Fotiha.Uz

27 мая 2023 10:15

AYOLLAR TA’LIM OLISHI…?

@FotihaUz

Fotiha.Uz

26 мая 2023 15:04

#Ўтказиб_юборманг
🟢БУГУН СОАТ 20:20 ДА ОНЛАЙН
ДИНИЙ САВОЛ-ЖАВОБ БЎЛИБ ЎТАДИ

🔸Бугун, 26 май куни
кечки соат ⏰ 20:20 да (Ўзбекистон вақти билан),
Ўзбекистон мусулмонлари идораси фатво маркази уламоси, Тошкент ислом институти катта устози МУҲАММАД АЙЮБ ДОМЛА ҲОМИДОВ билан диний савол-жавоб дастурининг навбатдаги сони бўлиб ўтади.

Қуйидаги ижтимоий тармоқларимиз орқали савол-жавоб дастурини тўғридан-тўғри кузатинг ва бевосита иштирокчисига айланинг!

🌐 Youtube орқали томоша қилиш

🌐 Instagram орқали томоша қилиш

🫡 Facebook орқали томоша қилиш

📱 Telegram voice орқали эшитиш

🌐 ITV орқали томоша қилиш (tas-ix)

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Muslim.uz | https://taplink.cc/muslimuz
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar

Fotiha.Uz

25 мая 2023 21:01

Жума айёмингиз муборак бўлсин!

Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Ким жума куни бомдод намозидан олдин:

​ أسْتَغْفِرُ اللهَ الَّذِي لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ الْحَيُّ القَيُّومُ وَأَتُوبُ إِلَيْهِ

«Астағфируллоҳаллазий лаа илаҳа иллаа ҳувал ҳаййул қоййум ва атубу илайҳ», деб уч марта айтса, Аллоҳ таоло унинг гуноҳларини денгиз кўпигича бўлса ҳам, кечириб юборади», дедилар.

Маъноси: Ҳай ва қаййум сифатли Зотдан бошқа илоҳ йўқ ва Унга истиғфор айтаман, Унга тавба қиламан.

Ибн Сунний ривояти.

@FotihaUz

Fotiha.Uz

25 мая 2023 08:30

#Савол_жавоб

Қуръон китобини ўпиш

Савол:
Ассалому алайкум! Қуръон китобини ўпиш жоизми?

Жавоб:
– Ва алайкум ассалом! Жоиз. Умар розияллоҳу анҳу ҳар куни эрталаб Қуръонни қўлларига олиб, ўпиб, «Бу Роббимнинг бизга аҳди ва бизга берган маншур(аҳкомларининг баёни)идир» дер эдилар. Муснади Доримийда Абу Мулайкадан саҳиҳ санад билан: «Икрима ибн Абу Жаҳл розияллоҳу анҳу мусҳафни юзига қўйиб «Роббимнинг китоби» дер эдилар» дейилган. Барча мазҳаб уламолари мусҳафни улуғлаш, эҳтироми ва унга бўлган муҳаббатнинг эътиборидан уни ўпишни жоиз деганлар. Бу иш Қуръонни баландга қўйиш ва хушбўйлаш турига киради. Албатта уни хушу-хузуъ ва тадаббур билан ўқиш биринчи ўринда туради. Валлоҳу аълам!
                                                
@FotihaUz

Fotiha.Uz

24 мая 2023 18:36

ТАБИБ

Деди:
- Аллоҳ мени эшитадими?
Дедим:
- Ҳа!
Деди:
- Нега унда мен сўраган нарсани бермаяпти?
Дедим:
- Чунки Табиб беморга шифо бўладиган дорини беради, бемор яхши кўрганини эмас!

@FotihaUz

Fotiha.Uz

24 мая 2023 03:15

AQIYDA MASALASI BO’YICHA
,,XOHISH’’…?

@FotihaUz

Fotiha.Uz

23 мая 2023 00:32

Дўзахдан паноҳ сўраш

Ҳорис ибн Муслим Тамимий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам менга шундай дедилар: «Бомдод намозини ўқиб бўлганингдан кейин ҳеч нарса гапирмай туриб етти марта «Аллоҳумма, ажирний минан-наар» (Аллоҳим, мени дўзахдан сақлагин), дегин. Агар ўша куни вафот этсанг, Аллоҳ сенга дўзахдан паноҳ топишини битиб қўяди. Шомни ўқиб бўлганингда кейин ҳам ҳеч нарса гапирмай туриб етти марта «Аллоҳумма, ажирний минан-наар», дегин. Агар ўша кеча вафот этсанг, Аллоҳ сенга дўзахдан паноҳ топишини битиб қўяди», дедилар».

•••••┄┄┄┄༻❅༺┄┄┄┄•••••
@FotihaUz

Fotiha.Uz

22 мая 2023 10:39

KUNDA BIR IKKI MAHAL MAZIY KELYAPTI QACHON KELAGANINI BILOLMAYAPMAN…?

@FotihaUz

Fotiha.Uz

21 мая 2023 08:35

Аёл киши олаётган молини нархини тушириш, арзонлаштириш мақсадида сотувчи эркак билан ҳазиллашиши, сўзлашишни кўпайтириши жоиз эмас. Чунки, унинг ҳаёсининг баҳоси олаётган молининг баҳосидан анча қимматроқдир.

@FotihaUz

Fotiha.Uz

21 мая 2023 05:56

KASALLIGI SABABLI KELADIGAN KO’Z YOSHI TAHORATNI BUZADIMI?

@FotihaUz

Fotiha.Uz

19 мая 2023 04:25

#Ҳидоят_таваллуди

Анас ибн Молик разияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам инсонларнинг энг яхшиси, инсонларнинг энг саховатлиси, инсонларнинг энг шижоатлиси эдилар».

📚Имом Бухорий ривояти.

🔗 Улашинг: @FotihaUz

Fotiha.Uz

18 мая 2023 15:51

Tavba qilish uchun gunoh qilgan bo‘lish shartmi?

@FotihaUz

Fotiha.Uz

18 мая 2023 12:47

Даъват ва иршод майдонидаги тажрибамда шуни кўрдимки, имкон қадар умидни уйғотиш томонига кўпроқ эътибор қаратиш кўпчилик одамларга ижобий таъсир қилиб, уларга тавба эшигини очар ва уларни динда сақлаб қолар экан. Аммо қўрқитиш ва қўполлик томонига ҳадеб урғу бериш эса кўпинча акс натижага олиб борар экан.

Шайх Юсуф Қарзовий

@FotihaUz

Fotiha.Uz

17 мая 2023 16:36

SHAYX HAZRATLARINING MANHAJLARI

@FotihaUz

Fotiha.Uz

16 мая 2023 15:59

SHAYX HAZRATLARINING ILMIY MANHAJLARI

@FotihaUz

Fotiha.Uz

27 мая 2023 01:15

🤲 Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам тонг отса...

🌙 Умму Салама онамиз розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам тонг отса:

اللَّهُمَّ إنِّي اسْأَلُكَ عِلْمًا نَافِعًا وَرِزْقًا طَيِّبًا وَعَمَلاً مُتَقَبَّلاً

🤲 «Аллоҳумма инний ас`алука ъилман нафиъан ва ризқон тоййибан ва ъамалан мутақоббала», деб айтар эдилар.

🔸(Маъноси: “Аллоҳим, Сендан фойдали илм, покиза ризқ, қабул бўладиган амал сўрайман”).

Ибн Можа ва Ибн Сунний ривоятлари.


@FotihaUz

Fotiha.Uz

26 мая 2023 08:36

UMRA VA HAJDAN KELGANDA HECH KIM BILAN KO’RISHMASDAN…?


@FotihaUz

Fotiha.Uz

25 мая 2023 11:36

Birovning musibatinin suratga olib tarqatish haqida

©️ Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf

@FotihaUz

Fotiha.Uz

25 мая 2023 04:55

YIGIRMA KUNGA SAFAR QILIB YO’LGA CHIQDIM IKKI KUN FARZ NAMOZLARINI TO’LIQ O’QIDIM…?

@FotihaUz

Fotiha.Uz

24 мая 2023 13:33

ҚУРЪОН ЎҚИЙДИГАН КИШИНИНГ ПАСТДА ЎТИРИШИ
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Пастда бир одам Қуръон китобини ўқиб турган ҳолда, икки этажлик кроватнинг иккинчи қаватида ўтиришнинг ҳукми қандай?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Имкон қадар Қуръон ўқийдиган киши пастда бўлмагани мақсадга мувофиқ. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🔗 Улашинг: @FotihaUz

Fotiha.Uz

23 мая 2023 15:36

#Ҳадис

Ибн Умар розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Уч киши қиёмат куни мушк тепаликларида бўлурлар;
🔸Аллоҳнинг ҳаққини ва ўз хожалари ҳаққини адо қилган қул.
🔸Бир қавмга имомлик қилган ва улар ундан рози бўлган киши;
🔸Ва ҳар кеча-кундузи беш вақт намозга азон айтган одам», дедилар».
(Термизий ривоят қилган.)

Шарҳ: Қиёмат куни мушку анбардан бўлган тепаликка чиқиб туриш, аввалгилару охиргиларнинг ҳавасини келтирадиган даражага эришиш улуғ бахтдир.

«Ҳадис ва Ҳаёт» китобидан.

@FotihaUz

Fotiha.Uz

22 мая 2023 11:41

Намоз ўқимасликка баҳона йўқ!

Солиҳлардан бири хуфтон намозидан сўнг уйига кирса, болалари ухлаб ётишган экан.
Аёлидан «Болалар намоз ўқишдими?» деб сўради.
«Уйда таом йўқ эди. Овунтириб ўтирсам, намоз ўқимай ухлаб қолишди» деб жавоб берди аёли.
«Уларни уйғот!» деди эри.
Аёли «Эй Абу Фулон, агар уларни уйғотсам, очликнинг зўридан йиғлайдилар. Уйда эса таом йўқ» деди.
Бу гапни эшитган эри шундай деди: «Қулоқ сол, уларни намозга буюриш менинг зиммамдаги вазифадир. Уларнинг ризқлари эса менинг зиммамда эмас. Уйғот уларни, чунки уларнинг ризқи Аллоҳ таолонинг зиммасидадир. У Зот:

وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا لَا نَسْأَلُكَ رِزْقًا نَّحْنُ نَرْزُقُكَ وَالْعَاقِبَةُ لِلتَّقْوَىٰ

«Аҳлингни намозга амр эт ва ўзинг унга сабр қил. Сендан ризқ сўрамасмиз. Биз сенга ризқ берамиз. Оқибат тақвоникидир» деб марҳамат қилган. "Тоҳа" сураси 132-оят
Аёл «Хўп» деб, болаларини уйғотди.
Болалар намоз ўқиб бўлишган чоғда эшик тақиллади. Очиб қарашса, бир бой киши турибди, қўлида эса турли лаззатли таомлар бор эди. «Бу таомларни оила аъзоларингизга олиб киринг» деди бой.
Уй эгаси бойдан «Нима бўлди?» деб сўради.
Шунда бой киши: «Уйимга шаҳарнинг ҳурматли кишиларидан бири келганди. Унинг учун мана шу таомларни тайёрладим. Таомни тановул қилишидан олдин у билан хусуматлашиб қолдик. Шунда у менинг таомимдан ҳеч нарса емасликка қасам ичиб, кетиб қолди. Мен дарҳол овқатларни кўтардим-да, ичимда «Оёғим кимнинг уйи олдида тўхтаса, таомларни ўшанга бераман» дедим. Аллоҳга қасамки, сизнинг эшигингиз ёнида тўхтадим. Аллоҳга қасамки, сизнинг олдингизга мени нима етаклаб келганини билмайман» деди.
Намоз Аллоҳ таолонинг буюк фарзларидан биридир! Уни ўқимасликка асло баҳона йўқ! Соғлом одам масжидда жамоат билан, туришга қодир бўлмаган одам ўтириб, ўтириб ўқишга қодир бўлмаган одам ёнбошлаб бўлса ҳам намозини адо этади.

رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلَاةِ وَمِن ذُرِّيَّتِي رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَاءِ رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ

«Роббим, мени ва зурриётларимни намозни тўкис адо этадиганлардан қилгин. Роббимиз, дуони қабул этгин. Роббимиз, ҳисоб қилинадиган Кунда мени, ота-онамни ва мўминларни мағфират айлагин»
(Иброҳим сураси, 40-41-оятлар).
(«Меърожда фарз бўлган ибодат»)

@FotihaUz

Fotiha.Uz

21 мая 2023 17:11

Даъват ва иршод майдонидаги тажрибамда шуни кўрдимки, имкон қадар умидни уйғотиш томонига кўпроқ эътибор қаратиш кўпчилик одамларга ижобий таъсир қилиб, уларга тавба эшигини очар ва уларни динда сақлаб қолар экан. Аммо қўрқитиш ва қўполлик томонига ҳадеб урғу бериш эса кўпинча акс натижага олиб борар экан.

Шайх Юсуф Қарзовий



@FotihaUz

Fotiha.Uz

21 мая 2023 06:29

​​Яхши амал қилса хурсанд бўлади!

Бир киши Абу Зарр розияллоҳу анҳунинг олдига келиб иймон ҳақида сўради. Абу Зарр розияллоҳу анҳу унга қуйидаги оятни ўқиди:
«Яхшилик юзингизни машриқ ёки мағриб томонга буришингизда эмас. Лекин яхшилик ким Аллоҳга, охират кунига, фаришталарига, китобга, пайғамбарларга иймон келтирса ва яхши кўрган молини қариндошларига, етимларга, ватангадоларга, тиланчиларга, қул озод қилишга берса, намозни қоим қилса, закот берса. Аҳд қилганда аҳдига вафо қилувчилар, камбағаллик, қийинчилик пайтида ва шиддат вақтида ҳам сабр қилувчиларга, ана ўшалар содиқ бўлганлардир, ана ўшалар тақводорлардир».

Ҳалиги киши деди:
- Мен сендан яхшилик ҳақида сўрамадим!
Абу Зарр розияллоҳу анҳу деди:
- Бир киши Набий саллоллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига келиб сен мендан сўраган нарсангни сўради. У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам унга мен сенга ўқиб берган оятни ўқиб бердилар. У сен менга айтган гапингни Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга айтди. У рози бўлмагач, Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам унга дедилар:
- Менга яқинроқ кел! Иймонли киши яхши амал қилса хурсанд бўлади ва савобини умид қилади. Агар ёмон амал қилса хафа бўлади ва азобидан қўрқади. Агар яхшиликларинг сени хурсанд қилса сен иймонлисан!».

Дунё охират экинзоридир. Биз бунда экин экамиз. Ҳосилни эса Аллоҳга йўлиққанимизда оламиз. Мўъмин киши дунёда бир яхшилик қилса замирида саодатни, қалбида роҳатни ҳис қилади. Буни Аллоҳ учун қилганига ишонади. Эртага Унга йўлиқишини билади. Аллоҳдан кўра вафоли зот йўқлигини, қиёматда унинг ажрини гўзал суратда беришини англайди!

Агар ёмон амал қилганингизда хафа бўлсангиз, демак сиз мўъминсиз!

Ҳаммамиз хатокормиз. Агар гуноҳнинг ҳиди бўлганида бир-биримиз билан ўтира олмаган бўлар эдик. Инсонлар кўришини истамаган томонларимизни сатр қилган, инсонлар кўришини истаган томонимизни тарқатган Аллоҳ покдир!

Мўъмин киши гуноҳ қилиб қўяди. Сўнгра унинг маҳзун бўлиб қолганини кўрасиз. Қалби синади. Сўнгра намоз, рўза, тавба, истиғфор, кечги намоз ва кўз ёшлари билан Аллоҳга қайтишга шошилади.

Аммо гуноҳни қилиб хафа бўлмаса, надомат қилмаса мана бундан қўрқиш лозим. Аллоҳнинг ҳалимлигини ожизлик деб ўйласа, гуноҳ қилганида Аллоҳнинг сатр қилганини суистимол қилиб яна гуноҳда бардавом бўлса, мана бу хавфли!

Доктор Муҳаммад Ражаб айтади:
«Ўғлим! Гуноҳларинг ичида энг зарарлиси биринчиси ҳам эмас, охиргиси ҳам эмас, кўпи ҳам эмас, ози ҳам эмас. Сенинг ҳалокатинг гуноҳни қийналмасдан, қалбинг оғримасдан қилишингдадир. Ана шундан сўнг қалбинг унга ўрганиб қолади. Уни тавбага ундайдиган синиқликни энди топа олмайсан. Эй ўғлим! Агар кунларимизни яхшилаб тафтиш қилганимизда, кўп гуноҳларимиз одатга айланиб кетганини англаган бўлар эдик. Бу гуноҳларнинг ҳаромлигига қалблар эътибор бермай қўйди. Эй ўғлим! Энг зарарли гуноҳ сени маст қилган гуноҳдир!»

@FotihaUz

Fotiha.Uz

19 мая 2023 14:36

#Ўтказиб_юборманг
🟢БУГУН СОАТ 20:00 ДА ОНЛАЙН
ДИНИЙ САВОЛ-ЖАВОБ БЎЛИБ ЎТАДИ

🔸Бугун, 19 май куни
кечки соат ⏰ 20:00 да (Ўзбекистон вақти билан),
Ўзбекистон мусулмонлари идораси фатво маркази уламоси, Тошкент ислом институти катта устози МУҲАММАД АЙЮБ ДОМЛА ҲОМИДОВ билан диний савол-жавоб дастурининг навбатдаги сони бўлиб ўтади.

Қуйидаги ижтимоий тармоқларимиз орқали савол-жавоб дастурини тўғридан-тўғри кузатинг ва бевосита иштирокчисига айланинг!

🌐 Youtube орқали томоша қилиш

🌐 Instagram орқали томоша қилиш

🫡 Facebook орқали томоша қилиш

📱 Telegram voice орқали эшитиш

🌐 ITV орқали томоша қилиш (tas-ix)

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

@FotihaUz

Fotiha.Uz

18 мая 2023 23:31

Ассалому алайкум ва раҳматуллоҳи ва баракатуҳ!

Саййидул айём ЖУМА МУБОРАК!!!

Қутлуғ Жума айёми барча мўмин мусулмонларга муборак бўлсин. Бу кунда барча дуо қилувчиларнинг дуолари ижобат бўлсин. Қалбларимизни Ўзининг муҳаббати билан шод айласин…

Ҳабибимиз Муҳаммад Мустафо соллаллоҳу ъалайҳи васалламга мукаммал ва туганмас саловотлар бўлсин…

Аллоҳумма солли ъала саййидина Муҳаммад…
✨🍀💐🍀✨

Яқинларни Саййидул Айём билан қутланг! 🌙🕌

🌙@FotihaUz

Fotiha.Uz

18 мая 2023 14:16

ҚУРЪОН ТИНГЛАБ ИШ ҚИЛИШ
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Қуръоннинг аудио шаклини телефоним орқали уй ишларини бажараётиб тингласам бўладими?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Қуръон тинглаб иш қилаётганингизда эшитаётган нарсангизга эътибор қилиб ишласангиз — бу жоиз амал. Аммо Қуръонни тинглаш асносида эътиборингиз умуман бошқа тарафда бўлса, унда Қуръонга ҳурматсизлик бўлади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🔗 Улашинг: @FotihaUz

Fotiha.Uz

18 мая 2023 12:08

ОРТИБ ҚОЛГАН ТАОМ
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Жамоатдан ортиб колган овкатни нима килиш керак?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Инсонлардан ортиб қолган таом ва ичимликлар ҳалол бўлиб, уни истеъмол қилиш жоиз. Агар бир гуруҳ кишилар тўпланиб зиёфат қилганидан сўнг таом ортиб қолса, бу таом уларнинг ҳаққи ҳисобланади. Барчалари тенг бўлиб, олиб кетишлари мумкин ёки улар рози бўлса ичларидаги бирлари олиши ҳам мумкин. Агар улардан бирор киши қолган таомларни олиб кетмаса, у таомларни ташлаб юбормасдан уларга ҳизмат қилаётганлар ёки бошқа бирор киши олиши мумкин. Валлоҳу аълам.


🔗 Улашинг: @FotihaUz

Fotiha.Uz

17 мая 2023 14:26

Tavbaga shoshilish

@FotihaUz

Fotiha.Uz

16 мая 2023 15:31

ҚИЗИЛ ДЕНГИЗГА БОРГАН ОДАМГА ЭҲРОМ ЛОЗИМ БЎЛАДИМИ?
#Ҳаж_умра

❓1053-CАВОЛ: Қизил денгизга Макка шаҳридан борган одамга Маккага қайтишда эҳром билан кириши лозимми?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Қизил денгизнинг ҳудуди катта бўлиб, Жидда шаҳри қирғоқларига туташган қисми икки мийқот — Жуҳфа (Робиғ шаҳри яқинидаги жой, Маккадан 183 км) ва Яламлам (Саъдия яқинидаги жой, Маккадан 85 км) мийқотлари орасида жойлашган. Қизил денгизнинг бир қисми мийқот ичида бўлса, қолган катта қисми эса, мийқот ташқарисида жойлашган. Шунга кўра, модомики, Маккалик ёки у ерга борган ҳожи қизил денгизга саёҳат қилган вақтида мазкур икки мийқот ҳудудидан ўтиб кетиб қолмаган бўлса, унга Макка шаҳрига қайтиб киришда эҳромли бўлиши шарт эмас. Чунки у мийқот ҳудудидан чиқиб кетган бўлмайди. Аммо, денгизда кемага миниб, мазкур икки мийқот ҳудудларидан ташқарига чиқиб кетиб қолган бўлса, у киши Макккага қайтиб киришида албатта эҳромли бўлиши вожиб бўлади.

Ушбу маслала борасида “Ғунятун-носик” китобида келтирилишича:

"وإن لم يعلم المحاذاة فعلى مرحلتين عرفيتين من مكة كجدة من طرف البحر؛ فإنها على مرحلتين عرفيتين من مكة، وثلاث مراحل شرعية".

"Агар мийқотга баробар жойни қаерлигини билмаса, масалан: (Жидда шаҳрига денгиздан келган киши каби), у ҳолда Маккадан икки “Урфий марҳала” ва уч “Шаръий марҳала” узоқликдаги жой мийқот ҳисобланади" (95 бет).

Демак, бир марҳала 43 км 352 м бўлиб, икки урфий марҳала (43 км 352*2=) 86 км 704 м атрофида бўлади. Маккадан Жидда шаҳрига борган киши 86 км атрофида масофани босиб ўтмагани учун мийқотдан чиқиб кетмайди.

Шуни ҳам таъкидлаш керакки, ҳозирги кунда Жидда шаҳри ичида жойлашаган ва зиёратчи ҳамда сайёҳлар бориб, қайиқларга миниб, ёки чўмилиб келаётган жойлар қизил денгиз эмас балки унинг бир бўғози ҳисобланиб, у жойлар мийқот ичкарисида жойлашган. Шу сабабли ҳам у жойларга бориб Маккага қайтган кишилар учун эҳромда бўлишлари шарт қилинмайди. Валлоҳу аълам.

@FotihaUz