hidoyatuz | Неотсортированное

Telegram-канал hidoyatuz - Hidoyat.uz

11605

O'zbekiston musulmonlari idorasiga qarashli "Shamsuddinxon Boboxonov" nashriyot-matbaa ijodiy uyi. Hidoyat.uz hidoyatuz.taplink.ws Мақолангизни қуйидаги ҳаволага юборишингиз мумкин: @Hidoyat_jurnal @Muminalar_jurnali

Подписаться на канал

Hidoyat.uz

Hidoyat.uz каналига уланиш учун босинг👇
https://telegram.me/joinchat/BO0aAjzDeqY_uXAnXN38lQ

Читать полностью…

Hidoyat.uz

#Самарқанд вилояти Имом Бухорий мажмуаси 1-ҳудудий босқичи бўйича қорилар мусобақаси ўз ниҳоясига етди. Мусобақа ғолиблари тақдирланди. Ҳаяжонли лаҳзалардан фотолавҳалар!
@muslimuzportal | Muslim.uz

Читать полностью…

Hidoyat.uz

Самарқандда ўтказилган мусобақа ғолиблари эълон қилинди
#Ўзбекистон_Қуръон_мусобақаси_2018

Самарқанд вилояти Пайариқ туманидаги Имом Бухорий мажмуасида бўлиб ўтган Қуръон мусобақасининг ҳудудий босқич ғолиблари эълон қилинди.

Эркак иштирокчилар ўртасидаги ғолиблар:

Ҳифз йўналиши

18-25 ёш:

1-ўринга Хушвақтов Аҳмаджон;
2-ўринга Зубайдуллаев Раҳматуллоҳ муносиб деб топилди

26-40 ёш:

1-ўринга Ғаниев Муҳаммаджон;
2-ўринга Абдураҳмонов Ҳабибуллоҳ;
3-ўринга Ёшузоқов Абдумалик муносиб деб топилди.

Тиловат йўналиши

18-25 ёш:

1-ўринга Қурбонов Абдулло;
2-ўринга Темиров Маҳмуджон;
3-ўринга Мусаев Жалолиддин муносиб деб топилди.

26-40 ёш:

1-ўринга Жўраев Иброҳим;
2-ўринга Бегимқулов Турсун;
3-ўринга Жўраев Шахбоз муносиб деб топилди.

Ҳудудий босқич ғолиблари Ўзбекистон мусулмонлари идораси ҳамда ҳомийлар томонидан диплом ва қимматбаҳо совғалар билан тақдирландилар.

Бизни кузатишда давом этинг, Самарқанднинг бошқа ҳудудлари бўйлаб мусобақалар давом этади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
@muslimuzportal обуна бўлинг ёки дўстингизга тавсия этинг | Muslim.uz

Читать полностью…

Hidoyat.uz

Покистонлик зиёратчилар Қуръон мусобақасини кузатдилар
#Ўзбекистон_Қуръон_мусобақаси_2018

Бугун, 18 январь куни Қуръон мусобақасининг ҳудудий босқичи Самарқанд вилоятида бўлиб ўтмоқда. Мусобақанинг саралаш босқичи ўзининг қизғин палласига кирган бир пайтда
Қуръон мусобақаси ўтаётган масжид биносига узоқ юртлардан ташиф буюрган меҳмонлар ташриф буюрди.

Ушбу меҳмонларни Самарқандда ташкил этилган Қуръон мусобақаси қизиқтирган ва улар масжидга ташриф буюришган.

Меҳмонлар Имом Бухорий ёдгорлик мажмуасига зиёратга келган Покистон мадрасаларида “Ҳидоя”, “Саҳиҳул Бухорий” каби мўтабар асарлардан мударрислик қилаётган кишилар экани маълум қилинган.

ЎМИ Матбуот хизмати
@muslimuzportal обуна бўлинг ёки дўстингизга тавсия этинг | Muslim.uz

Читать полностью…

Hidoyat.uz

Қорилар мусобақасини қўллаб-қувватлаш ҳисоб рақами очилди
#Ўзбекистон_Қуръон_мусобақаси_2018

Ўлкамизда бошланган қорилар мусобақаси интиқлик билан кутилган қувончу шодликларни олиб келди.

Мусобақа бошланган кундан бери одамлар фақат қориларнинг ҳузурбахш тиловатлари, юзларидаги нур, хонадонлардаги Каломуллоҳ такрорлари ва ўзларидаги руҳий таскин ҳақида сўз қилишмоқда. Барча ёшу қари, эркагу аёл навбатдаги Қуръон мусобақасини сабрсизлик билан кутишмоқда, ҳатто айримлар шаҳару қишлоқларни кезиб, ҳар бир ҳудуд босқичини кузатиб боришмоқда.

Мусобақанинг илк йилидаёқ иштирокчилар сони салкам беш ярим минг нафар бўлгани жуда ҳам қувонарли ҳолат. Аслида уларнинг сони бундан ҳам кўп бўлиши мумкин, келгуси йилда бу рақам бир неча бараварга ошади, иншоаллоҳ.

Мана шундай қориларимиз орасидаги мутлақ ғолибларни тақдирлаш ва барча қори иштирокчиларга эсдалик совғалари топшириш ишлари Диний идора, жойлардаги вакиллик ва ҳомийлар томонидан амалга ошириб келинмоқда.

Шу билан бир қаторда қориларнинг қўшимча равишда тақдирлашни истаган, фарзанду аржумандлари ҳам дунёда мана шундай кўзни қувонтирадиган, Охиратда эса ота-онасига тож кийдирадиган қорию қурролар бўлишини ният қилган узоқ-яқиндаги саховатпеша кишиларимиз ҳиммати учун “Ўзбекистон Қуръон мусобақаси” махсус ҳисоб рақам очилди.

Эндиликда хайр-саховатларини қори ва қорияларга нисор этишни истаган юртдошларимиз қуйидаги ҳисоб рақамга мурувват қилишлари мумкин.

Ташкилий ҳайъат
Ўзбекистон мусулмонлари идораси,
ЎзРес. ТИФ МБ Тошкент шаҳар Амалиёт бошқармаси,
Ҳисоб рақам: 20212000900110363053,
МФО: 00451,
ИНН: 201753892.

Мурожаат учун телефонлар:
8-371-148-77-70, +998-99-898-72-77.

@muslimuzportal обуна бўлинг ёки дўстингизга тавсия этинг | Muslim.uz

Читать полностью…

Hidoyat.uz

Қуръон мусобақаси ОАВ нигоҳида
http://muslim.uz/index.php/yangiliklar-2016/uzbekistan/item/5159

@muslimuzportal | Muslim.uz
https://telegram.me/joinchat/BO0aAj0jjw0GT5rhPph8OQ

Читать полностью…

Hidoyat.uz

#Samarqand

Qur‘on musobaqasidan.

@mp3muslim | mp3muslim.uz
https://t.me/joinchat/AAAAAEFE_ihGgcOzHL2JoA

Читать полностью…

Hidoyat.uz

#Самарқанд

Зийнат қори. Анвар қоридан гўзал қироат.

@mp3muslim | mp3muslim.uz
https://t.me/joinchat/AAAAAEFE_ihGgcOzHL2JoA

Читать полностью…

Hidoyat.uz

#Самарқанд
Зийнат қори. Фирдавс қори тадбирда гўзал қироати

@mp3muslim | mp3muslim.uz
https://t.me/joinchat/AAAAAEFE_ihGgcOzHL2JoA

Читать полностью…

Hidoyat.uz

Эртага Қуръон мусобақаси маёғи Самарқандда нур сочади

Азиз Қуръон мухлислари галдаги қорилар мусобақаси Ер юзининг сайқали бўлмиш Самарқандга кўчмоқда. Бу шаҳар халқимиз довруғини бутун дунёга таратган, азиз авлиёлар қўним топган табаррук маскандир. Аждодларимиз бир неча йиллар муқаддам имон-эътиқоднинг бақувват пойдеворини худди шу заминда мустаҳкамлашган.
Эрта, 18 январь кунидан бошлаб ушбу вилоятнинг бир неча туманларида мусобақанинг ҳудудий босқичлари бошланади. Сиз азизлар билан уч кун давомида Жиззах ва Сирдаё вилоятларида хушовоз қорилар тиловатини тинглаб, кўп роҳат олдик. Ўлкамизнинг ҳар бир ҳудудида ана шундай қориларнинг ўзига хос савти, оҳанги бор, албатта. Самарқанд қорилари ҳам ўзларининг маҳоратлари билан жуда ҳам машҳур. Айниқса, варш қироати билан ҳаммани эътиборини ўзига тортган қорилар айнан мана шу заминдадир.
Дарҳақиқат Қуръон қалбнинг шифоси, ҳидоят манбаидир. Аллоҳ таоло айтади: «Биз мўминлар учун шифо ва раҳмат бўлган Қуръон оятларини нозил қиламиз...» (Исро, 82). Қуръон мўминлар қалбидаги маънавий иллатлар, нифоқ, ширк, адоват ва тўғри йўлдан тойиш кабиларни бартараф этади.
Эртага Имом Бухорий ҳазратларининг ҳоки поклари қўним топган ёдгорлик мажмуасида Самарқанд вилоятидаги Қуръон мусобақасининг ҳудудий босқичига оқ фотиҳа берилади. Ҳозирдан тайёргарликлар жуда авжида, мусобақа muslim.uz сайти ва ижтимоий тармоқ саҳифаларида онлайн узатиб борилади.
Қуръонни қалбга жо айлаш, Каломуллоҳни яхши кўриш инсонни икки дунё саодатига етиштиради. Шундай экан, барча Қуръон ихлосмандларини эртага Самарқандга таклиф этамиз, Қуръоний зиёфатга марҳабо, азизлар!

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Hidoyat.uz каналига уланиш учун босинг👇
https://telegram.me/joinchat/BO0aAjzDeqY_uXAnXN38lQ

Читать полностью…

Hidoyat.uz

БУЛ0Қ ВА ДЕНГИЗ

Тўрт унсурнинг бириман,
Ўйнаб-қайнаб оқаман,
Замин қаъридан чиқиб,
Мен қуёшга боқаман.

Қуёш ҳам менга боқиб,
Куч беради заминга,
Иккисидан куч олиб,
Йўл очаман ўзимга,

Ҳеч нарса писанд эмас,
Денгиз сари оқаман,
Чўпу-хас ғов бўлолмас,
Олдинга тик боқаман.

Қирғоқлардан ҳам тошиб,
Ҳар томонга оқаман,
Кучимга куч қўшилиб,
Даҳшат солгум ҳар томон.

Буни кўриб қуёш ҳам
Тартибга солди мени,
Мавжларим ҳам камайиб,
Сокин топди устим ҳам.

Оқиб-оқиб бир замон
Денгизга дуч келаман,
Ҳайбатини кўриб мен
У томон интиламан.

Қирғоқларим тўхтади,
Мен ҳамон интиламан,
Менга бағрини очди,
Денгизга қўшиламан.

Кўнгил ором олди-ку,
Дилим сокин топди-ку,
Ичимдаги қувватим
Тандан чиқиб кетди-ку.

Бу лаззатнинг қай бирин
Мен айтайин сизларга,
Ўзлигимдан кечиб мен,
Ўзлигимни англадим.

Булоқ суви қатрадир,
Денгиз улкан томчидир.
Еру замин барчаси
Бир нуқтадан иборат.

Аъзамхон
Тошкент

Hidoyat.uz каналига уланиш учун босинг👇
https://telegram.me/joinchat/BO0aAjzDeqY_uXAnXN38lQ

Читать полностью…

Hidoyat.uz

Hidoyat.uz каналига уланиш учун босинг👇
https://telegram.me/joinchat/BO0aAjzDeqY_uXAnXN38lQ

Читать полностью…

Hidoyat.uz

#Қуръон_мусобақаси

Самарқандда Қуръон мусобақасига тайёргарлик

@muslimuzportal 👇
https://telegram.me/joinchat/BO0aAj0jjw0GT5rhPph8OQ

Читать полностью…

Hidoyat.uz

#СИРДАРЁ: #Аёл-қизлар:
Қуръон мусобақасидан фотолавҳалар.
Қуйидаги линк орқали онлайн кузатишингиз мумкин: https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=1977613749143208&id=1608085119429408

Читать полностью…

Hidoyat.uz

Демак, бугунги кунда дин ниқоби остидаги бузғунчи гуруҳ­ларнинг аёлларни жамиятдан ажратиб қўйиш, уларни илм олишдан чеклаш ҳақидаги кес­кин ғоялари буткул асоссиздир. Илк Ислом даврида аёлларнинг илм олиши учун имкониятлар берилгани каби, ҳозирда ҳам уларнинг жамиятда ўз ўринларини топишлари учун шароитлар яратиш лозим. Уларнинг илм соҳасида эришаётган ютуқларини бугунги кунда ҳар соҳада кузатиш мумкин.
Тошкент ислом университети талабаси

Соҳиба Юсупҳожиева
тайёрлади.

Hidoyat.uz каналига уланиш учун босинг👇
https://telegram.me/joinchat/BO0aAjzDeqY_uXAnXN38lQ

Читать полностью…

Hidoyat.uz

Эртага Самарқандда Қуръон мусобақаси давом этади

19 январь куни Қуръон мусобақасининг ҳудудий босқичида қория аёл-қизларимиз иштирокида бўлиб ўтади. Ушбу мусобақа muslim.uz расмий сайти ҳамда Facebook.com ижтимоий тармоғидаги саҳифаси орқали онлайн эфирда узатилади.

Ҳурматли Қуръон ихлосмандлари барчангизни Самарқандга бўлиб ўтаётган Қуръон мусобақасига таклиф этамиз.

Қуръон байрамингиз муборак бўлсин.

ЎМИ матбуот хизмати.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
@muslimuzportal обуна бўлинг ёки дўстингизга тавсия этинг | Muslim.uz

Читать полностью…

Hidoyat.uz

#Самарқанд вилояти Имом Бухорий мажмуаси 1-ҳудудий босқичи бўйича қорилар мусобақаси ўз ниҳоясига етди. Мусобақа ғолиблари тақдирланди. Ҳаяжонли лаҳзалардан фотолавҳалар!
@muslimuzportal | Muslim.uz

Читать полностью…

Hidoyat.uz

#САМАРҚАНД: Мусобақа ғолиблари тақдирланди. Ҳаяжонли лаҳзалардан фотолавҳалар!
@muslimuzportal | Muslim.uz
https://telegram.me/joinchat/BO0aAj0jjw0GT5rhPph8OQ

Читать полностью…

Hidoyat.uz

#САМАРҚАНД: Қуръон мусобақасидан фотолавҳалар.

@muslimuzportal | Muslim.uz

Читать полностью…

Hidoyat.uz

Yahyoxo‘ja qori domladan juda ibratli voqea
https://t.me/joinchat/AAAAAEFE_ihGgcOzHL2JoA

Читать полностью…

Hidoyat.uz

#Samarqand

Qur‘on musobaqasidan.

@mp3muslim | mp3muslim.uz
https://t.me/joinchat/AAAAAEFE_ihGgcOzHL2JoA

Читать полностью…

Hidoyat.uz

#Samarqand

Qur‘on musobaqasidan.

@mp3muslim | mp3muslim.uz
https://t.me/joinchat/AAAAAEFE_ihGgcOzHL2JoA

Читать полностью…

Hidoyat.uz

#Самарқанд

Зийнат қори. Анвар қоридан гўзал қироат.

@mp3muslim | mp3muslim.uz
https://t.me/joinchat/AAAAAEFE_ihGgcOzHL2JoA

Читать полностью…

Hidoyat.uz

#Самарқанд
Ахмедов Ёқубжон қори Исматулло ўғли қироати

@mp3muslim
https://t.me/joinchat/AAAAAEFE_ihGgcOzHL2JoA

Читать полностью…

Hidoyat.uz

Эртага Қуръон мусобақаси маёғи Самарқандда нур сочади

Hidoyat.uz каналига уланиш учун босинг👇
https://telegram.me/joinchat/BO0aAjzDeqY_uXAnXN38lQ

Читать полностью…

Hidoyat.uz

Ёшликда топса эътибор,
бўлгай азиз...

Исмоил Маҳмуд МАРҒИЛОНИЙ
* * *
Икки олам раҳмати-ла бўлса нуқсонингни ёп,
Чек риёзат ишқ йўлида, ўтгучи шонингни ёп.

Ҳар не ошкор, зоғ-зағанлар қўймагай нафс комидин,
Қарға-қузғун солмасин чанг, ризқу хирмонингни ёп.

Қилма ошкор бадгумонлар ичра сен ҳолинг аён,
Бузғучи ағёр кўзидан хайри эҳсонингни ёп.

Айла пинҳон Ёр йўлида не савоб қилсанг агар,
Макри шайтон ичра қилган фисқу исёнингни ёп.

Пулсиротдин ўтмагунча йиғлагил, Ҳақдан сўра,
Сохта обрў ҳам омонат ичра хандонингни ёп.

Иқтидо қил Ёрга ҳар дам бу жаҳон бўстонида,
Бовафо жонинг ароким бевафо онингни ёп.

Бандалик расмида тургил, Маҳмудо, дунё аро,
Жилваланган ул матодан икки мастонингни ёп.
* * *
Топмагай ҳеч ким фароғат бўлса меҳнатдин йироқ,
Ҳам муродига етолмас, бўлса заҳматдин йироқ.

Гар чумолича эмасдур шиддати олам аро,
Ҳеч иши битмас, агарким, бўлса қувватдин йироқ.

Ҳар киши ёшликда топса эътибор бўлгай азиз,
Умри ўтгай беқадр, ким бўлса ҳурматдин йироқ.

Бил, ният бирлан фақат ошмас амалга ҳеч бир иш,
Учрагай ҳар дам тўсиққа, бўлса журъатдин йироқ.

Нокасу ножинс қаторига қўшилгай билмайин,
Яхшилардин қочса кимки, бўлса хизматдин йироқ.

Илму шаҳд бирлан фақат инсон ўзин кашф этмади,
Меҳнатидин топмагай файз, бўлса ҳикматдин йироқ.

Жон чекиб, Маҳмуд, бу кун ҳар касга беҳуд айтма сўз,
Ким ёзуғда бўлса ул гар, файзу неъматдин йироқ.
* * *
Сани коринг мани, эй ёр, асиру мубтало айлаш,
Асирлиғ ичра ҳам борим ўзингни муддао айлаш.

Тағофул бирлаким баттар этарсан, ёр, бу ҳолимни,
Ки сезмаслик мақомида яна кўнглим яро айлаш.

Кўрармен деб неча ой, йил йўлингда интизор эрдим,
Жамолинг партавин сочмай ҳануз коринг жафо айлаш.

Муҳаббат занжирин боғлаш эрур касби мудом сенга,
Ва лек ишқ риштасин тутмай менга такрор жафо айлаш.

Тутиб ёр илкини қанча ки дўсти бовафо ўтди,
Менинг ҳам матлабим сенга ики олам вафо айлаш.

Гуноҳ беҳадлигидин, ёр, сенга етмак маҳол менга,
Ва лекин қанчалар қўрқсам, ки ондин кўп ражо айлаш.

Тиғи ҳажринг бу жисми нотавоним айламиш мажруҳ,
Ки Маҳмуд дардига ёлғиз ўзингдандур шифо айлаш.

Марғилон шаҳри

Hidoyat.uz каналига уланиш учун босинг👇
https://telegram.me/joinchat/BO0aAjzDeqY_uXAnXN38lQ

Читать полностью…

Hidoyat.uz

Hidoyat.uz каналига уланиш учун босинг👇
https://telegram.me/joinchat/BO0aAjzDeqY_uXAnXN38lQ

Читать полностью…

Hidoyat.uz

Қорилар мусобақасидан лавҳа: "Саидазимов Абдулҳамид қори"
http://muslim.uz/index.php/media-17/videolav-alar/item/5125-orilar-musoba-asidan-lav-a-saidazimov-abdul-amid-ori

@muslimuzportal

Читать полностью…

Hidoyat.uz

АМИР ТЕМУРНИНГ 313 АМИРИ

Манбаларда Амир Темур қўшинида 313 нафар лашкарбоши (амир) бўлгани айтилади. Уларнинг сони нега айнан 313 нафар эканини билиш кўпчиликка қизиқ бўлса керак. Бу борадаги маълумотларни таҳлил қилгач, ҳосил бўлган умумий хулосани келтириб ўтмоқчимиз.

Тарихчи Ибн Арабшоҳнинг айтишича: «Темур ҳар доим: “Эришган барча нарсам ва мустаҳкам маконларни фатҳ қилишим – Шайх Шамсуддин Фоҳурийнинг дуоси, Шайх Зайниддин Хавофийнинг ҳиммати туфайли, барокатларим эса фақат Саййид Барака ёрдамида бўлган”, дер эди». Шундай экан, биз таҳлил қилган масала ҳам бевосита диний омил билан боғлиқ.
Ислом тарихидаги энг муҳим юришлардан бири Бадр ғазотидир. Бу жангнинг муҳимлиги шундаки, унинг тақдири бевосита Ислом дини тақдири ҳам эди, мусулмонлар мағлубиятга учрашса, Ислом тарғиботига нуқта қўйилиши ва мусулмонлар ер юзидан йўқолиб кетиши мумкин эди. Бу ҳақда Алихонтўра Соғуний бундай ёзади: “Бу муборак ғазотга тайёрланиб чиққан саҳобаларнинг сони уч юз ўн учга етди. Бунинг икки юз қирқ нафари ансорлар бўлиб, қолганлари муҳожирлар эди. Бу аскарнинг борлиқ кўриклари икки от, етмиш туя бўлганликдан, йўл бўйи алмашиб миндилар. Макка мушриклари қўшинида тўққиз юз эллик киши бўлиб, етти юз туя, юзтача совутланган югурик отлари бор эди. Қуръони карим оятларида Аллоҳ бу жангда уч мингта фариштани ёрдамга туширгани зикр этилган”.
Имом Бухорий ривоят қилган ҳадисда Абдуллоҳ ибн Аббос: «Бадр уруши куни Пайғамбар (алайҳиссалом)­нинг чодир ичида туриб: “Эй бор Худоё! Сендан Ўзинг берган аҳдинг ва ваъдангни сўрайман. Эй бор Худоё! Бугундан кейин Сенга ибодат қилинмаслигини хоҳласанг, (Ўзинг биласан)” деб турганларини кўрдим», деган. Бу эса жангнинг қанчалик аҳамиятли эканини билдиради. Аксар манбаларда Бадр жангчилари 313 киши экани айтилади.
Демак, Амир Темур даврида бу жанг тафсилотларини деярли ҳар бир аскар билган ва ундан руҳланган. Бундан Амир Темур бобомизнинг динимиз тарихини мукаммал билгани, ундан қўшин тузилиши ва давлатни бошқаришда самарали фойдаланганини англаш мумкин.

Шерзод ЖЎРАЕВ

Hidoyat.uz каналига уланиш учун босинг👇
https://telegram.me/joinchat/BO0aAjzDeqY_uXAnXN38lQ

Читать полностью…

Hidoyat.uz

МУҲАДДИСАЛАР

Арабларда қиз фарзанд дунёга келса, наслларига доғ туширишидан, жамиятда камситилишидан қўрқиб, уларни ўлдиришдек жирканч одат урф бўлган. Ислом дини жоҳилият давридаги аёлларга қилинган муносабатни тубдан ижобий томонга ўзгартирди, уларга аввал ҳеч ким тасаввур ҳам қила олмаган мақомни берди. Аёллар ўзига хос ўринга эга бўла бошлади.

Ислом оламида аёллар, айниқса, Қуръон, ҳадис илмларида эркак уламолардан қолиш­маган ҳолда, Пайғамбар (сол­лаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг меросларини сақлаб, бизларга етказишда муносиб ҳисса қўшдилар. Улар зиммаларидаги вазифаларини бажариш билан бир қаторда, илмни ҳам четга суриб қўймадилар. Уй юмушларини бажаришлари илмдан орқада қолишларига сабаб бўлмади. Қуръон оятларидаги илм олишга чақириқлар уларни чуқурроқ илм олишларига ундади.

Олималарнинг ўрни Ислом тарихининг аввалги уч асрида яққол кўзга ташланди. Саҳобия аёлларнинг илм олиш йўлида ўз ғайратларини сарфлашларига ва интилишларига ҳеч нарса тўсқинлик қилмасди. Мана шундай журъатли аёллар ҳақида Ойша (розияллоҳу анҳо): “Ансорларнинг аёллари қандай яхши, дин илмини ўрганишда улар ҳаё қилиб ўтирмасдилар” (Имом Бухорий ривояти), деб мақтов сўзларини айтганлар.
Саҳобияларнинг уйлари илм ўрганиш учун келганларга мактаб вазифасини ўтаган. Савол билан мурожаат қилганлар шариат доирасида ўз саволларига жавоб олганлар. Ҳаж мавсумида кўплаб саҳобиялар ҳаж қилиш учун келганларга турли мавзулар доирасидаги ҳадис ривоят қилганлар.
Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) давр­ларида аёлларнинг илм олишларига алоҳида кун ажратилган. Боиси, Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг ваъз-насиҳат, хутбалари асосан атрофларини ўраб олган эркаклар тинглашар, орқа қаторда ўтирган аёллар эса кўп ҳолларда эшитмай қолардилар. Шунда аёллар Пайғамбар (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)га: “Эркаклар сиздан ҳар куни илм ўрганишмоқда, бизга ҳам бир кун ажратинг”, дейишди. Пайғамбар (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) бир кунни та­йинлаб, ўша кун келгач, уларга ваъз-насиҳат айтдилар, баъзи диний ишларни буюрдилар (Имом Бухорий ривояти).
Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) вафотларидан сўнг аёллар ҳам турли шаҳарларга бориб ҳадис ривоят қилганлари маълум ва машҳурдир. Имом Заҳабийнинг таъкидлашича, “Эркаклардан ишончсиз ровийлар, ёлғон ҳадислар жуда кўп. Аммо Ислом тарихида ҳадиснинг заифлигида ёки ўзининг ишончсизлигида айбланган бирон-бир аёл йўқ”.

Имом Ҳоким Нишопурий: “Набий (сол­лаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг ҳадис­ларини етказган муҳаддисалар бўлмаганда, динимизнинг тўртдан бирини йўқотган бўлар эдик”, деган.

Ҳадис ривоят қилган аёл ровийларнинг ҳаёт-фаолиятлари, ҳадис илмининг турли соҳаларида ёзган асарлари, ривоятлари сонини чуқур тадқиқ этган тадқиқотчилар 216 нафар аёл саҳобиянинг ҳадис ривоят қилганини таъкидлайди.
Муҳаддислар ўз китобларида кўплаб аёллардан ҳадис келтирганлар. Жумладан, Ойша (розияллоҳу анҳо) Пайғамбар (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)дан 2210 та ҳадис ривоят қилганлар ва етти энг кўп ҳадис ривоят қилган саҳобийлар орасида тўртинчи ўринда турадилар. Бу эса аксар эркак саҳобийларнинг ривоятидан кўпдир.

Шунингдек, Умму Салама (378 та), Маймуна бинти Ҳорис (76 та), Ҳабиба бинти Абу Суфён (65 та), Ҳафса бинти Умар (60 та), Зайнаб бинти Жаҳш (11 та), Сафия бинти Ҳуяй ибн Ахтаб (10 та), Жувайрия бинти Ҳорис (7 та), Асмо бинти Язид ибн Сакан (81 та), Асмо бинти Умайс (60 та), Асмо бинти Абу Бакр (58 та), Умму Ҳони бинти Абу Толиб (46 та), Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг қизлари Фотима (18 та) ва Савда бинти Замъа (5 та) (розияллоҳу анҳум)лар ҳадис ривоят қилганлар.

Саҳобиялардан сўнг тобеин аёллар даври келиб, саҳиҳ, сунан, муснад, жоме китобларида улардан ҳам бир қанча ривоятлар келтирилган. Машҳур тобеин аёллардан Хайра умму Ҳасан Басрий, Зайнаб бинти Каъб ибн Ужра, София бинти Абу Убайд ибн Масъуд, Зайнаб бинти Набийт, Умму Гулсум бинти Абу Бакр Сиддиқ, Ҳафса бинти Сирин, Умра бинти Абдураҳмон, Муоза бинти Убайдуллоҳ Адавия, Ойша бинти Талҳаларни келтириш мумкин.

Читать полностью…
Подписаться на канал