бугун навбатчиликка қоламан демовди». Соат тунги иккидан ошдики, Турсундан хабар бўлмади. Соатнинг бир меъёрда чиқиллашидан кўзи илинган Шафоат ая эшик зулфининг шиқирлашидан уйғониб кетди.
– Ким у?
– Бу мен… Турсунман.
Шафоат аянинг елкасидан тоғ ағдарилгандай бўлди. Шоша-пиша ичкаридан қулфга солинган калитни бураб эшикни очар экан, ўғлини кўриб тиззаларидан мадор кетди.
Капитан Ботир Жиянов иш столи устида ётган судмедэксперт хулосаларини қайта-қайта кўздан кечирар экан, орқама кетин сигарет тутарди. «Қизиқ, Дарханов ўлдирилган бўлса, уйидан топилган видолашув хатини нега ёзган? Паталоганатом эса марҳум инфарктдан оламдан ўтган, деган хулоса берган. Саволлар… саволлар. Аммо ҳануз ҳеч қайсисига жавоб тополганича йўқ».
– Нима деб ўйлайсан, ҳақиқатдан ҳам Собир Дархонов инфарктдан ўлганми, ўз жонига қасд қилганми ёки уни шунга мажбур этишганмикан?
Жиянов янги сигаретани тутатар экан, бурчакда энциклопедия титиб ўтирган дўсти Соддиққа бир зум тикилиб турди.
– Менимча, шу Дархонов ўзини ўлдирмаган ҳам, инфарктдан ҳам ўлмаган.
– Нега ундай деяпсан.. Ҳамкасбларинг инфаркт деб хулоса беришди-ку.
Жиянов чарчоқдан қисилган кўзларини ишқалаб, керишиб олди.
–Бу ерда бир гап борга ўхшайди, дўстим. Чунки Дархонов илгари ҳеч ҳам юрак хасталигидан шикоят қилмаган. Бунинг устига инфарктни келтириб чиқарувчи аломатлар ҳам йўқ. Бирданига соппа-соғ юрак қандай қилиб ишдан чиқиши мумкин. Мановини ўқи.
Содиқ Жияновнинг олдига келганида стол устига қўйган қоғозларни суриб қўйди.
Капитан қоғозларни синчиклаб ўқиб чиқар экан, сочларини бармоқлари орасидан ўтказиб, тарай бошлади.
– Ҳа, яна бир бошқотирма!
– Айтгандай, унда марҳум нега хат ёзиб қолдирди экан?
– Қайси хат?
– Дархоновнинг ёнидан топилган хатни айтаяпман. Дархонов Нафиса деган қиздан кечирим сўраб ёзган хати. Ҳаёти чалкашлигини айтган-у, аммо яшаш жонига текканлигини айтмаган.
Содиқ китобдан бош кўтармай, кулимсиради.
– Чигал дегани, ҳамма нарса жонга тегди дегани-да. Ўзи ўша Нафисани топдингми?
– Ҳамма гап шунда-да, ҳали йўқ. Дархонов истиқомат қилган хонадонни шахсан ўзим обдон текширдим. Ҳужжати йўқ. Ёлғиз ўзи яшаган. Жониворларни яхши кўрганми дейман, террариумда оқ сичқон боққан, лекин сичқон йўқ, қочиб кетганга ўхшайди. Уячасида қолган юнгининг қолдиқларидан сичқонлиги аниқланди. Дархоновнинг курткасида, пиджагининг ички чўнтагида ҳам сичқоннинг юнглари бор. Менимча, уни доимо ўзи билан олиб юрган.
Жиянов яна бир бор хулосага кўз югуртирди.
– Ўм-м, қонидаги алкоголоидларнинг фоизи 60 дан зиёд. Балки шу нарса ҳам унинг ўз жонига қасд қилишига сабаб бўлгандир. Лекин акси бўлса-чи?
– Ўзинг ўйлаб кўр, маст одам қандилнинг илмоғига арқонни боғлаётганида уч-тўрт дақиқагача мувозанатини сақлаб туриши қийин. Бу дегани у ўз ҳаракатларини аниқ назорат қила олмаган. Ўзини осиб, кейин ўйлаб кўриб арқонни бўшатмагандир. Яна бир далил арқон
одамлар ўнта қиздан кейин ҳам ўғил кўришаётгани ҳақида гап бошлар эди. Бундай пайтлари Рўзимат индамай қолар, шифокорлар қаршилик қилсалар ҳам яна ҳомиладор бўлган, аммо буйраги касаллигидан оёқлари шишиб кетган хотинига қараб-қараб қуяр эди.
Саида… Саида эса доимо фақатгина қиз туққани учун гуноҳкор сезар эди. Уни кузатаётган гинеколог эртага аппаратга тушасан деган. Эй Худо, ўғил бўлсинда. Ўғил бўлса эрининг ҳам, қайнона-қайнотасининг олдида юзи ёруғ бўлар эди. Бечора қайнонаси яхши аёл. Эри ўғли йўқлиги учун таъна қилиб бошласа, доимо унинг ёнини олади. Аммо қайнотаси хар гапининг орасида неварасига суннат тўй қилмай, армонда ўтиб кетишини гапиради. Уни ҳам тушунса бўлади. Рўзимат акаси оилада ягона фарзанд. Эри ҳам, қайнотаси ҳам Исахоновлар авлоди давом этшини хохлашади. Бунинг учун эса ўғил керак.
УЗД аппаратининг мониторидан кўзини узмаётган ёшгина шифокор аёлга тикилар экан, Саида тезроқ уни гапиришини интиқиб кутар эди.
— Нечта фарзандингиз бор? Сўради шифокор аёл нихоят Саидага қараб
— Нима экан? Саида саволга савол билан жавоб берди.
-Мунча шошасиз, ўзи сизга ким керак ўғилми, қиз?
-Ўғил…
-Бўлмаса суюнчини чўзинг, Худо хохласа буниси ўғил бўлади.
Саида хурсанд бўлганидан қандай қилиб, уйга етиб келганини билмайди. Хар доим маюс юрадиган келинини хурсанд холда кўрган қайнонаси унга пешвоз чиқди.
-Ҳа, тинчликми? Дўхтирлар нима деди?
-Ўғил аяжон, ўғил
— Худога шукр.
Рўзимат бу хушхабардан боши осмонга етди. Нихоят орзулари ушаладиган бўлди. Элга шундай тўй берсинки, уни устидан кулганлар ер билан битта бўлишсин.
Уша кундан бошлаб бу хонадонга файз киргандек бўлди. Рўзиматнинг қизларининг ўқишлари, рўзғорнинг кам-кўсти билан қизиқа бошлаганини кўриб, Маржон хола ҳам, Саида ҳам ўзларида йўқ хурсанд эдилар. Кунлар ҳам хурсанд бўлиб, қувлашмачоқ ўйнаётгандек, тез ўта бошлади.
Кечаси-ю, кундузи тиниб-тинчимайдиган Саида ўша куни қайнонасининг ҳай-ҳайлашига қарамай дарвоза олдига тўкилган ғузапояни қизлари билан кечгача ташиди. Кечқурун овқатга уннар экан, белида оғриқ сезди. Бир амаллаб, овқатни сузиб дастурхонга қўйди-да, индамай ётоққа кириб кетди.
Бир ёшли Азизани онаси олдига ўтқазиб, овқатлантираётганини кўрган Рўзиматнинг жахли чиқди-да, хотинини чақирди. Ичкаридан хотини чиқавермагач
-Ая, Азизани келингизга Беринг, ўзи овқатлантирсин –деди
-Қўй болам, чарчагандир, бугун куни билан ғўзапоя ташиди. Бир пас дамини олсин – деди Маржон опа, ўғлини босиш учун.
-Беринг деяпман, ўлмайди. Саида…
Хотининг овоз бермаганини кўриб, шахд билан ичкарига кирди. Саида кравотда ғужанак бўлиб ётар эди.
-Нима қулоғинг том битганми, чақирсам эшитмайсан. Рўзимат хотининг елкасидан ушлаб, ўзига тортди
-Дадаси, мазам бўлмаяпти –пичирлади Саида.
-Тур, аямнинг кўлидан болани ол. Тур деяяпман. Рўзимат хотининг қўзғолмаганини кўриб баттар жахли чиқди. Уни силтаб турғизди. Хотининг баттар бўшашганини кўриб, юзига тарсаки туширди. «Вой» деб қорнини чангаллаб ерга утирган хотинини сочидан тортиб турғизмоқчи бўлди.
Э, онангни… Хали сенми онамни ишлатиб, ётадиган.
Эрининг қўлидан сочини чиқариб олишга харакат қилган Саида, оғриқдан бақириб юборди. Сўнг эса биқинига тушган муштдан, кўз олди қоронғилашиб, ерга йиқилди.
Операция уч соат давом этди. Аммо шифокорлар на Саиданинг, на фарзандининг ҳаётини сақлаб қола олмадилар. Муддатидан уч ой илгари туғилган бола ўғил
эди.
Наргис ҚОСИМОВА
📡 Do'stlar bilan bo'lishing
⏭ ✍🏼 @Ibratli_Sozlar 📚 ⏮
гап пулда эмас.
- Хуш, булмаса нимада?
- Гап шундаки, мамлакатимиз конунчилигига кура, факат якин кариндошларнинг аьзолари-нигина бир-бирига кучириб утказилишига йул куйилган, холос. Бундай операцияларга бего-наларнинг донор сифатида жалб этилиши та-кикланган.
- Демак, донор муаммоси денг?..- Асатилла уй-ланиб колди.
- Ха, шундай. Якин кариндошларингиз, ака-ука-ларингиз, угилларингиз борми?
- Бор.
- Шулардан бири кунса, буйрагини биттасини сизга кучириб утказамиз.
- Доктор, углимиз хали еш. Унинг ногирон булиб колишига мен асло йул куя олмайман, - деб Мухайе гапга аралашди. - Кейин кариндош-ларники булади деяпсиз-ку, укалари бор. Улар-ни чакирамиз.
- Жуда яхши, Сиз, келин, уйга бориб барча кари-ндошларга айтиб вазиятни тушунтиринг, улар билан маслахатлашинглар. Бир карорга келган-дан сунг келарсиз. Лекин хозир эрингизнинг ташхис хулосалари жуда емон чикди. Унинг ах-воли огир, биз унга уйига рухсат беролмаймиз.
Davomi bor...
⏭ ✍🏼 @Ibratli_Sozlar 📚 ⏮
ши жуда хайратланарли хол эди. Шуларни уйларкан, шафкатсиз бир савол Аса-тиллани аьзойи баданини зиркиратиб юборди. "Тухта, сен бир парранданинг харакатидан хай-ратда колиб утирибсан. Аммо уз онанг-чи? Сен унинг учун нима килдинг?"
Асатилланинг куз унгида онасининг мунис чех-раси гавдаланди. Согинч туйгуси бутун борли-гини эгаллади. "Охирги марта ойимни качон бо-риб курдим? Хатто кишлокка качон борганли-гимни хам эслолмасам-а? Балки саккиз ой, балки бир йил булгандир. Ха, ха, онаси ушанда "Углим тез-тез мазам кочиб турибди, беш кун-лигим борми-йукми, худо билади. Тиригимда хабар олиб турсанг бас", деб хар доимгидан бошкача, илтижоли нигох билан унга караганди
Бирок у маьсума нигохларга дош беролмай, "хуп, хуп булади, ойижон", деганича онаси би-лан хайрлашганди. Эх тошбагир угил! Халок булган биргина кушчаги хозир ачиняпсану, нега узокларда ойлаб дийдорингга мушток булиб етган онангга ачинмадинг? Нега шундай ой ут-ган булса-да, бир бор уни эсламадинг? Кизик, хотини еки кайнонасининг, кайинсинглисининг тугилган кунида еки хар байрамда кимматбахо совгалар билан табриклаш эсидан чикмабди-ю, аммо узини бу еруг дунега келтириб, ок ювиб, ок тараб, вояга етказган онасига "Бу-сиз-га" дея бирон бир совга хам кутариб бормабди-я! Совга хам майли, йулига зор онаизордан бир огиз ширин сузини хам аябди-я! Унинг вужуди-дан чикаетган бу овоз, борган сари виждон но-ласига айланаетган эди. Асатилла бугилиб кет-ди. Калб огригига бардош беролмай, бир нукта-га тикилган куйи узига-узи гапира бошлади.
- Ха, ха, ойимни уйга чакираман, бирга яшаймиз
Агар кунмаса, унда хотин, бола-чакаларимни олиб, кишлокка кучиб кетаман. Шахари хам ку-риб кетсин, иш-иш деб югуриб, елиб бу ерларда соглигимдан айрилдим. Болаларим хам озгина кийналар, кейинчалик куникиб кетади.
Ошхонадан чикиб келган Мухайе эрини узига - узи ниманидир гулдираб гапираетганлигини эшитиб хайрон булиб суради:
- Тинчликми? Нима бало сахардан жин-пин ча-либ кетмадими сизни?
Хотинининг пичинг гапидан узига келган Аса-тилла мамнун жилмайиб, сунг гап бошлади:
- Биласизми, Мухайе, мен бир карорга келдим. Кишлокдан ойимни чакирамиз. Энди доимо енларида булишимни, хеч качон улардан ажра-лмаслигимни айтаман ва биз билан бирга яша-шини сурайман. Ха, ха, худди шундай киламан! Нега шуни аввал уйламаган эканман-а?..
Эрининг тобора кувончдан шошиб-пишиб га-пираетганлиги Мухайени энсасини котирди.
- Вой-буй. Нима гап узи? Дабдурустдан онангиз-ни эслаб колибсиз.
- Ха, калбимдаги туйгулар кеч уйгонди. Агар бир умр шу алфозда утиб кетсам нима буларди Мухайе, ойимизни уйимизга чакирамиз! Хечдан кура кеч яхши эмасми?
Унинг саволлари жавобсиз колди. Мухайега эрининг гаплари екмади. У лабини чимириб терс бурилиб ошхона томон юрди. Хотинининг бу харакати Асатилланинг дилини вайрон кил-ди. Уни ранжитди. Аслида у Мухайедан бошка гапни кутганди. Ахир, дард билан курашаетган эрининг кунглини кутариш учун хам, бундай совук муомала килмаслигини у жуда-жуда ис-таган эди. Начора, Асатилла ишидан бушаб, уй-да утириб колганидан бери Мухайенинг муно-сабати узгарганини у сезиб юрарди..
Дуне кузингга тор куринса е бозорга бор еки мозорга, деганлари рост гап экан. Асатилла бир неча кун деганда уйидан чикиб бозор ай-ланиб, дили еришди. Ул-бу егулик олиб, шахар чеккасида турадиган аммаси ва жиянларини куришга борди. Улар билан чакчаклашиб дар-дини бир оз унутгандек булди. Аммаси унга бошдан оек разм соларкан, доимо чакнаб тур-ган нигохлари урнида сулгинликни сезиб хаво-тирга тушди.
- Тинчликми? Сенга нима булди? Мазанг йук-ми? Е кимдир хафа килдими? Еки ишингда кан-дайдир муаммога дуч келдингми?
- Йук, узим шундай...бироз бошим огрияпти...
Асатилла аммасининг калаштириб берган са-волларига жавоб бергиси келмай, хоргин хол-да диванга утирди.
- Сен ниманидир мендан яшираяпсан. Еки...Му-хайе билан урталарингда...- амма шундай деди-ю, жиянининг енига бориб утирди ва мехр тула уткир нигохларини унга кадади. Тулиб турган Асатилла энди яшириш бефойдалигини тушу-ниб, еш боладек секин каловланиб гапирди:
- Амма, мен...мен...тузалмас дардга...чалинган-ман!...
- Вой улмасам, бу нима деганинг?
- Буйрагим ишламаяпти.
ХАР КЎНГИЛ БИР КАЪБАДИР
Мавлоно Жалолиддин Румий ёзадилар:
«Каъба Озарнинг ўғли Иброҳим Ҳалилуллоҳ қурган иморат. КЎНГИЛ эса Азиз ва Жалил бўлган Аллоҳ таолонинг назаргоҳидир, (боқадиган еридир)...»
Румий Ҳазратлари Каъбани камситаётганлари йўқ асло... Демоқчи бўлаяптики Каъба муқаддас бўлишига қарамай, моддий ашёлардан бино бўлган... Зарар кўрса, нураса, йиқилса уни таъмирлаш ёки янада мукаммал шаклда тиклаш мумкин...
Аммо унинг ҳам мавжудлигига сабаб бўлган Инсоннинг Аллоҳ назаргоҳи ва иймон жилвагоҳи Кўнгли бир синса, таъмирлаш имконсиз...
Бу «Ҳар кўнгил бир КАЪБАдир» деган сўзга
Мавлоно Румийдан энг гўзал изоҳдир...
Кўнгил ҳақида сўзлар эканмиз, юракларимизни бир соғинч тўлдиради. Бу Энг ҳассос ва энг тоза ҚАЛБ соҳиби жаноби Пайғамбаримизнинг соғинчларидир...
Сарвари коинот с.а.в ҳамиша болалар,
хаста, кекса, кимсасиз, фақир, бева ,бечора кишиларнинг кўнглини олиб, барчага бирдек шавқат билан муносабатда бўлганлар...
Бир байрамда ҳамма шоду- хуррам турган чоғида, ота-онаси йўқлигидан эзилиб, бир четда турган етим болага:
- «Мен сенинг отангман, ўксинма » - деб ҳадялар берганлар...
Кўнгилини олиш, етимлигини билдирмаслик учун кўчада ўша бола айтганидек туя бўлганлар...
Тўрт оёқлаб, болани елкаларига миндириб, саллалари пешини жилов қилиб, «суворий»ларига тутқазган чексиз шафқату раҳматнинг тимсоли РОСУЛУЛЛОҲ с.а.в дир...
Кўнгил олишга шошилинг !
Сиз меҳр улашаётган кўнгилда Ул Беназир Аллоҳ барини кўриб тургувчидир.
-Жуда ҳам ҳазин...
-Нима?
-Ҳаётнинг куйи...)))
Унинг ҳар торида минглаган туйғулар туғён урса не ажаб. Ҳар чертмоқлик, қалбга ёки осойишталик ёкида бир тўфон олиб келади. Тўфонки бутун қалб дунёйингни барбод қилиб ташашга қодир, ўзи кичкина юки оғир тўфонларни. Балки, вақтлар тизгини тўфонни бартатаф этар, лекин ундан қоладиган манзара...
Кўплар таслим бўлади, кўплар шу ҳароба масканларда яшашга рози бўладилар.
Бу жуда ҳам қайғулидир. Тушиниш туйғуларидан ошиб ҳис қилиш даражасигача... Балки жуда кам инсонлар қалбидаги энг сўнгги умидни чечак очтириб вайроналарни яна чаманзорларга айлантираоларлар. Лекин бунинг учун улкан сабр ва синмас матонат керак.
Aйтинг сиз ҳаётнинг тўфонларига қайси матонат билан юзма юз бўлмоқчисиз?
Осон эмас дейишди. Осончилик кўрмадик. Таслим бўл дейишди. Рози бўлмадик. Сўнгги умидимизни қалбимизнинг энг тўрига ўтказдикда ҳар лаҳза кўз ёшлар ила суғордик. Кутмоқдамиз... Қачондир бизнинг чечакларимиз хам юз очиб бахтга рўбаро бўлади. Шунда баралла айтаоламиз. " Бу менинг умидим чечакларидан униб, кўз ёшларга ёғирилган қалбимнинг вайроналарини бахт ила фарахбаҳшлатган гулим " деб.
Ҳа гуллар кўпдир дунёда, лекин буниси фақат сизники, унинг ўхшаси йўқ.
Манзиллар олисдир, кунлар умримиздан эмас қалбимиздан ўтар. Aммо у кун албатта келажак. Фақат у кунгача сабр қилаолсак бас. Aҳр у йўлларда оёқлар эмас, Қалблар озорланади...Эй кичик шахзода... Юрагимга боқганим замон, қумсайдиган, соғинадиган, инсонларим талайгина. Aйт дидимиз бир дейми? Дардимизми?
Масофаларни бутун умр ажратиб турсада бир кун висол бор. У шундай висолки, қалбда мавжланган суратлар воқеликка кўчади ва абадийликка муҳрланади...)))
#Shunday_kunlar_bor...
Қариндошлар...
Совуқ иссиқ кунларингда керак бўлар,
Хар корингга ярайдиган кўмак бўлар.
Жим турмайди ёрдамчидир тиргак улар,
Жон қариндош, ён қариндош қариндошлар.
Кўп машкуллар бўлар умр савдосида,
Бош чиқмайди ташвишларни ғавғосида.
Улар пайдо мехрибондир шайдосида,
Жон қариндош, ён қариндош
Қариндошлар.
Турмас асло бегонадай ётдай сира,
Йиқилсанг гар душмандайин сенга қараб.
Дуо қилар, хар кун сенга омад сўраб,
Жон қариндош ён қариндош қариндошлар.
Опа ука,ака сингил тоға амма,
Бир ёқадан бош чиқаркан бунда хамма.
Жигарлардан хол сўрашни қилмас канда,
Жон қариндош ён қариндош қариндошлар.
Сизга битдим юрагимдан номаларим,
Жигаргўша иниларим оғаларим.
Соғ саломат бўлинг яқин тоғаларим,
Жон қариндош ён қариндош қариндошлар...
Нурулло Нурлий
«Эрларни эҳтиёт қилинг, Аёллар!»
Эри бор аёлга тегмайди бало,
Меҳр деган малҳам ҳар дардга даво,
Одам атосини суйгандек Ҳаво,
Эрларни эҳтиёт қилинг, аёллар!
- Сизга еккан булса, хурсандман.
- Жуда хам екди, - жилмайди Мухайе.
Улар ноз-неьматлардан татишгач, Шухрат икки кадахга коньяк куйди. Биринчи кадахни бугун-ги учрашув учун ичишди. Кейин Мухайенинг саломатлиги, гузаллиги учун...Шухратнинг хазилкашлиги, латифаларга жон киритиб юбо-рии, унинг Мухайени узига якин олиб гапириш-лари орадаги нокулайликни кутариб юборди. Бир шиша коньяк яримламаек Мухайе минг йи-ллик кадрдони билан утиргандай очилиб-сочи-либ кетди. Унинг икки юзи накш олмадай киза-риб, аьзойи-бадани бушашди.
Кузлари сузилган Шухрат унинг нозик бармок-ларини кафтига олиб сикди.
- Мухайехон, сизга бир ажойиб совга хозирлаб куйганман.
Мухайега коньяк таьсир килдими еки ширин суз, ишкилиб, яйраб кулди ва Шухратнинг хирс тула кузларига бокиб суради:
- Хуш, кандай совга экан у?
- Совгани, зиефатдан кейин курсатаман.
Совгани куриш учун беш каватли уйнинг иккин-чи каватига кутарилишаетганда Мухайе боши айланиб Шухратнинг култигидан тутди. Шухрат икки хоналик квартира эшигини очиб Мухайени ичкарига таклиф килди. Нихоятда нозик дид билан таьмирланган квартира Италия мебелла-рию эрон гиламлари билан жихозланган эди. Залдаги улкан кандилнинг минг бир хил тусга кириб товланиши хонага янада сехрли жозиба багишларди.
- Боя айтган совгам - мана шу! Буни хотиндан яширинча сотиб олган эдим. Энди шу уй икки-мизники булади. Уйнинг битта калити сизда ту-ради, - деб Мухайега калитни узатди.
- Вой...Нега?
- Мухайехон, уша куни остонангизга оек куйи-шим билан, халоватим йуколди. Ростини айт-сам, менга жуда екиб колдингиз. Тугриси хам шу. Хозир сизга яна нима дейишни хам билмай-ман. Хар гал бокканингизда сиз билан гаплаш-ганимда вужудим титраб кетади. Сиз мен орзу килган ва кунглимдаги аелсиз. Мен...мен...вак-ти-соати келиб сизга уйланаман, - деди Шухрат.
Мухайенинг хайрат билан тикилиб турганини куриб, чунтагидаги кутичани олиб унга узатди.
- Бу мендан сизга яна бир совга.
Мухайе аввалига чимирилди, сунг: "Нима экан бу?"дея ажабланиб, кутичани олиб секин очди-ю, севиниб кетди. Кутичада Мухайе анча вакт-дан буен узи орзу килиб юрган тилла занжир турарди. Шу тобда у саховатпеша инсонга ажиб мехр билан тикилиб каради. Шухрат эса дастурхонни тансик таомларга тулдириш би-лан овора эди. У кадахларга яна коньяк куйиб, турли латифалар айтиб, Мухайени кулдирди ва тагин бир бор унинг гузаллигига тасаннолар айтди. Баландпарвоз, чиройли сузлар Мухайе-га екиб тушарди. Энди ичмасликнинг сира ило-жи йук эди. Иккинчи кадахдан сунг Мухайе ба-тамом сархуш булди. Шухрат унинг оппок буй-нига тилла занжирни такиб куйиб, огушига тортди. У махбубасига уша куни бир куришда-ек севиб колганини, энди усиз бир дакика хам туролмаслигини айтар, унинг хузурли дил изхо-ридан Мухайе екилган шамдек эриб борарди.
Эхтиросли мулозаматлардан Мухайе инон-их-тиеридан айрилиб, акли-хушини йукотди. Узини буткул Шухратнинг ихтиерига топширди...
Орадан йиллар утди. Афсуски, шум такдир Асатилланинг сокин хаетига рахна солди. У узини емон хис килиб, кундан-кунга мадори ке-тиб, ранги саргая бошлади. Курсатмаган духти-ри, бормаган шифоконаси колмади. Нихоят, шифокорлар, уни обдон текширгач, огир каса-ликка чалинганини айтишди. Унинг буйраги яхши ишламаслиги туфайли пешобнинг бир кисми тугридан-тугри конга утиб кетаркан. Бу хабарни эшитгач, Асатилланинг лаблари тит-раб узини йукотиб куйди.
- Нахотки, пешонам шу кадар шур булса? Ахир, эндигина рушнолик кураетган эдим-ку?! - деди Асатилла зурга нафаси бугзига тикилиб.
- Такдирга тан бермай иложимиз йук. Балки ях-шилаб даволансангиз, хали хеч нарса курмага-ндай булиб кетарсиз, - деди доктор унга тасал-
ли бергандай булиб.
Аммо Асатилланинг боши кутилмаган бу кур-гуликдан бутунлай гангиб гангибколганди. "Нахотки, бир иложи топилмаса?"дерди ичидан келган бир овоз. Иккинчи яна бир овоз эса "Бо-шингни кирк тошга урсанг хам Оллохнинг буюргани булади", дерди..
Шу-шу Асатилланинг оеги касалхонадан узил-майдиган булиб колди.
Davomi bor..
@Ibratli_Sozlar
✍КИССА: "ХИЕНАТ КУЧАСИ" ( хаетли вокеа)
3 КИСМ.
Асатилла хонасига кириб, телефон гушагини кутарди ва энди ракамларни тераетганида хо-тини Мухайе ковоги солик холда ичкарига ки-риб, секин диванга утирди.
- Сиз билан гаплашиб олсам буладими? - сура-ди у бугик овозда.
- Ха. Кулогим сизда. Гапираверинг.
Асатилла унга эьтибор бермай яна телефон ракамларини тераверди.
- Лоакал бир дакикага...Асатилла ака, охирги вактларда...
- Куйинг, Мухайе, яна дийдиенгизни бошламанг
- Мендан, оиладан совияпсизми, деб куркяп-ман.
- Ия, бу каекдан чиккан гап? - Асатилла секин телефон гушагини куйди-да, савол назари би-лан хотинига каради.
- Ахир, узингиз кела солиб хонангизга кириб кетасиз. Туни билан нималарнидир укийсизми-ей, езганингиз езган. Хотиним бор, деб уйлама-йсиз хам.
- Нима, уришгингиз келаяптими? Уришишга бо-
шка бахона йукми? Рузгорни бут килиб куйган булсам, кам кустимиз йук, яна нима истайсиз? Узи хотин зотидай ношукур одам булмаса ке-рак дунеда.
- Илгари унака эмасдингиз. Узгаргансиз.
- Мен уша-ушаман. Факат ишларим куп. Рахбар-лик масьулияти огир. Доим уз устимда ишла-шим, урганишим керак. Булмаса, хаетдан орка-да колиб кетаман. Кечаги янгилик бугунга туг-ри келмаяпти. Шунинг учун факат уз устимда ишлашим керак.
- Бошкаларга хам шунака дейсизми? - дея ки-ноя килди Мухайе.
- Оббо! Кесатигингиз хам доим тайер туради-да. Нима, биров билан ушлаб олдингизми мени е эшитдингизми?
- Гап унда эмас.
- Нимада?
- Халиги...- йигламсираб гапини давом эттира олмай Мухайе каловланиб. - Эр-хотин булиб бирга у ек-бу екка чикмасак. Бировникига бир-га мехмонга бормасак. Зерикади-да одам. Хар куни бир хил: тонг коронгисида ишга кетасиз. Кечаси ярим тунга якин е корнингизни туйди-риб келасиз, еки индамай овкатни еб, хонанги-зга кириб ишлайсиз. На шанба, на якшанба, ло-акал бир кун оила даврасида утириб дам олган кунларингизни эслаелмайман. Кийналиб кет-дим, очиги!
- Ха, гап бу екда денг. Тушунинг, мен рахбар хо-димман. Иш куп. Топшириклар калашиб етибди Хаммасини бажариш шарт. Колаверса, оилами-знинг обруси, сизни деб килаяпман хаммасини!
- Иш, иш деб мени унутиб куяпсиз-ку. Байрам-ми, туйми, сизга барибир, иш булса булди. Сак-кизинчи мартми, янги йилми, шумшайиб утира-верамиз. Эслатсам, э шунаками, менсиз утира-веринглар деб куясиз. Мен хам бошкаларнинг хотинига ухшаб эрим билан бирга хурсандчи-лик килгим келади.
Асатилла хохолаб кулиб юборди ва хотинини енига келиб утирди..
- Худди еш болага ухшайсиз-а. Зирикибсиз. Онангизникига бориб уларни куриб келинг.
- Менга сиз кераксиз. Шундогам кунора ойим-никидаман. Еки фарзанд курмаетганимиз учун шундай киляпсизми? - куз еши тиркираб зарда-ли жавоб килди Мухайе.
Хотинининг кутилмаган бу гаплари уни бутун-лай эсанкиратиб куйди. У Мухайенинг кетишга чогланганини куриб, багрига каттик тортди:
- Мухайе, эрнинг бахти окила хотин билан дейи-шади. Эр-хотинлик факат байраму совга-сало-млар билан бахоланмайди. Озгина сабр килинг Хаммаси яхши булиб кетади. Дийдие килиб, кайфиятимизни бузишдан фойда йук. Ишларим янаям йулга тушиб олсин, кейин каекка десан-гиз хам олиб бораман. Оллох бизга хали куша-куша фарзандлар хам беради. Мен бунга ишо-наман!
Шу махал эшик кунгироги жиринглади. Куз-лари кизариб кетган Мухайе бориб эшикни хушламай очди. Остонада акаси Сирожиддин ва яна кандайдир нотаниш киши кулларида совга-саломлар билан туришарди.
- Салом, синглим. Уйдамисизлар еки йукми, деб тугри келавердик...
- Ассалому алайкум, акажон. Келинглар, биз то-монларга кайси шамоллар учирди?
Улар куришиб булгач, нотаниш киши кулидаги гулни Мухайега тутди.
Асатилла мехмонларнинг овозини эшитиб ич-каридан чикди, улар билан куришиб, уйга так-лиф килди. Сирожиддин мехмонни уртоги ва бир корхонанинг рахбари, исми Шухрат эканли-гини айтиб, таништирди. Сунг Асатилланинг бошкармасига янги ишга кирган ходим мехмо-ннинг укаси эканлигини ва уни кулоаб-кувват-лаб юришини илтимос килиб келганлигини ай-тди.
- Мен доим ходимларимни куллаб-кувватлаган-ман. Факат у берилган топширикларни уз вак-тида бажариб, хизматига сидкидилдан, халол ендашса булди, - деди Асатилла.
- Ха, шунинг учун хам келдик-да.
Японларнинг фикрича сочингизни узунлиги, деярли 100% эҳтимол билан сиз ҳақингизда айтиб беради...
Ишониш қийин аммо бу ҳақиқат.
Сочингиз узунлигини танланг ва сочингиз сиз ҳақингизда нималарни айтишини билиб олинг.
Сочингиз узунлигини танланг👇
🤓 𝗣𝘀𝗶𝘅𝗼𝗹𝗼𝗴𝗶𝗸 𝗧𝗲𝘀𝘁
🎓 𝗦𝗨𝗥𝗔𝗧𝗗𝗔 𝗘𝗡𝗚 𝗕𝗜𝗥𝗜𝗡𝗖𝗛𝗜 𝗕𝗢‘𝗟𝗜𝗕 𝗡𝗜𝗠𝗔𝗡𝗜 𝗞𝗢‘𝗥𝗗𝗜𝗡𝗚𝗜𝗭❓
👩🏻 𝗔𝗬𝗢𝗟
👨🏻 𝗘𝗥𝗞𝗔𝗞
⁉️ 𝗕𝗨 𝗧𝗘𝗦𝗧 99% 𝗧𝗢‘𝗚‘𝗥𝗜 𝗖𝗛𝗜𝗤𝗬𝗢𝗧𝗚𝗔𝗡𝗜 𝗕𝗜𝗟𝗔𝗡 𝗫𝗔𝗠𝗠𝗔𝗡𝗜 𝗫𝗔𝗬𝗥𝗔𝗧𝗗𝗔𝗚𝗔 𝗦𝗢𝗟𝗠𝗢𝗤𝗗𝗔 😱😱
👉 𝗧𝗘𝗦𝗧𝗡𝗜 𝗦𝗜𝗡𝗔𝗕 𝗞𝗢‘𝗥𝗜𝗦𝗛 👈
ишларим кўп…
Кетмоқчи бўлиб, ён кўчага бурилишим билан, Шокир аканинг овози мени тўхтатди.
-Ҳа, айтгандай, Хуррамбек кеч соат ўнларда уйда бўлади. Кеч бўлишига қарамай, тортинмай бизникига кел. Хуррамбекка менинг хонамдаги сандиқ остидаги полнинг тахтаси кўчиришини айт. У ерда менинг катта бобомдан қолган қилич ҳамда йиғиб қўйган пулларим бор. Қиличнинг нархи йўқ, у бебаҳо. Унинг дастаси олтиндан ясалиб, қимматбаҳо тошлар билан безатилган. Хуррамбек уни сотмасин, музейга топширсин. У давлатнинг мулки, сенинг фарзандларинг ҳам бундай ноёб қилични томоша қилиши лозим. Пулларни эса ўқиши учун тўласин. Бу пуллар ўқишини битиргунича унга етиб ортади. Ҳозир у жуда ҳам қийин аҳволда…
-Шокир ака?! Нега буларни менга айтаяпсиз? Ўзингиз унга айтсангиз бўлмайдими? Ҳайрат ила ажабланганлигимни яширмай унга тикилдим.
-Йўлдан қоч… Пушт..Пушт…
Орқасига қалин жун матога ўралган нон тўла сават маҳкамланган велосипедчи мени туртишига сал қолиб, ёнимдан ўтиб кетди.
-Кўзингга қарасанг бўлмайдими? Кўрмисан? Жаҳлимни яшира олмай велосипедчи орқасидан бақириб, яна Шокир ака томон бурилдим. Аммо у жойида йўқ эди. Дарвозахона ҳам очилиб ёпилгани йўқ. Худди ер ёрилиб, ерга кириб кетгандай. Тор кўча бўш эди. Атрофга аланглаб бирор жойда уни кўрмагач, ғалати бўлиб кетдим. Шу пайт дарвоза очилиб, ундан Хуррамбек ташқарига чиқди. Мени кўриб, худди арвоҳни кўргандек жойида қотиб қолди.
— Салом ўртоқ, нима мени танимаяпсанми?
-Салимжон…
Бирданига у мен томон ташланиб, махкам қучоқлаганича даст кўтарди. Унинг бақувват қўлларидан чиқишга ҳаракатларим бесамар кетди.
— Илтимос, қўйвор…
Ниҳоят оёқларим асфальтга тегиб, уни қучоқлашга эришдим.
— Бормиса-ан.. Келганимга бир ҳафта бўлди, ҳеч ҳам сенга қўнғироқ қилиб туша олмадим. Бугун дадангдан рақамингни олиб, қўнғироқ қилсамми ёки бостириб ўйга кирсамми, деб ўйлаб турувдим..
-Дадам…
Хуррамбек бирданига кўзига қуйилиб келган ёшни артар экан, титраган товуш билан:
-Улар сенга қандай қилиб телефон рақамимни бериши мумкин, ахир вафот этганларига бир йил бўлди-ку! –деди.
-Ҳазилни ҳам қийворасанда… Мен бир неча дақиқа олдин Шокир акани кўрдим, анави ерда турувдилар… Гаплашдим…
-Ҳазиллашаётганим йўқ.
-Ке, бунақа нарсалар билан ҳазиллашиб бўлмайди. Менга телефонингни бердилар.. Ишонмасанг мана..
Хуррамбекнинг жаҳли чиқди.
-Салим, устимдан кулма, ҳозир ҳазиллашадиган аҳволда эмасман. Юр, уйга кирайлик…
-Йуқ. Бошқа сафар. Ке, кечқурун соат олтида учрашайлик. Сенга айтадиган гапим роса кўп.
Юрагимда қоришган қўрқув ва ажабланишдан иборат ғалати туйғу билан уйга ошиқдим.
Эрталабки қувонч, ҳаяжондан асар ҳам қолмаган эди. Содир бўлган воқеани эшитиб, дадам кулимсираганича менга тикилдилар. Аммо юзимда акс этган қўрқувни кўриб:
-Шокирни уйи олдида машина уриб кетувди. Бечора шу заҳоти жон таслим қилибди. Шу куни Хуррамбекнинг тўйи бўлиши керак эди. Тўйга келганлар жанозада қатнашишди. Шундан сўнг Хуррамбек уйланишдан бош тортди, Шокирнинг аёли Гулрухсор эса ётиб қолди. Айтишларича у ақлдан озибди. Бир ўзига келиб, яна бир қарасанг ҳеч кимни танимайди. Эрини чақириб, ёлғиз ўғилига оқ фотиҳа беришни сўрайди. Хуррамбек ўқишни ташлаб, онаси, учта синглисини боқиш учун ишга кирувди, аммо махалла аралашиб, қўни-қўшнилар унинг шартномасини пул йиғиб, бир йилга тўлаб беришди. Адашмасам у бу йил ўқишни тугатади, қийналиб қолди бечора…
-Шокир ака, менга унинг хонасида бобосининг қимматбаҳо қиличи яширинганини айтди..
-Сен ростданам Шокирни кўрдингми? Қизиқ, нега у айнан сенга кўринган экан-а? Демак, унинг руҳи тинч эмас, у ўзини оиласининг қийналиб қолганидан айбдор деб санаб, ерни тарк этмаётган бўлса керак. Хуррамбек уйланиши лозим. Қиличга келсак, чойхонада ўтирганимизда Шокир катта бобоси Қўқон амири Умархоннинг энг яқин сафдоши бўлганлигини айтиб берган эди. Умархон буйруғи билан 19 асрда Сирдарё бўйларида Янгиқурғон, Қамишқурғон, Оқмачит каби қурғонларнинг, Шахрихон шаҳрининг қурилишларига бевосита раҳбарлик қилган. Умархон Ўратепани босиб олиш учун шаҳарни қамал қилиб, унинг атрофида пишган буғдой, арпа далалари, боғларни ёқишни буюрганида, шаҳар беклари одам ёллаб, Умархон
