Telegram-канал eghtesaddanan - دانش آموختگان اقتصاد: Неотсортированное

دانش آموختگان اقتصاد

01 ноября 2024 11:03

🔹سیاست گذاری به شیوه الکی!
چطور مسئولین در کشور تصمیم می‌گیرند؟!

بعد از اتفاق پیجرها در لبنان تصورم این بود که بهانه‌ای جدید برای ممنوعیت واردات برخی تجهیزات الکترونیکی پیدا شده. خیلی زود هم چندین خبر و تحلیل در این زمینه منتشر شد که بر این تصوّر صحه می گذاشت (مثلا این گزارش +). چند روز پیش هم رییس پدافند غیر عامل تاکید کرده بود که (لینک خبر +):

از این به بعد هیچ دستگاه اجرایی از سرورهای خارجی استفاده نکند. در بررسی سرورهای خارجی، سنسور سخت‌افزاری کاشته شده از قبل پیدا کردیم. سنسورهای نرم‌افزاری پیدا کرده‌ایم که می‌تواند برای کشور خطرناک باشد. بعد از حادثه انفجار پیجرها دیگر نمی‌توان این احتمالات را دست کم گرفت.

دیروز اما وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، از حل مشکل رجیستری گوشی‌های آیفون خبر داد و گفت: جزئیات و آیین‌نامه مرتبط با واردات آیفون در کوتاه‌ترین زمان ممکن اعلام خواهد شد (لینک خبر +).

داستان ممنوعیت از کجا شروع شد؟
در سال ۱۳۹۹ علت ممنوعیت واردات گوشی‌های اپل اینگونه عنوان شده بود:

در شرایطی که درگیر جنگ اقتصادی و کمبود منابع ارزی هستیم و برای تامین ارز مورد نیاز کالاهای اساسی و دارو دچار مشکلاتی هستیم، منطقی نیست که ما برای واردات کالاها و از جمله گوشی‌های لوکس ارز نیمایی مصرف کنیم.

دولت در سال ۱۳۹۸، ۲.۵ میلیارد دلار برای واردات گوشی اختصاص داده بود. در آن سال گوشی‌های بالای ۳۰۰ یورو تنها ۵ درصد از تعداد فروش بازار را شکل می‌دادند در حالی از منظر قیمتی بسیار «ارز بر» بودند و ۳۰ درصد ارز تخصیص داده شده به بازار موبایل را به خود اختصاص می‌دادند.
ممنوعیت واردات پس از آن صورت گرفت که رهبری در این باره گفتند:

شنیدم که برای واردات یک نوع #گوشی_لوکس_آمریکایی در سال۹۸ حدود نیم میلیارد دلار مصرف شده. البته بخش خصوصی این کار را می‌کند، منتها دولت بایستی جلوی این را بگیرد.

چند پرسش!
حالا سوال اینجاست که:
🟡اگر مبنای تصمیم گیری شرایط جنگی و تنگنای اقتصادی بوده است که در هیچ کجای این ۴۰ و اندی سال اینقدر به فضای جنگ نزدیک نبوده‌ایم. اگر غیر این است بگویید ما هم از نگرانی در بیاییم.
🟡اگر مبنا خصومت با آمریکا و محصولات آمریکایی بوده است و الان خصومتی ندارید، بگویید تا ما هم بدانیم.
🟡اگر مبنا ترس از رخنه و نفوذ بوده، که هیچ وقت این مساله تا این حد مسجل و مشهود نبوده است. اگر غیر از این است بگویید تا مردم هم بدانند.
🟡اگر مشکل کمبود ارز حل شده، چرا همچنان در بازار دارو و مایحتاج ضروری همچنان کمبود وجود دارد

عاقبت آیفون
حدود ۲ ماه پیش جناب همتی وزیر اقتصاد، درباره باز شدن گره کور واردات خودرو در شبکه اجتماعی فیلتر شده ایکس (توئیتر) مطلبی را بیان کرده بود. همان موقع در این پست (+) نوشتم که با کدام ارز چنین تدبیری کردید؟ و چگونه می‌خواهید مساله ارزبری واردات خودرو را حل کنید؟! حالا نیز وزیر ارتباطات در شبکه فیلتر شده مذکور درباره آزاد شدن واردات آیفون مطلبی را منتشر کرده است و مجددا هیچ اشاره‌ای به محل تامین ارز آن نکرده است. بعید نیست عاقبت آیفون هم مانند مساله واردات خودرو ابتر بماند و به جایی نرسد! مگر اینکه پای منافع اقلیت ذی نفع در میان باشد!

عاقبت ما
تنها چیزی که می‌دانیم این است که در صورت آزادسازی، تعرفه واردات حدود ۹۶ درصد است. یعنی یکی برای خودتان بخرید یکی هم برای دولت (البته در طول نوشتن این متن همان که می‌دانستیم هم تکذیب شد و سخنگوی دولت در شبکه فیلتر شده ایکس نوشت: در مورد نرخ تعرفه واردات اشتباهی رخ داده که به زودی اصلاح و به اطلاع شهروندان محترم خواهد رسید). به نظر می‌رسد دولت چهاردهم سیاست ایکسی (توئیتری) را در پیش گرفته و تصمیماتش را در همان شبکه به گوشمان می‌رساند و گویا در همان حد هم قرار است باقی بماند. به هر حال از دید من که در ایران و در بطن جامعه زندگی می‌کنم، وارد شدن یا نشدن آیفون گره چندانی از زندگی شهروندان باز نمی‌کند و شاید حتی حساسیت‌های امنیتی و اقتصادی در این شرایط برای وارد نشدن گوشی‌های آیفون برای جامعه هم قابل پذیرش باشد. اما سوال اینجاست که چه شده که در بحبوحه تنش‌های نظامی با آمریکا و اسراییل، نگرانی از پیروزی ترامپ و کاهش فروش نفت و کمبود درآمد ارزی، دولت می‌خواهد واردات آیفون را آزاد کند! چیزی که در شرایطی بسیار بهتر ممنوع شده بود. ما که سر از نحوه سیاست‌گذاری اینها در نیاوردیم، بنابراین خدا خودش عاقبتمان را به خیر کند.

‌پ‌ن: کاش دولت #فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی را بر می‌داشت، تا حداقل ما ارزان‌تر بتوانیم از تصمیمات ناگهانی‌شان مطلع شویم!
➖➖➖➖➖
علی رئوفی - دکتری اقتصاد مالی
🌐@ecoraoofi