3180
پاراستنی ژینگه، پاراستنی ژیانه ارتباط با ادمین‌های کانال چیا: @chya1 @chya2 web: www.chya.ir instagram: chya.ngo Tel: 0918 776 5338 شماره کارت انجمن سبز چیا: 6104337913074793
توقیف خودروی سواری حامل بیش از ٢٠٠ بچه سنجاب!
به نقل از انجمن محیط‌زیستی پاژین بانه، در مورخه ١۴٠۴/٢/٣ در ایست و بازرسی شهر بیجار، از خودروی پژو پارس سفید رنگ ٢٠٠ بچه سنجاب کشف شده است که گویا از جنگل‌های زاگروس بشکل غیرقانونی شکار شده و برای فروش در شهر تهران قاچاق می‌شده است. خوشبختانه این محموله با همکاری پلیس و اداره محیط زیست کشف و توقیف گردید.
این بچه سنجاب‌ها اکنون با همکاری انجمن‌های "ژیانی سەوزی سەقز" و "پاژین بانە" و همچنین ادارات محیط‌زیست بیجار، بانه و سقز، تحت مراقبت قرار گرفته‌اند.
مطالبه طرفداران محیط‌زیست این است که اقدامات پیشگیرانه و برخورد با متخلفان بشکلی باشد که بازدارندگی کافی داشته و در آینده از تکرار چنین اقدامات ضدمحیط‌زیستی و بدور از اخلاق انسانی، جلوگیری نماید. متأسفانه شواهد موجود نشاندهنده این است که تاکنون اقدامات صورت گرفته، بازدارنده نبوده است.
@chya_ngo
زنگ خطر برای ژینگه کوهستان‌های زاگروس
فیلمی که مشاهده می‌کنید بخشی از بازار عرضه و فروش گیاهان بهاری در شهر مریوان است.
برداشت بی رویه و نابخردانه گیاهان کوهی در شهرهای مختلف زاگروس در فصل بهار به اوج خود رسیده است و متاسفانه سبب از دست رفتن رویشگاه‌های گیاهان بهاری یکی پس از دیگری شده است به شکلی که دیگر برخی گیاهان که سالیان پیش در رویشگاه‌های نزدیکتر موجود بود اکنون اثری از آن باقی نمانده است و باز هم مردم به نقاط بالاتر و دوردست‌تر هجوم می‌آورند، این در حالی‌ست که سالیان و قرن‌هاست این رویشگاهها توسط جوامع محلی مورد استفاده قرار می‌گرفت و تا به این سالیان نه چندان دور مورد بهره‌برداری عقلانی قرار می‌گرفت و یک تعادلی بین رویش و بهره‌برداری بود.
صادرات داخلی و خارجی به واسطه‌ی بازاریابی‌هایی که توسط یک مجموعه مدیریت و تجاری شده، در کنار مشکلات اقتصادی مملکت، وضعیت زیست‌بوم‌های طبیعی را در معرض ناامنی و تهدید، نابودی و انقراض قرار داده است.
اینگونه تخریبات در نهایت منجر به کاهش تنوع زیستی و بر هم خوردن چرخه های حیات گیاهی و جانوری خواهد شد.
انجمن سبز چیا ضمن اعلام وضعیت نگران کننده به دلیل نبود آموزش، قانون و سیاست گذاری در برخورد با این نوع برداشت و هجوم به کوهستان، که مشکلات زیادی به بار آورده و اکنون کار به جایی رسیده عده‌ای از این افراد و صاحبان بازار گیاهان بهاری با به کار گماردن زنان و انتقالشان با مینی‌بوس به رویشگاهها به صورت روزمزد فعالیت می‌کنند و با قیمت دلاری این گیاهان را روانه بازارهای اقلیم کوردستان می‌کنند.
این شکل بهره‌برداری منجر به درگیر شدن جوامع محلی با افراد غیربومی در رویشگاهها و مراتع شده است و در آینده نزدیک قطعاً منجر به بحرانی خواهد شد که کنترل و بهبود آن غیرممکن شود و اکنون هم تبعات اجتماعی آن نمایان شده است. برای برون‌رفت از این وضعیت نگران‌کننده می‌طلبد هرچه زودتر راه‌کارهای علمی و عملی برای این وضعیت دردناک اندیشیده و اجرایی گردد.
@chya_ngo
بەهرەی ڕاستەقینەی ژیان بە تێکۆشان و هەوڵ‌دان
لە پێناوی ئامانجی پیرۆزی نیشتمان‌پارێزیدا،
واتا و هەبوونێکی بەرز و پیرۆز بە ژیان ئەبەخشێت.
ماوەیەکی کورتی ژیان و مەودایەکی دوور و درێژی
خزمەت بە خاکی پاکیی نیشتمان ئەنجامی ژیانی شەرافەتمەندانەی تاک و کۆمەڵێکی کوردستانییە.
هەواڵیی کۆچی دواییی هاوڕێی تێکۆشەر
کاک هەژاری عەزیزنژاد و باوکی بەڕێزیان
بە دڵ خەمباری کردین.
بە ناوی ڕێکخراوی سەوزی چیاوە
پرسە و سەرەخۆشی خۆمان ئاراستەی
ڕێکخراوی بیرسەوزی پاژین و بنەماڵەی بەڕێزی کاک هەژار و تەواوی چالاکوانان و تێکۆشەرانی پارێزەری خاکی پاکیی نیشتمان ئەکەین.
لە مەزن‌یەزدانی دلۆڤان خۆڕاگریی و دڵانوایی بۆ هەمووان و ئاسوودەیی بۆ ڕۆحی کۆچ‌کردووان ئاواتەخوازین.
ڕێکخراوی سەوزی چیا
ڕێکەوتی 28ی خاکەلێوەی 2725
@chya_ngo
درخواست محترمانه جوانان و ژینگه‌پاریزان روستای ساوسڵێمانە از مردم و گردشگران،
جهت حفاظت و صیانت از ژینگه کوهستان و رویشگاه‌های گیاهان بهاری و خوراکی منطقه.
#چاودێرانی_ژینگە
@chya_ngo
درخواست محترمانه جوانان و ژینگه‌پاریزان روستای گوڵچێر از مردم و گردشگران،
جهت حفاظت و صیانت از ژینگه کوهستان و رویشگاه‌های گیاهان بهاری و خوراکی منطقه.
#چاودێرانی_ژینگە
@chya_ngo
در ذهن افراد ناآگاه از محیط‌زیست، هیچ چیز اهمیت ندارد، جز پول!
چون خریدار دارد و پول می‌دهد، آتش به جان درختانی می‌زنند که عمرش از صد و دویست سال می‌گذرد.
چون خریدار دارد و پول می‌دهد، ریشه به تیشه درختان چند صدساله می‌زنند، ذغال می‌گیرند و گونی گونی می‌فروشند.
چون خریدار دارد و پول می‌دهد، لانه سنجاب را در دل درخت کهنسال تخریب می‌کنند و بچه‌هایش را راهی قفس می‌کنند.
راستی، این افراد وجدان خود را به چه قیمتی فروخته‌اند؟!!
#تخریب
#باشماخ
#گەوێڵە
@chya_ngo
نگرانی و درخواست مردم روستای "پیرخزران" از توابع دهستان کۆماسی نسبت به برداشت بی رویه و غیر اصولی گیاهان بهاری
احتراماً ما اهالی روستای پیرخزران از توابع دهستان کوماسی، با توجه به مراجعه روزانه اکیپ های جمع آوری گیاهان بهاری به این روستا و برداشت بی رویه این گیاهان به منظور فروش و حتی صادرات، ناجوانمردانه مراتع و حتی زمین های کشاورزی را زیر و رو و تخریب کرده و باعث نگرانی و دلخوری اهالی شده اند، به اطلاع می رسانیم من‌بعد ضمن احترام به تک تک همشهریان عزیز، به منظور احیاو استراحت رویشگاهها، تا پایان فصل بهار مانع ورود و مراجعه افراد به مراتع و زمین های روستا خواهیم شد.
لذا خواهشمند است از مراجعه به مراتع این روستا جهت برداشت گیاهان بهاری به جد خودداری فرمایید.
باتشکر فراوان
شورا، دهیار و اهالی روستای پیرخزران
@chya_ngo
با عرض سلام و احترام، اگر سرنوشت نسل‌های آینده کوردستان برایتان اهمیت دارد حتماً در این کارزار قانونی که برای مقابله و آگاهی از یک بحران محیط زیستی شدید هست مشارکت فرمائید.
اثرات مخرب آن، سلامت چند استان را قربانی خواهد کرد. بنابراین مقابله قانونی و حقوقی لازم است. لذا بستر موفقیت برای توقف کانون بحران، مشارکت در این کارزار خواهد بود(اطلاعات دقیق در متن کارزار می باشد).
با سپاس
لینک کارزار:
https://www.karzar.net/205155
#کوردستان
@chya_ngo
🔺🔺سیلاب در کرمانشاه در اثر قطع بلوط های زاگرس
▪️به گزارش سلامت نیوز جاری شدن سیلاب و ظغیان رودخانه در مسیر روستای جوانمیری در منطقه سرپل ذهاب در استان کرمانشاه، باعث تخریب مراتع، اراضی و محصولات کشاورزی مردم و بستر رودخانه شد.
▪️منطقه فوق که روزگاری پوشیده از بلوط های تنومند بود امروز در اثر قطع این درختان و کاهش چشمگیر عرصه های جنگلی، دچار آبگرفتگی و سیلاب شده است.
▪️از مهم ترین عوامل این تخریب و کاهش پوشش جنگلی، استفاده از زغال بلوط در بین شهروندان و بازار پرسود زغال بلوط است؛ تا آنجا که در سراسر ایران، حتی در استان های شمالی و مرکزی، در اغلب سوپرمارکت ها زغال بلوط هم به شکل بسته بندی و هم کیلویی به راحتی و علنی خرید و فروش می شود.
▪️اگر چه تولیدکنندگان زغال ادعا می کنند که برای تولید زغال، درختان بلوط را قطع نمی کنند؛ بلکه فقط از شاخه‌هایی که از قبل خشک شده‌اند استفاده می کنند اما این اتفاق، اغلب در واقعیت رخ نمی دهد.
https://www.salamatnews.com/news/384501/
کانال آب
@water_bio
حەوانە و ڕابواردن بە چ قیمەتێ؟؟؟؟
ئەوپەڕی ناسپاسی و بێشەرمییە کە تاک و کۆمەڵێک بە قیزەوەنی و نابەرپرسیاریەتی و بێ‌کەرامەتییەوە سەیرانگا و شوێنی حەوانەی خۆی کاول بکات و دار و دارستان و لێڕوارێک کە هۆی ڕاکێشانی هەمووانە بۆ نێو سروشت بەو چەشنە هەڵس‌وکەوتی لە گەل بکات.
@chya_ngo
پاراستنی ژینگە پاراستنی ژیانە
پاک و خاوێن کردنەوەی دەورووبەری شارۆچکەی سونەتە سەر بە شاری سەقز.
لاوانی مزگەوت و پارێزەرانی وڵاتی شارۆچکەی سونەتە
١٤ی خاکەلێوەی ٢٧٢٥ی کوردی
@chya_ngo
شەریفانە و پڕ ئومێد بەرەو ساڵی نوێ
نەورۆزانەمان ژینگەیەکی خاوێنە
ئێستا هزری شەهیدانی ئەندیشەی سەوز لە نێو کومەڵگای ڕووناکبیرا بە ڕازاوەیی خۆی ئەبینێتەوە.
هەڵمەتێکی پاک و خاوێن‌کردنەوەی کووچە و کۆڵان و چەم و ڕووبارەکانی ناو ئاواییەکان بە هیمەتی ئەندامانی کومیتەی دێکانی ئەنجومەنی سەوزی چیا و خەڵکی بەڕێزی ناو گوندەکان.
#ئاوایی_بۆڕیەر
#دێ‌ته‌کانی
#کومیتەی_دێکانی_ئەنجومەنی_سەوزی_چیا
@chya_ngo
شهروندان گرامی! از رها کردن ماهی‌های قرمز در آب‌های آزاد از جمله رودخانه‌ها، تالاب‌ها، دریاچه‌ها و سدها جدا بپرهیزند.
ماهی قرمز می‌تواند آسیب‌های جدی به محیط زیست وارد کند، از جمله آلودگی آب، رقابت با گونه‌های بومی، انتقال بیماری، تخریب زیستگاه‌ها و تغییرات اکوسیستمی.
@chya_ngo
لە کاتێکدا کە سروشت و ژینگە دوای حەسانەوەیکی وەرزانەی زستان لە خەو هەڵئەسێت و ساڵی تازەی ژیان و بوونەوەران دەس‌پێئەکاتەوە،
دەستانی ڕەشی کەسانێکی تاڵانچی و فراوان‌خواز بەم چەشنە دزێو و قیزەونە ئەکەوێتە گیانی دار و دارستانی ئەم وڵاتە و وائەزانن کە ژینگە و پێکهاتەکانی سروشت موڵکی تاکەکەسانەی ئەوانە و بێڕەحمانە و بێشەرمانە بەرۆکی ئەم خاکە ئاوەها هەڵئەدڕن و داگیری ئەکەن.
"پاراستی خۆڕسک" و "داهاتی بووم و بەرهەم" لە کوێی بیری ئەمنییەت‌پارێزانی ئەم دەسەڵاتەدا جێگای ئەبێتەوە؟!
ئاخۆ جورم و تاوان لای مەسئوولی ئەم وڵاتە کامەیە؟ گوناح‌کردن بە چی ئەوترێت؟!
دارستان و لێڕەوارەکانی ئاوایی "تووتمەر" و دەستی تێکدەری تاڵانچییەکی دیکەی ئەم خاکە.
سر سال است و نو شدن طبیعت؛
دستانی ویرانگر و غاصبِ جنگل و مرتع این سرزمین، موذیانی از جنس آدمیزاد کە حرص و طمع آنان سیری‌ناپذیر است. عوامل مسئول و مربوطە نیز اهرم فشار را بر کدامین کردار و رفتار متمرکز می‌کنند؟!
آقایان مسئول! تخریب و غصب عرصەهای ملی، در تعاریف حفظ عوامل «دفاع غیر عامل» و «آمایش سرزمین»، در این روزگار و در این نظام چە معنا و مفهومی دارند؟
بفرما: جنگل و مراتع روستای "توتمَر" در موقعیت مشخص؛ یکی از هزاران مورد!
@chya_ngo
هەنگاوە بەنرخەکان...
ئازاد کردنی سمۆرەیەک و گەڕاندنەوەی بۆ ناو سروشتی جوانی نیشتمان.
@chya_ngo
کومیتەی منداڵان و مێرمنداڵانی ئەنجومەنی سەوزی چیا بەڕێوە دەبات؛
گەشتی زانستیی کومیتەی منداڵان و مێرمنداڵانی ئەنجومەنی سەوزی چیا له سەر بابه‌تی ڕۆژی جیهانی زەوی پاک
کات: پێنجشەممە؛ ۴ی گوڵانی ۲۷۲۵
کاتژمێر: ۲:۳۰ی دووانیوەڕۆ
شوێنی کۆبوونەوە: باوەڕەشی، یارانکۆ
لە ڕۆژی جیهانی زەوی پاک، هەموو ساڵێک لە ٢٢ی نیسان کە هاوکاتە لەگەڵ ٢ی گوڵان لە سەرانسەری جیهان، ژینگەپارێزان چالاکی ژینگەیی بەڕێوە دەبەن و وەبیری هەموو خەڵک دەخەنەوە کە نابێت هەسارەکەیان "زەوی" لەبیر بکەن.
کمیته کودک و نوجوان انجمن سبز چیا برگزار میکند؛
سفر علمی کمیتە کودک و نوجوان انجمن سبز چیا بە طبیعت با موضوع روز جهانی زمین پاک
زمان: پنجشنبه؛ ۴ اردیبهشت ماە ۱۴۰۴
ساعت: ۲:۳۰ بعدازظهر
مکان حرکت: میدان باوەڕەشی، یارانکۆ
روز جهانی زمین پاک هر ساله در ۲۲ آوریل مصادف با ۲ اردیبهشت در تمام دنیا برگزار میشود و به همه مردم یادآوری میکند که نباید سیاره خود «زمین» را فراموش
کنند.
@chya_ngo
منداڵان هیواکانی دواڕۆژی ئەم نیشتمانەن.
چالاکیی دانانی نەمامی بەڕوو، له دوایین ڕۆژەکانی خاکەلێوەی ٢٧٢۵، له لایەن مامۆستایان و قوتابیانی بیرسەوزی قوتابخانەی سەرەتاییی زاکرینی تەرخاناوا له قەڵای مەریوان.
کاشت نهال توسط معلمان و دانش‌آموزان مدرسه ابتدایی زاکرین تەرخاناوا در قەڵای مەریوان.
@chya_ngo
🔷"کۆڕی خەسارناسیی ئەدەبی منداڵان لە کوردستاندا" لە شاری مەریوان به ڕێوەچوو
🔹کومیتەی فەرەنگیی ئەنجومەنی فەرهەنگی _ئەدەبیی مەریوان ڕۆژی سێشەممه 26ی خاکەلێوە/فەروەردین 1404 لە هۆڵی مامۆستا قانێعی ئیدارەی فەرهەنگ و ئیرشادی ئەو شارە، بە ئامادەبوونی ئەویندارانی فەرهەنگ و ئەدەبی کورد، کۆڕی خەسارناسیی ئەدەبی منداڵان لە کوردستاندا (خوێندنەوەیەکی ڕەخنەگرانە، ئاسۆ و دەرەتانەکانی بۆ داهاتوو) بەڕێوە برد.
🔹لەم کۆڕەدا دوای پێشکەشکردنی وتار لە لایەن جەبار شافعی‌زاده شاعیر، ڕۆماننووس، ڕەخنەگر و پسپۆڕی ئەدەبی منداڵان، دەستەی بەڕێوەبەری ئەنجۆمەنی دوو کەسایەتی ناسراوی فەرهەنگی ئەدەبی کورد خەڵات کران.
🔹لە کۆڕەکەدا فەرهەنگنووس و نووسەری کرماشانی ئاکۆ جەلیلیان بۆ تەمەنێک خزمەت بە وشەی کوردی و بووژاندنەوەی فەرهەنگی لە کرماشان و جەبار شافعی‌زادە بۆ تەمەنێک هاوڕێیەتی و نووسین بۆ منداڵانی کورد خەڵات کران.
🔹 لە کۆتایی کۆڕەکەدا لە لایەن ئەنجومەنی سەوزی چیا و هونەرمەند عومەر دارتاشەوە خەڵات پێشکەش بەم دوو کەسایەتیە کرا. "مەریوان خەبەر"
@chya_ngo
🔥ئەمساڵ نەورۆزی کوردستان بەکۆمەڵێک هۆکاری فەرهەنگی و سیاسی لە پانتاییی جوغرافیای کوردستان و لە ماکۆوە تا لوڕستان بەشکۆوە بەڕێوچوو.🔥
💥نەورۆزی ئەمساڵ ئاکامی گەشە و خەمڵینی بیری شوناسخوازانەی نەتەوەیەکە کە چیتر نایەوێت پەراوێز بێت. بۆیە شێلگیرانە و بوێرانە، بە مەبەستی ئافراندنی کۆمەڵگایەکی واتادار ڕاڤەی بنەماکانی بوونی خۆی دەکات. کۆمەڵگایەک کە هەڵگری هەموو توخمە سەرەکییەکانی سەروەری بێت. بۆ ئەم مەبەستە ئیرادەی کۆی کۆمەڵگای کوردستان لە ڕێگای بەمانادارکردنی کردارێکی ڕۆژانەی تاکی کوردەوە، نەورۆز دەکات بە بۆنەیەکی بوونناسانە لە پێناو زەقکردنەوەی سنووری نێوان "خۆی" و "ئەوی تر". بوونێک کە بەتەما نییە "ئەوی تر" بسڕێتەوە، بەڵام "خود"ێکی تایبەتمەند و خاوەن توخمی بوونگەرایانەیە. ئەم بوونە شوناسخوازە هەم خۆی پێناسە دەکات، هەم بە گژ ئەو گوتارە نەریتخوازەدا دەچێتەوە کە بەدرێژایی سەدەیەک هەموو ڕەهەندەکانی بۆخۆی پاوان کردووە.
🔹دەوڵەت-نەتەوەی ئێران بە درێژایی مێژووی هاوچەرخ لەسەر بنەمای ئیتنیکی فارس بیچمی گرتووە و جۆرێکی تایبەت لە ناوەندگەرایی زمانی و ئیتنیکی سیمای ئەم دەوڵەتەیە و ئێران تەنیا وەک کراسێک کراوە بە بەری ئەم دوو شتەدا. لەم دەلاقەوە فۆرمێک لە ناوەند/پەراوێز دێتە ئاراوە کە هەرچەشنە کردەوەیەکی کۆمەڵگا پەراوێزەکان وەک "منازعات قومی" و "تجزیە طلبی" خوێندنەوەی بۆ دەکرێت. لێرەدایە کە ئیرادەی بوونناسانەی کوردستان لە نەورۆزدا دەبێتە هەڕەشە بۆ سەر ئەو ناوەندگەراییە هێژمۆنیکە و هەموو ئەو کەس و لایەنانەی کە خاڵی هاوبەشیان ناسیۆناڵیزمی ئێرانییە.
🔸شۆفینیزمی پاوانخواز هەرجۆرە بوونێک لە دەرەوەی ئەم پێناسەیە بە هەڕەشە بۆ تەواویەتی بوونی خۆی دەزانێت، و دەمارەکانی لە ئوستوورەکان و کتێبە پیرۆزەکاندا دەبینرێت.
🔺بەدوای نەورۆزی کوردستان ٨٠٠ کەس و کەسایەتی لە هەراسنامەیەکدا، وێڕای ئاماژەدان بە هەستیاریی دۆخی ئێستا و قەیرانە هەمەچەشنەکان و لەوانە ئەگەری شەڕی دەرەکی، بابەتی"اقوام" وەک پاندۆرای هەموو کێشە و گرفتەکانی ئێران وێنا دەکەن، و وەها پیشان دەدەن کە نەورۆز وەک دالێکی سیاسی هۆکاری " منازعات قومی"یە و تەنانەت هێرشێکی توند دەکەنە سەر دەوڵەت کە گوایە لە ڕێگای ڕەخساندنی بەستێنی ڕێوڕەسمی نەورۆز لە پارێزگاکانی ڕۆژئاوا و باکووری ڕۆژئاوای ئێران نەورۆزیان لە بۆنەیەکی میللی_ئێرانییەوە دابەزاندووە بۆ بۆنەیەکی "خرد فرهنگ قومی". لە بەشێکی تری ڕاگەیێندراوەکەیاندا نەورۆزی پڕشکۆ دەکەن بە پاشکۆی وڵاتانی بێگانە، و دەسەڵات بە بەرپرس دەزانن لە ئەم بابەتەدا و گلەیی دەکەن کە بۆچی حاکمییەت توند ناجووڵێتەوە. پاشان دەگەڕێتەوە بۆ سەر ئەو دوالیتە نەزۆکە کاتێک کۆبوونەوەی دووی خاکەلێوەی شاری ورمێ وەک دژایەتی شوناسی نەتەوەیی لەگەل شوناسی ئێرانی وێنا دەکات.
🔺لە بەندی دووهەمی ڕاگەییندراوەکەدا، هەستی باوکانەی ئەو شۆڤێنیزمە، نەورۆز دەکاتەوە بە موڵکی گشت ئێران، بەڵام ئەم قەوارەیە تەنیا بیانوویەکە بۆ ڕەواییدان بە بنەماکانی ئەو ناسیۆناڵیزمە تاکڕەهەند و بەرچاوتەنگە. کار دەگاتە ئەو ئاستە کە بەکارهێنانی زمانی "قومیت"کان لە قسەکانی سەرۆککۆماردا بە کۆدی لێدان لە زمانی میللی-فەرمی-ڕەسەن و شارستانیی فارسی تەعبیر دەکرێت، و بەو لۆژیکە هەموو زمانە نافەرمی و غەیرە فارسەکان ناڕەسەن و ناشارستانی وێنا دەکات.
بۆیەئێمە وەک ناوەندی ڕێکخراوە مەدەنییەکانی مەریوان باوەڕی تەواومان بە پلۆڕاڵیسمی نەتەوەیی، زمانی و جوغڕافی هەیە، و پێمان وایە مەرجی پێکەوەژیانی ئارەزوومەندانەی نەتەوەکان، باوەڕمەندی بە بنەماکانی دادپەروەری کۆمەڵایەتی و سیاسی، مافی هاوڵاتیبوون، عەداڵەتی ئابووری، زمانی و فەرهەنگییە. بۆ ئەم ئامانجە پێویستە لە بەر ڕۆشنایی چەمکی "ماف" ی بێ مەرج و بەرانبەری ڕەگەزی و زمانی، کار بۆ چێکردنی داهاتوویەکی باشتر بۆ ئێستا و داهاتوومان بکەین.
📜شورای ڕێکخراوە مەدەنییەکانی مەریوان: 👇👇
1- ناوەندی فەرهەنگی-هونەری ڤەژین
2-ئەنجومەنی فەرهەنگی_ئەدەبیی مەریوان
3-ئەنجومەنی سەوزی چیا
4-ئەنجومەنی فەرهەنگی_زانستی ڕۆنان
5-کانون سڵامەتی ژین
6-ئەنجومەنی ئەدەبیی ڕۆجیار
@chya_ngo
🔰 ئەنجومەنی فەرهەنگی_ئەدەبیی مەریوان
(کومیتەی فەرهەنگی)
بەڕێوە دەبات:
🟩 کۆڕی خەسارناسیی ئەدەبی منداڵان لە کوردستاندا
(خوێندنەوەیەکی ڕەخنەگرانە، ئاسۆ و دەرەتانەکانی بۆ داهاتوو)
کۆڕێک بۆ شاعیر، ڕۆماننووس، ڕەخنەگر و پسپۆڕی ئەدەبی منداڵان
"جەبار شافعی‌زادە"
و
ــــ ڕێزگرتن لە ئاکۆ جەلیلیان
تەمەنێک خزمەت بە وشەی کوردی و بووژاندنەوەی فەرهەنگی لە کرماشان
ـــ ڕێزگرتن لە جەبار شافعی‌زادە
تەمەنێک هاوڕێیەتی و نووسین بۆ منداڵانی کورد
🟢 کات: سێشەمە ٢۶ی نەورۆزی ٢٧٢۵ی کوردی
(٢۶/٠١/ ١۴٠۴ی ک.هـ)
🟢 کاتژمێر: ۴ تا ۶ی دوانیوەڕۆ
🟢 شوێن: تالاری مامۆستا قانع
موجتەمەعی فەرهەنگی_هونەریی ئیدارەی فەرهەنگ و ئیرشاد
💠 هاتن بۆ هەمووانە 💠
ئەنجومەنی فەرهەنگی_ئەدەبیی مەریوان
🆔 @meriwan_edebi
هەڵمەتوو ژیوگاپارێزنای خەڵکوو ڕەزاوی
به ئامادە بیەی وانیارا و مامۆسایا وانگاو ڕەزاوی، سرۆشتوو دەگاکێ جە زبڵ و ئەشخاڵی پاک کریاوە.
هەڵمەتی پاک و خاوێن کردنەوەی ئاوایی ڕەزاو له لایەن خوێندکاران و مامۆستایانی قوتابخانەی ئەو ئاوایییه.
@chya_ngo
آیا قانونی کردن قاچاق گیاهان بهاری رویشگاه های طبیعی به خارج از کشور صحت دارد ؟!
هرساله با رسیدن فصل بهار برداشت گیاهان کوهستان و رویشگاه های طبیعی به اوج خود می رسد که متأسفانه تاکنون از سوی هیچ نهادی برای حفاظت از این گیاهان برنامه‌مشخص، آموزش و راهکاری ارائه نشده است و بازار گیاهان کوهی در مناطق مختلف به ویژه با افزایش مشکلات اقتصادی در سالیان گذشته برای اقشار کم درآمد روز به روز بیشتر شده است و حتی بازار فروش پیاز این گیاهان هم رواج یافته است.
در جدیدترین خبری کە در این زمینه بە دست انجمن سبز چیا رسیدە است، گویا عدەای قصد دارند از مجاری اداری مجوز صادرات گیاهان بهاری را از منابع طبیعی شهرستان مریوان اخذ و آن را به اقلیم کوردستان و بازارهای عراق صادر نمایند.
هرچند سالانه حجم قابل توجهی هم به صورت قاچاق از مرزها خارج می شود اما شکل قانونی دادن به این رویه نابخردانه علامت سوال بزرگی برای فعالین زیست محیطی ست.
ما به عنوان انجمن سبز چیا منتظر شفاف سازی و پاسخگویی مدیران در اداره کل محترم منابع طبیعی کردستان و اداره منابع طبیعی شهرستان مریوان در این زمینه هستیم.
قاچاق روزانه دهها تن گیاهان بهاری تنها در شهرستان مریوان به خارج از کشور و سایر نقاط ایران فرصت و تنفسی به طبیعت نمی دهد که خود را احیا و بازآفرینی کند و حال رویه قانونی دادن به این گونه تخریبات و اقدام جهت صادرات به خارج از کشور با چه توجیهی می‌تواند صورت پذیرد؟؟!
با توجه به برداشت بیش از حد و گروهی از رویشگاه های طبیعی و کوهستان، تخریب و تصرف روزانه منابع ملی، آتش سوزی های عمدی و غیر عمدی جنگل ها و بسیاری موارد دیگر چشم‌انداز نگران کننده ای از زیست بوم های باارزش اطرافمان را می بینیم.
طی بازدیدهایی که از رویشگاه های اطراف شهرستان مریوان داشتیم درخواست داریم که از سال آینده طرح تنفس و ممنوع کردن برداشت در مناطقی صادر شود تا امکان احیا برای طبیعت به وجود آید نه اینکه بخواهیم طرح های برای صادرات و فروش بیشتر ایجاد نماییم.
@chya_ngo
هەنگاوە ژیان‌بەخشەکان بۆ ژیانەوە و ڕسکاندن لە گوندی دزڵی ناوچەی هەورامانی نیشتمان بەردەوامە و بە دانانی نەمامی جۆرەکانی توو، هەرمێ، گۆییژ، قەزوان و مازوار ژینایی خەڵاتی خاکی پاکیی نیشتمــــان ئەکەن.
ئەم هەڵمەته لە ڕێکەوتی ١٨ی خاکەلێوەی ٢٧٢۵ لە سەر ڕێگای سەرەکیی گوندی دزڵی(مەڕەوگاوا) لە لایەن خەڵکی هوشیار و بەئەمەگی گوندی دزڵی و ئەندامانی بیرسەوزی کومیتەی دێکانی ئەنجومەنی سەوزی چیا بەڕێوه چوو.
هەڵمەتوو نەمام نییای جە دەگاو دزڵییێنە لوا ڕاوە و چی هەڵمەتەنە زیاتر لە ۳۰۰نەمامی جۆری بلچ، مرۆ، چەقالێ، وەنی، مازیدار و بەلوودار جە مەڕەوگاوا(دەربەن دزڵی) نریانە.
@chya_ngo
کاتێک کە بەستێنگەلی گەشت‌وگوزار بوونیان نەبێت.
فەرهەنگی گەشتیاری و سەردان نزم و دواکەوتوو بێت، زەرفییەت و گلدەرەوەی ئاپۆڕای گەڕۆک و سەردانکەران لەڕادەبەر بێت،
خەدەمات و پێداویستیەکانی گەشت‌و گوزار چ لە لایەن خەڵکی وەرگر و چ لە لای دەسەڵاتیشەوە لە ئاستی ڕێز و حورمەتدا نەبێت
ڕوانگەی دەسەڵات بۆ بابەتەکە جێگرەوەی شوغڵ و پڕکردنەوەی ڕواڵەتی درۆزنی کار و پیشە بێت
خەڵکی هەلدۆز و هەلقۆزیش خۆیان بۆ ڕفاندنی داهاتی گەشتیاری لە پێوار و ئاشکرادا بن
کاتێک کە بابەتی گرنگی گەشتیاری ببێت بە هەڵگۆزگەی ڕەهای پارەچڕین
کزکردنی و سڕاندنەوەی هەڵوێست و بەرەنگاربوونەوەی داب‌ونەریتەکانی باو و بەبایەخی کۆمەڵگایش بەئەنقەست لە لایەن دەسەڵات و خەڵک و هاوکاتیش زاڵ بێت لە بان ژینگە و کەش‌وبووم و تیاگە و ژینایی ئەم نیشتمانەدا،
خۆدزینەوەی دایەرەگەل و ئورگانەکانی پێوەندیدار بە چەمکەکانی گەشت‌وگوزار وەک جەهانگەردی و شارەداری و ،،، نابەرپرس‌بوون و نەپاراستنی بەها و بایەخەکانی کۆمەڵگا لە لایەن گەشتیار و سەردانکەران، سەردانکەر و گەشتیار پێیان وابێت تەنیا ئەوان مافی کەڵک‌وەرگرتنیان هەیە و خۆ بە بەرپرس‌نەزانینان ــ ،،، ــ و دەیان بابەتی ورد و جێگای سەرەنج؛ ئاشکرا دیارە کە خەسارەکانی لە هەموو چەمکەکانی مادی و مەعنەوی و سەرمایەکانی گەل و ژینگە و نیشتماندا، نەک هەر خێروبێریان پێوە دیار نییە بەڵکوو ماڵوێرانی و داڕمانی گشت بایەخ و باوەڕەکان ئەگرێتەوە، ... .
ئاشێک(شۆربایەک) شلە بێت و ئاشپەزەکەی بلە بێت[لە بەر باکەی کەلەملە بێت]؛هەرکەس بیخوات گول‌ئەبێت.
تصاویر ارسالی به انجمن سبز چیا
وضعیت غیر بهداشتی و حجم زیاد زباله‌های رها شده در محوطه گردشگری زریبار و ورودی آن توسط مسافران نوروزی.
سهل‌انگاری و مدیریت فاجعەبار ارگانها و ادارات مسئول گردشگری و خدمات‌رسان همچون جهانگردی و شهرداری و محیط‌زیست در اجرای وظایف خود، مسئولیت‌پذیر نبودن و پایبند نبودن به ارزشها و هنجارهای تعامل صحیح جامعه از طرف گردشگران و مسافران و دهها مورد دیگر که آثارش بر پیکر زریبار هویداست….
@chya_ngo
کاتێک هەست ئەکەیت ڕۆحی ژینگە بریندارە و دەستی ڕاوچییە قیزەونەکان بە خوێنی بووکی کوێستان سوور بووە،
ئیدی ناتوانیت بە لێبوردەیی و لێخۆشبوونەوە بۆ تاوانباران بڕوانیت.
هەنگاوێک بۆ بەرگریی و پاراستن.
@chya_ngo
هەنگاوە بەنرخەکان...
پاک و خاوێن کردنەوەی سەیرانگای باشماخی مەریوان
"لاوێکی نیشتمان‌پارێز"
پاک و خاوێن کردنەوەی سەیرانگای شارۆچکەی سونەتە سەر بەشاری سەقز
"کچانی نیشتمان"
@chya_ngo
شەریفانە و پڕ ئومێد بەرەو ساڵی نوێ
نەورۆزانەمان ژینگەیەکی خاوێنە
ئێستا هزری شەهیدانی ئەندیشەی سەوز لە نێو کومەڵگای ڕووناکبیرا بە ڕازاوەیی خۆی ئەبینێتەوە.
هەڵمەتێکی پاک و خاوێن‌کردنەوەی کووچە و کۆڵان و چەم و ڕووبارەکانی ناو ئاواییەکان بە هیمەتی ئەندامانی کومیتەی دێکانی ئەنجومەنی سەوزی چیا و خەڵکی بەڕێزی ناو گوندەکان.
#ئاوایی_ئاڵمانه
#دێ‌ته‌کانی
#کومیتەی_دێکانی_ئەنجومەنی_سەوزی_چیا
@chya_ngo
ئەڵێی هەوسارپچڕاوییەتی تاڵانچیانی ئەم نیشتمانە لە دەرەقەت‌نەهاتن و ...ـی ئیدارەگەلی پێوەندیدار و فزەلێنەهاتنی مەیلی‌یی داییرەگەلی نابەرپرسیاری خۆتێهەڵقورتێن بێوچان بەردەوامە.
درێژەی ڕەوڕەوەی خاشەبڕکردن و بنەبڕکردنی دار و دارستان لە دۆڵی «وڵەگەور»(هەزار مێتری‌یی ئاوایی کانی‌سانان).
انگار افسار گسیختگی غارتگران این سرزمین در ناتوانی و ... ادارات ذی‌ربط و سکوت گزینشی مسئولین بی‌ربط ادامە دارد!
حرکت ماشین جنگل‌زدایی مداوم و تاراج و غارت درختان و دارستان در ارتفاعات درّەی «وڵەگەور»(در یک‌هزار متری روستای کانی‌سانان).
@chya_ngo
ئەو دەست و کردەوانەی کە خزمەتی خاکی پاکیی نیشتمان ئەکەن و هەوڵ بۆ پاراستن و ژیانەوەی ژینگەی نیشتمان ئەدەن شوکر زۆرن و کانگای هیوا و ئومێدن بۆ نیشتمانێکی دوور لە هەر چەشنە تاڵان و داگیرکاری‌یێک.
هەڵمەتی دانانی نەمامی جۆری دارستان لە لایەن کومیتەی دێکانی ئەنجومەنی سەوزی چیا و بەشداری بەکۆمەڵی خەڵکی بەئەمەگی گوندی نگڵ و هاوڕێیانی گوندی دانیکەش (ناوچەی کەڵاتەرزان)
ڕێکەوتی 7ی خاکەلێوەی 2725
@chya_ngo
ئەوا ساڵی تازە هات پێویستە لەم دەرفەتەنوێیەدا چی بکەین؟
١. دەرخستنی قەڵافەتی بەرزی نەتەوەیی و ئاوڕدانەوەیەکی پڕ لە ڕێز و بەها بۆ سیمبولەکان و بابەتگەلی هاوماڵی و نیشتمانوانی و پێکەوەژیانی کۆمەڵگا.
٢. پاراستنی ژینایی و لەبەرچاوگرتنی ژیوارگە و ستارگەکان بۆ گەیشتن بە ژینگە و کەش و ژیانگەیەکی گەشاوە و پەرەدار بۆ ژیانی ئەمڕۆمان و هێشتنەوە ئەم ژینگە وەک ئەمانەتگەلی پڕبەها بۆ نەوەکانی داهاتوو.
٣. دار و گژوگیا و خاک و زیندەوەر و ئاو و ،،، پێکهاتەکانی ژینگەی نەتەوایەتی و هینی گشت مرۆڤایەتین؛ پیویستە وەک ئەمانەتگەلی گرانبەها و لە هەژمار نەهاتوو و دووپات‌نەبوو، بە باشترێن شێوە بیانپارێزین.
٤. داوێنگە و حەریمی کێڵگە و باخ و ڕێگەوبان و کۆڵان و بازاڕ و نشینگە و مەنزڵگا و شوێنی حەوانەوە و سەیرانگا و بەر و دێبەرەکان بپارێزین لە هەموو دەستێوەردان و پیس‌وپۆخڵ‌کردن و کاولکاری.
٥. لە هەمبەر دەروبان و دەرودەشت و کێف و تەلان مێرگ و ئاوەڵ و ڕۆبار و دەریاچە، تێکڕای زەوی و هەوا و بوومپێک و گشت ژینپێک، بە چاوی بەرپرسیارییەتی و گیانی دڵسۆزایەتی هەڵس‌وکەوت بکەین.
٦. با لە دەنگاژۆیی و زەڵەزەڵ و هەراکردن خۆ بپارێزین چ لە نێوان نیشتنگا و سەیرانگاکان و چ لە ناو شەقامەکان و چ لە سروشتیشدا.
٧. با لە ڕشتن و فرێدانی زبڵ و پاشەرۆ و خۆڵ و خاشاک چ لە ژینگە و دەروبان و چ لە سروشتیشدا خۆ بپارێزین؛ سروشت و دەروبان و ژینگە زبڵدان و سەلوێنک و جێگەی شپرزایی نییە.
٨. با لە دەستێوەردان لە ژیان و ستارگەی زیندەوەران و لێڕەواری گیاکان و کۆڕسکی درەخت و دارستان و ئاوژیگەی ئاوژییەکان ئەوپەڕی خۆپاراستن و ڕێزگرتوویی بخەینەگەڕ. پاراستنی حەریم و ژیانگە و لان و هێلانەی زیندەوەران ئەرکی ئەخلاقی مرۆڤە و مافی سروشت و ژینگەیشە.
٩. با لە چەمکەکانی ئازوگوێز و ڕاگوازتن و هات‌وچۆ لە ڕێگاگەلی دوور و نزیکدا بابەتگەلی لەبەرچاوگرتنی ڕێز و ڕاچاوی مافەکانی بەرانبەرەکانمان گەشە و پەرە پێبدەین و ئەوپەڕی مافدانان لەبەرچاو بگرین.
١٠. خۆمان لە بەزاندن و شکاندنی یاساکانی هات‌وچۆ بپارێزین؛ ترافیک و ڕەوپۆنگ دروست‌نەکەین و ڕێپۆنگ و ئێزدحام ڕێ نەخەین و شەقام و جادە پاوان نەکەین.
١١. با هێمایەک لە ڕێزداری و مافپارێزی و شکۆداری بە کرداری پەسەند بە جوانترین ئاکارەکانەوە، ساڵی نوێ و سەرانسەری ژیان ئاوێتەکەین لە ئەوین و حورمەت و بەها مرۆیییەکان.
#ئەنجومەنی_سەوزی_چیا
@chya_ngo
