3136
@arabicuz_nahv (nahv-sarf kanal) @arabicuz (hikmat-kanal) @arabicuz_matn (hikmat-matnli kanal) @arabicuz_bot (hikmat-bot) - arabic.uz hikmatlari
2746. Ибн Масъуд розияллоҳу анҳумо айтадилар:
«Юлдуз учса, унга қарамасликка ва: «Маа шаа`Аллоҳ, лаа қуввата иллаа биллааҳ» (Аллоҳнинг хоҳиши. Аллоҳдан бошқада қувват йўқ) дейишга буюрилганмиз».
Ибн Сунний ривояти
@arabicuz_matn
2745. Жидду жаҳднинг чиройлиси – чарчаган пайтдагисиддир. Ростгўйликнинг чиройлиси – ғазаб келган вақтидагисидир. Яхшиликнинг афзали – кулфатга учраганга берилган ёрдамдир.
«Унваанул байаан» китобидан.
@arabicuz_matn
2743. Кимки бир мусулмон биродарини ғийбат қилиб қўйса, зудлик билан ҳақиқий тавбага шошилсин. Ҳақиқий тавба қилинган гуноҳни илдизи билан суғуриб ташлаб, пушаймон бўлиш ва қайта такрорламасликдир. Ғийбатнинг каффорати эса ўзининг ва ғийбат қилинган кишининг ҳаққига қуйидагича истиғфор айтишдир: «Аллоҳуммағфир ланаа ва лаҳу» (Аллоҳим! Бизларни ҳам, уни ҳам мағфират қилгин).
Бу – ғийбат қилинган одамга хабар етиб бормагандаги ҳолатдир. Агар ўша кишига унинг ҳақида ғийбат қилингани етиб борган бўлса, унинг ўзидан шахсан кечирим сўралади. Валлоҳу аълам.
@arabicuz_matn
2741. Анас ибн Молик ва Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Бирор катта иш содир бўлса ёки қаттиқ шамол эсса, кўп такбир айтинглар, чунки бу қора тутунни узоқлаштиради».
Ибн Сунний ривояти
Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:
Шамол эсса, Расулуллоҳ алайҳиссалом тиззаларини ерга қўйиб, «Аллоҳуммажъалҳаа роҳматан, ва лаа тажъалҳа ъазаабан. Аллоҳуммажъалҳаа рийааҳан, ва лаа тажъалҳаа рийҳан» (Аллоҳим, уни раҳмат айлагин, азоб қилмагин. Аллоҳим, уни осойишта қилгин, бўрон қилмагин) дер эдилар.
Имом Шофеъий «Ал-умм» китобларида ривоят қилганлар.
Аллоҳ таоло Ўз Китобида шундай дейди:
«Биз уларнинг устига давомли наҳс кунида бир даҳшатли бўронни юбордик» (Қамар сураси, 19-оят);
«Биз уларнинг устига туғмас (фойдаси йўқ) бўронни юборган эдик» (Ваз-зориёт сураси, 41-оят);
«Биз шамолларни (булутларга) ҳомиладор қилиб юбордик» (Ҳижр сураси, 22-оят);
«(Ёмғир ҳақида) хушхабар олиб келувчи шамолларни юбориши – У Зотнинг (илоҳий қудратига далолат қиладиган) оятларидандир» (Рум сураси, 46-оят).
Имом Шофеъий айтадилар: «Бир киши Расулуллоҳ алайҳиссаломга камбағаллигидан шикоят қилган эди, у зот: «Сен шамолни сўккансан шекилли» дедилар».
Имом Шофеъий ушбу ҳадиснинг шарҳида шундай деганлар: «Бирор кишига шамолни сўкиш жоиз эмас, чунки у Аллоҳга итоат қилувчи махлуқдир, У Зотнинг лашкарларидан биридир. Аллоҳ хоҳласа, уни раҳматга айлантириши, хоҳласа қасос, интиқомга айлантириши мумкин».
@arabicuz_matn
2739. Шинқитий шундай дедилар:
«Неча кунлар ўтса-да, Аллоҳнинг китобидан бирор марта тиловат қилмаётганингни сезсанг, ҳолингга йиғлагин! Аллоҳга қасамки, бирор банданинг тоат-ибодатдан маҳрум қилиниши унинг Аллоҳдан узоқлашганини билдиради».
@arabicuz_matn
2737. Фарзандингиз ёлғон сўзлаяптими? Бунинг ечими бор:
Уни бироз ўз ҳолига қўйинг, чунки бола қўрққанида ёки қаттиқ босим остида қолганида ёлғон гапиришга мажбур бўлади. Унга бироз омонлик беринг, шунда унинг наздида ростгўйликнинг қадри ортади.
@arabicuz_matn
2735. Оғирроқ нарса йўқ билсанг миннатдан,
У гўё терингни шилганга ўхшар.
Юзинг терисини шилган неъматдан
Шод бўлма – юзингдан қимматга тушар!
«Унваанул байаан» китобидан.
@arabicuz
2733. Бир киши солиҳ зотдан: «Қуръондан қанча ўқий?» деб сўради. У зот «Саодатга эҳтиёжинг миқдорича», дедилар.
@arabicuz_matn
2731. Убай ибн Каъб розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Шамолни сўкманглар. Агар унда бирор кариҳ нарсани кўрсангиз, «Аллоҳумма, иннаа нас`алука мин хойри ҳаазиҳир-рийҳи ва хойри маа фийҳаа ва хойри маа умирот биҳи, ва наъуузу бика мин шарри ҳаазихир-рийҳи ва шарри маа фийҳаа ва шарри маа умирот биҳи» (Аллоҳим, Сендан шамолнинг яхшисини ва ундаги яхшиликларни ва у билан буюрилган нарсаларнинг яхшилигини сўрайман. Ва Сендан шамолнинг ёмонидан, ундаги ёмонликлардан ва у билан буюрилган ёмонликлардан паноҳ сўрайман) денглар».
Имом Термизий ривояти
@arabicuz_matn
2729. Бир асалфуруш сиркафурушдан: «Бу одамларга нима бўлган ўзи, асал олмай, кўпроқ сирка олишади?», деб сўради. У шундай деди: «Мен сиркани асал тил билан сотаман, сен эса асални сирка тил билан сотасан».
@arabicuz_matn
2727. Тобеъинлардан баъзилари айтишди:
«Кимнинг гуноҳлари кўпайса, одамларга сув улашсин. Ахир, итни суғорган кишининг гуноҳларини кечирган Аллоҳ қандай қилиб мўминни суғорган кишининг гуноҳларини кечирмасин?».
Қуртубий тафсиридан
@arabicuz_matn
2725. Ҳақиқий сукут сақловчи ким? У шундай кишики, жимлиги тилининг ўтмаслигидан ва баёнга нўноқлигидан эмас. Ҳақиқий ҳалим шундай кишики, унинг юмшоқ феъли ёрдамга қуввати, қудрати йўқлигидан эмас.
«Унваанул байаан» китобидан.
@arabicuz_matn
2723. Ҳозирги замон олимлари янги илмий тадқиқотлар давомида некбинлик, яъни яхшиликка йўйиш инсон жисмидаги касалликларга қарши кураш қувватини – иммунитетни кучайтиришини ва инсон ҳаёти учун саодат бахш этишини кашф қилдилар. Аслида бу ажойиб набавий йўлланма эди. Зеро, Оиша розияллоҳу анҳодан Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг хулқлари хусусида сўралганида, Оиша розияллоҳу анҳо: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг хулқлари Қуръон эди», деганлар. У зот Қуръонни ҳаётларига мукаммал тадбиқ қилганлари учун том маънодаги бахт-саодатга мушарраф бўлдилар. Биз ҳам ҳаётимизнинг барча жабҳаларида у зотга эргашиб, ахлоқимизни Қуръон билан ҳамоҳанг қилмоғимиз даркор. Нафс табиблари (психологлар) воқеъликдан рози бўлиш таълимотини беришдан ожиз бўлган бир пайтда, Қуръон ушбу розиликни қуйидаги оятида баён қилмоқда:
«Шоядки ёқтирмаган нарсангиз сиз учун яхши бўлса» (Бақара сураси, 216-оят).
Набий соллаллоҳу алайҳи васалламни яхши ниятни, ҳар бир ишни яхшиликка йўйишни хуш кўрар эдилар. Бугунги кундаги ғарб олимлари кашфиёт деб жар солаётган ушбу ҳаёт тарзини у зотга ким таълим берган?
@arabicuz_matn
2721. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Шамол бандаларга юборилган раҳматдир. У гоҳида раҳмат билан, гоҳида эса азоб билан келади. Шамол эсса, уни сўкманглар. Аллоҳдан унинг яхшилик бўлишини сўраб, ёмонлигидан паноҳ тиланглар».
Абу Довуд ва Ибн Можа ривояти
Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам осмон уфқида тўпланган булутни кўрсалар, қилиб турган ишларини тўхтатардилар, агар намозда бўлсалар: «Аллоҳумма, инний аъуузу бика мин шарриҳа» (Аллоҳим, унинг ёмонлигидан Ўзингдан паноҳ тилайман), дер эдилар.
Агар ёмғир ёғса: «Аллоҳумма, саййибан, ҳаний`ан» (Аллоҳим, уни шариллаб ёғувчи ёқимли ёмғир қилгин), дер эдилар.
Абу Довуд, Насаий, Ибн Можа ривояти
@arabicuz_matn
2719. Мўмин ким? Мўмин:
– Аллоҳни таниб, Унга итоат қилади.
– Шайтонни таниб, унга осий бўлади.
– Ҳақни таниб, унга эргашади.
– Ботилни таниб, ундан четланади.
– Дунёни таниб, уни рад этади.
– Охиратни таниб, унга талабгор бўлади.
@arabicuz_matn
Ассалому алайкум,
муҳтарам arabic.uz сайти мухлислари. Сайтимиздаги ҳикматлардан telegram, facebook ва instagram ижтимоий тармоқларида бериб бораётган эдик. Энди twitter тармоғида ҳам расмли ҳикматларни бериб боришни йўлга қўйдик. Қуйидаги линк орқали twitter даги саҳифамизга ўтишингиз мумкин:
https://twitter.com/arabicuz
2744. Ҳасан Басрий айтдилар:
Қалб олти нарса туфайли бузилади:
1. Тавба умидида гуноҳ қилиш;
2. Илм олиб, унга амал қилмаслик;
3. Амал қилиб, ихлосли бўлмаслик;
4. Аллоҳнинг ризқини еб, унга шукр қилмаслик;
5. Аллоҳнинг тақдирига рози бўлмаслик;
6. Ўликларни дафн қилиб, ибрат олмаслик.
@arabicuz_matn
2742. Замонавий тиббиёт олимлари рўзани жароҳатсиз амалиёт деб аташади. Дарҳақиқат, рўза буйрак ва ўтдаги майда тошларни ҳайдаб, ҳалокатли шишларни муолажа қилади. Ундан ташқари, жигарни ҳам муолажа қилиб, унинг асл фаолиятини тиклайди. Тадқиқотчиларнинг айтишича, рўза жарроҳлик амалиёти билан эришиб бўлмайдиган ўта оғир, муаммоли, муҳим муолажаларда қўл келган.
Аллоҳ таоло: «Агар билсангиз, рўза тутмоғингиз сиз учун яхшидир», деган (Бақара сураси, 184-оят).
@arabicuz_matn
2740. Ёмонлик қилишга қодир бўлатуриб кечириш, камбағал бўлатуриб саховатли бўлиш ҳурматга сазовор ишларнинг энг гўзалидир. Улуғлик келтирадиган иш – амалнинг яхшиси, олқиш қозонтирадиган иш – истакнинг яхшисидир.
Ажабмас улуғлик мақомин олсанг,
Ёмонлик қилишга қурбинг етган дам.
Ночор рақибингни кечира олсанг,
Сахийлик қилолсанг, фақир бўлсанг ҳам!
«Унваанул байаан» китобидан.
@arabicuz_matn
2738. Аъмаш роҳимаҳуллоҳ айтдилар:
«Биз жанозага қатнашар эдик. У ерда йиғловчилар кўплигидан кимнинг таъзияси эканини билмас эдик. Уларнинг йиғилари маййитга эмас, ўзлари учун бўларди».
@arabicuz_matn
2736. Салама ибн Акваъ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
Шамол кучайса, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Аллоҳумма, лақҳан, лаа ақийман» (Аллоҳим, уни ёмғирли, сувсиз қилиб қўйма) дер эдилар.
Ибн Сунний ривояти
@arabicuz_matn
2734. «Ньюкасл шаҳрига кўмир экспорт қилиш» деган бир латифа бор. Гап шундаки, бу шаҳарнинг ўзи кўмир экспорти билан машҳурдир. Руслар буни «Тулага самовар олиб бориш» дейишади. Ўрмонга ўтин кўтариб боргандек гап.
Бундан ҳам ҳайратланарли нарсани айтайми? Мендек бир ажамнинг рисолат эгалари бўлмиш арабларга Рамазон ҳақида гапираётганим ажабланарли эмасми?
Мен ўзимга-ўзим савол бераман: «Нима учун Рамазон ойи шамсий эмас, қамарий ойга қараб тутилади?» Жавоб шуки, Аллоҳ таоло инсонга йилнинг барча фаслларида рўза тутиш имконини берди. Агар рўза қуёш тақвимига мувофиқ тутилса, шимоллик мусулмон Рамазон рўзасини қийналмасдан қиш фаслида тутар, аммо жанублик мусулмон уни ёзда, қийинчиликда, машаққатда тутар эди. Қамарий тақвимда эса ҳар бир инсон рўзани гоҳ қишда, гоҳ ёзда тутади. Бу энг гўзал суратдаги айни адолатдир.
Аҳмад Дийдот роҳимаҳуллоҳ
@arabicuz_matn
2732. Қалбинг Қуръондан таъсирланмаётган бўлса, нафсингни бир назорат қилиб қўй. Зеро, Аллоҳ «Агар ушбу Қуръонни тоққа нозил қилганимизда унинг Аллоҳдан қўрққанидан титраб-қақшаб, парчаланиб кетганини кўрар эдинг», деган (Ҳашр сураси, 21-оят).
@arabicuz_matn
2730. Бошлиқнинг офати бошқарувнинг заифлигидир, олимларнинг офати эса бошлиқ бўлишни яхши кўришдир.
«Унваанул байаан» китобидан.
@arabicuz_matn
2728. Нима учун баъзиларга: «Аллоҳга тақво қил» ёки «Аллоҳдан қўрқ» дейилса, ғазаб қилишади? Ахир Аллоҳ Набийсига: «Эй Набий! Аллоҳга тақво қил» деган-ку?! (Аҳзоб сураси, 1-оят)
@arabicuz_matn
2726. Олимлар эмбрионнинг шаклланиш жараёни бир неча босқич ёки даврлардан иборат эканини икки юз йил аввал билишди, холос. Йигирманчи аср охирларига келиб, ушбу босқични суратга олиш имконига эга бўлишди. Лекин Қуръони карим ушбу илмий ҳақиқатни 1400 йилдан кўпроқ муддат олдин баён қилган эди:
«Нима учун Аллоҳни улуғлашни (яъни Унга ибодат қилишни) ўйламайсизлар?! Ҳолбуки, У Зот сизларни босқичма-босқич яратди-ку!» (Нуҳ сураси, 13-14-оятлар).
Ушбу ва қуйидаги оятларда нима сабабдан бандалар Аллоҳ таолога ибодат қилиши лозимлигига далиллар келтирилган. Аллоҳ таоло инсоннинг диққат-эътиборини аввало ўзининг қандай яратилганига қаратади. Дарҳқиқат, ҳар бир инсон она қорнида даставвал бир томчи сув бўлиб, сўнгра қуюқ қонга айланиб, кейин бир тишлам гўшт шаклига кириб, сўнгра унга жон ато этилиб, ёруғ дунёга келиши ҳақида ўйласа, ҳар бир соғлом ақл ва тоза дил эгаси беихтиёр Яратганнинг қудратига, улуғлигига тасаннолар айтиб, У Зотга сажда қилмай қолмайди.
@arabicuz_matn
2724. Солиҳ салафлар тирикчилик учун кўчага чиқиб кетаётганларида уларнинг жуфти ҳалоллари: «Бизнинг ҳаққимизда Аллоҳдан қўрқинг, ҳаром пул топишдан эҳтиёт бўлинг. Биз очликка, чанқоқликка чидаймиз, аммо дўзахнинг оловига, Аллоҳниг ғазабига чидай олмаймиз!», дейишар эди.
Қани энди бугунги кун аёллари ҳам шундай бўлишса…
@arabicuz_matn
2722. Солиҳлардан бири: «Аллоҳнинг неъматларига қарши чиқманглар», деди. «Ким Аллоҳнинг неъматларига қарши чиқади?» дейишди. Шунда у зот: «Аллоҳ Ўз фазлидан ато берган кишиларга ҳасад қилувчилар Аллоҳнинг неъматларига қарши чиқувчилардир», дедилар.
@arabicuz_matn
2720. Ҳар бир синовчидан сақласанг сирни,
Демак, айлагайсан сен уни асир,
Агар ошкор қилсанг бул сирларингни,
Билгилки, айлагай у сени асир!
«Унваанул байаан» китобидан.
@arabicuz_matn
2718. Олимлар бир неча тажрибалар ўтказиб, қушлар ҳам худди инсон каби ёлғон гапиришини билгач, даҳшатга тушишди. Қушлар ҳам емишни қўлга киритиш учун ёки аёлини ўзига жалб қилиш учун ёлғон сўзлаб, алдар экан. Ажабланарлиси шуки, Қуръони карим ушбу илмий ҳақиқатни Сулаймон алайҳиссалом билан Билқис қиссасида ҳудҳуд (сассиқпопишак) айтган сўзнинг мазмунида ишора қилиб ўтган. Аллоҳ Сулаймон алайҳиссаломга қушларнинг тилини тушуниш ва уларга гапириш имкониятини ато қилган эди. Ҳудҳуд кеч қолиб келгач, Подшоҳ Сулаймонга Аллоҳни қўйиб, Қуёшга сажда қилаётган қавмни топганини хабарини берди.
«(Сулаймон) «Сен рост сўзладингми ёки ёлғончилардан бўлдингми, кўрурмиз», деди» (Намл сураси, 27-оят).
Бу оят қушлар ҳам рост ёки ёлғон гапиришига далолат қилади. Олимлар ушбу ҳақиқатни ҳам кашф қилишди.
@arabicuz_matn