90921
Fatvo.uz веб-саҳифанинг телеграмдаги расмий каналига хуш келибсиз! Саволлар бу ерга жўнатилади ⬇️ 🌐 http://savollar.muslim.uz 📲 @SavollarMuslimUzBot ©Каналдан маълумот олинганда манба кўрсатилиши шарт.
СОВУН НОПОКМИ?
#ҳалол_ҳаром
❓1204-CАВОЛ: Пок сувда, пок кийимни янги совун билан ювса, кийим нопок бўлиб қолмайдими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Янги совун нопок ҳисобланмайди. Ҳатто ишлаб чиқариш жараёнида нопок моддалар қўшилган тақдирда ҳам кимёвий ўзгариш жараёнидаги ўзгаришлар туфайли улар бошқа нарсага, яъни совунга айланиб қолади ва у шариат қоидасига кўра ҳалол ҳисобланаверади.
Динимизда барча нарсалар, агар уларнинг нопоклиги аниқ бўлмаса, пок ҳисобланади. Масалан, янги кийим сотиб олинган кийим нопок деган гумон билан ювилмайди. Қачон унда нажосат борлиги аниқ бўлсагина, ювилади. Фиқҳий манбаларимизда бу ҳақида мана бундай келган:
لأن الطهارة في الأشياء أصل، والنجاسة عارض، فيجري على الأصل حتى يعلم حدوث العارض
“...нарсалардаги асл ҳолат бу уларнинг поклиги бўлиб, нажосат бўлиши оризий(кейин пайдо) бўладиган нарсадир. Шунга кўра нарсаларнинг, то нопоклиги маълум бўлмагунича асл ҳолатига (яъни пок эканига) ҳукм қилинаверади”. (“Муҳити Бурҳоний” китоби).
( وَ ) يَطْهُرُ ( زَيْتٌ ) تَنَجَّسَ ( بِجَعْلِهِ صَابُونًا ) بِهِ يُفْتَى لِلْبَلْوَى .
“Нажосат бўлган ёғ совунга айлантириш билан пок бўлади. Умумий балво (омма мубтало бўладиганлиги) туфайли шунга фатво берилган”. (“Раддул муҳтор” китоби).
Шунга кўра сиз айтган ҳолатларда кийим ёки сув нопок бўлиб қолмайди. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси.
Фатво маркази
YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife
fatvouz">🔗 Улашинг: @diniysavollar
🟢 ЖОНЛИ: МУФТИЙ ШАЙХ ҲАЗРАТЛАРИ ИЛК ТАРОВЕҲ НАМОЗИГА "ҲАЗРАТИ ИМОМ” МАСЖИДИГА ТАШРИФЛАРИ 10.03.2024
🌐 Youtube орқали томоша қилиш
🌐 Facebook орқали томоша қилиш
🌐 Instagram орқали томоша қилиш
🌐 Telegram voice орқали эшитиш
🗣 ITV орқали томоша қилиш (tas-ix)
#quron #tajvid #saboqlar #yusuf
MUSLIM.UZ GA 😎 OBUNA BO'LING ✅ VA ULASHING🗣
▶️ Muslimuzz/featured">YouTube | 📷Instagram | 🔵 Facebook
ЁШ БОЛАНИНГ ҲАЙВОН СЎЙИШИ
#ҳалол_ҳаром
❓1203-CАВОЛ: Мен қассобман. Турли ёшдаги ёш шогирдларим бор. Мен сўяман, улар тозалаш, бўлиш каби ишларни қилишади. Қурбон ҳайити кунлари буюртма кўп бўлиб, улар ҳам сўйишга мажбур бўлишади. Шариат бўйича уларнинг сўйишлари мумкинми?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Уламоларимиз сўйилган жонлиқни ҳалол бўлиши учун сўювчи агар ёш бўлса, сўйишга қодир бўлиши ва унга ақли етиши шарт қилинади. Шунинг учун агар шогирдларингиз балоғатга етган ва мусулмон бўлса, уларнинг сўйишида мутлақо муаммо йўқ. Агар балоғатга етмаган бўлса-ю, лекин сўйишга қудрати етиб, унинг қонун-қоидаларини биладиган ва ҳайвонни сўйиш билан ҳалол қилинишига ақли етса, уларнинг сўйган ҳайвонлари ҳам ҳалол ҳисобланади. Агар балоғатга етмаган ёшларнинг сўйишга ва “басмала” айтишга ақли етмаса, сўйган ҳайвони ҳалол бўлмайди. Бу ҳақда фиқҳий манбаларимизда бундай дейилган:
فَمِنْهَا أَنْ يَكُونَ عَاقِلًا فَلَا تُؤْكَلُ ذَبِيحَةُ الْمَجْنُونِ وَالصَّبِيِّ الَّذِي لَا يَعْقِلُ فَإِنْ كَانَ الصَّبِيُّ يَعْقِلُ الذَّبْحَ وَيَقْدِرُ عَلَيْهِ تُؤْكَلُ ذَبِيحَتُهُ
“Сўювчидаги шартлардан бири ақли расо бўлишидир. Шунга кўра сўйишга ва басмалани айтишга ақли етмайдиган ёш бола ва мажнуннинг сўйган ҳайвонини еб бўлмайди. Агар ёш бола шариатга мувофиқ сўйишни биладиган ва тўғри сўя оладиган бўлса, у сўйган ҳайвонни ейиш мумкин” (“Бадоеъус саноеъ” китоби). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси.
Фатво маркази
YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife
fatvouz">🔗 Улашинг: @diniysavollar
#Видео #закот
🎙Закотни кимларга берилади?
Абдувоҳид домла Аҳмадалиев
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази мутахассиси
УЙ УЧУН ҚИЛИНГАН ТЎЛОВДАН ЗАКОТ БЕРАМАНМИ?
#ҳалол_ҳаром
❓1202-CАВОЛ: Оилам билан истиқомат қилиш учун уй олиш мақсадим бор. Табиийки бир деганда уй олиш бир мунча қийинроқ. Шуни инобатга олиб, ҳамда яхши жамғарма бўлгани учун ва албатта Роббимнинг мадади билан пул тўплаб икки хоналик иккита уйга тўлов қилдим. Иккаласининг тўловини босқичма-босқич (бўлиб-бўлиб) амалга оширганман, иккинчи уй эса ҳали битмаган. Закотни қандай тўлашим керак?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Уч турдаги молдан закот чиқарилади. Бу ҳақида Аллома Косоний раҳимаҳуллоҳ қуйидагича баён қилган:
أَمْوَالُ الزَّكَاةِ أَنْوَاعٌ ثَلَاثَةٌ أَحَدُهَا : الْأَثْمَانُ الْمُطْلَقَةُ وَهِيَ الذَّهَبُ وَالْفِضَّةُ ، وَالثَّانِي : أَمْوَالُ التِّجَارَةِ وَهِيَ الْعُرُوض الْمُعَدَّةُ لِلتِّجَارَةِ ، وَالثَّالِثُ : السَّوَائِمُ
“Закот бериладиган моллар уч турлидир: 1) олтин ва кумуш; 2) Тижорат моллари. Улар тижорат учун тайёрлаб қўйилган буюмлар; 3) Чорва ҳайвонлари”. (“Бадоеъус саноеъ” китоби).
Сиз тўлов қилган уйларни оилангиз билан яшаш учун дебсиз. Агар иккала уйни ҳам яшаш учун олган бўлсангиз, уларнинг бирортасидан ҳам закот бермайсиз. Чунки уларни тижорат мақсадида сотиб олмагансиз.
وَلَيْسَ فِي دُورِ السُّكْنَى وَثِيَابِ الْبَدَنِ وَأَثَاثِ الْمَنَازِلِ وَدَوَابِّ الرُّكُوبِ وَعَبِيدِ الْخِدْمَةِ وَسِلَاحِ الِاسْتِعْمَالِ زَكَاةٌ لِأَنَّهَا مَشْغُولَةٌ بِحَوَائِجِهِ الْأَصْلِيَّةِ
“Яшаб туриладиган ҳовли, уст-бошлар, уй жиҳозлари, уловлар, хизматдаги қуллар ва иш қуролларида закот йўқ. Чунки, улар аслий ҳожатлари ҳисобланади” (Жавҳаратун наййира).
Агар бирида яшаш, иккинчисини сотиш мақсадида олган бўлсангиз, сотиш учун олинган уйнинг қийматидан закот берасиз. Чунки бу уй тижорат молига айланган бўлади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси.
Фатво маркази
YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife
fatvouz">🔗 Улашинг: @diniysavollar
#Видео
#оила #меҳнат
🎙Меҳнат қилиб оила боқишда Али розияллоҳу анҳудан намуна!
Отабек домла Мамадиев
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази мутахассиси
#СОТУВДА
РАМАЗОН ОЙИГА МУНОСИБ ТУҲФА
📚 Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари бошчилигидаги Фатво маркази уламолари томонидан нашр қилинган “РЎЗАГА ОИД ФАТВОЛАР” номли китоби сотувда мавжуд.
✅ Китобда ҳанафий уламолари томонидан фиқҳ ва фатво асарларида келтириб ўтилган Рўзанинг турлари, шартлари, рўзани очувчи омиллар, қазо ва каффоротни вожиб қилувчи ишлар ва рўзага доир энг муҳим масалалар содда ва равон услубда ёритилган. Шунингдек, мавзуга тегишли замонавий масалаларнинг ечимлари ва кўп сўраладиган саволларга жавоблар ҳам китобдан ўрин олган.
#Видео
#ёшлик #давр
🎙Ёшлик даврининг аҳамияти
Аббос домла Қосимов
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази мутахассиси
МАСЖИДДАГИ ГУЛЛАРГА ҲАЙВОН ГЎНГИНИ СОЛИШ
#ҳалол_ҳаром
❓1201-CАВОЛ: Масжиддаги тувакларда гуллар бор. Шу гулларга ҳайвоннинг гўнги солинади. Шундай қилиш жоизми?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Динимизда масжид Аллоҳ таолонинг уйи дейилади ва уни покиза сақлашга буюрилади. Бу маскан Аллоҳ таолога ибодат қилинадиган, Унга тасбеҳ айтиб улуғланадиган жой ҳисобланади. Шунинг учун масжидларда номақбул ишлар, беҳуда гап-сўзлар тақиқлангани каби нажосатларни олиб киришга ҳам рухсат берилмаган.
Шунинг учун ҳам шариатда нажас ҳисобланган ҳайвон гўнгини масжидга олиб кириш мумкин эмас. Чунки ундай қилиш масжидларни пок тутиш ҳақидаги шариат кўрсатмасига зид ҳисобланади. Қолаверса, гулга гўнг солиш уни парвариш қилишнинг ягона воситаси эмас. Унинг ўрнига минерал ўғитлар, чириндилардан ҳам фойдаланиш мумкин. Фиқҳий манбаларимизда масжидга нажосат олиб кириш ман этилгани ҳақида иборалар келган:
وَ كُرِهَ تَحْرِيمًا ...إِدْخَالُ نَجَاسَةٍ فِيهِ وَعَلَيْهِ فَلَا يَجُوزُ الِاسْتِصْبَاحُ بِدُهْنٍ نَجِسٍ فِيهِ وَلَا تَطْيِينُهُ بِنَجِسٍ
“Масжидга нажосат олиб кириш макруҳи таҳримий саналади. Шунга кўра масжидни нажосат бўлган ёғ билан ёритиш, нажосат бўлган лой билан сувоқ қилиш мумкин эмас”. (“Раддул муҳтор” китоби).
لَا يَدْخُلُ الْمَسْجِدَ مَنْ عَلَى بَدَنِهِ نَجَاسَةٌ
“Баданида нажосат бор инсон масжидга кирмайди”. (“Фатово Оламгирия” китоби).
يُكْرَهُ أَنَّ يُطَيَّنَ الْمَسْجِدُ بِطِينٍ قَدْ بُلَّ بِمَاءٍ نَجِسٍ
“Нажас сув билан қорилган лой билан масжидни сувоқ қилиш макруҳдир”. (“Фатово Оламгирия” китоби). Валлоҳу аълам. Ўзбекистон мусулмонлари идораси.
Фатво маркази
YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife
fatvouz">🔗 Улашинг: @diniysavollar
Жума айёмингиз муборак бўлсин!
Улашинг: @diniysavollar
ДЎСТИМГА АЙТМАЙ ҚАРЗЛАРИНИ ТЎЛАМОҚЧИМАН
#қисқа_савол_жавоблар
❓CАВОЛ: Бир дўстим тадбиркорлик билан шуғулланарди. Саломатлиги билан боғлиқ муаммолар пайдо бўлиб, шифохонада ётиб даволанишига тўғри келди. Шу сабаб тадбиркорлиги ҳам вақтинча тўхтаб қолди. Эшитишимизча, ҳозир бир-иккита дўкондан қарз экан. Ўша қарзларини дўстимга айтмай тўламоқчиман. Чунки бу ҳақда унга айтсам аниқ рози бўлмайди. Яна кўнгли ўксинадими, деб иккиланяпман.
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Яхши ўйлабсиз. Шу тарзда унинг қарзларини тўлаб берсангиз бўлади. Бунинг учун улкан ажрга эга бўласиз. Шу ўринда бир ҳукмни билиб олиш лозим. Бировнинг бошқалардаги қарзларини қарздорга билдирмай туриб, закот, ушр каби фарз садақалар орқали тўлаб бўлмайди. Чунки закот ва ушрда тамлик, яъни муҳтожга мулк қилиб бериш шарт бўлади. Бундай ҳолатда закот ёки ушр ўша қарздор муҳтожга берилади, қарздор инсоннинг ўзи бориб, қарзини тўлайди. Валлоҳу аълам.Ўзбекистон мусулмонлари идораси.
Фатво маркази
🔗 Улашинг: @diniysavollar
#yangilik
✨ «Hilol eBook»da yangi kitob: «Roʻzaga oid fatvolar»
✍️ Muallif: Shayx Nuriddin Xoliqnazar (Oʻzbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy, Fatvo markazi direktori)
📝 Nashrga tayyorlovchilar: Fatvo markazi ulamolari
Dinimizda har bir ibodatning, jumladan roʻzaning ham Alloh taolo huzurida maqbul boʻlishi uchun uni shariatga muvofiq holda tutish talab etiladi. Xususan, roʻza ibodatining ham oʻziga xos ahkomlari va fiqhiy masalalari boʻlib, roʻza tutayotgan kishi ibodatda ana shularga rioya qilishi lozim. Fatvo markazi ulamolari roʻzaga oid ahkomlarni sodda va xalqchil tarzda yoritish maqsadida ushbu kitobni nashrga tayyorladilar.
Shuningdek, Fatvo markaziga kelib tushgan roʻza ahkomlariga oid savol-javoblar ham kitobga ilova qilingan.
«Roʻzaga oid fatvolar» kitobini «Hilol eBook» dasturida mutolaa qiling. 😊
👉 Narxi: 6 000 soʻm
📱 «Hilol eBook» dasturini yuklab olish
👉 Xarid qilish boʻyicha qoʻllanma
🟢 Yaqinlaringizga ulashing.
🟢 @hiloldasturlari
#Видео
#маблағ #фойда #соҳа
🎙Маблағ сарфлаш учун энг фойдали соҳа
Ҳикматуллоҳ домла ТОШТЕМИРОВ
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси
#Аудио
#дин #қалб #малҳам
🎙Динимиз ўксик қалбларга малҳам бўлишга буюради
Абдувоҳид домла Аҳмадалиев
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази мутахассиси
#Видео
#дин #қалб #малҳам
🎙Динимиз ўксик қалбларга малҳам бўлишга буюради
Абдувоҳид домла Аҳмадалиев
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази мутахассиси
#Рамазон🌲🌲
#Саҳарлик_вақти
#Ифторлик_вақти
1 - РАМАЗОН / 11 - МАРТ ДУШАНБА
🕓 САҲАРЛИК: 05:23
🕓 ИФТОРЛИК: 18:27
Вақтлар Тошкент шаҳрига кўра кўрсатилган!
⏺Тошкентдан олдин: Ангрен–3/4, Андижон–12/13, Хонобод–14/15, Шаҳрихон–10/12, Хўжаобод–13/13, Наманган–9/10, Поп–6/7, Чортоқ–10/10, Чуст–8/8, Фарғона–9/11, Риштон–6/9, Қўқон–6/7, Қува–10/12.
⏺Тошкентдан кейин: Бекобод–2/0, Бухоро–22/19, Газли–26/23, Ғиждувон–21/19, Қоракўл–25/23, Гулистон–4/2, Сардоба–5/4, Жиззах–8/6, Зомин–6/4, Фориш–10/9, Ғаллаорол–9/7, Навоий–18/16, Зарафшон–20/18, Мингбулоқ–26/24, Конимех–19/17, Нурота–16/15, Учқудуқ–22/23, Нукус–37/39, Мўйноқ–38/43, Тахтакўпир–34/37, Тўрткўл–32/30, Қўнғирот–40/43, Самарқанд–12/8, Иштихон–14/11, Мирбозор–16/13, Каттақўрғон–15/13, Ургут–11/9, Термиз–10/6, Бойсун–14/9, Денов–9/2, Шеробод–13/7, Шўрчи–10/6, Қарши–19/14, Деҳқонобод–17/11, Муборак–20/15, Шаҳрисабз–13/10, Ғузор–18/12. Урганч–35/35.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.
#ХУШХАБАР
#Рамазон_2024
Рамазон ойи муносабати билан Фатво марказининг қўнғироқлар хизмати иш тартибига ўзгартириш киритилди. Эндиликда Рамазон ойи давомида саволларингизга Фатво марказининг малакали мутахассислари ҳар куни эрталаб соат 06:00 дан 18:00 га қадар жавоб берадилар.
Бунинг учун 781503344 телефон рақами орқали колл-марказга қўнғироқ қилиб, биз билан боғланинг.Ўзбекистон мусулмонлари идораси.
Фатво маркази
YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife
fatvouz">🔗 Улашинг: @diniysavollar
#Аудио
#закот
🎙Закотни кимларга берилади?
Абдувоҳид домла Аҳмадалиев
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази мутахассиси
#рамазон_кундалиги
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази
🔗 Улашинг: @diniysavollar
#Аудио
#оила #меҳнат
🎙Меҳнат қилиб оила боқишда Али розияллоҳу анҳудан намуна!
Отабек домла Мамадиев
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази мутахассиси
#рамазон_кундалиги
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази
🔗 Улашинг: @diniysavollar
#Аудио
#ёшлик #давр
🎙Ёшлик даврининг аҳамияти
Аббос домла Қосимов
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази мутахассиси
#рамазон_кундалиги
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази
🔗 Улашинг: @diniysavollar
#ЖУМА_СУҲБАТИ
🌙 “РАМАЗОН – ОЙЛАР СУЛТОНИ!”
🗣 Ҳомиджон домла Ишматбеков – Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари
🗣Ҳабибуллоҳ домла Абдулғаффор – Фатво маркази бош мутахассиси
🌐 FULL HD
#Жума_суҳбатлари #juma_suhbati
🌙 2024 ЙИЛ УЧУН ЗАКОТ, ФИТР ВА ФИДЯ МИҚДОРИ
🗣Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво марказининг милодий 2024 / ҳижрий 1445 йилги Рамазон ойи учун закот нисоби, фитр садақаси ва фидя миқдори бўйича қарорлари қабул қилинди, унга кўра:
☪️ЗАКОТ
Рамазон ойи учун тилло қийматидан закот нисоби 40.000.000 (қирқ миллион) сўм этиб белгиланди.
Демак, кимда зарурий эҳтиёжидан ташқари 40 000 000 (қирқ миллион) сўм ва ундан ортиқ пул маблағи ёки ушбу қийматдаги савдо-тижорат моли бўлса, жами маблағининг қирқдан бири (2,5 фоизи)ни закот ниятида ҳақдорларга беради.
☪️ ФИТР
Фитр садақасининг миқдори қуйидагича белгиланди:
буғдойдан – 14 000 (ўн тўрт минг) сўм;
арпадан – 20 000 (йигирма минг) сўм;
майиздан – 110 000 (бир юз ўн минг) сўм;
хурмодан – 180 000 (бир юз саксон минг) сўм деб белгиланди.
Ҳар ким ўз имкониятига қараб ушбу тўрт маҳсулотнинг хоҳлаган бир туридан фитр садақасини бериши мумкин бўлади.
☪️ФИДЯ
Фидя миқдори фитр садақасининг миқдори билан бир хил бўлади. Ҳар ким ўз имкониятига қараб, ушбу тўрт маҳсулотнинг хоҳлаган бир туридан фидя миқдорини ажратиши кифоя қилади.Ўзбекистон мусулмонлари идораси.
Фатво маркази
🗣 Fatvo.uz GA 😎 OBUNA BO'LING ✅
📹 YouTube | 🌐Instagram | ✅ Facebook | Ummalife
ПАЙҒАМБАРИМИЗ АЛАЙҲИССАЛОМ НЕЧА МАРТА УМРА ВА ҲАЖ ҚИЛГАНЛАР?
#қисқа_савол_жавоблар
❓CАВОЛ: Пайғамбаримиз Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи васаллам неча марта Умра ва неча марта Ҳаж амалларини бажарганлар?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам ҳижратдан сўнг тўрт марта умра, бир марта ҳаж қилганлар.
Қатода розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
"Анасдан: "Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам неча марта ҳаж қилганлар?" деб сўрадим. "Бир марта. Тўрт марта умра қилганлар. Ҳаммаси Зулқаъдада. Аммо ҳажлари ундай эмас. Ҳудайбиядан (ёки Ҳудайбия замонидаги) қилинган умра Зулқаъдада. Ундан кейинги йилдаги умра Зулқаъдада. Жиъронадан, Ҳунайн ўлжаларини тақсим қилган жойларидан қилинган умра ҳам Зулқаъдада. Ва ҳажлари билан бирга қилинган умра", деди" (Имом Термизий ривоятлари).
Изоҳ: Пайғамбар саллаллоҳу алайҳи васаллам Исломда ҳаж фарз бўлганидан кейин бир марта видолашув ҳажини адо этганлар. Аммо ҳаж фарз бўлмасидан аввал Маккада бўлган чоғларида икки марта ҳаж қилганлар. Валлоҳу аълам.Ўзбекистон мусулмонлари идораси.
Фатво маркази
🔗 Улашинг: @diniysavollar
#Аудио
#маблағ #фойда #соҳа
🎙Маблағ сарфлаш учун энг фойдали соҳа
Ҳикматуллоҳ домла ТОШТЕМИРОВ
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси
УЗРЛИ ЭКАНИДАН БЕХАБАР ҲОЛДА УМРА ҚИЛГАН АЁЛ
#Ҳаж_умра
❓1200-CАВОЛ: Аёлим билан умрага бордик. У Мадинада ҳайз кўриб қолди. Маккага кетишда биз билан умрага ният қилди. Маккага етиб боргач, ҳайзи тугашини кутиб турди. Уч кундан кейин ҳайз тўхтади. Тўртинчи куни ғусл қилиб, ҳарамга бориб, умра қилиб келди. Қайтиб келгач, яна қон кўрибди. Сўраб билсак, бу ҳайз ҳисобланар экан. Аёлим ҳайзли ҳолатда умра қилгани учун жарима тўлайдими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Аёлдаги ҳайз уч кунда тўхтаб, тўртинчи куни яна келиб қолган бўлса, ҳақиқатдан ҳам бу ҳайз ҳисобланади. Чунки ҳайз кунларининг энг кўпи ўн кун бўлади. Ўн кун ичида уч ёки тўрт кун қон кўриб, кейин бир-икки кун пок бўлиб, кейин яна қон кўрса, ўртадаги пок кунлар ҳам ҳайздан бўлади.
Бетаҳоратлик, жунублик, ҳайз ва нифосдан пок бўлиш умра тавофида вожиб, сайъда эса суннат ҳисобланади. Вожибни тарк қилиш туфайли зиммага жарима тўлаш тушади. Аёлингиз қилган умраси умра бўлган. Фақат тавофни ҳайзли ҳолатда бажаргани учун вожибни тарк қилиб қўйган. Шунинг учун агар у Маккада бўлса, масжидул ҳаромга кириб, тавофнинг ўзини (етти айлана) бажариб қўяди. Қайтадан умрага ният қилмайди ва бу билан жонлиқ сўйиш соқит бўлади. Агар ватанга қайтиб келиб бўлган бўлса, пул юбориб, вакил орқали ўша ерда қўй сўйдиради. Чунки жарима жонлиғини ҳарам ҳудудида сўйилиши вожиб саналади. Бу ҳақида фиқҳий китобларимизда бундай дейилган:
واجبات الطواف الأول الطهارة عن الحدث الأكبر والأصغر ... فلو طاف معها يصح عندنا ولم يحل له ذلك ويكون عاصيا ويجب عليه الإعادة أو الجزاء إن لم يعد وهذا الحكم في كل واجب تركه
“Тавофнинг вожибларидан бири, катта ва кичик бетаҳоратликдан пок бўлишдир. ... Агар бир киши таҳоратсиз тавоф қилса, бизнинг наздимизда саҳиҳ ҳисобланади. Аммо бундай қилиш ҳалол эмас, гуноҳкор бўлади. Бу ҳолатда қайта тавоф қилиши керак. Қайта қилмаса, жарима тўлаш вожиб бўлади. Бу ҳукм тарк қилинган барча вожибларга ҳам тааллуқлидир” (“Иршодус сорий ила маносики мулла Али қори” китоби).
Аёллар бундай ҳолатга тушмаслиги учун умра каби амалларни бажараётганларида ҳайзлари уч-тўрт кунда тугаб қолса, қўшимча бир-икки кун кутиб, кейин умрани бажарсалар, яхши бўлади. Намозда эса қон тўхташи билан бошлайверадилар. Чунки намозни кечиктириш мумкин эмас. Валлоҳу аълам. Ўзбекистон мусулмонлари идораси.
Фатво маркази
YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife
fatvouz">🔗 Улашинг: @diniysavollar
БУҒДОЙГА ОЛДИНДАН ПУЛ БЕРИБ, ЎРНИГА СОМОН ОЛСА БЎЛАДИМИ?
#ҳалол_ҳаром
❓1199-CАВОЛ: Биз қишлоқда яшаймиз. Буғдой олишга олдиндан пул бериб қўямиз. Бу бизга буғдой пишган вақтдагидан арзонга тушади. Аммо баъзан буғдой эккан одамнинг буғдойи яхши бўлмай, ўрнига сомон ёки ер бераман дейди. Шундай ҳолатларда буғдой ўрнига сомон ёки ер олса бўладими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Муайян ўлчовдаги ҳосил учун олдиндан пул бериб, пишган вақтда маҳсулотни олишликка келишув салам савдоси дейилади. Ушбу савдонинг бир қанча шартлари бор. (/channel/diniysavollar/398).
Келишилган вақт келганда ваъда қилинган буғдойни бера олмагани учун саволда айтилгани каби келишув қилиш жоиз эмас. Фуқаҳолар деҳқон келишилган буғдойни бера олмаса, бозордан келишилган сифатдаги буғдойни олиб беради, дейишган. Айнан ўзи эккан буғдой бўлиши шарт қилинмаган. Шунинг учун ҳам фиқҳий китобларимизда салам савдосидаги маҳсулот икки томон келишаётган ва топширилаётган вақтда бозорларда мавжуд бўлиши шарт дейилади. Агар деҳқон бозордан ҳам топиб бера олмаса, буюртмачи буғдой топилишини кутади ёки берган пулини қайтиб олади. Бошқа маҳсулот ёки келишилган маҳсулотнинг ўша кундаги қийматини олмайди. Масалан, буюртмачи деҳқон билан килоси 1000 сўмдан бир тонна буғдойга келишиб, бир миллион сўм пул берди. Муддат келган вақтда иккинчи томон келишилган буғдойни топиб бера олмади. Шу вазиятда унинг ўрнига ер ёки сомон бера олмагани каби буғдойнинг шу кундаги бозор нархида пул ҳам ололмайди, яъни, 1200 сўм бозорда бўлса, бир миллион икки юз минг сўм олиши тўғри келмайди. Бу борада фиқҳий китобларимизда мана бундай дейилган:
وَلَوْ انْقَطَعَ بَعْدَ الْمَحِلِّ فَرَبُّ السَّلَمِ بِالْخِيَارِ ، إنْ شَاءَ فَسَخَ السَّلَمَ ، وَإِنْ شَاءَ انْتَظَرَ وُجُودَهُ
“Маҳсулотни топшириш муддати келган вақтда маҳсулот топилмай қолса, маблағ эгаси, ихтиёрли бўлади. Хоҳласа, салам битимини бекор қилади (яъни берган маблағини қайтиб олади). Хоҳласа, маҳсулот топилишини кутиб туради” (“Ҳидоя” китоби). Валлоҳу аълам. Ўзбекистон мусулмонлари идораси.
Фатво маркази
YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife
fatvouz">🔗 Улашинг: @diniysavollar
ШАРИАТ ЮЗАСИДАН НИМА ҚИЛИШЛИК КЕРАК?
#қисқа_савол_жавоблар
❓CАВОЛ: Мен ҳозирда бўйдоқман, ёшим 23 да. Бомдод намозига турган пайтимда кўпинча уйқуда эҳтилом бўлиб қоляпман. Кейин қарасам бомдод намозига оз вақт қолган бўлади ёки намоз вақти кирган бўлади. Шундай вазиятда шариат юзасидан нима қилишлик керак?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Агарчи намоз вақти чиқиб кетишига оз қолган бўлсада ғусл қилиб сўнг намоз ўқийди. Намоз вақти чиқиб кетгунча ғусл қилишга улгурса, ғусл қилиб намоз ўқийди. Агар ғусл қилгунча вақт чиқиб кетса, намознинг қазосини ўқийди. Валлоҳу аълам.Ўзбекистон мусулмонлари идораси.
Фатво маркази
🔗 Улашинг: @diniysavollar
