3180
پاراستنی ژینگه، پاراستنی ژیانه ارتباط با ادمین‌های کانال چیا: @chya1 @chya2 web: www.chya.ir instagram: chya.ngo Tel: 0918 776 5338 شماره کارت انجمن سبز چیا: 6104337913074793
یانەی وەرزشی بە هێمای ژینگەپارێزی
باشگای خاوەن‌پێگەی «ڕاهین‌ئارێنا» لە هەنگاوێکی بەنرخی سرووشت‌پارێزیدا، هەڤۆک و ڕستەی "ژینگەپارێز" وەک هێمای کرداریی منداڵانی وەرزشوانی خۆی لە جل‌وبەرگی تایبەتی ئەو یانە‌وەرزشییەدا نەخشاندووە.
چیا ئەم فرمانە بەرز ئەنرخێنێت و هیوادارین کە ژینگەپارێزی بە کرداریش لە ناخی دەروونی ئەم سەرمایەگەلەی داهاتووی وڵاتدا جێگیر و پتەوتر بێت.
مدرسه فوتبال راهین آرنا در یک اقدام ارزشمند، نماد ترکیبی زیست‌محیطی"ژینگەپارێز" را بر روی لباس‌های تیمی خود حک کرد. انجمن سبز چیا ضمن قدردانی از این اقدام و آرزوی موفقیت برای این مجموعه، امیدوار است که ژینگەپارێزی نه تنها به عنوان یک گزارە بلکه در روح و درون این سرمایه‌های ملی نهادینه و در عمل نمایان شود.
@chya_ngo
جەژن لە مێژووی کوردستاندا هەوێنی یەکڕیزی و یەکگرتویی بووە و بە نزیک کردنەوەی مرۆڤەکان لە دەوری یەک، بنەمایەکی ئەخلاقی، ئایینی، کۆمەڵایەتی خولقاندووە.
جەژنەکان وەک نەریتێکی پڕبایەخ، لێوڕێژ لە مانای فەرهەنگی و حافزەی زەینیی مڕۆڤەکانە و بێگومان لە بەستێنی کوردستاندا ماناگەلی تایبەت لەخۆ دەگرێت.
ئێستا کە لە قۆناغێکی هەستیاری مێژووییداین و مەترسیی قەیرانی ژینگەیی بە سەر نیشتمان و سروشت و تەندروستیماندا زاڵ بووە پێویستە لەم ڕۆژە پیرۆزەدا پەیمانی کۆدەنگی و دڵسۆزی نوێ بکەینەوە و بە واژۆکردنی کارزاری خوارەوە ئەرکی ئەخلاقی، ئایینی، نەتەوەیی و مرۆییمان بەجێ بهێنین
https://www.karzar.net/205155
جەژنتان پیرۆز بـێت و هەر ڕۆژتان جـەژن بـێت.
@chya_ngo
زامی ناسۆری کۆچێک دوای چوار ساڵان
پاش چوار ساڵ لە کۆچی سەوزی شاخەوانانی ئەنجومەنی سەوزی چیا، یادێک لە چوار هاوڕێمان ئەکەینەوە. ئەوان لە پێناو ڕێبازێکدا ڕۆیشتن کە ڕێگاکە هێشتا لووتکەی ئامانجەکانی نەپێکاوە و تێکۆشان بۆ گەیشتن بەو هەورازە بێ وچان و بێ کۆڵنەدان، ماندوویی‌نەناسانە درێژەی هەیە و بەردەوام لەسەری هەتەر ئەکەین؛ سوورین بۆ پێداگری‌کردن لەو ڕێچکەدا.
دیارە کە لەمپەڕگەلی چەمکی ژینگەپارێزی دانە و دوان نین؛ بڕینی بەریانگەلی پیلان‌بۆداڕێژراو و نیازی چەپەڵی کاولکەران و داگیرکەران هەڵوێستی بەهێز و ئیرادەی لەپسان‌نەهاتووی ئەوێت. لەم بەستێنەدا، چیا لەسەر ڕێگای پڕهەڵەمووتی ژینگەپارێزی، مانەوە و کۆڵنەدان بە چارەیەکی شیاو و بەربەرەکانێ لە بەرەیەکی بەربەرۆکدا بە پێویست ئەزانێت. تێکۆشان درێژەی هەیە و بە ورەی پۆڵایینەوە یادی هاوڕێیانی شاخەوانمان بەرز ڕائەگرین. گەرچی کاروانی هەڵاچوونی هاوڕێیانی کۆچکردوومان هەرگیز بە ئاربابا نەگەیشت بەڵام ئیرادەی پۆڵایینی گەلی نیشتمانپەروەر و لێشاوەی هورزومی خەڵکی ژینگەپارێز ئەوەی دژی ژینگەی ئەم نیشتمانە بکرێت ڕای‌ئەماڵێت.
شیاوی ئاماژەیە گرووپی شاخەوانی ئەنجومەنی سەوزی چیا، بە مەبەستی ئیدانە کردنی ئاگر تێبەردانەکان و کاولکاری دارستانەکانی کوردستان، بە نیاز بوون بە هابەشی لە گەڵ گرووپی شاخەوانی ئەنجومەنی پاژینی شاری بانە هەڵاچوونێک بۆ کێوی ئاربابای شاری بانە بکەن، بەڵام بەداخەوە لە نێوان ڕێگای مەریوان بۆ بانە ماشینەکەیان وەرگەڕا و چوار کەس لە هاوڕێیان و ئازیزانی ئەنجومەنی سەوزی چیا بە ناوەکانی:
شوعلە قادری
کاوە خوسرەوزادە
داوود باخیش
ئارشام عەزیزی
گیانی ئازیزیان پێشکەش بە خاکی پیرۆزی نیشتمان کرد.
@chya_ngo
تصاویر فریاد می‌زنند!
این تصویر تنها مقایسه دو زمان متفاوت از یک مکان نیست، نمایانگر نابودی بلوط‌هایی است که هزاران سال مادرانه ساکنانش را در دامان مخملینش پناه داده و بخشی از منشٲ تٲمین‌کننده‌ی آب این سرزمین و جزئی از پدافندغیرعامل سرزمینی می‌باشد؛ اما امروز ما ساکنین انسان‌نما تکه‌تکه این دامان مخملین را دریده‌ایم. نیازی به نوشتن نیست تصویر حقیقت را فریاد می‌زند. در تعامل با مادر، ما اخلاقیات را باختیم و در حفظ سرزمین شکست خوردیم. این مکان در زمانی نەچندان دور محل تفریح و گشت و سیران شهر مریوان و اطراف بود که در دم تیغ افراد سودجو و تجاوزگر و در سایه بی‌تدبیری، بی‌توجهی و سهل‌انگاری مسئولین امر، به مانند گوشت قربانی بدین‌سان توسط غارتگران، تبدیل به تیول و ملک شخصی شده‌است. تفرجگاه "مەڵا قووبی" بە دلیل نزدیکی بە شهر مریوان و جنگلهای انبوهش، می‌توانست یکی از بهترین جاذبه‌های گردشگری این دیار و به ویژه برای مردم شهرهای کانی‌دینار و جوجه‌سازی(هجرت) شود که وضعیت معیشتی چندان مناسبی ندارند اما در کمال تأسف بدین شکل درآمده و روزبه‌روز وضعیتش بدتر و بدتر می‌شود.
@chya_ngo
منفعت‌طلبی، ترک‌تازی، ندانم‌کاری، ناآگاهی، بی‌تعهدی و بسیاری دیگر در پروژه جاده سنندج ـ مریوان محدوده پل گاران
پل تاریخی گاران برای چندمین بار مورد یورش آبادگرانی قرار گرفت که خود را مدیر آبادانی و توسعه این شهرستان محروم از همه چیز می دانند.
انفجار بزرگ در مجاورت پل تاریخی کە مصالح آن نە از جنس سازەهای مقاوم امروزی بلکە ترکیبی از آجر کورەای و ملاتی از خاک نرم بیختەشدە است و در فاصله کمتر از صد متری انفجاری با قدرت تخریب صدها هزار تن با هدف تهیه مصالح زیرسازی و راه سازی و از عجایب این سرزمین است.
همانگونە کە در دیوارەی لعاب بالایی پل مشاهدە می‌شود، انفجار موجب تلاشی ساطر فوقانی پل گشتە‌است.
ــ حال اگر این عمل شنیع(انفجار در مجاورت آثار باستانی) ندانم‌کاری نیست؛ چیست؟!
ــ اگر منفعت طلبی دست اندر کاران پروژه و ذی مداخلان موازی برای تامین مصالح حاصل از این انفجار و حیف و میل کردن و ... بودجه تخصیص یافته نیست؛ چیست؟!
ــ اگر ترک‌تازی و بی مبالاتی سازندگان پروژە کە در عمل ویران‌گران بخشی دیگر از داشتەهای نفیس و ارزشمند این سرزمین برای حفظ آثار نیست؛ چیست؟!
ــ اگر ندانم‌کاری مسئولان پروژەی پل و مسیر در سازەای جدید و منکوب‌کردن مسیر باستانی نیست؛ چیست؟!
ــ اگر ناآگاهی دست‌اندرکاران بە ظاهر سازندە و ناآگاه از ارزش پل قدیم نیست؛ چیست؟!
ــ اگر بی‌تعهدی باعثان تخریب و آثار بارز در پل قدیمی، کە در عمل برای آن پشیزی ارزش قائل نیستند؛ چیست؟!
ما نمی‌خواهیم کە داشتەهای این سرزمین و آثار گذشتگان زیر کج‌فهمی‌های میدان‌دارانی منکوب‌گردند کە بویی از علم کار و آگاهی بر محیط و ملاحظات کارشناسی و زیستی نبردەاند!
قطعاً اگر کمی ایمنی و حفاظت از پل تاریخی این شاهکار گذشتگان و زیست بوم گاران را در اولویت قرار می دادید نیار به بازسازی و صرف هزینه های زیادی نبودید.
@chya_ngo
کومیتەی منداڵان و مێرمنداڵانی ئەنجومەنی سەوزی چیا بەڕێوە دەبات؛
گەشتی زانستیی کومیتەی منداڵان و مێرمنداڵانی ئەنجومەنی سەوزی چیا له سەر بابه‌تی چننەوە بەشی: یەکەم "کارتۆنی ئاومێوە"
کات: پێنجشەممە؛ ١ی جۆزەردانی ٢٧٢۵
کاتژمێر: ۳:۳۰ی دوانیوەڕۆ
شوێنی کۆبوونەوە: باوەڕەشی، یارانکۆ
کمیته کودک و نوجوان انجمن سبز چیا برگزار می‌کند؛
سفر علمی کمیتە کودک و نوجوان انجمن سبز چیا بە طبیعت با موضوع بازیافت بخش اول: "کارتن آب میوه"
زمان: پنجشنبه؛ ۱ خردادماە ۱۴۰۴
ساعت: ۳:۳۰ بعدازظهر
مکان حرکت: میدان "باوەڕەشی"، یارانکۆ
@chya_ngo
ژیانی ڕاستەقینەی مرۆڤ بە تەمەنی دوور و درێژەوە هەڵناسەنگێت و واتا ناکرێت.
ئاستی تێکۆشان و هەوڵدانی مرۆڤ بۆ ژیانێکی گشتگیری سەربەست و سەقام‌گرتوو کە هەمووان تێیدا هەست بە کەرامەت و ئوقرە بکەن پێوەرێکی زۆر ڕاستییانە و گرینگە بۆ ژیانی تاک و کۆمەڵانی خەڵک.
لەم نێوانەدا درەفەتی ژیان ئەوەندە نییە کە خولیا و ئاواتەکانی تێدا بەدی بێت و مرۆڤ هەست بە پێگەیشتن و تەواوبوونی ئەرکەکانی بکات.
لە پاڵ ئەم سەخڵەتی و بێ‌دەرەتانییەدا تێکۆشان لە پێناو پاراستنی سەرچاوەکانی ژیان،سەروەری خاک و سەربەستی گەل، خەڵاتێکی زێرینی شکۆدارە کە ڕۆڵە بەئەمەگەکانی نیشتمان ئەرکدارانە تێکۆشانی بۆ ئەکەن.
بە ناوی ڕێکخراوی سەوزی چیاوە!
بە بۆنەی کۆچی دوایی کاک پەیمان حەسەن‌زادە
هاوڕێی تێکۆشەر و بەئەمەگی خاکی پیرۆزی نیشتمان،
سەرەخۆشی خۆمان ئاراستەی ڕێکخراوی ژیوای پاوە،
بنەماڵەی بەڕێزی کاک پەیمان و هەروەها کۆی چالاکوانان و بیرسەوزان ئەکەین.
ئاواتەخوازین ڕۆحی هاوڕێی کۆچکردوومان ئاسوودە بێت و ڕێگای پڕ لە سەروەرییان هەردەم ڕێبواران و تێکۆشەرانێکی پێوە پەیوەست بێت.
ڕێکخراوی سەوزی چیا
ڕێکەوتی 28ی گوڵانی 2725
@chya_ngo
بەرز و پیرۆز بێ یادی 26ساڵەی دامەزراندنی ئەنجومەنی سەوزی چیا
@chya_ngo
کۆنگرەی جیهانیی IBBY کە گەورەترین کۆنگرەی جیهانیی ئەدەبی منداڵانە، ئاگۆستی 2025 لە وڵاتی کۆریای باشوور بەڕێوە دەچێت. ئارش مێهرەبان نووسەر و توێژەری ئەدەبی منداڵ و ئەندامی ئەنجومەنی سەوزی چیا، بۆ چوارەمین جار بە توێژینەوەیەک سەبارەت بە" شیکاریی گوتاری ڕەخنەی ژینگەیی لە کتێبی کوردیی منداڵان" لەم کۆنگرەیەدا بەشدار دەبێت.
تەوەری سەرەکیی کۆنگرەی ئەمساڵی IBBY سەبارەت بە پرس و بابەتی ژینگە و کێشە و گرفتەکانی و ڕەنگدانەوەیان لەنێو دەقی تایبەت بە منداڵانە و دەرفەتێکی باشە بۆ ئاڵوگۆڕکردنی ئەو زانست و زانیارییە نوێیانەی لەم بەستێن و تیۆرییەدا دێنە ئاراوە.
بەو هیوایەی هۆگرانی ژینگەی نیشتمان و ئەدەبی منداڵان بۆ ئەم مەبەستە بتوانن پاڵپشتی کاک ئارش بکەن بۆ ئەوەی بتوانێت لەم کۆنگرە گرینگەدا بەشداری بکات و خزمەتێکی زێدەتری منداڵانی نیشتمان بکات.
@Kurdish_childrens_literature
@chya_ngo
🔸 سازمان مردم نهاد حافظان حیات زاگرس به مناسبت روز جهانی گونه های در معرض خطر انقراض برگزار می کند:
💻 تحلیل مهمترین دلایل تهدید و انقراض حیات وحش
🎙 مــدرس: دکتر امیر معمارزاده کیانی
📌 زمــان: ۲۸ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴
⏰ ساعت ۲۰:۰۰
♦️ مکان برگزاری: به صورت مجازی در بستر گوگل میت
https://meet.google.com/ujk-zaqf-xrx
🔖 هــمراه با ارائـه گواهی معتـبر
🔰جهت ثبــت‌نام به شماره زیر مراجعه نمایید.
۰۹۹۳۷۰۳۵۵۱۸
@chya_ngo
وقتی جنایت‌های این.چنین آشکار در حق جنگلهای بکر مریوان روی می‌دهد، آیا قلم قانون شکسته، قاضی خواب و مردم را آب برده است؟!
مردمی که صاحبان اصلی این آب و خاک هستند نباید نسبت به اینگونه جنایت‌ها ساکت و بی‌تفاوت باشند.
دوباره جنایت در زاگرس و در بیخ گوش شهر، تصاویر گویای عمق فاجعه است.
جنگلهای اطراف روستای "کەڵەوێنجە" از توابع شهرستان مریوان، مورد تهاجم تبربدستان بی‌وجدان قرار گرفته و روز بە روز و بی محابا بر حجم تخریبشان می‌افزایند و همچنان مسئولین بیصدا و خاموش!
@chya_ngo
دارێکی سەدان ساڵەی مازواریان سوتاندووە. ئەم دارە دەیان جار ئەبێ دەرەقەتی گەرما و سەرمای تاقەت‌پڕووکێن و وشکەساڵی و تەپوتۆز بێت تا بگات بەم تەمەنە و ببێتە بەشێک لە ژینگەی گیان‌لەبەرانی تر و داڵدەی سمۆرە و باڵندە و مرۆڤ بدات.
بەڵام داخ و هەزار داخ کە کەسانێکی تێنەگەیشتوو، یان تەنانەت تێگەیشتوو بەڵام تەماحکار بەم شێوە لەناوی ئەبەن.
بە چ هۆکارێک و چ مەبەستێک؟!
بۆ فرۆشتنی دوو گوێنوو خەڵووزی زیاتر یان دوو سنووق ترێی فرەتر یانیش گرتن و قاچاخ و فرۆشتنی دوو بەچکە‌سمۆرەی تر...
شوێن: سەیرانگەی باشماخ بەرەو ئاوایی باشماخ
@chya_ngo
ڕزگارکردنی سمۆرەیەک لە لایەن کومیتەی منداڵان و مێرمنداڵانی ئەنجومەنی سەوزی چیاوه بە یادی شەهیدانی سەوز.
١١ی گوڵانی ٢٧٢۵
آزادسازی یک سنجاب در دامان طبیعت توسط کمیته کودک و نوجوان انجمن سبز چیا به یاد شهیدان سبز.
١١ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴
@chya_ngo
بەیاننامەی ڕێکخراوە مەدەنییەکانی مەریوان بە بۆنەی ڕۆژی جیهانیی کرێکاران.
@chya_ngo
لە چەمکە سەرەکییەکانی مرۆڤایەتی هەڵسوکەوت و کرداری دوور لە هەر چەشنە ئازار و خەسارێکی سەر ژیانی گشتیی و هەمەلایەنەیە.
بە بیانووی ڕابواردن و چرکەساتێک بەڕواڵەت حەوانەوە گیانی گیاندارانێک ئەگرینەوە کە هەر یەک بەجۆرێ سووڕان و ڕاگرتنی بوومپێک و ژینگەیان لە ئەستۆیە.
وەخۆوە بێین و لە خەوی نەزانین ڕاپەڕین و
هزری فەوتێنەر لە ژیانمان ڕاماڵین،
ئەنا ژین و ژیانمان لێ ئەگیرێتەوە.
دیمەنی ئاکامی کردەوەی دڵ‌ڕەشانێک کە لە لوولەی
چەکەکانیانەوە هەڵفڕین و ژیانیان لە باڵندەیێکی
بەرزەفڕی ئازارکوژەوە گرتۆتەوە.
@chya_ngo
جنایاتی کە پایان ندارد و صد البته اراده‌ای برای مقابله با آن جنایتکاران نیز وجود ندارد؟!
تصاویری از جنگلهای بلوط روستای "وشکەڵان" از توابع شهرستان مریوان کە در زمستان سلاخی و در تابستان بە زغال تبدیل میشوند.
@chya_ngo
گربە‌هایی کە هیچگاە دم حجله کشتە نشدند و آشفتەبازاری که جان می‌گیرد.
خبر کشتەشدن هدایت‌‌الله دیدەبانی محیط‌بان منطقه حفاظت شده خائیز، ناخواسته ذهن ما را به حادثەای که محمدرضا "ضامن کبک" بدست جلال‌الدین فارسی نامزد ریاست جمهوری و نماینده مجلس دوم به دلیل بیان یک جمله: "مگر کبک‌ها جای شما را تنگ کردەاند" کشته می‌شود، فلاش‌بک می‌دهد.
شاید اگر عدالت اجرا و گربه از همان ابتدا دم حجله کشته می‌شد ارزش و اهمیت محیط‌زیست و محیط‌بان اکنون به گونه‌ای بود که دریاچه ارومیه و دهها دریاچەی دیگر زنده بودند، سدسازیهای بی‌مورد، انتقال‌های آب خارج از حوزه، آتش‌سوزی‌های سریالی جنگلهای بلوط، خشکانیدن رودخانه و دهها تهدید و تخریبات فوق‌کلان دیگر رخ نمی‌داد.
شاید اگر عدالتی بود، تجاوزگران به ژینایی کوردستان آنقدر گستاخ نمی‌شدند که در روز روشن به سمت ژینگه پاریزان تیراندازی کنند. سازمانها و ادارات و شرکتها و ارگانها به خود این اجازه را نمی‌دادند که با هر نیتی محیط زیست را بازیچه قراردادهای ویرانگر خود بنمایند و در نهایت شاید اجرای آن عدالت، سبب زنده ماندن هدایت‌هایی بود که مأمن حیات‌وحش خائیز و زاگروس بودند. انجمن سبز چیا ضمن همدردی با جامعه محیط‌زیستی و تمام حافظان ژینایی و خانواده آن مرحوم، جان باختن زنده‌یاد «هدایت‌اللّه دیدبانی» محیط‌بان کوشا و خوشنام منطقه‌ی حفاظت‌شده‌ی خائیز را به شدت محکوم و امیدوار بە اجرای عدالتی هستیم کە دیگر شاهد از دست دادن ناجیان زندگی نباشیم.
@chya_ngo
غارتگران و قاچاقچیان جنگل جسورتر شده اند یا قانون و مجریانش استعفا داده‌اند؟!
متاسفانه روزانه شاهد چندین مورد غارت، تخریب، تصرف و قاچاق درختان جنگلی در جای جای کوردستان رنگین هستیم. به طوری که در خیلی از مناطق صدای تبر و اره برقی عادی شده است، حتی در دل شب هم درختان و جنگلها آسوده نیستند و آرامش ندارند و نابودگران زندگی! به خاطر نبود نظارت بر انها روز به روز جسورتر شده و با عوض شدن جای مجریان قانون و مجرمان، این مجرمان هستند که بی‌محابا به مردم شلیک میکنند.
شلیک به حافظان طبیعت و فعالین زیست محیطی، شلیک به انسانیت، کرامت و شرف این آب و خاک است.
شایان ذکر است روز جمعه١٠٤/٣/٩، عدە‌ای کە برای قطع و قاچاق درختان جنگلی بە روستای "کەوپێچ خواروو " از توابع شهرستان بانە می‌روند؛ دو جوان غیور بە جای یگان حفاظت منابع طبیعی، بە مقابلە با آنان برخواستە تا از قطع درختان بیشتر جلوگیری کنند اما متاسفانه با اسلحە گرم مورد حمله دزدان و قاچاقچیان قرار میگیرند و این دو جوان زخمی و روانه بیمارستان میشوند.
انجمن سبز چیا ضمن تقبیح و محکوم نمودن شدید این اقدام تروریستی، آرزوی بهبودی و سلامتی هرچه زودتر برای جوانان مدافع ژینگه و ژیان "ئاراس و محمد سلامی" را دارد و همچنین خواستار اقدام قاطع، فوری و جدی مقامات قضایی جهت دستگیری و سزای متخلفین و عاملین شلیک به این دو فعال محیط زیستی است.
@chya_ngo
راستی چە بر سر این شهر و دیار امدە است کە هرکسی هر اقدامی دلش بخواهد و دوست داشتە باشد انجام می‌دهد؟!
ویدئوی فوق نشان از بی قانونی و یا بی تدبیری و بی‌کفایتی مسئولان امر است که افرادی این چنین آشکارا اراضی ملی را به ملک شخصی تبدیل میکنند؟!
"قەڵای مەریوان"
به تصاویر هوایی در آخر فیلم دقت کنید...
@chya_ngo
در این شهر اینگونە توسعە ایجاد میکنند!
امروز یکشنبە چهارم خرداد ماە سال جاری، پس از اطلاع انجمن سبز چیا مبنی بر انفجار و اتش باری، در جاده جدید سنندج - مریوان و در دامنه کوه " بەردە زەرد " بلافاصله دو تیم از انجمن سبز چیا جهت بررسی موضوع و جلوگیری از تخریب بیشتر منابع طبیعی و ملی به محل مذکور رفته و با مسئولین پروژه به بحث و تبادل نظر پرداختند که ناظر پروژه ضمن تشریح وضعیت کلی پروژه، پس از نگرانیهای انجمن سبز چیا در مورد وضعیت منابع طبیعی اطراف پروژه و خطر انفجار مذکور برای پل تاریخی گاران، یادٱور شدن که این انفجار هیچ گونه خطری برای پل مذکور ندارد. اما در فیلم، ویرانی به‌وجود امده را به وضوح می‌توان دید.
فاجعەبارتر از این موضوع، انفجار مذکور برای تامین مصالح پلی است که سالهاست قرار است در جاده جدید مریوان سنندج ساخته شود.
این انفجار در محوطه ایستگاه تحقیقات جنگل مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی، چند متری تونل انتقال اب سد گاران، چند متری رودخانه گاران و چند متری پل تاریخی گاران صورت گرفت و به غیر از حضور دو نفر از مرکز تحقیقات جنگل جهاد کشاورزی، برای بررسی موضوع و جلوگیری از انفجار مذکور در صورت لزوم، نه خبری از حضور ادارات منابع طبیعی، امور اب، میراث فرهنگی و محیط زیست بود نه هیچ ارگانی.
شایان ذکر است پل تاریخی گاران بعنوان جاذبه گردشگری و اثری تاریخی که ثبت ملی شده است، اکنون در اثر سهل‌انگاری و عدم رعایت اصول حفاظتی آثار تاریخی، می‌رود که به کل نابود شود. گویا مسئولین امر با نگاه تک‌بعدی و بعد از گذشت سالها وعده و وعید برای افتتاح پل گاران، نمی‌توانند همزمان دو کار احداث پل جدید و حفاظت پل تاریخی گاران را پیش ببرند. متأسفانه اداره میراث فرهنگی مریوان نتوانسته اقدامات لازم را جهت پیشگیری از آسیب‌های احتمالی در نظر بگیرد و بنا بر اظهارات مسئولین آن، تنها اقدام آنها اخذ تعهد محضری برای مرمت در آینده است. این ادعا طرز نگاه سطحی مسئولین این ارگان را به این اثر تاریخی آشکار می‌کند. نگاهی بدور از دیدگاه حفاظتی و پیشگیرانه که آسیب‌ها را حتمی می‌پندارد و شاید هم نیم‌نگاهی به درآمدهایی دارد که پروژه مرمت بعدی، نصیب کسانی خواهد کرد که تفاوت آثار تاریخی و لوازم خانگی خود را درک نمی‌کنند!
باری توسعه در این شهر بدین شکل است!!
@chya_ngo
بازهم تخریب بە نیت تصرف منابع ملی!
در ادامه سلسله تصرفات منابع ملیمان، اینگونه غارتگران به جان جنگلهای روستای " کاڵ خواروو " از توابع شهرستان مریوان افتادە‌اند.
در کمال تاسف، روزانە غارتگران منابع ملی، در غیاب بی‌توجهی و اقدامات بازدارندە ارگانها و نهادهای مسئول، هر روز بخشی از جنگلهای این دیار را نابود و بە ملک شخصی تبدیل می‌نمایند.
لازم به ذکر است در اطراف تخریب مذکور، به ویژه حدفاصل روستاهای " کاڵ و درگاشێخان " دەها مورد دیگر تخریب و تصرف چند هکتاری دیگری صورت گرفته است که یقینا اگر اوایل برخوردی جدی و قاطعی صورت می‌گرفت؛ امروزه در کمال آرامش، شاهد گستاخی و تجاوز آشکار دیگری در این مناطق نبودیم.
@chya_ngo
بەرز و پیرۆز بێ یادی 26ساڵەی دامەزراندنی ئەنجومەنی سەوزی چیا
کۆمەڵگای زیندوو و خاوەن‌هزر،
بە بوونی ڕێکخراو و چالاکانی بوار و پرسە گرینگەکانی ژیان، هەڵدەسەنگێت.
لە سەردەم و زەمەنێکدا کە کۆمەڵگا لە گێژاوی تەم‌و‌لوول‌خواردووی ژیاندا گەمارۆ دراوە و پاراستن و هێشتنەوەی سامانی ژینگەیی و نەتەوەییی پێویستی بە ڕەوتێکی پارێزەر و پێشەنگە بۆ ڕاگرتنی قەڵافەت و شکۆی نیشتمـــانێک، ڕێکخراو و دامەزراوەیێک کە ڕۆحی بەرپرسیاریەتی و ئەمەگداری هەوێنی ڕێخستنی بوو، سەر هەڵدێنێت و کەسانێکی هەستیار و هوشیار ڕائەپەڕن و هەستانەوەیێک لە چەشنی ژیانەوە و ئاوەدانی دەست پێ‌ئەکەن.
دامەزراوەیەکی خەڵکی لە نێو جەرگەی گەل و نیشتمانێکدا کە کێشە و گرفتی داسەپاوی جۆراوجۆر هاوچەشنی دۆخی ئێستا، تەنیبوویەوە.
ئەم دامەزراوەیە لە سەر پرسی گرینگی ژینگەپارێزی و پێگەیاندنی تاک و کۆمەڵێکی ئاگا و بەرپرسیار بۆ خاوەنداری لە نیشتمان و پاراستنی سەرچاوەکانی، هەوڵ و تێکۆشانی چڕوپڕی دەست پێ‌کرد.
ڕێکخراوی سەوزی چیا بە ڕاهێنانی تاک و کۆمەڵانی خەڵک، هەروەها درووست‌کردنی نەریتی سەردەمیانە و بەهێزانە، توانیویەتی داهێنەری وێژمانی بەهێزی ژینگەپارێزی لە نێو کۆمەڵانی خەڵکی کوردستان و تەنانەت دەرەوەی کوردستاندا بێت و سەرنج و بیری کۆمەڵگا بۆ ئەو پرسە گرنگە ڕابکێشت و تا ڕادەیەکی بەرچاو تێکەڵی ژیانیان بکات.
ئەم ڕێکخراوەیە لە ماوەی 26 ساڵی تەمەنی خۆیدا سەرەڕای کێشە و قەیرانە درووست‌کراو و داسەپاوەکانی سەر ژینگەی نیشتمان و کۆسپ و چەڵەمەی ژیانی تاڵی ئەم سەردەمە تاریکە، توانیویەتی بە ڕێخستنی هێڵێکی بەربڵاو لە کەسانی خۆبەخش و داڵدەدەری پاراستنی خاکی پاکیی نیشتمان، چالاکیی و تێکۆشان بۆ پارێزگاری لە ژێرخان و سەرچاوەکانی ژیانی نیشتمان و گەل و ژیانەوەی بکات.
ئەگەر چی ژینگەی نیشتمان لە دۆخێکی ئازاراوی و قەیراناویدا بە سەر ئەبات و تەوژمی تاڵان، کاولکاری و داگیرکاری سامانی ژینگەیی و نەتەوەییمان بە ئاگر و داگیرکاری و تاڵانی دارستان و لێڕەوار و بەرهەمە کوێستانییەکان سێبەری ڕەشی بە سەر وڵاتدا کێشاوە، بەڵام کاروانی تێکۆشانی بەهزرانە و بەهێزانە لە سەر ڕاستەڕێگای شکۆداری ئەندیشەی سەوز و بیری پارێزەر، بە هیوای ڕابوون و هەستانەویێکی یەکجاری و تەواوکەر بۆ گەیشتن بە ترۆپکی ئاسوودەیی و ئوقرەی گەل و سەروەری خاکیی پیرۆزی نیشتمان ڕێگا ئەبڕێت و وەستانی بۆ نییە.
26ەمین ساڵوەگەڕی دامەزراندنی ڕێکخراوی سەوزی چیا لە ئەندامانی تێکۆشەری ڕێکخراوی سەوزی چیا، چالاکوانان و تێکۆشەرانی بیرسەوزی کوردستان بە گشتیی و ئەوینداران و پارێزەرانی ڕاستەقینەی خاکیی پیرۆزی نیشتمان پیرۆز بێت.
ڕێکخراوی سەوزی چیا
ڕێکەوتی 28ی گوڵانی 2725
@chya_ngo
آتش‌سوزی در جنگل، آتشی در جان ما
خبر کوتاه است و حسرت‌بار. محمد حسین پارسائی در آتش‌سوزی جنگلهای استان فارس جان باخت.
برای آنان که غم عمیق از دست دادن یارانِ جنگل و درخت را تجربه کرده‌اند، نوشتن در اینباره آسان نیست. اینکه جانِ عزیزِ دغدغه‌مندان محیط‌زیست در آتش بی‌مسئولیتی و بی‌مدیریتیِ مملکت در میانه جنگل و کوه قربانی می‌شود، باید آتشی بزرگ در دل هر انسان آگاه و مسئولیت‌پذیری برافروزد. همگان باید این سوال را بلند فریاد بزنند که تا کِی؟! تا کی این نامسئولان برای توجیه کم‌کاری خود، با اعمال و حرف‌های عوام‌فریبانه مردم را سرگرم کنند؟! تا کی با توجیهاتی که تنها در ذهن تهیِ خودشان مصرف دارد، سرزمین و مردمش را به کام مرگ بکشانند؟!
ابتدای فصل گرماست و داستانِ تکراریِ آتش‌سوزیِ جنگلهای زاگروس، تازه شروع شده است. همگان باید در کنار تمامی دغدغه‌ها و خواسته‌های بحق اقتصادی و معیشتیِ خود، چنان جدی و محکم مطالبات محیط‌زیستی را فریاد بزنند، که آنانی را که بر سفره این مملکت نشسته و خود را به خواب غفلت زده‌اند، بیدار کند. بیایید نگذاریم شهادت این انسان شریف، در بین خبرها به فراموشی سپرده شود و مانند مرگ کارگران حین کار، کشتن کولبران و سوختبران، خودسوزی و قتل زنان و مرگ کودکان عادی شود.
انجمن سبز چیا بعنوان نهادی مردمی که داغ شهادت یاران عزیز خود را تجربه کرده است، با احترام یاد محمد حسین پارسایی را گرامی می‌دارد و در کنار خانواده، دوستان و هم‌فکرانِ این انسانِ بزرگوار می‌ایستد و خود را شریک غم آنان می‌داند و هشدار می‌دهد، هنوز کە سریال اتش‌سوزی جنگلها شروع نشدە، انسانی شریف جانش را بە خاطر ناکارامدی، فساد اداری و بی‌مسئولیتی از دست می‌دهد که یقینا جامعه منبعد واکنش نشان خواهد داد. باشد که با گسترده شدن آگاهی و مطالبات زیست‌محیطی، بتوانیم این امانت خدادادی را از دست نااهلان حفظ کنیم و با نهایتِ امانتداری، به نسل‌های آینده واگذار کنیم.
@chya_ngo
کومیتەی منداڵان و مێرمنداڵانی ئەنجومەنی سەوزی چیا بەڕێوه ئەبات:
ناسینی ئاژەڵان
بەشی یەکەم: سمۆره
کاتی بەڕێوەچوون: پێنجشەممە، ٢۵ی گوڵانی ۲۷۲۵
کاتژمێر: ۳ی دوانیوەڕۆ
شوێن: چوارڕێیانی شەبڕەنگ، بەرەو داسەیرانی کۆن، سەرتر لە وێستگەی ئاگرکوژێنەوە، دەفتەری ئەنجومەنی سەوزی چیا
#کومیتەی_منداڵان_و_مێرمنداڵانی_ئەنجومەنی_سەوزی_چیا
کمیتە کودک و نوجوان انجمن سبز چیا برگزار می‌کند:
شناخت حیوانات
بخش اول: سنجاب
زمان برگزاری: پنجشنبه، ۲۵ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴
ساعت: ۳ بعدازظهر
مکان: چهار راە شبرنگ، بە طرف داسه‌یران قدیم، بالاتر از ایستگاه آتش‌نشانی، دفتر انجمن سبز چیا
#کمیته_کودک_و_نوجوان_انجمن_سبز_چیا
@chya_ngo
نخستین کنفرانس ملی مطالعات محیطی زریبار با تقدیر دانشگاه کوردستان از انجمن سبز چیا و شهدای همیشە سبز چیا به کار خود پایان داد.
در نخستین کنفرانس ملی مطالعات محیطی دریاچه زریبار که در تالار مولوی دانشگاه کوردستان توسط گروه مطالعات محیطی دریاچه زریبار پژوهشکده کردستان‌شناسی برگزار شد؛ به پاس اقدامات و تلاش‌های انجمن سبز چیا در راستای حفاظت از محیط زیست و تالاب زرێبار، از چیا و خانواده شهدای محیط زیست، شهید شریف باجور و شهید امید حسین زاده تقدیر به عمل امد.
شایان ذکر است روز اول این کنفرانس در روز چهارشنبه 17اردیبهشت ماە سال جاری با ارائه چندین سخنرانی علمی و تقدیر از برگزیدگان، بە کار خود پایان دادە و ادامە کنفرانس در تاریخ پنج شنبە 18اردیبهشت ماە، در سالن ادارە اموزش و پرورش شهرستان مریوان با حضور، انجمن سبز چیا، ادارات کل منابع طبیعی، محیط زیست، امور ٱب، دانشگاه کوردستان، جهاد کشاورزی، میراث فرهنگی و گردشگری، شهرداری مریوان، اداره راه و شهرسازی مریوان، شورای شهر مریوان، با ارائه مطالبی کنفرانس را ادامه داده و پایان بخش اول روز دوم کنفرانس، با پرسش و پاسخ از سوی حاضرین و ادارات شرکت کننده همراه بود که چالشی‌ترین بخش کنفرانس بود.
بخش دوم کنفرانس، بازدید میدانی از وضعیت زریبار و سپس نتیجه گیری و مصوب شدن چندین راهکار برای نجات زریبار از وضعیت فعلی، با حضور فرماندار مریوان، دادستان، ارگان‌های نظامی و انتظامی در سالن جلسات فرمانداری مریوان بود.
انجمن سبز چیا، ضمن تشکر از دانشگاه کوردستان، پژوهشکدە کردستان شناسی دانشگاه کردستان و دانشکده‌ی منابع طبیعی این دانشگاه، به پاس برگزاری این کنفرانس، امیدوار است این کنفرانس به مانند سایر کنفرانس‌های برگزار شده در مورد زریبار، صرفا صرف وقت و هزینه نبوده و با تداوم اینچنین کنفرانس‌های علمی، به نتایج و راهکارهای علمی و عملی ملموس برای نجات زریبار بیانجامد.
@chya_ngo
♦️گروه پژوهشی مطالعات محیطی دریاچه زریبار پژوهشکده کردستان‌شناسی با همکاری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه کردستان برگزار می‌نماید: نخستین کنفرانس ملی مطالعات محیطی دریاچه زریبار (با نمایه ISC)
🗨 The 1st National Conference on Environmental Studies of Zrebar Lake
🔺بخش ارائه مقاله‌ها: سنندج، دانشگاه کردستان/چهارشنبه_۱۷اردیبهشت
🔺بخش کارگاه‌ها و برنامه‌های جنبی: مریوان/
پنج شنبه _۱۸ اردیبهشت
@chya_ngo
دست‌درازی‌های بشر در مسیر هورامان منجر به رانش زمین، نابودی دهها درخت بلوط و مسدود شدن جاده گردید.
با وجود چندین بار تذکر جوامع محلی و انجمن سبز چیا در مورد اشتباه پیمانکاران و کارفرمایان این پروژه در مورد تعریض جاده مریوان - هورامان، متأسفانه مانند اکثر پروژه‌ها، با متهم کردن معترضین به عنوان موانع پیشرفت و توسعه منطقه، خود را از هرگونه پاسخگویی مبرا دانستند و طبیعت امروز اینگونه دهن‌کجی آنها را پاسخ گفت.
اینگونه برداشت‌های عظیم از دامنه‌های کوهستان، منجر به برهم خوردن تعادل شیب، ناپایداری خاک و سنگ می‌شود و در نهایت حرکت و لغزش لایه‌های بالا را به همراه خواهد داشت. با توجه به تخریب گسترده و عظیم ژینگه کنار این جاده به بهانه توسعه، قطعاً مشابه این رویداد در این مسیر تکرار خواهد شد و ایجاد دیواره‌های بیست متری و از بین بردن درختان زاگروس در شیب‌های این مسیر عواقب جدی‌تری به دنبال خواهد داشت. امیدواریم که مردم و گردشگران در این مسیر توریستی قربانی زیاده‌خواهی‌های پیمانکاران و کارفرمایان این پروژه نگردند.
برای اصلاح و توسعه جاده‌ها در کوهستان‌های کوردستان، با کمک علم زمین‌شناسی و مطالعات زیست‌محیطی ضمن حفظ اکوسیستم‌ها و کمترین تخریب، باید نقاط مستعد رانش را شناسایی و سعی در تقویت و تثبیت دامنه‌ها کرده، تا بلای جان مردم و ژینگه نگردد.
ما به عنوان انجمن سبز چیا مخالف توسعه و پیشرفت راه‌ها و عمران و آبادانی کوردستانِ محروم از همە چیز نیستیم و در جهت دستیابی به این مهم تلاش می‌کنیم اما نسبت به اجرای اینگونه پروژه‌ها و دست‌درازی غیر منطقی تذکر می‌دهیم که عواقب جبران‌ناپذیری به دنبال خواهد داشت و می‌طلبد کسانی که خود را مدعی و مسئول می‌دانند به نتایج اقدامات و تصمیمات خود فکر کنند.
اگر این اتفاق منجر به حادثه‌ای تلخ‌تر و گرفتار شدن مردم در این رانش می‌شد چگونه می‌خواستند جوابگو باشند؟!
@chya_ngo
بیانیەی انجمن‌های مدنی مریوان به مناسبت روز جهانی کارگر
🔹کارگران؛ از وعده‌های کرامت تا واقعیت‌های فلاکت
چهار دهه از وعده‌های بزرگ انقلاب ۵۷ درباره‌ی عدالت اجتماعی و حمایت از طبقات فرودست می‌گذرد، اما کارگران، این ستون‌های اصلی اقتصاد کشور، همچنان زیر بار بی‌عدالتی‌ها، گرانی، بی‌ثباتی شغلی و سیاست‌های ناعادلانه اقتصادی گرفتارند. گفتمان رسمی که روزگاری مدعی پایان دادن به نابرابری و سلطه اقتصادی بود، امروز خود در قلب سازوکاری ایستاده است که شکاف‌های طبقاتی را عمیق‌تر کرده و عدالت اجتماعی را به حاشیه رانده است.
دولت به عنوان بزرگ‌ترین کارفرما، دستمزد کارگران را در پایین‌ترین سطح ممکن نگه داشته، در حالی‌که هزینه‌های زندگی روز به روز افزایش می‌یابد. قوانین حمایتی از کارگر، یا اجرا نمی‌شوند یا چنان تدوین شده‌اند که در عمل به نفع سرمایه‌داران و نهادهای شبه‌دولتی‌اند. روند خصولتی‌سازی و رانت‌محوری نیز باعث تعطیلی صنایع کوچک و متوسط و گسترش بیکاری شده است. نیروی کار تحصیل‌کرده و ماهر یا مهاجرت می‌کند یا به مشاغل موقت و فاقد امنیت شغلی روی می‌آورد.
روز جهانی کارگر، فرصتی است برای یادآوری نقش کلیدی کارگران در توسعه و تولید، و نیز روزی است برای اعتراض به بی‌عدالتی‌های نهادینه‌شده. شعار «اتحاد و آزادی» که در خیابان‌های جهان طنین‌انداز می‌شود، در ایران با سرکوب، سانسور و محدودسازی تشکل‌های مستقل کارگری پاسخ داده می‌شود. در چنین شرایطی، صحبت از کرامت کارگر، بدون تغییر بنیادین در سیاست‌گذاری‌ها، جز شعاری تهی نیست.
ما تشکل‌های مدنی مریوان باور داریم که تغییر وضعیت کارگران نیازمند بازنگری جدی در سیاست‌های اقتصادی، به رسمیت شناختن تشکل‌های مستقل کارگری، و حذف مداخلات امنیتی در فعالیت‌های صنفی است. امنیت شغلی، دستمزد عادلانه، برخورداری از بیمه و خدمات رفاهی، پایه‌ترین خواسته‌های کارگران است.
در این میان، مناطق کوردستانی در ایران، با نوعی بی‌عدالتی مضاعف مواجه‌اند که در دو سطح قابل شناسایی است: نخست، محرومیت ساختاری که نتیجه‌ی سیاست‌های تمرکزگرایانه، توسعه‌نیافتگی زیرساخت‌ها، و توزیع ناعادلانه منابع ملی است؛ و دوم، محدودیت‌های مضاعف سیاسی و مدنی که فضای فعالیت آزاد اجتماعی، صنفی و مدنی را محدود کرده است.
بسیاری از کارگران در این مناطق، به دلیل نبود فرصت‌های شغلی پایدار، ناگزیر به اشتغال در فعالیت‌های غیررسمی، موقت و پرخطر مانند کولبری روی می‌آورند؛ شغلی که طبق گزارش سازمان‌های حقوق بشری، طی سال‌های اخیر دهها کشته و مجروح در پی تیراندازی نیروهای مرزی بر جای گذاشته است.
صدای کارگران کورد نه یک تهدید، بلکه بخشی جدایی‌ناپذیر از راه‌حل ملی برای برون‌رفت از بحران معیشتی و ساختاری است. بدون توسعه‌ی متوازن منطقه‌ای، تقویت نهادهای مدنی مستقل، و پایان دادن به نگاه امنیتی به مطالبات صنفی و اجتماعی، نمی‌توان انتظار بهبود پایدار در وضعیت طبقه کارگر داشت.
در شرایط کنونی، بیش از هر زمان دیگری، تقویت همبستگی جمعی، گسترش سازمان‌یافتگی نهادهای کارگری، و پشتیبانی مؤثر از حقوق اساسی کارگران ضروری است؛ حقوقی که بنیان هر نظام اجتماعی عادلانه و هر جامعه‌ی پایدار و رو به توسعه را تشکیل می‌دهند.
🔸شورای مرکزی انجمن‌های مردم‌نهاد شهرستان مریوان
۱. انجمن فرهنگی-ادبی روجیار
۲. کانون سلامت ژین
۳. کانون علمی-فرهنگی رونان
۴. انجمن سبز چیا
۵. انجمن فرهنگی-ادبی مریوان
۶. کانون فرهنگی-هنری وژین
۷. اتحادیه ماموستایان آیینی مریوان و هورامان
۸. انجمن پیشگیری از اعتیاد ژیانه‌وه
١٠ اردیبهشت ۱۴۰۴
@chya_ngo
"درەخت جوانترین سروودی خاکە"
چالاکیی هاوبەشی نمام چاندن بۆ یادی هاوڕێی کۆچکردوومان کاک هەژار عەزیزنژاد
ڕۆژ: هەینی 12ی بانەمەڕی 2725
کاتژمێر: 9ی بەیانی
شوێنی نمام چاندن: ئاواییی شیوەتوو
شوێنی کۆبوونەوە: شاری بانە، مەیانی زیندان (بەرەو بانە) کاتژمێر 8ی بەیانی
@chya_ngo
ژینگە شوێنی حەوانەوە و پشوودانە.
جێگای ژیانی هەزاران پەلەوەر و ئاژەڵە.
تێکدانی ژینگە بە هەر شێوازێک، تێکدانی ژیانە.
لە کاتێکدا هەموو سووچێکی ژینگەی نیشتمان لە دارستان و لێڕەوار و بەرهەمە بەنرخەکانی مەترسیی لەناوچوونی لە سەرە، وەکوو ئەرکێکی ئەخلاقی و نیشتمانی چاوەڕێ ئەکرێت گرووپە جۆراوجۆرەکان بە ئامێر و کەرەستەوە ڕوو نەکەنە نێو ژینگە و سروشت و نەبنە هۆکاری شێواندن و لەنێوچوونی دیمەنی دڵفڕێن و ژیان‌بەخشی ژینگەی نیشتمان.
ڕێکخراوی سەوزی چیا وەکوو پێشتر چەند جار داوای کردووە؛ ئێستایش جەخت لە سەر سازکردنی شوێن و جێگای ڕاهێنان و کێ‌بڕکێ بۆ پاسکیل، مۆتۆر و ماشینە خێراکان ئەکات کە پێویستی دنیای ئەمڕۆ و ئەم سەردەمەیە.
بەو هیوایە هەموومان هەست بە بەرپرسیارەتی بکەین و خەسارەکانی سەر ژینگە و ژیان کۆتایی پێ بێنین و سروشتیش بە ماڵی خۆمان بزانین.
@chya_ngo
