Hikoyalar (G&M)

31 марта 2025 14:19

МАЖЛИС ҲАМ ИШ, ОКОСИ!

ҳажвия

Эрталаб соат тўққизда ўтказадиган йиғилишига ўзи кечиккан бошлиқ қабулхонада котибадан бошқа ҳеч ким йўқлигидан ажабланганини яширмади.
– Мажлисга айтилганлар қани?
– Сизни роса бир соат кутишди, кейин ўринбосарингиз ҳаммани турли йиғилишларга жўнатди.
– Ўринбосарнинг ўзи қаерда?
– Вазирликка кетди, сизнинг ўрнингизга.
– Бош муҳандис-чи?
– Вилоят касаба уюшмаси кенгашининг техника хавфсизлиги бўйича тадбири бор экан...
– Касаба уюшмамиз бошлиғи-чи?
– Парашют спорти федерациясига сиз бошлиқсиз. Шошилинч мажлис ўтказилаётган экан. Ўрнингизга ўшани юборишди.
– Бош ҳисобчи шу ердадир?
– Дебитор қарзлар бўйича бирлашмада ҳисобот бор экан. Сизнинг шахсан иштирок этишингиз тайинланган. «Раҳбарнинг ўзи келмадими, дея мени уришади», деб бошбух қўрқиб-қўрқиб кетди.
– Нечта йиғилишга айтишган, ўзи?
– Еттита, ўртоқ директор.
– Ҳаммаси бир вақтдами?
– Иккитаси тўққизда, бештаси ўнда.
– Мен ходимларнинг кўпроқ ўз жойларида, ўз ишлари билан банд бўлишлари ҳақида мажлис ўтказмоқчи эдим, эсиз. Бинога киришда қоровулни кўрмадим. Қаерда у?
– Йиғилишда.
– Қоровулни сўряпман. У қанақа йиғилишда?
– Қоровулимиз ўз ишидан ташқари бизда боғбонлик вазифасини ҳам бажаради. Шуни эътиборга олиб, ўринбосар уни туман табиатни муҳофаза қилиш бўлимида ўтказиладиган йиғилишга юборди.
– Оббо!.. – Бошини қашлаб ўйлади бошлиқ: ҳамма мажлисда, аммо мажлис ҳам иш дегани аслида, окоси, чунки ҳар қандай йиғилишда иш ҳақида гапирилади-да!..
У котибага юзланди:
– Бўпти!.. Бугунги йиғилишни эртага соат тўққизда ўтказамиз. Ҳаммага тайинланг.
– Хўп бўлади, аммо... эртага соат тўққизда сизни учта йиғилишга айтишган...

Хуршид НУРУЛЛАЕВ

Hikoyalar (G&M)

30 марта 2025 05:42

Шу пайт оёғимдан бир нима сирпаниб ўтгандай бўлди.
– Вой, энажо-он!
Буни мен айтдимми, хотиним айтдими, энди аҳамияти йўқ. Аммо зарб билан уриб, оёғимда ўрмалаган илонни иккига бўлиб ташладим.
– Пастга қарат-чи панарингди! Ўлдирдим, шекилли!
Хотиним хитой чироқни оёғимга қаратди-ю, кулиб юборди.
– Нимага куласан, уккағарди боласи?
– Ўлдирибсиз, боплаб ўлдирибсиз, – хотиним энгашиб, мен ўлдирган кобрани – шошгандан оёғимга илиб чиққан шиппагимнинг боғланмаган, мен белкурак билан чопган тасмасини олиб, қўлимга тутди: – Рустам сапожникка иш қипсиз!
– Ҳиринглама! Қаердан биламан, оёғимга кобра ўралгандай бўлди-да!
– Вш-ш-ш-ш-ш! Вш-ш-ш-ш-ш!
Кобранинг овози янада баландроқ эшитилди. Ҳозиргина кулиб турган хотиним ертўла эшигига қараб отилди.
– Қаёққа қочасан? Панарди тут!

4.
Уч юз йиллар бурун Жаласойни бир илон босган экан. Дўнгсойда кўчиш булган йили. Улкан қир таг-томири билан кўчиб, сойни босиб қолган экан. Ана шунда ини бузилиб, қирнинг тагидан чиққан минглаб илонлар Дўнгсойдан қочиб келиб, Жаласойнинг юқори бетига ўрнашган экан. Одамдан катта илонларни ўшанда кўришган экан жаласойликлар. Одамлар у тарафга ўтолмай қолган экан. Ўша томонга ўтган қўй борми, мол борми, қайтмас экан. Йўқолган молини у ёққа излаб борадиган мард ҳам топилмас экан. Битта-иккита одам ҳам бедарак кетгач, Жаласойнинг муллалари Каттақўрғонда яшайдиган Авлиё бобога боришган экан. Асли оти Сўфи Оллоёр бўлган ўша Авлиё бобо илонларнинг подошосига хат ёзиб берган экан. Хатни бизнинг муллалар илонларнинг маконига олиб бориб ташлашган экан. Мулла боболар бир метр келмайдиган бир кичкинагина илон хатга қараб туриб-туриб, қаттиқ бир чинқирганини, шундан кейин илонлар худди қорамол подасидек, пода бўлиб, тоққа қараб чиқиб кетишганини айтишган экан. Жаласойда шундан кейин юз йилгача биров илон кўрмаган экан.
Аммо бу йил кўпайди, ёмон кўпайди. Яна кобра кўпайгани ёмон бўлди.

5.
– Вш-ш-ш-ш-ш! Вш-ш-ш-ш-ш!
Хотиним елкамни чангаллади. Ўзим ҳам бир сескандим. Кобранинг овози худди ёнгинамдан чиққандай бўлди.
– Овози эшитилади-ю, ўзи кўринмайди-я, овозинг ўчгурди?
– Эҳтиёт бўлинг, дадаси!
– Ўзиям нима топсанг, ертўлага ташибсан-да, бешик ҳам шу ерда, эски кўрпа-ёстиқ ҳам, э-э...
Пешонам муздай совуқ ва силлиқ нарсага тегди-ю, аъзойи баданим музлаб кетди. “Падарига лаънат, кобра ертўла шифтига осилиб олган экан-да!”
– Вой энажо-он!
Энди буни аниқ мен айтдим. Ток ургандек орқамга ағдарилдим.
Хотинимнинг овози узоқ-узоқлардан, элас-элас эшитилди:
– Нима бўлди, дадаси? Чақдими?
– Пешонамга қаратчи панарингди, қон йўқми?
Хотиним пешонамга синчиклаб қаради.
– Йўқ, қон йўқ, дадаси.
Шифт тарафни қулим билан кўрсатдим:
– Осилиб турибди!
Хотиним қўра-писа хитой чироқни ертўла шифтига қаратди. Пешонам теккан кобра – велосипед ғилдирагининг эски камераси хитой чироқ нурида ялтираб, ҳалиям қимирлаб турарди. Ўрнимдан ирғиб туриб, бир четга учиб кетган белкуракни топдим-да, камерани олиб, уч-тўрт бўлак қилиб чопиб ташладим. Ана шу пайт рўпарамда одам бўйи тик турган ҳақиқий кобрага кўзим тушди. Бўйнини шиширмаган бўлсаям, кўзи менга қараб чақчайиб турганини ҳис қилдим. Овози баттар баланд эшитилди:
– Вш-ш-ш-ш-ш! Вш-ш-ш-ш-ш!

6.
Йигирма йилча олдин бир воқеа бўлган эди. Ўшанда Тиловберди чўпоннинг касофати билан кобра чиқмаган уй қолмаган эди. Ҳар йили эрата баҳор қўйларини қирга ҳайдаб кетадиган Тиловберди чўпон қирда бир уй қуриб, ўша ёқдан келмай қўй боқадиган бўлган эди. Аммо бир йили уйларидан кобра илон чиқибди. Яккаю-ягона ўғлини чақиб ўлдиргач, Тиловберди чўпон кобраларни аямай отаверибди, отаверибди. Камайтиролмагач, қишлоққа кўчиб тушибди. Аммо кобралар Тиловберди чўпоннинг орқасидан қишлоққаям келди. Одамларга ҳам зиён бера бошлади. Кобралар Тиловбердининг хотининиям чақиб ўлдиргач, беш-олти довон ошиб, бошқа вилоятга кўчиб кетган, шундан кейин кобралар ҳам қишлоқда кўринмай қолган эди.

Hikoyalar (G&M)

28 марта 2025 06:55

Onam shunday deganicha xonamdan chiqib ketdilar. Tamom! Bahorning onasi bunaqa ayolligini oldin eshitmagan ekanman. Bahor ham bu haqida gapirmagandi. Bizni oilamiz dinga biroz chuqur ketgan. Dadam madrasani bitirgan qori odamlar, buvim mahalla ayollarining 50 boshisi edilar.(Oʻtgan yili saratonga chalinib olamdan oʻtdilar). Amakilarim ham 5 vaqt namozi joyida, Qurʼon oʻqib yuradigan kishilar... Biz folbin kabi razil insonlardan va bunaqa sehr, ilmu amal ishlardan jirkanadigan oilamiz! Agar Dadam Bahorning onasini bunaqa ayolligini bilsalar ikki dunyoda ham uni menga olib bermaydilar! Lekin balki bu odamlsrni gap soʻzidir... Shunchaki tuhmat, gʻiybatdir... Buni tagiga yetishim kerak...
   Ertansi kuni yana Bahorni koʻrgani shifoxonaga bordim. Alhamdulillah... Bugun ancha yuziga rang kirib qolibdi. Meni koʻrib tabassum qildi.
  - Assalomu alaykum...
  - Va alaykum assalom. Goʻzalim, tuzukmisan?
  - Allohga shukr ancha yaxshidekman bugun.
  - Yaxshi boʻlgin ilohim...
Xona atrofini bir-bir koʻzdan kechirgan boʻldim.
  - Uyingdagilar kelib qolishmaydimi?
  - Yoʻq... Ertalab kelib ketishdi. Abedlarda singlim keladi.
  - Ha... Yaxshi.
Ochigʻi gapni nimadan boshlashni bilmasdim. Bahor mendan nimadur kutib turgandek yuzimga termulib qarab qoldi.
  - Tinchlikmi? Indamaysiz... Nimani oʻylayapsiz?
  - Halegi... Sendan bir narsani soʻramoqchi edim.
  - Bemalol soʻrayvering...
  - Oying... Eshitishimcha... Folbinga borarmish...?
Bahorning chehrasida porlab turgan tabassum birdaniga soʻndi... Yuzini gʻalati gʻashlik qopladi.
  - Afsuski shunday...
  - Lekin bu shirk, katta gunoh-ku?!
  - Abdulloh aka! Men sizdan oʻrgangnlarimga amal qila boshlagach bu ishni qanchalik harom amal, juda katta gunohligini tushunganman! Oyimni ham qaytarishga rossa urundim! Lekin foyda bermayapti, har hafta folbinga borib keladilar...
  - Nimaga?!
  - 2 ta ovsinlari bor... Bir-birini koʻra olishmaydi... Oyim shu ovsinlarini oʻqitib keladilar. Katta ovsinlari 10 kuncha oldin Turkiyaga dam olgani borib kelgandilar, oyim koʻrolmasdan folbinga amal qildirib keldilar...
  - Astagʻfirulloh! Bu juda ham yomon ish!
  - Bilaman! Qayting desak unamaydilar sira... Qilgan amallari dadamga urdi, Abdulloh aka!
Bahor xoʻngrab yigʻlab yubordi. Yigʻlayotgbda ikkila yelkasi silkinib-silkinib ketardi.
  - Dadam oldin uncha ichmasdilar! Mana hozir har kuni shirakayf holda keldilar! Necha marta mahallamiz boshidagi ariqda dumalab yotganlarini koʻrishibdi! Uyda har 2 kunda janjal! Oyim endi ovsinlari qolib, dadamga ilmu amal qila boshladilar...
  - Bu yoʻl bilan hech narsaga erishib boʻlmaydi axir?! Bu ulkan gunoh! Kasri uradi! Bu yoʻldan qaytsinlar tezda tavba qilsinlar!
Bahor yigʻlardi... Oyisining qilgan tubanliklarini bir-bir aytib berdi. Hatto birozgina yaxshi yashashni boshlagan qoʻshnilarini ham issiq sovuq qilib oʻqitib kelarkan! Qoʻshnisi bir boyvachcha xotin ekan. Ismi Magʻfirat xola. Shu xotinning mazasi qochib, qorni ishib ketibdi... Bahorning onasi esa bu holdan qiqirlab kularmish! Bahor "Oyijon Magʻfirat xola oʻlib qolishlari mumkin ekan..."deganida onasi "Oʻlsa oʻlar! Kecha olgan Malibusini maqtab hovlimizni oldida rossa aylangandi! Jazosi shu boʻladi!"degan ekan! Bahorning onasini qilgan ishlarini eshitib sochimning uchidan oyogʻimning tirnogʻigacha titrab ketdim! Qanday qilib odam bolasi shunchalikka borishi mumkin?! Hech aqlimga sig'maydi. Bahorga qaradim-u ich-ichimdan unga achinib ketdim...
Alloh bandalarningni oʻzing toʻgʻri yoʻldan adashtirmagin!

7-QISM TUGADI

⏰27.03.2025.                 11:25

@Gaplarim_Sahifalar

Hikoyalar (G&M)

28 марта 2025 06:55

Miyyam butkul ishlamay qoldi. Yuragim tez-tez urar, asabiy edim.
- Jinni qiz! Oʻlib qolishi mumkin edi-yu?! Unga bir narsa qilsa men qanday yashayman?!
Koʻzlarimda yosh aylanardi... Boʻgʻzimga nimadurlar kelib tiqila boshladi. Judayam yigʻlagim keldi. Lekin... Uyaldimmi yigʻlolmadim.
- Sizni juda qattiq yaxshi koʻrarkanlar. Siz haqizda menga aytib berdilar bugun. Keyin sizni oldizga keldim, aka...
- Opez hozir qayerdalar?
- Qoʻqondagi markaziy shifoxonadalar...
- Men hozir kiyimlarimni alishtirib chiqaman. Meni olib borasiz...
- Ishdasizku, gap tegib qolmaydimi sizga?
Qoʻlimni siltadim. Menga umuman farqi yoʻq edi! Men uchun Bahor hamma narsadan muhim edi... Kiyinishi xonasiga kirib ust-boshimni alishtirdim, endi chiqib ketaman deb tursam boshligʻimiz Nodir aka kelib qoldilar.
- Ha, Abdulloh?! Qayoqqa ketyapsiz?
- Aka 1-2 soatli ishim chiqib qoldi... Tez borib kelaman.
- Tinchlikmi?
- Ha-ha, tinchlik... Iltimos aka... Boramanu qaytaman...
- Mayli ukam... Tezroq kelish ish qalashib yotibdi!
- Xoʻp...
* * *
Yaxshi shifoxonada Bahorning ota-onasi yoʻq ekan... U yotgan palataga asta kirdim. Bahor bazoʻr koʻzlarini ochdi... Toʻgʻrisi uni holatini koʻrib yuragim yomon siqildi... Bechora! Oppoq yuzi yanayam oqarib ketibdi... Xuddi qor kabi... Koʻzlarida olov yoʻq... Soʻnib qolgan nihohlaridan mano topolmadim... Nim pushti lablari koʻkarib ketibdi... 1 oyda inson shunchalik ham oʻzgarishi mumkinmi?! Bahor shunaqangi ozib ketibdiki... Qoʻllari, bilaklaridagi suyagi boʻrtib bilinib qolibdi...
- Bahorim... Yaxshimisan?
Bahorning ikki koʻzidan baravariga yosh chiqib ketdi. Gapirolmay yuzini oʻgirib oldi. Yoniga borib oʻtirdim. Muzdek qoʻllaridan ushladim.
- Jonim... Nega bunaqa qilding? Xudo koʻrsatmasin, senga bir korxol boʻlsa... Men nima qilaman keyin? Meni oʻylamadingmi?!
- Dadam... Xoʻrlab urdilar... Xonamga qamab qoʻyishdi. "Sen uchrashuvga chiqasanmi chiqmaysanmi men oshnamga soʻz berganman. Baribir oʻsha yigitga uzataman" dedi... Chidolmadim! Sizdan boshqasiniki boʻlgandan koʻra oʻlganim yaxshi!
- Unaqa dema! Allohni gʻazabini keltirma... Alloh xohlasa birga boʻlamiz, xohlamasa yoʻq... Peshonamizga bitilgani boʻladi... Oʻz joniga qasd qilish qanchalik ogʻir gunohligligini bilasanmi?! Bu toʻgʻridan toʻgri Doʻzax degani! Seni Jannatda koʻrishni xohlayman! Ortiq bunaqa jinnilik qilganingni eshitmay, koʻrmay...
Bahor indamadi. Faqat unsiz yigʻlardi. Qoʻllari hamoz muzdek...Ularni qoʻlimga tutib asta lablarimga yaqinlashtirdim...
- Abdulloh aka...
- Labbay gulim...
- Sizni sevaman. Sizdan boshqasini tasavvur qilolmayman.
- Men ham... Duo qilaylik. Alloh bizni birga qilsin. Namoz oʻqi... Qurʼon oʻqishni ham oʻrganishing kerak... Bir uchun, ikkimiz uchun duo qilishing shart!
Bahor quruqshab ketgan lablarini asta qimirlatdi.
- Xoʻp boʻladi... Shu yerdan chiqib olsam... Albatta hamma aytganizni qilaman. Boshimga ham roʻmol oʻrayman. Siz orzu qilgandaqa qiz boʻlaman... Faqat...
- Nima faqat?
- Meni tashlab ketmasayiz boʻldi!
Shuncha payt ichimda tutib turgan koʻz yoshlarim, quyilib oqib ketdi. Umrimda birinchi marta kimnidur oldida yigʻlashim edi! Yoshim toʻxtamay oqar, Bahorning ham yuzlari koʻz yoshlardan hoʻl boʻlib ketgandi...
- Jinnivoyim... Seni hech qachon tashlab ketmayman... Oxirigacha kurashaman! Agar Alloh nasib qilib taqdir yoʻllarimiz bogʻlansa, ishon seni dunyodagi eng baxtli ayolga aylantiraman. Agar ayrilsak...
Bahor kafti bilan lablarimni bosdi. Koʻzida judayam taʼsirli iltijo oʻti porladi. Asta, lekin dard bilan pichirladi.
- Ayriliq haqida gapirmang...
Indamay qoldim. Shu payt eshik shirq etib ochildi. Lobar asta ichkariga kirdi.
- Opa... Oyim telefon qildilar. Dadam bilan kelishyapti ekan...
Lobar menga qaradi. Ketishim kerakligini tushundim. Bahorning qoʻllaridan oʻpdim.

Hikoyalar (G&M)

28 марта 2025 06:55

DIL

7-QISM. TAQDIR TUHFASI

Muallif: ✍Usmonaliyeva Munira.

Oradan 2 oy vaqt oʻtib ketdi. Meni o'qishga ketadigan paytim kelgandi. Bahor bilan yakshanba kunlari xufyona ko'rishadigan boʻldik... Bir bahona topib koʻchaga chiqib ketaman, Bahor ham dugonamnikiga deydimi, ishqilib nima qilib boʻlsa ham uyidan chiqadi. Biz 1-2 soatcha birga sayr qilib, suhbatlashib vaqt o'tqazardik. Unga kundan kunga bog'lanib borardim... U ham menga ipsiz bog'lanib qolgandek edi. Aytgan hamma shartlarimni bajardi. Uni 2 oy deganda oʻzimni yo'rig'imga solib oldim. Endi u oldingidek kiyinmay qo'ydi...
Havo bir muncha salqinlardi. Har xolda kuz keldi! Opam 2 ta kichkintoyini olib tez-tez keladigan boʻldi. Oldin yangi kelinlik vaqtlari bir oyda bir kelardi. Unda ham yotib qolmasdi. Asrdan keyin pochcham olib ketardilar. Mana hozir bolalari boʻlib har 15 kunda keladigan boʻldi. Opamning Allohga shukr hayoti yaxshi. Turmush qurganlariga yaqinda 3 yil boʻladi... 3 yil ichida 2 ta farzandli boʻldilar...
Jiyanlarimni aylantirib rossa o'ynatdim. Ayniqsa kichkinasi juda shirin boʻlgan... Shu payt telefonim jiringlab qoldi. Bahor ekan...
- Alooo... Assalomu alaykum
- Va alaykum assalom. Yaxshimisan?
- Haa... Oʻziz tuzukmi?
- Boʻladi. Nima gaplar?
- Shunchaki oʻzim... Ovozizni eshitgim keldi... Nimalar qilyapsiz?
- Jiyanlarimni o'ynatib o'tiribman...
- Vayy, muncha yaxshi!
- Xmm... Ertaga ketaman.
- O'qishgami?
- Haa...
Bahor indamay qoldi. Telefondan faqatgina asta nasaf olishi eshitilib turardi. U menga nimadir demoqchi boʻlardi, lekin aytolmayotganini sezib turardim.
- Gaping bormidi menda?
- Qachon qaytasiz?
- 1 oyda. Imtixonlarim bor. Topshirib qaytamanda...
- Haa... Uyga sovchilar kelishibdi bugun. Dadam Bahor uchrashib ko'rsin debdilar...
Hammasini tushundim. Yuragim siqildi. Bahor "Qachon sovchi jo'natasiz?!"demoqchi edi. Lekin bunaqa degani uyalayotgandi...
- Bahor... Goʻzalim... Uchrashuvga chiqma! Bir ilojini qil... Seni begona yigitni oldida ko'rishni xohlamayman!
- Oʻzim ham xohlayotganim yoʻq boshqasini... Lekin uyimdagilar qo'yishmayapti!
Bahor piq-piq etib yig'lab yubordi. Battar koʻnglim behuzur boʻldi.
- Hozir telefonni qo'ymay tur...
Tizzamda o'ynoqlab o'tirgan jiyanimni asta ko'targancha opamni oldiga kirdim. Opam va onam nimalarnidir gaplashib o'tirishardi.
- Mana... Ancha o'ynatdim. Koʻchaga o'rtoqlarim chaqirib qolishdi.
Opam o'g'ilchasini ehtiyotlab qo'liga oldi. Oppoq po'mpaloq yuzlaridan oʻpdi. Keyin menga qaradi.
- Qachon kelasan?
- 1-2 soatda... Nimaydi?
- Pul beraman. Kechga baliq olib kel... Rossa yegim kelyapti...
- Puliz kerakmas. Oʻzimda bor.
Opamni turmush qurganidan soʻng sizlay boshladim. Boshida rossa qiynaldim. Lekin qaynonasi, qaynotasi ayniqsa turmush oʻrtogʻini oldida sensirasam g'alati boʻladi endi deb o'yladim. Uni ustiga onam ham tinmay "Opang endi boshqa oilani bekasi boʻldi, iloji boricha sizlab gapirgin"deganlar.
Koʻchaga chiqib biroz uydan uzoqlashgan telefonni yana qulog'imga tutdim. Bahor haliham yigʻlar edi.
- Boʻldi jonim... Yig'layverma hadeb
- Meni bu yil uzatishmoqchi Abdulloh aka! Sizni sevaman, sizdan boshqasi kerakmas menga!
- Bahor... Sovchilarni turli tuman bahonalar qilib qaytarib tur... Bilasanku hozir sharoitim yoʻq... Talaba boʻlsam! 16 million kantrakt to'layapman. Dadamni ishlari yana orqaga tortib ketdi... Bechora onam kuni boʻyi tinim bilmay ishlayaptilar oʻzing ham bilasanku buni!
Bahor yigʻidan biroz toʻxtagandek boʻldi.
- Qoʻlimdan kelganicha harakat qilyapman... Jon Abdulloh aka... Dadam bilan gaplashing. Meni boshqaga berib yuborishlarini xohlamaysizku to'g'rimi?!
- Goʻzalim... Endi 19 ga kirdim. Qanaqa qilib dadamga, onamga men uylanmoqchiman deyman?! Hayotda hali oʻrnimni topmagan boʻlsam?! Bir ishni boshini ushlaganim yoʻq! Qarzlarimiz bor... Uyimiz tamirtalab hali. Kelin olgani umuman sharoitimiz yoʻq... Tushunsangchi?!

Hikoyalar (G&M)

27 марта 2025 03:40

Аммо Толиб адвокат Қобил бобонинг тарвузини қўлтиғидан туширди:
− Қобил бобо, суд тўғри айтибди, ўғлингиз келинингиз билан ажрашадиган бўлса, уй-жойлар, ўртадаги мол-мулклар иккига бўлинади. Ярми келинингизга ўтади. Бошқа иложи йўқ.
Қобил бобо ўйловда қолди. Узоқ ўйлади.
− Ҳеч иложи йўқми, Толибжон? Ахир бу уй-жойни уй-жой қилгунча она сутим оғзимга келган-ку? Бу мол-ҳолларни емай-ичмай йиққанман-ку? Кеча келиб, э йўқ, бе йўқ, тенг ярмига келин эга бўлиб кетаверадими?
− Қонун шу-да, Қобил бобо, − деди Толиб адвокат. – Энди келинингизга инсоф бериб, “Ўзи яқинда келин бўлиб тушганман, бу уй-жой, мол-мулкка даъвом йўқ”, деса бошқа гап.
− Йўқ, у бундай демайди. У теппа-тенг бўлиб, мол-мулкнинг ярмини олиб кетаман, деяпти.
− Унда билмадим, Қобил бобо, − деди Толиб адвокат. – Билганим шуки, келинингиз ё даъво қилмаса ёки бирор фалокат бўлиб, ўлсагина унга улуши берилмаслиги мумкин.
Қобил бобо Толиб адвокатга ялт этиб қаради.
− Ўлса, дедингми? Келин ўлса, мол-мулким бўлинмайдми?
− Энди мен назарий жиҳатдан айтдим-да, Қобил бобо, − деди Толиб адвокат. – Келинингиз ёш, соппа-соғ бўлса, тасодифан ўлиб қолмас?
− Тасодиф дегани ёшу-қарини ажратиб ўтирмайди, Толибжон, − деди Қобил бобо ўйланганча. – Анавиндай болалардан танишинг йўқми, ўғлим?
− Қанақа? – бирданига тушунмади Толиб адвокат.
− Пул олиб, ... ҳалиги ..., − қандай тушунтиришни билмади Қобил бобо. – Одамни бир ёқли қилиб берадиган-да.
Толиб адвокат ўрнидан туриб, Қобил бобога эшикни кўрсатди:
− Қобил бобо, давлатнинг идорасида ўтирибсиз, нима деётганингизни ўйлаб гапиринг!
− Ҳазиллашдим, Толибжон, ҳазиллашдим, − деди ташқарига йўл олган Қобил бобо.

5.
Қобил бобо ҳазиллашмаган эди.
Қобил бобо ўйлаб-ўйлаб, Россияга тез-тез бориб келадиган Турди посоннинг ўғли Азаматнинг олдига борди. Ёрилди. Ҳамма гапини бир бошдан айтди.
− Шунга нима дейсан, Азаматжон? – деди охирида. – Аммо сўраган пулингни бераман, мени шу балодан қутқар!
− Қобил бобо, мен Россияга одам олиб бораман, ишга жойлаштираман, шуларнинг ойлигини олиб бераман, − деди Азамат. – Мен сиз айтган ишлар билан шуғулланмайман.
− Энди шундай дема-да, − ялинди Қобил бобо. – Бир иложини топмасанг, уйим куяди, топган-тутганим чирт-пирт бўлиб кетди, болам.
Қобил бобога қандай ёрдам беришини билмай, Азамат ҳам ўйловда қолди. Ниҳоят, маслаҳат берган бўлди:
− Қобил бобо, Дўнгсойдаги Пирмат ошпазни танийсиз-а? Ўша одамнинг ўғли бор, исми Обид. Ана шу бола Москвада “разборчик”лик қилиб юради. Одамлари ҳам бор. Шунга бир учрашиб кўринг!
Қобил бобонинг бахтига Обид қишлоққа келган экан. Қобил бобо бор дардини “разборчик”ка тўкиб солди.
− Ноу проблем, бобой, − деди Обид. – Қанча берасиз? Дангал айтаверинг!
− Э, барака топ, ўғлим, дангал бола экансан, − хурсанд бўлиб кетди Қобил бобо. – Минилган бўлса ҳам бозордан Шокирга битта “Нексия” олиб бераман, деб ўн миллион йиғиб қўйган эдим. Айтганимни қилсанг, ана шу пул сеники, ҳаппа-ҳалол!
− Қўлни ташланг, бобой! – деди Обид. – Эртага Ургутда, боғнинг ичидаги чойхонада кўришамиз. Битта йигит билан таништираман, хитланманг, шогирдим. Келинингизнинг расмини олиб боринг. Ишни бажариб бўлиб, келинингизнинг жасадининг расмини кўрсатгандан кейин пулни берасиз. Бир ҳафтага қолмай, ишингизни бажариб беради.

6.
Қобил бобо Обид таништирган Шуҳрат деган йигитга Зулайҳонинг уч дона суратини олиб бориб берди.
Икки кун ўтиб, Зулайҳо йўқолгани ҳақидаги гап тарқалди. Кўйлак олиб келаман, деб Ургутнинг бозорига кетган Зулайҳо уйига қайтмади. На уйига келган, на ота-онасиникига борган.
Қобил бобо ҳаммага қўшилиб, келинини сўраб-суриштириб юргани билан ич-ичидан иш режадагидек кетаётганидан хурсанд эди. У бу ишларни Шуҳрат қилганига ишончи комил эди.
Яна тўрт кун ўтиб, Шуҳрат хабар қилди ва ўн миллионни кўтариб, Қобил бобо Ургутга, боғдаги чойхонага борди.

Hikoyalar (G&M)

25 марта 2025 19:19

​​📝Улуғлар қаерда туғилади?

Марв шаҳри қозисининг бир қизи бор эди. Унга ўлканинг энг олди бойлари, мансабдор кишилар, молу мулк эгалари харидор бўлишди, аммо қози уларнинг ҳаммасига рад жавобини берди.

Қозининг Муборак исмли қули бор эди. Келганига икки ой бўлган, бу орада боғдаги мевалар пишганди. Хўжайин Муборакка узум келтиришини буюрди. Аммо олиб келинган узумлар ранги чиройли бўлса ҳам, ҳали етилмаган эди. Қайта олиб келишга юборди, лекин бу сафар ҳам худди олдингисидек нордон чиқди.

– Ахир, токзорда қанча узум бор, нега фақат пишмаганини олиб келяпсан? – сўради қози.

– Қайсиниси ширин, қайсиниси хом эканини билмайман, – жавоб берди Муборак.

– Субҳаналлоҳ, – деди ҳайрат билан хўжайин, – икки ойдан бери боғдасан, ҳалигача қайсиси ширин, қайсиси нордон билмайсанми? Еб кўрмадингми?!

– Хўжайин, вазифам узумларни қўриқлаш, ейиш эмас. Сиз менга боғни муҳофаза қилишни топширгансиз. Шундай бўлгач, мевалардан ейишим тўғри бўладими?

Қози бундай ҳодисага биринчи марта гувоҳ бўлаётганди. Кўнглидагидек инсонни топган эди. Муборакка деди:

– Сендан бир нарсани сўрамоқчиман. Менинг қизим бор, бир қанча мансабдор, сердавлат кишилар қўлини сўрашди. Уларнинг қай бирига розилик беришни билмаяпман. Нима қилсам экан?

Муборак жавоб берди:

– Жоҳилият даврида наслу насабига, насронийлар ва яҳудийлар ҳуснига, Саодат асрида диндорлиги, тақвосига қараб куёв танлашарди. Давримиз одамлари эса молу мансабига қарашади. Шундай бўлгач, совчилардан хоҳлаганингизга бераверинг.

– Мен ҳам диндорлиги ва тақвосига қарайман, шунинг учун қизимни сенга бераман. Чунки бу гўзал хислатларни сенда кўрдим.

Муборак ўзининг қул эканлиги, қизнинг ҳам бунга рози бўлмаслиги мумкинлигини айтди. Аммо қози қарорида қатъий эди. Муборакни уйига бошлади. Уйга киргач, хотинига деди:

– Бу солиҳ, тақволи, диндор қулимиз. Қизимизни унга бермоқчиман, нима дейсан?

– Ўзингиз биласиз, фақат қизингиздан ҳам бир сўрайлик.

Она бўлган гапни айтганида қиз бу хусусда ихтиёри ота-онасида эканини билдирди. Шундан кейин никоҳ ўқилди. Аммо Муборак келиннинг ёнига кирмас эди. Бу аҳвол қирқ кун давом этди. Бир сабаб билан ҳолатдан хабар топган она чидолмади, эрига айтди:

– Топган куёвингиз шунча пайтдан бери қизимизнинг юзига ҳам боқмабди. Бу нима қилгани?

Бу ҳақда қози Муборакнинг ўзидан сўраганида шундай жавоб олди:

– Мени тўғри тушунинг. Қизингиздан хушланмаган жо­йим йўқ, фақат бир андишам бор. Сиз шунча йил қозилик қилгансиз, қизингиз бирор шубҳали луқма еган бўлиши мумкин. Шу сабабли ўтган кунлар давомида унга ҳалол едирдим, ичирдим. Бу ишни фақат Аллоҳ бизга солиҳ фарзанд ато этсин, деган ниятда қилдим.

Кейинчалик бу оилада ўғил дунёга келди. Исмини Абдуллоҳ қўйишди. Ўша гўдак валий зот бўлиб етишди. Бу – Абдуллоҳ ибн Муборак эди.
Яхшилик учун яқинларингиз билан баҳам кўринг!

Hikoyalar (G&M)

24 марта 2025 16:25

- Meni erga berishmoqchi! Dadamni ishxonasidagi hamkasbini o'g'li bor ekan... Oʻshanga...
Badanimni chayon chaqqandek boʻldi! Butun vujudim muzlab ketdi.
- Qanaqasiga?! Axir o'qiyman deganding-ku?! Ota-onam meni o'qitisharkan demaganmiding?!
- Shunaqa edi... Keyin fikrlari o'zgarib qoldi...
U ko'zlarimga asta tikildi. Nimadir demoqchi bo'lardi, lekin aytolmasdi.
- Yana nima gap? Ochiq aytaver...
- Siz bilan gaplashishimni dadam bilib qoldilar! Ertalab telefonim dadamni kompyuterda ish qiladigan xonasida qolib ketgan ekan. Sizga yozgan sms larimni hammasini o'qibdilar. Meni rossa urdilar! Yuzimga shapaloq qo'yib yubordilar! "Sen o'qiydigan qizga o'xshamaysan! Seni erga berib qutulaman!"deb baqirdilar.
O'ylanib qoldim... Yig'lagim kelardi, lekin o'g'il bola yig'lashi yaxshi emas...
- Keyinchi?
Bahor yana asta soʻz boshladi.
- Telefonimni olib qo'ydilar. "Endi telefonni tushungdayam ko'rmaysan."dedilar. Meni oʻsha bolaga berishmoqchiligini eshitib uyga qamalib oldim! 3 kun xonamdan chiqmadim. Ovqatlanmadim ham... Faqat yig'ladim!
Bahor yana yig'lay boshladi. Uning koʻzlari qaynoq edi. Qoʻllari ham qizib ketdi. Asta qoʻlim bilan koʻzlaridan oqayotgan yoshlarini artib qo'ydim.
- Yig'lama jonim...
- Abdulloh aka... Menga sizdan boshqasi kerakmas! Istamayman...
- Menga ham faqat sen keraksan!
- Men uchun kutashasiz aaa?
Bahorning jovdirab termulib turishi yuragimni ezib tashladi.
- Bu yerga qanday kelding?
- Bugun oyim xonamni eshigini taqillatdilar. "Dadang sal feʼlidan tushdi. Ishga borishingga ruxsat berdi. Chiq endi qizim... Unaqa och o'tirma, kasal boʻlib qolasan axir?!"dedilar. Sizni koʻrish ilinjida asta eshikni ochib xonamdan chiqdim... Dadam telefonimni bermadilar.
Bahorning kaftlarini bosh barmogʻim bilan asta siladim. Goʻzal yuziga boqdim. Yig'layverib ishib ketgan ko'zlariga uzoq termuldim. Shu payt pastdan ayollarning ovozlari kela boshladi. Ular ovqatlanib yana ish joylariga qaytishayotgan edilar.
- Mayli Bahor, koʻz yoshlaringni art, jonim. Bir ilojini qilamiz havotir olma...
Unga. Shunday degancha pastga tez tushib ketdim. Eshik ochilib ishchilar birin ketin kirib keldilar. Onam qarshimga kelib to'xtadi.
- Haa bolam ovqatlanishga chiqmading? Holdan toyib qolasan-ku?!
- Biroz ishtaxam boʻlmadi. Mayli ona havotir bo'lmang.
* * *
Kunlar isigandan isib borar, tevarak atrofni yoritib turgan quyosh havoni qizdirar, koʻchaga deyarli odam chiqmay qo'ydi. Bunaqa issiq haroratga uncha-munchasi dosh berolmaydi! Anomal issiq boshlandi. Harorat 50 garadusdan oshib ketdi. Ishga avtobusda ketganimiz uchun avtobus ichi xuddi tandirdek issiq edi. Borguncha terga botib ketardim. Shabboda umuman yoʻq. Qup-quruq,issiq havo! Bahor yupqa koʻylaklar kiyib kela boshladi. Yengi yoʻq! Tizzadan baland... Oyog'i va qoʻllari, bo'yni ochiq! Bu narsa meni g'ashimni keltira boshladi. Uni atrofdagi yigitlardan qattiq rashk qilardim! Unga knopkali kichkinagina telefon va yangi sim karta olib berdim.
- Bahor... Mana buni ol... Telefonda gaplashib turmasam sog'inib qolyapman seni.
- Voy... Dadam yana bilib qolsalar, umuman koʻchaga chiqarmay qo'yadilar-ku?! Oʻzi endi-endi yana yumshab qoldilar menga...
- Gulim... Bildirmasdan gaplashamiz.
- Shu yerda koʻrishib turibmiz-ku?!
- Shu ko'rishishmi?! Birov sezib qolmasin deb pana-panada pichirlashib gaplashyapmiz!
Bahor xomush nigoh bilan ko'zlarimga qaradi.
- Qoʻrqaman-da... Dadam bir safar boʻlgani uchun kechiraman, agar yana takrorlansa, bir oy ichida to'y qilib seni uzatib yuboraman dedilar.
- Xoʻp... Aytyapman-ku bildirmay gaplashamiz. Dadang yoʻq payti sms yozib qoʻysang oʻzim tel qilaman. Boshqa payti umuman bezovta qilmayman, ishon...
U ko'ndi. Mana 3 kundan beri yashirincha gaplashib turamiz... Uni tarbiyasi juda yaxshi, begʻubor, oqkoʻngil qiz... Lekin kiyinishi va oʻziga haddan tashqari eʼtiborni tortadigan qilib bo'yanib yurishi menga yoqmasdi. Uni bir amallab oʻzimni yo'limga solib olishni o'ylardim.

Hikoyalar (G&M)

24 марта 2025 16:25

DIL

6-QISM. SEVGIM, SEVGILIM

Kunlarimga ma'no, hayotimga asta sekinlik bilan rang kira boshladi. Oldingi kunlarim rangsiz holda edi go'yo, Bahor kelgach hammasi o'zgardi. Daraxtlar yanayam yashil, osmon esa dengiz singari moviy tus oldi. Ishxonaga faqatgina uni koʻrish uchun boradigan bo'lib qoldim. U kamgaproq, oʻzini begonalardan tortib turadigan qiz edi. Men bilan ham uncha ochilib gaplashmas, faqatgina salom-alikdan nariga o'tmas edik. Lekin ko'zlarimiz to'qmashib qolsa... Goʻyoki uning qalbi bilan mening qalbim suhbatlasha boshlagandek tuyulardi... Kunlarimiz shunday oʻta boshladi. U mendan oʻzini olib qochar, men esa botinib unga dil izhori qilolmas edim.
- Assalomu alaykum...
Eshik ochilib Bahor kirib keldi. Qo'llarida shirinliklar solingan quticha! Odatda qiz bola unashtirilsa shunaqa idishlarda shirinlik olib dugonalariga, biron joyda ishlasa ishchi hamkasblariga tarqatardi. Qoʻlidagi bejirib qutichani koʻrib yuragim orqaga tortib ketdi. Nahotki u unashtirilgan boʻlsa?! Sheriklarim uning salomiga alik olishdi.
- Va alaykum assalom!
- Shirinlikdan olinglar...
Hammaga shirinliklardan tarqatib chiqdi... Oxiri meni oldimga keldi.
- Abdulloh aka... Olmaysizmi?
Kayfiyatim tushib ketgan edi. To'ng'illab javob berdim.
- Yoʻq rahmat... Men shirinlikni yoqtirmayman!
U yonimga asta yaqinlashdi. Qutida tillarang yaltiroq qog'ozga o'ralgan shokoladni oldi. Menga uzatib shiringina tabassum qildi.
- Oling... Opamni duo qilib qo'ying!
- Opezni?!
- Xmm... Kecha unashtirildilar!
Qalbimni qoplagan qora bulutlar birdaniga har tarafga tarqab ketdi. Yelkamdan tog' ag'darilgandek bo'ldi. Ancha yengil tortdim...
- Ha... Opez bormilar?
- Xmm. Biz 3 ta qizmiz. Opam. O'rtanchasi men. Keyin yana bitta singilcham bor...
- MaashaAllah!
- Endi olasizmi?
Qarasam Bahor hali ham qo'lidagi shokoladni menga uzatib turgan ekan. Hijolat boʻlib asta qo'lidan oldim.
- Albatta olaman! Ilohim opez baxtli bo'lsinlar!
- Rahmat ilohim...
Shokoladni ochib yedim. Qarasam Bahor hali ham yonimda iymanib turibdi... Xuddi nimadir bo'lishini kutayotgandek! Men bilan biroz gaplashmoqchi ekanini tushundim. Asta savol bera boshladim.
- Opezlar sevib turmush quryaptilarmi yoki sovchi orqalimi?
- Sevishib... Opam Qoʻqon Pedagogika institutida o'qiydilar. Oʻsha yerdagi kursdoshlari bilan 3 yildan beri gaplashib yurardilar. Mana Alloh xohlabdi birga boʻlishyapti.
- Ha... Yaxshi. Inson oʻzi bilgan, sinab yurgani bilan birga boʻlishi kerak. G'irt begona insondan koʻra nima deysiz shu fikrimga?
- Toʻgʻri aytasiz! Sinalmagan otni sirtidan o'tma deyishadiyu. Baribiram hech boʻlmasa 1-2 yil gaplashib bir-birini yaqindan bilib olishni yomon tomoni yoʻq menimcha...
Uning gaplari menga yoqa boshladi. Asta jilmaydi.
- Menimchayam shunday...
Bahor qoʻlidagi bejirim soatiga qarab oldi. Ishga qaytishi kerak edi. Menga xayrlashmoqchi boʻlib tabassum qildi. U gapirmasidan oldin, ichimda necha kundan beri qiynab kelayotgan savolni berdim.
- Sevganiz bormi?
U bunaqa savolni kutmaganmi yoki aynan shu narsani soʻrashimni avvaldan bilganmi ko'zlarini katta-katta ochdi... Ikki yuzi qizarib ketdi. Asta shivirladi...
- Yoʻq... Hech kim bilan gaplashmiman...
- Meni ham sevgan qizim yoʻq...
Bahor indamadi. Yuzlari qizib lovullab yonib ketdi... Koʻzlarini mendan olib qocha boshladi.
- Mayli men ishga qaytishim kerak...
U shunday deganicha tez-tez yurib zinapoya boʻylab yuqoriga koʻtarildi...
* * *
Atrofda yoqimli ifor. Bugun Yakshanba dam olish kuni. Abedga yaqin turdim. Onam hovlida nimalardur qilib kuymalanib yurardilar. Telefonimga qaradim. Sms kelibdi! "Hayotim... Yaxshi dam olib turvoldizmi?" Ertalab kelgan ekan. Labimga kulgu yugurdi. Sms bu qayta-qayta o'qidim... "Hayotim..."degan soʻz yuragimga yoqimli zarba bergandek boʻldi. O'rnimdan turgancha yuz-qo'limni yuvib chiqdim. Onam meni koʻrib darrov ish buyurishga tushib kettilar.

Hikoyalar (G&M)

23 марта 2025 12:01

Бир кишига дўстлари эчкиэмар совға қилишди. У бу ноёб мавжудотни парвариш қила бошлади. Кунларнинг бирида кутилмаганда эчкиэмар унинг бармоғидан тишлаб олди. Жон аччиғида бу маҳлуқни йўқотмоқчи бўлди, лекин жониворнинг кўзларига кўзи тушгач, бўшашиб, ғазаби босилди. Эчкиэмар гўёки унга садоқат тўла нигоҳлари билан маҳзун боқиб “кечир, хўжайин” деяётгандай туйилди.

Жонивор кун бўйи унинг ортидан эргашиб бир қадам ҳам нари кетмади. Хўжайин шундай содиқ дўстни йўқотмоқчи бўлганлигини ўйлаб бироз хижолат ҳам бўлди.
Эрталаб уйғониб қараса “дўсти” тун бўйи ёнидан жилмай, ундан кўз узмай, ғамгин нигоҳлари билан унга қараб турганини кўрди. Ва ичидан қандай ажойиб, ғамхўр ҳайвони борлигини ўйлаб суюнди. Унинг бу мамнунлигини кечаги жароҳатланган бармоғининг шишиб, чидаб бўлмас оғриқ бериши бузар эди. Эчкиэмарини ёнига олиб шифокор кўригига борди.

У ерда маълум бўлишича эчкиэмарнинг бу тури заҳарли ҳисобланиб, заҳар кучсиз бўлганлиги сабабли ўлжа бирданига ўлмаган, шунинг учун бу ақлсиз махлуқлар ўлжани аввал тишлаб, кейин унинг ўлишини пойлаб, ортидан эргашишар экан... 

Садоқат билан кўзларингизга боқиб, ортингиздан эргашадиган, ўтирсангиз атрофингизда тикка турадиганларга кўпам ишонаверманг, улар шунчаки пайтини пойлаб, жисмингизни парчалашни кутаётган бўлишлари ҳам мумкин...

Hikoyalar (G&M)

21 марта 2025 14:20

Расул ҲАМЗАТОВ

* * *
...Парижда мен тасодифан бир доғистонлик мусаввирни учратиб қолдим. Инқилоб йиллари у Францияга кетган ва ўша ерда бир италиялик аёлга уйланиб қолиб кетган экан. Мен ундан сўрадим:
— Нима учун ватанга қайтишни истамайсиз?
У жавоб берди:
— Энди жуда кеч, ёшликда у ердан ўтли қалб билан чиққандим, энди қуруқ суякнинг ўзини ватанга қандай қайтараман?
Уйга қайтгач, мен ўша парижлик ватандошимнинг қариндош-уруғларини излай бошладим. Буни қарангки, мени ажаблантириб, ўша одамнинг жудаям кексайиб қолган онаси ҳалиям ҳаёт экан.
— Сизлар авар тилида гаплашдингларми? — деб қўқисдан сўради кампир мендан.
— "Йўқ, биз таржимон орқали гаплашдик, мен рус тилида, у эса француз тилида" — деб жавоб бердим мен.
Онаизор ўйчан, анча муддат жим сукут сақлади. У қора рўмоли билан юзини ёпди, аёллар фарзандлари ўлса шунақа қиладилар. Яна бироз жим тургач, у кескин тарзда деди:
— Расул, сен адашибсан, ўша одам менинг ўғлим эмас, у аллақачон ўлиб кетган. Менинг ўғлим ўзим ўргатган она тилини, авар тилини унутиши мумкин эмас!..

"Менинг Доғистоним"
асаридан

Hikoyalar (G&M)

21 марта 2025 09:42

- Alooo, amaki! Men keldim. Darvozani ochvoring.
Darvoza ochildi. Mashinani qulflab oʻzim boyagi qiz bilan ichkariga kirdim. To oshxona binosiga kirgunimizcha menga o'zi haqida gapira boshladi. Ochiği gapdan toʻxtashini sira xohlamas edim. Ovozi juda shirin... Judayam shirin!
- Bu yili maktabni bitirdim. O'qiyman degandim... Sharoit masalasi biroz qiynab qoʻydi...
- Nechanchi yilsiz?
- 2005...
- Ha yaxshi.
Ishxona binosiga kirdik. Qizga qaradim. U ham menga qaradi... Bir zum ko'zlariga tikilib qoldim...
- Aka...
- Labbay...?
- Nega unaqa qarayapsiz? Hijolat boʻlyapman. Oilali yigitsiz adashmasam!
Qizning jahli chiqdi. Hozirgina kulib turgan lablarini burdi. Hech qachon qiz bolaga bunaqa uzoq tikilib qolmagandim. Qilgan qilig'imdan uyalib ketdim. Koʻzlarimni qizdan uzib pastga qaratdim.
- Uzr singlim... Xafa boʻlmang.
- Men sizni oilali, din-diyonatli inson deb eshitgandim!
- Jahlingiz chiqmasin iltimos... Keyin men Nodir aka emasman...
- Voy?!
Qiz hayron boʻldi. Koʻzlari hayratdan katta boʻlib ochilib ketdi. Unga endi tushuntiraman deb turganimda Nodir aka yuqori qavatdan tusha boshladilar.
- Abdulloh! Ukajonim keldizmi?
Qiz va men - ikkalamiz ham ovoz kelgan tomonga qaradik.
- Haa... Aka keldim. Mashinayizni ko'chaga qo'yib qo'ydim.
- Yaxshi. Rahmat ukam. Borizga shukr. Ishizni qilavering...
Qiz menga gʻalati qarab oldi. Men oʻzimning ish joyimga o'tib ketdim. Ortimdan Nodir akani ovozi eshitildi.
- Keling, singlim... Xizmat?
Boyagi qiz Nodir aka men emasligim bilgach, Nodir akaga menga gapirgan gaplarini qayta so'zlay boshladi. Oʻsha kuni kuni boʻyi hayolimda oʻsha qiz chiqmay qoldi. Qoʻllarim ish bilan mashg'ul lekin hayolimda faqat oʻsha! Oʻsha koʻzlari... Ovozi qulogʻim ostida jaranglaydi. Men sevib qolgandim... Umrimda ilk bor haqiqatda qaysudir qizga oshiq boʻldim! Bu judayam oʻzgacha his ekan... Yurak juda tez uradi. Nafaslar ham tezlashadi. Hayolda faqat bitta inson... Koʻzlarini koʻzlarim, ovozini qulogʻim sog'inadi...
Ish vaqti tugadi. Hamma ishchilar birin ketib uyga qarab yoʻl ola boshlashdi. Men ham onamni kutib pastda ishxona hovlisida turib qoldim. Bir payt eshik ochilib ertalabki qiz chiqdi. Yana koʻzlarimiz to'qnashdi. Meni yuragim koʻksimdan otilib chiqadigandek qattiq-qattiq ura boshladi. Qiz mendan ranjigani yuz-ko'zidan ko'rinib turardi. Chiroyli lablarini yana burdi... Ko'zidan g'alati oʻt chaqnadi... Indamay oldimdan tez-tez qadam tashlagancha o'tib ketdi. Uni toʻxtatib barini tushuntirib beraman deb turganimda onam chaqirib qoldilar.
- Abdulloh o'g'lim, kettikmi?
- Haa, ha... Ketdik onam.
* * *
Uydaman. Hayolim parishon... Tuni bilan uxlolmadim. Ko'z oldimdan boyagi qiz sira ketmasdi. Uni yana koʻrgim kelar... Sogʻinardim. Onamdan u haqida so'ragani uyaldim. Nima deb o'ylashadi?! Ertag nima qilib bo'lsa ham u bilan gaplashib olishim kerak... Endi men bilan gaplasharmikin?! Shu haqidagi hayollari meni qiynar... Ertalabgacha umuman uxlolmadim.
Va nihoyat tong otdi. Onam ikkimiz avtobusda ishga boramiz. Tik turib olganman. Tezroq ishxonaga yetsaydik! Ishqilib bugun kelsin-da...
Ishga keldim. Oʻz ish joyimdaman. Onam ham yuqori qavatga chiqib ketdilar. Birin ketin ishchilar kela boshlashdi. Koʻzlarim eshikda... Uni kutyapman! Soat 8 dan o'tdi. Undan hamon darak yoʻq... Nodir aka ishchilarimiz yetarli deb ishga olmadimikin?! Qaniydi unday bo'lmasa! Ishga kelmasa uni keyin qayerdan topaman?! Soat 9 yarim! Umidlarim asta so'nib borardi... Bir payt sharaq etib eshik ochildi. Egniga uzun, olovrang tusdagi kastum-shim kiyib olgan, sochlarini bu kun yig'ishtirib chiroyli qilib turmaklagan koʻyi oʻsha qiz kirib keldi. Kiygan libosidagi olov rang... Ko'zlarida ham aks etar, uning nigohi yuragimni yoqar edi. Zinadan yuqoriga chiqib ketarkan. Men tomonga bir qarab oldi. Keyin tezda ko'zlarini olib tez-tez 2-qavatga ko'tarildi. Uni koʻrsam albatta gapiraman deb turgandim. Ajabki tilim aylanmay qoldi! Umuman bir og'iz ham soʻz topolmadim! Lekin uni koʻrib qalbim hotirjam boʻldi. Ancha yengil tortdim.

Hikoyalar (G&M)

21 марта 2025 09:42

DIL (Qismli Hikoya)

5-QISM. BAHOR

Sarvarning qilgan qabih ishi butun viloyatni titratdi. U boy xonadonning erka o'g'li edi... Uning ota-onasi Sarvar dunyoga kelishganda 40 yoshdan oshgan bo'lishgan. Sarvar uzoq kutilgan farzand edi! Balki shungadir uni nihoyatda erkalatib tarbiyalab qo'yishan. Maktabni bitirar-bitirmas tagiga mashina olib berishgan ekan. Kursdoshlar orasida bitta Sarvarda mashina bor. U mashina ham oddiy emas. Inomarka! Qo'lida hamisha eng soʻnggi rusumli telefon va qo'l soati taqib yuradi... "Og'zi qiyshiq bo'lsa ham boyni bolasi gapirsin" qabilida ish koʻradi. Juda kattaputun, kibrli bola edi! Asli Samarqandlik. Taqdir taqozosi bilan Fargʻonaga o'qishga kiradi...
Sarvar bir necha hafta oldin qulogʻiga tepgan qizni asta kuzatishni boshladi. U qiz hamshiralik kursida o'qir ekan. Ismi Safiya. Nima boʻldi qanday boʻldi habarim yoʻq, lekin Sarvar oʻsha qizni bir necha bor yolg'iz qolgan paytida poylab borib tegajog'lik qilmoqchi bo'libdi... Menga yana bir boshqa kursdoshim Bahtiyor oʻsha voqeani mana bunday aytib berdi:
Sarvar ancha u qizni kuzatdi. Oq-sariqdan kelgan nozikkina qiz Safiya haftada 3 kun hamshiralik kursiga borib turar ekan. Ammasining xususiy klinikasida yordamchi hamshira boʻlib ham ishlab, ham ish o'rganarkan. Sarvar novcha boʻyli, qoracharoq yigit. Yuz koʻzida nuri yoʻq... Gaplari ham telba-teskari... Koʻcha koʻyda dadasining pullarini sovurish bilan mashgʻul. Karillashi olamni buzadi! Unga qiz boladan bir guruh qizlarni oldida kaltak yegani alam qilgandi. Qanday qilib bo'lmasin Safiyafan oʻch olishni rejalashtirdi. Uni ancha vaqt kuzatib yurdi. Qaysi vaqtda karatega borishini, qaysi vaqti hamshiralik kursida boʻlishini bilib oldi... Shanba.Bizga bir para dars bor xolos. Yigitlar bilan biroz suhbatlashgach kvartiramga qaytdim... Kechasi yaxshi uxlamaganim uchun boshim og'rib ketayotgandek edi. Ketar ekanman Safiya ishlayotgan klinikada Sarvarni koʻrib qoldim. U u yoq bu yoqqa asta qarab olgancha ichkariga kirib ketdi... Koʻzlari bejo edi! Ertasi kuni mudhish xabar hamma joyga tarqab ketdi...
Safiyaning dadasi shahar hokimiga yaqin odamlardan ekan! Sarvarni qilgan ishi uchun o'qishdan haydattirdi. 3 yilga ahloq tuzatish kaloniyasiga jo'natildi! Bu safar dadasining pullari ham unga yordam berolmadi. Hayriyatki Safiyaga unaqa katta jarohat yetmabdi. Qo'llari shilinindi... Biroz yuzi koʻkargan. Zoʻrlashda gumon qilingani uchun tibbiy tekshiruvdan o'tkazishdi... Yoʻq. Hammasi joyida ekan. Agar haqiqatda qizga tegingan boʻlganida Safiyaning dadasi uni 15 yilga qamatib yubormoqchi edi. Xullas boʻlgan voqea anchagacha Fargʻona boʻylab aylanib yurdi...
Doʻstimdan ushbu gaplarni eshitib hayron qoldim. Bir oilaning guldek qizini nomussiz qilishga urinishdek tuban ish bormi bu dunyoda?! Sarvar bilan shu kursdosh bo'lganim uchun muomila qilib turardim. Yaxshidek koʻringandi, lekin insonni olasi ichida boʻlarkan!
Endi Safiyani ham, uning ota-onasini ham el oldida yuzlari shuvut!
Birinchi kurs shunday voqea bilan yakunlandi. Institutimizda katta-katta yigʻilishlar bo'lib o'tdi. Zoʻravonlik toʻgʻrisida leksiyalar o'qildi. Yoshlar bilan tushuntirish ishlari olib borildi. Imtixonlar tugagach uyga, oʻzimning jonajon qishlog'imga qaytib keldim...
* * *
Bu yerda menga ish yoʻq hisobi. Abedgacha uxlayman! Baʼzan koʻchalarda kezib yuraman. Bir tayinli ishni boshidan tutolganimda edi...
Ayamning tikuv sexiga vishibka bosuvchi boʻlib ishga kirdim. Ish uncha ogʻir emas. Materialni oʻng - chapini adashtirib yubormasdan emblema bosadigan vishibka apparatga qo'yib knobkani bosib turiladi. Kuni boʻyi oyoqda tik turgan holda ish qilinadi. Menga sherik yana 3 nafar yigit bor. Hammalari mendan katta... Bu yerda 3-4 yildan beri ishlab kelatmyotgan tajribalisi ham bor. Uni ismi Murod aka - menga oʻzi yordam berib ishimga koʻmaklashib turadi. Juda ochiq koʻngil, samimiy yigit. Hammadan koʻp oylik oladi. Ham masterklass qilgani uchun, ham yuk tashuvchilik qilgani uchun - 7 million oylik oladi. Meni birinchi oyligim 2 million boʻldi. Bu yomon emas edi.

Hikoyalar (G&M)

19 марта 2025 02:50

- Qo'yaver... O'ylab qo'ygan rejam bor!  Meni koʻchada, ko'pchilikni oldida yerga yiqitdi... O'z koʻzim bilan ko'dim, skameykada o'tirgan qizlar rossa ustimdan kulishdi. Bu uchun hali javob beradi!
  - Qo'ysangchi Sarvar!
Kamol asabiy bosh chayqadi. Sarvarning qilmoqchi boʻlgan ishi unga yoqmagani yuzidan maʼlum edi.
  - U qiz bola boʻlsa, sen erkaksan-ku?! Ham birinchi ayb sendan o'tdi axir. Gap otish yaxshi... Yigitmiz! Chiroyli qizlarni koʻrganda gap otishimiz tabiiy... Lekin sen... Biroz oshirvordingda! Nafsoniyatiga tegadigan qilib gapirding...
  - Qulog'im kar bo'lib qolganda nima bo'lardi, Kamol?!
  - Qoʻy endi! 10 kunda tuzaladi, tashvishlanma...
Biz hammamiz o'rnimizga uxlash uchun yotdik. Lekin Sarvar negadir uxlamas... Devorga tikilgancha nimalarnidir o'ylab o'tirardi...
                   *      *      *
Yana bir hafta oqar suvdek o'tdi-ketdi. O'qishimiz tugashiga 10 kun qoldi. Fargʻonani qizlari juda shaddod boʻladi! Hazilkash, oqko'ngil! Ayniqsa birdan uncha uzoq boʻlmagan FARDU da (Fargʻona davlat universiteti) o'qiydigan qizlar! Bizni institutimizda asosan yigitlar va katta yoshli erkak, ayollar o'qishadi. Rosti gap qizlar deyarli yoʻq hisobi. Baʼzi fakultetlarda koʻpi bilan 2-3 ta qiz o'qiydi xolos. Bizni kursimizda 18 ta o'g'il bola va 3 ta kennoyi borlar! Bironta qiz kursdoshim yoʻq! Shuning uchunmi o'qishdan chiqib kursdoshlar bilan toʻgʻri FARDU ga qizlarni tomosha qilish uchun boramiz. Baʼzi yaxshiroq, chiroyliroqlarini uchratsak darrov o'rashga, boshini aylantirishga harakat qilamiz! Albatta bu shunchaki zerikkanda ermak qilish uchun xolos! Haqiqiy sevgi hali hech qaysimizni qalbimizga kirmadi... Lekin Sarvar o'zgargandek... Qulogʻi ancha yaxshi boʻlib qoldi. Lekin hayoli parishon edi. Gap gapirsak parvo qilmaydi... Savol bersak, bazoʻr javob qaytaradi... Uni nimani o'ylayotganini anglash juda qiyin edi. Nima boʻlsa ham kimgadir yomonlik qilib qo'yishini xohlamas edik...

4-QISM TUGADI

✍Usmonaliyeva Munira
⏰18.03.2025.                 23:40

Hikoyalar (G&M)

19 марта 2025 02:49

* * *
Ertaga imtixonim! Umuman hayajonlanayotganim yoʻq! Hech narsa o'qimadim... Hech qanday tayyorgarlik koʻrmadim. Hatto qiziqishga boʻlsin uyda test ham yechmadim. Mashinada dadam, onam va men ketyapmiz... Fargʻona shahrigacha uzogʻi 2 soatlik yoʻl... Shu payt opamni imtixoniga olib borayotgan kunimiz yodimga tushdi. Bechora opam... To Fargʻonaga yetgunimizcha kitobda boshini koʻtarmay ketgandi. Hali adabiyot, hali ona tili hali tarixni titkilardi... Juda asabiy va hayajonda edilar... Men esa... Tamoman aksi. Juda hotirjamman. Xuddi imtixonga emas, sayrga ketayotgandek hotirjamman! Dadam jim ketayotganimni koʻrib menga qaradilar.
- U-bu narsa o'qib ketsang boʻlardi...
- Hamma kitoblar uyda qolgan. Hech narsa olganim yoʻq oʻzim bilan.
- Tavba... Mayli o'zing bilasan. Onasi...
- Labbay?
- O'g'ling imtixonga emas, o'ynagani ketyapti menimcha!
- Haaa...
Dadam ham onam ham kuldilar... Men ham tabassum qildim. Zerikdim... Choʻntagimdan telefonimni chiqardim. Manzilimizga yetguncha telda o'yin o'ynab ketdim...
* * *
Allohim menga birinchi omadni hadya etdi. Kontrakt asosida o'qishga kirdim. Imtihonda taxminan o'zimga yoqqan variantlarni belgilab chiqdim. Uzogʻi 10 minutda tugatdim. Men ham, uyimdagilar ham javob mandat chiqqanida hayratga tushdik. Matematika 20 ta togʻri javob... Ona tili adabiyot 18 ta toʻgʻri javob... Tarix ham yomon emas 13 ta toʻgʻri javob... Ochigʻini aytsam tahminan belgilab chiqib bunaqa natijani umuman kutmagandim. Toʻgʻrisi tilim aylanmay qoldi! Onamni xursandchiligi ichlariga sig'maydi. Hatto yig'lab ham oldilar. Dadam ham bunaqa boʻlishini sira kutmagandilar... "Javob chiqibdi oʻqishga o'tibman", deganimda umuman ishonmadilar. Keyin telefonimdan ko'rsatdim. Bir necha marta qayta-qayta qaradilar... Oxiri tabassum qilib, "Malades, o'g'lim!"dedilar. Ichimga sig'may ketdim! Bu ham bir baxt ekan. Bu Allohimning menga yetqizgan karami... Alloh xayrli va manfaatli qilsin!
- Haaa! Ha! O'g'lim Toshkentga o'qishga o'tdi! Aaa? ... Yoʻq... Umuman tayyorlanmay shunday o'tib ketdi... Haa... Inshaalloh... Inshaalloh!
Onam kim bilandir telefonda ancha gaplashdilar. Hayollar og'ushida mast boʻldim! Endi talabaman! Mahallamiz koʻchalaridan boshim baland koʻtarib yuraman... O'rtoqlarim oldida hurmatim ham oshadi. Tavba... Allohning qudrati naqadar ajoyib! Alloh opamga bermagan omadini menga atab qo'yganini kim ham bilibdi deysiz?!
* * *
Birinchi kursda bir oy Toshkentda o'qidim. Ota-onam u yerni xohlashmadi. "Yaqinroqda yurganing yaxshi", deyishib o'qishimni Fargʻonaga ko'chirtirishdi. Ochiği menga unchalik ham farqi yoʻq qayerda o'qishim... Muhimi qo'limda diplomim bo'lsa bas.
Qarzlardan bir muncha halos bo'ldik. Dadam mashina olib taksistlik qila boshladilar. Onam eski ishxonasidan ketib, shahar ichkarirog'ida joylashgan boshqa bir tikuv sexiga ishga kirdilar. Bu yer yangi ochilgani uchun ishchilar soni anchayin kam ekan. Lekin ish uchun yaxshi haq to'lasharkan. Oilaviy sharoitimiz bir muncha yaxshilandi. Hovlimizga yangi ikki xonali uy qurdik, oshxona uchun kerakli narslarni oldik... Xonalarni yengil remont qildik. Endi Xudo xohlasa ishlarimiz yurishib ketsa albatta uy-joyimizni chiroyli qilib olamiz. Hali yorugʻ kunlar oldinda...

Hikoyalar (G&M)

30 марта 2025 05:42

Аммо бу йил кўпайди. Нима сабабдан кўпайди, буни билмадим. На бобойлар билади, на катталар. Раис бобоям келди қишлоққа.
– Кобрага кучимиз етмайди, – деди раис бобо. – Мен райком бовага айтдим, “Милтиқ берамиз, ўқ берамиз, отингизар, ўлсин!”, деди райком бова. “Мен илонлар бизди районнан чиқиб кетсин!” деб буйруқ бералмайман”, деди. Райком боваки бир нима қиб бералмаса, мен нима қиб бералайдим? Эҳтиёт бўнгизар, баллар ялғиз юрмасин!
Ана шундан кейин болаларни у ёқ-бу ёққа ёлғиз юбормайдиган бўлдик. Ана шундан кейин кеч бўлмасдан уйнинг ичига болалар учун тувак киргизиб қўяр бўлдик...

7.
Одам бўйи бўлиб тик турган, хитой чироқнинг хира нурида ялтираб-ялтираб кетаётган кобра – дераза пардаси илинадиган карниз экан. Аста қулимга олиб, хотинимнинг калласига ўқталдим:
– Каллангга бир солайми мана шу билан?
– Мен сизга нима қилди-им?
– А, шуниям ертўлага қўясанми, каллаварам?
Кейин шусиз ҳам бўлари бўлиб турган хотинимга ичим ачиб, қўшиб қўйдим:
– Занглаб кетади-ку, аяси!
– Вш-ш-ш-ш-ш! Вш-ш-ш-ш-ш!
Қўлларим белкуракнинг дастасини эзиб юбораёзди.
– Панарди тут! Панарди тут, дедим!
Овоз келган томонга хитой чироқнинг ёруғи ва белкурак баравар тўғриланди.
– Вш-ш-ш-ш-ш! Вш-ш-ш-ш-ш!
Овоз бирор метр наридан эшитларди. Ана энди адашмаслик керак! Бир зарбада кобрани чопиб ташламасам, ўзимга ёмон бўлиши аниқ. Ўлдиролмай, ярадор қилсам, кобра аламдан мениям, хотинимниям чақиб ўлдириши аниқ! Энди адашишга ҳаққим йўқ!
– Қўрқма, қўрқма!
Буни мен хотинимга айтдимми, ўзимгами аҳамияти йўқ, аммо айтдим. Белкуракни найза тутган Македонский аскаридек маҳкам тутиб, ҳал қилувчи зарбага тайёрландим.
– Вш-ш-ш-ш-ш! Вш-ш-ш-ш-ш!
Кобранинг овози қаердан келаётгани аниқ эди.
Овоз яқинда хотиним помидор, бодринглардан пишириб, қопқоқлаган ва ертулага териб қўйган банкалар орасидан, аниқроғи, битта ... отилмоқчи бўлаётган банкадан чиқаётган эди...
Белкуракни отиб юбориб, орқамда кўзлари катта-катта бўлиб турган хотинимга ўгирилдим:
– Ҳе, кобранг каллангди есин! Бонкангди қаттиқроқ ёпсанг ўласанми?

Томам.

Hikoyalar (G&M)

30 марта 2025 05:42

* 18+
Энг хавфли ҳикоя!
"Ужас" деса ҳам бўлаверади!
Кечаси ўқиманг!
(18 га тўлмаган болалар ўқимасин, сийиб қўйишади...)
КОБРА

1.
– Дадаси, чопинг, кобра!
– Қаерда?
– Ертўлада!
– Падарига лаънат!
Қўлимга белкурак илинди. Ертўлага қараб чопдим.
Ёруғдан қоронғуга бирдан мослаша олмаган кўзларим ҳеч нарсани кўрмай қолди.
– Панарди опке!
Хотиним хитой чироқни олиб келди.
– Кўрдингми ўзи кобрани?
– Кобрани ўзини кўрсам, мени соғ кўрармидингиз, овозини эшитдим, тўрда вишиллаяпти.
– Қани, кўрсат-чи?
Хотиним хитой чироқнинг ёруғини ертуланинг тўрига қаратди.

2.
Ҳар йили ҳам тирамоҳда даштдаги кўп жониворлар ўзини қишлоққа урар, оғил, ертўлаларда сичқон, каламушлар кўпайиб кетарди. Бу йил Жаласойга тирамоҳ кутилмаганда, барвақт тушиб қолди. Ҳали деҳқонларнинг анча-мунча ҳосили далада эди. Лоп этиб қор ёғди. Декабрнинг охиригача пахта терган пайтларимизда тушмаган қор, янги йил байрамларида кўзимизни тўрт қилиб, кутдириб, ёғмаган қор ноябр бўлмай гуппиллатиб ёғди. Қорни палаклардан тушириб ташлаб, деҳқонлар картошкаларини шошилинч кавлаб, помидорларини териб, боғлар адоғида ғамлаб қўйган хас-хашакларини ҳам шошилинч қишлоққа таший бошладилар. Бу хас-хашакларнинг ичида кўплаб сичқон, каламуш, илонлар ҳам қишлоққа келиб, иссиқ оғилхона-ю, сайисхоналардан паноҳ топдилар. Қишлоққа қараб чопиб-чопиб келаётган каламушларни, сичқонларни, қишлоқ томонга ўрмалаётган судралувчиларни кўришганини айтишарди одамлар.
Қишлоқда капча илон – кобранинг пайдо бўлгани кўпчиликни ваҳимага солиб қўйди. Ҳар куни кобра ҳақида битта-иккита миш-миш қулоққа чалинарди.
– Абдурайим ака молларига емиш ташлай, деб бир боғ хасни олса, орасидан бир қулочлик кобра тушиб, вишиллаганча емишларнинг орасига кириб кетганмиш!
– Латиф ака оғилига кирса, битта кобра одам бўйи тикка туриб, бўйнини шишириб, вишшиллаб турганмиш!
– Эшназарнинг отини кобра чақиб ўлдирганмиш!
– Мамаюсуфнинг олти ойлик қўзисини сайисхонасидан чиққан кобра бутунлай ютиб юборганмиш!
Ишда ҳам миш-миш, уйда ҳам миш-миш. Чойхонада ҳам гап кобрадан бошланиб, кобрадан тугайди. Дуппа-дуруст, Америка билан Эроннинг муносабатларини шарҳлаб ўтирадиган бобойлар ҳам салом-аликдан кейиноқ гапни кобрадан оладиган бўлиб қолди.
– Ниёзга айтинглар, тўрт-бешовини паққиллатиб отсин, камайиб қолади!
Ниёз овчиям бекор ўтиргани йўқ. Ким чақирса, бориб, кобрасини отиб бераяпти. Кобраям камайган чиқар, аммо ваҳимаси камаймади.
– Мактабданам кобра чиқибди. Болаларнинг устига шифтдан шалоплаб тушибди. Болаларга зиён етказмапти-ю, дарс ўтаётган Адал маллима, духтирда эмиш, ўзига бир кеб, бир кемай ётибдиймиш!
Ўтган йили ҳашар билан томи ёпилган, шох-шаббанинг устидан қамиш босилган тўртта синфхонанинг шифтига фанерми, картонми уришга пул етмаган эди. Печкасини ёқишган бўлса, иссиққа келгандир-да, кобралар. Қулай жой экан, деб қамишларнинг орасидан ин-пин қилиб олишгандир. Битта кобра баҳона бўлиб, бир ҳафта болалар мактабга бормади. Мактабдан бошқа кобра чиқмади.

3.
– Қулоғимди тагида туриб, пишиллама! Кобранимас, сени пишиллаганингди эшитаяпман!
Хотиним нафас олмай турди.
– Вш-ш-ш-ш-ш! Вш-ш-ш-ш-ш!
Ертўланинг тўридан кобранинг овози энди аниқ-тиниқ эшитилди.
– Қўлимди қўй! Нимага елкамди чангаллайсан?
– Қўрқиб кетаяпман, дадаси! Ҳамсаяларди чақирайми?
Ориятим қўзиди. Хотинимга ботирлигимни кўрсатиб қўйгим келди:
– Э, ўчир овозингди! Биттадир, ... иккитадир, – палағдароқ чиқди овозим. – Шунга энди ҳамсаялардиям безовта қиласанми? Ўзим!
Белкуракни икки қўллаб уришга шай тутиб, олдинга яна икки қадам қўйдим.
– Вш-ш-ш-ш-ш! Вш-ш-ш-ш-ш!
Кобранинг овози энди баландроқ эшитилди. Тиззам қалтиради. Аммо орқамда турган хотинимга буни сездирмаслик учун бир томоқ қириб олиб, яна икки қадам қўйдим.

Hikoyalar (G&M)

28 марта 2025 06:55

- Mayli jonim... Tuzalib ketgin. Ha... Telefonning nega oʻchiq. 100 marta qildim oʻqishdan kelib.
Bahor javob berishga ulgurmay singlisi gapni ilib ketdi.
- Opamni telefonini dadam olib qoʻyganlar. Hozir...
Lobar sumkasidan qogʻoz-ruchka olib nimadurlar yoza boshladi.
- Mana bu meni nomerim aka... Bemalol telefon qilavering... Vaziyatga qarab opam bilan gaplashtiraman.
Lobarning qoʻlidan nomer yozilgan qogʻozni oldim.
- Rahmat sizga... Iltimos Bahorimni ehtiyot qiling.
- Bundan koʻngliz toʻq boʻlsin aka...
- Xoʻp, xayr salomat boʻlinglar...
Bahor mayin tabassum qilganicha qoʻlini sekin silkitib qoʻydi.
- Oʻzingni ehtiyot qil. Men yana kelaman.
- Yaxshi boring...
* * *
Yana ishxonaga qaytdim. Vaziyat borgan sari jiddiylashib borar edi. Bunaqada Bahordan bir umrga ayrilib qolishim aniq! Axir uni jonimdan ortiq sevaman! Qanday yashay olaman keyin?! Nima qilib boʻlsa ham u uchun kurashishim kerak! U qiz bola boshi bilan meni deb shu koʻyga tushdi! Hatto oʻlimdan ham qoʻrqmabdi! Men u uchun nima qila oldim?! Aytarli hech narsa!
Miyyamga turli fikrlar kela boshladi. Chetga chiqib bir-ikki oy ishlab kelsammikin?! Oʻqishim nima boʻladi unda?! Yoki davlatdan kredit olsammi? Uyni remont qilib, kelin uchun ham uy solib qoʻysak... Keyin bemalol toʻy qilaverardik... Yoʻq... Boʻlmaydi. Oʻzi boʻynimizgacha qarz boʻlsak, kreditni foizi bor! Keyin uni toʻlaguncha ota-onam qiynalishadi! O'zim kantraktda oʻqisam, bir tayinli ishim boʻlmasa, qanday toʻlaymiz?! Ham men oila qurishga tayyormasman hali... Hali 20 ga ham kirganim yoʻq! Nima qilish kerak?! Qanday yoʻl tutsam boʻladi?!
Kuni boʻyi oʻzim bilan oʻzim mana shunaqa munozara qilib chiqdim. Bir koʻnglim bechora qizni umidvor qilma, orani yaxshilikcha ochiq qil, desa, boshqa tomondan u uchun kurash deydi! Bahorni juda sevaman, lekin agar men bilan baxtsiz boʻlsachi?! Unga yetarlicha sharoit yaratib berolmasamchi?! U shaharlik qiz! Men esa qishloqi bir bolaman! Shaharlik qizlar qishloqda yashashlari ancha qiyin boʻladi! Qiz bola yoʻqchilikda, oʻgʻil bola toʻqchilikda sinaladi deyishadi. Yanayam bilmadim!
Lekin Bahor boshqa shaharlik qizlar singari tannoz emasdi... Oddiy, sodda qiz... Judayam mehribon, hatto chumoliga ham ozor bermaydi! "Siz bilan har qanday kunga sabr qilib chidayman" deganida ham juda samimiy edi! Baʼzan shularni oʻylasam, unga ishonchim ortadi. Birga baxtli hayot kechira olishimizga umid uygʻonadi...
Qani endi Alloh omadimni bersayu, zoʻr ishga joylashsam... Hamma qarzlarni uzib, uy-joyimizni hashamatli qilib qursam! Dadamga va oʻzimga yangi mashina sotib olsam! Qani edi!!! Allohim menga ham boylik bersa edi?! Birozgina omad tuhfa etsa edi?! Hammasi boshqacha boʻlardi. Bahor ham bunchalik qiynalmasmidi...
2-3 kun fikrlarim chalkashib oʻzimni yoʻqotib qoʻydim. Onam mendagi bu oʻychanlik va xomushlikni tez payqadilar.
- Nima boʻldi bolajonim? Mazang yaaxshimi?
- Haa, ona yaxshiman...
- Negadir juda hayoling parishon shu kunlarda...
Onam mehribonlik bilan yuzlarimni silab qoʻydilar. Bahor haqida aytsammikin?! Hech yoʻq bir uchini chiqarib koʻray...
- Ona...
- Ha oʻgʻlim?
- Ishxonamizdagi qiz bor-ku...
- Qaysi?
- Bahor...
- Xoʻsh... Nima qipti Bahorga?
- Shu qiz haqida nima deysiz?
- Nega soʻrayapsan?
- Shunchaki oʻzim...
- U qiz yaxshi... Odobi ham, oʻzi ham xushmuomala, lekin... Eshitishimcha dadasi gʻirt alkash ekan. Koʻchalarda ichib, ariqlarga agʻanab qolganini juda koʻpchilik koʻrgan emish...
- Muhimi qiz yaxshi ekanku ona...
- Toʻgʻri qizga gap soʻz yoʻq... Lekin oilaviy muhit har qanday insonni buzadi bolam. Qiz otasiga tortgan boʻladi! Uni ustiga Bahorning onasi folbinga ishonadigan, issiq-sovuqchi xorin ekan! Astagʻfirulloh! Shirk amalni qiladigan ayollar jahannam ahlidanlar.Astagʻfirulloh! Astagʻfirulloh!

Hikoyalar (G&M)

28 марта 2025 06:55

- Meni ham tushuning! Sizni deb hamma sovchilarni qaytaryapman. Har kuni soʻrab kelishyapti.
Boshim qotdi. Bir tomonda uylanishga sharoit yoʻq, ham hali juda yoshman, Bahor esa mendan atiga bir yosh kichik... 18 ga toʻlgan! Sovchilar kelishi tabiiy... Men o'qishni bitirib oyoqqa turgunimcha uzogʻi 4-5 yil vaqt kerak... Lekin Bahorni ham yoʻqotishmi aslo xohlamayman! Unga juda o'rganib qoldim... Undan ayrilishni o'ylasam yuragim ezilib ketadi...
- Bahor... Gapimni eshit, men oʻqishga borib kelay xoʻp? Keyin uydagilarga aytib koʻraman... Hech boʻlmasa unashtirilib olsak, keyinchalik 2-3 yildan keyin toʻy qilaveramizda, toʻgʻrimi?
Bahor yig'lashdan toʻxtadi. Ovozidan gapim unga ham maʼqul kelganini bildim.
- Rostanmi? Rostan sovchi joʻnatasizmi?!
- Haa... Harakat qilaman, lekin ishonib qolma. Uydagilarga qanday aytaman hayronman?!
Telefonlar oʻchdi. Yuragimda allaqanday gʻalayon koʻtarildi... Buyogʻiga qanday yoʻl tutaman, hayronman... Mayli Allohim Oʻzi bir yoʻlga boshlar.
* * *
Bir oy oʻqishda qanday yurdim bilmayman. Hayolimdan Bahor ketmasdi... Hozir nima qilayotgan ekan, uyidagilari ishqilib birontasiga bo'lishib qo'ymadimikin? Uyga borsam onamga qanday aytarkinman sovchilikka boring deb? Shu kabi savollar miyamda aylanar, hayolim judayam tarqoq edi.
Baholarim pastladi... Imtixonni bazoʻr 4 ga yopdim. Bir ikkitasidan yiqildim. Endi ularni yana qayta topshirish kerak edi. Unga esa pul kerak! Yana 2 oydan keyin imtixondan yiqilgan fanlarimni qaytatdan topshirish uchun boraman, 2 million pul topish kerak endi...
Uyga qaytdim. Yana oʻsha textilega ishga bora boshladim. Negadir Bahordan darak yoʻq edi... Qoʻngʻiroq qilsam o'chirilgan... O'qishdalik paytdim uncha gaplasholmadim ham. Oʻqish, darslarim koʻp edim. Ham kvartiramizda 5 ta bola turardik, shungami uncha qo'ng'iroq qilolmagandim. Lekin har soniya hayolimda edi... Qiziq Bahorni o'ylasam bir xursand boʻlib entikib ketaman, bir qalbim qayg'uga toʻladi... Shu ikki hisni bir onda his qilish... Ham og'riqli, ham... Nima deyishga ham hayronman!
Oradan bir hafta oʻtdi... Bahordan hali hamon qo'ng'iroq boʻlmadi. Uyiga boray desam, ochigʻi uyiga borishimni umuman xohlamaydi... Bilmadim nega doim mahallasini boshiga yetganda xayrlashamiz. Qaysi xonadonda turishini ham aniq bilmayman.
Har doimgidek ishxonada, ish bilan bandman... Bir payt eshik ochildi. Xuddi Bahorga oʻxshash lekin biroz qoracharoq qiz asta ichkariga kirdi. U koʻzlari bilan kimnidir axtarar edi. Shu payt nigohi menga qadaldi. Asta yonimga yaqinlashdi.
- Kechirasiz... Menga Abdulloh aka kerak edilar.
- Menman Abdulloh. Siz kimsiz tanimadim...
Qiz oʻzi bilan tashqariga chiqishimni imladi. Men ham ortidan ergashdim.
- Tinchlikmi singlim?
- Men Bahor opamni singlisi boʻlaman, ismim Lobar...
- Ha... Yaxshimisiz?
- Shukr... Aka... Opam ranimatsiyaga tushib qolganlar.
Miyyamda nimadur chaqnab ketgandek boʻldi. Koʻz oldim butkul qorongʻulashdi.
- Tinchlikmi nega?! Nima boʻldi?!
Lobar yigʻlay boshladi. U yigʻlagani sari meni qalbimda kuchli ogʻriq turardi.
- Lobar nima boʻldi opezga?
- Dadam... Oxirgi paytlar nihoyatda koʻp ichadigan odat chiqardilar... Oldin bir-bir ichib kelardilar, hozir esa har kuni ichyaptilar!
- Xoʻsh?
- Dadam yaqinda bir ulfat orttirgan ekanlar. Shuni oʻgʻli bor emish... Dadam oʻsha ulfatini oʻgʻliga opamni vaʼda qilib qoʻygan ekan... Dadam majburan opamni uchrashuvga chiqarmoqchi boʻldilar, qarshilik qilgandilar dadam mast xolatda urib yubordilar opamni... Xonalariga qamab qoʻydilar keyin...
Yuragim hapqirib ketardi. Shoshilgancha soʻradim.
- Keyinchi?
- Opam... Opam... Tomirlarini kesib qoʻyibdilar! Oyim kirsalar qonga belanib yotgan ekanlar! Ancha qon yoʻqotibdilar... 4 kundan oshiq ranimatsiyada yotdilar. Bugun hushlariga kelib birinchi sizni ismizni aytdilar...

Hikoyalar (G&M)

27 марта 2025 03:42

Алоҳида хонада ўтирган Шуҳрат Қобил бобонинг олдига тўрт-беш дона сурат ташлади.
  − Кўринг, отахон, ҳаммасини айтганингиздек қилдик, − кулди Шуҳрат. – Ҳеч ким ҳеч нарсани сезгани йўқ.
   Суратларда қонига беланиб ётган Зулайҳо ҳар томондан кўринар эди.
   Қобил бобо уларга узоқ қараб тура олмади. Шуҳратга томон итариб қўйди. Шуҳрат суратларни олиб, ёқиб юборди.
   − Эртага сигнал қиламиз, мелисалар келинингизнинг ўлигини топишади ва сизларга хабар қилишади. Олиб бориб, кўмасизлар. Шу билан ҳамма ишлар кўмилади, отахон, − кулди Шуҳрат. – Сумкани узатинг! Ўнтами? Санаб ўтирмайинми?
   − Менга ишонаверинг, ўғлим, ўзим ўн марта санаганман, тўппа-тўғри ўн миллион, − деди Қобил бобо.
   Қобил бобо пул солинган сумкани Шуҳратга узатган жойида улар ўтирган хонага отилиб кирган икки йигит Қобил бобонинг қўлидан тутди. Яна икки йигит Шуҳратнинг қўлини қайириб, қўлига кишан солди. Бир йигит Қобил бобони сумка тутиб турган ҳолда икки-уч бора суратга олди.
   − Икковингиз ҳам фуқаро Зулайҳо Ашуровани қасддан ўлдирганликда айбланиб, қамоққа олиндингизлар, − деди Қобил бобонинг қўлига кишан солган йигит. – Гапирмасликка ҳақларингиз бор.

      7.
   − Жиноят ишлари бўйича туман суди Жаласой қишлоғида яшовчи, 1950 йилда туғилган, муқаддам судланмаган, пенсионер, оилалик, тўрт ўғли, тўрт қизи, ўттиз икки невараси бор Қобил Узоқовни Ўзбекистон Жиноят кодексининг 25 моддаси, яъни жиноятни тайёрлаганлик ва унга киришганликда ҳамда 97, яъни қасддан одам ўлдиришда айбли деб топади, − суд қарорини эълон қила бошлади судья. – Ички ишлар идораларига ўз вақтида хабар бергани ва оғир жиноятни бартараф этишда кўрсатган ёрдамлари учун фуқаро Обид Турдиев ва туман ички ишлар бўлимининг жиноят-қидирув бўлими ходими Шуҳрат Самандаровларга миннатдорчилик изҳор қиламиз!
   Тамом.

Hikoyalar (G&M)

27 марта 2025 03:40

Каримберди Тўрамурод
Киллер

1.
− Рамазонда-я? Қобил бобо-я? Э, бўлмаган гап-эй!
− Эртага очиқ суд қилишаркан, борсанг, кўрасан.
− Гапинг рост бўлса, Қобил бобога йигирма йил беришади.
− Қанақа йигирма йил? Қобил бобони отишади!
− Йўғ-эй?
− Ҳа.

2.
Қобил бобо бегонани келин қилмади. Аммасининг неварасини келин қилди.
− Унда кўнглим йўқ, − деди Шокир.
− Сен кўнгилни билиб қолдингми? – деди Қобил бобо. – Нима у? Кўнгил, севги, муҳаббат, ҳаммаси тўйдан кейин бўлади. Уч кеча қучоқлаб ётгин, кейин кўрамиз, қани, кўнглинг нима дер экан?
− Ўғлингизнинг ҳам кўнглига қаранг, отаси, − аралашди Зайнаб момо. – Шу жиянингизнинг оти Зулайҳо бўлгани билан зиғирча зулайҳолиги йўқ. Келин деганига озгина ҳусн ҳам керак.
− Ҳуснига нон ботириб ермиди? – хотинининг гапини кесди Қобил бобо. – Ҳусн тўйда керак. Бир кунлик тўй ўтади-кетади. Ўзи сен менинг қариндошларимнинг қайсини мақтаган эдинг-ки, Зулайҳони мақтасанг?
− Билганингизни қилинг!
Қобил бобо билганини қилди, тўйни кўтарасига қилиб, бир ойнинг ичида Зулайҳони келин қилиб тушириб олди.
Зулайҳонинг ҳусни Зулайҳоникига ўхшамагани майли, феъли ҳам ўхшамади. Аввалига Шокирга, кейинроқ Зайнаб момога овозини кўтариб гапирган Зулайҳо, уларни салга силтаб ташлаган Зулайҳо, қайнотасини “тоға-тоға” деб турган Зулайҳо бора-бора Қобил бобога ҳам қўлини пахса қилиб гапирадиган бўлди.
− Аммамнинг феъли бунга ўтган экан, − пушаймон бўлди Қобил бобо. – Бир туки кам эмас-эй.
− Ўзингиз пиширган ош, айланиб ҳам ичаверинг, ўргилиб ҳам, − деди Зайнаб момо. − Ўртада Шокиржонга жабр қилдингиз, бир кун уйда ётса, икки кун ётмайди. Иши кўплигини баҳона қилиб, ишхонасида ётиб юрибди.
− Аммамни чақирай. Бунга бир насиҳат қилиб кетсин!
− Чақирманг! Кеча уйда йўқ эдингиз, аммангиз келиб, мени ҳам, Шокиржонни ҳам бир пўчоққа жойлаб кетди. “Биттанг қизимни хафа қиладиган бўлсанг, кунингни кўрсатаман, қизимни сизларга чўриликка берганим йўқ, истаган ишини қилади, истамаганига буюрманглар, кимга қанақа муомала қилишни ҳам ўзи билади, ёқмаса, қизимни ажратиб оламан, аммо уй-жой, мол-мулкларингни тенг иккига бўлиб, ярмини олиб кетаман”, деди.
− Уй-жойимизга иккита ғишт қўшган жойи бор эканми? – ҳайрон бўлди Қобил бобо. – Улар Зулайҳо келин бўлмасдан олдин қурилган-ку?
− Мол-мулкимизни ҳам иккига бўлармиш, − деди Зайнаб момо. – Битта бузоқ етаклаб келган бўлса ҳам майли эди.

3.
− Сен нима дейсан, Шокир? – деди Қобил бобо келинининг навбатдаги даҳанаки жангидан кейин. – Бу Зулайҳо қурғур шу кетишида ҳаммамизнинг уриб, тишимизни синдирадиганга ўхшайди-ку?
− Мен сизга айтган эдим, унда кўнглим йўқ, деб, қулоқ солмаган эдингиз, − хафа бўлди Шокир. – Уч кундан кейин кўнглимни сўрамоқчи эдингиз, мана, уч ойда ўзингизнинг кўнглингизни қоп-қора қилди.
− Онаси қизимни ажратиб оламан, депти, ундай бўлса, ажратиб ола қолсин! – деди Қобил бобо.
− Хўп десангиз, ажрашиш тўғрисида ўзим судга ариза бераман, − деди Шокир. – Бунингиз билан яшаб бўлмайди.
− Бунингиз дема, буним де, − деди Қобил бобо. – Билганингни қил!
Шокир билганини қилди. Судга ариза берди.
Суддагилар амманинг гапини айтишди:
− Уй-жойларингиз, мол-мулкларингиз иккига бўлинади, ажрашадиган бўлсангиз, уларнинг тенг ярми аёлингизга ўтади, олиб кетишга ёки нархлаб, ўзларингизга сотиб кетишга ҳақи бор! Агар ҳомиласи бўлса-ю, соғ-саломат туғилгудек бўлса, боласи ўн саккиз ёшга етгунча унга алимент ҳам тўлайсиз.
− Эй, шунча келишмовчиликлар билан ҳомила қаёқдан бўлсин? – деди Шокир. – Тузук-қуруқ эр-хотин ҳам бўлмадик-ку?
− Мен даромади гапни айтдим-қўйдим, мабодо-да.

4.
− Уй-жой? Мол-мулк? Тушини сувга айтсин! – бақирди Қобил бобо. – Онаси қилган олтита кўйлагидан бошқа бир нима бермайман. Қани, битта супурги олиб кета олармикан? Э, суд аммамнинг таниши бўлса, бизда ҳам танишлар бор. Толиб адвокат ўртоғимнинг ўғли бўлади. Ана шуни ёллаймиз, ҳаммасини биз истагандек ҳал қилиб беради.

Hikoyalar (G&M)

24 марта 2025 16:25

Hatto hayvon ham oʻz juftini qizg'onadi! Inson hayvondan ustun boʻlishi kerak! Men tabiatan juda rashkchiman. Opam bor paytlari maktabda bironta yigit ortidan yursa jahlim chiqardi. Ularni quvib solardim. Kech kelsa, tergab baʼzan hatto telefonini ham titkilab tekshirardim. Bahorni ham qizg'ona boshladim. Unga, uning nozik, oqqush kabi nafis badaniga begona yigitlarning nazari tushishini umuman hazm qilolmasdim. Oxiri unga bu haqida og'iz ochishga qaror qildim...
  - Gulim...
  - Labbay hayotim.
Uning egnida chiroyli och pushtirang ko'ylak... Yengi va bo'ynilari ochiq, sochlarini chiroyli qilib turmaklagan, lablarida koʻylagining ranggiga mos pamada surkagan, yuziga ham biroz pardoz bilan oro bergan... U bir qarashda yigit kishi koʻzini uzolmaydigan darajada go'zal edi! Sepib olgan atirini hidiga kishi mazza qivoradi!
   Unga boshdan oyoq razm soldim. Chuqur uhh tortdim. Bahor yuzimga qaynoq kaftini qoʻydi. Asta ko'zlarimni oʻziga qaratdi.
  - Nima boʻldi? Xomush bo'lib qoldiz...?
  - Yuragim siqilyapti...
  - Nimaga?
  - Senga qaraganim sari qonim qaynab ketyapti!
U hayron boʻldi. Chiroyli koʻzlari kattalashdi.
  - Nega endi?!
  - Kiyib olgan kiyimingni qara!
Bahor ustidagi koʻylagiga qaradi.
  - Har doim shunaqa kiyinamanku... Nimasi yoqmadi sizga?! Ranggimi?
  - Ranggimas!
  - Nega qizishyapsiz?!
  - Kalta ekan juda... Oyogʻing ham ochiq.
U kuldi. Uning kulishi asabimga tega boshladi.
  - Nimaga tirjayyapsan?!
U battar hiringladi.
  - Jahliz chiqqanida biram yoqimtoy bola bo'lib qolasizkiiii. Yanayam qattiqroq sevib qolaman.
   - Yoʻgʻe...?
   - Xmm...
Undan yuzimni burib oldim. Ancha payt jim qoldik... Keyin Bahor orqamdan asta quchoqladi.
  - Nima qilyapsan, jinni?! Hozir kimdir koʻrib qoladi. Bunaqa qilish yaxshimas...
  - Nega endi? Sevmaysizmi meni?!
  - Sevaman. Lekin... Kimdir koʻrib qolsa, gap-soʻzga qolamiz axir.
Bahor lablarini burdi. Koʻzimga alamli tikildi.
  - Hech kim koʻrmaydi. Hamma pastga ovqatlangani tushib ketgan...
  - Baribiram, bilib bo'lmaydi gulim...
  - Unda qovog'izni oching.
Bahorga qarab jilmaydim.
  - Ana! Bo'larkan-u? Sizga mana shunaqa yaxshi kayfiyatda yurish yarashadi, hayotim.
  - Ertaga bunaqa kiyinib kelma! Menga yoqmayapti, tushundimgmi?
  - Qanaqa kiyinib kelay unda?!
  - Siporoq kiyin! Soliha qizlarga o'xshab... Uzunroq boʻlsin koʻylaging, oyoqlaring, mana bu bo'yning, qoʻllaring umuman koʻrinmasin!
Bahor norozi boʻldi.
  - Men kichikligimdan shunaqa kiyinib o'rganganman! Keyin shu issiqda yopiq kiyim kiyolmayman!
Uning bu qaysarligini sindirishim kerak edi. U osonlikcha gapimga kirmasligini bilardim.
  - Shunaqami?!
U qat'iylik bilan boshimi chayqadi.
  - Shunaqa!
  - Yaxshi. Qachonki aytganimni qilasan, keyin sen bilan gaplashaman, ungacha umuman senga gapirmayman!
U indamadi. Men ham bir og'iz gap gapirmasdan asta ish o'rnimga qaytdim...

6-QISM TUGADI

✍ Usmonaliyeva Munira
⏰24.03.2025.                    15:50

@Gaplarim_Sahifalar

Hikoyalar (G&M)

24 марта 2025 16:25

- Turdingmi oʻgʻlim? Mana bu aravani kelinoyingga olib borib ber! Qurilish boshlashibdi. Qum toshisharkan...
- Hozirmi?
- Haaa... Oʻzi abed boʻlib qoldi bolam.
- Shuni oʻzi olib ketsa bo'lmasmikan?!
- Koʻp gapirmasdan aytganimni qil! Uyida ishi koʻp oʻzi. Ertaga kerak boʻlarkan bu arabacha.
Qornim itdek och edi. Norozi qiyofadaligimni koʻrib onamni jahli chiqib ketdi.
- Tezroq olib bor! Kelguningcha u-bu narsa pishirib qoʻyaman...
- Xoʻp...
Onam aravachani ustiga 2-3 ta lapadki, ketmon, kurakni yukladilar. Men yoʻlga tushdim..mahallamiz koʻchalari boʻylab yurib borarkanman qalbimda joʻshqinlik, koʻzlarimda kelajakka boʻlgan chuqur ishonch bor edi. Birdan Bahor yodimga tushdi. Telefonimni olib unga qo'ng'iroq qildim. Uzoq chalingan gudoklar ketma-ketligi boshlandi. Yana qayta qo'ng'iroq qildim... Yana... Yana... Telefon chaqirardi... Qo'rqib ketdim! Unga nimadur bo'ldimikan deb o'yladim... To kennoyimlarnikiga borgunimcha yuragimga g'ulg'ula tushib, hayollarim parishon holga keldi.
- Mana, opa...
- Yaxshimisiz Abdulloh...? Opam yaxshimilar?
- Yaxshilar... yaxshilar...
- Nima boʻldi sizga?
- Nima boʻpti?
- Bilmasam... Koʻzimga bugun juda boshqacha koʻrinyapsiz...
- Hozir uyqudan turdim opa... Balki shungadir.
- Haaa.
Kennoyim rahmat aytganicha aravani yetalab uyiga olib kirib ketdi. Meni ko'nglim g'ash edi. Ichimga chiroq yoqsa yorishmaydigan holatda edim. Telefonimni oldim. Yana Bahorga telefon qildim. 5-6 martada ham telefonini ko'tarmadi. Yuragim qattiq siqilib qoldi. Uyga qaytdim. Onam tayyorlab qo'ygan ovqatni ham bazoʻr ichdim. Fikri hayolim Bahorda qoldi...
* * *
Kunim qanday o'tganini bilmayman! Kechasi bilan Bahorga telefon qilib chiqdim. Sms lar yozdim. Telegramdan ham xabar joʻnatdim. Yoʻq... Undan umuman darak boʻlmadi! Uxlolmadim. Koʻzimni yumsam, yuragim hapqirib urib ketar, undagi og'riq ko'zlarimni ochishga majbur qilardi... "Ahvoli yaxshimikan?!", "Nega qo'ng'iroqlarimga javob bermaydi?!"... Shu kabi savollar meni ado qilardi.
Va nihoyat tong otdi. Iloji boʻlganida edi ishga uchib borardim. Apil-tapil kiyinib chiqdim. Onam hali nonushta tayyorlab boʻlmagan ekanlar.
- Ketdikmi ona?
- Hali vaxliku bolam...? Nonushta qilib olaylik...
Noiloj dasturxon tepasiga o'tirdim. Ichim yonar, undagi olov badanimni ham qizdirar edi.
Ishga keldik... Bahor yoʻq. Har soatda eshikka qarab qoʻyaman. Abed boʻldi... U kelmadi... Ishdan bo'shadim deguncha qoʻlimga telefonimni olaman...
Bahor birdaniga yoʻq boʻlib qolgan edi...
* * *
Oradan 4 kun oʻtdi. Bu 4 kun men uchun 4 yildek kechdi! Bahor yoʻq! Uni judayam sog'inar edim... Ham yuragimda havotir bor edi. Ahvoli yaxshimikan deya o'ylardim. Ish payti boshlandi. G'ala-g'ovur ovozlar tobora kuchaydi. Vshipka apparatning, bichuvchilik pichog'ini "g'inggg-g'inggg" qilishi quloqni qomatga keltirardi... Shuncha shovqinni orasidan chiqqan tanish bir ovozdan etim jimirlab ketdi...
- Assalomu alaykum...
Ortimga tez o'girildim. Eshik oldida Bahor turardi. Ko'zlari ishib qizarib ketibdi! Yuzlari qordek oppoq...U asta zina tomon yaqinlashdi. Menga qaradi-yu lablarini tishladi. Koʻzlarida qandaydir o'tinchni, allaqamday g'amni koʻrdim. Qo'rqa boshladim! Unga nima boʻldi?!
Abed payti keldi. Barcha ishchilar ovqatlanish uchun pastga tusha boshlashdi. Kutdim-kutdim... Bahor hech tushmasdi. Bahordan boshqa hamma tushganiga ishonch hosil qilgach asta yuqoriga ko'tarildim... Bahor stulda o'tirganicha piq-piq yig'lardi...
- Bahorim...
U yosh toʻla koʻzlari bilan menga qaradi. Asta yoniga borib o'tirdim. Oppoq, nozik qoʻllaridan tutdim.
- Nima boʻldi gulim? Necha kundan beri tinmay telefon qilaman... Rossa havotir oldim.
- Abdulloh aka...
U yig'i aralash nigohini mening koʻzlarimga qadadi.
- Labbay?

Hikoyalar (G&M)

24 марта 2025 05:15

«ШТАНДАРТЕНФЮРЕР»

(Ишонса ҳам бўлаверадиган ҳангома)

Урушдан ҳасса таяниб келган тоғам бўларди. Ҳар гал уйига борганимда «Урушни гапириб беринг», десам, «Қўй, болам, ўша кунларни эсимга солма», дерди. Бир гал акала­рим билан борсак, тоғам шинель кийган дўсти билан гурунг­лашиб ўтирган экан.
– Нуқул урушни гапиринг, деб қистардинг, мана, Абдуҳолиқ амакинг Берлингача борган, кўп нарсани кўрган, ўзи гапириб беради, – деди тоғам.
Абдуҳолиқ амаки кўккўз, мўйлови сариқ, ҳушчақ­чақ киши экан.
– Тоғанг нимани кўрибди, жиян? – деди «газета-па­пи­роси»ни тутатиб. – Оёғидан яраланиб, Польшадан қайтиб келган. Аканг қарағай нақ Рейхстаггача борганман. Бир куни қизиқ бўлган. Қирқ бешинчи йилнинг апрель ойи эди. «Берлинни бугун оламиз, эртага оламиз» деб турилган кезлар. Бандаренко деган полковник лична ўзи чақириб прказ бе­риб қолди:
– Младший лейтенант Абдусаматов! Сенга асобий задания бор. Генштабнинг буйруғи! – деди.
– Ес, тавариш полковник! – дедим честь бериб.
Одер дарёси бўйидаги шаҳарчанинг ярми бизнинг қўлга ўтган, ярми пашистда қолган эди.
– Прказ шуки, – деди полковник, – тонг қоронғусида шаҳарга кириб, қайси кўчада немиснинг қанча танки, қан­ча пушкаси борлигини билиб келасан!
Ростини айтсам, юрагим бетламади.
– Тавариш полковник, мен разведкачи эмас, связистман! – десам, аччиғи чиқиб кетди.
– Ацтавит, младший лейтенант Абдусаматов! – деди бақириб. – Камандирнинг буйруғи муҳокама қилинмайди, бажарилади! – Кейин ётиғи билан тушунтирди. – Абдусаматов, тажрибали жангчисан. Афти-ангоринг ҳам немисга ўхшаб кетади. Қўрқма, сен билан ҳеч кимнинг иши бўлмайди, фашистнинг ўзи қочгани жой тополмай турибди.
– Немисчани билмайман-ку! – десам қўл силтади:
– Ничево, сен соқов немис бўласан!
Эгнимга «штандартенфюрер» кийимини кийгазиб қў­йишди.
Шундай қилиб десанг «штандартенфюрер» Аб­ду­са­матов шаҳарчага кириб бордилар. Полковник рост айтган экан. Ҳамма ёқ вайрона, ҳар ким ўз жонини асраш билан ово­ра, ит эгасини танимайди, биров у ёққа югуради, биров бу ёқ­қа... Ярим соатча юргандан кейин анча дадил тортдим. Танк, пушка деган нарсалар кўринмайди. Аммо кўчанинг икки четидаги олмалар шунақа чиройли гуллабдики, одам­нинг ҳаваси келади. Шунга маҳлиё бўлиб кетаётсам, бафармони Худо, ердан чиқдими, осмондан тушдими, шундоқ рўпарамдан немис генерали чиқиб қолса бўладими!
Савлатидан от ҳуркийди, хотинталоқнинг! Тиззала­рим қал­тираб таққа тўхтаб қолдим. Нима қилишни билсам, ўлай агар! Немисча гапирай десам, тилини билмасам. Ўрисча гапирсам, қўлга тушиб қоламан. Бу ёғи нима бўлганини ўзим билмайман. Қўлимни кўксимга қўйиб, «Ассалому алайкум», деб юборибман! Генерал тўхтаб қолди. Ичимда «ҳозир отиб ташлайди, кўрамиз, ким олдинроқ отишини, лаънати «пашист», деб тўппончамга қўл юборсам, киройи одоб билан «Ваалайкум ассалом!» дейди! Бақа бўпқопман!
Қарасам, ёнида адъютанти йўқ. Овозини пасайтириб, «Сиз ҳам ўзбекмисиз?» деди. «Худди шундай херр гене­рал, разведкага келганман!» деган эдим, «Шаҳар паркида душманнинг тўртта «Фердинанти», олтита «гаубицаси» турибди, аммо асосий кучлар дарёнинг нариги бетида», деди-да йўлида кетаверди.
Кейин билсам, «генерал» ҳам ўзимга ўхшаган младший лейтенант, қўшни қисмда хизмат қиладиган разведкачи экан...
Урушда шунақаси ҳам бўптуради, жиян!

Ўткир ҲОШИМОВ

Hikoyalar (G&M)

22 марта 2025 16:31

“Бева”нинг найранги (ҳажвия)

Темир йўл вокзали. Кийинишидан ўзига тўқлиги сезилиб турган бўйчан йигит навбатда турибди. Унинг олдида дилбаргина аёл пайдо бўлди.
– Тошкентга кетяпсизми, ака? Йўқ демасангиз, бир купега чипта олсак. Яхши одамга ўхшайсиз. Бехавотирроқ кетардим, – ҳокисорлик билан деди у.
– Ишқилиб, ҳамроҳим бирор кампир ёки чол бўлмасин деб, менинг ҳам ичимни ит тирнаётган эди, – деди йигит ҳам ичидагини сиртига чиқариб. –Ўтган гал денг, бир эмас, икки момоқаймоқ эзма-чурик кампир билан бирга кетсам бўладими…
Поезд юришига ярим соат қолганида, Қосим ва Мухлиса аллақачон ўз жойларини эгаллашганди. Улар ўзларини бир-бирларига яқин кишидек тутардилар. Айниқса, жувоннинг ҳар икки гапи орасида “азизим” деганини эшитганлар уларни эр-хотин деб ўйлашарди. Шунинг учун бўлса керак:
– Кечирасизлар, сизлардан бир нарсани сўрамоқчи эдим, – деди боягина келиб қўшилган учинчи ҳамроҳ уларга мурожаат қилиб. – Эр-хотин бўлсангиз керак. Менинг жойим пастда экан. Майли десангизлар, мен тепага чиқсам…
– Биринчидан, – деди Мухлиса Қосимга кўз қисиб. – Мен ғирт беваман. Иккинчидан эса тўғри қиласиз!
Купеда шўх кулги кўтарилди. Учинчи ҳамроҳ – Акром ака ҳам гапга чечан экан.
– Қосимжон, бизга тўртинчи ҳамроҳ керакмасга ўхшайди. Келинг, вагон кузатувчисига айтиб, бу ёғини ўзим текисласам, – деди у.
– Ҳо, бизнинг йигитлар чаққон чиқиб қолди-ку, – деди Мухлиса ноз-карашма билан.
– Ҳа, энди, тўртинчи ҳамроҳ қанақа одам бўлади, билмаймиз-ку. Шунинг учун боридан йўғи афзал, нима дедингиз?
– Қойил, Акром ака! Аслида фирмачи эмас, файласуф бўлишингиз керак экан.
Купега тўртинчи киши ортиқчалик қилишини эркаклар қатори Мухлиса ҳам яхши тушунарди. Шунинг учун қаршилик қилмади. Акром ака вагон кузатувчисини “рози қилиб” келди. Ҳамкупеларнинг бемалол гаплашиб кетишига қулай шароит яратилди. Бир зумда дастурхон тузашди. Қосим вагон-ресторанга бориб, шампан виноси, ароқ, колбаса олиб келди.
Икки эркак ароқни майдалашди. Аммо Мухлиса на шампан виносидан ҳўплади, на ароқ ичди. Қанча манзират қилишмасин, фойдаси бўлмади.
Қосимнинг кайфи ошгани сайин жувонга тегажоғлиқ қила бошлади. Бироқ Мухлиса ҳеч рўйхушлик бермасди. Эркаклар чеккани тамбурга чиқиб кетишди. Мухлиса пайтдан фойдаланиб, сумкасидан бир шиша ароқ чиқариб, ичига уйқу дори кукунини қўшиб юборди. Ҳамроҳлари қайтиб купега киришганида эса:
– Тошкентлик жиянимга деб тозасидан икки шиша олувдим. Қани, бундан ҳам ичиб кўринглар-чи, – дея уларга қуйиб узатди. Ўзи эса шампан виносидан жиндаккина ҳўплаган бўлди.
Эркаклар қадаҳ кўтаришди. Тез орада “заҳарланган” ароқ ўз ишини қилди: “шер йигитлар” тарракдек қотишди. “Шўрлик бева” жуда аҳволи танг эканми, Қосимнинг ҳам, Акром аканинг ҳам бор-будини шилиб, поезд Самарқандга етгач, вагондан тушиб қолди…

Мирзо Аҳад (1974)

Hikoyalar (G&M)

21 марта 2025 09:42

Oradan bir soatcha vaqt oʻtgach, 2-qavatdan Nodir aka tushib keldilar.
  - Abdulloxon ukajonim! Qaravoring...
  - Xoʻp mana hozir aka.
Qoʻlimdagilarni asta joyiga qo'ydimda yuqoriga chiqdim. Tikuv sexiga kirdik. Dazmolda oʻsha qiz! U shunqangi chaqqonlik bilan dazmol urardiki... Bir deganda 10-15 ta ishni dazmol qilib chiqarib berardi. Uni oldida tayyor qilingan, upakovkalangan ishlar qalashib yotardi.
  - Bularni Rossiyaga joʻnatamiz bugun... Mana bu qutilarga terib chiqish kerak... Ukajonim shuni siz qilib turing. Bilasiz hozir sezon... Ayollarni qoʻli tegmayapti.
  - Xoʻp akajon...
  - Rahmat.
Nodir aka yelkamdan yengilgina urib xonadan chiqib ketdilar. Ayollar tinmay ish tikishar atrofdan tikuv mashinalarining "G'irrr-g'irrr" ovozlari quloqni qomatga keltirardi. Men ishlarni karovkalarga joylarkanman, tepamda dazmol urib turgan oʻsha qizga bir-bir qarab olardim... Unga gapirgim kelar lekin bu yerdagi ayollardan iymanardim. Birdan kimdir "Bahor! Bahor!" Deb baqira boshladi. O'rnimdan turib qaradim. Nilufar xola ekan... Kuldim. U esa tinmay "Bahor!"derdi. Nilufar xolaga qarab baqirdim.
   - Xolajon! Issiq taʼsir qilyaptimi deyman aaa?! Hozir bahor emas, yoz-ku?!
30 ga yaqin xotinlar gurrr etib kulib yuborishdi. Qarasam boyagi qiz ham nozik qo'llari bilan lablarini berkitganicha kulib turibdi. Men nima boʻlayotganiga tushunmay qoldim. Oxiri Nilufar xola kulishda toʻxtadilar.
   - Voy Abdulloheeee! Yangi qizni chaqirayotgandim. Shovqindan eshitmadilar shekilli...
  - Qaysi qizni?
  - Ana oqayizdagi yangi dazmolchimiz...
Ortimga o'girildim. Qiz menga jilmayib qarab turardi.
  - Ismingiz Bahormi?
Qiz mayin ovozda javob berdi.
  - Xmm... Shunday.
  - Chiroyli ism ekan... Meniki Abdulloh.
  - Bilaman...
Qiz yana oʻz ishini qilishda davom etdi. Xotinlar yana tikuv ishlarini boshlashdi. Shu payt oshpaz xotin keldi.
  - Hamma abedga! Ovqat tayyor... Joylarni ham tayyorlab qo'ydim. Tushinglar...
Oshxona birinchi qavatda hovliming nargi tarafida joylashgan. Hamma bir-bir o'rnidan turib pastga tusha boshladi. Bahor ham endi ketmoqchi edi. Toʻxtatdim.
  - Bahorxon...
Qiz o'girildi.
  - Meni kechiring... Nodir akamni mashinalarini yuvib kelayotgandim. Siz meni ular deb o'yladiz... Aytmoqchi bo'lgandim, oʻsha payti fursat boʻlmadi.
Bahor jilmaydi. Ko'zlari, yuzlarida samimiy nur porladi.
  - Hechqisi yoʻq... Hijolat bo'lmang.
  - Rahmat...
Bahor pastga tushib ketdi. Bahor! Haqiqatda chiroyli ism! Ishimni tez-tez qilib tugatdimda, men ham pastga tushib, oshxonaga kirdim...
                    *      *     *
Oldin ishga uncha borgim kelmasdi. Lekin hozir tezroq tong otsa-yu, ishga borsam... Bahorning ko'zlariga termulsam deb kunlarim o'tadigan boʻlib qoldi. Ishda u keldi deguncha ko'zlarim uni axtarishga tushadi. U har kuni har xil kiyimda kelar... Sochlarini ham kiygan kiyimiga moslab turmaklab olardi. Did bilan kiyinishi, oʻziga chiroyli qarashi... Undan kelayotgan atirning hidi... Aqlimdan ayrilgandim! Uni ko'rmasam turolmaydigan holga yetdim. Lekin hamon bir-birimiz bilan gaplashmasdik. U har gal meni koʻrganda shiringina jilmayardi. Koʻzim ko'ziga tushdi deguncha yoqimli nigohlari bilan jonimni olardi... Kunlarimiz shunday so'zsiz oʻtar. Bir birimizga faqatgina nihohlarimiz orqali gapirar edik. Aniq bilaman unga juda yoqaman! Chunki ishxonamizda mendan tashqari yana 5 ta yigit ishlaydi. Lekin u ularning birontasiga ham qayrilib qaramaydi. Oʻzini seryozniy tutadi. Ammo meni ko'rdi deguncha lablari bilan shirin tabassum hadya qiladi. U bilan munosabat qurgim, uzoq-uzoq suhbatlashgim, erkagim kelardi... Bir bor boʻlsa ham qo'llaridan tutishni orzu qila boshladim. Hayotimning unutilmas, yoqimli onlari boshlangan edi...

5-QISM TUGADI.

✍Usmonaliyeva Munira.
⏰21.03.2025.                 1:30

@Gaplarim_Sahifalar

Hikoyalar (G&M)

21 марта 2025 09:42

Oylik ish haqi ishni qanchalik tez va sifatli boʻlishiga qarab oshib boradi. Bu yerni sharoitlari yaxshi ekan. Tahorat olish uchun tahoratxonalar qurilgan. Namozxonlar uchun alohida namozlarini oʻqib olishlari uchun xonacha ajratilgan. Men ham iloji boricha peshin va asr namozimni o'qib olishga harakat qilardim...
Ishxonamiz 3 qavatli. 3-qavat qadoqlash. U yerda bir qancha qiz-ayollar chiqqan mahsulotlarni upakovka qilishadi. 2-qavat tikuv sexi. Asosiy ish oʻsha yerda qaynaydi. Ayam ham oʻsha yerda ish tikib o'tiradilar. Va pastgi qavat biz ishlayotgan joy va bichuvxona ham shu yerda. Ayollar, qizlar, yigitlar bilan hisoblaganda jamisi - 40 ga yaqin ishchi bor. Hammalari bilan bir necha kun ichida ancha suhbatlashib chiqishib oldim. Ayniqsa boshlig'imizni erkatoyiga aylandim qoldim. Nodir aka mana shu sexni egasi. Menga boshqacha mehri tushib qoldi. Doim ukam, ukamlab chaqiradi... Baʼzan Abdulloxon deydi... Malibu mashinasi bor. Oʻsha mashinada qayoqqadir borsa, biron yumush qilish kerak boʻlsa birinchi menga aytadi. Oʻzi bilan birga olib boradi.
- Abdulloxon ukam...!
- Labbay aka...
- Mashinamni moykaga olib borib yuvdirib kelolasizmi ukajon? Bugun haqqatdan juda qattiq charchabman.
- Mayli-yu, aka... Lekin meni pravam yoʻqda.
- Moyka uzoqmas ikkida mahalla narida. Katta yoʻlga chiqmaysiz...
- Xoʻp akam...
- Mana mashinani pulti. Shu yerdan chiqib 15 metrdan keyin chap tarafda koʻcha keladi. Oʻsha tomonga burilasiz ozgina yursangiz moyka bor.
- Xoʻp akajon...
- Rahmat ukam.
Mashina oldiga bordim. Ochiği birinchi marta bunaqa zoʻr, qimmat mashinani minishim! Rulga asta o'tirdim. Oʻzimni boshqacha his qildim. Mashinadan yoqimli ifor taralib turardi. Rulini asta siladim. Yuragim entikib ketdi."Ehh Allohim, men ham shunaqa mashina minarmikinman?!"... Mashinani moyka qilin yuvdirib ortga, ishxonaga qaytdim. Kelsam, darvozaxona oldida bir qiz turibdi. Yuzi koʻrinmasdi. Bo'y basti kelishgan... Sochlari tekkis qilib dazmollangan. Ularni yoyib olibdi. Sochining uzunligi belidan tushadi... Zamonaviy kiyingan, lekin ochiq-sochiq yoyinki kalta-kulta emas! Did bilan kiyimlari oʻziga juda yarashgan. Egnida Havorang koʻylak, oyogʻida shunga moslab tanlangan bejirimgina tufli.
Odatda ish boshlangan koʻcha tarafni darvozalari ichkaridan qulflanadi. Men chiqib ketayotganimda ham qorovul amaki darvozani qulflagan edilar. "Kelsang, tel qilsang ochaman" degandilar. Asta mashinadan tushdim. Qiz o'girilib qaradi. Qaddi-qomatiga monand, husni ham juda chiroyli ekan! Yuzlari oppoq... Lablari tabiiy nim pushti tusda. Koʻzlari o'rtacha kattalikda... Kipriklari uzun... Qiz menga qarab shiringina jilmaydi. Uning lablaridagi tabassum aqlimni olib qo'ydi. Meni shu sexni boshlig'i deb o'ylagan shekilli men tomonga yaqinlashdi. Roʻparamga kelib toʻxtadi.
- Assalomu alaykum!
- Va alaykum assalom...
- Siz Nodir akamisiz? 123 nomer Malibuda yuradilar deb eshitgandim.
Qiz og'zimni ochgani qo'ymadi. Tinmay gapira boshladi.
- Bilasizmi aka, uyda biroz vaziyatimiz og'irlashib qoldi. Dadam ichkilikka berilib kettilar. Oilamizda o'g'il farzand yoʻq... Singlim bor. Sharoitimiz yomon tomonga o'zgarib ketdi. Shunga oyim va man shu yerga ishga kirmoqchi edik. Oyimlar hozir dadamga qarayaptilar... Kecha haddan tashqari koʻp ichib kelganlaridan mazalari qochib qolgandi, tez yordam chaqirgandik, shifoxonaga yotqizishdi. Xullas bizga ish kerak edi. Mani va oyijonimni ishga olasizmi deb kelgandim.
U shunaqangi samimiy qiz ediki, qancha koʻp gapirgani sari menga yoqib borayotgandi. U mening koʻzlarimga mo'ltiram tikilib qoldi. Mendan javob kutardi.
- Mayli singlim... Ichkariga kiraylik gaplashamiz.
Qiz suyunib ketdi. Tabassumdan lablari kuldi. Kulgusi bir juft chiroyli koʻzlarida ham aks etdi. Telefonimni olib qorovul amakiga tel qildim.

Hikoyalar (G&M)

19 марта 2025 20:55

У оиласи ва онасини боқиш вазифасини ў зиммасига олган оддий бир ишчи киши бўлиб, ишига садоқатли, ўз ишининг устаси эди. У мунтазам равишда ишига келарди. Аммо кунларнинг бирида иш жойига келолмади. 
Шунда бошлиғи ўзига ўзи: 
- Ишга мунтазам келиши учун маошини оширсаммикин..? Ҳа албатта агар оширсам иш кунини қодирмайди..,- деб ўйлади. 
Ишчи кейинги куни ишга келганида бошлиғи унга ҳар доимгидан кўпроқ маош 
берди. Аммо ишчи лом-мим демади, ҳатто бунинг сабабини ҳам сўрамади. 
Бир-неча ойдан сўнг ишчи яна бир иш кунини қолдирди. 
Шунда бошлиқ ғазабланиб ўзига – ўзи: 
- Қўшиб берган маошини камайтираман,- деб ўйлади. 
Маош бериладиган куни унинг ойлик пулини камайтириб берди. Бунда ҳам ишчи лом-мим демади, ҳатто бунинг сабабини ҳам сўрамади. Бу ҳолат иккинчи маротаба қайтарилгани сабаб бошлиқ бу ҳақда ишчига: 
- Кўп берганимда ҳам индамагандинг, энди камайтирсам ҳам лом-мим демайсан,- деганида, ишчи: 
- Биринчи марта ишга келолмаганимда Аллоҳ менга фарзанд берганди шунинг учун келолмагандим. Шунда менга қўшимча маош бергандингиз. Мен бу маошни янги туғилган фарзандимнинг ризқи деб билгандим. Иккинчи маротаба келолмаганимда онам қазо қилдилар, шунда сиз менинг маошимни камайтирдингиз. Мен буни онамнинг ризқи эди ўзи билан кетди деб ўйладим,- деганида, бошлиқ кўзларида ёш билан ишчисининг Ҳаким бўлган зотнинг ҳукмларини гўзал тадбир қила олганига қойил қолди…

Hikoyalar (G&M)

19 марта 2025 02:49

Ariqlardan yana shildirab suvlar oqa boshladi. Qishning qor-qirovli kunlari ortidan bahor yetib keldi. Uzoq-uzoqlardagi qorlar eridi... Daraxtlar asta-sekinlik bilan barg yozib, kutak ocha boshladi. Bahor antiqa fasl! Ayniqsa yoshlarda bu faslga kelib g'ayrioddiy o'zgarishlar sodir bo'ladi. Qizlar o'zlariga oro berib, atir-upa sepib ko'chaga oshiqishadi... Kiyimlar ham bahor havosi singari... Har xil... Issiq quyosh barq urib turganda yengi kalta, och rangli kiyimlar kiyishadi... Biroz yomg'ir yog'sa ko'ylak ustidan yupqa kastum yoki plash... Shamol kunlari uzun ko'ylak, zamonaviyroq qizlar kaltaroq yupqa jemfer bilan shim kiyadilar... Yigitlarda ham bu faslga kelib o'zgarishlar boʻladi. Oynakni oldidan ketmay qolishadi. Har 2 kunda bir soqol olinadi... Sochlar bir kun o'ng tarafga taralsa, boshqa kuni nargi yoniga taraladi. Bo'yinlar va yanoqlarga mushk surkaladi...
Ayniqsa... Aprel-may oylarida ko'chaga chiqqan odamning bahri dili ochilib ketadi. Guldek chiroyli qizlar har tarafda shodon kulganlaricha sayr qilishadi... Yigit kishini yuragini yoqadigan darajada kiyinishadi! Aynan shu oy 2-semest uchun Fargʻonadagi TATU ni filialiga - ota-onam ko'chirtirgan institutga bordim. Bu yer ham uncha yomon emas, sharoitlari yaxshi... O'quv xonalari ham shinam, ozoda. Faqat shu kvartira topishda biroz qiynaldim. Va nihoyat 2 kun oʻtib ba'zor 3-4 ta kursdoshlar bir kvartiraga joylashdik. Kvartirani ijara pulini o'rtada to'laydigan bo'ldik. Sirtqi taʼlimni tanlaganim uchun yiliga 3 marta (bir oydan, baʼzida 20 kun) o'qishga kelaman. Qolgan oylar g'irt bekorchiman. Xudo xohlasa shu 20 kunni o'tqizib olsam, uyga borib albatta tayinli bir ish topaman,deb ahd qilib qo'ydim.
* * *
- Vuuuuy, anavi qizni qarelar! Ketvorgan ekan...
O'rtog'im ko'rsatgan qizga o'girilib qaradim. O'rta boʻy, oppoqqina qiz biz tarafga qarab asta odimlab kelardi. Qizning yuzi uncha chiroyli emas, ruslarga o'xshagan sovuq, istarasi yoʻq ekan. Lekin qomati... Odamni qalbini yondiradigan darajada chiroyli! Kursdoshlarim u yaqinlashdi deguncha gap otishga tushib ketishdi.
- Qalesiz yaxshi qiz?!
Qiz indamadi. Hatto parvo ham qilmadi. Boshini mag'rur tutganicha yo'lida ketaverdi. Kursdoshlarim ham bo'sh kelishmadi.
- Yaxshi qiz! Kukla barbiga o'xsherkansiz... Qadam tashlashlariz...
Qizni jahli chiqdi. Yurayotgan joyida shart toʻxtadi. Ortga, bizlarni oldimizga kela boshladi.
- Qaysi biring shu gapni gapirding hozir?
- Sensiramang! Men gapirdim nimaydi?!
Qiz qo'lidagi so'mkasini asta yerga qo'ydi. Yengini shimardi. Nozik qo'llarini musht qildi. Hammamiz hozir nima bo'larkin deya hayron edik. Boyagi qiz kursdoshim Sarvarni boshiga oyog'i bilan shunday tepdiki, Sarvar qulog'ini changallagancha yerga yiqilib qoldi. Qiz karate bilan shug'ullanar ekan! Sarvar qulog'ini changallagancha qizga qarab baqirdi.
- Bu nima qilganing?! Qulog'im shang'illab qoldi-ku?! Esing joyidami sen qizni?!
Qiz asta egilib so'mkasini qo'ygan joyidan oldi. Bizga qaradi va o'qdey qilib dedi.
- Farosatsizlar!
Qizni shunday gapirdiki ichim gʻalati bo'lib ketdi. Hech birimiz unga qarshi bir soʻz deyolmay qoldik...
Sarvar qulogʻini doktorga ko'rsatdi. 10 kunlik licheniya olishi kerak ekan. Dori-darmonlar yozildi. Sarvarning chap qoʻli hamon qulog'i ustida, qo'lidagi dorilar ro'yxatiga termulgancha jim o'tirib qoldi.
- Dorixonachidan hisoblatib chiqdim... 450 minglik dori ekan. Qulogʻimga yomon tepibdi...
- O'zing aybdorsan... Uyatsiz gap aytding unga.
- Eeee, bir gap otgim kelgandi-da! Qayoqdan bilibman uni karate bilan shug'ullanganini... Lekin bir kun oʻsha qizdan alamimni olaman. Mana ko'rasanlar!
O'rtog'imni gapidan sergak tortdim. Sarvarni bilaman... Cho'rtkesar, aytganidan qaytmaydigan yigitlardan. Sekin soʻradim.
- Nima qilmoqchisan oshna?

Hikoyalar (G&M)

19 марта 2025 02:49

DIL (Qismli Hikoya)

4-QISM. BAXTIM KULIB BOQDI.

Opamni toʻyiga yaqinda yarim yil boʻladi. Shukrki yaxshi honadonga kelin bo'ldilar... Ortlaridan bir og'iz ham yomon gap kelmadi. Ota-onam ham qizlaridan mamnunlar. Qachon qudalarinikiga borishsa, ular faqat Munisani maqtashgani maqtashgan emish! Gap qaytarmaydi, odamni ko'ziga tik qaramaydi, juda yuvosh, ovozi ham chiqmas ekan hatto, deyishibdi. Haqiqatdan ham opam juda ohista inson. Uydaligida bor yoʻqligi ham bilinmasdi. Ortiqcha gap gapirishni xushlamasdi. Hatto koʻpchilik opamni soqov deb ham o'ylashardi! Bilmaganlar albatta! Bilganlar biladi... Opamni shirali ovozi bor. Bo'sh paytlarida audio sheʼrlar o'qib turardi. Baʼzan karaokida qo'shiq kuylaganlarini ham koʻp bor eshitganman...
Xullas hammasi yaxshi oʻtdi. Toʻy ham ko'ngildagidek boʻldi. Lekin bir uchi ancha-muncha qarzga kirib qoldik yana. Sababi toʻyga ozmuncha pul,.sarf harajat ketmadi. Toʻgʻri mebelni qilmadik... Lekin parda bilan gilamni oʻzimiz qildik... Opam shuni xohladi. Hamma narsani kuyov tomon qilishini uncha xushlamadi... Sababi juda oddiy. Opam ta'na qilishlarini va bir kun kelib parda, gilamsiz kelgansan, deb yuziga solishlarini istamaydi. Bir hisobda opam ham haq! Chunki bu hayot doim bir tekis ketmaydi... Oilada har xil vaziyatlar, tushunmovchiliklar boʻlib turadi. Oʻshanday holatda ta'na, dashnom kishiga juda og'ir botadi...
- Abdulloh... Xoʻsh qanday qarorga kelding oʻgʻlim?
- Institutda o'qiyman, dada... Toshkent Axborot texnologiyalari universitetiga hujjat topshirmoqchiman.
Gapimdan dadam ham, onam ham hayratlanishdi.
- Qanaqasiga?! Sen bironta kursga bormagansanku, bolam?! Na matematika, na fizika, na ona tilidan yaxshi o'qiysan. Hamma baholaring 3-4 boʻlsa... Opang hamma fandan zoʻr o'qirdi. Bitirgunicha hamma baholari 5 boʻlgan. Sen bu yil topshirmasdan yaxshilab tayyorlanib yanagi yili topshirasanmikin degandik...
- Yoʻq... Bu yil ham hujjat to
pshirmoqchiman. Hamma o'rtoqlarim topshirayotganda men bir chekkada bu yil tayyorgarligim yaxshimas deb sarg'ayib turamanmi?
Dadam va onam bir-birlariga ma'noli qarab olishdi. Men so'zimda davom etdim.
- Balki omadim kelib qolib o'qishga o'tib ketarman!
Dadam yuzini burishtirdi... Ensasi qotdi... Menga ishongisi kelmay qo'l siltab gapirdilar.
- Eee bo'lmagan havaslarga berilma! O'qishga o'tish osonmikan?! Mana opang... 5 yil tayyorlandi. Maktab paytidan boshlagan kursga borishni. Nima boʻldi?! O'tolmadi-ku?!
- Ehhh... Opang bekor ingliz tilini tanladi-da! Bali yuqori edi judayam... Psixologiyani tanlaganida aniq hozir talaba boʻlib yurardi...
Onam afsus bilan bosh chayqadilar. Yuzlarida so'lg'inlik aks etdi. Dadam onamni gapidan g'ashi keldi shekilli, yuzlarini o'girib oldilar.
- Qo'ysangchi?! Ingliz tilini yaxshi koʻrardi... Keyin uni o'qish-o'qimasligini biz belgilamaymiz! Alloh biladi! Alloh xohlabdi, o'qimadi. Oila qurdi mana... Chiroyli xonadonni guldek bekasi boʻlib o'tiribdi! Hech narsadan kamchiligi yoʻq...
Onam ham biroz o'zlariga kelgandek bo'ldilar.
- Toʻgʻri aytasiz dadasi. Muhimi baxtli yashayapti-yu, eng asosiysi shu hayotda.
Dadam mamnun bosh chayqadilar. Keyin menga qaradilar.
- Mayli oʻgʻlim... Bu yil ham topshirib koʻr. O'tsang quvonamiz... O'tolmasang xafa bo'lmaymiz... Chunki 1 foiz ham tayyorgarliging yoʻq. Tavakkal topshiryapsan.
- Shunday dada... Endi bu yog'i Allohimga havola...
O'rnimda turib ko'chaga chiqdim. Hujjat topshirish online tartibda... Telefon orqasi DTM ga passportimni nomerlarini jo'natib, qaysi fan, qaysi yoʻnalish, qaysi fakultet va qaysi oliygohlarga hujjat topshirishimni yozsam kifoya! O'tgan yildan boshlab abituriyentlar 3 ta oliygohga emas, balki 5 ta oliygohga bir vaqtda hujjat topshirishlari mumkinligi haqida qaror qabul qilindi. Bu yoshlarning oliy maʼlumotli bo'lishi uchun qilinayotgan tadbirlardan biri albatta. Men ham 5 ta joyga ariza joʻnatdim... Avvalo Toshkentni yozdim, Keyin Fargʻona, Andijon, Namangan va Qoʻqon... Navbat fakultet tanlashga keldi... Axborot hizmatlari va Pochta aloqasi fakultetini sirtqi boʻlimni tanladim...