12215. Ким илмни ёд олишни истаса, ўнта нарсани лозим тутиши керак:
Биринчиси: Икки ракат бўлсада, тунги таҳажжуд намозини ўқиш.
Иккинчиси: Таҳоратда давомийлик, (таҳоратли бўлиб юриш).
Учинчиси: Ошкора ва махфий тақво қилиш.
Тўртинчиси: Таомланса, иштаҳа, шаҳват учун эмас, балки қувват учун таом ейиш.
Бешинчиси: Мисвок ишлатиш.
Олтинчиси: Китоблар мутолаасида мунтазам, давомий бўлиш.
Еттинчиси: Устоз одоби. (муаллимининг олдида одоб сақлаш, эҳтиром кўрсатиш)
Саккизинчиси: Қуръон тиловати.
Тўққизинчиси: Ота-онани хизматини қилиш.
Ўнинчиси: Гўзал аҳлоқ.
Мана шу ўн хислатнинг мукаммали бўлиб, уни дўстларингизга юборинг.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12213. Ҳақ соҳибига Аллоҳ таолонинг ато этган неъмати ва фазлининг кўринишидан бири, у бошқаларнинг танқид ва маломатидан таъсирланмайди, ортга чекинмайди, таслим бўлмайди. "...ва маломатчининг маломатидан қўрқмаслар. Бу Аллоҳнинг фазли бўлиб, Ўзи хоҳлаган кишисига берадир", Моида сураси, 54-оят.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12211. Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам кечаси таҳажжудга турганларида шундай дер эдилар: «Аллоҳумма! Лакал‑ҳамду, анта нуурус-самааваати вал-арди ва ман фииҳинн. Ва лакал-ҳамду анта қоййимус-самааваати вал-арди ва ман фииҳинн. Ва лакал-ҳамду, антал-ҳаққу ва ваъдука ҳаққ ва қовлука ҳаққ ва лиқоо’ука ҳаққ вал-жаннату ҳаққ ван-наару ҳаққ вас‑сааъату ҳаққ ван-набиййууна ҳаққ ва Муҳаммадун ҳаққ. Аллоҳумма, лака асламту ва ъалайка таваккалту ва бика ааманту ва илайка анабту ва бика хоосамту ва илайка ҳаакамту. Фағфирлии маа қоддамту ва маа аххорту ва маа асрорту ва маа аъланту. Антал-муқоддиму ва антал-муаххир. Лаа илааҳа иллаа анта [ёки лаа илааҳа ғойрук]».*
* Дуонинг маъноси: «Аллоҳим! Ҳамд Сенга хосдир, Сен осмонлару ернинг ва улардагиларнинг нурисан. Ҳамд Сенга хосдир, Сен осмонлару ер ва улардагиларни қоим қилувчисан. Ҳамд Сенга хосдир, Сен ҳақсан. Ваъданг ҳақ, сўзинг ҳақ, Сенга йўлиқиш ҳақ, жаннат ҳақ, дўзах ҳақ, қиёмат ҳақ, набийлар ҳақ, Муҳаммад ҳақ. Аллоҳим, Сенга таслим бўлдим, Сенга таваккул қилдим, Сенга иймон келтирдим, Сенга қайтдим, Сенинг ёрдаминг ила хусуматлашдим, Сени ҳакам қилдим. Менинг аввалу охир, хуфёнаю ошкора қилган(гуноҳ)ларимни мағфират қил. Муқаддим (олдинга қўювчи) ҳам Ўзингсан, Муаххир (орқага сурувчи) ҳам Ўзингсан. Сендан ўзга илоҳ йўқ [ёки Сендан бошқа илоҳ йўқ]».
Имом Бухорий ривояти.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12209. Халқларнинг бари Аллоҳ билан бўладиган муомалада ўзларини сабр мақомидамиз деб гумон қиладилару, асли У зот билан шукр мақомидадирлар.
Изоҳ: Аллоҳ томонидан инсонга ато қилинган неъматлар шу даражада кўпки, ўшанча неъматни унутиб, инсон бошига тушган озгина синовни ҳам кўтара олмасдан сабр мақомидаман деб ўйлаб қолади. Ваҳоланки, ўша синов даврида ҳам кўплаб неъматлар устида бўлади.
“Сабр” сўзи луғатда “тангликда ўзини тутиб туриш” маъносини билдиради. Уламолар сабрни қуйидагича таърифлашган:
Саййид Журжоний: “Сабр дардни Аллоҳдан бошқага шикоят қилмаслик”, деган. Ибн Ато: “Сабр бало вақтида одоб ила туришдир”, деб таърифлаган. Зуннун Мисрий айтади: “Сабр Аллоҳдан ёрдам сўрашдир”.
Хаввос ҳам юқоридаги таърифларни тўлдирган ҳолда сабр ҳақида қуйидагича фикр билдирадилар: “Сабр Китоб ва суннат ҳукмларида собит туришдир”.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12207. Зикрнинг фазилати
Ибн Қоййим раҳимаҳуллоҳ: “Зикр – токи банда ғафлати билан ёпиб қўймас экан, У ва бандаси ўртасидаги Аллоҳ таолонинг улкан очиқ эшигидир”, деди.
“Мадорижус соликийн”дан.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12205. Содиқ мўминнинг аломатларидан:
1. Аллоҳнинг оят-белгиларга назар солганда, ибрат олади.
2. Сукут қилган вақтда тафаккур қилади.
3. Сўзлаганда Аллоҳни зикр қилади.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12203. Аллоҳ таоло айтади: “Эй иймон келтирганлар! Овозингизни Набийнинг овозидан юқори кўтарманг ва унга бир-бирингиз ила сўзлашгандек, баланд сўзламанг, ўзингиз сезмаган ҳолда амалларингиз ҳабата бўлиб қолмасин”, Ҳужурот сураси, 2 – оят.
“Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг овозидан овозни баланд кўтариш амалларнинг ҳабата бўлишига сабаб бўларкан, ўз раъйи ва фикрларининг натижасини у зотнинг суннатидан ва у зот келтирган нарса(Ислом шариати)дан устун қўйиш ҳақида нима деб ўйлайсиз?”
“Мадорижус соликийн”дан.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12201. Барака ҳалолликда
🔹Ҳаким ибн Ҳизом розияллоҳу анҳу айтади, Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Олувчи ва сотувчи бир-бирларидан ажрагунларига қадар ихтиёрлидирлар. Агар рост сўзласалар ва (молнинг айбини) очиқ айтсалар, савдоларида уларга барака берилади. Агар яширсалар ва ёлғон сўзласалар, савдоларининг баракаси ўчирилади», дедилар.
Имом Бухорий ривояти.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12199. Инсон Қуръон тиловатида икки иш билан синалади:
1. Дангасалик ва (Қуръон тиловатида) мунтазам бўлмаслик;
2. Ёки (Қуръони каримни) тадаббурсиз ўқиш.
Бу ҳолда, Аллоҳ таолодан шайтоннинг ёмонлигидан паноҳ сўраркан, Аллоҳ ундан ҳимоялайди ва у қироат ва тадаббурда мунтазамликка эришади.
Доктор Абдуссалом Суҳаймий.
Изоҳ: Тадаббур – бирор нарса ҳақида фикр юритмоқ, мулоҳаза қилмоқ деганидир. Қуръони каримни қироат қилишда эса Қуръони каримдаги оятлар борасида фикр юритиб, ақл-идрок қодир бўлган даражада оятлардаги Аллоҳ таолонинг муродини англамоқ ва фаҳмламоқдир.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12197. Талоқдан сўнг (оила ажрашиб кетгач) баъзи ота-оналар томонидан содир бўладиган энг қабиҳ жиноятлардан бири, кичик жонга (болаларга) отаси ёки онаси ҳақида ёмон (тасаввур) уруғини экишидир.
Доктор Аҳмад Даманҳурий.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12195. Аллоҳ таоло сени “Малаул аъло”да зикр этмас экан, одамлар сени “малаул суфло”да зикр этишларини ҳеч қандай қиймати йўқдир.
Доктор Бандар Шарорий.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12193. Кибр, ужб, риё, раёсатни яхши кўриш ва бошқалардан юқори бўлишни яхши кўриш каби инсоний табиатнинг кўринишлари ҳар бир инсонда мавжуддир. Буларни ўчириш эса тавозеъ, шариатни ва суннати набавияни тутиш, зикрни кўпайтириш ва ушбу васфларни барини билувчи Аллоҳни ўзига ҳавола қилиб кифояланиш билан бўлади. Роббимиз субҳанаҳу ва таоло айтади: “Тавозеълиларга башорат бер”, Ҳаж сураси, 34 - оят
Шайх Аҳмад Фатҳуллоҳ Жомий.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12191. Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам вафот этишларидан олдин: “Субҳаналлоҳи ва биҳамдиҳи астағфируллоҳа ва атубу илайҳи”, деб кўп айтардилар.
Муттафақун алайҳи.
Маъноси: «Аллоҳга ҳамд айтиш ила Уни поклаб ёд этаман. Аллоҳга истиғфор айтиб тавба қиламан».
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12189. Ибн Масъуд розияллоҳу анҳу: “Пайғамбарлар ичидан бирон пайғамбар Аллоҳдан ёрдам сўраб тасбеҳ айтгани ҳолда ғам-ташвиш, балодан нажот топмай қолмаган”, деди.
“Дард ва даво”дан.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12187. Абу Бакр фақатгина асли зотида сиддиқ бўлгани учун эмас балки, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан келган барча нарсани тасдиқлаб, қабул қилгани учун ҳам Абу Бакр Сиддиқ розияллоҳу анҳу дея аталганлар.
Доктор Али Муҳаммад Саллобийннинг “Иброҳим халилуллоҳ” китобидан.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12214. Силаи раҳм - қариндош уруғчилик алоқаларини сақлаш ҳақида тавсиялар
Қариндош-уруғлар билан муносабат ушлашда қуйидагаларга риоя қилишинг зарур:
- Уларни уйларига бориб кўриш, зиёрат қилишинг.
- Уларни уйингда меҳмон қилишинг, қабул қилишинг.
- Уларни суриштириб туришинг, ҳолларидан сўраб туришинг.
- Уларга мол-мулкингдан садақа ва ҳадя кўринишида бериб туришинг.
- Уларнинг катталарига ҳурмат, иззат кўрсатишинг, кичикларига раҳм қилишинг.
- Улар ҳақли бўлган ўринларга қўйишинг, даражаларини кўтаришинг.
- Уларнинг хурсандчилик ва маҳзун кунларига шерик бўлишинг.
- Уларнинг касалларини бориб кўришинг, жанозаларидан иштирок этишинг.
- Жиддий узр бўлмаса, уларнинг чақириқ, таклифларига ижобат этиб боришинг.
- Уларга нисбатан кўнглингни тоза қилишинг. (Қалбингда кек, араз, ҳасад, адоват сақламаслигинг).
- Уларнинг ўрталарини ислоҳ қилишинг. (Аразлашган, уришиб қолганлари бўлса, яраштиришинг).
- Уларнинг ҳаққига дуо қилишинг ва яхшиликка чақиришинг ва насиҳат қилишинг лозим бўлади.
Изоҳ: “Силаи раҳм” калимасини она тилимизга сўзма-сўз ўгирадиган бўлсак, “раҳмни боғлаш” деган маъно келиб чиқади. Раҳм эса қариндош деганидир. Демак, силаи раҳм деганда қариндош-уруғлар билан яхши алоқада бўлиш, уларнинг ҳолидан хабардор бўлиш, ҳамда уларни моддий ва маънавий жиҳатлардан қўллаб-қувватлаш ва ҳоказолар тушунилади.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12212. Ибн Аббос розияллоҳу анҳумо: “Аллоҳ кимни фарзанд билан ризқланрирган бўлса, унга чиройли исм қўйсин, тарбиясини чиройли қилсин ва балоғатга (вояга) етса уйлантириб (ёки турмушга узатиб) қўйсин”, дедилар.
Ибн Абу Дунёнинг “Китабул ъиял” асаридан.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12210. Аллоҳ лафзи жалоласидаги (“алиф”, “лом”, “ҳо” ) ҳарфлар “Лаа илаҳа иллаллоҳ” ҳарфларини ўзидай экани ҳақида мулоҳаза қилдингизми?
Аллоҳ таоло балоғатли ва қисқа “Лаа илаҳа иллаллоҳ”дай бир жумлада ўзи ҳақида сўзлагани каби, дунёдаги энг улуғ муаллиф ўзининг исмидаги ҳарфлардан биргина жумла тузиб, унда ўзи ҳақида сўзлашга қодир бўла оладими?
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12208. Иброҳим Наҳаъий раҳимаҳуллоҳ: “Одамлар икки нарса билан ҳалок бўладилар: Ортиқча мол-дунёни кўпайтириш ва ортиқча сўзлашни кўпайтириш”, дедилар.
Ибн Абу Дунёнинг “ас-Сумт” асаридан.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12206. Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳу ривоят қилади, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Қўй жаннат жониворларидан», дедилар.
Ибн Можа ривояти.
Изоҳ: Юқоридаги ҳадислардан бохабар халқимиз қадимдан қўй гўшти ва ёғини севиб тановул қилади. Қўй гўштининг фойдаларини санайдиган бўлсак, у остеопороз касаллигини юзага келишини олдини олади. Шунингдек, иммун тизимини яхшилаш ҳамда юрак саломатлигини қувватлаб туришга фойдали бўлган цинк моддаси билан организмни таъминлашга ёрдам беради.
Шунингдек, қўйнинг ички ёғлари шамоллашга қарши восита сифатида ҳам жуда фойдали. Иссиқлик, яъни юқори калорияли маҳсулот ҳисобланган қўй гўшти яхши ҳазм қиладиган организмдаги қонни кўпайтириш хусусиятига эга. Мазкур гўшт тури инсонда зеҳн ва ёдлаш қобилиятини кучайтиради. Қўй гўштининг яхшиси суякларига ёпишиб турганидир. Энг кўп озуқа қўйнинг елка, курак ва биқин қисмларида тўпланади.
Қора қўчқорнинг гўшти энг яхшиси бўлиб, у енгил, ширин ва фойдалидир. Айниқса, жисмоний тарбия ва спорт билан шуғулланувчиларга яхши фойда беради.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қўйнинг ўнг кифти гўштини яхши кўрганлари ҳақида ривоятлар бор.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12204. Пайғамбар (Юнус алайҳиссалом) китнинг қорнида уч кун яшади ва Қодиру Ҳолиқ зот - Аллоҳнинг қудрати ила тирик қолди, вафот этмади – дейилса, бу “ўтганларнинг афсонаси” дейдиган (атеистлар)лар, “балиқ сувдан ташқарида бир неча кун яшаб ўлмаган, сўнгра табиат қонунига кўра, у судралиб юрувчи жониворга айланган” дейдилар ва уни “илмий ҳақиқат” деб атайдилар.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12202. #tadabbur
Қуръони каримдаги луғавий эъжоз ўринлари
1. Қуръони каримда барча ўринда келган “совм” (рўза) сўзи таом ва шаробдан тийилиш маъносини англатади. Фақат Марям сурасининг 26-оятида: «Мен Раҳмон йўлида рўза тутмоқни назр (аҳд) қилганман, бас, бугун бирон инсонга сўзламайман», дегин”, кўринишида келади. Бу ўринда “совм” сўзлашишдан тийилиш, сукут маъносини англатади.
2. Қуръони карим оятларида ғазотда қатл қилинишдан бошқа барча ўринда “шаҳид” (шоҳид) сўзи инсонларнинг ишларида гувоҳлик, шоҳидлик маъносида келади. Фақатгина Бақара сурасининг23- оятида “шуҳадаакум”, яъни шоҳид сўзининг кўплик шакли имом Қуртубийнинг тафсирида “ёрдамчиларингиз, шерикларингиз” маъносида баён қилинган.
3. Қуръони карим оятларида “салот” сўзи барча ўринда ибодат(намоз) ва раҳмат маъноларида келади. Фақатгина Ҳаж сурасининг 40- оятида: “...ва Аллоҳнинг номи кўплаб зикр қилинадиган масжидлар”, дея ибодат уйлари, ибодатхоналар маъносида келган.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12200. Агар банда қариндошлик, аҳли оила, фарзандлар, қўшнилар ва дўст-биродарларнинг ҳақ-ҳуқуқларига риоя этилишида нуқсон, қусур топаркан, уларнинг ҳақларига дуо ва истиғфор айтиши лозим бўлади.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12198. Толиби илмларнинг ичидаги тавозелиси энг илми кўпи бўлади. Бу худди чуқур жойда, сув энг кўп тўпланган жой бўлиши кабидир.
“Адабуд дунё вад дийн” асаридан.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12196. “Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Мазлумнинг дуоси мустажобдир, гарчи у фожир бўлса ҳам. Фожирлиги ўзининг зарарига”, дедилар”.
Имом Аҳмад муснадида ривоят қилган.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12194. Қуръони каримнинг нозил бўлишида шарафнинг жамланиши
1. Унинг сўзловчиси, мутакаллим Зотнинг шарафи – Аллоҳ таборака ва таоло.
«Албатта, у (Қуръон) оламлар Роббининг нозил қилганидир». Шуаро сураси, 192 - оят
2. Уни олиб тушувчи зотнинг шарафи – Жибрийл алайҳиссалом, фаришталарнинг энг афзали.
«Уни Руҳул Амийн олиб тушди…» Шуаро сураси, 193 - оят
3. У нозил бўлган зотнинг шарафи- Муҳаммад алайҳиссалом, расулларнинг энг афзали.
«..Сенинг қалбингга, огоҳлантирувчилардан бўлишинг учун», Шуаро сураси, 194 - оят
4. Тилнинг шарафи – араб тили.
«Очиқ-ойдин араб тилида». Шуаро сураси, 195 - оят
5. Замоннинг шарафи – Рамазон, ойларнинг энг афзали.
«Рамазон ойи – унда одамларга ҳидоят ҳамда ҳидояту фурқондан иборат очиқ-ойдин ҳужжатлар бўлиб, Қуръон нозил қилинган», Бақара сураси, 185 - оят
6. Масканнинг шарафи – Макка шаҳарларнинг энг ҳурматлиси.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12192. Аллоҳнинг раҳмати сенга яқин бўлиши ва сен уни кўрмаслигинг мумкин. «Бас, Аллоҳ унинг устидан Ўз сакинасини нозил қилди ва уни сиз кўрмаган лашкарлар билан қўллади», Тавба сураси, 40 – оят.
Демак, Аллоҳнинг раҳмати ва лутфини (ўз кўзинг билан) кўрмаётган бўлсанг, у мавжуд эмас деган маънони билдирмайди.
Аллоҳим раҳматинг ила бизга раҳм қил!
Доктор Аҳмад Исо Маъсоравий
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12190. Исломий жамиятларни истисно қилганда, маданиятли инсоний тушунчадаги оила (никоҳ, эр-хотинлик, фарзанд кўриш, уларни биргаликда тарбиялаш каби тушунчалар) батамом йўқолиб кетди. Гарчи, бу жамиятларда бошқа соҳаларда ортда қолиш, қолоқлик кузатилаётганига қарамасдан бу шундай. (яъни, оила тушунчаси мусулмонларда мустаҳкамлигича қолмоқда).
1975 йилда “Халқаро аёллар йили” муносабати билан БМТ томонидан эълон қилган нутқи(доклад)дан.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12188. Уҳуд ғазоти тамом бўлган бўлсада, мусулмонларнинг ортларини ҳимоя қилиб турувчи камончиларнинг вазифалари ҳали тамомланмаган. Барча ўринларда ушбу дин ҳимоячилари, мудофаа қилувчиларига тубо бўлсин, жаннат бўлсин”. Турлича турланиб, тусланмасдан, (хато йўлларга) мойил бўлишни истамасдан (динни ушлаш билан гўё) “қўлларида чўғ тутиб турганлар”га тубо бўлсин, жаннат бўлсин!
Улар ҳар қачон ваҳнга, қўрқув ва сусткашликка борар эканлар, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг “Жойингизда жилманглар! Турган ерларингизни тарк этманглар” нидолари ила яна тетиклашиб, кучаядилар.
Изоҳ: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Уҳуд ғазотида тоғида тайинлаган 50 нафар камончиларга: «Жойингизда туринглар! Орқа қанотимизни ҳимоя қилинглар! Агар бизнинг ўлжа олаётганимизни кўрсангиз ҳам, бизга шерик бўлманглар. Агар бизнинг ўлдирилаётганимизни кўрсангиз ҳам, бизга ёрдам берманглар. Жасадимизни қуш еяётганини кўрсангиз ҳам, (жойингиздан жилманглар!)» деган эдилар.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube
12186. Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:
«Бир куни Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам олдимизга чиқиб, шундай дедилар: «Менга умматлар намойиш қилинди. Бир набий бир киши билан, яна бир набий икки киши билан, яна бир набий кичик бир жамоа билан, яна бир набий ёлғиз ўзи ўтар эди. Шунда мен уфқни тўсиб турган катта бир оломонни кўриб, ўша менинг умматим бўлса эди, деб умид қилдим. Шу пайт: «Бу Мусо ва унинг қавмидир», дейилди. Кейин менга: «Қара!» дейилди. Мен уфқни тўсиб турган катта бир оломонни кўрдим. Сўнгра менга: «У ёққа, бу ёққа қара!» дейилди. Мен уфқни тўсиб турган катта бир оломонни кўрдим. Шунда: «Булар сенинг умматинг. Уларнинг орасида жаннатга ҳисобсиз кирадиган етмиш минг киши бор», дейилди».
Одамлар тарқаб кетишди, уларга очиқлаб берилмади. Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саҳобалари эслашиб ўтириб: «Биз ширкда туғилдик, лекин Аллоҳга ва Унинг Расулига иймон келтирдик. Балки, улар (жаннатга ҳисобсиз кирадиганлар) фарзандларимиздир?» дейишди. Бу Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга етиб борди. Шунда у зот: «Улар шумланмайдиган, дам солдирмайдиган, (нарса) куйдириб босмайдиган ва Роббларига таваккул қиладиганлардир», дедилар.
Уккоша ибн Миҳсан туриб: «Мен ўшаларданманми, эй Аллоҳнинг Расули?» деди. «Ҳа», дедилар. Шунда бошқаси ҳам туриб: «Мен ҳам уларданманми?» деди. «Уккоша бунда сендан ўзиб кетди», дедилар».
Имом Бухорий ривояти.
Изоҳ: «Тияра» – шумланиш. Бу сўз арабча «тойр» сўзидан олинган бўлиб, қуш деганидир. Илгари араблар бирор муҳим ишни қилмоқчи бўлса, масалан, сафарга чиқишдан олдин ёки бирор ишда иккиланса, қўлига қуш олиб, учиришарди. Агар қуш ўнг тарафга учса, ўша ишни қилишар, чап тарафга учса, қилишмас эди. Мана шу иш «тияра» деб аталган ва «тияра», «татойюр» сўзлари умумий шумланишга ҳам ишлатиладиган бўлиб кетган.
@arabicuz
iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | arabicuz">Tiktok | Youtube