ANDIJON DURDONALARI

26 октября 2024 04:29

#mutolaa #sunnat
🌙 УНУТИЛГАН СУННАТ (ДУО ҚАБУЛ БЎЛАДИ)

🗣Мадиналик ансория аёллардан Умму Сулайм розияллоҳу анҳо Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг олдиларига келиб:

يا رسولَ اللهِ علِّمْني كلماتٍ أَدْعو بهِنَّ

“Ё Аллоҳнинг Расули, менга шундай калималарни ўргатингки улар билан дуо қилай”, деди.

У зот алайҳиссалом:

قال: تُسبِّحينَ اللهَ عَشْرًا وتَحمَدينَه عَشْرًا وتُكبِّرينَه عَشْرًا ثُم سَلي حاجَتَكِ

“Ўн марта тасбеҳ (“Субҳаналлоҳ”), ўн марта таҳмийд (“Алҳамдулиллаҳ”) ва ўн марта такбир (“Аллоҳу акбар”) айтиб, сўнгра Аллоҳдан ҳожатингни сўрайсан, Шунда Аллоҳ таоло:

فإنَّه يقولُ: قد فعَلْتُ قد فعَلْتُ

“батаҳқиқ амалга оширдим”, “батаҳқиқ амалга оширдим”, деб айтади”, дедилар (Имом Термизий ва Насоий ривояти).

ANDIJON DURDONALARI

25 октября 2024 18:46

СИЗНИ БИР БОР КЎРСАМ ЭДИ...

(Ўқинг фақат йиғламанг)

Биз шундай яшайликки, орадан йиллар ўтиб, ортга разм солганимизда ҳаётимизнинг ҳеч қайси саҳифасини ўзгартириш истаги пайдо бўлмасин. Қаердадир ниманидир ўзгартириш истаги пайдо бўлдими, демакки, қаердадир хатога йўл қўйган бўламиз, деб ёзган эди донишмандлардан бири...

Яна баҳор келди, эрта баҳор. Ҳавода майин илиқлик ҳукм сурмоқда. Қуёш табиатни ўзининг илиқ нурлари билан сийламоқда. Заминдан шошқалоқ кўкатлар бош кўтарган. Лекин дарахтлар уйқуга тўймаган боладай ҳали қобиғига ўраниб ётибди. Сайроқи қушлар эса табиатнинг энг тароватли фасли-баҳор келаётгани ҳақида оламга жар солмоқда...

Бугун сизни кўргани келдим. Ҳа яна кўргани келдим. Илгарилари дарвозадан кўринишим билан иқболимга пешвоз чиқиб, мени саволларга кўмиб юборар эдингиз.

— Кел болам, тузукмисан? Уйинг тинчми? Болаларинг, эринг соғми? Тинчлик билан келдингми?

Мени эса ҳали нафасимни ростлаб олмасимдан сўроққа тутганингиздан энсам қотади:

— Фақат, нотинч бўлсам сизни кўргани келаманми? Қизиқсиз –а, ойи?

Жавоб берардим-у, айб иш қилиб қўйган боладай кўзларимни яширардим. Сиз эса шундаям тинчимай:

— Ҳа болам-а, мени кўзим хирароқ. Тоғни кўрмай қолишим мумкин. Лекин онаман. Сени кўзларингдаги мунгни, ёшни кўр бўлсам ҳам кўраман,-дердингиз.

Шу сўзларингиздан кейин киприкларимда омонатгина осилиб турган ёшлар селга айланарди. Бор дардимни йиғлаб-сиқтаб, сизнинг юрагингизга ағдарар эдим. Ўзим енгил тортардим-у, алам юкининг бор залворини сизнинг кексаликдан чўкиб қолган елкангизга ортар эдим.

Сиз эса жимгина эшитардингизда:

— Болам ҳаёт ҳар қадамда бизни турли синовларга гирифтор қилади. Пешинангга ёзилган экан, сабр қил, — дердингиз.

Менга тасалли берардингиз-у, ўзингиз изтироб ўтида ёнардингиз. Турмушим нотинчлигида ўзингизни айбдор ҳис этиб, ич этингизни ердингиз. Чунки мени ўзингиз танлаган инсонга турмушга бергансиз. “Жияним, укамдек яқиним қизимни эҳтиёт қилади” деб ўйлагансиз. Сизнинг хатоингиз ҳам гуноҳингиз ҳам шу.

Мени алдаб-сулдаб, юпантириб топганингизни қўлимга тутқазиб жўнатар эдингиз. Мен нотавон уйимга кулиб кетар, сиз эса ортимдан бўзлаб, куйиб қолар эдингиз. Кейинги келишимгача минг ўлиб, минг тирилиб яшардингиз. Яна келганимда эса сиз кўзимга термуласиз, мен сизни оловда ёқишда давом этаман.

Ўша воқеа ҳеч эсимдан чиқмайди. Ҳар доимгидек ҳам учиб-қуниб кутиб олдингиз. Борингизни дастурхонга тўкиб содингиз. Мен эса дардимни дастурхон қилишдан чарчамадим.

Сиз эса, кўзингизни бир нуқтага қадаганча, ҳар доимги гапни тилга олдингиз.

— Сабрли бўл, қизим!

— Сабр, сабр, қачонгача сабр қиламан, — дея заҳримни сочдим. – Сиз менга ўхшаб эр жабрини тортмагансиз. Дадам сизни урмаган, сўкмаган, қаттиқ гапирмаган. Ўзингиз айтардингизку, отангдек инсон бошқа бу дунёга келмайди, деб.

Сиз индамасдан бошингизни қуйи солиб, кўз-ёшларингизни енгингиз учи билан артдингиз.

Ҳа, отам сизни кафтида кўтаргани рост. Лекин, мен қиз бўла туриб, сизнинг шугина бахтингизни ҳам юзингизга солдимми? Отам билан бахтли ҳаёт кечирганингизга ҳасад кўзи билан боқдимми? Сизга, ўз онамга-я? Эсласам, ўз-ўзимдан нафратланиб кетаман.

Мен эса, кунда-кунора уйингизга кўз-ёшимни оқизиб келишда давом этдим. Бу ҳол то бетоб бўлиб ётиб қолгунингизга қадар давом этди. Сиз оғир дардга мубтало бўлдингиз. Турмушидан куйган бахтсиз қизингиз-менинг дардим сизни адои тамом қилди. Оёқларингиз, қўлларингизни қимирлата олмайдиган бўлиб қолдингиз.

Энди сизга қараб мен куя бошладим. Ҳаётий муаммоларимдан сизнинг соғлигингиз, ҳаётингиз мен учун муҳимроқ эканлигини англаб етдим. Аммо, сизни ҳар сафар кўргани келганимда, кўзларимга синчковлик билан тикилишда давом этардингиз... Уларнинг тубига чўкиб кетган ғам ва жавоби топилмаётган саволларни ўзингизча таҳлил қилардингиз, гўё.

Мен бешафқат, мен золима ўша ҳолингизда ҳам сизни қақшатиб кетдим. Аслида сизни шу кўйга солган мен бўлсам ҳам. Ахир мен ҳам аёл эдим. Мен ҳам она эдим. Турмушнинг паст-баландларига қаноат қилолмадим, сиз айтгандек бироз сабрли бўлолмадим. Рўзғор ташвишларини, ҳамма оилада бўладиган араз-гиналарни кўргулик деб қабул қилдим.

ANDIJON DURDONALARI

16 октября 2024 10:15

1-қисм. Мулло Абдуллатиф қози домла ҳаётлари. Андижон тарихи.
@durdonadur

ANDIJON DURDONALARI

28 сентября 2024 09:13

Устоз Мухаммад Содиқ Қори домлам қаламларига мансуб гўзал байт.
🎙Мухаммад Шариф кори ака ўқиганлар.

ANDIJON DURDONALARI

22 сентября 2024 08:13

Жаноби Пайғамбаримиз соллаллоҳу аълайхи васаллам оналари, Онамиз Оминани розияллаҳу анҳо қабри шарифлари. Маккаи Мукаррома ва Мадинаи мунаввара оралиғидаги Ал Абво қишлоғида жойлашган.
@durdonadur

ANDIJON DURDONALARI

16 сентября 2024 02:58

КЕЛАЖАКДА ФАҚИР БӮЛИБ КЕТАДИГАН ОДАМНИ 15 БЕЛГИСИ

1. Эрта туришни ёқтирмайди
2. Имкон туғилди дегунча дам олишни яхши кўради
3. Интилувчан одамларни "пул учун жонини ҳам беради бу" деб ҳисоблайди.
4. Ҳар кунги машғулоти бир хил: ошхона, телевизор, интернет, ётоқ ва ҳожатхона
5. Ишсиз, ишга жойлашса маоши оз деб нолийди.
6. Бой одамдек хаёл суради, аммо ҳаракат қилмайди
7. Доим бировга суяниб яшайди.
8. Интернетга кўп вақтини сарф қилади.
9. Жонини қийнагиси келмайди.
10. Бир иш қилса "қовун" туширадигон одати бор
11. Яхши кўрган сӯзи: "Ўша кун келаверсинчи".
12. Пулни тежашни билмайди, пул бўлди дегунча тезроқ ишлатиб юбориш пайига тушади.
13. Қарз олишни яхши кўради.
14. Ақл ўргатишга уста бўлади.
15. Энг муҳими: кўп ёлғон гапиради.
@durdonadur

ANDIJON DURDONALARI

07 сентября 2024 05:23

Мулло Абдуллатиф Қози Домлам - Имом Махди розияллоху аънху хаққиларида.

ANDIJON DURDONALARI

03 сентября 2024 06:25

- Отажон!
- Лаббай!
- Месси афсонами ёки Роналдоми?
- Аллоҳнинг изни ила Қуръони Каримнинг барчасини бир раъкатда ўқиган Усмон ибн Аффон афсонадир, болам!

Бир ойда бир марта хам Қуръон ўқий олмаган биз хам "афсона"миз.

@durdonadur

ANDIJON DURDONALARI

30 августа 2024 09:49

Бир аёл одамлар орасида боласини қаттиқ урар экан. Бола қаттиқ зарбаларга чидаб ҳеч йиғламас экан. Орадан йиллар ўтибди, одатдагидек она боласини одамлар орасида урганида, бу сафар бола қаттиқ йиғлаб юборибди...
Одамлар ажабланиб:
- Эй йигитча, олдинлари онангиз калтаклаганларида миқ этмасдингизку, нега бугун кўзларингиза ёш олдингиз? - деб сўрашибди. Йигитча йиғлаб:
- Онамнинг кексайиб қолганларини ҳис қилдим, чунки зарбалари олдингидек қаттиқ бўлмай қолдибди...

P.S.: Ота-онамизнинг қадрига етайлик! Илло, ўтаётган вақт бизларни тобора айрилиққа яқинлаштирмоқда...

•••┄┄┄❅┄┄┄•••

ANDIJON DURDONALARI

29 августа 2024 12:44

КЎЗ ЁШИНГИЗНИ ТИЁЛСАНГИЗ ОХИРИГАЧА ЎҚИНГ!

8 ёшли боланинг онаси вафот этиши билан дадаси фарзандини ёлғиз ва она мехрисиз қолишидан қўрқиб, бошқа аёлга уйланишга мажбур бўлди. Орадан бир неча кун ўтгач ота фарзандини бағрига босиб, эркалаб: - Тойчоғим, янги онанг билан эски онангни орасида қандай фарқ бор, деб сўраб қолди. Бола жудаям беғуборлик билан жавоб берди: - Хақиқий онам менга ёлғон гапирардилар, аммо иккинчи онам доим ростини айтадилар ва айтган гапларида турадилар. Ота хайратланиб сўради: -Қанақасига, болажоним? Ўғил: -Ўйнаб ўтирганимда онамга ёқмайдиган иш қилсам, менга айтардилар: "Агарда қулоқ солмасликни бас қилмасанг ва менга зулм қилаверсанг сенга овқат бермай қўяман", дердилар.. гапларига парво ҳам қилмасдим. Баъзан, кўчада кўп ўйнаб қолиб кетсам, чиқиб мени кўчама кўча излардилар, мени топмагунларича оёқлари қаерга бошласа ўша ерга кетаверардилар. Ва ниҳоят мени топганларидан кейин юз кўзларимдан ўпиб, мени уйга олиб борардилар ва мазали таомлари билан сийлардилар. Энди эса янги онам,"агар yйинни бас қилмасанг сенга овқат йўқ", дедилар. Мана икки кундан бери қорним оч, Менга ёлғончи онамни қайтариб беринг, илтимос дада. Ёлғончи онамни жуда соғиндим.

ANDIJON DURDONALARI

20 августа 2024 02:55

Намозда саф тортиш низоми ҳаётимизни тартибга солиш учун ҳам жорий бўлган. Бу расм биз мусулмонларнинг ибодатларимиз ва уларнинг ҳаётдаги татбиқи ўртасида ўта катта зиддият борлигини кўрсатади.
@durdonadur

ANDIJON DURDONALARI

16 августа 2024 11:50

Хазрати Усмон розияллоҳу анху айтдилар:

-  “Ким беш вақт намозни ўз вақтида адо этиб, шундай бардавом бўлса, Аллоҳ таоло уни тўққизта неъмат ила икром қилади:

1. Аллоҳ уни яхши кўради.
2. Бадани соғлом бўлади.
3. Фаришталар қўриқлайди.
4. Ҳовлисига барака ёғилади.
5. Юзида солиҳларнинг белгисини зоҳир қилиб қўяди.
6. Қалбини мулойим қилиб қўяди.
7. Сирот кўпригидан чақмоқ чаққанидек (тез) ўтиб кетади.
8. Аллоҳ унга дўзахдан нажот беради.
9. Хавф ва ғам-ғуссаси бўлмаган кишилар билан бирга (жаннатда) ёнма-ён қилиб қўяди.
@durdonadur

ANDIJON DURDONALARI

12 августа 2024 06:58

#Ҳадис

Мусулмоннинг мусулмон устидаги ҳаққи.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Мусулмоннинг мусулмон усидаги ҳаққи бештадир:
1. Саломга алик олиш.
2. Касални бориб кўриш.
3. Жанозага эргашиш.
4. (Таом ёки бошқа бирор нарсага) чақирганга жавоб қилиш.
5. Акса урганга жавоб қайтариш", - дедилар.
Имом Бухорий ривояти.

Имом Муслимнинг ривоятида эса бундай келтирилади: "Мусулмоннинг мусулмондаги ҳақи олтитадир:
1. Йўлиққанда салом бериш.
2. (Таом ёки бошқа бирор нарсага) чақирганга жавоб қилиш.
3. Насиҳат талаб этса, насиҳат қилиш.
4. Агар акса уриб, ҳамд айтса,("Ярҳамукаллоҳ), деб жавоб қайтариш.
5. Касал бўлса, бориб кўриш.
6. Жанозасида қатнашиш".
Имом Бухорий ва Муслим ривояти.

@durdonadur

ANDIJON DURDONALARI

10 августа 2024 18:28

​​Бургутга ҳужум қилишга журъати етадиган ягона қуш бу - қарға. Қарға бургутнинг устида ўтириб, бўйнидан тишлайди. Лекин бургут бу ҳамлага жавоб ҳам қайтармайди, вақтини ҳам кетказмайди, куч ҳам сарфламайди. Бургут имкон қадар юксакка кўтарилишга ҳаракат қилади. У қанча баландга кўтарилган сари қарғага ҳаво етишмайди ва йиқилади. Бургут қарғадан озод бўлади.

Дўстим, ҳаётингиздаги қарғаларга беҳуда вақт сарфлашни бас қилинг. Аслида қарғалар ҳаётингиздаги кўп жиҳатларни эслатади: умуман ҳаётингизга керак бўлмаган инсонлар, эътиборингизни чалғитувчи фикрлар, муаммолар, ташвишлар... Булар кундан кунга сизни емириб боради. Инсон агар мақсади сари интилса, унинг биров билан баҳслашишга, кимгадир ниманидир исботлашишга вақти ҳам бўлмайди. ОЛДИНГА ИНТИЛИНГ - буларнинг бари ўз-ўзидан йўқолади!!!

@durdonadur

ANDIJON DURDONALARI

05 августа 2024 08:12

Ундан сўрадим:
— Намоз ўқидингми?
— Йўқ.
— Нега?
— Аллоҳга мени ҳидоят қилишини сўраб дуо қил — деди.

Кейин қаергадир кетаётганини кўрдим:
— Қаерга?
— Ишга.
— Бормай қўяқол.
— Нега?
— Аллоҳдан сенга ризқ сўраб дуо қиламан...

P.S.: Сўрашнинг ўзи камлик қилади, ҳаракат ҳам қилиш керак!

@durdonadur

ANDIJON DURDONALARI

25 октября 2024 18:47

Эй Роббим менга гўдаклигимда раҳм қилганларидек у иккисига (ота-онамга) раҳм қил.

ANDIJON DURDONALARI

25 октября 2024 18:46

Ҳабибимиз Мухаммад Мустафо соллаллоҳу алайҳи ва саллам Саъд ибн Аби Ваққос розияллоҳу анҳуга: «От эй Саъд…!» -деб айтган камон.

Мадинаи Мунавваранинг диққатга сазовор жойлари.

ANDIJON DURDONALARI

28 сентября 2024 09:17

Росулимиз аълайҳи  саломни севучилар учун яна бир суннат амал!
Абдурахмон Домла.
@durdonadur

ANDIJON DURDONALARI

22 сентября 2024 08:17

Омина онамни қабри шарифларини жойлашган локацияси.
Зиёрат қилувчилар учун, зиёратиларда мени хам дуо қилинглар!

ANDIJON DURDONALARI

16 сентября 2024 14:21

Домланинг олдига янги куёв келиннинг итоатсизлигидан нолиб келибди.
— Домла, хотиним айтганимни қилмаяпти!
Домла куёвнинг уст-бошига қараб:
— Костюмингиз зўр-у, қаердан олдингиз?
Куёв хурсанднамо:
— Хотин томон қилган.
— Туфлингизничи?
— Уни ҳам.
Қараса, пайпоғигача хотин томондан
келган экан. Шунда домла куёвга қараб:
— Хотинингиз сизни урмаганига рахмат, денг!

P.S.: Акалар-укалар, хотин томондан нарса олишни бас қилайлик!!!
@durdonadur

ANDIJON DURDONALARI

07 сентября 2024 13:51

Ҳиндистонлик рикша ҳайдовчиси Дешраж Жи соҳиб, етим қолган неварасининг ўқишини тўлаш учун уйини сотиб, мана шу рикшада кун кураётган экан.

Ҳиндларга қойил қолмай иложи йўқ, илм-фаннинг қадрига етади. Дунёда катта ИТ фирмаларнинг деярли ҳаммаси Ҳиндлар томонидан бошқарилади (Google, Microsoft, Intel, Nokia, Dell, AMD).

Биз ҳам бефойда нарсаларга эмас, фарзандларимизни ўқитишга кўпроқ пул сарфлашимиз керак!

ANDIJON DURDONALARI

04 сентября 2024 16:00

#ибрат

Фузайл ибн Иёз раҳимаҳуллоҳ ўғилларининг тарози палласини енги билан тозалаётганини кўриб сўрадилар: "Нега бундай қиляпсан?".
Ўғиллари: "Мусулмонларга йўл чангини ўлчаб қўймаслик учун", дея жавоб қилди.

Фузайл йиғладилар ва шундай дедилар: "Бу ишинг, эй ўғлим, менинг наздимда икки ҳаж ва йигирма умрадан афзалдир!".

ANDIJON DURDONALARI

30 августа 2024 09:52

Твитерда бир инсон ушбу суратни жойлаб, Саъуд ҳукуматини Бақиъ қабристонига эътибор бермасликда бироз танқид қилибди.
Унга бир қанча Сауъдияликлар қуйидагича изоҳ ёзишган:
"Бақиъ қабристонини ёмғир сувларидан қандай ҳимоя қиламиз, бу иш имконсиз-ку. Бу 14 асрдан буён бўлиб келган нормал ҳолат. Қабрларга ортиқча маблағ сарф этиш қабрпарастларни иши"

Ўн минглаб саҳобалар ётган қабристондаги ортиқча сувни чиқариб ташлашга маблағ сарф қилиш ҳам қабрпарастликка кирадими?!

Булар Риёздаги дискотекаларга милионлаб маблағ ажратишяпти, лекин гап Бақиъга келганда қабрпарастликни рўкач қилишади.

ANDIJON DURDONALARI

29 августа 2024 12:45

Айтишларича уч хил қалбда ҳикмат бўлмас эмиш:

1. Ғами фақат ризқ топиш бўлган қалб.
2. Одамларга ҳасад қилувчи қалб.
3. Мансаб ва обрўни севган қалб.

Дўстларим хулосаларингиз хаётингизни белгилайди.

ANDIJON DURDONALARI

22 августа 2024 01:32

Гиламни калтак билан қоқмоқ гиламга озор бермоқ учун эмас, гиламни покламоқ учундир. Aллоҳ сенга ташвиш берар экан, сени имтиҳон қилиб тозалар, чангу ғуборингни кетказар. Қайғурма…

© Жалолиддин Румий рохматуллоҳи аълайҳ

@durdonadur

ANDIJON DURDONALARI

20 августа 2024 02:54

Эшитиб ибрат олинг!
@durdonadur

ANDIJON DURDONALARI

16 августа 2024 11:49

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:
"Ким бировнинг шаънига ёки бирор нарсасига зулм қилган бўлса, уни бугун - динор ҳам, дирҳам ҳам бўлмай қолишидан олдин - рози қилиб олсин. Агар солиҳ амали бўлса, ундан қилган зулми миқдорида олинади, яхшиликлари бўлмаса, ҳақ эгасининг ёмонликларидан олиниб бунга юклатилади", дедилар.

"Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам" китобидан

ANDIJON DURDONALARI

12 августа 2024 06:56

#Ҳақиқат

Эй инсон!
Сен дунёга келганингда на қорин ғаминг ва на яшаш ғаминг бор эди. Миттигана ожиз танангни ҳам тўла хис қилишни англай олмасдинг. Энди кимсан?
Эртадан кечгача нафсинг, бойлигинг, обрўйинг, мулкинг каби фано нарсалар кетидан қувувчисан.
Бир лаҳза тўхта!
Кетмишингни ўйла!
Нима олиб кета оласан?
Олиб кета олганинг ширин хотира холос. Хотираларни ўзинг яратасан. Энди уйғон хотираларингни беза. Бировларни ўтмишини титма, суриштирма, қўзғама.
Ҳаётдан яхши нарсалар кут!
Ҳар лахзангни халол гўзаллик билан беза! Чиройли яша!
Ана шунда чиройли хотирага айланасан!
@durdonadur

ANDIJON DURDONALARI

10 августа 2024 18:26

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг исмларига ҳурмат

Туркий ҳукмдорлардан султон Маҳмуд Ғазнавий художуйлиги, суннатга уйғун яшагани, адолатпешалиги билан машҳур эди. Унинг бир вазири бўлиб, вазирнинг Муҳаммад исмли ўғли султонга котиблик қиларди.
Бир куни Маҳмуд Ғазнавий котибининг исми билан эмас, "Эй,  вазирнинг ўғли!" деб чақирди. Бу ҳолдан котиб сергакланди. Бирор янглиш иш қилиб, подшоҳни ранжитиб қуйдимми, деб ўйлади. Бўлган воқеани отасига айтиб, маслаҳат сўради.

Вазир ҳам минг андишада жавоб излаб ҳукмдорга мурожаат қилди. Шунда Маҳмуд Ғазнавий:
- Ташвишланманг, эй,  вазир, ҳамиша ўғлингизнинг исмини айтиб чақирганимда таҳоратли бўлардим. Бу сафар таҳоратим йўқ эди. Шунинг учун таҳоратсиз ҳолда уни Муҳаммад, деб чақиришдан, яъни пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг муборак исмларини тилга олишдан қўрқдим, - деб жавоб қилдилар.

@durdonadur

ANDIJON DURDONALARI

04 августа 2024 15:13

Мусулмонларни қолоқликда айблаган Европа

Гулдаста кўтарган келинлар ёки Европада тозалик қандай бўлган?
   XVI- асрда, Англияда, одамларнинг кўпчилиги июн ойида уйланар (оила қурар) эдилар. Чунки  у вақтда одамлар йилда бир ҳаммом қилиб чўмилишар, ва у асосан май ойига тўғри келарди. Шу сабаб июн ойида ҳали тозароқ бўлишарди.
Шунга қарамасдан, вақт ўтиб (уларнинг баданларидан) бадбўй ҳид анқий бошларди. Шунинг учун баъзи келинлар таналаридан келаётган ёқимсиз ҳидни кетказиб туриши учун қўлларида гулдаста кўтариб юришар эди. (!)
Энди, ҳаммомга келсак, у иссиқ сув тўлдирилган катта ёғоч бочка бўлиб, аввало уйнинг отасига имтиёз бўларди, у биринчи бўлиб (бочкага тушиб) тоза сувда ювиниб оларди.
Сўнгра,  навбат оиладаги ўғил фарзандларга ва уйдаги бошқа эркакларга келарди. Сўнгра аёллар, сўнгра ёш болалар ювинишар, охирида эса (худди ўша ишлатиб келинаётган сувда(!) оиладаги чақалоқни ювинтириш ила якунига етарди.
Бу тарздаги ювиниш тартибидан сўнг сув шу даражада ифлос бўлиб кетардики, ичида бирон нима қолиб кетса, сувнинг ўзгариб кетган рангидан уни топишнинг иложи бўлмасди.
Ана шундан, кераксиз нарсалардан халос бўлиш асносида қимматли нарсани йўқотиб қўймасликка киноя тарзида “болани ҳаммомнинг сувига    қўшиб улоқтириб юборма”, деган инглизча ибора юзага келган эди.
Ушбу ҳолатлар ўша вақтлардаги тозалик, гигиена ва саломатликнинг реал ҳолатини кўрсатиб беради. Ҳа, бир неча юз йиллар олдин яшаган европаликлар чўмилиш, ювиниш соғликка жисмоний зарар ва зиён келтиради ва кўп чўмилган болаларнинг таналари нимжон бўлади деб ўйлардилар.
  Европаликлар ўша узоқ даврларда асосан икки марта чўмилишарди: (уйланиш ёки турмушга чиқишда) тўйдан олдин ёки бирон касаллик вақтида. Тамом.
@durdonadur