پرسش
🧩 به نظر شما تفاوت لیپوفوشین و هموسیدرین فقط در وجود آهنه؟ یا عملکرد و تأثیر آسیبزاشون هم متفاوته؟!
به جای گزینه ها دوست داریم شما پاسخ بدید ☺️❤️👇
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
🧬 چه خبر دکتر؟
حس جدید در روده کشف شد؛
مطالعهای جدید از دانشمندان دانشگاه دوک (Duke)منتشرشده در مجله Nature نشان میدهد که نورون ها در روده میتوانند پیامهایی از باکتریهای دریافت کنند—و هنگامی که احساس سیری داریم، پیامهایی بهصورت لحظهای ارسال میکنند .
🔹 این کشف نشان میدهد که ارتباط بین انسان و میکروبیوم فقط از طریق متابولیتها نیست؛ بلکه نورونها بهصورت مستقیم از سیگنال ملکولی باکتریها استفاده میکنند تا احساس پر بودن یا گرسنگی ایجاد شود.
🔹 این رابطه پیچیده، فراتر از آن چیزی است که تصور میکردیم و میتواند منجر به درک بهتر چگونگی تعامل مغز، روده و سیستم ایمنی شود—یعنی محور معروف gut–brain axis، که در تنظیم اشتها، خلقوخو و حتی بیماریهای متابولیک نقش دارد.
---
🔬 ارتباط با علوم پایه:
فیزیولوژی عصبی: کشف نوعی نورون حسی جدید در روده که مستقیماً به سیگنال باکتریها پاسخ میدهد.
میکروبیولوژی و متابولیسم: پایههای مکانیسم تعامل باکتری–میزبان و انتقال پیام بین میکروبیوم و سیستم عصبی.
ایمونولوژی و نورونی: محور gut–brain axis ارتباط تنگاتنگی با پاسخهای التهابی و تنظیم عصبی–ایمنی نشان داده است.
📌 🧠 Crossing Syndromes (سندرمهای عرضی ساقه مغز): درک تقاطعی آسیبهای ساقه مغز
✳️ یکی از جذابترین و چالشیترین مفاهیم در نوروآناتومی، سندرمهای عرضی ساقه مغزه. توی این سندرمها، یافتههای بالینی بهصورت تقاطعی ظاهر میشن یعنی:
🔹 ضایعات کرانیال نورها (اعصاب مغزی): در همان سمت ضایعه (ipsilateral)
🔹 نقص حرکتی یا حسی در بدن: در سمت مقابل ضایعه (contralateral)
---
🧩 چرا این اتفاق میافته؟
چون اعصاب کرانیال (مثلاً CN V, CN VI, CN VII و CN XII) در ساقه مغز خارج میشن و هنوز decussation (تقاطع) نکردن، ولی راههای حرکتی و حسی (مثل corticospinal tract یا medial lemniscus) در همین ناحیه decussation کردن!
---
🔬 مثال طلایی: سندرم مِدولا میانی (Medial Medullary Syndrome)
🟢 علت: انسداد شاخهای از شریان قدامی نخاعی (ASA)
🟣 یافتههای بالینی:
1. Hemiparesis contralateral (به علت آسیب به مسیر corticospinal)
2. Proprioception و vibration contralateral (به علت آسیب به medial lemniscus)
3. فلج زبان ایپسلاترال (CN XII) ➖ زبان به سمت ضایعه منحرف میشه
---
📍 سایر سندرمهای مهم:
🔹 سندرم lateral medullary (Wallenberg)
🔹 سندرم پونتین مدیال و لترال
🔹 سندرم وبر (midbrain)
🔹 سندرم بندکیت و کلود
هرکدوم با همین الگوی تقاطعی اما با اعصاب مختلف و راههای متفاوت.
---
🎯 نکته پرتکرار آزمونی:
در سوالاتی با ضعف سمت راست بدن و فلج عضلات صورت یا زبان در سمت چپ، سریع به ضایعه در ساقه مغز فکر کن و سندرمهای عرضی رو مرور کن.
#نورولوژی #علوم_پایه #ساقه_مغز #CN #پزشکی #آسیب_عرضی #Medullary_Syndrome #Neuroanatomy #BaseExam #پست_آموزشی #لینوم
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
🧠 "سد خونی-مغزی (Blood-Brain Barrier)"؛ نگهبان انتخابگر مغز!
🩺 سد خونی-مغزی یا BBB یکی از مهمترین سدهای فیزیولوژیکیه که مغز رو از بسیاری از مواد سمی، باکتریها و حتی داروها محافظت میکنه. اما همین سد، یه شمشیر دو لبهست! چرا؟ چون ورود داروهای درمانی رو هم سخت میکنه!
---
🔬 ترکیب ساختاری سد خونی-مغزی:
🔹 سلولهای اندوتلیال مویرگهای مغز
⛔ اتصالات محکم (tight junctions) بین این سلولها، عبور بینسلولی رو تقریباً غیرممکن میکنه.
🔹 پِریسایتها (Pericytes)
🧩 سلولهای پوشاننده مویرگها که به تنظیم جریان خون موضعی کمک میکنن.
🔹 آستروسیتها (Astrocytes)
🌟 پایانههای پا مانندشون (end-feet) روی سطح مویرگها قرار میگیره و نقش تقویتی در سد دارند.
---
💊 چه چیزهایی میتونن از BBB عبور کنن؟
✅ لیپوفیلیکها مثل اکسیژن، دیاکسیدکربن، الکل و نیکوتین
✅ موارد دارای انتقالدهنده فعال مثل گلوکز (GLUT1) و آمینواسیدهای ضروری
⛔ ولی داروهای بزرگ یا هیدروفیلیک بدون انتقالدهنده رد نمیشن!
---
🧠 کاربردهای بالینی مهم:
🔹 در مننژیت باکتریال، التهاب باعث افزایش نفوذپذیری BBB میشه → ورود آنتیبیوتیکها راحتتره.
🔹 در پارکینسون، دوپامین از BBB عبور نمیکنه → از پیشسازش L-DOPA استفاده میکنن که با ناقل خاص وارد میشه.
🔹 در تومورهای مغزی، نئوواسکولاریزاسیون سد رو مختل میکنه → هدف درمانی!
📚 منبع: Snell Neuroanatomy | Guyton Physiology
🧠 هشتگها:
#علوم_پایه #سد_خونی_مغزی #BBB #نوروفیزیولوژی #آناتومی_اعصاب #تست_علوم_پایه #پارکینسون #L_DOPA #آستروسیت #لینوم
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
مایکوباکتریوم توبرکلوزیس یک باکتری هوازی اجباری است، یعنی برای رشد و تکثیر به مقادیر بالای اکسیژن نیاز دارد. رأس (Apex) ریهها به دلیل نسبت تهویه به پرفیوژن (V/Q ratio) بالا، دارایبالاترین فشار نسبی اکسیژن در کل ریه میباشند. این شرایط محیطی ایدهآل، باعث میشود که فعالسازی مجدد باکتریهای نهفته به طور کلاسیک در این ناحیه رخ دهد.
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
🩺 سناریوی بالینی
بیمار، یک آقای ۶۵ ساله است که به دلیل سرفههای مزمن که بیش از ۳ ماه طول کشیده، کاهش وزن قابل توجه، تب و تعریق شبانه به پزشک مراجعه کرده است. او همچنین چند بار سرفه خونی (هموپتیزی) را تجربه کرده است. بیمار در یک منطقه محروم زندگی میکند و سابقه تماس با افراد بیمار را ذکر میکند. در عکس قفسه سینه (Chest X-ray)، یک حفره (Cavity) در ناحیه رأس (Apex) ریه راست او دیده میشود.
سوال کلیدی: این مجموعه علائم و یافته رادیوگرافی، به نفع کدام بیماری عفونی کلاسیک است و عامل آن چیست؟
.
دوستان عزیزم جواب هاتون رو با ما در میون بگذارید😉👇👇
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
🏗️ کمربند لگنی: فونداسیون استخوانی بدن
کمربند لگنی از سه جزء استخوانی اصلی تشکیل شده که با هم یک حلقه کامل رو میسازن:
دو استخوان هیپ (Hip Bone) یا بینام (Innominate Bone) در طرفین.
استخوان ساکروم (Sacrum) یا خاجی در پشت.
استخوان ساکروم هم در انتها به استخوان دنبالچه (کوکسیکس - Coccyx) متصل میشه.
استخوان هیپ (Hip Bone):
هر استخوان هیپ خودش از به هم جوش خوردن سه استخوان مجزا در دوران کودکی تشکیل شده. محل اتصال این سه استخوان در حفرهای عمیق به نام استابولوم (Acetabulum) قرار داره که محل مفصل شدن با سر استخوان ران (فمور) است.این سه استخوان عبارتند از:
ایلیوم (Ilium) یا تهیگاهی: بزرگترین و بالاترین بخش استخوان هیپه که وقتی دستتون رو به کمرتون میزنید، لبه بالایی اون یعنی کرست ایلیاک (Iliac Crest) رو لمس میکنید.
ایسکیوم (Ischium) یا نشیمنگاهی: بخش تحتانی و خلفی استخوان هیپه. وقتی میشینید، وزن بدن روی برجستگی این استخوان یعنی توبروزیته ایسکیال (Ischial Tuberosity) میفته.
پوبیس (Pubis) یا شرمگاهی: بخش قدامی و تحتانی استخوان هیپه. دو استخوان پوبیس راست و چپ در جلو به هم متصل میشن و مفصلی به نام سیمفیز پوبیس (Pubic Symphysis) رو میسازن.
مفاصل اصلی لگن:
مفصل ساکروایلیاک (Sacroiliac Joint): مفصل بسیار محکم و با حرکت کم بین ساکروم و ایلیوم در پشت.
مفصل سیمفیز پوبیس (Pubic Symphysis): مفصل غضروفی بین دو استخوان پوبیس در جلو.
مفصل هیپ (Hip Joint): مفصل گوی و کاسهای بین سر استخوان ران (فمور) و حفره استابولوم.
📚 رفرنس: آناتومی گری برای دانشجویان، فصل ۵ (لگن و پرینه).
🎯 نکات پرتکرار آزمون علوم پایه از کمربند لگنی:
این نکات رو حتماً بلد باشید:
✅ تفاوت لگن زن و مرد (Sexual Dimorphism): این تفاوتها برای تطابق با عملکرد زایمان در زنان ایجاد شده و بسیار سوالخیزه!
لگن زنانه: پهنتر، کوتاهتر، سبکتر. زاویه زیرپوبیک (Subpubic angle) پهن و بزرگتر از ۹۰ درجه است. مدخل لگن (Pelvic inlet) گرد یا بیضی است.
لگن مردانه: باریکتر، بلندتر، سنگینتر. زاویه زیرپوبیک تیز و کمتر از ۹۰ درجه است (شبیه V). مدخل لگن قلبیشکل است.
✅ لندمارکهای مهم:
خار ایسکیال (Ischial Spine): یک برجستگی تیز در استخوان ایسکیوم که لندمارک مهمی برای عصب پودندال است (برای بیحسی در زایمان).
سوراخ اُبتراتور (Obturator Foramen): سوراخ بزرگی که توسط استخوانهای ایسکیوم و پوبیس ایجاد شده و توسط یک غشا پوشیده شده است.
بریدگی سیاتیک بزرگ (Greater Sciatic Notch): محل عبور عصب سیاتیک (بزرگترین عصب بدن) از لگن به اندام تحتانی است.
✅ قطرهای لگنی: در مامایی، اندازهگیری قطرهای مختلف لگن (مثل قطر حقیقی یا Conjugate vera) برای ارزیابی قابلیت عبور سر جنین از کانال زایمان بسیار مهمه.
#لینوم #آناتومی #علوم_پایه #لگن #استخوان_شناسی #اسکلت
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
🧬 چه خبر دکتر؟
آزمایش خون نوینی که سرطان را تا ۳ سال پیش از تشخیص معمول شناسایی میکند!
🔬 در نتایج تازه منتشرشده در مجله Cancer Discovery، سیستمهای جدیدی برای تشخیص زودهنگام چندین سرطان از جمله ریه، روده، پانکراس و تخمدان از طریق ژنهای تومور در خون ارائه شدند.
✅ مطالعات اولیه نشان دادهاند امکان شناسایی نشانگرهای ژنتیکی سرطان تا ۳ سال قبل از تشخیص بالینی وجود دارد.
📊 در حال حاضر آزمایشهای چندسرطانه (MCED) توسط شرکتهایی مثل Guardant Health و ClearNote Health بررسی میشوند اما هنوز نایژه به انجام آزمایش تصادفی بزرگ نیستند. مطالعات جدیدی با مشارکت حدود ۲۴٬۰۰۰ نفر (سن ۴۵ تا ۷۵) در آمریکا راهاندازی شده تا میزان حساسیت، دقت و تأثیر بالینی واقعی آنها بررسی شود .
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
الیزابت کوبلر-راس (Elisabeth Kübler-Ross) - روانپزشک و پیشگام مطالعات سوگ و مرگ
دیالوگ محوری (برگرفته از کار با بیماران در حال مرگ):
«بیماران در حال احتضار، بزرگترین معلمان ما هستند. آنها به ما میآموزند که زندگی چقدر ارزشمند است. وظیفه ما فقط طولانی کردن زندگی نیست، بلکه بهبود کیفیت آن تا آخرین لحظه است. سکوت و گوش دادن فعال، قدرتمندترین ابزار درمانی ما در کنار این بیماران است.»
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
👨💻👩💻کارگاه آموزشی لینوم ــ بافت شناسی دستگاه گوارش
👨🏫مدرس : خشایار فرنود
🧠 #CaseChallenge | کیس بالینی مفهومی از مباحث پایه
👩⚕️ یک دختر ۲۲ ساله با شکایت از ضعف، خوابآلودگی، رنگپریدگی پوست و تنگی نفس خفیف هنگام فعالیت به درمانگاه مراجعه کرده. در شرححال، ذکر میکند که گیاهخوار مطلق است و در یک سال گذشته هیچ نوع محصول حیوانی مصرف نکرده. معاینه فیزیکی، زبان قرمز و صاف، و کاهش حس در اندام تحتانی را نشان میدهد.
🔬 CBC:
Hb: 8.2 g/dL
MCV: 112 fL
WBC & PLT: نرمال
Peripheral smear: آنیزوسیتوز + هایپر سگمنتیشن نوتروفیلها
LDH: ↑↑
بیلیروبین غیرمستقیم: ↑
تست شیلینگ: غیرنرمال
🧩 بر اساس یافتههای بالینی و آزمایشگاهی، تشخیص احتمالی چیست؟ کدام مسیر متابولیک در بدن بیمار دچار اختلال شده؟
---
💬 منتظر جوابهاتون هستیم. اول خوب فکر کنین، بعد زیر پست جواب بدین!
📚 #پاتولوژی #بیوشیمی #هماتولوژی
#MedicalCase #علوم_پایه #کیس_بالینی
دوستان پاسخ صحیح مشخص نیست ، صرفا آمار گیریه👌📊
Читать полностью…@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
دکتر مرتضی قریب (برادر دکتر محمد قریب) - متخصص برجسته داخلی و اخلاقمدار
دیالوگ فلسفی (در آموزش به رزیدنتها):
«تشخیص، یک پازل است. هر قطعه از این پازل، یک علامت، یک شرح حال، یا یک آزمایش است. اگر با عجله و بدون داشتن تمام قطعات اصلی، تصویری را در ذهن خود بسازید، به بیراهه میروید. هنر پزشکی، صبر برای جمعآوری قطعات درست و سپس دیدن تصویر کامل است.»
تحلیل علمی و اخلاقی:
این دیدگاه، جوهره فرآیند استدلال بالینی (Clinical Reasoning) و مبارزه با سوگیریهای شناختی (Cognitive Biases) در پزشکی است.
مفهوم علمی: یکی از خطرناکترین سوگیریهای شناختی در پزشکی، بسته شدن زودهنگام (Premature Closure) است.
این خطا زمانی رخ میدهد که پزشک با دیدن چند علامت اولیه، به یک تشخیص اولیه میرسد و دیگر به دنبال شواهدی که آن تشخیص را رد کنند، نمیگردد.
توصیه دکتر قریب، پادزهر این سوگیری است.
فرآیند تشخیصی علمی شامل مراحل زیر است:
جمعآوری داده (Data Acquisition): شرح حال، معاینه، آزمایش.
فرضیهسازی (Hypothesis Generation): ایجاد یک لیست از تشخیصهای افتراقی (Differential Diagnosis).
آزمون فرضیه (Hypothesis Testing): استفاده از اطلاعات بیشتر برای رد یا تأیید فرضیهها.
اصل اخلاقی مرتبط: این رویکرد به اصل وظیفهشناسی (Deontology) و کفایت حرفهای (Professional Competence) گره خورده است.
یک پزشک اخلاقمدار وظیفه دارد که فرآیند تشخیصی خود را با دقت و به دور از میانبرهای ذهنی خطرناک انجام دهد تا بهترین نتیجه برای بیمار حاصل شود.
🎯 پیگمانتاسیون در بافتها (Pigment Accumulation)
---
🧠 مروری بر مفهوم کلی:
پیگمانتها موادی رنگی هستن که میتونن به صورت داخلسلولی تجمع پیدا کنن. این مواد ممکنه اگزوزن (خارجی) باشن مثل کربن (زغال) یا اندوژن (درونی) باشن مثل لیپوفوشین، ملانین، هموسیدرین.
---
🌫️ نمونههای مهم پیگمانتها:
1. ملانین:
پیگمان قهوهای سیاه تولید شده توسط ملانوسیتها
نقش محافظتی در برابر اشعه UV
دیده شده در پوست، مو، چشم و برخی تومورها مثل ملانوم
2. هموسیدرین:
محصول تخریب هموگلوبین
غنی از آهن
در هموسیدروز سیستمیک (مثل ترانسفیوژن مکرر) در کبد، قلب و پانکراس تجمع مییابد.
3. لیپوفوشین (پیگمان سایهی پیری):
حاصل پراکسیداسیون لیپیدها در سلولهای پیر
رنگ قهوهای مایل به زرد
در قلب، کبد، مغز افراد مسن
4. بیلیروبین:
محصول تخریب هم
زرد رنگ
در یرقان (یرقان همولیتیک یا انسدادی) به صورت سیستمیک بالا میرود.
5. کربن (Anthracosis):
در اثر استنشاق دوده یا آلودگی هوا وارد ریهها میشود
ماکروفاژها آن را میبلعند و در بافت بینابینی ریه باقی میماند
نمای سیاه در ریه و گرههای لنفاوی
---
⚡ نکات تستی مهم:
🔹 لیپوفوشین برخلاف هموسیدرین حاوی آهن نیست.
🔹 در رنگآمیزی Prussian blue، هموسیدرین آبی دیده میشود (به دلیل آهن).
🔹 کربن در ماکروفاژهای بافتی بدون واکنش التهابی ذخیره میشود.
🔹 بیلیروبین در یرقان در بافتها به رنگ زرد دیده میشود، مخصوصاً صلبیه چشم.
---
🩺 نکته بالینی:
در هموسیدروز، تجمع بیش از حد آهن میتونه منجر به آسیب اندامها مثل فیبروز کبد، دیابت (درگیری پانکراس)، و نارسایی قلبی بشه. این شرایط بهصورت بالینی ممکنه بدون علامت باشه یا بهتدریج تظاهر پیدا کنه.
#پاتولوژی #پیگمانتاسیون #روبینز #علوم_پایه #پزشکی #پست_آموزشی #ملانین #هموسیدرین #لیپوفوشین #بافت #پزشکی_پایه
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
🔬🧪 زیستلایهها (Biofilms): دنیای پنهان مقاومتهای میکروبی
زیستلایهها، اجتماعاتی از میکروارگانیسمها هستن که به سطحی چسبیدن و درون ماتریکسی از پلیساکاریدها (EPS) زندگی میکنن. این ماتریکس محافظ باعث میشه که میکروبها در برابر آنتیبیوتیکها و دفاع ایمنی بدن مقاومتر بشن.
✅ ساختار Biofilm چجوریه؟
۱. چسبیدن میکروبها به سطح
۲. تولید EPS (ماتریکس خارجسلولی)
۳. رشد کلنیها و ارتباط سلولی (quorum sensing)
۴. بلوغ زیستلایه و جدا شدن باکتریها برای مهاجرت
📍 کجاها Biofilm میسازه؟
دریچههای مصنوعی قلب
کاتترهای وریدی
مفاصل مصنوعی
دندانها (پلاک دندانی)
سینوسها و ریه در بیماران CF
🧫 چه میکروبهایی استاد Biofilm هستن؟
Staphylococcus epidermidis
Staphylococcus aureus
Pseudomonas aeruginosa
Candida albicans (قارچ)
E. coli در عفونتهای ادراری
🚨 چرا این موضوع مهمه برای آزمون و بالین؟
۱. مقاومت تا ۱۰۰۰ برابر بیشتر نسبت به آنتیبیوتیکها
۲. عامل اصلی در شکست درمانهای آنتیبیوتیکی مزمن
۳. معمولاً نیاز به برداشت فیزیکی وسیلهی آلوده دارن (مثلاً کاتتر)
🎯 نکته تستی مهم:
در بیماریهای عودکننده مثل اندوکاردیت پروستتیک یا عفونتهای کاتتری، به Biofilm شک کن!
---
📌 #مورای_میکروبیولوژی
📌 #زیست_لایه
📌 #Biofilm
📌 #آزمون_علوم_پایه
📌 #باکتریشناسی
🧪 چه خبر دکتر؟
آزمایش خون جدید برای تشخیص سرطان تا ۳ سال قبل از بروز علائم
🔬 مطالعهای جدید که امروز در Cancer Discovery منتشر شده، نشان داده است که سیستمهای چندسرطانهی تشخیصی سرطان (MCED) قادر هستند ژنهای تومور آزاد شده در جریان خون را تا ۳ سال پیش از تشخیص بالینی سرطانهای شایع مثل ریه، روده، پانکراس و تخمدان تشخیص دهند.
📊 این تحقیقات با شرکت حدود ۲۴٬۰۰۰ داوطلب ۴۵ تا ۷۵ ساله در آمریکا انجام میشود تا حساسیت و دقت بالینی این آزمایشها بررسی شود.
---
🔍 ارتباط با علوم پایه:
ژنتیک مولکولی و بیوانفورماتیک: بررسی DNA تومور در خون (cfDNA) نیازمند تفکیک دقیق بین ژنهای نرمال و جهشیافته است.
فیزیولوژی سلولی: مبانی انتشار مولکولهای ژنتیکی از سلولهای سرطانی به جریان خون و نحوه تصفیه آنها توسط سیستم ایمنی.
اپیدمیولوژی و تشخیص زودهنگام: کاربرد این فناوری میتواند موجب کاهش مرگومیر شود، اما نیازمند آزمونهای بزرگ و معتبر است.
---
📰 منبع خبر:
The Washington Post گزارش جدید در Cancer Discover ۱۵ ژوئیه ۲۰۲۵
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
🧪 هورمونهای گوارشی: نقش مخفی پیامرسانها در کنترل هضم!
در بدن ما، هضم غذا فقط به آنزیمها و عضلات بستگی نداره، بلکه یک ارتش از هورمونها دارن مخفیانه فرماندهی میکنن!
بیاید با چندتا از مهمترین این پیامرسانها آشنا شیم:
🔹 گاسترین (Gastrin)
ترشح از: سلولهای G در آنتروم معده
تحریککننده اصلی: پروتئین غذا، اتساع معده، پپتیدها
عملکرد: ⬆ افزایش ترشح اسید معده، تحریک رشد مخاط معده
🔹 کولهسیستوکینین (CCK)
ترشح از: سلولهای I در دئودنوم و ژژنوم
تحریک: چربی و پروتئین
عملکرد:
⬆ ترشح آنزیمهای پانکراس
⬆ انقباض کیسه صفرا
⬇ کاهش تخلیه معده (تا هضم چربیها کامل بشه)
🔹 سکرتین (Secretin)
ترشح از: سلولهای S در دئودنوم
تحریک: حضور اسید در دئودنوم
عملکرد:
⬆ ترشح بیکربنات از پانکراس
⬇ کاهش ترشح اسید معده
🔹 GIP (Gastric Inhibitory Peptide)
ترشح از: سلولهای K دئودنوم و ژژنوم
تحریک: گلوکز و چربی در لوله گوارش
عملکرد:
⬆ تحریک ترشح انسولین (اثرات اینکرتین)
⬇ مهار ترشح اسید معده
---
🎯 نکات طلایی و تستخیز:
🔸 گاسترین تنها هورمونیه که ترشح اسید رو افزایش میده.
🔸 سکرتین و GIP هردو ترشح اسید رو کاهش میدن.
🔸 فقط CCK باعث انقباض کیسه صفرا میشه.
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
این تابلوی بالینی، یک تصویر کاملاً کلاسیک از بیماری سل (Tuberculosis - TB) فعال ریوی است که توسط باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس (Mycobacterium tuberculosis) ایجاد میشود.
🔬 پاتولوژی و میکروبیولوژی سل (TB)مایکوباکتریوم توبرکلوزیس یک باسیل هوازی است که ویژگی منحصربهفرد دیواره سلولی اون، یعنی وجود اسید مایکولیک (Mycolic Acid)، باعث میشه در رنگآمیزی گرم به خوبی رنگ نگیره. برای مشاهده این باکتری از رنگآمیزی اختصاصی اسید-فست (Acid-Fast) یا زیل-نلسون استفاده میشود که در آن، باسیلها به رنگ قرمز در زمینه آبی دیده میشوند.
پاتوفیزیولوژی عفونت:
عفونت اولیه (Primary TB):
باکتری از طریق قطرات تنفسی وارد ریه شده و توسط ماکروفاژهای آلوئولی بلعیده میشود.
اما این باکتری سرسخت، با مهار اتصال فاگوزوم به لیزوزوم، درون ماکروفاژ زنده مانده و تکثیر میشود.
سیستم ایمنی سلولی (لنفوسیتهای T) وارد عمل شده و ماکروفاژها را فعال میکند تا باکتری را محاصره کنند. این نبرد منجر به تشکیل ساختاری به نام گرانولوم (Granuloma) میشود.
گرانولوم در سل، یک مشخصه کلیدی دارد: نکروز پنیری (Caseous Necrosis) در مرکز آن.
این ضایعه اولیه در ریه به همراه درگیری غدد لنفاوی ناف ریه، کمپلکس گون (Ghon Complex) نامیده میشود. در ۹۵٪ افراد با ایمنی سالم، این کمپلکس کلسیفیه شده و عفونت مهار میشود (سل نهفته).
عفونت ثانویه یا فعالسازی مجدد (Secondary TB):
در حدود ۵٪ افراد (به خصوص افراد با نقص ایمنی، سالمندان، دیابتیها)، باکتریهای نهفته در آینده دوباره فعال میشوند.
این فعالسازی مجدد به طور کلاسیک در رأس (Apex) ریهها رخ میدهد. چرا؟ چون مایکوباکتریوم یک باکتری هوازی اجباری است و رأس ریهها بیشترین میزان اکسیژن را دارد.
تخریب بافتی در این مرحله شدیدتر است و منجر به تشکیل حفره (Cavity) میشود که بسیار عفونی است و میتواند باعث سرفه خونی (هموپتیزی) شود. علائم سیستمیک مثل تب، تعریق شبانه و کاهش وزن نیز در این مرحله ظاهر میشوند.
📚 رفرنس: پاتولوژی رابینز، فصل ۸ و میکروبشناسی پزشکی جاوتز.
🎯 نکات پرتکرار آزمون علوم پایه از سل (TB):
✅ عامل بیماری: مایکوباکتریوم توبرکلوزیس، یک باسیل اسید-فست.
✅ پاتولوژی کلیدی: تشکیل گرانولوم با نکروز پنیری (Caseating Granuloma). این مشخصه پاتوگنومونیک سل است.
✅ محل درگیری:
سل اولیه: معمولاً لوبهای میانی یا تحتانی ریه (کمپلکس گون).
سل ثانویه (فعالسازی مجدد): رأس (Apex) ریهها. (نکته به شدت سوالخیز)
✅ تست پوستی توبرکولین (PPD یا Mantoux): این تست نشاندهنده عفونت قبلی و وجود ایمنی سلولی (لنفوسیت T خاطره) علیه باکتری است و نه لزوماً بیماری فعال. این یک مثال کلاسیک از واکنش ازدیاد حساسیت نوع IV (تأخیری) است.
✅ ایمنی میزبان: ایمنی در برابر سل عمدتاً از نوع ایمنی سلولی (Cell-Mediated) با نقش محوری لنفوسیتهای T-helper 1 (Th1) و ماکروفاژهای فعالشده است.
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
🔍 ارتباط با علوم پایه:
ژنومیک و ارزیابی توموری: تشخیص زودرس بر اساس DNA تومور آزاد در خون، ذرهنگار مولکولی در بیومارکرهای سرطانی است.
فیزیولوژی سیستم ایمنی: سنجش پاسخ سیستم ایمنی و پروتئوم خون به سلولهای سرطانی نیز از مباحث مهم تحقیقات پایه است.
اپیدمیولوژی و کاربردهای بالینی: اگر تایید شود که این تستها مرگومیر را کاهش میدهند، میتوانند به فاز جدیدی در غربالگری جمعیت تبدیل شوند.
---
📰 منبع خبر:
The Washington Post – گزارش از مطالعه Cancer Discovery (۱۵ ژوئیه ۲۰۲۵
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
تحلیل علمی و اخلاقی:
کوبلر-راس با معرفی مدل پنج مرحلهای سوگ (انکار، خشم، چانهزنی، افسردگی، پذیرش)، درک جهان پزشکی از مرگ و فرآیند مردن را متحول کرد. او پزشکی را از تمرکز صرف بر "درمان بیماری" به سمت "مراقبت از بیمار" (Cure vs. Care) سوق داد.
مفهوم علمی: کار او پایههای مراقبت تسکینی (Palliative Care) و مراقبت در پایان عمر (End-of-Life Care) را بنا نهاد. این رشتهها بر مدیریت علائم (درد، تهوع، تنگی نفس)، حمایت روانی، اجتماعی و معنوی از بیمار و خانوادهاش تمرکز دارند. هدف، افزایش کیفیت زندگی (Quality of Life - QoL) است، حتی زمانی که درمان بیماری دیگر ممکن نیست.
اصل اخلاقی مرتبط: این دیدگاه با اصل خودمختاری بیمار (Patient Autonomy) و اصل کرامت انسانی (Human Dignity) پیوند عمیقی دارد.
بیمار حق دارد در مورد مراقبتهای پایان عمر خود تصمیم بگیرد و با احترام و کرامت با او رفتار شود. پزشک باید از یک "جنگجوی علیه مرگ" به یک "همراه و تسکیندهنده در مسیر مرگ" تبدیل شو
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
📚 #هیستولوژی_دستگاه_گوارش | شناخت لایههای بافتی لوله گوارش
🔬 از مری تا رکتوم، لوله گوارش در ساختار پایه با هم مشابهاند و همگی از چهار لایه اصلی تشکیل شدهاند.
🍽️ در این پست، میخوایم این ۴ لایه رو با جزئیات بررسی کنیم و تفاوتهایی که در بخشهای مختلف لوله گوارش وجود داره رو هم یاد بگیریم:
---
🧱 ۱. Mucosa (مخاط)
ساختار:
اپیتلیوم سطحی (Epithelium): نوع سلولها در مناطق مختلف فرق دارد:
مری: سنگفرشی مطبق بدون کراتینه
معده: استوانهای ساده ترشحی
روده باریک: استوانهای ساده جذبکننده با سلولهای گابلت
کولون: استوانهای ساده با سلولهای گابلت فراوان
لامینا پروپریا: بافت همبند شل + عروق، سلولهای ایمنی، گاهی غدد یا لنفویید
ماهیچه مخاطی (Muscularis mucosae): یک یا دو لایه عضله صاف برای حرکت مخاط
---
🧬 ۲. Submucosa (زیرمخاط)
بافت همبند متراکم نامنظم
شامل:
عروق خونی و لنفی
اعصاب (شبکه سابموکوزال مایسنر)
در برخی نواحی: غدد (مثل غدد برونر در دئودنوم)
---
💪 ۳. Muscularis externa (ماهیچه خارجی)
دو لایه عضله صاف:
داخلی حلقوی (Circular)
خارجی طولی (Longitudinal)
وظیفه: حرکات پریستالتیک
بین این دو لایه: شبکه عصبی آئورباخ (Myenteric/Auerbach plexus)
📌 استثناها:
در مری فوقانی: عضله اسکلتی دیده میشود.
در معده: لایه عضله مورب هم وجود دارد (۳ لایه)
در کولون: لایه طولی در قالب نوارهای عضلانی (Teniae coli) دیده میشود.
---
🧪 ۴. Serosa or Adventitia (سروز یا ادونتیشیا)
بسته به موقعیت اندام:
سروز: اگر اندام داخل پریتون باشد → اپیتلیوم سنگفرشی ساده + بافت همبند
ادونتیشیا: اگر اندام خارج صفاق باشد → فقط بافت همبند بدون پوشش سروز
---
✨ نکات طلایی آزمونی:
✅ وجود هایپرپلازی سلولهای گابلت در کولون مشخصه مهمیه.
✅ غدد برونر فقط در دئودنوم زیرمخاط قرار دارن.
✅ پلاکهای پییر (تجمعات لنفویید) در ایلئوم در لامینا پروپریا و گاهی زیرمخاط هستن.
✅ ویلی فقط در روده باریک دیده میشن، نه در معده یا کولون.
✅ سلولهای انترواندوکرین در کل لوله گوارش حضور دارن ولی در نواحی خاصی تخصصیتر هستن (مثل G-cell در معده)
🔖 #بافت_شناسی #لوله_گوارش #علوم_پایه #پزشکی #کنکور_علوم_پایه #هیستولوژی #گری #جان_کوئیرا #آزمون_علوم_پایه
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
🧠 پاسخ و تفسیر کیس بالینی:
👩⚕️ تشخیص اصلی:
کمخونی مگالوبلاستیک ناشی از کمبود ویتامین B12
---
🔍 استدلال بالینی:
علائم و یافتهها به وضوح در جهت یک کمخونی مگالوبلاستیک هستند:
✅ شواهد بالینی:
گیاهخواری مطلق: منبع اصلی ویتامین B12 محصولات حیوانی است. بنابراین در گیاهخواران مطلق، خطر کمبود B12 بالاست.
رنگپریدگی و تنگی نفس خفیف: علائم کلاسیک کمخونی.
زبان قرمز و صاف: نشانهای از گلوسیت مرتبط با کمبود B12 یا فولات.
کاهش حس اندام تحتانی: نشانهای از نوروپاتی محیطی، که مشخصاً در کمبود B12 دیده میشود (و نه فولات).
✅ شواهد آزمایشگاهی:
Hb پایین (8.2): وجود کمخونی.
MCV بالا (112): ماکروسیتوز.
Peripheral smear: آنیزوسیتوز و نوتروفیلهای هایپرسگمنته → یافتههای تیپیک مگالوبلاستیک.
LDH ↑↑: در اثر تخریب شدید سلولها در مغز استخوان (ineffective erythropoiesis).
---
🔬 تشخیص افتراقی:
کمبود فولات → اما علائم عصبی ندارد و اغلب در بارداری یا سوءتغذیه دیده میشود.
اختلالات میلودیسپلاستیک → بیشتر در سالمندان.
کمخونی پرنیشیوس → یکی از علل کمبود B12 که میتوان بررسی کرد (تست آنتیبادی علیه فاکتور داخلی).
---
💉 درمان:
تزریق داخل عضلانی ویتامین B12، بهویژه در فاز اولیه (مثلاً: سیانوکوبالامین IM، روزانه به مدت یک هفته، سپس هفتهای یک بار، سپس ماهیانه).
---
📌 نکته تستی:
اگر یک بیمار گیاهخوار با ماکروسیتوز، علائم عصبی، و نوتروفیلهای هایپرسگمنته دیدید، همیشه به کمبود B12 فکر کنید.
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
🧠 Case Challenge | پاسخ کیس قارچشناسی پزشکی
🔬 تشخیص نهایی:
🔹 Pityriasis versicolor (تنوع رنگی پوست)
🔹 عامل: Malassezia furfur
---
📍 تحلیل بالینی:
لکههای قهوهای روشن یا سفید مایل به زرد روی پوست تنه، بهخصوص در نواحی سبورهای مثل پشت و قفسه سینه، بهشدت به عفونت سطحی ناشی از Malassezia furfur اشاره دارد.
ارتباط با رطوبت و گرما (مثل سفر به ساحل یا مناطق گرمسیری) زمینه را برای رشد این قارچ فراهم میکند.
در معاینه با نور Wood's lamp، این لکهها ممکن است فلورسانس زرد مایل به سبز نشان دهند.
در بررسی میکروسکوپی با رنگآمیزی KOH، تصویر کلاسیک "spaghetti and meatballs" (رشتههای کوتاه هیف و مخمرهای گرد) دیده میشود.
---
🩺 درمان پیشنهادی:
ضدقارچهای موضعی مثل کتوکونازول یا سلنیوم سولفاید
در موارد شدید یا مقاوم، ضدقارچ خوراکی (مانند فلوکونازول یا ایتراکونازول)
---
📚 نکته طلایی آزمون علوم پایه:
> Malassezia furfur یک مخمر لیپوفیلیک است که بخشی از فلور طبیعی پوست محسوب میشود، اما در شرایط خاص (گرما، تعریق زیاد، چربی پوست بالا) میتواند بهصورت پاتوژن فرصتطلب عمل کند.
---
#علوم_پایه #قارچ_شناسی #Malassezia #پیتیریاز_ورسیکالر #کیس_بالینی #لینوم
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
🧪 📍کیس بالینی| از آزمایشگاه قارچشناسی
👩⚕️ یک دختر ۲۴ ساله با ضایعات
پوستهریزیدار، قهوهای-کمرنگ روی تنه و پشت به کلینیک پوست مراجعه میکند.
او میگوید ضایعات خارش ندارند ولی در تابستان شدیدتر میشوند.
با لام مستقیم (KOH prep)، ساختاری شبیه به “spaghetti and meatballs” مشاهده میشود.
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
🧪 چه خبر دکتر؟
نظارت دقیق پزشکی فضانوردان: بررسی سلامت با بررسی خون و اسکن قلب از ایستگاه فضایی!
🔹 دانشمندان ناسا در ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) اکنون از مجموعهای از آزمایشها برای پایش سلامت فضانوردان استفاده میکنند.
🔹 این برنامه شامل آزمایش خون، اسکن قلب، ثبت علائم حیاتی و ارزیابیهای تناسب اندام در محیط بیوزنی، تابش فضایی و فضاهای بسته است .
🔹 هدف از این نظارت پزشکی، بررسی اثرات طولانیمدت سفر فضایی بر سلامت و طراحی راهکارهایی برای ماموریتهای آینده مانند مریخ است.
🔹 یافتههای این تحقیقات نهتنها برای مأموریتهای فضایی اهمیت دارند، بلکه میتوانند منجر به پیشرفتهای منابع پزشکی زمینی با استفاده از تکنولوژیهای مشابه شوند.
---
✅ انگیزه اصلی:
مطالعه تأثیرات محیط فضایی بر بدن انسان، بهویژه قلب و رگها، برای توسعه مداخلات پیشگیرانه مثل تمرینات خاص یا داروهای محافظتی ضروری است.
---
📰 منبع خبر:
Times of India گزارشکننده مفصل برای ناسا (19 July/
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
🧠 چه خبر دکتر؟
اینجا اولین نوزادان با سه والد ژنتیکی متولد شدند!
دانشمندان دانشگاه نیوکاسل در بریتانیا با استفاده از تکنیک پیشرفتهای به نام انتقال پرونوکلئر (pronuclear transfer)، اکنون ۸ نوزاد سالم (حدوداً بین نوزادی تا ۲ ساله) از والدین معمولی و سلول اهداکننده خارجی به دنیا آمدهاند. با این روش، ۹۹٫۹٪ از DNA هستهای از والدین و تنها ۰٫۱٪ DNA میتوکندری توسط اهداکننده تأمین میشود. هدف از این کار جلوگیری از انتقال بیماریهای میتوکندریایی کشنده است. تاکنون هیچیک از کودکها علائم بیماری نشان ندادهاند، اما همچنان نظارت بلندمدت باید انجام شود .
---
🔬 چرا این خبر برای علوم پایه مهمه؟
میتوکندری و ژنتیک: این روش ترکیب DNA هستهای و میتوکندریایی را بهصورت کنترلشده انجام میدهد تا جهشهای بیماریزا در DNA مادر منتقل نشود.
پیشگیری مولکولی: این یک رویکرد نوین پیشگیری از بیماری ژنتیکی پیش از تولد است، بر پایه درک علمی از ژنوم و انتقال ارثی.
تنظیم دقیق ژنتیکی: نیاز به مقررات و پیگیری دقیق اخلاقی و علمی دارد، چون قبلاً در سال ۲۰۱۵ قانونی شده بود و تاکنون ۳۵ درخواست تأیید شده دریافت کردهاند .
---
📰 منبع خبر:
The Washington Post به نقل از دانشگاه نیوکاسل – منتشرشده امروز
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
🔬 قارچشناسی پزشکی: Malassezia furfur
🌿 مخمر چربیدوست، ساکن پوست انسان
🧫 معرفی کلی:
Malassezia furfur یک مخمر لیپوفیلیک (چربیدوست) است که بهطور طبیعی روی پوست بیشتر انسانها زندگی میکند. ولی در برخی شرایط، حالت بیماریزا پیدا کرده و سبب ضایعات پوستی میشود.
📍 ویژگیهای میکروسکوپی:
در اسمیر مستقیم با KOH و رنگآمیزی با رنگهای خاص (مانند PAS یا Methenamine silver)، شکل کلاسیک آن را میبینیم: 🔸 "spaghetti and meatballs" = ترکیبی از هیفهای کوتاه (رشته ماکارونی) و سلولهای گرد مخمری (کوفتهقلقلی)!
💡 این توصیف در امتحانات بسیار پرتکرار است!
🦠 بیماریهای مرتبط:
1. پیتریازیس ورسیکالر (Tinea versicolor)
🔹 ضایعات پوستی هیپوپیگمانته یا هایپرپیگمانته به صورت لکههای پوستهدهنده روی تنه یا شانه
🔹 در آبوهوای گرم و مرطوب شایعتر است.
2. درماتیت سبورهای
🔹 التهاب مزمن پوست سر، ابروها، خط مویی و پشت گوش
3. فولیکولیت مرتبط با Malassezia
🔹 التهاب فولیکول مو، بهویژه در بیماران با نقص ایمنی یا مصرفکننده کورتون
🧴 تشخیص:
🔬 خراش ضایعات و بررسی مستقیم با KOH
🔬 Wood’s lamp: فلورسانس زرد-طلایی
🔬 کشت در محیطهای غنیشده با چربی (مثل دکستروز پپتون با روغن زیتون)
💊 درمان:
🔹 ضدقارچهای موضعی مانند کتوکونازول، سلنیوم سولفاید یا کلوتریمازول
🔹 در موارد شدید، آزولهای سیستمیک مثل فلوکونازول یا ایتراکونازول
---
📌 نکات تستی مهم:
🟢 Spaghetti & meatballs appearance
🟢 لیپوفیلیک بودن و نیاز به چربی در محیط کشت
🟢 ضایعات hypopigmented در تنه نوجوانان
#قارچ_شناسی #Malassezia_furfur #علوم_پایه_پزشکی #پیتریازیس_ورسیکالر #میکروبیولوژی #کانال_آموزشی_پزشکی #درماتیت_سبوره
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم