📚📚📚 کاناڵێک بۆ فێرکاریی زمانی کوردی و هەروەها بۆ ناساندنی شاعیران و نووسەران.☟ @f_zimanikurdi دەستپێکی کاناڵ: https://t.me/f_zimanikurdi/200
🟢 تفاوت نهاد و فاعل چیست؟
از لحاظ قاعده دستور زبان فارسی
نهاد و فاعل هیچ فرقی نمیكنند. چرا كه فاعل همان نهاد یا مسندالیه می باشد.
نهاد قسمتی از جمله است که درباره آن سخن گفته می شود و
فاعل نهادی می باشد که کاری را به انجام رسانده است.
✅ اگر نهاد کاری انجام داده باشد به آن،
«فاعل» می گوییم. فاعل یعنی کننده کار. مانند:
✅ هر بند (جمله ساده) دارای دو بخش نهاد و گزاره است.
✅ نهاد معمولاً پیش از گزاره مینشیند.
✅ نهاد توسط گزاره تکمیل میشود.
🟡 نهاد چیست؟
نهاد قسمتی از جمله است که دربارهٔ آن سخن میگوییم؛ یعنی کاری را انجام میدهد یا صفت و حالتی را به آن نسبت میدهیم.
نهاد واژه یا گروهی از واژگان یک بند است که دربارهٔ آن خبری میدهیم. یعنی صاحب خبر است.
دانانی = التزامی
داخوازی= امری
ڕابوردوو ماضی
ڕانەبردوو مضارع
مۆرفۆلۆژی، دیاکۆ هاشمی
***
مۆرفۆلۆژی بەشێکی گرنگە لە زمانەوانی، ئەوانەی کە حەزیان لێیە زیاتر لە زمان ڕۆ بچن و لە یاسا گشتییەکانی زمان بۆ وشەسازی و ڕستەسازی تێ بگەن، زۆر باشە لە مۆرفۆلۆژی زیاتر تێ بگەن، لەو بەرنامەیەدا ئاوڕێکی زۆر کورت و خێرا لە مۆرفۆلۆژی دەدەینەوە.
@diyakohashemi
١٤. ناوێک و فۆنێمی (ی)، وەکوو:
زمانەوانی، ئاژەڵەوانی، ئاسمانەوانی.
١٢. دووبارەکردنەوەی ناوێک بە یارمەتیی ئامرازی (ە)،
وەکوو:
لرفەلرف، گڤەگڤ، خشەخش.
١٠. ئاوەڵکردارێک و ناوێکی سادە، وەکوو:
بەربانگ، بەرماڵ، پێشنیار.
8. ئاوەڵناو و ڕەگی کردار بە یارمەتیی ئامرازی (ە)، وەکوو:
دێرینەناس، کۆنەفرۆش، شوێنەوارناس
٦. ناوێکی سادە و ڕەگی کردار، وەکوو:
گیرفانبڕ، پیاوکوژ، وێبگەڕ
٤. ئاوەڵناو و ناوێک،
وەکوو:
ڕەوانبێژ، شەوکوێر، ڕەشمار
٢. دوو ناوی سادە، بە یارمەتیی یەکێک لەم ئامرازانە:
ئامرازی (ە):
مانگەشەو، گوڵەگەنم، ئاگرەدیوار
ئامرازی (و):
هێلکەوڕۆن، دەموچاو، دەوروبەر
ئامرازی (بە):
دەربەدەر، نیشتمانبەدەر، جێبەجێ.
٢. بە یارمەتیی پاشگر دروست بێت،
وەکوو: خوێندنگە، ئاسنگەر.
گزاره چیست؟
🟠 «گزاره» نیز همان خبری است که درباره نهاد بیان میکنیم.
سەرەتا وەبیرهێنانەوەیەک دادەنێم لە ڕێزمانی فارسییەکەیدا کە پێشتر ئەوەمان خوێندبوو.👇👇
Читать полностью… فەرهەنگوو ,, گەشاوەزی ,, ی
#کەلیمێ 10
گلێرەو کەردەی و ئەرەنیەر:
🔺کوورش ئەمینی
🎙دەنگ و ڕێک وستەی:
🔺سارینا موزەفەری
🔺خاتوو گۆنا
🔹اجتماع مردم: کۆماو خەڵکی، حەشیمەت، جەماوەر
🔹اجتماع نقیضین: کۆماو دژەکا، کۆماو دوێ دژبەرا
🔹اجتماعی: پێوەرین، جەمی، کۆمایی، کۆمەڵی، بەکۆمەڵژیوای
🔹اجتناب: پارێزکەردەی، دووری، دووریکەردٚەی، ملنەدٚای
🔹اجتنابپذیر: پارێزهۆرگیر، شیاڤوو پارێزی، دوورگونجیای
🔹اجتناب ناپذیر: حەتمی، بێ ئیلاوئەولا، سەدٚدەرسەدٚ، قەدەر
🔹اجزاء: پارچەکێ، بەشێ، کوتەکێ، لتەکێ
🔹اجیر: مزەوەر، بەکرێگیریا
🔹احتضار: وێوەپێتەی، ئامادەبیەی، گیانکەنشت، گیانداری
🔹احتکار: قایمە، ئەوەشاردەی، هۆرگێرتەی تا گرانەوەبیەی
🔹احتیاج: ئەوەجە، پنەواز، ئیحتیاج
🔹احتیاط: پارێز، هێقمی کەردٚەی، دوورەپەرێزی
@GASHAVAZ🦋
لە زمانی کوردیدا چەند دانە ڕێژەی کار هەیە:
🟥ڕابردوو
🟩ڕانەبردوو
🟨داخوازی
🟦دانانی
ڕێژەی ڕابردوو چوار بەشە:
ڕابردووی سادەی ڕاگەیاندن
ڕابردووی تەواوی ڕاگەیاندن
ڕابردووی دووری ڕاگەیاندن
ڕابردووی بەردەوامیی ڕاگەیاندن
ڕێژەی دانانی چوار بەشە:
ڕابردووی نزیکی دانانی
ڕابردووی تەواوی دانانی
ڕابردووی دووری دانانی
ڕابردووی بەردەوامیی دانانی
ئێستا با چاوگێک وەکوو (نووسین) لە هەموو دەمەکاندا گەردان بکەین.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🟥ڕابردوو:
🔴ڕابردووی سادەی ڕاگەیاندن:
نووسیم/نەمنووسی، نووسیت/نەتنووسی، نەینووسی/نووسیی، نووسیمان/نەماننووسی، نووسیتان/نەتاننووسی، نووسییان/نەیاننووسی.
🔴ڕابردووی تەواوی ڕاگەیاندن:
نووسیومە/نەمنووسیوە، نووسیوتە/نەتنووسیوە، نووسیویە/نەینووسیوە، نووسیومانە/نەماننووسیوە، نووسیوتانە/نەتاننووسیوە، نووسیویان/نەیاننووسیوە.
🔴ڕابردووی دووری ڕاگەیاندن:
نووسیبووم/نەمنووسیبوو، نووسیبووت/نەتنووسیبوو، نووسیبووی/نەینووسیبوو، نووسیبوومان/نەماننووسیبوو، نووسیبووتان/نەتاننووسیبوو، نووسیبوویان/نەیاننووسیبوو.
🔴ڕابردووی بەردەوامیی ڕاگەیاندن:
دەمنووسی/نەمدەنووسی، دەتنووسی/نەتدەنووسی، دەینووسی/نەیدەنووسی، دەماننووسی/نەماندەنووسی، دەتاننووسی/نەتاندەنووسی، دەیاننووسی/نەیاندەنووسی.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🟩ڕانەبردووی ڕاگەیاندن:
دەنووسم/نانووسم، دەنووسیت/نانووسیت، دەنووسێت/نانووسێت، دەنووسین/نانووسین، دەنووسن/نانووسن، دەنووسن/نانووسن.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🟨داخوازی:
بنووسە/مەنووسە، بنووسن/مەنووسن.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🟦ڕابردووی دانانی:
🔵ڕابردووی نزیکی دانانی:
نووسیبام/نەمنووسیبا، نووسیبات/نەتنووسیبا، نووسیبای/نەینووسیبا، نووسیبامان/نەماننووسیبا، نووسیباباتان/نەتاننووسیبا، نووسیبایان/نەیاننووسیبا.
🔵ڕابردووی تەواوی دانانی:
نووسیبێتم/نەمنووسیبێت، نووسیبێتت/نەتنووسیبێت، نووسیبێتی/نەینووسیبێت، نووسیبێتمان/نەماننووسیبێت، نووسیبێتتان/نەتاننووسیبێت، نووسیبێتیان/نەیاننووسیبێت.
🔵ڕابردووی دووری دانانی:
نووسیبووبام/نەمنووسیبووبا، نووسیبووبات/نەتنووسیبووبا، نووسیبووبا/نەینووسیبووبا، نووسیبووباین/نەماننووسیبووبا، نووسیبووبان/نەتاننووسیبووبا، نووسیبووبان/نەیاننووسیبووبا.
🔵ڕابردووی بەردەوامیی دانانی:
بمنووسیبا/نەمنووسیبا، بتنووسیبا/نەتنووسیبا، بینووسیبا/نەینووسیبا، بماننووسیبا/نەماننووسیبا، بتاننووسیبا/نەتاننووسیبا، بیاننووسیبا/نەیاننووسیبا.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🟩ڕانەبردووی دانانی:
بنووسم/نەنووسم، بنووسیت/نەنووسیت، بنووسێت/نەنووسێت، بنووسین/نەنووسین، بنووسن/نەنووسن، بنووسن/نەنووسن.
#سیناڕەحیمپوور
١٥. دوو ناوی ساده و فۆنێمی (ی)، وەکوو:
گەچکاری، هاوکاری، گەلکاری.
****
نموونەی تر:
سەهۆڵفرۆش، ڕۆژنامەنووس، وانەبێژ، بەردەنووس.
١٣. دووپاتکردنەوەی ناوێک بێ یارمەتیی ئامراز، وەکوو:
کونکون، پڵپڵ، گرنجگرنج
١١. ناوێکی سادە، یان ئاوەڵناوێک و وشەیەکی بێواتا، بە یارمەتیی ئامرازی (و)،
وەکوو:
گورجوگوڵ، گژوگیا، پڕوپووچ
٩. دوو ڕەگی کردار بە یارمەتیی ئامرازی (و)،
وەکوو:
مشتومڕ، مڵچوهووڕ، گفتوگۆ
٧. ناوێکی سادە و ڕەگی کردار بە یارمەتیی ئامرازی (و)، وەکوو:
دەستوبرد، دەستومۆچ
٥. ئاوەڵناو و ناوێکی سادە، بە یارمەتیی یەکێک لەم ئامرازانە:
ئامرازی (ە):
ڕەشەوڵاخ، سوورەچنار، وشکەشیرینی
ئامرازی (و):
ڕەشوڕووت، مڕومۆچ، ئاڵوگۆڕ
ناوێکی سادە و ئاوەڵناوێک، بە یارمەتیی ئامرازی پەیوەندیی (ە)، وەک:
سەگەناز، کەرەدێز، ورچەسپی
ئەگەر (لێکدراو = مرکب) بێت و بە یەکێک لەم جۆرانە لێک درابێت:
١. دوو ناوی سادە وەکوو:
پێدەشت، تەختەکلیل.
بێ ئەوەی ڕاوەستانێک بکەین، خێرا هەمووی پێکەوە دەردەبڕین:
* ئەگەر (داڕێژراو = مشتق) بێت:
١. بە یارمەتیی پێشگر دروست بێت،
وەکوو: بەزات، بەهێز، بێکەس
ئەمەوێ باسی ئەوە بکەم کە چۆن بزانیـن وشـەیەک بەسەریەکەوە دەنووسـرێت یان جـودا؟
Читать полностью…