1262
آگاهی‌های سودمند درباره جشن‌های ایرانی و زمان برگزاری آن‌ها بر پایه تقویم رسمی کشور @JASHNHA2
🔴 چرا نباید امسال را «سال خرگوش» بنامیم؟
✍ شاهین سپنتا
👈حتما شنیده‌اید که برخی می‌گویند امسال، سال خرگوش است.
آیا می‌دانید علت این نامگذاری چیست و چرا بهتر است از آن صرف‌نظر کرد؟
◀️ گذاشتن نام حیوانات روی سال به روش اخترشناسی و طالع‌بینی مغولی ارتباط دارد. در گاهشماری مغولی (ختای و اویغور) هر سال را به نام حیوانی نام می‌نهند و این نام‌ها به صورت دوره‌ای در هر ١٢ سال با ترتیب ثابت تکرار می‌شود: موش، گاو، پلنگ (ببر)، خرگوش(گربه)، نهنگ (اژدها) مار، اسب، گوسفند(بز)، ميمون، مرغ، سگ، و خوک.
◀️ پس از حمله مغول، به ايران، استفاده از گاه‌شماري دوازده‌‌حيوانی، كه خاستگاه آن مناطق خَتای و اويغور چین است در ایران متداول شد. اویغورها مردم ساکن شمال غرب چین هستند که در ایالت خودگردان سین کیانگ (اویغورستان) زندگی می‌کنند و ختای ولایتی تاریخی از بخش‌های شمالی و شمال‌غربی چین است. مغولان گاهشماری دوازده‌‌حيواني را با خود به سرزمين‌های تصرف شده بردند و اين گاهشماری در این سرزمين‌ها شكل‌هاي مختلف به خود گرفت.
👈 در نخستین روزهای سال ۱۳۰۴ خورشیدی، نمایندگان پنجمین دوره مجلس شورای ملی، گاهشماری خورشیدی کنونی ایران را تصویب کردند. در یکی از بندهای این قانون، استفاده از گاهشماری دوازده حیوانی (خَتای و اویغور) منع و منسوخ شد. در آن مصوبه آمده بود: «ترتیب سال‌شماری ختا و ایغور که در تقویم‌های سابق معمول بوده از تاریخ تصویب این قانون منسوخ خواهد بود.»
👈 با این که استفاده از نمادهای گاهشماری دوازده حیوانی در تقویم ایرانی وجاهت قانونی ندارد اما هنوز هم در تقویم‌هایی که با مجوز دولتی در کشور منتشر می‌شوند و همچنین در رسانه‌ها از این نمادهای مغولی استفاده می‌شود و مردم نیز ندانسته آن‌ها را به کار می‌گیرند و بر پایه خرافات، با توجه به حیوانی که نامش را بر روی سال گذاشته‌اند به آن سال و زایش‌یافتگان در آن سال برخی ویِژگی‌های اخلاقی را نسبت می‌دهند.
👈 بی‌گمان این باورها و خرافات که خوراک خوبی برای کتاب‌های طالع‌بینی است، نه تنها هیچ نزدیکی و نسبتی با فرهنگ ایرانی ندارد بلکه یادآور دوران سلطه مغول بر ایران زمین است و شایسته فرهنگ ایران زمین نیست.
👈 پیشنهاد می‌کنم به جای نظام دوازده حیوانی مغولی، هر سال را به نام یکی از گونه‌های جانوری در حال انقراض کشورمان نامگذاری کنیم تا همگان به شناخت بیشتری برای پاسداشت این گنجینه‌های ارزشمند طبیعی دست یابند.
@SHAHINSEPANTA
@jashnha2
🍀 ره راستی
🌿 شاهین سپنتا
🍀 به فرخندگی ۶فروردین زادروز اشوزرتشت
.
"چنین گفت پیغمبر راستگوی"
که جز رادی و راستی ره مپوی
.
که باشد سفارش ز دادار نیک
به اندیشه، گفتار و کردار نیک
.
هر آن کس که پاکی گزید، ایمن است
پلیدی نشانی ز اهریمن است
.
هر آن کس که با اهرمن یار شد
به ژرفای دوزخ گرفتار شد
.
ستایش به مزدا اهورا رواست
که تنها هم او را ستایش سزاست
.
به نیروی مینویی فَروَهَر
جهان آفریده ز نیکو گوهر
پس از بردن نام پروردگار
ز امشاسپندان بسی یاد دار
.
گرامی بدار آتش تابناک
نشانی ز مزدا اهورای پاک
.
اوستا سرودی‌ست از راستی
رهاند جهان را ز هر کاستی
.
سخن‌های پاک اشو زردهُشت
«که اهریمن بد کنش را بکشت»
.
به فرمان زرتشت آزاد زی
همیشه گشاده رخ و شاد زی
.
چو خواهی که چون زر شوی کیمیا
تو را باشد این دین بِه رهنما
.
به گفتار زرتشت اندیشه کن
به گیتی ره راستی پیشه کن
.
@SHAHINSEPANTA
@JASHNHA2
🌿 به فرخندگی نوروز، یونیسف (صندوق کودکان ملل متحد) این شادبرگ زیبا را برای همه گیرندگان خود فرستاده است که بابانوروز و ننه‌سرما را در کنار یک خانواده ایرانی پای سفره هفت‌سین نشان می‌دهد.
@jashnha2
🌿 سفره هفت‌سین آتشکده گوهر و مهربان در اصفهان بر روی هفت پله به نشانه ۷ مرحله رسایی یا کمال در فرهنگ ایران. نوروز ۱۴۰۲.
@jashnha2
🌿 سفره هفت‌سین خانواده مقامی از اصفهان. نوروز ۱۴۰۲.
@jashnha2
🌿 سفره هفت‌سین مهرشاد از اصفهان. نوروز ۱۴۰۲.
@jashnha2
💠 گُلوَنی سربند بزرگ ابریشمی و رنگارنگ ویژه زنان و دختران لُر، لک و کرد است.
شیوه‌های سنتی بستن گلونی در میان زنان و مردان قوم لک در سال ۱۳۹۷ به‌طور مشترک در بین استان‌های همدان، لرستان، ایلام و کرمانشاه به ثبت ملی میراث فرهنگی ناملموس رسید.
فرستنده عکس: یکی از همراهان کانال جشن‌های ایرانی از اصفهان.
🌿 به فرخندگی ششم فروردین‌ماه، روز ملی لباس محلی.
@jashnha2
💠 لباس محلی گیلان، فرستنده انوشا طاهری.
🌿 به فرخندگی ششم فروردین‌ماه، روز ملی لباس محلی.
@jashnha2
💠 لباس محلی بختیاری در روستای دورک. فرستنده بانو بهمنش.
🌿 به فرخندگی ششم فروردین‌ماه، روز ملی لباس محلی.
@jashnha2
💠 لباس محلی بختیاری در روستای دورک. فرستنده بانو بهمنش.
🌿 به فرخندگی ششم فروردین‌ماه، روز ملی لباس محلی.
@jashnha2
💠 لباس محلی بختیاری در روستای دورک. فرستنده بانو بهمنش.
🌿 به فرخندگی ششم فروردین‌ماه، روز ملی لباس محلی.
@jashnha2
💠 باران بهمنش با لباس محلی بختیاری. فرستنده بانو بهمنش.
🌿 به فرخندگی ششم فروردین‌ماه، روز ملی لباس محلی.
@jashnha2
💠 باران بهمنش با لباس محلی بختیاری. فرستنده بانو بهمنش.
🌿 به فرخندگی ششم فروردین‌ماه، روز ملی لباس محلی.
@jashnha2
🌸 ترانه شاد و بهاری تاجیکی با صدای خواننده تاجیک نگاره خالوا.
🌼 جشنواره ترانه‌های بهاری تاجیکی، در کانال جشن‌های ایرانی.
@jashnha2
🌿 سفره هفت‌سین خانواده آقای حسین طغیانی از آمریکا. با سبزه و سمنوی خانگی. نوروز ۱۴۰۲.
@jashnha2
🌸 به نوشته بیرونی در کتاب آثارباقیه، ایرانیان در روز ۶ فروردین‌ماه، با امید برای خود و همه مردم زمین خوشبختی آرزو می‌کنند، پس این روز را «روز امید» نام نهاده‌اند.
@shahinsepanta
@jashnha2
🌿 سفره هفت‌سین بانو ماه‌منیر آزاده‌فر از اصفهان. نوروز ۱۴۰۲.
@jashnha2
✅ ششم فروردین‌ماه روز ملی لباس محلی
🌸 در کتاب پهلوی بندهش آمده، در نوروز، روز خرداد از فروردین‌ماه (ششم فروردین‌ماه)، تن را جامه‌ای نیکو دهند و بوی خوش بویند.
این سنت کهن در گذر تاریخ همیشه رایج بوده است چنان‌که در دوره صفوی نوروز را «عید لباس نو» نیز می‌نامیدند، چون هرکس هر اندازه هم نادار بود در این جشن یک دست لباس نو به تن می‌کرد و حتی افراد دارا در این روزها، هر روز لباس دیگری بر تن می کردند.
بر این پایه، پوشیدن لباس نو و دیدار بزرگان و عزیزان یکی از سنت‌های این روز بوده و هنوز نیز پوشیدن لباس محلی در نوروز و به‌ویژه از یکم تا ششم فروردین بین اقوام ایرانی رایج است.
بر این پایه، در سال ۱۳۹۵ سازمان‌های مردم‌نهاد دوستدار میراث فرهنگی سراسر ایران، روز ششم فروردین را به نشانه پاسداشت «لباس‌های محلی ایرانی» به عنوان نماد دیرینگی تاریخی، غنای فرهنگی و هویت جمعی، به عنوان «روز ملی لباس محلی» نامگذاری و پیشنهاد کردند.
@shahinsepanta
@jashnha2
🔴 چرا نباید امسال را «سال خرگوش» بنامیم؟
✍ شاهین سپنتا
👈حتما شنیده‌اید که برخی می‌گویند امسال، سال خرگوش است.
آیا می‌دانید علت این نامگذاری چیست و چرا بهتر است از آن صرف‌نظر کرد؟
◀️ گذاشتن نام حیوانات روی سال به روش اخترشناسی و طالع‌بینی مغولی ارتباط دارد. در گاهشماری مغولی (ختای و اویغور) هر سال را به نام حیوانی نام می‌نهند و این نام‌ها به صورت دوره‌ای در هر ١٢ سال با ترتیب ثابت تکرار می‌شود: موش، گاو، پلنگ (ببر)، خرگوش(گربه)، نهنگ (اژدها) مار، اسب، گوسفند(بز)، ميمون، مرغ، سگ، و خوک.
◀️ پس از حمله مغول، به ايران، استفاده از گاه‌شماري دوازده‌‌حيوانی، كه خاستگاه آن مناطق خَتای و اويغور چین است در ایران متداول شد. اویغورها مردم ساکن شمال غرب چین هستند که در ایالت خودگردان سین کیانگ (اویغورستان) زندگی می‌کنند و ختای ولایتی تاریخی از بخش‌های شمالی و شمال‌غربی چین است. مغولان گاهشماری دوازده‌‌حيواني را با خود به سرزمين‌های تصرف شده بردند و اين گاهشماری در این سرزمين‌ها شكل‌هاي مختلف به خود گرفت.
👈 در نخستین روزهای سال ۱۳۰۴ خورشیدی، نمایندگان پنجمین دوره مجلس شورای ملی، گاهشماری خورشیدی کنونی ایران را تصویب کردند. در یکی از بندهای این قانون، استفاده از گاهشماری دوازده حیوانی (خَتای و اویغور) منع و منسوخ شد. در آن مصوبه آمده بود: «ترتیب سال‌شماری ختا و ایغور که در تقویم‌های سابق معمول بوده از تاریخ تصویب این قانون منسوخ خواهد بود.»
👈 با این که استفاده از نمادهای گاهشماری دوازده حیوانی در تقویم ایرانی وجاهت قانونی ندارد اما هنوز هم در تقویم‌هایی که با مجوز دولتی در کشور منتشر می‌شوند و همچنین در رسانه‌ها از این نمادهای مغولی استفاده می‌شود و مردم نیز ندانسته آن‌ها را به کار می‌گیرند و بر پایه خرافات، با توجه به حیوانی که نامش را بر روی سال گذاشته‌اند به آن سال و زایش‌یافتگان در آن سال برخی ویِژگی‌های اخلاقی را نسبت می‌دهند.
👈 بی‌گمان این باورها و خرافات که خوراک خوبی برای کتاب‌های طالع‌بینی است، نه تنها هیچ نزدیکی و نسبتی با فرهنگ ایرانی ندارد بلکه یادآور دوران سلطه مغول بر ایران زمین است و شایسته فرهنگ ایران زمین نیست.
👈 پیشنهاد می‌کنم به جای نظام دوازده حیوانی مغولی، هر سال را به نام یکی از گونه‌های جانوری در حال انقراض کشورمان نامگذاری کنیم تا همگان به شناخت بیشتری برای پاسداشت این گنجینه‌های ارزشمند طبیعی دست یابند.
@SHAHINSEPANTA
@jashnha2
🌿 لیندا از پدری فرانسوی و مادری ایرانی در کنار سفره هفت‌سین در پاریس. نوروز ۱۴۰۲.
@jashnha2
💠 لباس محلی ترکمن. فرستنده محمد رضا برمکی.
🌿 به فرخندگی ششم فروردین‌ماه، روز ملی لباس محلی.
@jashnha2
💠 لباس محلی بختیاری، فرستنده بانو بهمنش.
🌿 به فرخندگی ششم فروردین‌ماه، روز ملی لباس محلی.
@jashnha2
💠 لباس محلی گیلان، فرستنده انوشا طاهری.
🌿 به فرخندگی ششم فروردین‌ماه، روز ملی لباس محلی.
@jashnha2
💠 لباس محلی بختیاری در روستای دورک. فرستنده بانو بهمنش.
🌿 به فرخندگی ششم فروردین‌ماه، روز ملی لباس محلی.
@jashnha2
💠 لباس محلی بختیاری در روستای دورک. فرستنده بانو بهمنش.
🌿 به فرخندگی ششم فروردین‌ماه، روز ملی لباس محلی.
@jashnha2
💠 دختران در لباس محلی بختیاری. فرستنده بانو بهمنش.
🌿 به فرخندگی ششم فروردین‌ماه، روز ملی لباس محلی.
@jashnha2
💠 باران بهمنش با لباس محلی بختیاری. فرستنده بانو بهمنش.
🌿 به فرخندگی ششم فروردین‌ماه، روز ملی لباس محلی.
@jashnha2
✅ ششم فروردین‌ماه فرخنده باد.
✍ شاهین سپنتا
🌸 در فرهنگ ایران، ششمین روز از فروردین‌ماه یا خرداد روز از فروردین‌ماه، روز نوروز بزرگ یا نوروز خاصه، یا نوروز خردادی یا خردادسالان نامیده می‌شود.
🌸 یکی دیگر از نام‌های این روز «هفدرو/هودرو/هبدرو» است که منظور از آن «هفتاد و دو» رویداد مهم تاریخی است که یا در این روز اتفاق افتاده و یا به خاطر اهمیت ششم فروردین‌ماه به این روز نسبت داده شده است چنان که در متن پهلوی «ماه فروردین، روز خرداد» آمده، ایران‌زمین در چنین روزی پیدایی یافت و زرتشت آیین خود را در چنین روزی آشکار کرد.
🌸 یکی دیگر از رویدادهای ششم فروردین‌ماه در فرهنگ ایران، زادروز اشو زرتشت پیام‌آور خرد، آزادی، صلح، و شادی است.
زایش زرتشت در این روز بهاری در فروردین‌یشت از کتاب اوستا بازتاب یافته و آمده است: «...هنگام زادن و بالیدنش،آب‌ها و گیاهان شادمان شدند. هنگام زادن و بالیدنش، آب‌ها و گیاهان بالیدند. هنگام زادن و بالیدنش، همه آفریدگان سپنتا‌مینو به خود مژده رستگاری دادند: خوشا به روزگار ما، اینک آتربانی (آتش‌بان)زاده شد: سپیتمان زرتشت...از این پس دین نیک مزدا در هفت کشور گسترده شود...»
در باورهای کهن ایرانی، چنان که در کتاب‌های دینکرد، زادسپرم و زراتشت‌نامه آمده، زرتشت تنها نوزادی بود که هنگام زاده‌شدن از مادر، به نشانه شادمانی برای پیروزی اندیشه نیک بر اندیشه بد و به نشانه اهمیت شادی برای مردمان، می‌خندید.
این باور کهن، پیامی ژرف را در خود نهفته دارد و آن این که منش نیک، شادی‌آفرین است، و همه پیروان و دوستداران این آموزگار بزرگ ایرانی باید همواره در زندگی، مهرورزی، شادکامی و شادمانی درونی را پیشه خود سازیم، و خوشبختی را برای یکدیگر به ارمغان آوریم و از اندوه و سوگواری دوری کنیم و همواره بکوشیم تا جهانی شاد و به دور از جنگ، خونریزی، دشمنی، اندوه و افسردگی داشته باشیم و برای صلح و آشتی در همه جهان تلاش کنیم.
🌸 به روایت بیرونی در آثارباقیه، ایرانیان در این روز برای همه مردم کره‌زمین سعادت و خوشبختی آرزو می‌کنند، پس به این دلیل این روز را «روز امید» نیز نام نهاده‌اند.
🌸 در کتاب پهلوی بندهش آمده، در روز ششم فروردین‌ماه، تن را جامه‌ای نیکو دهند و بوی خوش بویند.
این سنت کهن در گذر تاریخ همیشه رایج بوده است چنان‌که در دوره صفوی نوروز را «عید لباس نو» نیز می‌نامیدند، چون هرکس هر اندازه هم نادار بود در این جشن یک دست لباس نو به تن می‌کرد و حتی افراد دارا در این روزها، هر روز لباس دیگری بر تن می کردند.
بر این پایه، پوشیدن لباس نو و دیدار بزرگان و عزیزان یکی از سنت‌های این روز بوده و هنوز نیز پوشیدن لباس محلی در نوروز و به‌ویژه از یکم تا ششم فروردین بین اقوام ایرانی رایج است. به همین دلیل در سال ۱۳۹۵ سازمان‌های مردم نهاد دوستدار میراث فرهنگی سراسر ایران، روز ششم فروردین را به نشانه پاسداشت «لباس‌های محلی ایرانی» به عنوان نماد دیرینگی تاریخی، غنای فرهنگی و هویت جمعی، به عنوان «روز ملی لباس محلی» نامگذاری و پیشنهاد کردند.
@shahinsepanta
@jashnha2
💠 سفره هفت‌سین با نقش درختان صلح جهانی و تابلوی زنان پیشگام ایرانی از آثار هنرمند گرامی بانو رامینا غفاری از اصفهان. نوروز ۱۴۰۲.
@jashnha2
🌸 ترانه نوروزی بهار آمد با اجرای گروهی خوانندگان تاجیک افغانستانی.
🌼 جشنواره ترانه‌های بهاری تاجیکی، در کانال جشن‌های ایرانی.
@jashnha2