8098
Ўзингизга ёққан ҳикматни бошқаларга ҳам улашинг!
МАШВАРАТ
Бадр ғазотида урушга тайёрланиш учун Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам бир маконга тушдилар. Саҳобалардан Ҳубоб ибн Мунзир келиб сўради:
- Эй Аллоҳнинг Расули! Бу ерга сизни Аллоҳ туширдими? Бундан олдинга ёки орқага ўтишимиз мумкин эмасми? Ёки бу уруш ва ҳийлами?
Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам дедилар:
- Бу фикр, уруш ва ҳийладир!
Ҳубоб деди:
- Ундай бўлса бу ер уруш учун бўлмайди. Бадрдаги қудуқлар ортимизда қолсин. Ана шунда биз сув ичамиз, мушриклар ича олишмайди!
Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам шунда дедилар:
- Жуда яхши фикр!
Эътибор беринг, Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам бир кишининг фикри билан бутун бир қўшин қароргоҳини ўзгартираяптилар. Бунда бир муаммо кўрмаяптилар.
Инсон фақатгина ўз фикрини кўра оладиган даражада мустабид бўлмаслиги лозим.
Биз фикрлар ичидан фақатгина ўз фикрига ёпишиб оладиган қайсар бўлмаслигимиз керак.
Ботилда давом этишдан кўра ҳаққа қайтиш яхшироқдир.
Кишиларнинг тажриба ва қобилиятини эҳтиром қилиш оқиллар ишидир.
Фақатгина аҳмоқ ўзининг фикрига худди ваҳийдек ёпишиб олади. Фақатгина мутакаббиргина ўзгалар фикрини ўзгалардан келгани учун рад қилиши мумкин.
Арабларда бир мақол бор:
"Ким инсонлар билан маслаҳатлашса уларнинг ақлига шерик бўлибди!".
/channel/Abdulqodir_Polvonov
“БУНДАН СЎНГ УСМОНГА ҚИЛГАН ҚИЛМИШИ ЗАРАР БЕРМАЙДИ!”.
Табук ғазоти иштирокчиларини сийрат китобларида “машаққат қўшини” деб келади. Сабаби, ўшанда байтулмолда қўшинни жиҳозлаш учун ҳеч вақо қолмаган эди. Шунда Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам мусулмонларни Аллоҳ йўлида садақа қилишга чақирдилар.
Биринчилардан бўлиб Усмон розиёллоҳу анҳу минг динор келтириб Набий саллоллоҳу алайҳи ва салламнинг қўйинларига тўкди. Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам динорларни уёқ-буёққа ағдариб туриб шундай дедилар:
“Бундан сўнг Усмонга қилган қилмиши зарар бера олмайди!”.
Дунёда шундай лаҳзалар бўладики, унинг баҳоси жаннат бўлади. Ана шуни қўлдан бой бермаслигимиз лозим.
Итни суғорган Бани Исролиллик зинокор аёл жаннатга ўшандай лаҳзани ғанимат билиб эришган.
Мусулмонларга озор бераётган бир шохни кесиб ташлаган киши ўшандай лаҳзани ғанимат билиб жаннатга ноил бўлган.
Аршнинг соясидан жой оладиганларнинг учтаси бу шарафга айнан ўшандай лаҳзани ғанимат билиб ноил бўлишган:
1. Холий қолганида Аллоҳдан қўрқиб кўзларидан ёш тўккан киши.
2. Гўзал ва мансабдор аёл зинога чақирганида Аллоҳдан қўрқишини айтиб зинодан тўхтаган эркак.
3. Қилаётган садақасини Аллоҳдан бошқа ҳеч ким билмаган киши.
Ҳаёт мана шундай лаҳзалардан иборат. Бу лаҳзаларнинг қайси биридадир жаннат бўлиши мумкин!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
ҚАНДАЙ ЯШАШ МУҲИМ!
Биз қандай ўлишимизни танлай олмаймиз. Аммо қандай яшашимизни танлашимиз мумкин.
Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам Оиша розияллоҳу анҳонинг ҳужрасида, унинг қўйнида вафот қилганлар.
Абу Бакр розияллоҳу анҳу тўшакда вафот этди.
Умар ва Али розияллоҳу анҳумолар намозда шаҳид қилиндилар.
Усмон розияллоҳу анҳу қуръон устида сўйилди.
Абу Убайда розияллоҳу анҳу вабодан ўлди.
Ислом фотиҳи, Аллоҳнинг қиличи Холид ибн Валид розияллоҳу анҳу тўшакда вафот қилган.
Имом Авзоий роҳимаҳуллоҳ ҳаммомда ўлиб қолган.
Буюк муҳаддис имом Насоийни жоҳил оломон шиаликда гумон қилиб уриб ўлдиришган.
Уларнинг бари турли ҳолатда вафот этишди. Аммо Аллоҳ учун яшашди!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
ЧЕГАРА
Бу динга, мусулмонларга бўлган ва бўлаётган ҳужумларни, қарши ҳаракатларни кўриб қалбим парчаланиб кетаяпти. Гапдан бошқа қўлимдан ҳеч нарса келмайди.
Гоҳида гап тўпдан фойдалироқ ва таъсирлироқ бўлади деб ўзимни-ўзим юпатаман. Гап ҳам, қурол ҳам ўз ўрнида керак. Аммо бир-бирнинг ўрнини ҳеч қачон боса олмайди...
Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу масжидга кирса Ҳассон ибн Собит розияллоҳу анҳу шеър ўқиётган экан. Уни масжидда шеърхонлик қилгани учун Умар розияллоҳу анҳу уришиб берди. Шунда Ҳассон деди:
- Эй мўъминлар амири! Мен олдин масжидда сиздан яхшироқ инсон ҳузурида ҳам шеър ўқир эдим!
Сўнгра Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳуга деди:
- Эй Абу Ҳурайра! Сен Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва салламнинг менга "Эй Ҳассон! Мен томондан мушрикларга жавоб бер. Уларни ҳажв қил. Руҳул Қудс сени қўлласин!", деганларини эшитмаганмисан?!
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу деди:
- Эшитганман!
Умар ибн Хатттб розияллоҳу анҳу Ҳассонни тинч қўйиб чиқиб кетди!
Жанг қизиганда бу дин Холид ибн Валид розияллоҳу анҳунинг, Абу Убайда ибн Жарроҳ розияллоҳу анҳунинг, Мусаннонинг қиличига эҳтиёж сезган.
Фикрий жанг қизиганида бу дин Ҳассон розияллоҳу анҳунинг қасидаларига эҳтиёж сезган. Бу ўринда Холид фойда бера олмас эди. Холид розияллоҳу анҳунинг қиличи ишлайдиган ўринларда эса Ҳассоннинг шеълари ўтмас эди.
Айтмоқчи бўлганим, бу диннинг турли чегаралари бор. Бизнинг ҳар биримиз бир чегарада турибмиз. Бу чегарани ташлаб кетмаслигимиз керак. Модомики Аллоҳ сизга сўзларни ишлатиш қобилиятини берибдими, демак динининг бир чегарасини сизга ишониб топширибди. Шу чегарада собит туринг. Ўзингизни арзимас инсон деманг!
Ҳокимларни Аллоҳ бу халқни бошқариш, уни ҳимоя қилиш, ҳуқуқларини қўриқлаш, қорнини тўқлаш, унга зулм қилмаслик, ҳаққини емаслик чегарасида қўйган.
Бойларни Аллоҳ садақа ва эҳсонлар чегарасида қўйган.
Мутафаккир олимни ақидани ҳимоя қилиш, шубҳаларга раддия бериш ва ҳақни гапириш чегарасида қўйган.
Жангчини уруш ва ватан чегарасида қўйган.
Муаллимни келажак авлодни бино қилиш чегарасида қўйган.
Оналарни фарзандларимиз тарбияси чегарасида қўйган.
Журналистларни бу миллатни ҳимоя қилиш, ҳақни гапириб ҳуқуқларимизни ҳимоя қилиш чегарасида қўйган.
Имомларни эса халқнинг қўлидан тутиб Аллоҳ томон бошлаш чегарасида қўйган.
Ким ўз чегарасида собит тура олса Аллоҳ унга барака беради.
Имом Бухорий роҳимаҳуллоҳ ҳадис чегарасини ҳимоя қилишда собит турди. Аллоҳ у зотга "Саҳиҳул Бухорий"ни берди.
Имом Муслим роҳимаҳуллоҳ суннат чегарасини лозим тутди. Аллоҳ унга "Саҳиҳу Муслим"ни берди.
Имом Молик роҳимаҳуллоҳ фиқҳ чегарасида собит турди. Аллоҳ унга "Муватто"ни берди.
Имом Аҳмад роҳимаҳуллоҳ ақида чегарасида маҳкам турди. Аллоҳ унга "Муснад"ни берди. У дарраланган орқаси билан бу умматнинг ақида чегарасини ҳимоя қилди.
Шундай экан, сизнинг ҳам чегарангиз бор. Собит туринг!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
ТАСАВВУР
Сийрат китобларини ўқиб унинг тафсилотларини, қаҳрамонлар ҳаётини тасаввур қиламан.
Бадр жанги ҳақида ўқиётиб Умму Ҳориса розияллоҳу анҳонинг эрталаб ёлғиз ўғли Ҳориса билан видолашаётгани хаёлимдан ўтади. Ўшанда узоқ қучоқлашиш учун вақт ҳам йўқ эди. Бу умматни буюклик сари етаклаган ўша ҳаракатга чақириқ шошилинч бўлиб қолди: "Эй Аллоҳнинг қўшини! Уловларга!!!".
Умму Ҳориса Аллоҳ учун чақирилган бу даъватдан якка-ю ягона дилбандини қизғанмади.
Уруш авж олишидан олдин Ҳорисага қаердандир ўқ келиб тегди. Ўқ мушриклар қароргоҳидан келдими ёки мусулмонлар қароргоҳидан келдими, ҳеч ким билмади. Ҳориса жон берди.
Кишилар орасида Ҳорисанинг ўлдирилиши шаҳидлик эмас, деган гап тарқалди.
Уруш тугаб Аллоҳ учун, ақида ҳимояси учун яланғочланган қиличлар қинига солинди. Аллоҳ мусулмонларга нусрат берди. Аллоҳнинг лашкари Мадинага ғолиб бўлиб қайтди. Шу билан бирга уруш хабарлари ҳам ҳар томонга тарқалди. Умму Ҳориса розияллоҳу анҳога ўғли ҳақидаги хабар, кишиларнинг у ҳақидаги турли гап-сўзлари етиб борди. Умму Ҳориса ўғлим шаҳидликдан маҳрум бўлдимикан деган хавф ва кўксида ўғлига бўлган соғинч олови билан дарров уйидан чиқди.
Саҳобалар одатда бир муаммо бўлса дарров Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳузурларига югуришар эди. Умму Ҳориса ҳам дарров Набиййимиз саллоллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳузурларига келиб сўради:
- Эй Аллоҳнинг Расули! Менга Ҳориса ҳақида гапиринг. Агар у жаннатда бўлса мен Аллоҳдан савоб умид қилиб сабр қиламан. Агар бошқаси бўлса нима қилишимни Аллоҳ кўрсатади!
Бу гапи билан бутун умр йиғлаб ўтишига ишора қилди.
Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам Умму Ҳорисани юпатиб шундай дедилар:
- У ерда битта жаннат эмас, кўп жаннатлар бор. Ўғлинг Ҳориса Фирдавсул аълодадир!
Ўлимни икки кенг томоннинг бири ва саодатлиси деб ўйлайдиган уммат ҳеч қачон мағлуб бўлмайди.
Эй Ғазо мужоҳидларининг оналари, хотинлари, ака-укалари! У ерда битта жаннат эмас, кўп жаннатлар бор. Бу жаннатлар уларга ҳам, сизларга ҳам муборак бўлсин. Биз азани уларга эмас, ўзимизга очамиз. Зеро жаннат томон кўч боғлаганларга аза очилмайди!
Эй жигарпорасини йўқотган оталар!
Эй жигарини йўқотиб ўзининг бир парчаси келсилгандек ҳис қилаётган ака-укалар!
Тасаввур қилинг, тонгла қиёматда дўзах ва жаннат бозори савдосини бошлаганда, ёш болаларнинг даҳшатдан сочлари оқарганда сизнинг яқинларингиз шаҳид бўлган кунлари каби жароҳатлари ва қонлари билан кишилар орасидан чиқиб келишади. Юзлари атиргул янглиғ қип-қизил, ҳидлари мушк ҳиди каби муаттар бўлади. Улар сизнинг қўлингиздан тутиб Аллоҳ томон бошлашади, шафоат қилишади сизни!
Эй маъсум гўдакларидан айрилиб қолган ота-оналар!
Фарзандингизнинг мақоми Иброҳим алайҳис салом ва Сора онамиз ҳузуридадир. Фиръавннинг оқсочи ва оқсочнинг фарзандларини жаннатдан ажратиб турган нарса фақатгина қайнаб турган қозондаги ёғ бўлганлигини унутманг.
Ухдуд соҳибларидан бўлмиш она ва унинг чақалоғини жаннатдан ажратиб турган тўсиқ фақатгина оловга тўлдирилган чоҳлар бўлганлигини унутманг.
Аллоҳ ажрингизни берсин. Бу кунлар ҳали ўтади. Жаннат ҳамма мусибатларга ҳали тасалли бўлади иншааллоҳ!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
АМЕРИКА СЕҲРЛИ ДИЁР!
(Американинг уруш "маданияти" ҳақида)
"Иккинчи жаҳон урушида Америкалик аскарлар Германиялик 190.000(бир юз тўқсон минг) дан ортиқ хотин-қизларни зўрлашган, номусига тегишган. Бошқа иттифоқдошларининг қилган қилмишлари бунга кирмайди.
Британияликлар 45.000 дан ортиқ хотин-қизларни , Францияликлар эса 50.000 дан ортиқ хотин-қизларни зўрлашган ва ҳоказо...
Бундан ташқари Америкаликлар французлар ўзининг иттифоқдоши бўлишига қарамасдан 3500(уч минг беш юз)та француз хотин-қизларини зўрлашган.
Берхтесгаден яқинидаги Рамзау қишлоғи руҳонийси Михаэль Мерксмюллернинг айтишича, 1945 йил 20 июль куни Америкаликлар саккизта қизни ота-онасининг кўз олдида зўрлашган.
Шимолда, ҳозирги Мюнхен аэропорти ўрнида бўлган Хааг дер Ампере шаҳарчасидаги руҳоний Андриас Вейнгард 1945 йил 25 июль воқеаларини шундай ёзади:
"Америкаликлар келган кун жуда қайғули кун бўлди. Улар келган кунларида битта эрли аёлни, битта бева аёлни, битта 16 ёшли қиз болани зўрлашди. Аскарлар ароқ ичиб олишган эди!".
Мёнчесберглик руҳоний Алоис Схими 1945 йил 1 августни шундай эслайди:
"Америка ҳарбий ҳукумати буйруғи билан ҳар-бир хонадонда яшайдиган кишилар рўйхатини, уларнинг жинсини, ёшини улар эшигида ёзиб қўйиш жорий қилинди. Бу рўйхатнинг натижасини тасаввур қилиш унчалик қийин эмас. Ўн еттита аёлни жинсий зўравонлик билан шифохонага олиб келишди. Уларнинг кўпчилигини бир неча бор зўрлашган. Аёлларнинг энг каттаси 69 ёшли бўлса , энг ёши кичиги 7 ёшли қизалоқ бўлган!".
Немис тарихчиси ва журналисти Мриам Гебхартнинг "Аскарлар келганида" китобидан.
/channel/Abdulqodir_Polvonov
ЎРТАДА
"Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг хотинлари яшайдиган хонадонга бир неча мусулмонлар келиб, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ибодатлари ҳақида сўрашди. Бу ҳақда айтиб беришган эди, уларга бу оз кўриниб: "Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ким-у, биз киммиз? Ахир Аллоҳ таоло у зотнинг аввалги-ю охирги гуноҳларини кечирган бўлса!", дейишди. Сўнгра улардан бири: "Мен энди бутун умр туни билан намоз ўқиб чиқаман!", деди. Иккинчиси: "Энди мен бир умр рўза тутаман, бирор кун ҳам канда қилмайман!", деди. Учинчиси: "Мен эса умрбод аёллардан узоқ бўламан, умуман уйланмай ўтаман!", деди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам уларни топиб шундай дедилар: " Эшитишимча, сизлар шундай-шундай дебсизлар. Аллоҳга қасамки, Аллоҳ таолодан энг қўрқадиганингиз ва тақводорроғингиз менман. Лекин баъзида рўза тутаман, баъзида тутмайман. Намоз ҳам ўқийман, ухлайман ҳам, аёлларга ҳам уйланаман. Ким менинг суннатимдан юз ўгирса, мендан эмас!".
Бу умматнинг ҳалокати икки нарсада:
1. Ҳаддан ошишда.
2. Совуққонлик ва дангасаликда.
Исломдаги шижоат аслида мулоҳазасизлик ва қўрқоқлик ўртасидадир.
Исломдаги саховат аслида исроф ва бахиллик ўртасидадир.
Исломдаги ҳаё аслида ўта тортинчоқлик ва сурбетлик ўртасидадир.
Исломдаги иффат аслида дунёдан юз ўгириш ва ҳар нарсани мумкин дейиш ўртасидадир.
Динимиз буюк. Бу дин модда ва руҳ , ақл ва қалб ўртасидадир. Уни шундай тушунишимиз лозим!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
Ерларини сотишмади. Бу йўлда барчамизнинг кўз ўнгимизда жон беришди!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
ХОТИРЖАМ БЎЛИШ УЧУН
Бир киши Асмаъийдан қарз сўради. Асмаъий деди:
- Гаровга қўйиш учун бирор нарсанг борми?
У киши деди:
- Нима, менга ишонмаяпсанми?
Асмаъий деди:
- Сенга ишонаман. Аммо Халилуллоҳ Иброҳим алайҳис салом Аллоҳга ишонсада: "Эй Роббим! Менга ўликни қандай қайта тирилтиришингни кўрсат!", деган эди.Аллоҳ унга: "Ишонмадингми?!", деганида Иброҳим: "Ишондим, аммо қалбим хотиржам бўлиши учун!", деган эди!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
АНДАЛУС ҚУЛАШИ
(Тарих ибрат)
Ғарнота(Гранада)нинг таслим бўлиши учун 67 та шарт қўйилган. Улардан муҳимлари қуйидагилар эди:
- Мусулмонларга, уларнинг оиласи ва мол-мулкига омонлик берилади...
- Кишилар ўз уй-жойида қолади...
- Масжидлар қандай бўлса шундайлигича қолдирилади...
- Ҳеч кимни динини тарк қилишга мажбурланмайди...
- Мусулмон шахс насронийлар юртида бемалол юради. Унинг жонига, молига тажовуз қилинмайди...!
Насронийлар бирорта шартни бажаришмади, аҳдларида туришмади. Мисли кўрилмаган услублар билан мусулмонларни қатлиом қилишди, ваҳшийларча азоблашди!
Лисонуддин ибн Хатиб Ғарнотий.
/channel/Abdulqodir_Polvonov
Масжиднинг олдида эгнида тузуккина кийим кийиб олган ўттиз беш ёшлардаги бир йигит турибди. Домла билан нималарнидир гаплашаяпти. Мени кўриб домланинг юзлари ёришиб кетди. Бориб нима гаплигини сўрадим. У йигит онам бемор, пул беринг деб, домлани бурчакка олиб турган экан. Мен йигитдан қаерданлигини сўрадим. Бир қишлоқ номини айтди. Мен қишлоқ домласи ва маҳалла раиси билан гаплашамиз, сизни шунга муносиб дейишса ёрдам қиламиз дедим. Йигит кетиб қолди...!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
РУҲИНГИЗНИ КЎТАРИНГ!
Милодий 1258 санада мўғуллар Бағдодга бостириб киришди. Шаҳарда 800.000 (саккиз юз минг)дан ортиқ мусулмонни қатл қилишди.
Муаррих Ибн Асир роҳимаҳуллоҳдан бу воқеаларни ёзиб қўйиш талаб қилинди. Ибн Асирдек зот шунчалик даҳшатга тушган эдики, бу воқеаларни қиёматнинг белгиси деб ўйлади. Ҳатто ёзишнинг фойдаси йўқ, яқинда қиёмат бўлади деб хаёл қилди. Ибн Асир воқеаларни ёзишдан бош тортди ва шундай деди:
"Исломнинг ўлими ҳақида ёзиш кимнинг ҳам қўлидан келади?! Ким ҳам буни эслашга ўзида куч топади?! Қани энди онам мени туғмаганида эди! Қани энди бундан олдин ўлиб кетиб бу воқеаларни кўрмасам эди!".
Мана шу воқеадан икки йил ўтиб Сайфиддин Қутуз роҳимаҳуллоҳ Айни Жолутда илк бор мўғулларни мағлуб қилди.
Биз буюк жангларда кўпроқ сабрга эҳтиёж сезамиз. Ташқи кўринишини ўзгартирган ғаним ўзимизнинг ичимиздан ўзига ёрдамчилар, сотқинлар топишга ҳаракат қилади. Аммо бу уммат ҳақ устидаги умматдир. Ҳақ эса Аллоҳнинг изни билан барибир ғалаба қозонади!
Руҳингизни кўтаринг, бўшашманг. Таълимга куч беринг. Китоб ўқинг. Ўқиганингизга амал қилинг. Бу уммат олий умматдир!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
"УЛАРНИ ҲАЖВ ҚИЛ, РУҲУЛ ҚУДС ҲАМРОҲИНГ БЎЛСИН!".
Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам билан Қурайш орасида жанг қизиди. Одатда араблар қиличидан кўра сўзи билан аламлироқ ҳужум қилишади.
Ана шу пайтда Ҳассон ибн Собит розияллоҳу анҳу ўз шеърлари билан ислом чегарасини ҳимоя қила бошлади. Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам унга: "Уларни ҳажв қил, Руҳул Қудс ҳамроҳинг бўлсин!", дедилар.
Бу диннинг чегаралари турлича. Барча қобилиятли инсонлар учун бунда жой бор.
Қачонлардир Холид розияллоҳу анҳунинг қиличи билан ҳимояланган ислом ўрни келганида Ҳассон розияллоҳу анҳунинг шеърлари билан ҳам ҳимояланган. Ҳар ким ўз майдонида синалади. Улар иккиси ҳам ўз ўрнида қаҳрамон эди.
Дин олими ақидани ҳимоя қилади. Аскар ватан чегараларини ҳимоя қилади. Йўлчи йўл қуради. Оналар келажак авлодни бино қилади.
Маориф вазири зиё таратади. Муаллим мактабда нур тарқатади. Ҳамшира беморга ёрдамлашади. Воизлар руҳлар муолажасини қилишади.
Биздан ҳар биримиз ўз майдонимизда муҳиммиз. Бундан бехожат бўла олмаймиз.
Менга: "Бу умматни ким уйғотади?!", деманг. Аввал ўзингиз кўзингизни очинг!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
Ғарбликларнинг қачонлардир асл Америкалик ва Канадалик ҳиндуларни, Австралия аборигенларини, Африка давлатлари аҳолисини қирғин қилиш амалиёти шуни англатадики, уларнинг бугун Исроилни қўллаб-қувватлаши ўша миллатчилик "маданият"ининг, тарихий жиноятларининг ва инсониятга қарши қаратилган бузуқ эътиқодларининг бир қисми холос!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
АББОС
Унинг тўлиқ исми Аббос ибн Абдумуттолиб ибн Ҳошим ибн Абдуманоф ибн Қусаййдир. Аббос розияллоҳу анҳу Набий саллоллоҳу алайҳи ва салламнинг амакилари бўлади. Куняси Абул Фазл бўлган.
Аббос розияллоҳу анҳу кўркам, оқ юзли, бўйи баланд инсон эди. У жуда чиройли инсон бўлган.
Аббос розияллоҳу анҳу фил йилидан уч йил олдин туғилган. Набий саллоллоҳу алайҳи ва салламдан уч ёш катта бўлган.
Аббос розияллоҳу анҳу Хайбар фатҳидан бироз олдин исломга кирган. Аммо мусулмонлигини яшириб юрган. Макка фатҳ бўлганидан кейин ошкор қилган.
Жоҳилият даврида Қурайшнинг каттаси эди. Ўша пайтда Масжидул Ҳаромни обод қилиш, ҳажга келганларга сув бериш унинг вазифаси эди. Аббос розияллоҳу анҳу жоҳилият даврида ҳам ҳеч кимни Каъбани сўккани, у ҳақида ҳақоратли гаплар айтгани қўймас эди. Қурайшни Масжидул Ҳаромни обод қилишга ундар, улар буни рад қила олишмас эди. Чунки бунга келишувлари бор эди.
Аббос розияллоҳу анҳу иккинчи Ақаба байъатида иштирок қилиб Ансорларга Набий алайҳис саломнинг ҳимоя қилишлари учун бир қанча шартлар қўяди.
Бадрда мажбуран мушриклар билан бирга чиқади. Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам мусулмонларга уни қатл қилмасликни амр қиладилар. Уни мусулмонлардан бир киши асирга олади. Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам асирга олган кишига: "Аллоҳ таоло сенга ёрдам берибди!", дейдилар. Чунки Аббос розияллоҳу анҳу жисмонан ундан анча катта ва бақувват эди-да!
Аббос розияллоҳу анҳу Макка, Тоиф, Ҳунайн ва Табук фатҳларида иштирок қилган.
Аббос розияллоҳу анҳунинг овози ниҳоятда жарангдор эди. Шунинг учун ҳам Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам Ҳунайн кунида унга: "Эй Самура соҳиблари!", дея бақиришини амр қилганлар.
"Самура" Ҳудайбийядаги дарахтнинг номи. Бу дарахт остида саҳобалар Набий саллоллоҳу алайҳи ва салламни моллари ва жонлари билан ҳимоя қилишга байъат қилишган. Ҳунайн жангида саҳобалар ортга чекинганда Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам Аббос розияллоҳу анҳуга ўша байъатни эслатиб чекинганларни жангга қайтишини айтиб чақиришини амр қилганлар.
Имом Нававий роҳимаҳуллоҳнинг "Саҳиҳи Муслим"га қилган шарҳида келишича, Аббос розияллоҳу анҳу Салъ тоғига чиқиб Ғоба(жой номи)даги ходимларини чақирар, улар эшитишар экан. Салъ тоғи билан Ғобанинг ораси саккиз мил экан.
Асмаъийнинг айтишича Аббос розияллоҳу анҳунинг чўпони уч мил узоқликда унинг чорваларини боқар экан. Агар унга бирор гапни айтмоқчи бўлса бемалол эшиттира олар экан.
Аббос ибн Абдулмуттолиб розияллоҳу анҳу ҳижрий ўттиз иккинчи сана, Ражаб ойининг жума кунида саксон саккиз ёшида вафот қилди. Унга Усмон ибн Аффон розияллоҳу анҳу жаноза ўқиди. Бақиъда Бани Ҳошим мақбарасида дафн қилинди.
Имом Заҳабий роҳимаҳуллоҳ айтади:
"Аббос ибн Абдулмуттолибнинг авлодларидан, набираларидан ва халифа бўлган зурриётларидан бирор киши унинг ёшига етмаган!".
Имом Заҳабийнинг "Сияру аъломин нубало" китобидан, Ибн Саъднинг "Табақот"тидан, Ибн Касирнинг "Ал-бидая ван ниҳая" китобидан олинди.
/channel/Abdulqodir_Polvonov
"Паст инсонларни мансабга қўйишдан сақланинг. Уларнинг қиладиган иши фақат буюкларни хорлаш бўлади. Битта паст ва разил инсоннинг мансабга кўтарилиши буюк ва шарафли инсонлардан мингтасининг қулашидан зарарлироқ!".
Амр ибн Ос розияллоҳу анҳу
Туртушийнинг "Сирожул мулук" китобидан.
1 жуз 115 бет.
/channel/Abdulqodir_Polvonov
УМИДСИЗЛИК БИЗГА ЁТ!
Шуни билишингизни истар эдимки, бизга умидсизлик ёт. Биз кўп яхшиликларни умид қиламиз!
Умидсизликни биз билан ютуқларимиз ўртасига тушишига йўл қўймаймиз. Агар умид бизнинг қалбимиздан чуқур ўрин олса иншааллоҳ кўп яхшиликларга етиб бора оламиз!
Биз умидсиз эмасмиз. Умидсизлик бизнинг қалбимиздан жой топа олмайди, алҳамдулиллаҳ!
Атрофимизда ҳаётни оқ-қора рангда кўрадиганлар кўп бўлишига қарамасдан, барча нарсалар бизга умид беради...
Беморни кўргани борганингизда унинг гапиришдан қолиб сукутга чўмганини, ҳаракатдан қолиб қўл-оёғи қимирламаётганини кўрсангиз унинг умри охирлашганини, шифоси қийин кечаётганини ҳис қиласиз. Агар иш аксинча бўлса, унинг яқинда шифо топишини, иши олдинга қараб кетаётганини, тузалиш ва офият сари илдамлаётганини туясиз!
Шунинг учун умидсизликни қўйинг. Ҳаракатда бўлинг. Тушкунлик ва умидсизликни қўйинг. Доимо умид билан яшанг!
Уммат тузалиш арафасида!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
Узоқлашиш, эшикни ёпиш ва маконни ўзгартириш кишида бошқа эваз борлигига далолат қилмайди, балки қулай фурсатлар захираси тугагач, кишининг ўзига боқиш босқичи бошланганига далолат қилади!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
Эй Роббим!
Солиҳлар амаллари билан мендан ўзиб кетишди. Мен эса Сен томон оқсоқ қалбим билан секин бормоқдаман...
Эй Роббим!
Бошқа бандаларинг Сенга амалларини шафоатчи қилиб сажда қилишаяпти. Мени эса шафоатга муносиб қиладиган тузукроқ амалим ҳам йўқ...
Эй Роббим!
Аммо мен Сенинг эшигингдан кетмайман. Ҳеч қаерга қимирламайман. Сендан амалимни эмас, раҳмат ва фазлингни сўрайман!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
МАНИПУЛЯЦИЯ
Режиссиёр Жеймс Кэмерон суратдаги шахсни томошабиннинг туйғуларини жунбушга келтириш орқали томошабинга ёмон кўрсатишга ҳаракат қилган.
Аслида фикр қилиб кўрсангиз бу йигит унаштирилган қизи ва бошқа бир дайди, қиморбоз ва ахлоқи бузуқ йигит томонидан хиёнатга учраган. Фильмда бу сурбетни қаҳрамон қилиб кўрсатган. Ҳатто унга раҳмингиз келади. Йиғлаганлар қанча-қанча бўлса керак...
Бизнинг ақлимизни мана шундай ўйин қилишади. Яхшини ёмон, ёмонни яхши, мазлумни золим, золимни меҳрибон қилиб кўрсатишади. Бу унчалик қийин эмас...!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
АММО СЎКМАДИ!
Унинг тўлиқ исми Муҳаммад ибн Аҳмад ибн Саҳл ибн Наср Абу Бакр Рамлийдир. Нобулсий номи билан машҳур бўлган. Фақиҳ, дин олими ва зоҳид . Ҳадис ва фиқҳда имом бўлган. Катта муҳаддислардан.
Фотимий-шиалар ҳокимият тепасига келиб улардан Муъиз Убайдий Шомни эгаллади. Тароввиҳ намозини, зуҳо намозини ўқишни бекор қилди. Пешинда барча масжидларда қунут ўқишни буюрди. Сунний олимларни минбардан туриб саҳобаларни сўкишга мажбурлади. Кўп олимлар шундан қутилиш учун ўшанда Фаластиндан кўчиб кетишган.
Имом Нобулсий ҳам шу сабаб Рамладан Димашққа кўчиб кетди. Нобулсий шиаларга қарши туриш, уларга қарши курашиш керак дер эди. Нобулсий: "Агар менда ўнта ўқ бўлса, унинг биттасини Румга, қолган тўққизтасини золим Муъизга отаман!", дер эди.
Димашқ ҳокими Убайдийларнинг душмани бўлмиш Қарматийлардан ғолиб бўлгач, имом Нобулсийни ҳам тутиб асир олди. Муъизнинг қўмондони Димашққа келганида Нобулсийни ҳоким унга топширди. Қўмондон Нобулсийни Мисрга олиб кетди.
Етиб келгач Нобулсийни Муъзнинг олдига олиб киришти. Муъиз деди:
- Бизга етиб келишича, сен "Агар кишининг ўнта ўқи бўлса биттасини Румга , қолган тўққизтасини Муъизга отиши вожиб бўлади", деган эмишсан. Шу ростми?!
Имом Нобулсий деди:
- Мен ундай деганим йўқ!
Муъиз Нобулсийни фикридан қайтди деб ўйлаб хурсанд бўлиб сўради:
- Унда нима дединг?!
Нобулсий деди:
- Мен "агар кишининг ўнта ўқи бўлса тўққизтасини Муъизга , қолган биттасини ҳам Муъизга отиши вожиб" деганман!
Муъз сўради:
- Нега ундай дединг?
Нобулсий деди:
- Чунки сизлар умматнинг динини ўзгартирдинглар, солиҳларни қатл қилдинглар, илоҳий нурни ўчирмоқчи бўлдинглар, ўзингизники бўлмаган нарсаларни даъво қилдинглар!
Муъиз биринчи куни Нобулсийни сазойи қилдирди. Иккинчи куни шафқатсиз дарралади. Учинчи куни яҳудий қассобга унинг терисини тириклайин шилишни буюрди. Чунки мусулмон қассоблар бунга унашмади. Яҳудий Нобулсийни бошидан бошлаб терисини шила бошлади. Нобулсийнинг тилидан Аллоҳнинг зикри тушмас эди. Яҳудий кўкраккача шилиб тушди. Шунда Нобулсийга раҳми келиб тезроқ ўлдириш учун юрагига ханжарни тиқди. Нобулсий вафот этди. Унинг терисини шилиб олиб ичига сомон тиқиб Қоҳира дарвозасига осиб қўйишди!
Аллоҳ имом Нобулсий роҳимаҳуллоҳни раҳматига олсин. Жаннатидан жой берсин!
Ибн Асокирнинг "Тарихи Димашқ" китобидан.
/channel/Abdulqodir_Polvonov
"Қачон ўзгарамиз биласизми?
Биз унга қалбимиздан хос ўрин берган, осойишта макон ҳадя қилган кишиларимиз юзимизга урса ўзгарамиз.
Фақат ўзгарибгина қолмай, юз йилга қариймиз!".
Феодор Достоевский
/channel/Abdulqodir_Polvonov
ҲАДИСГА ЭҲТИРОМ!
Ўшанда Абу Ийсо Мусъаб ибн Зубайр Ироқда волий эди. Ансорлардан бири ҳақида унга ёмон хабар келтиришди. Мусъаб ибн Зубайр ўша ансорийни жазоламоқчи бўлди. Унинг олдига саҳобалардан Анас ибн Молик розияллоҳу анҳу келиб шундай деди:
"Мен Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва салламдан эшитганман. У зот шундай деганлар:
"Ансорларга яхши муомала қилинглар. Яхшилик қилганларини қабул қилинглар, ёмон иш қилганларини кечиринглар!".
Бу гапни эшитган Мусъаб тахтдан пастга тушди ва юзини ерга қўйиб деди:
"Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва салламнинг амрлари бош ва кўзим устига!".
Сўнгра ҳалиги Ансорийни ўз ҳолига қўйди!
Имом Аҳмад роҳимаҳуллоҳ ривояти.
/channel/Abdulqodir_Polvonov
ОЖИЗЛИК
Мусулмонлар Уҳуд жангида мағлуб бўлишди. Ҳолбуки қўшин таркибида Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва саллам ҳам бор эдилар. Мағлубият сабаби, мусулмонлардан баъзилари у зотнинг биргина кўрсатмаларини бажаришмади. Мана шу хато сабаб энг сара саҳобалардан етмиштаси шаҳид бўлди, танаси нимталанди. Набий саллоллоҳу алайҳи ва салламнинг бошлари ёрилди, тишлари синди. Аллоҳнинг арслони саййидимиз Ҳамза розияллоҳу анҳу шаҳид бўлди, исломниг илк элчиси фидокор Мусъаб розияллоҳу анҳу шаҳид бўлди.
Бугун уммат Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва салламнинг ақида борасидаги, ибодат борасидаги, муомалот борасидаги, ахлоқ борасидаги, саноат борасидаги аксар кўрсатмаларига амал қилмаяпти. Биргина кўрсатмага амал қилмаган саҳобалар шунча зарар кўришган бўлса, аксар кўрсатмаларни унутган бизлар нималардан маҳрумлигимиз эса бугун барчамизга маълум!
Аллоҳ бизга раҳм қилсин! Тўғри бўлайлик. Қачонгача имом Маҳдий билан Абобил қушларини кутиб, ғоибдан мадад кутиб, ўзимиздан умидни узиб яшаймиз. Бу ожизликка ишора ахир. Сабабини қилмасак ҳатто бир бурда нон топа олмаймиз. Имом Маҳдий кутсак ҳам, кутмасак ҳам келади, бу аниқ. Ўзимизни ислоҳ қилайлик. Динимиз кўрсатмаларига амал қилишга ҳаракат қилайлик...!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
ҚАЛБИ САЛИМ
Андалус фотиҳи Ториқ ибн Зиёд барбарлардан...
Салоҳиддин Айюбий курдлардан...
Муҳаммад Фотиҳ турклардан...
Юсуф ибн Тошфин амозиғ барбарларидан...
Сайфиддин Қутуз мамлук туркларидан...
Баракахон мўғуллардан...
Бу буюк қўмондонлар турли миллатдан. Улар ўртасини ислом жамлаган, бирлаштирган.
Имом Бухорий Ўзбекистонлик туркийлардан...
Имом Муслим Найсобурдан...
Ибн Можа Қазвиндан...
Абу Довуд Сижистондан...
Тирмизий Ўзбекистоннинг Термизидан...
Бу буюк муҳаддислар турли миллат ва элатдан. Улар ўртасини ислом бирлаштирган.
Бу дин араб диёрларидан тарқалгани билан арабларнинг хос дини эмас. Аллоҳ билан бандалари орасида таниш-билишлик, қариндошчилик, насл-насаб ўтмайди. Ким Аллоҳдан кўпроқ қўрқса ўша Аллоҳга яқиндир.
Абу Лаҳаб Ҳошимийлардан, аммо дўзахда. Билол розияллоҳу анҳу қора танли қул, аммо жаннатда. Абу Жаҳл Қурайшдан, аммо дўзахда. Салмон Форсий розияллоҳу анҳу оддий форслардан, аммо жаннатда. Валид ибн Муғиранинг насаби олий, аммо дўзахда. Суҳайб Румий розияллоҳу анҳу оддий қул бўлган, аммо жаннатда...
Дўзахга кирадиган Қурайшликларни насаби эмас, ёмон эътиқоди ва амали дўзахга киришига сабаб бўлаяпти.
Жаннатга кирадиган оддий инсонларнинг эса тўғри эътиқоди ва гўзал амаллари уларга Аллоҳнинг раҳматини, фазлини жалб қилаяпти.
Кимгадир насаби фойда берса Набий саллоллоҳу алайҳи ва салламнинг амакилари Абу Лаҳабга фойда берар эди.
Ҳамма гап агар ерга боғлиқ бўлганида Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам Маккани тарк қилмас эдилар. Агар гап қабилада бўлганида Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам Қурайшга қарши жанг қилмас эдилар. Агар гап оилада бўлганида Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам амакилари Абу Лаҳабдан воз кечмаган бўлар эдилар.
Аммо бунинг номи ақида, бунинг номи дин!
Бир куни Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам дедилар:
"Эй қизим Фотима! Амал қил. Мен сени Аллоҳнинг азобидан қутқара олмайман. Эй аммам Сафийя! Амал қилинг. Мен сизни Аллоҳнинг азобидан қутқара олмайман. Эй амаким Аббос! Амал қилинг. Мен сизни Аллоҳнинг азобидан қутқара олмайман. Қиёмат куни одамлар амали билан, сизлар эса насабингиз билан келмайсиз!".
Инсоннинг қавмини, оиласини яхши кўриши бор нарса. Аммо қавмим ва оилам туфайли ўзгалардан афзалман деб ўйлаши бошқа нарсадир. Биринчиси мурувватдан бўлса, иккинчиси жоҳилиятдан.
Солиҳ амал қилайлик. Ҳар-бир тақводор инсон Набий саллоллоҳу алайҳи ва салламнинг оилаларидан ҳисобланади.
Қиёматда мол, бола-чақа фойда бермайди. Ким у ерга салим қалб билан борсагина нажот топади!
Аллоҳ ҳаммамизни қалбимизни салим қилсин!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
ФИҚҲУЛ АВЛАВИЙЁТ
Муновийнинг "Файзул Қадир" номли китобида келади:
"Фахриддин Розий роҳимаҳуллоҳ айтади:
"Машойихлардан бирининг олдига бир аёл мой кўтариб келиб шуни масжидни ёритиш учун эҳсон қилмоқчи эканлигини айтибди. Шунда шайх сўрабди:
- Сенинг бу мойинг шифтни ёритгани афзалми ёки Аршга кўтарилганими?
Аёл дебди:
- Албатта Аршга кўтарилгани яхши!
Шайх дебди:
- Агар бу мойни чироққа солсанг масжиднинг шифтини ёритади(қадимда чироққа ҳам ўсимлик мойи ишлатилган). Агар бирор фақирнинг қорнига солсанг Аршга кўтарилади!
Аёл мойни бирор фақирга беришини айтиб қайтариб олиб кетди!".
/channel/Abdulqodir_Polvonov
ИНШААЛЛОҲ ҚАЙТА ЎРНИДАН ТУРАДИ!
Тарих саҳифаларида ёзилишича, салбчилар Қизил денгизга кириб ҳожиларнинг кемасини ағдаришди, ўзларини қатл қилишди. Жиддага ва муқаддас заминга ифлос оёқларини қўйишди.
Агар ўшанда ғайбдан узилган бир киши воқеаларни ўз кўзи билан кўрганида: "Энди ислом тугади, бундан кейин қайта ўрнидан тура олмайди!", дейиши тайин эди. Аммо тарихдан биламизки, айнан мана шу ҳодиса Салоҳиддин Айюбийнинг салбчиларга қарши курашига ва ғалабасига сабаб бўлган!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
“ҲИСОБЛАМА, ЙЎҚСА АЛЛОҲ ҲАМ ҲИСОБЛАЙДИ!”.
Набий саллоллоҳу алайҳи ва салламнинг хонадонларига тиланчи келди. Оиша розияллоҳу анҳо ходимасига тиланчига бирор нарса беришини айтди. Ходима нимадир бераётганида Оиша розияллоҳу анҳо уни чақириб қўлидаги нарсани текшириб кўрди. Шунда Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва саллам дедилар:
“Бирор нарса чиқарсанг уни билишинг шартми? Берадиган нарсангни ҳисоблама. Йўқса Аллоҳ таоло ҳам ҳисоблайди!”.
Инсонни пешқадам қиладиган нарса Аллоҳга бўлган ишончидир. Ўзингиз қийинчиликдасиз, аммо ўзингиздан ҳам қийинроқ вазиятда қолган кишиларга ёрдам бераверинг. Чунки сиз Аллоҳ берадиган эвазнинг салмоқли ва кутишга арзирли эканлигини биласиз.
Маошингиз унча кўп эмас, аммо унинг кичкина бўлагини етимлар учун чиқараверинг. Чунки сиз Аллоҳ буни эътиборсиз қолдирмаслигини биласиз. Аллоҳ албатта бу ишингизга катта эваз беради.
Нарсаларга фақатгина кўз билан қараш кишини бахил ва очкўз қилиб қўяди. Аммо уларга қалб кўзи билан қараш кишини саховатга бошлайди.
Эҳтиёт бўлиши, ҳисоб-китобли бўлиш, тадбир қилиш яхши, аммо Аллоҳ билан қилинадиган муомалада варақ, қалам ҳар доим ҳам иш беравермайди!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
БИЛДИРИНГ
Бир куни кечаси Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва саллам Оиша розияллоҳу анҳонинг олдидан ташқарига чиқдилар. Оиша розияллоҳу анҳо Набиййимиз саллоллоҳу алайҳи ва салламни бирор бошқа аёлларининг олдига кетдилар деб ўйлаб рашки келди.
Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам қайтиб келиб буни Оиша онамиз розияллоҳу анҳонинг юзидан сездилар ва сўрадилар:
- Нима бўлди эй Оиша, рашк қилдингми?
Оиша розияллоҳу анхо деди:
- Менга ўхшаган киши сиз каби кишини рашк қилмайдими?!
Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва саллам хотинлари юзида рашкнинг аломатларини сезмоқдалар. Уни билмаганга олмаяптилар.
Дунёда шундай туйғулар борки, биз бу туйғуларла жиддий муомала қилишимиз лозим. Ҳатто бу туйғу қандайдир вазиятдан пайдо бўлган хато тасаввурдан келиб чиқса ҳам ...
Аслида вазият муҳим эмас, ундан пайдо бўлган туйғу муҳим.
Азиз сингилларим! Оиша розияллоҳу анҳонинг ақлига ва чиройли жавобига боқинг: "Менга ўхшаган киши сиз каби кишини рашк қилмайдими?!".
Азиз сингилларим! Кибрни ташланг. Эрингизга ўрни келса рашк қилишингизни ошкор айтинг. Асабларни оловда ёқишни тўхтатинг. Совуқ ишорани бир четга қўйинг.
Азиз биродарларим! Хотинингизга ҳатто унинг юзига тегадиган шабададан ҳам уни рашк қилишингизни билдиринг. Умр йўлдошингизга у сиз учун муҳимлигини билдиринг. Сизнинг наздингизда унинг қиймати баландлигини айтинг унга!
Аммо рашк чегарада бўлсин!
/channel/Abdulqodir_Polvonov
ЯШИРИН ТАРИХ
Ҳа, бир пайтлар мусулмонлар Москвани эгаллашган, Кремлни вайрон қилишган. Рус аскарларини парчалаб ислом иззати билан Иван Грознийни мағлуб қилишган.
Руслар билан Усмонийлар ўртасида уруш тўхтамас эди. Руслар Астраханни эгаллашгач, мусулмон савдогарлар ва ҳожиларнинг йўлини тўсиб савдо карвонларига ҳужум қила бошлашди. Сулаймон Қонуний вафот қилганидан сўнг султон Салим Ⅱ давлат бошқарувида тажрибасизлик қилди. Буни руслар ғанимат билиб ислом давлати ҳисобидан давлатларини кенгайтиришни исташди. Шунинг ортидан Султон Салим Ⅱ Қрим хони Девлет Герайни 120.000 отлиқ қўшин билан русларга ҳужум қилишни буюрди. Бунга Усмонийларнинг тўпли қўшини қўшилди.
1571 йил май ойида русларга ҳаддини билдириб қўйиш ва ислом чегараларини ҳимоя қилиш учун Девлет Герай бошлиқ мусулмонлар русларга ҳужум қилишди. Руслар Москвани ҳимоя қила олмасдан мағлуб бўлишди. Руслардан 8000 аскар ҳалок бўлди. Иван Грозний 30.000 отлиқ ва 6000 пиёда аскарини бошқарувчисиз қолдириб қочиб қолди.
Мусулмонлар шаҳарга кириб вафот қилган мусулмон аскарлари интиқоми ўлароқ шаҳарни ёқиб юборишди. Иван Грознийнинг хазиналарини ўлжа қилишди. Шаҳар аҳолисининг кўпчилиги Иван Грозний билан қочиб қолди. Кўпларни асир қилиб Девлет Герай Қримга зафар билан қайтди.
Султон Салим Ⅱ бу ғалабадан хурсанд бўлиб Қрим хони Девлет Герайга қимматбаҳо тошлар билан безатилган қилич совға қилиб юборди.
Бошқа томондан мусулмонлар русларнинг Қозон ва Астраханни босиб олганидан маҳзун эдилар. 1572 санада Девлет Герай Ока дарёси орқали яна хужум қилди. Бу ҳужум натижасида Россия Қрим хонлигига йилига 60.000 олтин лира жизя беришини айтиб сулҳ тузди.
Йилмаз Ўзтунанинг "Усмонийлар давлати тарихи" китобидан.
/channel/Abdulqodir_Polvonov